Catalogus 970391 copyright AKN. 2 Hoewel de inhoud van deze catalogus door ons zorgvuldig werd gecontroleerd kunnen wij geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden. Veranderingen die worden doorgevoerd in het kader van onze politiek, de producten constant te optimaliseren, behouden wij ons voor. Niets in deze uitgave mag worden gekopieerd zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming.
INHOUD 1.0 Staande lagerhuizen SNX... 5 1.1 Introductie... 5 1.2 Afdichtingen... 5 1.2.1 V-ringafdichting... 6 1.2.2 Tweelippenafdichting... 7 1.2.3 Viltringafdichting... 7 1.2.4 Viltstroken... 7 1.2.5 Labyrintafdichting... 9 1.2.6 Einddeksels... 9 1.2.7 Overige afdichtingen... 9 1.2.8 Samenvattingen afdichtingen... 9 1.3 Stelringen... 10 1.4 Smering... 11 1.4.1 Vetsmering... 11 1.4.2 Oliesmering... 14 1.5 Materialen... 14 1.6 Belastbaarheid... 14 1.7 Het assortiment SNX huizen... 16 1.8 Inchmaten... 18 1.9 Speciale uitvoeringen... 19 1.10 Montage... 20 1.11 Gedeelde cilinderlagers... 22 1.12 Maattabellen SNX... 22 2.0 Staande lagerhuizen SN 30... 23 2.1 Introductie... 23 2.2 Afdichtingen en einddeksels... 23 2.3 Stelringen... 23 2.4 Smering... 24 2.5 Materialen... 24 2.6 Belastbaarheid... 24 2.7 Montage... 24 2.8 Maattabellen SN 30... 25 3.0 Staande lagerhuizen SD 31... 27 3.1 Introductie... 27 3.2 Afdichtingen en einddeksels... 27 3.3 Stelringen... 27 3.4 Smering... 27 3.5 Materialen... 28 3.6 Belastbaarheid... 28 3.7 Montage... 28 3.8 Zeer grote huizen... 29 3.9 Maattabellen SD 31... 29 4.0 Staande lagerhuizen TN 2... 31 4.1 Introductie... 31 4.2 Afdichtingen... 31 4.3 Smering... 31 4.4 Materiaal... 31 4.5 Belastbaarheid... 31 4.6 Montage... 32 4.7 Maattabellen TN 2... 32 5.0 Aspotten TVN 2 en TVN 3... 34 5.1 Introductie... 34 5.2 Afdichtingen en einddeksels... 34 5.3 Smering... 34 5.4 Materiaal... 35 5.5 Belastbaarheid... 35 5.6 Montage... 37 5.7 TVL voor kalkzandsteenovenwagens... 37 5.8 Maattabellen TVN 2 en TVN 3... 37 3 I N H O U D S O P G A V E
6.0 Flenslagerhuizen 7225... 38 6.1 Introductie... 38 6.2 Afdichtingen en einddeksels... 39 6.3 Stelringen... 39 6.4 Smering... 39 6.5 Materiaal...39 6.6 Belastbaarheid... 39 6.7 Montage...39 6.8 Maattabellen 7225... 40 7.0 Flenslagerhuizen I 1200... 41 7.1 Introductie... 41 7.2 Afdichtingen... 41 7.3 Smering...41 7.4 Materiaal... 41 7.5 Belastbaarheid... 41 7.6 Montage... 42 7.7 Maattabellen I 1200... 42 8.0 Tweelagerhuizen BL... 43 8.1 Introductie... 43 8.2 Afdichting... 44 8.3 Smering... 44 8.4 Materialen... 44 8.5 Het assortiment tweelagerhuizen... 44 8.6 De lagers... 45 8.7 Assen voor tweelagerhuizen... 46 8.7.1 Standaard assen... 46 8.7.2 Niet standaard assen... 46 8.8 Het aanduidingssysteem... 46 8.9 Montage... 50 8.9.1 Inleiding... 50 8.9.2 Samenstellen BL huis... 50 8.9.3 Samenstellen BL-V huis... 51 8.9.4 Plaatsen complete unit... 52 8.10 Maattabellen...52 9.0 Overige huizen... 53 9.1 Introductie... 53 9.2 Staande lagerhuizen SD 5... 53 9.3 Staande lagerhuizen HFO... 54 9.4 Staande lagerhuizen SN 4440... 54 9.5 Diversen... 55 10.0 Overzicht hulpaanduidingen lagerhuizen... 56 10.1 Introductie... 56 10.2 Overzicht met betekenis... 56 11.0 Maattabellen... 57 11.1.1 SNX 5/SNX 6 staande lagerhuizen... 58 11.1.2 SNX 2/SNX 3 staande lagerhuizen... 70 11.2 SN 30 staande lagerhuizen... 82 11.3 SD 31 staande lagerhuizen...84 11.4 TN 2 staande lagerhuizen...86 11.5 TVN 2/TVN 3 aspotten...88 11.6 7225 flenslagerhuizen...96 11.7 I 1200 flenslagerhuizen...102 11.8.1 BL tweelagerhuizen...104 11.8.2 BL.. V tweelagerhuizen...108 11.8.3 Assen voor tweelagerhuizen BL... 110 11.8.4 Assen voor tweelagerhuizen BL.. V... 111 12.0 Aantekeningen... 112 4 C A T A L O G U S
1.0 STAANDE LAGERHUIZEN SNX 1.1 Introductie SNX huizen zijn gedeelde staande lagerhuizen die de vroegere series SN, S en SNA opvolgen. Door optimalisering van de constructie zijn zij hoger belastbaar dan de voorgangers bij gelijkblijvende hoofdafmetingen (ISO 113/II/1979). SNX huizen zijn geschikt voor tweerijige zich instellende kogellagers en tonlagers, zowel met conische als met cilindrische boring. De huisboring (H7) laat toe dat het lager in het huis heen en weer kan schuiven zodat een loslager gegeven is. In de regel wordt één huis op een as uitgevoerd als vastlager hetgeen bereikt wordt door naast het lager stelringen FRB te monteren. De grotere huizen (vanaf 224, 320, 524 en 620) zijn voorzien van een hijsoog. Er zijn verschillende dichtingsvarianten beschikbaar. Voor SNX huizen zijn ook gedeelde cilinderlagers beschikbaar die een snelle en eenvoudige montage mogelijk maken. In paragraaf 1.11 worden deze speciaallagers besproken. 1. Centerpunt nippel dichtingsmering (par. 1.4.1) 2. Centerpunt nippel lagersmering (par. 1.4.1) 3. Centerpunt nippel lagersmering (par. 1.4.1) 4. Centerpunt nippel lagersmering (par. 1.4.1) 5. Centerpunt nippel dichtingsmering (par. 1.4.1) 6. Centerpunt voor boutgaten (par. 1.10) 7. Centerpunt voor paspen (par. 1.6) 8. Centerpunt olietoevoer (par. 1.4.2) 9. Centerpunt voor vetafvoeropening (par. 1.4.1) 10. Centerpunt olieafvoer (par. 1.4.2) 11. Positie voor oliepeilglas (par. 1.4.2) 12. Centerpunt bij SNX 524 en groter voor nippel lagersmering. Op positie 3 is bij deze huizen een hijsoog gemonteerd. (zie fig. 22) Afhankelijk van de omstandigheden kan één van de centerpunten of één van de zijvlakken ook gebruikt worden voor het aanbrengen van een sensor voor conditiebewaking. Alle SNX huizen zijn voorzien van markeringen, zowel evenwijdig aan als loodrecht op de as, die het uitlijnen vereenvoudigen. Figuur 1 1.2 Afdichtingen Er zijn verschillende afdichtingen voor SNX huizen beschikbaar. Elke variant beschikt over eigen specifieke kenmerken en eigenschappen zodat aan praktisch alle toepassingseisen kan worden voldaan. 5 S N X
1.2.1 De V-ring afdichting TSNX... A De V-ring afdichting type A (zie fig. 2) is vervaardigd van nitrile rubber (NBR) en stelt geen eisen aan het asoppervlak. De V-ring dicht axiaal af tegen een meegeleverd contactvlak. Vanaf snelheden boven 7 m/s dient de V-ring axiaal opgesloten te worden (fig. 3) en bij snelheden boven 12 m/s is eveneens een radiale borging noodzakelijk (fig. 4) om zweven van de dichtlip te voorkomen. Tabel 3 op blz. 8 geeft een overzicht met de aanbevolen afmetingen van de steunring waarmee de V-ring axiaal geborgd kan worden. Toelaatbare scheefstelling van de as bij gebruik van een V-ring As ø t/m [mm] Toelaatbare scheefstelling 50 1,5 150 1 Tabel 1 Het standaard materiaal van de V-ring, NBR, is geschikt voor temperaturen van -20 C tot + 100 C. Eventueel is een V-ring van Viton (FPM) beschikbaar geschikt voor een temperatuurbereik van -30 C tot +200 C. In voorkomende gevallen adviseren wij u contact op te nemen met onze technische afdeling. De afdichting TSNX... A wordt geleverd per set van 2 stuks. Bij bestelling van 1x TSNX... A ontvangt u dus twee V-ringen en twee contravlakken. Figuur 2 Figuur 3 6 Figuur 4 Figuur 5 C A T A L O G U S
