Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014
Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014
Colofon ZonMw stimuleert gezondheidsonderzoek en zorginnovatie Vooruitgang vraagt om onderzoek en ontwikkeling. ZonMw financiert gezondheidsonderzoek én stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis om daarmee de zorg en gezondheid te verbeteren. ZonMw heeft als hoofdopdrachtgevers het ministerie van VWS en NWO. Voor meer informatie over het programma Sportimpuls kunt u contact opnemen met het secretariaat via e-mail sportimpuls@zonmw.nl of telefoon 070 349 53 27. Auteur: Maroun Nader Datum: mei 2015 ZonMw Laan van Nieuw Oost-Indië 334 Postbus 93245 2509 AE Den Haag Tel. 070 349 51 11 Fax 070 349 53 58 www.zonmw.nl info@zonmw.nl
Inhoud 1 Inleiding... 8 1.1 Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014... 8 1.2 Kader document... 8 2 Resultaten van de Sportimpuls 2014... 9 2.1 Aantal subsidieaanvragen... 9 2.2 Geografische Spreiding van gehonoreerde projecten... 11 2.3 Gemeente... 14 2.4 Thema... 15 2.5 Doelgroepen en leeftijdsgroepen... 16 2.6 Lokale projecten... 17 2.6.1 Sport- en beweegaanbieders... 17 2.6.2 Samenwerking lokale organisaties... 18 2.6.3 Buurtsportcoach... 19 2.7 Ondersteuning... 20 2.8 Sport... 21 2.9 Menukaart... 23 3. Beoordeling van de subsidieaanvragen... 24 3.1 Proces van beoordeling... 24 3.2 Resultaat van de beoordeling... 24 3.3 Algemene redenen afwijzing van projecten... 25 Bijlage 1 Subsidieaanvragen en budget... 29 Bijlage 2 - Geografische spreiding... 30 Bijlage 3- Overzicht gehonoreerde projecten... 31 Bijlage 4 - Overzicht gemeenten... 33 Bijlage 5 - Sport... 34 Bijlage 6 - Menukaart... 35 7
1 Inleiding De Sportimpuls is een onderdeel van het VWS-beleidsprogramma Sport en Bewegen in de Buurt. Het doel van de Sportimpuls is mensen die niet bewegen of hiermee dreigen te stoppen te stimuleren structureel in beweging te komen. Om dit te bewerkstelligen worden projecten gesubsidieerd waarbij lokale sport- en beweegaanbieders, in samenwerking met organisaties uit andere sectoren, nieuw beweegaanbod opzetten dat aansluit op de vraag en behoeftes van een inactieve doelgroep. Bij de opzet van dat beweegaanbod maken de projecten gebruik van bestaande kennis - in de vorm van interventies - van de Menukaart Sportimpuls. 1.1 Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014 In 2014 werd de subsidieronde Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten (JILIB) voor het eerst opengesteld. Om jongeren uit gezinnen met een laag inkomen in staat te stellen te sporten en bewegen werd in deze subsidieronde 5 miljoen euro beschikbaar gesteld. Per subsidieaanvraag kon minimaal 10.000,- en maximaal 125.000,- inclusief BTW worden aangevraagd voor een project van 24 maanden. De lokale sport- en beweegaanbieders konden hun aanvraag indienen tussen 13 februari en 10 april. 1.2 Kader document In dit document zijn de resultaten van de Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten beschreven. Het tweede hoofdstuk van het rapport biedt inzicht in het aantal ingediende subsidieaanvragen, het aangevraagd budget en het aantal honoreringen. Tevens geeft het inzicht in de verdeling van de subsidieaanvragen over de verschillende aandachtsgebieden van de Sportimpuls JILIB. De resultaten van deze aandachtsgebieden zijn gebaseerd op zelfrapportages van de projectaanvragers of op basis van aanvullende analyses van het ZonMw bureau. Dit wordt bij de bron vermeld. Dit kan soms enige vertekening geven (foutmarges, sociaal wenselijk) maar de algemene indruk is dat deze een betrouwbaar beeld geeft. In het derde hoofdstuk worden het beoordelingsproces, de resultaten en de meest voorkomende afwijzingsgronden besproken. Dit overzicht is een momentopname. Projecten kunnen gedurende de looptijd stoppen of op relevante aspecten worden bijgesteld. Een voorbeeld hiervan is een project waar de werving van deelnemers stroef verloopt en daarom gaat samenwerken met een nieuwe organisatie die goed bereik heeft onder de doelgroep. Dergelijke wijzigingen gebeuren altijd in overleg met ZonMw. 8
2 Resultaten van de Sportimpuls JILIB 2014 In 2014 zijn de subsidierondes Sportimpuls (SI) en Sportimpuls Jeugd en lage inkomensbuurten (JILIB) gelijktijdig geopend gesteld voor het indienen van subsidieaanvragen. Een aantal aanvragen die werd ingediend in SI voldeed aan de kaders van JILIB en vice versa. In afstemming met de commissie Sportimpuls zijn deze aanvragen overgezet en behandeld in de subsidierondes waarin deze het beste pasten. De cijfers in dit rapport zijn gebaseerd op de subsidierondes waar de aanvragen uiteindelijk in behandeling zijn genomen. 2.1 Aantal subsidieaanvragen In Sportimpuls JILIB 2014 zijn in totaal 88 subsidieaanvragen ingediend. Dit is inclusief 19 subsidieaanvragen die werden ingediend in de reguliere Sportimpuls maar die in overleg met de hoofdaanvrager in behandeling zijn genomen binnen JILIB. Van de 88 aanvragen waren er 6 niet ontvankelijk omdat deze niet voldeden aan een of meerdere voorwaarden. Onderstaande tabel geeft inzicht in het aantal ingediende en gehonoreerde subsidieaanvragen in Sportimpuls JILIB 2014. Aantal Aangevraagd budget Cofinanciering Eigen bijdrage Totaal budget Ingediend 88 6.908.485 385.145 228.443 7.522.073 Afgewezen 28 (32%) 2.178.324 282.345 71.240 2.531.909 Toegekend 60 (68%) 4.730.161 102.800 157.203 4.990.164 In totaal werd bijna 7 miljoen euro aangevraagd met een gemiddeld bedrag per subsidieaanvraag van 78.506,- euro. Van de subsidieaanvragen zijn er 60 gehonoreerd voor een totaal gehonoreerd budget van 4.730.161,-. Omdat er 5 miljoen euro beschikbaar was binnen de ronde was er sprake van een onderbesteding van 269.839,-. Van dit resterende budget zijn 3 projecten toegekend binnen de Sportimpuls Kinderen sportief op gewicht. Aangevraagd en toegekend budget In de onderstaande grafiek is de hoogte van de subsidieaanvragen JILIB 2014 in relatie tot toekenning/afwijzing weergegeven. In bijlage 1 is de tabel opgenomen waar deze op is gebaseerd. 9
