Op weg naar zelfstandigheid Beschermd en begeleid wonen voor jongeren Brochure voor jongeren ribw arnhem & veluwe vallei
3 Voorwoord Voorwoord Werkwijze Wonen Stap voor stap naar zelfstandigheid Contactgegevens Colofon Uitgave van RIBW Arnhem & Veluwe Vallei maart 2014 tekst: Tekstproducties, Annemieke Uittenbroek eindredactie: RIBW Arnhem & Veluwe Vallei ontwerp: ontwerpbureau Voltage, Nijmegen fotografie: Stef Verstraten, Nijmegen drukwerk: Rikken Print, Gendt 3 4 8 11 14 Sinds 2006 biedt de RIBW Arnhem & Veluwe Vallei begeleiding op het gebied van wonen en leven aan jongeren met een psychiatrische achtergrond en/of ernstige psychosociale problemen. In beschermde woningen of bij jou thuis kun je vaardigheden leren die nodig zijn om zo zelfstandig mogelijk te wonen en te leven. Bij de RIBW wonen jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Je kunt bij ons komen wonen als je geen intensieve behandeling meer nodig hebt of als je (tijdelijk) niet meer thuis kunt wonen. Bij de RIBW AVV krijg je begeleiding op het gebied van wonen, leren, werken en vrije tijd. De begeleiding is gericht op ontwikkeling van je mogelijkheden om zelfstandig te worden. De RIBW heeft daarvoor verschillende woonvormen waarin je dat kunt leren, totdat je op jezelf kunt wonen buiten de RIBW.
4 5 Werkwijze Als je bij de RIBW AVV komt wonen, gaan jij en je persoonlijk begeleider de eerste drie maanden bekijken wat je al kunt en wat je nog moet leren. Na drie maanden maken jullie een plan met leerdoelen waarmee je aan de slag gaat. Wanneer je er klaar voor bent, werken we met jou samen toe naar Beschermd of Begeleid Zelfstandig Wonen. In dat laatste geval woon je in een eigen huisje en komt er een ambulante begeleider van de RIBW AVV bij je langs om je te ondersteunen. Tijdens het wonen bij de RIBW AVV heb je een persoonlijk begeleider (PB er) en een schaduw-pb er. Intake Als je je aanmeldt voor het wonen bij de RIBW AVV, word je samen met je ouders en verwijzer uitgenodigd voor een oriëntatiegesprek. Als blijkt dat je bij ons op de goede plek bent, krijg je een plaatsingsgesprek met de orthopedagoog, het regiohoofd en je persoonlijk begeleider. Daarin bespreken we wat je motivatie is om bij de RIBW te komen wonen. We bespreken wat je wilt leren en we maken afspraken over de ontwikkelpunten waarmee je in de eerste periode aan de slag gaat. Afspraken met ouders Na de intake maken de zorgcoördinator en jouw persoonlijk begeleider een afspraak met jou en je ouders. In dat gesprek maken jullie afspraken over hoe je ouders en familie zo veel mogelijk bij de begeleiding betrokken kunnen worden. Wonen na behandeling Als je na een periode van behandeling bij bijvoorbeeld Karakter, Pro Persona of het Dr. Leo Kannerhuis bij ons komt wonen, werken we samen met die instelling. Soms loopt een behandeling nog even door. We maken dan afspraken over de voortzetting van de behandeling. Competentiegericht werken Wij werken met het competentiemodel. Dat betekent dat je vaardigheden gaat leren op de volgende levensgebieden: persoonlijke verzorging, onderwijs, sociale vaardigheden en relaties. Je gaat aan doelen werken die met deze gebieden te maken hebben. Per levensgebied geef je samen met een persoonlijk begeleider (en soms je ouders en andere hulpverleners) aan wat je al kunt en wat je nog wilt ontwikkelen. Dat kan bijvoorbeeld zijn vrienden maken op school, naar een sportclub gaan of