Geografie Costa Rica grenst in het noorden aan Nicaragua en ten zuiden aan Panama en strekt zich uit over de volledige breedte (slechts 119 tot 282 km) van de Centraal Amerikaanse landengte. Het westen ligt aan de stille Oceaan, met een kust van 200 km lang en het oosten aan de Caribische Zee met een kust van 1200 km. Van de Nicaraguaanse grens tot de Panamese grens wordt Costa Rica doorsneden door met vulkanen bezaaide gebergten, resultaat van botsingen van de Coco en Caribische aardplaat, waarvan de Cerro Chirripo met zijn 3819m het hoogste punt is. Het dichte regenwoud bedekt de hellingen tot in de warme gebieden aan de beide kusten. Centraal ligt een hoogland plateau met een vruchtbare vulkanische ondergrond. Hier woont meer dan de helft van de bevolking. Het land beslaat een oppervlakte van 52.000 km³ (ongeveer de oppervlakte van Zwitserland) en wordt onderverdeeld in 7 provincies: San José, Cartago, Alajuela, Heredia, Guanacaste, Puntarenas en Limon. De hoofdstad is San José. De 27 nationale parken nemen meer dan 1/3 van de landoppervlakte in. Klimaat Costa Rica s klimaat met 2 seizoenen is normaal subtropisch. Het warme, droge seizoen is vanaf december tot april en het groene seizoen (Green Season) vanaf mei tot en met november. Tussen winter en zomer zijn er geen grote temperatuursverschillen. Afhankelijk van de hoogteligging hebben verschillende streken een zeer uiteenlopend klimaat. In het laagland zijn er temperaturen van 28 tot 40 C, in het hoogland van 16 tot 28 C, in de bergen van 5 tot 20 C. 1 / 7
Geschiedenis Het huidige Costa Rica werd tot het einde van de 15de eeuw bewoond door drie verschillende culturen. 1. Noord Pacific Droog Tropisch Woud Cultuur (tegenwoordig Guanacaste). Deze cultuur was de hoogste van het land en gaat terug naar de 8ste eeuw toen stammen uit Zuid Mexico vluchtten voor hun vijanden, de Olmecas. Zo ontstond de Chorotega Stam. Hun naam is afkomstig van hun oorspronkelijk land Cholula of van de woorden cholol (=rennen, vluchten) en teca (=volk) 2. Zuid Pacific Vochtig Tropisch Woud Cultuur (tegenwoordig Puntarenas). Deze cultuur met Colombiaanse invloed was aanwezig langs de zuid Pacific kust. 3. Atlantisch Vochtig Tropisch Woud Cultuur (tegenwoordig San José, Cartago, Heredia, Alajuela, Limon en een gedeelte van Puntarenas). Deze cultuur kwam van Zuid Amerika, uit het Amazone gebied, en was toendertijd de laagste van Costa Rica. Costa Rica staat op de lange lijst van door Colombus ontdelte bestemmingen. De wereldreiziger stuitte op de Rijke kust tijdens zijn 4de en laatste reis naar de nieuwe wereld. In 1502 zette hij voet aan wal vlakbij Puerto Limon. Slavernij op grote schaal is er niet gewenst omdat er te weinig mineralen waren en het landschap te bergachtig was voor grote plantages. Enkele Spanjaarden vestigden zich in Costa Rica uitsluitend voor het mooie landschap, het land ontwikkelde zicht tot een land van onafhankelijke boeren. Met een eerste verkiezing is 1889 behoort Costa Rica tot de oudste democratieën van Amerika. In de loop der eeuwen is de republiek uitgegroeid tot één van de meest stabiele landen van Latijns-Amerika. Sinds het ontstaan van de republiek Costa Rica in 1848 is het land zonder onderbreking democratisch. De staat is gebaseerd op de Trias Politica van Montespuieu: - De uitvoerende macht ligt bij de president, die voor een termijn van 4 jaar wordt gekozen. - De wetgevende macht wordt uitgevoerd door 57 parlementariërs, die ook voor een periode van 4 jaar gekozen worden. - De rechterlijke macht: 17 magistraten die voor een periode van 8 jaar worden gekozen. 2 / 7
