Aa~en Hunze Adviesnota College

(t~f) gemeente Aa~en Hunze Adviesnota College Besluit nr.: B&W d.d.: GRS-nummer: Datum Afdeling Behandeld door Doorkiesnummer Portefeui1lehouder Onderwerp Paraaf behandelend ambtenaar Overleg gevoerd met 25 februari 2013 Ruimte Paul Sloot 834 wethouder mr. J.B. Wassink afsluiting project Klimaatbeleid (SLOKsubsidie)...-rtf"'" (. Paraaf afdelingshoofd...._~, ). Ruimte/beleid Middelen Paraaf Conform H.F. van Oosterhout bu e eester Bespreken Te behandelen in Agendapunt Ter kennisname Datum vergadering Raad 0 181 ~ ét.')['î ltl Commissie 0 0 I 2::> 13 OR 0 0 GO 0 0 Dit advies is: 181 openbaar o niet openbaar Motivering (indien niet openbaar): Onderwerp afsluiting project Klimaatbeleid (SLOK-subsidie) Voorgesteld besluit 1. project Klimaatbeleid afronden 2. het restant budget overhevelen naar budget Jaar van de Duurzaamheid 3. het advies voor kennisgeving aan de raad sturen Inleiding In 2008 is in onze gemeente een aanvraag opgesteld om in aanmerking te komen voor een subsidie onder de zgn. SLOK-regeling. SLOK staat voor: Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven. Deze regeling is in het leven geroepen door het Rijk om de vele lopende ideeën en initiatieven bij

gemeenten te ondersteunen met geld. Voor de gemeente Aa en Hunze was dit de eerste aanzet tot het opstellen en uitvoeren van plannen met betrekking tot klimaat- en energieproblematiek. Het opmerkelijke van de SLOK- regeling was dat men ook reeds lopende processen en maatregelen kon inbrengen pilde aanvraag. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal projecten net dat duwtje in de rug kreeg dat ~odig had. Van de oorspronkelijke SLOK projecten is een aantal afgerond of samengevoegd met een ander traject of, zoals met het Groene Bedrijventerrein, als apart projecuactiviteit opgevoerd in de gemeentelijke activiteitenplanning. Vanuit het collegeprogramma is een stevige ambitie naar voren gekomen op het gebied van klimaat en energie. Het project KJimaatbeleid (SLOK-subsidie) is eind 2012 afgerond. Onderdeel van de afronding was het opstellen en vaststellen van een gemeentelijke Duurzaamheidsvisie in januari 2012. Beoogd effect Van het project Klimaatbeleid is het belangrijkste beoogde effect geformuleerd bij de SLOK-regeling namelijk het stimuleren van lokale klimaatinitiatieven. Het eindeffect is reduceren van de uitstoot van CO 2 door gemeentelijke activiteiten. Argumenten 1.1 alle deelplannen van het SLOK zijn afgerond In de oorspronkelijke SLOK subsidie aanvraag zijn 15 verschillende plannen ingediend bij AgentschapNL in 2008. Van de oorspronkelijke plannen zijn er lopende de uitvoeringsperiode een aantal plannen samengevoegd en een tweetal fietsinfrastructuur plannen zijn niet doorgegaan. Het budget hiervoor is ingezet om energiescans in gebouwen uit voeren. Project 1: energiebesparing scholen Voortgang: via het Essentbespaarplan wordt per school een energiescan opgesteld met als resultaat een inzicht in energieverbruik en mogelijke verbeteringen. een overzicht van energiebesparende maatregelen en de terugverdientijd, vergelijking van cijfers met vergelijkbare gebouwen{ benchmark) en een overzicht van subsidiemogelijkheden voor de te nemen maatregelen. Er zijn 15 energiescans geleverd door Essent. Daarnaast worden voor 8 scholen zgn. EBA's opgesteld. Een EBA is een energie en binnenklimaat advies. Deze vallen buiten de SLOK regeling. Project 2: energiebesparing Openbare verlichting Voortgang: er is op kosten van de provincie Drenthe een cursus gevolgd over energiebesparing in de openbare verlichting. Tijdens die cursus zijn gegevens over de DV van deelnemende gemeenten uitgewisseld. Senternovem gaat voor de gemeenten de afrekeningen van elektriciteitsverbruik onderzoeken omdat bij doorrekening bij een grote gemeente is gebleken dat er grote afwijkingen waren geconstateerd. Daarnaast worden oude armaturen en voorschakelapparatuur vervangen door moderne armaturen die ook gedimd kunnen worden. In het algemeen wordt daar waar het mogelijk is de OV gedurende de nachtperiode gedimd. Op enkele plaatsen wordt met de toepassing van LED verlichting geëxperimenteerd. Project 3: Sporthalverlichting Voortgang: In een aantal sporthallen is een verlichtingsonderzoek gedaan met als resultaat een verlichtingsplan. Daarbij worden oude armaturen vervangen. door moderne lampen die ook nog eens gedimd kunnen worden. Verder worden bewegingsmelders aangebracht daar waar nuttig bijvoorbeeld in kleedruimten en doucheruimten. In de sporthal in Annen zijn LED lampen aangebracht in de kleedruimten als experiment. De eerste reacties en ervaringen zijn positief. 2