1.2.2 De tweelippenafdichting TSNX... G Indien de bedrijfsomstandigheden (snelheid, temperatuur, asscheefstelling) het toelaten verdient de tweelippenafdichting TSNX... G (fig. 5) de voorkeur. Zij zijn zeer eenvoudig te monteren omdat zij axiaal gedeeld zijn. TSNX.. G is vervaardigd van polyurethaan (PUR) dat een zeer slijtvast materiaal is. De as dient daar waar de dichtlip contact heeft met de as geslepen te zijn. De ruimte tussen de dichtlippen wordt bij montage met vet gevuld. As ø [mm] t/m Maximale Maximale Toelaatbare temperatuur [ C] snelheid [m/s] scheefstelling 100 100 8 1 160 100 8 0,5 Tabel 2 TSNX... G wordt geleverd als set van twee afdichtingen. Bij bestelling van 1x TSNX... G ontvangt u derhalve 4 halve ringen. 1.2.3 De viltringafdichting TSNX... C De afdichting TSNX... C (fig. 6) bestaat uit in olie gedrenkt vilt gevat in een aluminium huis. De afdichting is axiaal gedeeld zodat montage zeer eenvoudig is. De viltringafdichting past in de groef van het huis waarbij in de groeven een stuk O-ringsnoer wordt geplaatst om meedraaien van de afdichting te voorkomen. Bij een fijngedraaid asoppervlak (R a < 3,2 µm) is de afdichting geschikt voor snelheden tot 4 m/s en een temperatuur tot 100 C. Voor toepassingen waarbij hogere snelheden kunnen voorkomen verdient het aanbeveling onze technische afdeling te raadplegen. De maximale toelaatbare scheefstelling t.o.v. de as is 0,5. TSNX... C wordt geleverd in sets van twee. Bij bestelling van 1x TSNX... C ontvangt u derhalve 4 afdichtingshelften en 4 lengtes O-ringsnoer. Figuur 6 1.2.4 Viltstroken FS De meest economische afdichting wordt gevormd door de viltstrook. Viltstroken FS (fig. 7) dienen voor montage in hete minerale olie te worden gedrenkt. De stroken passen in de groef van het huis. De technische eigenschappen komen overeen met die van de viltringafdichting TSNX... C (zie paragraaf 1.2.3). Viltstroken FS worden per stuk geleverd. Bij bestelling van 1x FS 170 ontvangt u dus één viltstrook. Figuur 7 7 S N X
Afmetingen [mm] Stelschroef V-ring Aanbevolen DIN 916 type inbouwbreedte as ø D B 2 stuks A B 1 8 20 30 8 M4x4 V20A 6,0 ± 0,8 25 35 8 M4x4 V25A 6,0 ± 0,8 30 40 8 M4x4 V30A 6,0 ± 0,8 35 45 8 M4x4 V35A 6,0 ± 0,8 40 50 8 M4x4 V40A 7,0 ± 1,0 45 55 8 M4x4 V45A 7,0 ± 1,0 50 60 10 M5x5 V50A 7,0 ± 1,0 55 65 10 M5x5 V55A 7,0 ± 1,0 60 70 10 M5x5 V60A 7,0 ± 1,0 65 75 10 M5x5 V65A 7,0 ± 1,0 70 82 10 M5x5 V70A 9,0 ± 1,2 75 87 10 M5x5 V75A 9,0 ± 1,2 80 92 10 M5x5 V80A 9,0 ± 1,2 85 97 10 M5x5 V85A 9,0 ± 1,2 90 102 10 M5x5 V90A 9,0 ± 1,2 95 107 10 M5x5 V95A 9,0 ± 1,2 100 112 10 M5x5 V100A 9,0 ± 1,2 110 124 12 M6x6 V110A 10,5 ± 1,6 115 129 12 M6x6 V110A 10,5 ± 1,6 125 139 12 M6x6 V120A 10,5 ± 1,6 135 149 12 M6x6 V130A 10,5 ± 1,6 140 154 12 M6x6 V140A 10,5 ± 1,6 145 159 12 M6x6 V140A 10,5 ± 1,6 155 169 12 M6x6 V150A 10,5 ± 1,6 165 181 12 M6x6 V160A 12,0 ± 1,8 175 191 12 M6x6 V170A 12,0 ± 1,8 Tabel 3 C A T A L O G U S
1.2.5 De labyrintafdichting TSNX... S Voor zeer zware bedrijfsomstandigheden (temperatuur, snelheid) omvat het assortiment een labyrintafdichting TSNX... S (fig. 8) die op aanvraag geproduceerd wordt. Het verdient aanbeveling voor dergelijke toepassingen contact op te nemen met onze technische afdeling. Labyrintafdichtingen worden geleverd per stuk. Bij bestelling van 1x TSNX... S ontvangt u derhalve één afdichting. Figuur 8 Figuur 9 1.2.6 Einddeksels TSNX... Z De einddeksels TSNX... Z (fig. 9) zijn vervaardigd van een stevige, slagvaste, kunststof en geschikt voor constructies met een niet doorgaande as. Zij bieden een optimum aan bescherming en bevorderen de veiligheid. De einddeksels hebben een dikte van 10 mm en bieden het voordeel dat ze in een zandwater emulsie slijtvaster zijn dan staal. De einddeksels voor de huizen uit de vroegere serie SN 6 zijn van plaatstaal of gietijzer. Einddeksels worden per stuk geleverd. Bij bestelling van 1x TSNX... Z ontvangt u dus één einddeksel. 1.2.7 Overige dichtingen Voor bijzondere bedrijfsomstandigheden, waarbij geen van de hierboven genoemde dichtingsvarianten voldoet, zijn speciale dichtinguitvoeringen beschikbaar. Voorbeelden hiervan zijn oliekeerringen van Nitrile (NBR) of Viton (FPM) volgens DIN 3760 al of niet in combinatie met een V-ring en nasmeerbare labyrintafdichtingen. Huizen SNX 2.. lenen zich het best voor dit soort speciaaldichtingen door de grotere asdoorlaat die meer ruimte voor de dichting biedt (zie ook paragraaf 1.7). Bij behoefte aan speciaaldichtingen verzoeken wij u contact op te nemen met onze technische afdeling. 1.2.8 Samenvatting afdichtingen In tabel 4 vindt u een overzicht van de verschillende standaard afdichtingsvarianten die een keuze van de correcte afdichting, in relatie tot de te verwachten bedrijfsomstandigheden, vergemakkelijkt. 9 S N X
Aan- Soort Max. snel- Temp. Max. scheef- Smering Materiaal Eisen t.a.v. Opmerking Fig. duiding dichting heid [m/s] bereik [ C] stelling t.o.v. as as TSNX... G kunststof, 8-40/+100 aflopend van 1 vet polyurethaan geslepen ruimte 5 gedeeld, tot 0,5 in relatie PUR tussen dubbele lip met de asdiameter dichtlippen vullen met vet TSNX... A V-ring 7-30/+120 aflopend van 1,5 vet of olie nitrile rubber geen bij hogere 2 (15)* tot 1 in relatie met NBR temperaturen de asdiameter kan een Viton V-ring worden toegepast TSNX... C vilt, gedeeld 4-20/+100 0,5 vet vilt fijngedraaid bij hogere snel- 6 heden vormt vilt een spleetdichting FS viltstrook 4-20/+100 0,5 vet vilt fijngedraaid economisch 7 TSNX... S labyrint onbeperkt -50/+200 0,3 vet staal geen kostbaar 8 TSNX... Z einddeksel n.v.t. -40/+120 n.v.t. vet of olie UHMPE n.v.t. bevordert veiligheid 9 * Zie paragraaf 1.2.1 Bij snelheden > 7 m/s 12 m/s V-ring axiaal borgen Bij snelheden > 12 m/s 15 m/s V-ring radiaal borgen Bij snelheden > 15 m/s de V-ring dicht niet meer af maar fungeert nog als slingerschijf. Tabel 4 1.3 Stelringen FRB De huisboring van lagerhuizen SNX is bewerkt volgens tolerantie H7 zodat het lager heen en weer kan schuiven (loslager). In de regel wordt op een as één huis als vastlager uitgevoerd hetgeen bereikt wordt door links en rechts van het lager een stelring te plaatsen. De stelringen (fig. 11) worden aangeduid 10 Figuur 11 Figuur 12 C A T A L O G U S
