Twentse Arbeidsmarktmonitor
Colofon: Samenstelling en coördinatie: P. Mollink, W. de Jong en H. Seker (Kennispunt Twente) Meegewerkt hebben: P. Kuiper (gemeente Almelo), M. Locht (UWV WERKbedrijf), B. Bakker-Mulder (gemeente Hengelo en ROZ), I. Huiskes (Regio Twente) Ambtelijk opdrachtgever: S. v.d. Steen (Regio Twente, programmamanager Economie) Bestuurlijk opdrachtgever: P. Welman (voorzitter Portefeuillehouders overleg Arbeidsmarkt, lid Platform Onderwijs, Werk en Inkomen (POWI) en wethouder Economie en Werk van de gemeente Enschede) Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 2
ARBEIDSMARKTMONITOR Uitgave 03 van 2015, september 2015 Positieve economische ontwikkelingen vertalen zich voor Twente vooral in meer vacatures Landelijk zijn er veel gunstige signalen over de ontwikkeling van de economie. De prognose voor economische groei van Nederland is door het ING Economisch bureau recentelijk naar boven bijgesteld tot 2,0 procent voor 2015. Voor Twente is het percentage gesteld op 2,1 procent. Het aantrekken van de bouw en ook de verhoogde ramingen voor de maakindustrie tillen de groei tot boven het landelijk niveau. In Twente is de laatste maanden een daling zichtbaar van het aantal faillissementen en een stijging van het aantal starters. Gemiddeld komen er per maand 459 bedrijfsvestigingen bij in Twente. Verwacht mag worden dat ook de arbeidsmarkt in Twente gaat profiteren van deze positieve economische ontwikkelingen. Dat is het sterkst zichtbaar bij de vacatures. Het aantal openstaande vacatures ligt eind tweede kwartaal 2015 op een veel hoger niveau dan eind tweede kwartaal 2014. Er is een stijging te zien van 45 procent. Totaal zijn er eind tweede kwartaal 3488 vacatures geregistreerd bij het UWV. Er is een sterke groei van vacatures in transport- en economische beroepen. Voor een aantal beroepsgroepen is al sprake van een krappere arbeidsmarkt. Werkgevers moeten voor deze vacatures al moeite doen om ze te vervullen. Er is een stijging van het aantal vacatures en een daling van het aantal werkzoekenden. De zgn. krapte-beroepen doen zich voor in de beroepsgroepen ICT, gezondheidszorg, onderwijs en in de financiëleen administratieve beroepen. Het betreft vooral functies voor hoger opgeleiden. Dit geldt minder voor techniek en de bouw. Daar raakt het ook beroepen op middelbaar niveau. Monteurs komen bijvoorbeeld gemakkelijk aan het werk in Twente. Slechts vier procent van de Twentse ondernemers ziet de beschikbaarheid van personeel als een belemmering voor hun bedrijf. Voor het grootste deel van de arbeidsmarkt geldt dat deze nog zeer ruim is. In Twente is het aantal werklozen en mensen met een bijstands- of werkloosheidsuitkering nog groot. Bij de bijstand zien we nog geen grote veranderingen. Het aantal bijstandsuitkeringen in Twente blijft stabiel. Het aantal mensen met een werkloosheidsuitkering daalt met 6,5 procent in Twente ten opzichte van een jaar eerder. De stijging juli heeft te maken met twee oorzaken. Enerzijds is er een seizoenseffect dat wordt veroorzaakt door het aflopen van veel contracten per eind juni. Anderzijds is er een eenmalig effect door de wijzigingen in het ontslagrecht met ingang van 1 juli 2015. Het landelijk werkloosheidspercentage is gedaald en komt voor het tweede kwartaal van 2015 uit op 6,9 procent. In het vierde kwartaal 2014 was dit 7,1 procent. Aan de hand van dit landelijke cijfer is in deze Arbeidsmarktmonitor een schatting gemaakt van het aantal personen dat in Twente werkloos is. Volgens deze berekening zijn er in Twente, in het tweede kwartaal, afgerond 23.000 werklozen. Ten opzichte van het vierde kwartaal 2014 is dit een daling van 646 personen. Landelijk zien we in dezelfde periode een daling van 15.000. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 3