Project 4: Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Voortgang: In dit kader is ondermeer ons gemeentekantoor onderzocht op energielabel. De rapportage bevat aanbevelingen voor verhogen van de energetische prestatie van het kantoor. Ook het toepassen van andere brandstoffen dan aardgas ( i.c. houtsnippers) wordt in dit kader uitgevoerd. Het energielabel kwam destijds uit op een C-Iabel. Nadat dit label is bepaald zijn er inmiddels weer een aantal maatregelen genomen die het label positief zullen beïnvloeden: ondermeer het Plugwise systeem en de zonnepanelen die zeer onlangs zijn geplaatst. Project 5: energiebesparing bestaande woningbouw Voortgang: Gemeente ondersteunt woningbezitters met toelage op het uitvoeren van een EPA naast een bijdrage van VROM. Het eerste jaar (2010) wordt een pilot waarin de aanpak wordt uitgeprobeerd in de praktijk met een adviesbureau; daarna breed uitrollen. De tweede fase van dit traject heeft in de periode maart 2011 tot februari 2012 plaatsgevonden. Na afloop van deze periode waren er totaal 500 EPA onderzoeken gedaan. Van ongeveer 35% van de opstelde EPA's is bekend dat er vervolg maatregelen zijn uitgevoerd aan de woning. Een deel van de woningbezitters heeft wellicht nog geen verdere maatregelen genomen. Ter stimulering van de uitvoering komt er een Noordelijke duurzaamheidslening beschikbaar (verwachte inwerkingtreding maart 2013) ingesteld door de drie noordelijke provincies en uitgevoerd door de SNN (= samenwerkingsverband Noord Nederland). Particuliere woningbezitters kunnen een beroep op deze regeling doen. Project 6: Zonnewoningen, Drenthe bespaart, duurzaam ontwerpen Gieterveen Voortgang: Naast het stimuleren van duurzaam gebouwde woningen behelst dit project een communicatiedeel waarbij alle Drenthse gemeenten + provincie en een aantal bedrijven samen een website hebben gelanceerd onder de noemer "Drenthe bespaart" (www.drenthebespaart.nl) Deelnemers kunnen hier op hun eigen pagina informatie kwijt over alles wat met energie(besparing) heeft te maken en de uitvoering van klimaatplannen. Via dit project is ook een charette georganiseerd voor ontwerp van een nieuwe duurzame woonwijk in Gieterveen in samenwerking met de provincie Drenthe (zie boekje Trots op Gieterveen, provincie Drenthe). Project 7: GFT voor duurzame energie Voortgang: Het budget van dit onderdeel is samengevoegd met het project Duurzaam bedrijventerrein (project 14). Zie verder onder dit project. Project 8: Energie-inkoop Voortgang: Dit onderwerp komt afhankelijk van de contractduur van energieleveringscontracten om de 3 tot 4 jaar terug. De huidige leveringscontracten voor gas en elektra zijn tot stand gekomen door een Europese aanbesteding met begeleiding van een extern adviseur en ze lopen eind 2014 af. Het gas en elektra zijn vergroend. Volgend jaar zal opnieuw aanbesteed moeten worden. Project 9: Zonnepanelen Veenkoloniën Voortgang: In combinatie met verwijdering van asbestdaken worden zonnepanelen op daken van boerderijen aangebracht ( in het kader van de Agenda voor de Veenkolonien). Er zijn een aantal belangstellenden voor dit project gemeld. Binnen onze gemeente is een project in het kader van deze regeling uitgevoerd in Eexterveen. Dit projectonderdeel is afgerond. Het is gefinancierd uit de Agenda voor de Veenkolonien. 3