gezond eten leren koken. Het ligt eraan wat jij moeilijk vindt en wat je nodig hebt om te leren. De dingen die je gaat leren, leggen we vast in een persoonlijk plan. De groepsleiding helpt je bij het behalen van je doelen. Elk half jaar bekijken we wat je al kunt en welke nieuwe dingen voor jou goed zijn om te leren. Je doet je dingen in je eigen tempo op de manier die het beste bij je past. We helpen je zo goed mogelijk om je doel te bereiken en natuurlijk vragen we van jou dat jij zo goed mogelijk je best doet. Als je bij de RIBW AVV komt wonen, krijg je ook trainingen uit het zorgprogramma Locus. Hierover kun je meer lezen in de folder Op eigen benen met Locus trainingen. Mission Possible De naam zegt het al: de methodiek gaat uit van het positieve. We richten ons niet op het probleem, maar op de oplossing en wat er wél goed gaat. Je stelt doelen voor jezelf en we gaan kijken welke stappen ervoor nodig zijn om die doelen te realiseren. Welke vaardig-
6 7 heden heb je daarvoor nodig? Als je dat helder hebt, gaan wij kijken welke stappen nodig zijn om die vaardigheden aan te leren. We kijken heel bewust waar je staat en welke stappen je al hebt gemaakt. Het geeft jongeren vertrouwen in hun eigen kunnen als ze zien dat ze al stappen hebben gemaakt, dat geldt ook voor jou. Een wezenlijk onderdeel van de methodiek is het betrekken van supporters in de vorm van familie en vrienden. Ook het vieren van successen met supporters is een belangrijk onderdeel van Mission Possible. ZO word je sterker De RIBW AVV werkt herstelondersteunend. Dat betekent dat je sterker wordt door jezelf te gaan ontwikkelen en ontplooien. We noemen dit binnen de RIBW AVV ZO. Dit staat voor het bepalen van je eigen weg om je beter en sterker te gaan voelen. Om je te helpen bij het ontdekken van je eigen kracht, organiseren jongeren en begeleiders leuke activiteiten. De RIBW-mensen In de regio Arnhem Jeugd werken begeleiders die je ondersteunen bij de dagelijkse gang van zaken. Ze werken op de groepen of komen langs in de eenpersoonwoningen. Een van deze begeleiders is je persoonlijk begeleider bij wie je terecht kunt met vragen over je begeleidingstraject. Bij de RIBW AVV werken ook een orthopedagoog en een GZ-psycholoog. Je hebt soms een gesprek met een van hen over hoe het met je gaat en ze geven extra trainingen. Het regiohoofd is verantwoordelijk voor de regio Arnhem Jeugd van de RIBW AVV. School & werk School en/of werk vinden we erg belangrijk! Je werkt hiermee aan je toekomst en het helpt je een zo zelfstandig mogelijk bestaan op te bouwen. School of werk geeft ook structuur en een vaste daginvulling en dat is belangrijk om je goed te voelen. Als het nodig is, overlegt je persoonlijk begeleider met school of je werk. Vrienden en vrije tijd We gaan ervan uit dat je over een paar jaar op eigen benen staat. Het is belangrijk dat je dan vrienden of vriendinnen hebt op wie je kunt terugvallen als dat nodig is. We ondersteunen je daarom bij het opbouwen van een vriendenkring. Dat kan door deel te nemen aan een hobby- of sportclub. Medicijnen Het kan zijn dat je medicijnen nodig hebt. Dat je zelf je medicijnen beheert en inneemt, hoort bij werken aan zelfstandigheid. Als het nodig is, ondersteunt je persoonlijk begeleider je hierbij. De afspraken hierover schrijven we in je dossier. Jouw behandelaar is de enige die je andere medicijnen of een andere dosering kan voorschrijven.
