Wat als ik niet meer beter word... 1
Deze folder is bedoeld voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en voor hen die betrokken zijn bij een ziek familielid of een andere zieke naaste waarvan het levenseinde nadert. Maak gebruik van de zorgmogelijkheden in de regio. U kunt kiezen! Als u te horen heeft gekregen dat u niet meer kunt genezen, is dat een harde boodschap voor u en uw naasten. Deze boodschap roept bovendien veel vragen op. Hoe ziet uw toekomst eruit? Welke lichamelijke klachten kunt u krijgen? Wat kan hieraan gedaan worden? Waar kunt u hulp krijgen? In deze folder leest u meer over de palliatieve terminale zorg die in de regio s-hertogenbosch - Bommelerwaard geboden wordt. Wat is palliatief terminale zorg? Palliatie betekent verzachting van klachten. Terminaal verwijst naar het eindstadium van het leven. Zorgverleners die palliatieve terminale zorg bieden, besteden aandacht aan uw lichamelijke klachten zoals pijn of benauwdheid. Ook is er aandacht voor uw zorgen en verdriet. En voor vragen die bij u opkomen door het naderende afscheid. Gesprek met uw arts Uw huisarts of specialist kan u vertellen hoe uw ziekteverloop er mogelijk uit zal zien. Neem bij dit gesprek een naaste mee, zodat u elkaar kunt aanvullen en samen kunt luisteren. Bereid u voor op het gesprek, en stel uw arts vragen zoals: Zijn er nog behandelingen mogelijk om de ziekte te remmen? En wat gebeurt er als ik hier niet voor kies? Welke problemen zijn er te verwachten? Bij wie en wanneer kan ik terecht bij pijn of andere klachten? Welke rol kunt u als (huis)arts spelen in de zorg thuis? Hoe kan ik u bereiken? Welke ondersteuning is mogelijk voor mij en mijn familie/vrienden? Uw wensen staan centraal. Nadat u zorgvuldig geïnformeerd bent, krijgt u de ruimte om zelf na te denken. U bent degene die besluiten neemt over zorg en behandeling. Uw arts kan u hierin begeleiden. 2 3
De laatste levensfase Palliatieve terminale zorg is niet gebonden aan een bepaalde plaats. Hieronder leest u welke zorg mogelijk is. Thuis Huisarts Om de laatste periode van het leven thuis te kunnen doorbrengen, is de steun van de huisarts van wezenlijk belang. Voor specifieke problemen in de terminale fase kan de huisarts het Palliatief Advies Team en/of de specialist van het ziekenhuis inschakelen. Huisbezoek Het is mogelijk dat u thuis wordt bezocht door de gespecialiseerde (wijk-) verpleegkundige, een zogenaamd continuïteitshuisbezoek. Het bezoek is bedoeld voor mensen bij wie de diagnose kanker is gesteld, met als doel het geven van advies, instructie, voorlichting en begeleiding. De verpleegkundige in het ziekenhuis kan u hiervoor aanmelden bij de thuiszorgorganisatie, maar ook uw huisarts of uzelf kunt dit doen. Professionele zorg aan huis Verschillende organisaties in de regio kunnen professionele zorg bieden aan huis. Van hulp bij de huishouding, verzorging, tot gespecialiseerde verpleging. U kunt voor thuis ook hulpmiddelen lenen, zoals een hoog/laag bed of een rolstoel. Vrijwilligers Terminale Zorg De vrijwilligers van de terminale zorg kunnen u en uw naasten met hun aanwezigheid steun bieden, als aanvulling op de zorg thuis. De vrijwilliger blijft een aantal uren bij de zieke, zodat de naasten een paar uur voor zichzelf heeft. Bijvoorbeeld voor boodschappen, sporten, een kaartmiddag of om extra te rusten. De vrijwilligers kunnen zowel overdag als in de avonduren worden ingezet en incidenteel s nachts. Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg s-hertogenbosch e.o., tel: 06-22 66 30 08 Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Bommelerwaard, tel: 06-10 49 41 20 Hospice en bijna-thuis-huis Een hospice en een bijna-thuis-huis zijn huizen waar mensen in de laatste levensfase kunnen verblijven. U krijgt zorg zoals thuis met 24-uurs aanwezigheid van hulpverleners. In een bijna-thuis-huis werken vrijwilligers samen met thuiszorg en huisarts. Aan een hospice is een eigen team van artsen en verpleegkundigen verbonden. Hier kunt u ook terecht als u meer ingewikkelde medische zorg nodig heeft. In deze regio en in de naaste omgeving, vindt u de volgende voorzieningen: Hospice Francinus de Wind - Waalwijk Bijna Thuis Huis Maas & Waal - Druten Stichting Bijna-Thuis-Huis Hospice De Oase - Oss Bijna Thuis Huis Bethesda - Heesch Hospice De Regenboog, Eindhoven 4 5
Verpleeghuis Als u niet thuis wilt of kunt sterven, kan de palliatieve unit van een verpleeghuis uitkomst bieden. Hier krijgt u zo nodig ook meer intensieve of complexe zorg. De transferverpleegkundige of maatschappelijk werker van het ziekenhuis kan u helpen bij het regelen van een opname in een verpleeghuis. Gaat u vanuit de thuissituatie naar een verpleeghuis, dan kan de huisarts u hierbij behulpzaam zijn. Ziekenhuis Het kan zijn dat de zorg die u nodig heeft zo complex is, of het ziekteproces zo snel verloopt, dat u op het ziekenhuis bent aangewezen. Of misschien kiest u er bewust voor om in het ziekenhuis te sterven. Als het ook maar enigszins mogelijk is, krijgt een stervende patiënt in het ziekenhuis een eenpersoonskamer. Uw naasten mogen 24 uur per dag aanwezig zijn. Geestelijke verzorging U kunt behoefte hebben om met iemand te praten over de betekenis of zin van uw situatie over leven en dood en/of over geloof. Als u gelovig bent, kunt u zo n gesprek voeren met iemand van uw geloofsgemeenschap (bijvoorbeeld predikant, pastor of imam). Bent u opgenomen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, dan kunt u een beroep doen op een van de geestelijk verzorgers. Ook aan verpleeghuizen en hospices is een geestelijk verzorger verbonden. Woont u in de regio s-hertogenbosch - Bommelerwaard dan staan een aantal organisaties voor u klaar. Vrijwilligers van deze organisaties voor palliatief spirituele zorg gaan graag met u in gesprek over vragen rond zingeving, leven en dood. Uw verblijf kan zijn op uw prive-adres of in een verzorgings- of verpleeghuis. Stichting Van Mens tot Mens, voor s-hertogenbosch e.o. tel: 06-46 43 13 45 BWI Het Palet, Steunpunt Palliatieve Zorg Schijndel, tel: 073-544 14 13 Stichting Palliatief Spiritueel Team Boxtel, tel: 06-13 10 13 76 Toegang tot de zorg Hulp bij persoonlijke verzorging, verpleging, of bijvoorbeeld verblijf in een verpleeghuis of hospice worden vergoed vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Om deze zorgverlening te starten, heeft u een indicatie nodig van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). U dient een aanvraag in, waarna het CIZ uw persoonlijke situatie onderzoekt. Vervolgens krijgt u een indicatiebesluit. Deze indicatie wordt veelal uitgedrukt in een aantal uren zorg per week voor thuis, of voor een opname in bijvoorbeeld een verpleeghuis of hospice. U kunt zelf contact opnemen met het CIZ-kantoor bij u in de buurt. CIZ s-hertogenbosch e.o., tel: 088-789 15 60. CIZ Bommelerwaard, tel: 088-789 15 40. Indien u vanuit het ziekenhuis of verpleeghuis naar huis gaat, dan kan een medewerker van de betreffende organisatie u helpen om een aanvraag in te dienen. Voor het aanvragen van huishoudelijke hulp neemt u contact op met de gemeente waar u woont. Deze hulp valt namelijk onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), die door gemeentes zelf wordt uitgevoerd. 6 7
Meer informatie? www.netwerkpalliatievezorg.nl/ shertogenboschbommelerwaard Telefoon 073 613 86 00 Deze folder is gemaakt op initiatief van het Netwerk Palliatieve Zorg, regio s-hertogenbosch-bommelerwaard, met subsidie van de Provincie Noord Brabant 8