De werkloosheid treft vooral ouderen. Ten opzichte van het voorgaande jaar zijn er in Twente 9,7 procent meer ouderen (boven de 50 jaar) als werkzoekende ingeschreven bij het UWV. Dat percentage is hoger dan in de andere leeftijdsgroepen tezamen. Het is een aanwijzing voor het feit dat deze groep langer doorzoekt wanneer ze werkloos zijn geworden, en vaker werkloos is. Wethouder Patrick Welman, voorzitter van het Twentse Portefeuillehoudersoverleg Arbeidsmarkt en lid Platform Onderwijs, Werk en Inkomen (POWI): Meer dynamiek op de arbeidsmarkt betekent meer doorstroming. Dat biedt jongeren weer meer perspectief om een baan te vinden die aansluit bij hun opleiding. Voor ouderen moeten we vooral inzetten op migratie van werk naar werk. Daarmee worden de risico s verkleind dat deze groep langdurig zonder werk komt te zitten. Verder in deze Arbeidsmarktmonitor: 7200 Twentenaren ouder dan 65 jaar zijn aan het werk. De helft hiervan werkt als zelfstandige, de andere helft is in loondienst. Twee derde van de werknemers heeft een flexibel arbeidscontract. Arbeidsparticipatie van mensen ouder dan 65 jaar is sterk dalend met de leeftijd. Op 69-jarige leeftijd is de participatie 10 procent. Het aandeel werkenden binnen de beroepsbevolking in Twente is in de periode 2003-2008 sterk gestegen. Door de crisis is deze stijging voor een groot deel verloren gegaan. De definitiewijziging van beroepsbevolking zorgt voor andere conclusies over arbeidsparticipatie. Toelichting: De Arbeidsmonitor van Regio Twente wordt gemaakt in opdracht van het Twentse Portefeuillehoudersoverleg Arbeidsmarkt. Reacties op deze editie kunt u mailen naar: w.dejong@regiotwente.nl of p.mollink@regiotwente.nl Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 4
Effecten van meer economische groei zichtbaar op de arbeidsmarkt De positieve economische ontwikkelingen in ons land vertalen zich in gunstigere ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. In het tweede kwartaal waren er landelijk weer meer banen, meer vacatures en meer uitzenduren. De groeiprognose voor de economie is door het ING Economisch Bureau recent bijgesteld van 1,6 naar 2,0 procent voor Nederland. Voor Twente zelfs iets hoger, naar 2,1 procent. Het aantrekken van de bouw en ook de verhoogde ramingen voor de maakindustrie zorgen daarvoor. Er zijn ook harde cijfers over de groei van het aantal openstaande vacatures in Twente. Daarover uitgebreider in het vervolg van deze monitor. Twentse ondernemers nog voorzichtig Voor wat het Economisch klimaat betreft is het beeld positief in Twente. Dat blijkt uit de conjunctuurenquête onder ondernemers van juli. Er zijn in Twente 4,3 procent meer optimistische ondernemers dan pessimistische. Vier procent verwacht belemmeringen voor hun bedrijf op het gebied van beschikbaar personeel. Dat is iets minder dan landelijk (4,3%). Uitbreiding van de personeelssterkte verwachten zij pas in het derde kwartaal van 2015. Er zijn 1,9 procent meer ondernemers in Twente die een stijging van de personeelssterkte verwachten dan ondernemers die een daling verwachten. Werkloosheidspercentage in Twente (geschat) op 7,1 voor tweede kwartaal Het landelijk werkloosheidspercentage daalde en kwam over het tweede kwartaal uit op 6,9 procent. Het CBS komt ieder kwartaal met een werkloosheidspercentage voor Nederland als geheel. Voor Twente is het jaargemiddelde van 2014 het meest actuele werkloosheidspercentage. Dat is 7,6 procent, waarbij Nederland een jaargemiddelde van 7,4 procent kende. Werkloosheidspercentage 4 e kwartaal 2014 1 e kwartaal 2015 2 e kwartaal 2015 Nederland 7,1 7,5 6,9 Twente (geschat) 7,3 7,7 7,1 Rekening houdend met dat verschil, leiden wij hieruit het actuele regionale werkloosheidspercentage af. Die schatting houdt dus geen rekening met afwijkende ontwikkelingen in