Nieuwsbrief 8, mei 2007 Nieuwsbrief convenant autisme In deze 8e nieuwsbrief van het Convenant Autisme berichten we over de laatste stand van zaken van het convenant autisme in de regio en landelijk. Convenant autisme in Amsterdam In Amsterdam werden al jaren contactpersonenbijeenkomsten georganiseerd waarin op uitvoerend niveau knelpunten zijn besproken. Men merkte dat dit netwerk niet verder kan zonder verbinding met het bestuurlijk niveau. In 2006 zijn er verschillende voorbereidende managementbijeenkomsten geweest, waarin de convenanttekst is vormgegeven. Kartrekkers in deze voorbereidende fase waren Cordaan, MEE AZ en GGz Buiten Amstel, met ondersteuning van het projectbureau van het convenant autisme. Resultaat is dat op dinsdagmiddag 5 juni 2007 het convenant autisme Amsterdam ondertekend wordt in het gebouw van MEE Amstel en Zaan. Er zijn zo n 60 organisaties uitgenodigd het convenant te ondertekenen. Meer informatie bij Stephan Hopman, MEE Amstel en Zaan, tel 020-5127272 of s.hopman@meeaz.nl Nieuwe coördinator Zuid Limburg Op 20 april 2006 is in Zuid Limburg het convenant autisme ondertekend. Inmiddels is er een stuurgroep in het leven geroepen en is er een coördinator aangesteld. Per 1 april 2007 wordt het netwerk autisme in Zuid Limburg gecoördineerd door Henrike Rutten. Zij is te bereiken bij MEE Zuid Limburg, locatie Maastricht, tel 043-3545010 of h.rutten@meezuidlimburg.nl Nieuws uit de implementatiecommissie Vertegenwoordiging onderwijs Op 15 februari heeft het Landelijk Netwerk Autisme het landelijk convenant autisme ondertekenend. Dat betekent dat hiermee de stuurgroep en de implementatiecommissie is uitgebreid met vertegenwoordiging van het onderwijs. In de stuurgroep heeft plaatsgenomen: dhr Eric Rietkerk, voorzitter van de WEC Raad. Aan de implementatiecommissie nemen deel: dhr. Albert Boelen, beleidsmedewerker bij de Landelijke Vereniging Cluster 3 en Sylvia Hasper, projectleider van het Landelijk Netwerk Autisme en het expertiseplatform PASSER. Over PASSER leest u meer in deze nieuwsbrief. Financiering voortgang convenant autisme na 2007 In de implementatiecommissie en de stuurgroep staat de voortgang van het convenant hoog op de agenda. We hebben de afgelopen jaren veel bereikt en willen deze resultaten graag borgen. Belangrijkste doel is het vinden van een structurele financieringswijze voor de coördinatie van de regionale autismenetwerken. De meeste coördinatoren hebben op dit moment een tijdelijke aanstelling, gefinancierd vanuit de collectieve taken van MEE. Aangezien een netwerk valt of staat met de actieve inzet van een coördinator, vinden alle landelijke koepelpartijen het belangrijk dat de coördinatiefunctie structureel geregeld wordt. Om dit doel te bereiken onderzoekt de implementatiecommissie op dit moment verschillende financieringsmogelijkheden. In het kader hiervan is er onder andere een brief gestuurd naar de ministeries van VWS en van Jeugd en Gezin met het verzoek om een oriënterend gesprek over de mogelijkheden. Op dit moment is er nog geen duidelijkheid over de uitkomsten van dit traject. Daarnaast wordt er in de implementatiecommissie gesproken over de toekomst van het projectbureau van het convenant. De financiering van het bureau is tot eind 2007 geregeld. Er wordt nu gekeken welke taken van het projectbureau de komende jaren moeten worden voortgezet en welke organisatievorm hierbij het beste past. U wordt middels onze nieuwsbrief op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.