In 41 subsidieaanvragen is een bedrag aangevraagd tussen de 50.000,- en 100.000,- euro. Met 47% scoort deze groep ook het hoogste bij het aantal aanvragen. Dat geldt eveneens voor de projecten die voor een bedrag boven de 100.000,- euro hebben aangevraagd. De aanvragen die onder de 50.000,- euro hebben aangevraagd zijn relatief minder vaak gehonoreerd. Toekenningspercentage In onderstaande grafiek zijn de toekenningspercentages van alle Sportimpuls subsidierondes te zien. Binnen de JILIB 2014 werd het beschikbare budget met een kleine 2 miljoen euro overvraagd. Het totaal aangevraagde bedrag was 140% van het beschikbare budget. Ter vergelijking werd in de reguliere Sportimpuls 2014 het beschikbare bedrag overvraagd met ongeveer 270%. Na beoordeling bleken 60 subsidieaanvragen honorabel. Deze vielen allen binnen het beschikbare budget en konden dan ook allemaal worden toegekend. Daarmee is het toekenningpercentage binnen JILIB 2014 komen te liggen op 68%. Dat is verreweg het hoogste toekenningpercentage van alle Sportimpuls subsidierondes tot nu toe. 10
2.2 Geografische Spreiding van gehonoreerde projecten Binnen JILIB 2014 is niet gestuurd op landelijke spreiding. Alleen de relevantie en kwaliteit van de subsidieaanvragen zijn leidend binnen het beoordelingsproces. Het is daarom interessant om te kijken in hoeverre de projecten landelijk zijn verdeeld. In bijlage 2 ziet u de landelijke spreiding van de gehonoreerde projecten. In bijlage 3 vindt u een overzicht van alle toegekende JILIB projecten. Spreiding per provincie In de subsidieronde JILIB 2014 zijn er projecten in heel Nederland gehonoreerd. De grootste concentratie projecten is toegekend in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, en Groningen. Door het aantal projecten per provincie af te zetten tegen het aantal inwoners in die provincie ontstaat een genuanceerder beeld. In onderstaande tabel ziet u hoe het aantal toegekende projecten per provincie zich verhoudt tot het aantal inwoners van die provincie. Bijvoorbeeld: In de bovenste regel van de tabel staat Drenthe. In Drenthe woont 3% van alle Nederlandse inwoners. Op basis daarvan zou verwacht kunnen worden dat van de 60 toegekende Sportimpuls JILIB projecten er 2 zouden zijn toegekend aan projecten in Drenthe. In werkelijkheid werd er echter slechts 1 project toegekend in Drenthe, wat neerkomt op 50% van het te verwachten aantal. Het inwonertal geeft slechts een beperkte voorspellende waarde. Het bestaande aanbod, de beweegparticipatie en de behoefte van de inwoners wordt hier niet in meegenomen. Het is mogelijk dat in een gebied met een hoog inwonertal veel beweegaanbod bestaat waardoor het moeilijk is de toegevoegde waarde (lees: relevantie) van een subsidieaanvraag aan te tonen. Desondanks geeft onderstaande tabel een interessant beeld van de landelijke spreiding binnen JILIB omdat de absolute en relatieve waardes ver uit elkaar blijken te liggen. Provincie Inwoners % inwoners % JILIB 2014 projecten Verwacht aantal projecten op basis van aantal inwoners Werkelijk aantal projecten Verschil verwachting /werkelijk - relatief Verschil verwachting /werkelijk - absoluut Drenthe 488.957 3 1,7 2 1 57% -1 Flevoland 399.893 2,4 1,7 1 1 71% 0 Friesland 646.317 3,9 1,7 2 1 44% -1 Gelderland 2.020.000 12,3 5 8 3 41% -5 Groningen 189.991 1,2 18,3 1 11 1525% 10 Limburg 1.120.000 6,8 5 4 3 74% -1 Noord-Brabant 2.479.000 15,1 6,7 9 4 44% -5 Noord-Holland 2.741.000 16,7 16,7 10 10 100% 0 Overijssel 1.140.000 6,9 11,6 4 7 168% 3 Utrecht 1.254.000 7,6 3,3 5 2 43% -3 Zeeland 380.621 2,3 5 1 3 217% 2 Zuid-Holland 3.577.000 21,8 23,3 13 14 107% 1 16436779 100 100 60 60 In Sportimpuls JILIB 2014 werd in alle provincies minimaal 1 project toegekend. In Groningen, Noord- Holland en Zuid-Holland werden meer dan 10 projecten toegekend. Relatief scoren met name Groningen - en in mindere mate Zeeland en Overijssel - goed. In Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht zijn relatief weinig aanvragen toegekend. 11