Twente in de loop van 2015. In Twente 646 minder werklozen in half jaar Met het actuele geschatte percentage berekenen we hoeveel personen in Twente werkloos zijn. Volgens deze berekening zijn er in het tweede kwartaal in Twente afgerond 23.000 werklozen. Ten opzichte van het vierde kwartaal 2014 zijn dat er 646 minder. Landelijk zijn dat er 15.000 minder. Gemiddeld zijn er landelijk 614.000 werklozen in het tweede kwartaal. Dat is een daling van 2,3 procent. Voor juli geeft het CBS het cijfer 580.000. De werkloosheid daalt verder naar 6,8 procent. In de Arbeidsmarktmonitor verstaan we voortaan onder werkloosheid de werkloze beroepsbevolking zoals het CBS die presenteert. Daarbij is ook van belang te onderkennen dat het CBS een definitie-wijziging heeft doorgevoerd. Voortaan wordt de internationale definitie gehanteerd van beroepsbevolking en van werk. Ook kleine baantjes worden meegerekend als werk en de leeftijdsgrens is opgeschoven naar 75 jaar. Zie voor een uitvoerige toelichting hierop de vorige Arbeidsmarktmonitor van 2015, nummer 2. Klik hier
Weer een stijging van aantal geregistreerde werkzoekenden Een graadmeter voor de ontwikkeling van de arbeidsmarkt is het aantal geregistreerde werkzoekenden bij het UWV. Dit aantal steeg in Twente gedurende de maand juli van 36.151 naar 37.505. Dat is een stijging van 3,7 procent. Ook vergeleken met een jaar eerder is er een lichte stijging te zien van 2,9 procent. In absolute aantallen zijn dat er 1.047 meer dan juli 2014. Die ontwikkeling is slechts voor een deel te verklaren door de toestroom van schoolverlaters in deze periode van het jaar. De omvang daarvan is beperkt (+242) en op jaarbasis kent deze groep een daling. Een ander deel kan worden verklaard door het consequent stimuleren door de werkpleinen van registratie bij het UWV. Vooral meer ouderen werkzoekend Vergeleken met een jaar eerder zijn er 9,7 procent meer ouderen (boven de 50 jaar) als werkzoekende ingeschreven bij het UWV. Dat is meer dan voor alle leeftijdsgroepen samen. Dit beeld wordt ondersteund door een publicatie van het ING Economisch Bureau. Zij hebben onderzoek gedaan naar de groep ouderen van 60-65 jaar. Steeds meer werkenden in deze groep blijven langer doorwerken en zoeken als ze werkloos worden langer door naar werk. Sinds 2009 is de omvang van deze leeftijdsgroep die actief is op de arbeidsmarkt als werkende of werkzoekende met 50% gestegen. Het bureau meldt verder dat de werkloosheid in de groep ouderen van 60-65 jaar in het eerste kwartaal van 2015 is gestegen naar 10%. Dat is ruim 2 procent(punt) boven het gemiddelde van andere groepen. Nooit eerder was de werkloosheid in deze groep zo hoog. Op een ruime arbeidsmarkt delven ze het onderspit in de concurrentie met andere groepen. Klik hier voor een link naar meer NWW-cijfers op gemeentelijk niveau in de interactieve database van Kennispunt van Regio Twente. Kies aldaar voor het overzicht Arbeidsmarktmonitor Twente, NWW - uitkeringen. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 6
Daling van aantal geregistreerde werkzoekende jongeren zet niet door Het aantal geregistreerde werkzoekende jongeren in Twente is de laatste maand weer sterk gestegen (+7,5%). Dat verschijnsel zien we - minder sterk - ook landelijk. Deze stijging wordt waarschijnlijk grotendeels veroorzaakt door registratie van schoolverlaters. Ten opzichte van een jaar eerder is nog steeds sprake van een daling met 3,4 procent. Groot verschil tussen werklozen en UWVgeregistreerden, vooral bij jongeren Veel jonge werklozen staan niet bij UWV ingeschreven als werkzoekend. Ze krijgen immers toch geen uitkering. Andersom zijn er ook veel jongeren die op grond van een tijdelijke WW uitkering ingeschreven staan bij UWV, maar die even niet actief zoeken naar werk. Deze zijn voor CBS dus niet officieel werkloos. Zie hiervoor het informatieve schema met cijfers zoals opgenomen in de vorige Arbeidsmarktmonitor 2015, nummer 2 Klik hier Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 7