PASSER Sylvia Hasper is projectleider van het Landelijk Netwerk Autisme en tevens van het project PASSER. In deze nieuwsbrief vertelt zij het één en ander over dit project. Sylvia, wat betekent PASSER? PASSER staat voor expertiseplatform ASS Eindonderwijs in de Regio en is opgericht is in 2006. Het is een gezamenlijk initiatief van de Landelijke Vereniging cluster 4, de WEC-raad en het LNA. Wat was de aanleiding? Met name cluster 4 wordt in toenemende mate geconfronteerd met jongeren met autisme met een hoog intelligentie niveau. Er zijn op een paar plaatsen in Nederland voorzieningen op vmbo-t, havo en vwo niveau, maar dit zijn er lang niet genoeg om alle leerlingen met autisme passend eindonderwijs op niveau aan te bieden. Wie hiervoor in aanmerking wil komen moet veelal verhuizen of lange reistijden voor lief nemen. De scholen die gespecialiseerd zijn in autisme zitten tot aan de nok toe vol en kampen met lange wachtlijsten. En wat houdt PASSER in? Binnen PASSER wordt samengewerkt door tien scholen in het regulier en speciaal voortgezet onderwijs. De scholen hebben met elkaar gemeen dat zij met succes diplomagericht eindonderwijs bieden aan grote aantallen leerlingen met autisme en bereid zijn om hun expertise te delen met andere scholen. Zij bieden andere scholen een kijkje in hun keuken en zijn bereid om scholen te helpen passend eindonderwijs te bieden aan leerlingen met autisme. De scholen binnen PASSER hebben een eigen visie ten aanzien van ASS eindonderwijs. Deze visie gaat verder dan onderwijs alleen. Zij stellen zich daarbij de volgende vragen: Hoe gaan we dit kind een plek in de maatschappij bieden, regulier en/of speciaal? En in het verlengde daarvan: Hoe gaan we de maatschappij daarop aanpassen? Hoe gaan we de leerling daarop aanpassen? En welke zorg hangen we ten behoeve daarvan aan het schoolaanbod? Doelstelling van PASSER is het op termijn realiseren van een landelijk dekkend netwerk van scholen (regulier en speciaal) die diplomagericht eindonderwijs bieden aan leerlingen met autisme. Scholen die ervaring hebben met deze doelgroep kunnen zich laten registeren bij PASSER. In april 2007 is er bovendien binnen PASSER een nieuw (deel)project van start gegaan : Ommekeer met PASSER. Hierin wordt gewerkt aan een digitaal lesaanbod voor vmbo-t, havo en vwo. Het streven is een landelijke webschool te ontwikkelen voor leerlingen die zonder dit digitale aanbod verstoken blijven van onderwijs. Wilt u meer weten over het project PASSER en de scholen die hieraan deelnemen, dan kunt u informatie vinden op www.landelijknetwerkautisme.nl Als u nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met Sylvia Hasper, tel: 030-276 99 11 of info@landelijknetwerkautisme.nl Bijeenkomst coördinatoren en steunpuntfunctionarissen. Op 15 maart jl organiseerde het projectbureau samen met het Landelijk Netwerk Autisme een bijeenkomst voor functionarissen van de steunpunten autisme en de coördinatoren van de netwerken autisme. Het was een geslaagde bijeenkomst, waarin onderlinge contacten zijn gelegd. In de ochtend werd in een aantal subgroepen bekeken welke informatie over autisme er beschikbaar is op de sociale kaart van de regio. Dit leverde per regio concrete aanbevelingen op over de inrichting van de sociale kaart. In de middag werden aan de hand van twee cases oplossingen gezocht voor knelpunten in de aansluiting tussen zorg en onderwijs. Aanbevelingen waren bijvoorbeeld: kiezen voor een integrale aanpak waarbij één persoon het voortouw neemt, direct ouders voorlichten waar informatie te krijgen is, proactieve houding en vooruit denken. Het projectbureau van het convenant en van het Landelijk Netwerk Autisme zijn in gesprek om de tips en aanbevelingen