8 9 Wonen Groepswoningen Presikhaaf In de woonwijk Presikhaaf heeft de RIBW AVV een aantal woonlocaties. In deze wijk zijn scholen en het winkelcentrum dichtbij en met de fiets of de bus ben je zo in de binnenstad. In een gewone straat liggen zeven groepswoningen dichtbij elkaar. Zij hebben hun eigen voordeur en hun eigen sfeer. Je krijgt een eigen kamer en er is een gemeenschappelijke woonkamer, keuken, toilet en douche. In twee van deze huizen wonen jongeren die veel structuur en regelmaat nodig hebben. Daar is 24 uur een begeleider aanwezig bij wie je terechtkunt. In de andere groepswoningen kun je komen wonen als je al veel geleerd hebt en de verwachting bestaat dat je binnen een jaar veilig op jezelf kunt gaan wonen. In deze woning kun je oefenen met zelfstandig wonen terwijl de begeleiding dichtbij is. In de wijk verspreid, maar op loopafstand van deze zeven woningen, ligt een aantal twee- en driepersoonswoningen voor jongeren die zelfstandig wonen met begeleiding aan huis. Als je hier woont, heb je dagelijks contact met een begeleider. Eenpersoonsappartementen Presikhaaf Daarnaast zijn er zes eenpersoonsappartementen en een tweepersoonsappartement in het gebouw waarin ook ons regiokantoor en de inloopruimte voor jongeren gehuisvest zijn. Deze woningen zijn geschikt voor jongeren die gevoelig zijn voor de prikkels die het samenwonen en delen van een woning met andere jongeren met zich meebrengt. Als je hier gaat wonen, is de (al dan niet intensieve) begeleiding erop gericht dat je zo veel mogelijk zelfstandig leert functioneren. Van daaruit kan de begeleiding ambulant worden voortgezet. Voor iedereen geldt, waar je ook woont, dat je dag en nacht een beroep kunt doen op een begeleider. Villa Dennenheuvel In Villa Dennenheuvel zijn drie etages. Op elke etage krijg je als jongere de begeleiding die bij je past. Op de tweede etage is er intensieve begeleiding met groeps- en individuele activiteiten. Op de eerste etage is de begeleiding minder intensief en meer afgestemd op de zorgvraag van iedere jongere afzonderlijk. Als je hier woont en het goed gaat op de eerste etage, dan kun je eventueel doorstromen naar de begane grond; hier woont iedereen zo zelfstandig mogelijk, maar er is wel 24 uur een begeleider in Villa Dennenheuvel aanwezig. In de villa is ook een grote gezamenlijke ruimte voor ontspanning en activiteiten. Groepswonen op de Boulevard Heuvelink Op de Boulevard Heuvelink is een nieuwe groepswoning voor jongeren van 12 tot 15. Als je (tijdelijk) niet meer thuis kunnen wonen, kun je hier terecht. Er wonen acht tot tien jongeren. Op deze groep doen de jongeren veel groepsactiviteiten. In deze woonvorm is dag en nacht begeleiding aanwezig. Centraal Wonen Op een gegeven moment kom je op een punt dat je de vaardigheden geleerd hebt om op jezelf te gaan wonen. Voor sommige jongeren is de stap nog erg groot om het ook écht te gaan doen. Voor die jongeren is er Centraal Wonen. In een nieuw gebouw in Presikhaaf