Vacatures Landelijke groei van vacatures zet in tweede kwartaal door Het aantal vacatures groeide landelijk vanaf het vierde kwartaal van 2014. In het tweede kwartaal van 2015 was de groei 5%. Ook het aantal nieuwe vacatures neemt sinds 2013 toe. Overigens is dit aantal nieuwe vacatures nog wel beduidend lager dan in de jaren 2007-2009. Het aantal uitzenduren neemt ook nog steeds toe. Dat aantal is een belangrijke arbeidsmarkt indicator. Toename aantal banen Ook de toename van het aantal banen zette door. Over een heel jaar gerekend zijn er 49.000 banen meer. Die groei is er niet in alle sectoren. Grote stijgers zijn de Zakelijke dienstverlening (+71.000) en de Horeca (+ 33.000). Grote daler is Zorg en welzijn (- 33.000). Nijverheid blijft nagenoeg gelijk en de Bouw verliest nog steeds banen (-5000). Deze ontwikkelingen doen zich ook in Twente voor. (bron: UWV) Ook in Twente sterke groei van het aantal openstaande vacatures Het aantal bij UWV-geregistreerde openstaande vacatures ligt eind tweede kwartaal 2015 (3.488) op een veel hoger niveau dan het tweede kwartaal in 2014 (+45%). Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 8
Vacatures versus werkzoekenden: de spanning op de arbeidsmarkt Spanningsindicator 3e kwartaal 2014 4e kwartaal 2014 1e kwartaal 2015 2e kwartaal 2015 Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Totaal zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Agrarische beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Economisch-administratieve beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Informatica beroepen ruim krap krap krap Medische en paramedische beroepen ruim ruim ruim ruim Openbare orde- en veiligheidsberoepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Pedagogische beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim ruim Sociaal-culturele beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Technische en industrieberoepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Transportberoepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim ruim Verzorgende en dienstverlenende beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim De trend naar een krappere arbeidsmarkt zet door Door de stijging van het aantal vacatures en de daling van het aantal werkzoekenden neemt de spanning op de arbeidsmarkt toe. Hoewel de arbeidsmarkt als geheel nog zeer ruim is, zijn er nu al functies waar de verhouding van vacatures en werkzoekenden als krap of ruim wordt aangemerkt. In het tweede kwartaal geldt ook voor pedagogische beroepen en voor de transportberoepen dat de markt daarvoor niet langer zeer ruim is. Dat komt door meer vacatures voor deze beroepsgroepen. Kansrijke beroepen in verschillende beroepsgroepen in Twente Er zijn veel kansrijke beroepen in de techniek, industrie en bouw. Zo komen allerlei type monteurs gemakkelijk aan het werk. Maar ook zijn er krapte-beroepen in de beroepsgroepen ICT, zorg, onderwijs en in de financiële en administratieve beroepen. Behalve in de techniek en bouw zijn het vooral beroepen voor hoger opgeleiden. Verwacht mag worden dat er weer meer doorstroming komt in de arbeidsmarkt. Mensen zullen het weer durven om van baan te veranderen. Dat biedt jongeren weer meer perspectief om een baan te vinden die aansluit bij hun opleiding. Het UWV komt binnenkort met resultaten van een onderzoek naar kansrijke beroepen per regio. Dit levert ook voor Twente een gedetailleerde lijst met krapte-beroepen. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 9