van deze bijeenkomsten concreet gevolg te geven. U kunt het volledige verslag van de bijeenkomst vinden op www.convenantautisme.nl bij nieuws. Vooraankondiging werkconferentie 4 oktober Reserveer donderdag 4 oktober 2007 alvast in uw agenda! Dan organiseert het projectbureau van het convenant autisme namelijk een werkconferentie met vele workshops. Het wordt een dag met inspirerende voorbeelden van samenwerking uit de praktijk. Het gaat om projecten op het gebied van wonen, arbeid, vrije tijd, diagnostiek, onderwijs, hulpverlening voor mensen met autisme. We hebben al verschillende workshops ingevuld, maar we kunnen altijd enthousiaste sprekers met een goed verhaal gebruiken. Dus weet u een voorbeeld van geslaagd samenwerkingsproject, dan horen we het graag. Meer info: Stance Venderbosch, tel 030-2299808 of info@convenantautisme.nl. Onderzoek autismenetwerken Het projectbureau van het Convenant Autisme heeft een studente van de opleiding Organisatiewetenschappen van de Universiteit van Tilburg gevraagd onderzoek te doen naar het functioneren van de autisme netwerken. De opleiding Organisatiewetenschappen staat bekend om haar expertise op het gebied van netwerken en relaties tussen organisaties. De studente, Simone Molnar, zal het onderzoek uitvoeren in het kader van haar afstuderen en is hierbij vooral geïnteresseerd in de rol van de stuurgroep bij het functioneren van het netwerk. Zij wil onderzoeken in hoeverre er sprake is van een effectieve aansturing van het netwerk en in kaart brengen welke kenmerken van een stuurgroep belangrijk zijn voor effectieve aansturing. Bij kenmerken kan er bijvoorbeeld gedacht worden aan de rol van de voorzitter, de samenstelling van de stuurgroep, de relatie met de coördinator en de intensiteit van de stuurgroep. Er zijn vier netwerken geselecteerd voor deelname aan het onderzoek: Utrecht, Gelderland, Zuidoost Brabant en Noordoost Brabant. Deze netwerken zijn geselecteerd op basis van vergelijkbaarheid. Per netwerk gaat Simone interviews houden waarbij ingegaan zal worden op bovenstaande onderwerpen. Het unieke van deze studie is dat het onderzoek betrekking heeft op meerdere netwerken, waardoor er vergelijkingen tussen de netwerken plaatsvinden. Het onderzoek kan waardevolle en nuttige informatie opleveren voor de verdere ontwikkeling van uw netwerk en voor andere autisme netwerken. Autipas Op 14 april jl introduceerde de Nederlandse Vereniging voor Autisme in samenwerking met het AutismeFonds en het Landelijk Netwerk Autisme op het NVA Autismecongres in de Utrechtse Jaarbeurs de Autipas. De Autipas is een plastic kaart, waarop staat dat de drager van de pas autisme heeft. De pas zit in een kartonnen hoesje met meer informatie over wat je moet weten voordat je iemand met autisme aanspreekt, wat de kenmerken van iemand met autisme kunnen zijn en geeft informatie voor politie, hulpverleners en controleurs. De Autipas is voor iedereen (van jong tot oud) die autisme heeft een hulpmiddel om anderen op efficiënte wijze duidelijk te maken dat hij/zij autisme heeft. De kaart geeft in een notendop weer wat autisme is en de belangrijkste do s and don ts als je met iemand met autisme te maken hebt. De Autipas is te bestellen via www.autipas.nl. Drie vragen aan Nel Hofman In deze rubriek stellen we telkens drie vragen over netwerkvorming aan personen die daaraan een actieve bijdrage leveren. Nel Hofman is sinds oktober 2006 coördinator van het RIAN Rotterdam Rijnmond Zuid Holland Zuid. We stellen haar drie vragen.