10 11 Stap voor stap naar zelfstandigheid zijn acht eenpersoonsappartementen voor deze jongeren. Als je daar woont, huur je zelfstandig een woning en krijg je ambulante begeleiding van de RIBW AVV. De juiste plek Afhankelijk van je leeftijd en wat je nodig hebt om zelfstandig te leren wonen, kiest de RIBW AVV voor jou de geschikte plek uit. Hieronder lees je welke begeleiding en ondersteuning past bij welke leeftijd. Jongeren 12 15 Als je tussen de 12 en 15 bent, kun je al bij de RIBW AVV komen wonen. Voor veel jongeren is het een teleurstelling dat thuiswonen na een behandeling niet meer gaat. De begeleiding ondersteunt je daarbij door te werken met Mission Possible. Je gaat aan de slag met de dingen die je goed kunt en die goed gaan. Zo kun je zelfvertrouwen opbouwen. Daarnaast ga je aan de slag met het aanleren van competenties die je nodig hebt om later op jezelf te gaan wonen. Als je 14 of 15 jaar bent en je kunt niet meer terug naar huis, kun je doorstromen naar een andere woonvorm waar je weer nieuwe dingen gaat leren die je nodig hebt om zelfstandig te worden. Mijn ouders waren eerst verdrietig dat ze zelf niet voor me konden zorgen, maar nu zijn ze trots op me. 14+ instroom Als je bij de RIBW AVV komt wonen tussen de 14-16 jaar, krijg je een kamer in een van de zevenpersoons groepswoningen of in een vierpersoons woonvorm. Daar is 24 uur per dag begeleiding aanwezig. Je gaat aan de slag met competenties en je werkt aan modules uit het Locus behandelprogramma dat in de woonvorm wordt aangeboden. Daarnaast kun je, als het even niet zo goed met je gaat, extra begeleiding krijgen om weer sterk te worden. Voor meer informatie hierover verwijzen we je naar de folder Op eigen benen met Locus trainingen.
12 13 Eens in de drie maanden evalueer je samen met je begeleider hoe het gaat. Je bekijkt met elkaar of je weer naar huis kunt, of dat het beter is om door te stromen naar een woonvorm waar je meer zelfstandigheid krijgt. Als de stap naar echt op jezelf wonen nog te groot is, kun je in het Centraal Wonengebouw in Presikhaaf terecht of in een van de andere woonvormen voor 18+ in regio s van de RIBW AVV. 16+ doorstroom De andere jongeren mochten me wel. We helpen elkaar ook bij problemen en steunen elkaar. Als je 16 jaar of ouder bent, word je steeds zelfstandiger en krijg je meer eigen verantwoordelijkheid. We werken intensief met het competentiegericht werken waardoor je weer nieuwe vaardigheden leert die passen bij meer zelfstandigheid. Ook hier werk je aan de modules uit het Locus behandelprogramma, en als het nodig is kun je overleggen met de behandelaar of het verstandig is om een korte behandelmodule te volgen. In deze fase is er nog altijd 24-uursbegeleiding in de buurt. Ze helpen me hier zelfstandig te worden. Ze leren me alles gestructureerd aan te pakken en daar word ik rustig van. 18+ uitstroom Als je er klaar voor bent om op eigen benen te gaan staan, ondersteunen we je hier graag optimaal bij. Samen met jou werken we ernaar toe dat je zelfstandig gaat wonen met ambulante begeleiding. Omdat het vinden van een geschikte woning niet altijd makkelijk is, heeft de RIBW AVV met de woningcorporatie en de gemeente Arnhem afgesproken dat de jongeren een kanskaart kunnen krijgen. Dit houdt in dat je met voorrang recht hebt op een zelfstandige woonruimte, met of zonder verdere begeleiding van de RIBW AVV.
14 15 Contactgegevens Regiokantoor Arnhem Jeugd Laan van Presikhaaf 192a 6826 HE Arnhem T (026) 365 03 40 RIBW Arnhem & Veluwe Vallei Centraal Bureau Velperweg 11 6824 BC Arnhem T (026) 442 42 36 F (026) 445 75 35 www.ribwavv.nl info@ribwavv.nl Het Voordeurteam is bereikbaar via voordeurteam@ribwavv.nl en op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur via telefoonnummer (026) 442 42 36.
Op weg naar zelfstandigheid Beschermd en begeleid wonen voor jongeren Brochure voor jongeren ribw arnhem & veluwe vallei