als FRB gevolgd door de diameter en de breedte van de ring (bijvoorbeeld FRB 100x4). In gevallen waar in plaats van twee stelringen slechts één bredere stelring wordt gemonteerd bevindt de stelring zich aan de zijde van de moer van de trekbus (zie fig. 12). In de maattabellen op blz. 58 is aangegeven welke stelring, en hoeveel stuks, bij een huis-lager combinatie hoort. 1.4 Smering De SNX huizen zijn geschikt voor zowel vet- als oliesmering. In verreweg de meeste toepassingen echter voldoet vetsmering volledig. 1.4.1 Vetsmering Indien de bedrijfsomstandigheden het toelaten, hetgeen in het merendeel van de toepassingen het geval is, verdient vetsmering de voorkeur. Bij montage wordt een hoeveelheid vet ingebracht. De correcte hoeveelheid vet wordt aangegeven in de maattabellen (blz. 58) en in tabel 6. In de regel is deze hoeveelheid voldoende tot de eerstvolgende standaard inspectiebeurt. Indien tussentijds nasmeren door de bedrijfsomstandigheden, zoals hoge toerentallen, hoge temperaturen, zware belasting of een zeer vervuilde omgeving, noodzakelijk is kan een smeernippel (M10x1,00-180 DIN 71412) in de kap van het huis worden aangebracht. Vijf centerpunten geven aan waar een draadgat getapt kan worden (zie fig. 13). De centerpunten 1 en 5 zijn bedoeld voor het smeren van de dichtingen, de centerpunten 2 en 4 voor het nasmeren van het lager. Gekozen wordt in dit geval voor de zijde tegenover de moer van de trekbus. Centerpunt 3 is bedoeld voor een smeernippel voor het nasmeren van lagers Figuur 13 Figuur 14 voorzien van een smeergroef en smeergaatjes in de buitenring (E4 = W33). Hierbij is het belangrijk dat het lager precies in het midden van de lagerzitting blijft hetgeen alleen het geval is bij een vastlager waarbij 2 FRB ringen zijn toegepast (één maal links en één maal rechts naast het lager). Indien een V-ring afdichting wordt gebruikt kan aan de nasmeerzijde aan de binnenkant van het huis een extra V-ring worden gemonteerd, zodat het vet alleen aan de tegenoverliggende zijde kan uittreden (fig. 14). Bij toepassing van de kunststof tweelippenafdichting kan het vet bij nasmeren niet ontsnappen. Hierdoor kan oversmering, met als gevolg een te hoge temperatuur en daardoor een voortijdige lageruitval, ontstaan. Het is derhalve noodzakelijk op de juiste plaats een vetafvoeropening aan te brengen (uitvoering V). Bij montage van een einddeksel TSNX... Z, bij een niet doorgaande as, wordt de nasmeernippel altijd aan de zijde van het deksel aangebracht. 11 S N X
Op verzoek levert AKN de SNX huizen voorzien van één of meerdere smeernippels en, indien gewenst, voorzien van een vetafvoeropening. In tabel 7 en paragraaf 10.2 vindt u een overzicht van de, in verband met smeernippels en vetuittreedopeningen, gehanteerde achtervoegsels. In tabel 5 is een overzicht opgenomen van de aanbevolen afmetingen van de vetafvoeropening. Op de plaats waar de vetafvoeropening moet worden aangebracht bevindt zich een centerpunt (zie fig. 1). De vetafvoeropening bevindt zich altijd aan de tegenoverliggende zijde van de smeernippel. SNX Z [mm] α 505 10 45 506-605 10 45 507-606 10 45 508-607 10 45 509 10 45 510-608 10 45 511-609 12 45 512-610 12 45 513-611 12 45 515-612 12 45 516-613 12 45 517 12 45 518-615 16 60 519-616 16 65 520-617 16 65 522-619 20 60 524-620 20 60 526 20 60 528 20 60 530 20 60 532 20 60 12 Tabel 5 C A T A L O G U S
Huistype Vet- Nasmeer- Huistype Vet- Nasmeerhoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid gram gram gram gram 505 518-615 25 5 205 218-315 506-605 519-616 40 6 206-305 219-316 507-606 520-617 55 8 207-306 220-317 508-607 618 65 9 208-307 318 465 32 540 36 665 42 710 60 509 209 510-608 210-308 511-609 211-309 80 10 522-619 850 54 100 11 524-620 1.035 63 140 13 526 1.270 75 512-610 165 15 622 1.485 100 212-310 513-611 528 1.585 85 210 18 213-311 624 1.810 110 515-612 530 1.980 100 260 20 215-312 626 2.245 130 516-613 532 2.350 120 345 23 216-313 628 2.750 150 517 217 390 27 Tabel 6 Bij de geadviseerde vethoeveelheden in tabel 6 is ervan uitgegaan dat de vrije ruimte in het lager voor circa 50% met vet gevuld wordt en dat de vrije ruimte in het huis eveneens voor de helft met vet wordt gevuld. Dit vet bevindt zich in het onderste gedeelte van het huis. Achtervoegsels Betekenis (zie fig. 13) S2 Smeernippel gemonteerd op positie 2 of 4. S3 Smeernippel gemonteerd op positie 3. S24 Smeernippels gemonteerd op positie 2 en 4. S15 Smeernippel gemonteerd op positie 1 en 5. V Huis voorzien van een vetafvoeropening op de, in relatie tot de smeernippelpositie, correcte plaats. Tabel 7 Zie, voor een compleet overzicht van de hulpaanduidingen gebruikt bij lagerhuizen, met hun betekenis, paragraaf 10.2. 13 S N X
1.4.2 Oliesmering SNX huizen kunnen in tegenstelling tot vroegere uitvoeringen ook met olie worden gesmeerd. Afhankelijk of gekozen wordt voor oliebad- of olieomloopsmering zijn een aantal aanpassingen noodzakelijk. Dit soort aanpassingen hebben primair betrekking op de afdichtingen maar omvatten ook voorzieningen als een oliepeilglas, aansluitmogelijkheden voor olietoevoer en olieafvoer, temperatuurmeting en ontluchting (fig. 15). AKN levert voor oliesmering geschikt gemaakte uitvoeringen op verzoek. Het is raadzaam in voorkomende gevallen onze technische afdeling te raadplegen. 1.5 Materialen Figuur 15 SNX lagerhuizen worden standaard vervaardigd van grijs gietijzer GG20. Indien een grotere belastbaarheid vereist is zijn sommige huizen ook leverbaar van nodulair gietijzer of zelfs gietstaal. Dit soort huizen zijn niet voorzien van montagegaten in de voet, zodat naar keuze 2 of 4 gaten kunnen worden aangebracht. De hoofdafmetingen van genoemde sterkere huizen komen overeen met de standaard SNX huizen. Meer informatie hieromtrent verstrekken wij op aanvraag. 1.6 Belastbaarheid 14 Indien de richting van de kracht niet meer loodrecht op het ondersteuningsvlak staat hangt de toelaatbare belasting niet alleen af van het draagvermogen van het lager, maar ook van de sterkte van het lagerhuis, de kapbouten en de bevestigingsbouten. Richtwaarden voor de breukbelasting van de lagerhuizen en voor de maximale belastbaarheid van de kapbouten en de bevestigingsbouten voor de voet staan vermeld in tabel 8 en grafiek 1. Bij de bepaling van de toelaatbare belasting moeten veiligheidsfactoren in rekening worden gebracht. In de algemene werktuigbouw zijn gebruikelijk: veiligheidsfactor 6 ten opzichte van de breukbelasting van het huis, veiligheidsfactor 3 ten opzichte van de kapbouten. De waarden volgens de tabellen gelden onder voorwaarde dat de voet van het huis geheel star en ondersteund is. In axiale richting kunnen de lagerhuizen met maximaal 2/3 van de F 180 breukbelasting worden belast. Bij belastingen in de richting tussen 55 en 120 van meer dan 5% van de F180 grenswaarde of bij axiale belasting van meer dan 5% van de F180 grenswaarde dienen de huisvoeten te worden voorzien van een paspen (zie fig. 1) of worden ondersteund door een aanslag. C A T A L O G U S