Om de 4 jaar zijn er gelijktijdige presidents-, parlements- en gemeenteverkiezingen. Toen in 1943 de wet op de arbeidsvoorwaarden werd aangenomen heeft Costa Rica veel besluiten doorgevoerd ten behoeve van vrouwen op de arbeidsmarkt. Eén van de belangrijkste is het verbod op ongezonde, zware of gevaarlijke arbeid. Costa Rica heeft sinds 1949 een functionerende democratische grondwet, waarmee ook het leger werd afgeschaft. Daarmee is Costa Rica het enige land ter wereld zonder leger. Mede daardoor speelt Costa Rica in het politiek onstuimige Midden-Amerika een neutrale rol. Aan voormalig president Oscar Arias is daarom in 1987 de Nobelprijs voor de Vrede toegekend, voor zijn hulp aan de beëindiging van de burgeroorlog in andere landen van Centraal Amerika. Belangrijke data: 1519-1520 begin van de verkenningen van het land door Spanjaarden 1564 Cartago werd gesticht en blijft tot 1823 de hoofdstad van Costa Rica 1737 Villa Nueva de la Boca del Monte (later San José) wordt gesticht. 1797 Spanjaarden importeerden de eerste koffieplanten 1821 in september wordt Costa Rica onafhankelijk 1824 de eerste staatshoofdverkiezingen worden gehouden en slavernij wordt afgeschaft 1844 de Santo Tomas Universiteit wordt gesticht in San José, en is de eerste mogelijkheid tot hoger onderwijs voor vrouwen. 1848 de eerste president (Jose Maria Castro Madriz) word gekozen. 1869 wettelijke verplichting voor basisonderwijs 1882 de doodstraf wordt afgeschaft 1921 de 8-urige werkdag wordt ingevoerd 1941 Wet Sociale Zekerheden (met regels voor ziekte, invaliditeit, zwangerschapsverlof, pensioen en overlijden) en het kiesrecht voor vrouwen worden ingevoerd. De universiteit van Costa Rica wordt opgericht. 3 / 7
1943 de arbeidsvoorwaarden wordt vastgelegd. 1949 op 7 november wordt het permanent leger afgeschaft. Bevolking In het verder zo onstuimig Latijns Amerika wordt er vaak meewarig geglimlacht om de vredelievende en zelfs flegmatieke levenshouding van de ticos (of ticas), zoals de drie miljoen inwoners zichzelf noemen. De meeste zijn blank en van Spaanse afkomst. De zwarte bevolking leeft hoofdzakelijk aan de Caribische kust. Zij werden in de 19de eeuw als gastarbeiders gebruikt bij de aanleg van de Atlatische spoorweg. Zowel de zwarten als de Chinezen staan onderaan de maatschappelijke ladder. Daarna komen de mestiezen (afstammelingen van Spaanse en indiaanse ouders). De oorspronkelijke bewoners, de indianen, vormen minder dan 1% van de totale bevolking. Vermenging tussen de verschillende groepen komt zelden voor. Ruim 90% van de Costaricaanse bevolking is katholiek. Onderwijs staat hoog aangeschreven en heeft geleid tot een alfabetisering van 92%, één van de hoogste in de wereld. Economie De voornaamste export producten van Costa Rica zijn toerisme, koffie, bananen en suiker. Verder worden ook rundsvlees, yuca, tonijn, macadamia, papaya, mango, palmito en exotische bloemen en planten geëxporteerd. 4 / 7