Project 10: Het nieuwe rijden Voortgang: Door cursus "het nieuwe rijden" leren automobilisten energiezuiniger en verkeersveiliger rijden. Stimuleren bij zowel collega's als bestuurders. De beroepsmatig betrokken collega's van het team buitendienst hebben inmiddels een certificaat behaald. Binnenkort zullen ook een aantal bestuursleden ( B&W, commissieleden,raadsleden), MT-Ieden en medewerkers binnendienst deze duurzame rijstijl aangeboden krijgen in een praktijkles. Projecten 11 en 12: kwaliteitsverbetering fietsverbindingen Voortgang: In aanvang van het SLOK project zijn deze trajecten nog niet opgestart ondermeer door personele wisselingen bij verkeer en vervoer. In de loop van het SLOK traject is overwogen om deze twee onderdelen vooralsnog in de ijskast te zetten. Na enige tijd is besloten het budget te benutten voor energiescans bij voetbalcomplexen. Project 13: handhaving verscherpte EPe Voortgang: Implementeren van handhaving van verscherpte EPN door toetsers en handhavers goed voor te bereiden op hun taak. De EPN die momenteel geldt is 0,8. In noordelijk verband is het Energieaccoord getekend waarbij gestreefd wordt naar een nog lagere EPN waarde (namelijk 0,5). Voor dit project zijn geen externe kosten opgevoerd; alleen de inzet van eigen uren is in de SLOK-aanvraag opgevoerd. Project 14: duurzaam bedrijventerrein Voortgang: Het project is gericht op het duurzaam toepassen van afvalstromen binnen de gemeente en het maken van combinaties met het waterschap en bedrijven. Ekwadraat advies heeft een inventariserend onderzoek uitgevoerd waarbij de hoeveelheid biomassa die in de gemeente vrijkomt is bepaald. Daarna is een haalbaarbaarheidsonderzoek verricht naar de mogelijkheden van een samenwerking tussen gemeente, het waterschap en twee particuliere bedrijven op het terrein van afvalscheiding en energie opwekking door lokale biomassa te benutten. Project 15: Projectcoordinatie en monitoring Voortgang: Bewaking van de voortgang van de verschillende deelprojecten en de algehele coördinatie van projecten. Ook de monitoring behoort hiertoe met name de reductie van de C02 uitstoot door al deze activiteiten. Ondermeer dit overzicht en het aanleveren van beleidsinformatie aan Senternovem via het invullen van een online vragenformulier behoort tot dit onderdeel. Het afsluiten van de SLOK-projecten gaat naadloos over in het Jaar van de Duurzaamheid. Laatste onderdeel van dit project was het opstellen en vaststellen van een Duurzaamheidsvisie. Kanttekeningen nvt Financiën Zie bijgevoegd Budgetoverzicht projecten Klimaatbeleid. Uit een vergelijking van de totale inkomsten en uitgaven van de SLOK projecten blijkt een overschot van 38.208,53. 4

Het saldo van de rekening staat op een positief bedrag van 53.155,46. Dit is hoger doordat niet alle uitgaven daadwerkelijk op het klimaatbeleid zijn verantwoord. Van dit overschot wordt een bedrag van 20.000,- benut om de warmtepomp in het nieuwe MFC te Gasselternijveen mogelijk te maken. Resteert er nog een bedrag van 33.155,46 vanuit de SLOKprojecten. We adviseren uw college dit bedrag over te hevelen naar het bestaande budget voor het Jaar van de Duurzaamheid. Communicatie nvt Uitvoering Afgerond. Bijlagen Budgetoverzicht projecten Klimaatbeleid 5

Checklist Integraal werken o Niet van toepassing Afdeling Dienstverlening en Samenleving Accommodaties/voorzieningen Kunst en Cultuur Sport Zorg/ Volksgezondheid Onderwijs Welzijn Brede Samenwerking Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Sociaal Beleid Arbeidsmarktbeleid Leerplicht Bouw- en Woningtoezicht Bodem Geluid Handhaving en toezicht KCC Buurt- en kerngericht weken Straatnaamgeving/vernummering Leerling-vervoer Begraafplaatsen Openbare orde en veiligheid Milieu o BWT juridisch Afdeling Middelen Budgetten/kredietbewaking/jaarrekening Subsidies Verzekeringen Grondbedrijf Financiering grote projecten (> 1.000.000) Accountantsverklaring Belastingen Leges Automatisering uitvoering Inkoop/aanbestedingsbeleid o Automatisering beleid Rl AfdelingscontrolIer Concerncontroller o Financieel beleid Afdeling Ruimte Recreatie en toerisme Economische zaken Stedenbouw Volkshuisvesting Milieu Archeologie/cultuurhistorie Ruimtelijke Ordening Gebiedsgericht beleid Drentsche Aa Gebiedsgericht beleid Veenkoloniën Groen Afval Landschappelijke inpassing Grondzaken/grondeigendom Grondbedrijf Flora en fauna Bouwkunde Civieltechniek Verkeer/Parkeren RioleringlWater Inritten Openbare Verlichting o Beheer en inrichting Openbare Ruimte Team Bestuurs- en Management ondersteuning Openbare orde en veiligheid Juridisch Brandweer Bestuurssecretariaat Openbare orde en veiligheid Personeel & Organisatie (P&O) Voorlichting/communicatie o Website/ intranet Naam teamleider: Datum: Hltts.k,,~1\........;:.H H p.6fi~\~ ~ 6