Grafiek 1 15 S N X
Breukbelasting Lagerhuis Kapbouten* Bevestigingsbouten Type 55 90 120 150 180 axiaal DIN 931 120 150 180 Max. DIN 931 Max. kn kn kn kn kn kn kwal. 8.8 kn kn aanhaal- kwal. 8.8 aanhaalmoment Nm moment Nm SNX 505 155 95 70 60 80 52 M10x40 62 36 31 52 M12 90 SNX 506/605 170 100 80 65 85 55 M10x50 62 36 31 52 M12 90 SNX 507/606 190 115 85 80 95 62 M10x50 62 36 31 52 M12 90 SNX 508/607 215 130 95 85 110 72 M10x50 62 36 31 52 M12 90 SNX 509 230 140 100 90 115 75 M10x50 62 36 31 52 M12 90 SNX 510/608 265 155 120 110 130 85 M10x50 62 36 31 52 M12 225 SNX 511/609 275 170 125 115 140 90 M12x60 90 52 45 90 M16 225 SNX 512/610 300 180 130 120 150 98 M12x60 90 52 45 90 M16 225 SNX 513/611 340 205 150 130 170 110 M12x65 90 52 45 90 M16 225 SNX 515/612 410 250 185 160 205 133 M12x65 90 52 45 90 M16 225 SNX 516/613 430 260 190 175 215 140 M12x70 90 52 45 90 M20 440 SNX 517 480 290 205 190 240 155 M12x70 90 52 45 90 M20 440 SNX 518/615 550 340 250 215 275 180 M16x80 168 97 84 225 M20 440 SNX 519/616 580 350 260 230 290 190 M16x80 168 97 84 225 M20 440 SNX 520/617 620 370 280 250 310 200 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SNX 522/619 680 410 310 275 340 220 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SNX 524/620 790 470 350 320 400 260 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SNX 526 900 540 410 360 450 295 M24x130 377 218 188 760 M24 760 SNX 528 1.050 630 470 430 530 345 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SNX 530 1.200 730 540 480 600 390 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SNX 532 1.450 860 640 570 720 470 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 * Op verzoek zijn huizen voorzien van bouten 10.9 of 12.9 leverbaar. Tabel 8 (zie ook grafiek 1) 1.7 Het assortiment SNX huizen Een groot voordeel van de SNX huizen is het gegeven dat één SNX huis toegepast kan worden als alternatief voor vier verschillende huizen uit de vroegere series SN. De aanduiding echter noemt slechts twee varianten, bijvoorbeeld SNX 511/609. In feite echter vervangt dit huis, naast de vroegere SN 511 en SN 609, ook de vroegere SN 211 en SN 309, zodat de nieuwe aanduiding eigenlijk SNX 511/609/211/309 zou moeten zijn. Bij de overgrote meerderheid van de toepassingen van lagerhuizen wordt een lager met een conische boring en de daarbij horende trekbusbevestiging gebruikt. Hiervoor wordt het huis als variant 5 (in het voorbeeld 511) of 6 gebruikt (in het voorbeeld 609). Kiest men voor een toepassing als SNX 511 (fig. 16) dan passen de lagers 1211 K/C3, 2211 K/C3 en 22211 CDK/C3/E4 en selecteert men de bijbehorende dichtingen TSNX 511.. (asdiameter 50 mm). Kiest men voor de toepassing als SNX 609 (fig. 17) dan passen de lagers 1309 K/C3, 2309 K/C3, 21309 CDK/C3/E4 en 22309 CDK/C3/E4 en selecteert men de bijbehorende dichtingen TSNX 609.. (asdiameter 40 mm). Ter verduidelijking is het hierboven omschreven voorbeeld in tabel 9 schematisch opgenomen. Zoals reeds vermeld is het toepassen van een lager met een cilindrische boring echter ook mogelijk, zoals dat het geval was bij de vroegere huizen SN 2 en SN 3. Gebruikt men het huis SNX 511/609 als SNX 211 (fig. 18) dan passen de lagers 1211, 2211 en 22211 CD/E4 en selecteert men als dichting de viltstrook FS 170 (asdiameter 55/65 mm). 16 Zet men het huis SNX 511/609 in als SNX 309 (fig. 19) dan passen de lagers 1309, 2309, 21309 CD/E4 en 22309 CD/E4 en selecteert men als dichting de TSNX 3.. (asdiameter 45/55 mm). Ook dit voorbeeld is opgenomen in tabel 9. C A T A L O G U S
Figuur 16 Figuur 17 Figuur 18 Figuur 19 Huis SNX 511/609 Toegepast Lagers As ø Buiten ø Afdichtingen als [mm] lager [mm] SNX 511 1211 K/C3 50 100 TSNX 511.. 2211 K/C3 50 100 TSNX 511.. 22211 CDK/C3/E4 50 100 TSNX 511.. SNX 609 1309 K/C3 40 100 TSNX 609.. 2309 K/C3 40 100 TSNX 609.. 21309 CDK/C3/E4 40 100 TSNX 609.. 22309 CDK/C3/E4 40 100 TSNX 609.. SNX 211 1211 55 (65) 100 FS 170 2211 55 (65) 100 FS 170 22211 CD/E4 55 (65) 100 FS 170 SNX 309 1309 45 (55) 100 TSNX 309.. 2309 45 (55) 100 TSNX 309.. 21309 CD/E4 45 (55) 100 TSNX 309.. 22309 CD/E4 45 (55) 100 TSNX 309.. Zie de maattabellen op blz. 58 t/m 81. Tabel 9 17 S N X
Het hiervoor omschreven systeem, waarbij één huis de functie overneemt van vier huizen uit de vroegere series, kent een aantal uitzonderingen: UITZONDERING 1 De vroegere huizen SN 214, SN 318, SN 618 en de SN 622 t/m SN 628 zijn niet beschikbaar in de serie SNX. In de maattabellen vindt u derhalve de oude uitvoering. UITZONDERING 2 De standaard huizen SNX 5../6.. kunnen als SNX 2 worden ingezet zoals reeds is omschreven. De SNX 505 t/m de SNX 518 kunnen dan echter alleen met viltstroken worden afgedicht. Laat de toepassing de viltstrook als dichting niet toe dan zijn op aanvraag als alternatief huizen met een grotere doorlaat (SNX 2..) leverbaar waarin ook de andere dichtingen passen. Vanaf SNX 520 zijn ook de andere dichtingsvarianten toepasbaar bij gebruik als SNX 2.. huis. Zie tabel 10 en de maattabellen op blz. 70. UITZONDERING 3 Indien een huis uit de serie SNX 2 wordt gekozen om de grotere asdoorlaat voor een speciale dichting te gebruiken (zie paragraaf 1.2.8) dan is de SNX 5../6.. niet geschikt. Ook hier dient dan de, op aanvraag leverbare, SNX 2.. te worden gekozen. Zie tabel 10 en de maattabellen op blz. 70. Toepassing als Geschikt huis Alternatief Toepassing als Geschikt huis Tabel 10 SNX 205 SNX 505 SNX 205 SNX 206 SNX 506/605 SNX 206 SNX 207 SNX 507/606 SNX 207 SNX 208 