LG-BROCHURE voor voederbieten

LG-BROCHURE voor voederbieten 2017 Voederbieten, enkel voordelen: 120-130 ton opbrengst per ha 18-20 ton drogestofopbrengst per ha 1100 VEM per kg drogestof

2 VOEDERBIETEN Inleiding Voederbieten: de smakelijkste en goedkoopste VEM-leverancier, ideaal als derde teelt! Mocht de koe het voor het zeggen hebben, dan zouden voederbieten dagelijks op het menu staan. Het is duidelijk dat de meeste veehouders dit beseffen. Dit laat zich ook voelen in het stijgende areaal voederbieten in België. Als de trend zich zo doorzet, wordt de voederbietteelt opnieuw een teelt van landelijk meer dan 5000 ha. In deze brochure vindt u zonder twijfel antwoord op al uw vragen, zowel teelttechnisch als voedertechnisch. We geven u het correcte advies voor uw rassenkeuze, tonen het belang van de voederbiet in het rantsoen voor een hogere melkproductie en betere gehaltes en geven u de teelttechniek mee die nodig is voor een succesvolle teelt. Limagrain biedt u een compleet pakket: van handrooibare bieten, over de rhizoctoniatolerante rassen Rialto en Monbrun, tot de hardere variëteiten met topopbrengsten. Natuurlijk vindt u in elk segment ook een rhizomanieresistent ras terug en niet te vergeten: lage tarra, propere oogst, perfecte bewaring. Door de duurdere pulpprijzen, het opheffen van het melkquotum en de verplichte derde teelt, wordt de voederbiet opnieuw een vaste waarde in het teeltplan. Veel leesgenot. Voederbieten, niets dan voordelen: De ideale derde teelt Evenveel VEM/kg ds als krachtvoeder De goedkoopste VEM-opbrengst per ha Hogere melkproducties en gehaltes Ideaal alternatief voor de wisselvallige aanlevering van perspulp Topsmakelijkheid: verhoogt de totale opname van het rantsoen Het ideale vanggewas voor nitraat-overschotten

VARIËTEITEN 3 Overzicht variëteiten Rhizoctoniatolerante rassen RAS DROGESTOF- GEHALTE KLEUR % ONDER- GRONDS TARRA RIALTO 15% DS rood 50 zeer weinig MONBRUN 15% DS rood 50 zeer weinig Rhizomanietolerante rassen RAS DROGESTOF- GEHALTE KLEUR % ONDER- GRONDS TARRA RIBONDO 17% DS groen-oranje 50-60 weinig TARINE 19% DS roze 70 zeer weinig Klassieke rassen RAS DROGESTOF- GEHALTE KLEUR % ONDER- GRONDS TARRA MONRO 13% DS rood 30 weinig BLAZE 15% DS rood 50-60 zeer weinig Harde voederbiet met weinig tarra, ideaal voor mengkuilen maïs-voederbiet RAS DROGESTOF- GEHALTE KLEUR % ONDER- GRONDS TARRA BLIZZARD 19% DS wit 70 weinig TARINE 19% DS roze 70 zeer weinig

4 RHIZOCTONIATOLERANTE RASSEN Rialto 15% DS RHIZOCTONIATOLERANT Het enige rhizoctoniatolerante ras op de Belgische rassenlijst. Verenigt alle voordelen in 1 biet: rhizoctoniatolerantie, zeer lage tarra, te vervoederen zonder vermalen en vlotte bewaring tot eind mei. Kies voor zekerheid: zaai Rialto! Monbrun 15% DS RHIZOCTONIATOLERANT Rhizoctoniatolerant ras aanbevolen op de Franse rassenlijst. Kan vervoederd worden zonder te vermalen.