Armoede op provincieniveau Het CBS publiceerde in 2011 cijfers over het percentage kinderen per provincie dat risico heeft om op te groeien in armoede. Hieronder ziet u naast elkaar de ranglijst van het CBS en de ranglijst van aantal toegekende projecten per provincie in JILIB 2014. Bij de vergelijking van de CBS cijfers met die van de JILIB valt op dat er veel overeenkomsten te zien zijn tussen beide lijsten. De provincies die hoog scoren qua armoede, scoren over het algemeen ook hoog qua absoluut aantal toegekende JILIB projecten. Noord-Holland, Zuid-Holland en Groningen staan in beide lijsten bovenaan. Drenthe staat in beide lijsten onderaan. Ook de opvallend lage scores van Gelderland en Utrecht zijn in overeenstemming met de relatief lage armoedecijfers in die provincies. Overijssel en Zeeland bleken positieve uitschieters qua aantal toegekende JILIB projecten afgezet tegen het aantal inwoners. Ook afgezet tegen de armoedecijfers scoren deze provincies goed. Algemeen kan worden geconcludeerd dat de landelijke spreiding van de JILIB projecten overeenkomt met de jeugd armoedecijfers op provincieniveau. Armoede op postcodegebied Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft in het Armoedesignalement 2014 de 20 armste postcodegebieden van Nederland geïdentificeerd. In de tabel hieronder zijn deze oplopend weergegeven. Postcode gebied 12 Project toegekend JILIB 2014 1031 nee 1061 ja 2516 ja 2525 ja 2526 ja 2532 ja 2571 ja
2572 ja 3014 nee 3022 nee 3025 nee 3026 nee 3029 nee 3035 ja 3036 ja 3073 nee 3081 nee 6834 ja 8924 nee 9716 ja In 11 van deze 20 postcodegebieden is in JILIB 2014 een project toegekend. Armoede landelijke spreiding Hieronder ziet u links een afbeelding uit het Armoedesignalement met de postcodegebieden, en rechts een afbeelding met alle locaties waar projecten uit JILIB 2014 hun activiteiten uitvoeren. 13
2.3 Gemeente Omvang gemeente De grafiek hieronder geeft inzicht in de aantallen en percentages van de ingediende en gehonoreerde subsidieaanvragen ronde 2014 in relatie tot de omvang van de gemeente. De meeste ingediende en toegekende subsidieaanvragen komen uit grote gemeenten. Deze cijfers zijn in lijn met het Armoedesignalement 2014. De 20 armste postcodegebieden van Nederland liggen allemaal in grote gemeenten, namelijk in: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Groningen, Leeuwarden en Arnhem. Gemeenten met de meeste toegekende projecten In onderstaande tabel ziet u de gemeenten met 2 of meer toekenningen. Gemeente Aanvragen Toekenningen Percentage projecten 14 Toekennings percentage Den Haag 8 5 8 62,5 Amsterdam 10 4 6,7 40 Groningen 5 4 6,7 80 Oldambt 4 4 6,7 100 Alkmaar 2 2 3,3 100 Delft 3 2 3,3 67 Den Bosch 3 2 3,3 67 Deventer 2 2 3,3 100 Enschede 2 2 3,3 100 Gorinchem 4 2 3,3 50 Nijmegen 2 2 3,3 100 Utrecht 4 2 3,3 50 Vlissingen 2 2 3,3 100 Zwolle 2 2 3,3 100 De gemeenten met de meeste subsidieaanvragen en toekenningen zijn Amsterdam, Den Haag, Groningen en Oldambt. Opvallend is dat in de eerdergenoemde gemeenten Leeuwarden, Arnhem en Rotterdam slechts 1 project is aangevraagd en toegekend.
2.4 Thema Subsidieaanvragers konden aangeven wat het thema van hun project is. De antwoordmogelijkheden waar uit gekozen kon worden waren gezondheidsbevordering, leefbare buurt, motorische ontwikkeling, integratie, empowerment en anders. Onderstaande grafiek geeft inzicht in de verdeling van de ingediende en toegekende subsidieaanvragen over de verschillende thema s. De meeste gehonoreerde aanvragen uit de JILIB 2014 zijn gericht op gezondheidsbevordering en het ontwikkelen van een leefbare buurt. Gemiddeld richt een JILIB project zich op 3 verschillende thema s. Dat is vergelijkbaar met de reguliere Sportimpuls. 15
2.5 Doelgroepen en leeftijdsgroepen JILIB-projecten richten zich op jeugd in lage inkomensbuurten. Daarnaast is ouderparticipatie van groot belang. Om dit vorm te geven kunnen binnen projecten constructies gebruikt worden waarbij de ouders ook actief meesporten. Aan de subsidieaanvragers is de vraag voorgelegd of hun project zich richt op de leeftijdsgroepen 0 tot 4 jaar, 4 tot 12jaar, 12 tot 23 jaar, 23 tot 40 jaar, 40 tot 55 jaar en 55+ jaar. Onderstaande grafiek geeft inzicht in de spreiding van de leeftijdsgroepen van de ingediende en toegekende subsidieaanvragen. Ouderbetrokkenheid is niet meegenomen in onderstaande tabel omdat dat een voorwaarde is voor financiering binnen JILIB en geldt dus voor 100% van de projecten. 83% van de toegekende JILIB projecten richten zich op jeugd in de leeftijdsgroep 4-12 jaar. 60% van de projecten is gericht op jeugd tussen de 12 en 23 jaar. Respectievelijk 8% en 7% van de toegekende projecten richt zich naast jeugd ook op volwassenen in de leeftijd 23-40 jaar en 40-55 jaar. Het is lastig deze cijfers te interpreteren omdat het kan zijn dat in een enkel geval ouderbetrokkenheid kan zijn geregistreerd als ouderparticipatie (bijvoorbeeld in de vorm van ouder-kind aanbod). Speciale doelgroepen De subsidieaanvragers konden aangeven of ze zich specifiek richten op jeugd die chronisch ziek is, een lichamelijke beperking heeft of met psychiatrische problematiek. De resultaten daarvan ziet u in onderstaande tabel. Doelgroep Aanvragen Toekenningen Chronisch ziek 0 0 Lichamelijke beperking 1 1 GGZ 2 0 Duidelijk is dat zeer weinig projecten uit JILIB zich specifiek richten op een doelgroep met een van bovengenoemde beperkingen. Slechts 1 toegekend project heeft specifiek beweegaanbod voor jeugd met een lichamelijke beperking. 16