De industrie (voedselverwerkende industrie, textiel, chemicaliën en plastiek) breidt met de hulp van overheidssteun voortdurend uit. Ecotoerisme Costa Rica profileert zich meer en meer als ecobestemming en het toerisme heeft hier dan ook een ware boom meegemaakt. Ecotoerisme is een activiteit voor alle leeftijdsgroepen en de meeste rondleidingen gebeuren te voet of per boot. In de vele nationale parken worden zij overweldigd door de immense variëteit aan tropisch leven dat vliegt, zwemt, springt, kruipt, klimt of glijdt en door duizenden verschillende exotische planten. De ongeveer 400 goed opgeleide natuurgidsen, experts in het herkennen van vogels, kikkers, vleermuizen, apen en andere diersoorten, verklaren de relatie tussen plant en dier aan duizenden toeristen. Naar het regenwoud gaan zonder een gids is dan ook als in een bibliotheek zijn zonder te kunnen lezen. Achter de schermen spant men zich in om het succes van het ecotoerisme te handhaven: maar dan 25% van de totale landoppervlakte wordt beschermd als nationaal park of wildreservaat. Er wordt ook gewaakt over de opleiding van de gidsen, over het gebruik van water, energie en afval. De resultaten van het ecotoerisme komen ten goede aan de plaatselijke economie, cultuur en gezondheidszorg. Fauna & Flora 5 / 7
Wereldrecord: Costa Rica, het land met de grootste verscheidenheid in fauna en flora. Een direntuin, gecombineerd met een botanische tuin zonder hek. Ornithologen hebben toeristen naar Costa Rica gebracht. Zij telden 848 vogelsoorten, 237 verschillende zoogdieren, 361 soorten amfibieën en reptielen. In de rivieren van Costa Rica leven 130 verschillende vissoorten. Tien procent van alle soorten vlinders op aarde komen hier voor. Er zijn meer dan 1200 verschillende soorten orchideeën en er groeien meer dan 12.000 verschillende soorten planten. Praktisch: Vervoer: Ideaal is zelf een 4x4 huren en zelf rondtrekken. Met de bus kan je ook overal komen. Veel bushaltes, maar geen ervaring met het op tijd zijn van de bussen en uren. Geld: Je kan in Costa Rica bijna overal betalen met Dollars die je al vanuit België meebrengt. Eenmaal aangekomen kan je best in je hotel een aantal dollars ruilen tegen de lokale munt (Colon) om gemakkelijker te kunnen betalen in kleine winkeltjes en voor een drankje. Ze vragen niet overal evenveel colons voor 1 dollar. Hier moet je wel mee opletten. In de meeste hotels/restaurants kon je ook gemakkelijk met Visa betalen (in Guayabo Lodge niet). Traveller cheques hadden we niet bij, omdat je met Visa en dollars al genoeg hebt. Indien je veel met visa betaalt is het ook niet nodig om geld af te halen bijvoorbeeld. Hier hebben we dan ook geen ervaring mee gehad. Reisgids en kaart: We hebben voor ons vertrek het boek Insight Guide Costa Rica gelezen. Een echte reisgids hadden we nu niet nodig omdat we een begeleide reis hebben gedaan. Daarnaast hadden we een travel Map van Globetrotter. Als we in juli gaan hebben we een betere kaart nodig, omdat we dan wel goed alle wegen moeten kennen als we zelf gaan rondrijden. 6 / 7
Inentingen: normaal gezien zijn er geen inentingen nodig voor Costa Rica. Maar we hebben ons toch laten inenten voor Tyfus en Hepatitis A en B. Tegen Malaria heb je normaal ook niets nodig, maar je kan altijd op voorhand Malaria-pillen innemen. Visum/reispas: Je hebt alleen een gedigitaliseerde reispas nodig. Bij het ingaan van Amerika moet je op het vliegtuig nog bijkomende formulieren invullen en bij het inkomen van Costa Rica ook. Deze formulieren worden op het vliegtuig uitgedeeld en ingevuld. 7 / 7