Uitkeringen Meer beëindigingen van WW-uitkeringen vanwege werkhervatting Het UWV meldt landelijk 4 procent meer beëindigingen van werkloosheidsuitkeringen vanwege uitstroom naar werk. Dit is een vergelijking van de eerste zeven maanden van 2015 met dezelfde periode van een jaar ervoor. Licht dalende trend en seizoensmatige stijging bij aantal WW-uitkeringen In juli is het aantal lopende WW-uitkeringen weer gestegen. De trend is landelijk en in Twente duidelijk dalend. Ten opzichte van een jaar eerder is de daling landelijk 3,8 procent en in Twente 6,5 procent. In juli is het aantal uitkeringen weer gestegen. We zien dat vooral als een seizoensmatige stijging. Veel flexibele arbeidscontracten lopen af per medio het jaar. Vooral in het onderwijs is dit gebruikelijk. Anderzijds is er een eenmalig effect door de wijzigingen in het ontslagrecht met ingang van 1 juli 2015. Verdere daling verwacht door meer banen Het aantal WW-uitkeringen zal in 2015 en in 2016, volgens schattingen van het UWV, landelijk met jaarlijks 5% dalen. Het aantal nieuwe banen stijgt sneller dan de toename van de beroepsbevolking. Klik hier voor een link naar meer WW-cijfers op gemeentelijk niveau in de interactieve database van Kennispunt van Regio Twente. Kies aldaar voor Arbeidsmarktmonitor Twente, Overzicht WW-uitkeringen Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 10
Dalende trend in aantal WW-uitkeringen bij jongeren sterker De aantrekkende economie en het herstel van de arbeidsmarkt zijn vooral zichtbaar bij jongeren. Die trend is duidelijk zichtbaar. In Twente is het aantal uitkeringen voor jongeren 20,4 procent lager dan een jaar ervoor, landelijk is dat 10,1 procent. Een relativering van deze cijfers is op zijn plek. Veel werkloze jongeren zijn niet zichtbaar omdat ze geen WW-rechten hebben opgebouwd en dus geen uitkeringsontvanger kunnen zijn. De sterkere stijging in juli zal samenhangen met het feit dat jongeren relatief vaker flexcontracten hebben. Veel daarvan lopen eind juni af. Klik hier voor een link naar meer WW-cijfers op gemeentelijk niveau in de interactieve database van Kennispunt van Regio Twente. Kies aldaar voor Arbeidsmarktmonitor Twente, Overzicht WW-uitkeringen Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 11
Het aantal WWB-uitkeringen blijft stabiel Het aantal uitkeringen is het laatste jaar met minder dan 1 procent toegenomen. De laatste maand is er een minieme daling. De verbeteringen op de arbeidsmarkt lijken nog weinig effect te hebben voor het aantal uitkeringen. Dat is ook niet te verwachten. In een aantrekkende arbeidsmarkt zullen werkgevers eerst de groep werklozen in dienst nemen die een korte afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Over het algemeen hebben mensen met een WWB-uitkering een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Gestimuleerd wordt dat mensen met een WWB-uitkering daarnaast ook tijdelijke banen of parttime banen aanvaarden. Dat verlaagd dan wel niet het aantal uitkeringen, maar heeft wel een gunstig effect op de uitkeringslast voor gemeenten. Klik hier voor een link naar meer NWW cijfers op gemeentelijk niveau in de interactieve database van Kennispunt van Regio Twente. Kies aldaar voor Arbeidsmarktmonitor Twente, Overzicht uitkeringen Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 12
Aantal WWB-uitkeringen voor jongeren in 2015 stabiel Er zijn eind juli 1.527 WWB-uitkeringen voor jongeren in Twente. Dat is 1,3 procent minder dan eind juni 2015. Globaal genomen is er een stabilisatie te zien in 2015 op een iets lager niveau dan 2014. Ten opzichte van een jaar eerder is er een daling van 7,6 procent. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 13