2.6 Lokale projecten 2.6.1 Sport- en beweegaanbieders Sportimpuls-projecten worden uitgevoerd door sport- en beweegaanbieders. Hieronder worden naast sportverenigingen ook organisaties uit andere sectoren verstaan die ervaring hebben met het aanbieden van sport- en beweegaanbod. Bij het invullen van de subsidieaanvraag konden de indieners aangeven of hun project wordt georganiseerd vanuit een sportvereniging die is gelieerd aan een sportbond, een sportvereniging die geen lid is van een sportbond, een welzijnsorganisatie een zorgorganisatie of anders. Bij anders kon geen verklaring worden gegeven. Onderstaande grafiek geeft inzicht in de spreiding van de organisatietypen van de ingediende en toegekende subsidieaanvragen in JILIB 2014. In bijna alle projecten wordt beweegaanbod georganiseerd vanuit sportverenigingen. Slechts 10% van de projecten wordt aangeboden vanuit welzijn. Zorg is zelfs helemaal niet vertegenwoordigd bij de toegekende projecten. Dit staat in contrast met de reguliere Sportimpuls waar het aantal sport- en beweegaanbieders uit welzijn, zorg en andere sectoren juist toeneemt. Opvallend is dat binnen de sportverenigingen een heel duidelijk onderscheid gemaakt kan worden tussen verenigingen die gelieerd aan een sportbond en verenigingen die dat niet zijn. Een mogelijke verklaring zou verschil in ondersteuning door de sportbond kunnen zijn. Maar liefst 30% van de projecten biedt beweegaanbod aan vanuit een ander organisatietype dan in de keuzeopties werd gegeven. Dat is aanleiding geweest voor een aanvullende handmatige analyse. Hieruit bleek dat andere organisaties die JILIB-projecten organiseren afkomstig zijn uit onderwijs en buitenschoolse opvang. 17
2.6.2 Samenwerking lokale organisaties Lokale samenwerking met organisaties die in direct contact staan met de doelgroep is een belangrijke pijler van de Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten. Afhankelijk van de doelgroep kunnen lokale sportaanbieders samenwerken met organisaties uit sectoren als bijvoorbeeld onderwijs, welzijn, zorg, bedrijfsleven of de gemeente. Soort samenwerkingspartners Subsidieaanvragers konden op het digitale aanvraagformulier aangeven waar de activiteiten plaats zouden vinden. Ze konden daarbij kiezen uit de opties naschoolse opvang, buurt, onderwijs, welzijnsorganisatie, werk, zorg en anders. Onderstaande grafiek geeft inzicht in de spreiding over de verschillende settings van de ingediende en gehonoreerde subsidieaanvragen. Het merendeel van de gehonoreerde JILIB-projecten wordt in de buurt (83%) en in het onderwijs (73%) uitgevoerd. Dit is veel hoger dan binnen de reguliere Sportimpuls. Na de buurt vinden de meeste activiteiten plaats binnen welzijn (15%) en buitenschoolse opvang (12%). Geen van de toegekende projecten organiseert activiteiten die plaatsvinden binnen de setting zorg of werk. Daarnaast heeft 18% aangegeven dat hun project activiteiten uitvoert binnen een andere setting dan die tot de keuzeopties behoorden. Uit een handmatige analyse blijkt dat deze betrekking hebben op lokale sportverenigingen, Centrum voor Jeugd en Gezin, GGD, sociale wijkteams en maatschappelijke opvang. Aantal samenwerkingspartners Bij de 60 toegekende JILIB projecten zijn in totaal 462 samenwerkingspartners betrokken. Gemiddeld zijn per project 7,7 organisaties betrokken. Dat is hoger dan in de reguliere Sportimpuls waar het gemiddelde in 2013 uitkwam op 6,1 en in 2014 op 6,9. 18
2.6.3 Buurtsportcoach De buurtsportcoach is een van de pijlers van het VWS-programma Sport en Bewegen in de Buurt. Zij hebben de specifieke opdracht het organiseren van een sport- en beweegaanbod in de buurt en het maken van een verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en andere sectoren zoals zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang en onderwijs (Bron: website SBB). De buurtsportcoach kan een belangrijke rol spelen voor de lokale samenwerking van Sportimpulsprojecten. Betrokkenheid van een buurtsportcoach is binnen de Sportimpuls echter geen voorwaarde voor toekenning. Aan de subsidieaanvragers is de vraag voorgelegd of er bij hun project een buurtsportcoach betrokken is. Het resultaat hiervan ziet u in onderstaande grafiek. Bij maar liefst 95% van de ingediende aanvragen en 97% van de toegekende aanvragen is een buurtsportcoach betrokken. Omdat er slechts 4 subsidieaanvragen zijn ingediend waar geen buurtsportcoach bij betrokken is kan er geen conclusie worden getrokken over het verschil in het toekenningpercentage. 19
2.7 Ondersteuning Sport- en beweegaanbieders die een subsidieaanvraag willen doen binnen de Sportimpuls kunnen daarbij door verschillende partijen worden ondersteund. Vanuit het VWS-programma Sport en Bewegen in de Buurt is er gratis ondersteuning georganiseerd van de zogenaamde Ondersteunings Organisatie Sportimpuls (OOSI). Behalve de OOSI zijn er ook andere partijen die gratis of tegen betaling partijen ondersteunen. In het digitale aanvraagformulier konden aanvragers aangeven of ze ondersteuning hebben gehad van een provinciaal sportadviseur, gemeentelijk sportadviseur, sportbond adviseur, zelfstandig adviesbureau, andere ondersteuning of geen ondersteuning Onderstaande grafiek geeft inzicht in de spreiding over de verschillende settings van de ingediende en gehonoreerde subsidieaanvragen. De gemeentelijk sportadviseur is het meest genoemd als ondersteunende partij. Deze hoge score is niet verwonderlijk aangezien samenwerken met de gemeente een van de voorwaarden is binnen de Sportimpuls. 67% van de gehonoreerde projecten is dan ook in de aanvraagperiode ondersteund door een gemeentelijk sportadviseur. Alle gehonoreerde projecten hebben bij de subsidieaanvraag een intentieverklaring ingediend die is ondertekend door de gemeente. Het is daarom aannemelijk dat bij de resterende projecten wel contact / afstemming heeft plaatsgevonden maar geen actieve ondersteuning. Op de gemeente na heeft de OOSI de meeste JILIB aanvragen ondersteund. Op het gebied van toekenningspercentage scoort de provinciaal sportadviseur met 82% erg goed. De subsidieaanvragen die helemaal geen ondersteuning hebben gehad scoren met een toekenningspercentage van slechts 40% duidelijk lager dan de projecten die wel ondersteuning hebben gehad. 20