RHIZOCTONIATOLERANTE RASSEN 5 WAT IS RHIZOCTONIA? Rhizoctonia solani veroorzaakt wortelbrand en/of wortelrot. De schimmel kan jaren in de bodem overleven onder de vorm van sclerotiën. De ziekte komt eerder voor op lichte gronden (zand, lichte leem) en manifesteert zich sneller op plekken met structuurschade: kopakkers en natte plekken. Rhizoctonia heeft een ruim spectrum aan waardplanten van zowel landbouwgewassen als onkruiden. Dit maakt het voor de schimmel makkelijk om onder veel omstandigheden tot ontwikkeling te komen. Belangrijke onkruiden, waarin de ziekte niet tot uiting komt maar zich wel vermenigvuldigt, zijn bijvoorbeeld kweek, paardenbloem, hanenpoot en straatgras. Gevoelige landbouwgewassen zijn aardappelen, suikerbiet, maïs en granen. Het is dan ook niet gemakkelijk om hiermee rekening te houden in de teeltrotatie. Ook het uitspreiden van dierlijke mest kan bevorderlijk zijn voor rhizoctonia. Bietenkuilen waarin met rhizoctonia aangetaste bieten aanwezig zijn, stellen duidelijk problemen bij de bewaring omdat het proces van rotting doorgaat in de kuil. OPLOSSING : KIES TOLERANTE RASSEN De beste oplossing om rhizoctonia tegen te gaan is resistente rassen kiezen. De resistentie houdt meestal geen volledige immuniteit in, maar wel een tolerantie. In geval van rhizoctonia-aantasting zal het percentage uitval en de graad van aantasting veel kleiner zijn bij de tolerante rassen dan bij niet-tolerante rassen. Begin 2008 is het eerste rhizoctoniatolerante voederbietenras opgenomen op de Belgische rassenlijst: RIALTO. SAMENGEVAT: Zelfs op de zwaarst aangetaste percelen blijft de aantasting beperkt. MONBRUN is een rhizoctoniatolerant bietenras: Franse rassenlijst 2009

6 RHIZOCTONIATOLERANTE RASSEN Rhizoctoniatolerante rassen: onmisbaar In speciaal aangelegde rassenproeven met een hoge rhizoctonia-aantasting gaf Rialto toch een gemiddelde drogestofopbrengst, terwijl een selectie van bestaande rassen tot de helft minder opbrachten. De bieten van het ras Rialto waren veel minder aangetast door rhizoctonia dan andere rassen. MET RIALTO MEER DAN 6 TON DROGESTOF EXTRA T.O.V DE GETUIGEN Opbrengst aan verse wortels % DS Opbrengst aan drogestof van de wortels Getuigen 100= 86911 kg/ha 15,15 13122 kg/ha RIALTO 155,1 % = 134799 kg/ha 14,40 148,5% = 19419 kg/ha Bron ILVO: opbrengstproeven officiële toelating Rialto op de Belgische rassenlijst. (Rialto t.o.v. getuigen) Rhizoctoniatolerantie Graad van de rhizoctonia-aantasting gemiddelde van de centra in 2007

RHIZOMANIETOLERANTE RASSEN 7 WANNEER KIEZEN VOOR RHIZOMANIETOLERANTE RASSEN? Daar waar rhizoctonia eerder voorkomt in typische veehouderijstreken is rhizomanie veeleer een plantenziekte van de akkerbouw- en de gemengde landbouwregio s. Het ziektebeeld van rhizomanie kenmerkt zich door lichtgekleurde plekken in het perceel. De planten lijken te verwelken, ondanks dat er voldoende vocht beschikbaar is. De watervoorziening van de aangetaste planten wordt verstoord als gevolg van de virusinfectie op de wortels. De opbrengstverliezen op aangetaste percelen vallen niet mee. Vooral op percelen waar ook regelmatig suikerbieten in de vruchtafwisseling voorkomen is het aangeraden om te kiezen voor een rhizomanietolerant voederbietenras. Ribondo 17% DS RHIZOMANIETOLERANT Het enige rhizomanietolerant ras van de rijkere types. De hoogste opbrengst op de Belgische rassenlijst. Ideaal te telen in akkerbouwstreken (suikerbietstreken) met veel rhizomanie.

8 KLASSIEKE RASSEN Monro 13% DS De nr. 1 in verse opbrengst per ha: Monro is de kilo-topper. Is zeer makkelijk rooibaar, ook met de hand. Dankzij het lage DS-gehalte is Monro te vervoederen zonder vermalen. Blaze 15% DS Eén van de meeste gezaaide rassen in het Verenigd Koninkrijk. Heeft een zeer lage tarra en een zeer hoog opbrengstpotentieel. Kan vervoederd worden zonder te vermalen.

RHIZOMANIETOLERANT RIJKE VARIËTEITEN 9 Blizzard 19% DS Voederbietras met een zeer hoog drogestofgehalte. Geeft de hoogste opbrengst per ha. Leent zich ideaal om te gebruiken in mengkuilen maïs-voederbieten. Tarine 19% DS NIEUW! Het enige rhizomanietolerante ras van de rijkere types. Tarine geeft de hoogste opbrengst in proeven in het Verenigd Koninkrijk voor de rassen die we de echte hardere voederbieten noemen. Tarine is rhizomanietolerant én ideaal voor mengkuilen maïs-voederbieten. En tenslotte: Tarine heeft een roze-rode kleur! Een prachtige biet met zeer lage tarra.