Starters en faillissementen Aantal starters stijgt weer Sinds medio 2014 is er weer een stijgende trend voor wat betreft het aantal starters. Die ontwikkeling zien we ook landelijk. Gemiddeld over drie maanden komen er per maand 459 vestigingen van bedrijven bij in Twente. Aantal faillissementen daalt Het aantal faillissementen is het tweede kwartaal van 2015 in Twente gedaald. Hiermee wordt aangesloten bij een landelijke trend. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 14
Special Arbeidsmarktmonitor augustus 2015 Participatie van ouderen boven de 65 jaar op de arbeidsmarkt Intro en leeswijzer De directe aanleiding voor deze special is een recente CBS-publicatie over regionale verschillen op de arbeidsmarkt: Regionale verschillen in arbeidsparticipatie, werkloosheid en vacatures, augustus 2015. Een belangrijke conclusie van die publicatie is dat de arbeidsparticipatie in alle provincies en in Nederland sinds 2008 is afgenomen. De toename van arbeidsdeelname in de periode ervoor vanaf 2003 is daarmee bijna geheel verdwenen. Dat is een ander geluid dan dat de Twente Index 2014 liet horen. Die stelt dat de arbeidsparticipatie stijgt in Nederland en in Twente. Hoe zit dat? De publicatie geeft cijfers van de verschillen in arbeidsparticipatie per provincie. Dat roept de vraag op hoe Twente het doet in verhouding met deze andere gebieden en met Nederland. Dat is het tweede onderwerp van deze special. We grijpen deze actualiteit vervolgens aan om de lezer van deze monitor alert te maken op de verschillende definities voor arbeidsparticipatie (bruto en netto) en vertrouwd te maken met de gewijzigde definitie die het CBS in zijn publicaties hanteert voor de beroepsbevolking. Die werkt door in de werkloosheidscijfers. Daar hebben we in eerdere Arbeidsmarktmonitoren al aandacht aan besteed. Sinds januari 2015 neemt het CBS in de definitie van beroepsbevolking ook de personen mee met een arbeidsduur van minder dan 12 uur. Ook de kleine baantjes tellen nu mee. Tenslotte zoomen we in op de effecten van het opschuiven van de leeftijdsgrens. Ouderen boven de 65-jaarsgrens tellen nu ook mee in de beroepsbevolking. De grens ligt in de nieuwe standaard-definitie bij 75 jaar. Ook hier geven we een beeld van. Hoeveel 65- plussers zijn aan het werk en wat voor banen hebben ze? Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 15
Bruto en netto arbeidsparticipatie in de tijd Arbeidsparticipatie verschillende definities in % Netto arbeidsparticipatie (Nederland) Netto arbeidsparticipatie (Twente) 64,1 64,9 Bruto arbeidsparticipatie (Nederland) Bruto arbeidsparticipatie (Twente) 69,4 70,1 Bruto arbeidsparticipatie, oud (Nederland) 72 Bruto arbeidsparticipatie,oud (Twente) 71 58 60 62 64 66 68 70 72 74 2014 2008 2003 Bron: CBS/ Kennispunt Twente In de grafiek hierboven hebben we verschillende definities bij elkaar in één beeld verenigd. Het eerste gepresenteerde cluster grafiekstaven betreft de netto-arbeidsparticipatie. Die definitie geeft aan welk deel daadwerkelijk werkt in Nederland en Twente. De conclusie is hier dat in Twente, net als in de rest van het land, het aandeel van de beroepsbevolking dat werkt is afgenomen sinds 2008. De stijging van de arbeidsdeelname sinds 2003 is daarmee grotendeels teniet gedaan. Het ligt wel boven het percentage netto-arbeidsparticipatie 2003. Het tweede paar gaat over de bruto-arbeidsdeelname. Die definitie geeft het aandeel aan van de beroepsbevolking dat wil en kan werken. Daar is hetzelfde beeld te zien, maar met een minder groot verschil. Er zijn in de periode na de crisis veel mensen die werkloos zijn, maar wel willen en kunnen werken. Dat geldt zowel voor Nederland als voor Twente. Het laatste cluster grafiekstaven verbeeldt de oude definitie met de beperking in uren en in leeftijd. Alleen personen die meer dan 12 uur werken worden als werkend gerekend en ook de beroepsbevolking van 65 tot 75 jaar wordt meegerekend. Dan is een ander beeld te zien: de arbeidsparticipatie is ook toegenomen vanaf 2008 en is hoger dan vergeleken met de andere definities. Dit laatste is eenvoudig verklaarbaar, want de arbeidsdeelname is boven de 65 jaar veel lager dan er onder. De afname van de arbeidsparticipatie in de periode na 2008 (volgens de nieuwe definities) hangt grotendeels samen met de toenemende vergrijzing. Volgens het CBS hangen verschillen tussen regio s voor de helft samen met verschillen in bevolkingssamenstelling. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 16