Je bent nu een paar maanden aan de slag als coördinator en je hebt al veel voor elkaar: er is een activiteitenplan, een communicatieplan, het kernteam is gestart, er zijn werkgroepen in oprichting, er is een informatiemarkt geweest, er is subsidie van de provincie, uitbreiding van de website www.autismerijnmondzhz.nl etc. Hoe doe je dat,wat is je geheim? Tja, wat is mijn geheim Ik heb eigenlijk twee geheimen. Ik had als voordeel dat er twee netwerken bestonden in deze regio: het ROAR (regio Rotterdam) en het RODA (regio Dordrecht). Ik hoefde dus niet blanco te beginnen, er waren al contactpersonen van de netwerken bekend. Zo kon ik snel alle informatie bij elkaar krijgen. Een tweede geheim is dat ik al ervaring heb als beleidsmedewerker en als projectmedewerker. Dit komt goed van pas als je bijvoorbeeld werkgroepen gaat starten en zaken op papier moet zetten. Ik heb geen opleiding op dit gebied gedaan, maar ik vind het wel leuk om te organiseren. Het is interessant om uit te puzzelen wat nu ècht het doel is dat mensen willen bereiken en hoe je uiteindelijk een product kunt afleveren. Dan speelt ook nog mee dat ik genoeg tijd heb voor mijn werkzaamheden voor het RIAN. Voor de functie had ik in de eerste maanden 32 uur om in te werken, nu werk ik 24 uur per week. Deze tijd besteed ik alleen aan het RIAN; ik heb geen andere taken daarnaast zoals sommige coördinatoren in andere regio s. In die 24 uur doe ik alles zelf, ik heb geen secretaresse. Het is soms tijdrovend om bijvoorbeeld adressen van contactpersonen bij te houden, maar dan heb je wel contact met de mensen. En ik merk dat als je zèlf met contactpersonen spreekt, zij jou ook weer eerder bellen of mailen. Wat vind je het belangrijkst in je werk als coördinator? Het belangrijkst vind ik om als coördinator een goed beeld te hebben van wie waar zit en wie wat doet. En dat ik zo mensen met elkaar in contact kan brengen. De inhoud is ook belangrijk, maar daar hoef ik eigenlijk niet alles van te weten. Het is misschien zelfs een valkuil om veel over autisme te weten, want dan denk je al snel het zelf wel op te kunnen lossen. Dan ga je een eigen stempel er op drukken, terwijl ik vind dat je als coördinator vooral goed moet luisteren naar anderen. Bovendien kost het veel tijd om je overal zelf in te verdiepen! Kun je iets vertellen over de financiering van het RIAN De financiering van het RIAN Rotterdam Rijnmond Zuid Holland Zuid bestaat uit een bijdrage van de deelnemende instellingen en subsidie van de provincie Zuid Holland. De grootste kostenpost is mijn salaris. Daarnaast hebben we nog wat budget nodig voor communicatie, de website, studiedagen etc, maar dit zijn niet de grootste kosten. Voor de financiering hebben we een basisbedrag en een verdeelsleutel voor de convenantpartners vastgesteld. De bijdrage varieert voor 2007 van 600,- tot 1300,- per instelling. Partners die adhesie hebben betuigd, zoals de NVA, CCE en zorgkantoren, dragen financieel niet bij. We zijn nu nieuwe partners aan het benaderen en dan merk je wel dat financiën soms toch een probleem vormen. Voor grote instellingen is het makkelijk te betalen. Maar voor kleinere, bijvoorbeeld particuliere instellingen kan het een struikelblok zijn. Ik vind het belangrijk om te zorgen dat we na een jaar resultaten kunnen laten zien, dat het de investering waard is geweest. Van de provincie Zuid Holland hebben we een éénmalige subsidie van 40.000,- gekregen voor de opstart van het RIAN. Zij hebben daarbij gesteld dat we prestaties moeten leveren, zij noemen 9 prestatiegebieden. Eén van de voorwaarden is dat we moeten samenwerken met JSO. Dit is het expertisecentrum voor Jeugd, Samenleving en Opvoeding in Zuid-Holland. Zij hebben de taak en het geld om netwerken op te richten. Maar tot nu toe deed JSO nog niks op het gebied van autisme. Eveneens heeft de provincie als voorwaarde gesteld dat ik moet samenwerken met de coördinatoren van de autismenetwerken in Zuid Holland Noord en Midden Holland. Maar dat zal wel lukken! Nel, dank je wel voor dit interview en heel veel succes. Oproep boekje goede voorbeelden Bent u goed geholpen doordat organisaties beter met elkaar samenwerken? Kunnen anderen daarvan leren? Laat het ons dan weten, want wij werken aan een boekje met goede voorbeelden. Het boekje komt aan het einde van 2007 uit en
wordt landelijk verspreid. Voor meer informatie en de aanmelding van goede voorbeelden kunt u contact opnemen met Joke Visser, projectleider Convenant Autisme, 06-15007919 of j.visser@convenantautisme.nl Colofon Dit is een uitgave van het projectbureau Implementatie Convenant Autisme. Deze nieuwsbrief verschijnt eenmaal per kwartaal. Tekst voor de nieuwsbrief en de website kan worden aangeleverd via info@convenantautisme.nl Redactie: Stance Venderbosch Joke Visser