SNX 508/607 SNX 208 SNX 209 SNX 509 SNX 209 SNX 210 SNX 510/608 SNX 210 SNX 211 SNX 511/609 SNX 211 SNX 212 SNX 512/610 SNX 212 SNX 213 SNX 513/611 SNX 213 SNX 214 SN 214 -- SNX 215 SNX 515/612 SNX 215 SNX 216 SNX 516/613 SNX 216 SNX 217 SNX 517 SNX 217 SNX 218 SNX 518/615 SNX 218 SNX 220 SNX 520/617 -- SNX 222 SNX 522/619 -- SNX 224 SNX 524/620 -- SNX 226 SNX 526 -- SNX 228 SNX 528 -- SNX 230 SNX 530 -- SNX 232 SNX 532 -- Zie ook de maattabellen op blz. 70 SNX 305 SNX 206 SNX 306 SNX 507/606 SNX 307 SNX 208 SNX 308 SNX 510/608 SNX 309 SNX 511/609 SNX 310 SNX 512/610 SNX 311 SNX 513/611 SNX 312 SNX 515/612 SNX 313 SNX 516/613 SNX 314 SNX 517 SNX 315 SNX 518/615 SNX 316 SNX 519/616 SNX 317 SNX 520/617 SNX 318 SN 318 SNX 319 SNX 522/619 SNX 320 SNX 524/620 Zie ook de maattabellen op blz. 70 Tabel 11 UITZONDERING 4 De huizen uit de serie SNX 5../6.. kunnen niet ingezet worden als SNX 305 of SNX 307. Hiervoor zijn respectievelijk de op aanvraag leverbare SNX 206 en SNX 208 bedoeld. Zie tabel 11 en de maattabellen op blz. 70. 1.8 Inchmaten 18 SNX huizen zijn ook geschikt voor lagers met trekbus voor assen in inchmaten (asmaten 3/4 t/m 5.1/2 inch). Het standaard huis wordt in zo'n geval toegepast met het standaard lager. Ook de eventuele stelringen blijven gelijk. De trekbus H echter wordt vervangen door een trekbus uit de serie HA, HE of HS. Vaak kan één van de standaard dichtingen worden toegepast, soms is een speciale inchuitvoering vereist. Hiernaast zijn in tabel 12 enige voorbeelden opgenomen ter verduidelijking. Verdere gegevens verstrekken wij op aanvraag. C A T A L O G U S
Voorbeelden As ø Lager Trekbus Huis Tweelippen- V-ring- Viltring- Labyrint- Eindmm inch dichting dichting dichting dichting deksels 25,4 1 1206 K/C3 HE 206 SNX 506/605 TSNX 506 G TSNX 506 A TSNX 506 C TSNXE 506 S TSNX 506/605 Z 2206 K/C3 HE 306 22206 CDK/C3/E4 HE 306 25,4 1 1306 K/C3 HE 306 SNX 507/606 TSNX 606 G TSNX 606 A TSNX 606 C TSNXE 606 S TSNX 507/606 Z 2306 K/C3 HE 2306 21306 CDK/C3/E4 HE 306 28,575 1.1/8 1207 K/C3 HS 207 SNX 507/606 TSNXS 507 G TSNX 507 A TSNX 507 C TSNXS 507 S TSNX 507/606 Z 2207 K/C3 HS 307 22207 CDK/C3/E4 HS 307 28,575 1.1/8 1307 K/C3 HS 307 SNX 508/607 TSNXS 607 G TSNX 607 A TSNX 607 C TSNXS 607 S TSNX 508/607 Z 2307 K/C3 HS 2307 21307 CDK/C3/E4 HS 307 30,162 1.3/16 1207 K/C3 HA 207 SNX 507/606 TSNX 507 G TSNX 507 A TSNX 507 C TSNXA 507 S TSNX 507/606 Z 2207 K/C3 HA 307 22207 CDK/C3/E4 HA 307 De huisafmetingen en alle overige gegevens vindt u op blz. 58 t/m 81. De vet gedrukte dichtingen zijn alleen leverbaar bij voldoende grote aantallen. Tabel 12 1.9 Speciale uitvoeringen AKN levert de SNX staande lagerhuizen op verzoek in een, op de toepassing afgestemde, speciaaluitvoering. Sommige speciaaluitvoeringen werden in een voorgaande paragraaf reeds behandeld. Hieronder vindt u een opsomming van een aantal mogelijkheden die in dit kader geboden worden: huis voorzien van één of meerdere smeernippels. huis voorzien van een vetafvoeropening. huis voorzien van een automatische smeerunit (zie figuur 20 en de AKN catalogus 'Montage en onderhoud' nr. 950155). huis voorzien van aansluitpunten voor conditiebewaking. huis geschikt voor oliesmering en voorzien van aansluitingen voor olie aan- en afvoer, peilglas, speciale dichtingen, ontluchting en dergelijke. huis voorzien van speciale bevestigingsgaten. huis voorzien van een thermometeraansluitpunt. speciale uitvoering voor toepassing als stuwdruklager (zie fig. 21). huis voorzien van een hijsoog (fig. 22) hetgeen vanaf de SNX 524 standaard is. De uitvoeringen hierboven hebben niet alleen betrekking op de huizen uit de serie SNX maar zijn ook geldig voor de in deze catalogus besproken overige series. Een overzicht van de in relatie met de uitvoering gehanteerde achtervoegsels is opgenomen in paragraaf 10.2. 19 S N X
Figuur 20 Figuur 21 1.10 Montage Bij montage van lagerhuizen gelden de algemene richtlijnen zoals vermeld in de brochure 'Montage van wentellagers' AKN uitgave 950059. Met name hetgeen in deze brochure naar voren gebracht wordt aangaande de montage van lagers met een trekbus is in dit verband relevant. Specifiek voor de montage van lagerhuizen gelden nog de volgende richtlijnen: De twee delen van een lagerhuis horen bij elkaar en mogen niet verwisseld worden. Men moet dus uitsluiten dat de kap van het ene huis op het onderste gedeelte van een ander huis wordt gemonteerd. De kap van een lagerhuis moet in de positie blijven waarin ze wordt geleverd. Om deze reden is een spanstift aangebracht die het omdraaien van de kap onmogelijk maakt. Het machineonderdeel waarop het huis gemonteerd wordt moet bewerkt zijn. De oppervlakteruwheid moet voldoen aan R a < 12,5 µm met een vlakheid IT7. Voor minder veeleisende toepassingen is IT8 acceptabel. Bij montage met een trek- of drukbus wordt een as bewerkt volgens h9 aanbevolen met een vormnauwkeurigheid IT5 voor de lagerzitting. Bij lagere snelheden en minder hoge eisen is h10/it7 acceptabel. Bij montage van een lager direct op de as bepalen de bedrijfsomstandigheden de passingseisen. In de regel wordt een vaste passing gekozen. Zie de verschillende hoofdcatalogi of de AKN brochure 'De juiste passing' 960440. 20 Figuur 22 Figuur 23 C A T A L O G U S
Indien stelringen FRB worden gebruikt om een vastlager te verkrijgen verdient het de voorkeur twee stuks toe te passen d.w.z. één links van het lager en één rechts van het lager. Indien dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat de smallere stelringen niet beschikbaar zijn, en er slechts één bredere stelring gebruikt wordt, dan dient deze aan de zijde van de moer van de trekbus te worden aangebracht (fig. 23). Bij montage wordt het lager geheel met vet gevuld en wordt de vrije ruimte in het huis voor 30 tot 50% met vet gevuld. In de maattabellen en in tabel 6 vindt u een aanbeveling met betrekking tot de eerste hoeveelheid vet in relatie met het huistype. Te veel vet voert tot een onacceptabele warmteontwikkeling en een vroegtijdige lageruitval. Alleen bij zeer lage toerentallen mag meer vet in de vrije ruimte van het huis worden gebracht hetgeen een betere corrosiebescherming oplevert. In de regel wordt een vet met een consistentie 2 of 3 toegepast. Voor toepassingen waarbij trillingen en stotende belastingen voorkomen dient een mechanisch stabiel vet te worden gekozen (EP). Meer informatie aangaande de juiste vetkeuze vindt u in