PIoJ...n gemeentelijk kllm"'-oid 2009.2012 Raming Ram'n R.mlng NR. U_ Uren Uren ProJoctomochrtjvlng Alg, Extemo _bin Ultgo_ U""" UlIgavon UlIgoVin Totalo 200ll 2010 2011 200ll 2010 2011 2012 200ll 2010 2011 2012 UItgovon 811300 455 455 597 1507 SlOK -loi'iia_ldiduuzoamheldo>la. E64.ooo,OO E 30.032,71 E 10.253,19 E 40.295,90 (Sloot) 813310 78 40 40 156 SLOK Ene<gleboopartng _en E22.875,OO E22.875,00 "4:':;",n E 14.837,00 E 14.837,00 (KcroNonomalMeodendorp) 813315 146 100 100 346 SLOK E-beoparlng Dponb0t8 Verlichting E8.000,00 E8.000,00 E8.000,OO :':'".1 '.iijd EO,OO E800,OO E9.25O,00 E9.850,00 (KonIng) 813320 30 78 I08SLOK~ (2.400,00 E2.4OO,00 e:.. t...i)... : (0,00 E4.8OO,00 E4.8OO,00 E9.8OO,00 (KoroIVenomalMoedondorp) 813325 5 SLOK E-bosparinllg_ A E5.ooo,00 E8.250,00 E8.25O,OO. '7.!.;~'.11 E2.08O,OO E 14.900,00 E21.537,5O E38.497,5O (KcroNenom~) 813305 25 25 50 SLOK E-l>eoparing b<ll _ngbouw (4.000,00 (4.000,00 E8.ooo,00 ( t6!r1l,c'") E3.4G4,94 (2.562,92 E9.942,14 E 16.000,00 (SlooI) 813335 25 27 SLOK Zonnowonngen (NocItgedechl) A T.500,00 E5.ooo,00 E5.000,00 E 2.500,00 :. ;,;) ~O:>:. El.630,25 E 1.830,25 (de Groot) 513375 230 230 _ SLOK GFT voer llwr2ami EftOrljo ( 15.000,00 EI5.ooo,OO ~~. :'.i)( T.564,39 E7.564,39 (SIoolI vdvoon) combi mei nr14 813345 50 52 SLOK Enorgio-inkoop A E4.5OO,00 c.~ ~.."1.' EI2.101,64 E3.508,65 EI5.808,19 (-) Zonn.panolen Voonkolonlén A EI2.5OO,00 E 12.500,00.::...c.,',I'; EO,OO EO,OO (Slooi 1vdVoon) 813355 20 20 40 SLOK Hol nlouwo rijden E3.900,OO E3.900,00 (3.900,00 E3.900,OO 1'::; sr::~.0" EO,OO E 1.357,50 E6A37,37 E7.794,67 (Melrlnk) KwaIlIe_ ftolsvoriliniin V (0,00 <r1lo EO,OO EO,OO Giolon- RoIdo (MeiriM) onder-.p_on _Ingonn RoId. V EO,OO EO,OO &.r,oi. EO.OO EO,OO en van Gieten nbar Eext (Melrlnk) o~p vomlllen 821020 82 82 SLOK Ouurzaam bcuwen Conllnu Handh.v/ng EPe (Elrongofs I RaaIjoo) 613375 ODE Bodrijvonpak E5.ooo,OO E5.ooo,OO - ~o MI.' E4.956,00 E4.958,OO E9.916,00 (SlooI I vdvoon) combi mei Ir7 E71.175,00 E89.425,OO E 110.180.00 E6.4OO.00 ~?i.'" ~.lu 28.780.19 25.022,45 E73.769.00 E45.792,45 E 171.364,10 787 946 1078 2811 2009 2lI10 2811 2012 _lnkdmlton _argeo1eid raad: 20.ooo,00 E2lI.000,00 E20.ooo,OO E20.000,00 '".. 1)":. SLOK gelden >Ia AU E82.815,00 72.956,OO E41.408.00 ;"'7179"" TOTAAL E 102.815,00 (82.956,00 E81.406.00 E20.000,00 c::n 1: ~,,- sa E-booporing Ilo_do-.ingbouw E4O.ooo,00 E4O.ooo,00 {EC "'::.,; E 130.418,28 E 11.430,09 E 141.1l46,37 Uilvoemg EPA'. + rogievoorinll Prov. Subsidio EPA's E 39.280,00 ('.:,"..~...; BU~ 28 febru.ri 2012

Alboekk1gen lb.y. lallli1ilolen AIboekJngon Ib.Y. windenergie 31.208,13 _o~ 53.1SS... (3t30230,41 (:!IIllXX),OO (1&.000,00 (3M.23O,47 1