2.8 Sport De Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten heeft als doel jeugd en jongeren die niet of te weinig bewegen of dreigen te stoppen met hun sport- en beweegactiviteiten te stimuleren om blijvend fysiek in beweging te komen. Er wordt geen kwalitatief onderscheid gemaakt tussen verschillende vormen van sporten en bewegen. Elk sporttype van bewegen kan worden aangevraagd zolang de deelnemers daadwerkelijk fysiek gaan bewegen en de activiteiten tegemoet komen aan de behoefte van de doelgroep. In de grafiek hieronder zijn de sporten weergegeven die in JILIB 2014 in 6 of meer projecten zijn toegekend. In bijlage 5 staan de sporten die binnen minimaal 1 project zijn toegekend. Voetbal, vechtsport, dansen, judo en gymnastiek zijn in meer dan 10 toegekende JILIB projecten aangeboden. In 28 toegekende JILIB projecten is aangegeven dat andere activiteiten worden aangeboden die niet vallen onder de keuzeopties. Uit een handmatige analyse blijkt dat het in dergelijke gevallen vaak gaat om fitness of spelvormen. Opvallend is dat bijna alle sporten een toekenningspercentage tussen de 40% en 60% hebben gehad. Hierdoor is de ranglijst van de aangevraagde sporten nagenoeg gelijk aan die van de toegekende projecten. Voetbal, dansen, tennis, handbal en watersport steken er qua toekenningpercentage in positieve zin boven uit. Van de 6 subsidieaanvragen waar hockey in was opgenomen werd er slechts 1 toegekend. 21
Vergelijking Sportimpuls 2014 en JILIB 2014 In onderstaande tabel ziet u de meest toegekende sporten van Sportimpuls 2014 en JILIB 2014 naast elkaar. Sportimpuls 2014 JILIB 2014 Voetbal Gymnastiek Wandelen Tennis Dansen Atletiek Volleybal Zwemmen Fietsen Voetbal Vechtsport Dansen Judo Gymnastiek Basketball Tennis Boksen Tafeltennis Alleen voetbal, gymnastiek, tennis en dansen komen in beide lijsten voor. Voetbal is met afstand de populairste sport. Met vechtsport, boksen en judo in de top 9 van meest toekende sporten valt duidelijk op dat de vechtsporten binnen JILIB goed zijn vertegenwoordigd. Uit een handmatige analyse blijkt dat veel projecten die gymnastiek hebben aangevinkt freerunning aanbieden. In het algemeen valt op dat streetsporten populair zijn binnen JILIB. 22
2.9 Menukaart Binnen de Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten maken de projecten gebruik van bestaande kennis door een of meerdere interventie(s) te kiezen van de Menukaart Sportimpuls. In 2014 stonden 104 verschillende interventies op de Menukaart. Om aan het beoordelingscriterium vraaggerichtheid te voldoen konden de aanvragers de interventie in overleg met de interventie-eigenaar aanpassen aan de lokale situatie en de behoefte van de doelgroep. Meest toegekende interventies In de tabel hieronder ziet u de interventies die binnen JILIB 2014 minimaal 1x zijn toegekend, het aantal toekenningen en het slagingspercentage. De interventies zijn geordend op het aantal toekenningen. In bijlage 6 staan de interventies die binnen minimaal 1 project zijn toegekend. De Buurtsportvereniging en schooljudo.nl zijn binnen JILIB 2014 met 6x het meest toegekend. Opvallend is dat er geen grote uitschieters zijn en dat veel interventies hoge toekenningpercentages hebben. Binnen veel van deze interventies wordt intensief samengewerkt met scholen. Dit is in lijn met het grote aantal projecten die gericht zijn op jeugd in de leeftijd van 4 tot 12 jaar en de vele projecten die aangeven samen te werken met onderwijs. De interventies Buurtsportvereniging, Schooljudo.nl, B-Fit, School & Voetbal en Schoolsportvereniging worden allemaal in 8% of meer van de toegekende JILIB projecten gebruikt. Dat geeft een ander beeld dan de reguliere Sportimpuls 2014. Daar was Sportdorp de enige interventie die in meer dan 7% van de toegekende projecten wordt gebruikt. 23
3. Beoordeling van de subsidieaanvragen 3.1 Proces van beoordeling Alle subsidieaanvragen zijn op zowel kwaliteit als relevantie door twee referenten, onafhankelijk van elkaar beoordeeld aan de hand van een gestandaardiseerd formulier dat digitaal werd ingevuld en verwerkt. De ene beoordelaar kwam uit de sportsector en de andere beoordelaar uit het referentenbestand van ZonMw. In dat bestand zijn onder andere deskundigen uit onderwijs, gezondheidszorg en welzijn opgenomen. Er waren in totaal 13 referenten betrokken in de Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014. De referenten zijn expliciet uitgenodigd om een inhoudelijke onderbouwing van hun oordeel te geven. Deze argumenten zijn gebruikt om te komen tot consensus (het eindoordeel) in een consensusvergadering en op deze manier konden de brieven met de besluiten over de subsidieaanvragen worden onderbouwd. Voor de beoordeling geldt de