de brochure 'Montage en onderhoud', AKN uitgave 950155. Indien de bevestiging van het huis met behulp van de twee standaard sleufgaten niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij montage op een IPE profiel (T profiel), kunnen vier extra gaten geboord worden in de voet van het huis op de aangegeven posities (centerpunten, zie fig. 1). De montage geschiedt in de hierna genoemde volgorde. V-ringafdichting Tweelippenafdichting Viltringafdichting Labyrintafdichting Viltstroken A De onderste helft van het huis met de bevestigingsbouten aanbrengen. Bouten slechts handvast aanhalen. B V-ring met contravlak op Twee dichtingshelften in het O-ringsnoer in de groeven Een labyrintring op Viltstroken drenken in. de as schuiven. onderste deel van het huis van het onderste huisdeel de as schuiven hete minerale olie en aanbrengen. De ruimte tussen aanbrengen. Twee dichtings- aanbrengen in het de dichtlippen met vet vullen. helften in het onderste onderste deel van deel van het huis aanbrengen. het huis Tussen dichting en groefbodem bevindt zich dus het O-ringsnoer. C D Het lager op de as monteren. De hoeveelheid vet genoemd in de maattabellen aanbrengen. Hierbij wordt het lager geheel met vet gevuld en 30 tot 50% van de vrije ruimte van het huis. E De tweede V-ring met Twee dichtingshelften in O-ringsnoer in huiskap De tweede labyrintring Viltstroken drenken in contravlak op de as de huiskap aanbrengen. aanbrengen. Twee dichtings- op de as schuiven. hete minerale olie en schuiven. De ruimte tussen de dichtlip helften in huiskap monteren. aanbrengen in de met vet vullen. huiskap F As met lager en De as met het lager in De as met het lager in het De as met het lager en De as met het lager in dichtingen in het het onderste deel van het onderste deel van het de dichtingen in het het onderste deel van onderste deel van het huis aanbrengen. huis aanbrengen. onderste deel van het het huis aanbrengen huis aanbrengen. huis aanbrengen. G H I Eventueel stelringen aanbrengen. Het onderste deel van het huis zorgvuldig uitlijnen. De bevestigingsbouten met het aanhaalmoment genoemd in de maattabellen vastzetten. De huiskap monteren. Kapbouten vastzetten met het aanhaalmoment genoemd in de maattabellen. De kap en het onderste deel van het huis horen bij elkaar en mogen nooit verwisseld worden. De kap dient in de postitie waarin ze werd geleverd gemonteerd te worden (kap niet draaien!) J V-ring dichtlip insmeren Montage voltooid. Montage voltooid O-ringsnoer in de groef Montage voltooid. met Silubrin. van de labyrintring aanbrengen. K V-ring in positie brengen. Montage voltooid. L Montage voltooid. Tabel 13 21 S N X
Bij toepassing van een tweelippendichting dient de vrije ruimte tussen de dichtlippen met vet te worden gevuld. Viltstroken dienen voor montage enige minuten in hete minerale olie te worden gedrenkt. Bij de gedeelde viltring TSNX... C is dit reeds gebeurd en derhalve niet noodzakelijk. Bij toepassing van een V-ring of oliekeerring verdient het aanbeveling de dichtlip voor montage licht in te smeren met een speciaal dichtingmontagesmeermiddel (Silubrin). Dit smeermiddel voorkomt beschadiging bij montage en bij in bedrijfstelling en wordt uit voorraad aangeboden in tubes van 100 gram. Zie, voor de montagevolgorde, tabel 13 op blz. 21. 1.11 Gedeelde cilinderlagers Gedeelde cilinderlagers SCRB werden speciaal voor toepassing in de gedeelde huizen SNX ontwikkeld. Doordat het lager net als het huis axiaal gedeeld is wordt montage en demontage een stuk eenvoudiger. Het lager behoeft niet over de as te worden geschoven. Bij vervanging is het niet nodig onderdelen die naast het huis op de as gemonteerd zijn te demonteren. Als dichting worden de eveneens gedeelde tweelippendichting (zie par. 1.2.2) of de gedeelde viltringafdichting (zie paragraaf 1.2.3) geadviseerd. Er is een vastlageruitvoering (SCRB... F) en een loslageruitvoering (SCRB... L) beschikbaar. Stelringen FRB worden derhalve niet toegepast. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de beschikbare lagertypes. De afmetingen en verdere gegevens omtrent de in de tabel genoemde huizen zijn opgenomen in de maattabellen op blz. 58. vastlager loslager As ø Huis Gedeeld cilinderlager Afdichtingen d [mm] Draaggetallen [kn] Toeren- Tweelippen- Viltring- Vastlager Loslager C C o C a talgrens dichting set dichting set SCRB.. F SCRB.. L Dynamisch Statisch Axiaal [min-1] van 2 stuks van 2 stuks 70 SNX 516/613 SCRB 70 F SCRB 70 L 175 231 8,4 2600 TSNX 516 G TSNX 516 C 75 SNX 517 SCRB 75 F SCRB 75 L 199 284 9,0 2500 TSNX 517 G TSNX 517 C 80 SNX 518/615 SCRB 80 F SCRB 80 L 226 323 11,2 2500 TSNX 518 G TSNX 518 C 85 SNX 519/616 SCRB 85 F SCRB 85 L 270 392 11,8 2400 TSNX 519 G TSNX 519 C 90 SNX 520/617 SCRB 90 F SCRB 90 L 288 418 12,4 2400 TSNX 520 G TSNX 520 C 100 SNX 522/619 SCRB 100 F SCRB 100 L 403 598 20,2 1900 TSNX 522 G TSNX 522 C 110 SNX 524/620 SCRB 110 F SCRB 110 L 443 685 22,4 1800 TSNX 524 G TSNX 524 C 115 SNX 526 SCRB 115 F SCRB 115 L 559 846 22,8 1600 TSNX 526 G TSNX 526 C 125 SNX 528 SCRB 125 F SCRB 125 L 603 902 28,8 1300 TSNX 528 G TSNX 528 C Tabel 14 22 1.12 Maattabellen SNX De maattabellen voor de staande lagerhuizen SNX vindt u op de volgende bladzijden; SNX 5 en SNX 6 blz. 58 t/m 69 SNX 2 en SNX 3 blz. 70 t/m 81 C A T A L O G U S
2.0 STAANDE LAGERHUIZEN SN 30 2.1 Introductie Lagerhuizen SN 30 (fig. 24) zijn gedeelde staande huizen en werden ontwikkeld voor de tonlagerserie 230. Door de huidige hoge draaggetallen is het vaak mogelijk een lichter tonlager uit de serie 230 toe te passen in plaats van een zwaarder tonlager uit de serie 222 of 223 met dezelfde asmaat. Huizen SN 30 maken de toepassing van genoemde serie 230 nu op een zeer economische wijze mogelijk. De huisboring (H7) laat toe dat het lager heen en weer kan schuiven zodat een loslager gegeven is. In de regel wordt één huis op een as uitgevoerd als vastlager hetgeen bereikt wordt door naast het lager een stelring FRB te monteren. Vanaf SN 3030 zijn de huizen voorzien van een hijsoog. Figuur 24 Naast de in deze catalogus behandelde uitvoering voor tonlagers uit de serie 230 met een conische boring gemonteerd met behulp van een trekbus bestaat er ook een licht gemodificeerde uitvoering SN 30... H geschikt voor montage van tonlagers uit de serie 230 met een cilindrische boring. Gegevens hieromtrent verstrekken wij op aanvraag. 