10 MENGKUILEN Mengkuilen voederbieten-maïs: hoe doe ik dit? Een deel van de veehouders kuilt voederbieten in om ze gedurende het ganse jaar te kunnen vervoederen. Meestal gebeurt dit in een mengkuil maïs-voederbieten. Wie overweegt een mengkuil aan te leggen moet zich wel enkele zaken realiseren en rekening houden met een aantal aanbevelingen: De kuilmaïs moet laat geoogst worden, om een voldoende hoge DS-gehalte te hebben, liefst 42 % of meer. Op die manier kan de maïs vlot het perssap van de voederbieten opvangen. Ideaal 5 delen maïs/ 1 deel voederbiet. Door de latere oogst van de maïs zakt de voederwaarde van de maïskuil drastisch. Door de vroege oogst van de voederbieten (begin oktober), verlies je meer dan 10 % opbrengst van de voederbieten. Bieten groeien nog door tot in november. Het kuisen en vermalen van voederbieten bij het inkuilen zorgen voor extra werkdruk tijdens de maïsoogst. De voederwaarde van een mengkuil maïs-voederbieten ligt nooit hoger dan die van maïs alleen, omdat de verontreiniging met aarde de VEM waarde laat zakken. Kan enkel in zandgronden. In lemige gronden zijn de gerooide bieten te vuil. ADVIES LIMAGRAIN MENGKUILEN MAIS-VOEDERBIETEN TARINE: DE IDEALE BIET VOOR MENGKUILEN MAÏS-VOEDERBIET. WAAROM? Tarine is een echte voederbiet: met 25 % minder suiker dan in de suikerbiet-types die meestal gebruikt worden. Tarine heeft erg weinig tarra: minder kuiswerk en minder aarde in de kuil Tarine is rhizomanietolerant. Foto: geoogst zonder voorkuisen: bovenaan Tarine - onderaan Feedbeet Foto: geoogst zonder voorkuisen: Bovenaan Tarine - onderaan een suikerbiettype geoogst als voederbiet.

DE VOEDERWAARDE 11 1 kg DS voederbiet = 1 kg krachtvoeder KERNCIJFERS VAN DE VOEDERBIET: De verteerbaarheid bedraagt ca. 90 % Voederbieten hebben een laag gehalte aan ruwe celstof (ca. 50 g/kg ds), maar hebben toch een structuurwaarde van 1,05 (dezelfde als van perspulp). De zeer hoge VEM-waarde van voederbieten, nl. 1060 VEM, evenaart de waarde van krachtvoeder! Het eiwitgehalte: 90-160 g per kg ds. Voederbieten bevatten 25 % minder suiker dan suikerbieten. MELKVEE Voederbieten stimuleren de opname van het ganse rantsoen en verhogen de melkproductie, alsook het vet- en eiwitgehalte. Gemiddeld aandeel van voederbieten in het rantsoen: 2,5 tot 3,5 kg ds per koe per dag. In vers product uitgedrukt is dit 15 tot 25 kg per koe per dag. Naarmate de lactatie vordert, kan het aandeel voederbieten in het rantsoen opgetrokken worden. VLEESVEE Voederbieten bevatten 1150 à 1200 VEVI per kg ds. Voederbieten zorgen voor een hogere dagelijkse groei in vergelijking met een rantsoen op basis van ingekuilde pulp aangevuld met krachtvoeder.

Technische gegevens van de voederbietenteelt ZAAIDATUM Ideaal tussen 20 maart en 10 april, vanaf een bodemtemperatuur van 5 C. Later zaaien geeft minder opbrengst tot gevolg. ZAAIBED Zaai in een fijn zaaibed, de grond goed aandrukken. ZAAIDICHTHEID 2,2 eenheden per ha (=110.000 zaden per ha) met een afstand in de rij van ca. 18 cm. ZAAIDIEPTE 2-3 cm diepte BEMESTINGSADVIES ZIEKTEBESTRIJDING OOGSTDATUM OOGST Conform de normen van de overheid: Max. 65 kg P2O5 per ha Max. 235-260 kg N per ha (waarvan 170 kg dierlijke N) K2O, MgO en Na2O volgens het advies. 2 x voor bladziekten; de eerste keer begin juli, de 2de keer begin september Ideaal eind oktober - begin november. Voederbieten rijpen af en hebben een optimale hardheid begin november. Nooit ontkoppen, wel ontbladeren. Een taak voor de loonwerker: rooien en oprapen met zo weinig mogelijk handelingen. Bieten die bij de oogst te zwaar gekwetst worden, kunnen in jan/feb kuilrot vertonen. Limagrain Belgium Kaaistraat 5 B-8581 Avelgem-Kerkhove T. 055/39.02.21 F. 055/38.75.06 info@limagrain.be www.lgseeds.be