Code belangenverstrengeling van ZonMw. Dit houdt in dat de personen geen subsidieaanvragen mogen beoordelen waarbij zij zelf een direct of indirect belang hebben. Dit betekent onder andere dat personen die belangen hebben bij subsidieaanvragen (bijvoorbeeld door aanvragers te hebben geadviseerd, medeaanvrager te zijn of juist andere projecten in dezelfde gemeente te hebben ondersteund) geen onderdeel kunnen uitmaken van de consensusvergaderingen en commissievergadering. Ook de referenten uit de kennis-, gemeentelijke- en commerciële sector kregen geen voorstellen voorgelegd waar ze enige betrokkenheid bij hadden. In een door ZonMw georganiseerde commissievergadering zijn de oordelen voor de ingediende subsidieaanvragen vastgesteld. De commissie maakte daarbij gebruik van een schema om de aanvragen te prioriteren. Aanvragen worden na beoordeling gerangschikt in de volgorde van 1 tot en met 6. De aanvragen in de niet genummerde cellen komen in geen geval voor subsidie in aanmerking. Relevantie Kwaliteit Zeer relevant Relevant Onvoldoende relevant Zeer goed 1 3 - Goed 2 4 - Voldoende 5 6 - Matig - - - Onvoldoende - Schema: combinatie van een drietrapsschaal voor relevantie en een vijftrapsschaal voor kwaliteit. De commissie Sportimpuls heeft het advies gegeven over de verhouding tussen honoreerbare subsidieaanvragen in relatie tot het beschikbare budget. Dit leidde tot de aanwijzing dat binnen het beschikbare budget - alleen subsidieaanvragen konden worden gehonoreerd die in bovenstaande prioriteringsmatrix werden gecategoriseerd als 1) zeer relevant en zeer goed, 2) zeer relevant en goed, 3) relevant en zeer goed, 4) relevant en goed, 5) zeer relevant en voldoende en 6) relevant en voldoende. 3.2 Resultaat van de beoordeling De commissie Sportimpuls heeft op 8 juli het voorstel over honoreren/niet honoreren in relatie tot de beschikbare middelen als advies voorgelegd aan het bestuur van ZonMw dat definitief over de subsidieaanvragen beslist. De besluiten over toekenningen en afwijzingen zijn op 1 september 2014 formeel per brief aan de bestuurlijk verantwoordelijken van de indienende organisaties medegedeeld. De hoofdaanvragers/bestuurlijk verantwoordelijken zijn daarbij gevraagd akkoord te gaan met de subsidievoorwaarden en zijn, indien akkoord, uiterlijk 1 november gestart met hun project. In totaal zijn 60 subsidieaanvragen gehonoreerd. 24
Naar aanleiding van de besluiten over afwijzing zijn er 3 bezwaarschriften ingediend. 2 van deze bezwaarschriften zijn ingetrokken na toelichting van ZonMw. Het andere bezwaarschrift is door de bezwaarcommissie ongegrond verklaard. In november 2015 zijn de gehonoreerde projecten op de website van ZonMw evenals de websites van partnerorganisaties in het VWS programma Sport en Bewegen in de Buurt openbaar gemaakt. Onderstaande tabel geeft inzicht in de beoordeling van subsidieaanvragen in relatie tot het aangevraagd budget. ZEER RELEVANT Aanvragen Toekenningen Percentage projecten ZR- ZG 8 8 13% ZR- G 13 13 22% ZR-V 1 1 2% ZR-M 0 0 0% ZR- O 0 0 0% RELEVANT R- ZG 0 0 0% R-G 22 22 37% R-V 16 16 26% R-M 1 0 0% R-O 0 0 0% Overig OR 21 0 0% Niet in behandeling 6 0 0% Totaal 88 60 100% 35%van de toegekende projecten kwam in de beoordelingsmatrix uit categorie 1 of 2 (ZR/ZG en ZR- G). 37% van de gehonoreerde projecten in 2014 kwamen in de beoordelingsmatrix uit categorie 3 of 4 (R/ZG en R-G). 28% van de gehonoreerde projecten kwamen uit beoordelingscategorieën 5 en 6 (ZR/V en R/V). Alle honoreerbare projecten werden toegekend. Omdat er budget beschikbaar was na toekenning van de honoreerbare projecten besloot de commissie Sportimpuls om de 6 aanvragen die in eerste instantie werden beoordeeld als relevantmatig de kans te geven om de aanvraag kwalitatief te verbeteren. Van deze subsidie aanvragen werden er uiteindelijk 4 gehonoreerd. 3.3 Algemene redenen afwijzing van projecten De belangrijkste afwijzingsgronden zijn in willekeurige volgorde: Lage inkomensbuurten Een veel voorkomende afwijzingsgrond in de Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten was dat onvoldoende werd aangetoond dat het project ten goede zou komen aan jeugd die weinig mogelijkheden heeft om te sporten en bewegen vanwege een gebrek aan middelen. Ouderbetrokkenheid Het betrekken van ouders is voor de doelgroep van JILIB van groot belang. Dit kan bijvoorbeeld worden ingevuld door ouder- kind activiteiten te organiseren, hen zelf mee te laten doen aan sport- en beweegaanbod of door ze een rol te laten spelen in (de voorbereiding van) georganiseerde activiteiten. In veel subsidieaanvragen die niet goed werden beoordeeld was dit aspect onvoldoende uitgewerkt. 25