2.2. Afdichtingen en einddeksels Staande lagerhuizen SN 30 worden standaard geleverd met viltafdichtingen. Voor zware, sterk vervuilde bedrijfsomstandigheden, kan een extra V-ring aan de buitenzijde van het huis worden gemonteerd (fig. 25). Het betreffende tegenloopvlak dient hiervoor bewerkt te worden (uitvoering GV). In de maattabellen op blz.... wordt aangegeven welke V-ring voor welk huis geschikt is. Als alternatief zijn ook huizen SN 30 beschikbaar die aan beide zijden zijn voorzien van een labyrintafdichting (uitvoering TS). Einddeksels voor niet doorgaande assen zijn beschikbaar (TSN 30.. Z, zie de maattabellen op blz. 82 en 83). Figuur 25 2.3 Stelringen De huisboring van lagerhuizen SN 30 is bewerkt volgens tolerantie H7 zodat het lager heen en weer kan schuiven (loslager). In de regel wordt op een as één huis als vastlager uitgevoerd hetgeen bereikt wordt door naast het lager een stelring te plaatsen. De stelringen worden aangeduid als FRB gevolgd door de diameter en de breedte van de ring (bijvoorbeeld FRB 360x10). De stelring wordt altijd gemonteerd aan de zijde van de moer van de trekbus (zie fig. 26). Figuur 26 23 S N
2.4 Smering De staande lagerhuizen SN 30 zijn bedoeld voor vetsmering. In de maattabellen op blz. 82 en 83 is aangegeven hoeveel vet bij ingebruikname geadviseerd wordt. Indien de te verwachten bedrijfsomstandigheden het noodzakelijk maken na te smeren kan op zeer eenvoudige wijze een smeernippel in de kap van het huis worden aangebracht. In dat geval verdient het aanbeveling ook een vetafvoeropening aan te brengen. AKN levert op verzoek de huizen SN 30 voorzien van één smeernippel (M10x1,00-180 DIN 71412) en voorzien van een vetafvoeropening (uitvoering S resp. S/V). De smeernippel wordt aangebracht op de hiervoor voorbereide positie (zie fig. 24). 2.5 Materialen SN 30 lagerhuizen worden standaard vervaardigd van grijs gietijzer GG25. Indien een grotere belastbaarheid vereist is zijn sommige huizen ook leverbaar vervaardigd van nodulair gietijzer. 2.6 Belastbaarheid Indien de richting van de kracht niet meer loodrecht op het ondersteuningsvlak staat hangt de toelaatbare belasting niet alleen af van het draagvermogen van het lager, maar ook van de sterkte van het lagerhuis, de kapbouten en de bevestigingsbouten. Richtwaarden voor de breukbelasting van de lagerhuizen en voor de maximale belastbaarheid van de kapbouten en de bevestigingsbouten voor de voet staan vermeld in tabel 15 en grafiek 2. Bij de bepaling van de toelaatbare belasting moeten veiligheidsfactoren in rekening worden gebracht. In de algemene werktuigbouw zijn gebruikelijk: veiligheidsfactor 6 ten opzichte van de breukbelasting van het huis, veiligheidsfactor 3 ten opzichte van de kapbouten. De waarden volgens de tabellen gelden onder voorwaarde dat de voet van het huis geheel star en ondersteund is. In axiale richting kunnen de lagerhuizen met maximaal 1/3 van de F 180 breukbelasting worden belast. Bij belastingen in de richting tussen 55 en 120 van meer dan 5% van de F180 grenswaarde of bij axiale belasting van meer dan 5% van de F180 grenswaarde dienen de huisvoeten te worden voorzien van een paspen (zie fig. 1) of worden ondersteund door een aanslag. 2.7 Montage Bij montage van lagerhuizen gelden de algemene richtlijnen zoals vermeld in de brochure 'Montage van wentellagers' AKN uitgave 950059. Met name hetgeen in deze brochure naar voren gebracht wordt aangaande de montage van lagers met een trekbus is in dit verband relevant. 24 Specifiek voor de montage van lagerhuizen gelden nog de volgende richtlijnen: De twee delen van een lagerhuis horen bij elkaar en mogen niet verwisseld worden. Men moet dus uitsluiten dat de kap van het ene huis op het onderste gedeelte van een ander huis wordt gemonteerd. De kap van een lagerhuis moet in de positie blijven waarin ze wordt geleverd. Het machineonderdeel waarop het huis gemonteerd wordt moet bewerkt zijn. De oppervlakteruwheid moet voldoen aan R a < 12,5 µm met een vlakheid IT7. Voor minder veeleisende toepassingen is IT8 acceptabel. Bij montage met een trek- of drukbus wordt een as bewerkt volgens h9 aanbevolen met een vormnauwkeurigheid IT5 voor de lagerzitting. Bij lagere snelheden en minder hoge eisen is h10/it7 acceptabel. Bij montage van een lager direct op de as bepalen de bedrijfsomstandigheden de passingseisen. In de regel wordt een vaste passing gekozen. Zie de verschillende hoofdcatalogi, of de AKN brochure 'De juiste passing' 960440. Indien een stelring FRB wordt gebruikt om een vastlager te verkrijgen, dan dient deze aan de zijde van de moer van de trekbus te worden aangebracht (fig. 26). C A T A L O G U S
Breukbelasting Type Lagerhuis Kapbouten * Bevestigingsbouten 55 90 120 150 180 Axiaal DIN 931 120 150 180 Max. aanhaal- DIN 931 Max. aanhaalkn kn kn kn kn kn kwal. 8.8 kn kn kn moment Nm kwal. 8.8 moment Nm SN 3024 520 310 230 210 260 90 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SN 3026 620 370 280 250 310 110 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SN 3028 700 420 310 280 350 125 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SN 3030 780 470 350 310 390 135 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SN 3032 840 500 380 340 420 150 M20x100 262 151 131 440 M24 760 SN 3034 1.000 600 450 400 500 175 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SN 3036 1.160 700 520 460 580 205 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SN 3038 1.300 780 580 520 650 230 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SN 3040 1.480 890 670 590 740 260 M24x130 377 218 188 760 M30 1.508 SN 3044 1.700 1.020 760 680 850 300 M30x160 600 346 300 1.508 M36 2.635 SN 3048 1.880 1.130 850 750 940 330 M30x170 600 346 300 1.508 M36 2.635 SN 3052 2.120 1.270 950 850 1.060 370 M36x190 872 504 436 2.635 M42 4.220 SN 3056 2.240 1.340 1.000 900 1.120 390 M36x200 872 504 436 2.635 M42 4.220 * Op verzoek zijn huizen voorzien van bouten 10.9 of 12.9 leverbaar. Tabel 15 (zie ook grafiek 2) Bij montage wordt het lager geheel met vet gevuld en wordt de vrije ruimte in het huis voor 30 tot 50% met vet gevuld. In de maattabellen vindt u een aanbeveling met betrekking tot de eerste hoeveelheid vet in relatie met het huistype. Te veel vet voert tot een onacceptabele warmteontwikkeling en een vroegtijdige lageruitval. Alleen bij zeer lage toerentallen mag meer vet in de vrije ruimte van het huis worden gebracht hetgeen een betere corrosiebescherming oplevert. In de regel wordt, bij SN 30 huizen, een vet met een consistentie 3 toegepast. Voor toepassingen waarbij trillingen en stotende belastingen voorkomen dient een mechanisch stabiel vet te worden gekozen (EP). Meer informatie aangaande de juiste vetkeuze vindt u in de brochure 'Montage en onderhoud', AKN uitgave 950155. Viltstroken dienen voor montage enige minuten in hete minerale olie te worden gedrenkt. Bij toepassing van een V-ring of oliekeerring verdient het aanbeveling de dichtlip voor montage licht in te smeren met een speciaal dichtingmontagesmeermiddel (Silubrin). Dit smeermiddel voorkomt beschadiging bij montage en bij in bedrijfstelling en wordt uit voorraad aangeboden in tubes van 100 gram. Zie, voor de montagevolgorde, tabel 13 op blz. 21. 2.8 Maattabellen SN 30 De maattabellen van de lagerhuizen SN 30 zijn opgenomen op blz. 82 t/m 83. 25 S N