Vraaggerichtheid Bij de meerderheid van de subsidieaanvragen hadden de aanvragers goed zicht op welke doelgroepen bij hen in de buurt niet of te weinig bewegen. Ook de cijfermatige onderbouwing van de beperkte beweegdeelname door de doelgroep was over het algemeen goed uitgewerkt. Wanneer JILIB aanvragen werden beoordeeld als te weinig vraaggericht dan had dit meestal betrekking op: De behoefte van de doelgroep die onvoldoende werd beschreven. De huidige situatie in de buurt of wijk die niet helder werd beschreven. Continuïteit en borging Een aantal aspecten van de borging van de projecten werd vaak minder goed uitgewerkt. Met name de borging van de financiën bleek minder goed uitgewerkt. Samenwerking Bij veel aanvragen die zijn afgewezen op de samenwerking werden deze samenwerkingsverbanden onvoldoende uitgewerkt. Voor de beoordeling van het plan van aanpak is het van belang dat de bijdrage van de verschillende partijen helder is. Wat is hun inbreng? In hoeverre zijn er al samenwerkingsafspraken gemaakt? In hoeverre kan de samenwerking worden geborgd na afloop van de subsidieperiode? Daarnaast is te zien dat de kwaliteit van de uitwerking van de samenwerking ook invloed heeft op de beoordeling van andere criteria. Wanneer de rolverdeling, de gemaakte afspraken en de borging van de samenwerking onvoldoende aannemelijk zijn, dan roept dat niet alleen vragen op over de samenwerking, maar ook over de werving, de uitvoerbaarheid en de duurzaamheid van het project. Plan van aanpak Bij veel aanvragen waarvan het plan van aanpak niet goed werd beoordeeld was deze over het geheel genomen te weinig concreet uitgewerkt. Aspecten die vaak als onvoldoende werden beoordeeld zijn: Aansluiting plan van aanpak en doelstelling. Fasering van de activiteiten. Een logische planning van de voorbereiding, deskundigheidsbevordering, werving deelnemers, uitvoering activiteiten, monitoring en evaluatie en mogelijke bijstellingen. De beschikbare tijd en mankracht. Rolverdeling van de samenwerkingspartners. Lokale aanpassing Menukaart interventie Veel aanvragen werden beoordeeld als te weinig vraaggericht omdat de gekozen interventie onvoldoende werd aangepast aan de lokale situatie. Het beweegaanbod moet een aanvulling zijn op de bestaande situatie in de buurt en passen bij de behoefte van de doelgroep. Niet ontvankelijk In totaal werden 8 subsidieaanvragen als niet ontvankelijk beoordeeld. De meest voorkomende gronden waren: De aanvraag was niet compleet; er waren tekstvakken niet ingevuld, of de verplichte bijlagen waren niet bijgevoegd De hoofdaanvrager heeft al een Sportimpuls-project in beheer 26
Bronvermelding CBS Statline. Brakel, van den, M, Moonen, L. Meer kinderen groeien op met kans op armoede. Webmagazine, dinsdag 26 maart 2013 Beschikbaar op: http://www.cbs.nl/nl-nl/ menu/themas/inkomen-bestedingen/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-3805-wm.htm (geraadpleegd april 2015) SCP/CBS (2014). Armoedesignalement 2014. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek. 27
Bijlage 1 Subsidieaanvragen en budget Aangevraagd bedrag in relatie tot budget Hoogte budget Ingediend Afgewezen* Toegekend ronde 2014 Aantal % Budget Aantal % Budget Aantal % Budget < 50.000 21 24 738.826 8 29 293.365 10 17 313.160 >50.001 en < 100.000 > 100.001 < 125.000 41 47 3.124.713 13 46 988.894 32 53 2.385.885 25 28 2.894.964 6 21 731.181 18 30 2.031.110 > 125.001 1 1 150.000 1 4 150.000 - - - Totaal 88 100 6.908.485 28 100 2.178.324 60 100 4.730.161 *Het afgewezen budget van de toegekende aanvragen is verwerkt in dit bedrag. Van de 60 toegekende aanvragen is de begroting in 20 gevallen naar beneden bijgesteld. In totaal zijn de gehonoreerde projecten voor 129.043,- euro naar beneden bijgesteld. Hierdoor is er budgettaire ruimte ontstaan om meer subsidieaanvragen toe te kennen. Redenen van bijstelling van het budget zijn onder andere: personele kosten zoals uurtarieven en accountantskosten die niet subsidiabel zijn, communicatiebudget dat dubbel opgevoerd is en materiële kosten als oneigenlijke aanpassing van de accommodatie, computerapplicaties. Schematische weergave ingediende subsidieaanvragen In onderstaande afbeelding is een schematische weergave te zien van alle subsidieaanvragen binnen JILIB 2014. De afbeelding is opgebouwd uit 88 groene en rode lijntjes. Een rood lijntje vertegenwoordigt een afgewezen subsidieaanvraag, een groen lijntje een gehonoreerde subsidieaanvraag. De lijntjes zijn van links naar rechts geordend op aangevraagd bedrag. Helemaal links staan de projecten die 10.000 euro hebben aangevraagd, helemaal rechts de projecten die 125.000 euro. 10.000>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 125.000 29
Bijlage 2 - Geografische spreiding De markeringen in onderstaande afbeelding zijn de locaties van uitvoering van alle toegekende projecten in de Sportimpuls 2014. Kijk voor de interactieve landkaart op: http://www.easymapmaker.com/map/sportimpulsjeugdinlageinkomensbuurten2014 30
Bijlage 3- Overzicht gehonoreerde projecten In onderstaande tabel staan op volgorde van het projectnummer alle toegekende aanvragen uit Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten 2014. Projectnummer nummer 31 Projecttitel Gemeente 524003301 Respons in Veghel Veghel 524003302 Buurtsportvereniging Femina Sports Schilderswijk Den Haag 524003303 Heel Veendam in de greep van Judo! (duurzaam sport en beweeggedrag door 'Judo op school'). Veendam 524003304 Sportdorp Oude Pekela: Vitale kernen en buurten Pekela 524003305 Zaalvoetbal in Zwolle Zwolle 524003306 Sportaanbod in sterke sociaalpedagogische omgeving voor jongeren uit het speciaal onderwijs en/of met een verstandelijke beperking Amsterdam 524003307 Buurtsportvereniging en Leerwerkbedrijf Vechtzoom Utrecht 524003308 'Aan de slag'. Verhogen van structurele sportdeelname via Tafeltennis Den Bosch 524003309 Actief in Nieuw West Amsterdam 524003310 Sportwijk Hambaken: naar een vitale wijk Den Bosch 524003311 Peelo en Pittelo in beweging! Assen 524003312 Jongeren Actief Maastricht Maastricht 524003313 Jongeren op Dreef in Overvecht Utrecht 524003314 Beweeg Wijs Deventer Deventer 524003315 Respons Oldambt Oldambt 524003316 Maki Alkmaar Alkmaar 524003317 "Sport for you" in de RKF sportclub Schuitvaartpark Vlissingen 524003318 Buurtsportvereniging Europarei Uithoorn 524003319 Buurtsportvereniging De Aftrap HFC ADO Den Haag 524003320 Buurtsportvereniging Stroinkslanden Enschede 524003321 Schooljudo in Schiedam Schiedam 524003322 B Fit de Leilinde Oldambt 524003323 Opvang&Sport in Vrijenban Delft 524003324 B Fit Drieborg Oldambt 524003325 CU Dance! Gorinchem 524003326 B Fit Beukenlaan Oldambt 524003327 Basketbal voor jeugd uit lage inkomensbuurten in Haarlem Haarlem 524003328 Schoolsportvereniging Beijum Groningen 524003329 Schooljudo in Graan voor Visch (Hoofddorp) Haarlemmermeer 524003330 Lingewijk in Beweging (reguliere Sportimpuls) Gorinchem 524003331 Schooljudo.nl & Table Stars Pijnacker-Noord Pijnacker-Nootdorp 524003332 Schooljudo.nl in lage inkomenswijken in Almere-Haven Almere 524003333 Schooljudo in Alkmaar Alkmaar 524003334 Voorhof wijkaanvraag School/Buurtsportvereniging Delft 524003335 Freerunning in Haagse buurten Den Haag 524003336 TSS Sportieve driehoek Den Haag 524003337 Schooljudo in het Oude Noorden (Rotterdam) Rotterdam 524003338 Vitesse Street Hattrick Arnhem 524003339 Werving en behoud van meisjes- en damesvoetbal bij FCVVenlo Venlo 524003340 Take Your Chance Deventer 524003341 Vitaal MBO - Van schoolsport naar lidmaatschap sportclub Groningen 524003342 Buurtsportcentrum Hoge Vught Breda
524003343 Jeugd in sportieve actie Hengelo 524003344 Turnen en gymnastiek in Nijmegen Oud-West Nijmegen 524003345 Prinsenhof in beweging Leidschendam- Voorburg 524003346 Schoolsportvereniging Delfzijl Noord Delfzijl 524003347 Schoolsportvereniging Lewenborg Groningen 524003348 Schoolsportvereniging Vinkhuizen Groningen 524003349 In drie stappen naar structureel bewegen op water in. ZW Friesland Leeuwarderadeel, Súdwest-Fryslân 524003350 Scholencompetitie zaalvoetbal Voortgezet Onderwijs Middelburg 524003351 On the move in West Enschede 524003352 Spelen tot je Groen ziet in Amsterdam-West Amsterdam 524003353 Boks je fit voor iedereen Nijmegen 524003354 Muziekbuurt componeert haar eigen Beweeg Wijs Rijswijk 524003355 HOOPZ! Experience Goes 524003360 Zwemvaardigheid spelenderwijs verbeteren Zaanstad 524003361 Jeugd in lage inkomensbuurten Zwolle 524003362 REVA - Regentesse en Valkenboskwartier Den Haag 524003363 Weerbaar zonder pesten in Amsterdam West, een sportief buurtgericht samenwerkingsproject voor de jeugd en leefbaarheid. Amsterdam 524003364 e-heroes uit lage inkomensbuurten! Helmond 32
Bijlage 4 - Overzicht gemeenten In onderstaande tabel staan op alfabetische volgorde de gemeenten waar minimaal 1 project is toegekend. Gemeente Aantal projecten Alkmaar 2 Almere 1 Amsterdam 4 Arnhem 1 Assen 1 Breda 1 Delft 2 Delfzijl 1 Den Bosch 2 Den Haag 5 Deventer 2 Enschede 2 Goes 1 Gorinchem 2 Groningen 4 Haarlem 1 Haarlemmermeer 1 Helmond 1 Hengelo 1 Leeuwarderadeel 1 Leidschendam-Voorburg 1 Maastricht 1 Middelburg 1 Nijmegen 2 Oldambt 4 Pekela 1 Pijnacker-Nootdorp 1 Rijswijk 1 Rotterdam 1 Schiedam 1 Súdwest-Fryslân 1 Uithoorn 1 Utrecht 2 Veendam 1 Veghel 1 Venlo 1 Vlissingen 2 Zaanstad 1 Zwolle 2 33
Bijlage 5 - Sport In onderstaande tabel staan op alfabetische volgorde de sporttypen die binnen minimaal 1 project zijn toegekend. Sport Aanvragen Toekenningen Percentage projecten Toekennings percentage Anders 38 28 47 74 Atletiek 9 4 7 44 Badminton 6 3 5 50 Basketball 15 8 13 53 Boksen 11 6 10 55 Dansen 21 14 23 67 Fietsen 5 2 3 40 Gymnastiek 19 10 17 53 Handbal 5 4 7 80 Hockey 6 1 2 17 Judo 21 12 20 57 Korfbal 5 2 3 40 Schaatsen 2 1 2 50 Tafeltennis 8 6 10 75 Tennis 9 7 12 78 Vechtsport 27 16 27 59 Voetbal 36 22 37 61 Volleybal 11 4 7 44 Wandelen 5 2 3 40 Watersport 6 4 7 67 Zwemmen 8 4 7 50 34
Bijlage 6 - Menukaart In de tabel hieronder staan op alfabetische volgorde de interventies die binnen minimaal 1 project zijn toegekend. Interventie Aanvragen Toekenningen Percentage projecten Toekennings percentage Basketball's Cool 4 2 3 50 Beweeg Wijs 3 2 3 67 Beweegplezier vanaf 4 1 1 2 100 B-Fit 7 5 8 71 Buurtsportvereniging 8 6 10 75 City Streetball 4 2 3 50 Cruyff Foundation Community Program 2 2 3 100 CU! Dance 3 3 5 100 De Krajicek-Sportclub op de Playground 1 1 2 100 In 3 stappen structureel aan de watersport 1 1 2 100 JeugdSportPas 1 1 2 100 Judo op school 3 2 3 67 Kennismaken met de Zwemsport 2 1 2 50 Maki 2 2 3 100 Natuursprong 1 1 2 100 Respons 4 4 7 100 Scholencompetitie Zaalvoetbal voortgezet onderwijs 4 4 7 100 School & Voetbal 5 5 8 100 School & Zwemsport 1 1 2 100 Schoolactieve verenigingen 5 4 7 80 Schooljudo.nl 6 6 10 100 Schoolsportvereniging 6 5 8 83 Schooltennis 1 1 2 100 Scoren met gezondheid 2 2 3 100 Special Heroes 1 1 2 100 Sport Zorgt 3 1 2 33 Sportaanbod ouders van jonge kinderen 1 1 2 100 Sportdorp 2 2 3 100 Sport-it in de wijk 5 2 3 40 Table Stars 3 2 3 67 Vechtsporten voor iedereen 2 2 3 100 Vitaalmbo.nl 1 1 2 100 Weerbaar zonder Pesten 2 1 2 50 Werving en Behoud Meiden in Voetbal 1 1 2 100 Zaalvoetbal op het MBO 3 3 5 100 Zaalvoetbalacademie 5 4 7 80 35
36 ZonMw Sportimpuls 2014