26 Grafiek 2 C A T A L O G U S
3.0 STAANDE LAGERHUIZEN SD 31 3.1 Introductie Lagerhuizen SD 31 (fig. 27) zijn gedeelde staande huizen bedoeld voor tonlagers uit de serie 231 met een conische boring. De huisboring (H8) laat toe dat het lager heen en weer kan schuiven zodat een loslager gegeven is. In de regel wordt één huis op een as uitgevoerd als vastlager hetgeen bereikt wordt door links en rechts van het lager een stelring FRB te monteren. De huizen zijn voorzien van twee hijsogen. 3.2 Afdichtingen en einddeksels De lagerhuizen SD 31 worden standaard geleverd met twee labyrintafdichtingen (fig. 28) type TS. Een meegeleverd stuk O-ringsnoer wordt tussen de ring en de as gemonteerd zodat deze ring met de as mee roteert onafhankelijk van de passing. Een grotere scheefstelling van de as ten opzichte van het huis dan 0,3 is niet toelaatbaar. Voor niet doorgaande assen zijn gietijzeren einddeksels type ETS beschikbaar. Figuur 27 3.3 Stelringen Zoals reeds omschreven is de huisboring van de huizen SD 31 bewerkt volgens tolerantie H8. Hierdoor ontstaat een loslager dat heen en weer kan schuiven zodat lengteveranderingen van de as opgevangen worden. In de regel wordt één huis op een as als vastlager uitgevoerd hetgeen bereikt wordt door links en rechts van het lager een stelring te monteren (zie de maattabellen op blz. 85). De stelringen worden aangeduid als FRB gevolgd door de diameter en de breedte van de ring (bijvoorbeeld FRB 540x10). Figuur 28 3.4 Smering De staande lagerhuizen SD 31 zijn ontworpen voor vetsmering. In de maattabellen op blz. 85 is aangegeven hoeveel vet bij ingebruikname geadviseerd wordt. Normaal gesproken voldoet deze vethoeveelheid tot de eerste inspectiebeurt. Hierbij wordt het oude vet, na demontage van de kap, verwijderd en wordt nieuw vet aangebracht. Indien de bedrijfsomstandigheden echter veelvuldig nasmeren noodzakelijk maken kan het huis van een smeernippel worden voorzien. Het is belangrijk na een aantal smeerbeurten de kap van het huis te verwijderen om het oude vet weg te nemen. SD lagerhuizen kunnen op verzoek geschikt voor oliesmering worden geleverd. Deze uitvoering omvat olieleidingen, aftappluggen en oliepeilglazen. Het verdient aanbeveling bij toepassing van deze uitvoering de technische afdeling van AKN te raadplegen. 27 S D
3.5 Materialen SD 31 lagerhuizen worden standaard vervaardigd van grijs gietijzer GG25. Nodulair gietijzeren uitvoeringen zijn beschikbaar voor zwaardere bedrijfsomstandigheden. 3.6 Belastbaarheid Indien de richting van de kracht niet meer loodrecht op het ondersteuningsvlak staat hangt de toelaatbare belasting niet alleen af van het draagvermogen van het lager, maar ook van de sterkte van het lagerhuis, de kapbouten en de bevestigingsbouten. Richtwaarden voor de breukbelasting van de lagerhuizen en voor de maximale belastbaarheid van de kapbouten en de bevestigingsbouten voor de voet staan vermeld in tabel 16 en grafiek 3. Bij de bepaling van de toelaatbare belasting moeten veiligheidsfactoren in rekening worden gebracht. In de algemene werktuigbouw zijn gebruikelijk: veiligheidsfactor 6 ten opzichte van de breukbelasting van het huis, veiligheidsfactor 3 ten opzichte van de kapbouten. Op verzoek kunnen de kapbouten, die standaard in kwaliteit 8.8 geleverd worden, vervangen worden door bouten in kwaliteit 10.9 of 12.9. De waarden volgens de tabellen gelden onder voorwaarde dat de voet van het huis geheel star en ondersteund is. In axiale richting kunnen de lagerhuizen met maximaal 1/3 van de F 180 breukbelasting worden belast. Bij belastingen in de richting tussen 55 en 120 van meer dan 5% van de F180 grenswaarde of bij axiale belasting van meer dan 5% van de F180 grenswaarde dienen de huisvoeten te worden voorzien van een paspen (zie fig. 1) of worden ondersteund door een aanslag. Breukbelasting Lagerhuis Kapbouten* Bevestigingsbouten Type 55 90 120 150 180 Axiaal DIN 931 120 150 180 Max. DIN 931 Max. kn kn kn kn kn kn kwal. 8.8 kn kn kn aanhaal- kwal. 8.8 aanhaalmoment Nm moment Nm SD 3134 2.100 1.000 760 680 850 550 M24x130 377 218 188 760 M24 760 SD 3136 2.400 1.150 850 760 950 620 M24x130 377 218 188 760 M24 760 SD 3138 2.700 1.300 1.000 880 1.100 720 M24x150 377 218 188 760 M24 760 SD 3140 3.200 1.600 1.100 1.000 1.300 850 M24x150 377 218 188 760 M30 1.508 SD 3144 4.000 1.900 1.400 1.300 1.600 1.050 M24x150 377 218 188 760 M30 1.508 SD 3148 4.200 2.000 1.500 1.400 1.700 1.100 M30x180 600 346 300 1.508 M30 1.508 SD 3152 4.700 2.300 1.700 1.500 1.900 1.235 M30x200 600 346 300 1.508 M36 2.635 SD 3156 5.000 2.400 1.800 1.600 2.000 1.300 M30x200 600 346 300 1.508 M36 2.635 SD 3160 6.000 2.900 2.200 1.900 2.400 1.560 M30x200 600 346 300 1.508 M36 2.635 SD 3164 7.000 3.400 2.500 2.200 2.800 1.820 M30x200 600 346 300 1.508 M36 2.635 * Op verzoek zijn huizen voorzien van bouten 10.9 of 12.9 leverbaar. Tabel 16 (zie ook grafiek 3) 3.7 Montage Bij montage van lagerhuizen gelden de algemene richtlijnen zoals vermeld in de brochure 'Montage van wentellagers' AKN uitgave 950059. Met name hetgeen in deze brochure naar voren gebracht wordt aangaande de montage van lagers met een trekbus is in dit verband relevant. 28 Specifiek voor de montage van lagerhuizen gelden nog de volgende richtlijnen: De twee delen van een lagerhuis horen bij elkaar en mogen niet verwisseld worden. Men moet dus uitsluiten dat de kap van het ene huis op het onderste gedeelte van een ander huis wordt gemonteerd. De kap van een lagerhuis moet in de positie blijven waarin ze wordt geleverd. C A T A L O G U S