Arbeidsdeelname Twente vergeleken met provincies Utrecht (PV) Noord-Brabant (PV) Noord-Holland (PV) Overijssel (PV) Gelderland (PV) Nederland Flevoland (PV) Zeeland (PV) Twente (CR) Friesland (PV) Zuid-Holland (PV) Drenthe (PV) Limburg (PV) Groningen (PV) Netto-arbeidsparticipatie in procenten beroepsbevolking 2014 Bron: CBS/ Kennispunt Twente 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Het CBS presenteert regionale verschillen op de arbeidsmarkt en de veranderingen daarin. De conclusie voor Twente is dat de regionale positie van Twente voor de nettoarbeidsparticipatie niet is veranderd. Twente scoort op de ranglijst van provincies voor de jaren 2003, 2008 en 2014 steeds na de zevende positie. De arbeidsdeelname ligt voor Twente in 2014 op 64,1 procent. De spreiding is groot met Utrecht op 67,9 en Groningen 61,3 procent. Er zijn ook veranderingen in de rangorde. Flevoland stond in 2008 bijvoorbeeld op de eerste plaats en is in 2014 gezakt naar plaats acht in de ranglijst van provincies. De crisis heeft daar hard toegeslagen met veel werkloosheid. Zeeland stijgt vanwege een grote landbouwsector die relatief ongevoelig is voor conjuncturele schommelingen. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 17
Arbeidsdeelname Twentse gemeenten vergeleken met andere gemeenten Het CBS presenteert in zijn publicatie ook een overzicht van gemeenten met de hoogste en laagste arbeidsdeelname. De conclusie is dat geen van de Twentse gemeenten tot de laagste of tot de hoogste top-10 behoren. De meeste plattelandsgemeenten in Twente zitten met hun arbeidsdeelname op of boven het landelijk gemiddelde. De grotere steden en Losser zitten eronder. Hoogste participatie % Participatie Twente % Laagste participatie % Houten 73,0 Dinkelland 68,4 Vaals 52,2 Midden-Delfland 71,7 Tubbergen 68,3 Kerkrade 56,8 Pijnacker-Nootdorp 71,5 Rijssen-Holten 68,0 Bellingwedde 57,0 Urk 70,9 Hellendoorn 67,9 Heerlen 57,2 Lansingerland 70,8 Wierden 67,6 Rotterdam 57,9 Aalsmeer 70,7 Borne 66,0 Delfzijl 58,2 Uitgeest 70,2 Hof van Twente 66,0 Maastricht 58,3 Katwijk 70,0 Oldenzaal 65,7 Oldambt 58,4 Teylingen 70,0 Haaksbergen 65,3 Hoogezand-Sapper 58,8 Hendrik-Ido-Ambacht 69,9 Twenterand 65,2 Vlagtwedde 58,9 Hengelo (O.) 64,1 Losser 64,0 Enschede 61,6 Almelo 59,2 Bron: CBS/ Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 18
Werkenden boven en onder de 65 jaar In de grafiek hieronder zien we een drastische daling van het aandeel dat werkt na 65 jaar. De komende jaren mag verwacht worden dat dit patroon zal verschuiven door de verhoging van de wettelijke AOW-leeftijd. Een ander effect dat verwacht mag worden is een toename van het aantal werkenden in de groep ouderen boven deze pensioenleeftijd. Waarschijnlijk stijgt de belangstelling van ouderen om bij te verdienen. Er is de afgelopen jaren op pensioenen gekort. Ook zijn de prepensioenregelingen afgeschaft. Effect hiervan zal zijn dat deze groep nog meer zal gaan concurreren met de andere groepen werkzoekenden. Doordat ze goedkoper en flexcontracten hebben zijn ze aantrekkelijker voor werkgevers. Voor hen behoeven immers geen pensioenpremies meer te worden afgedragen en zij zullen genoegen nemen met lagere lonen vanwege het feit dat ze in de vorm van AOW en andere pensioen-uitkeringen al een vast inkomen hebben. Naast de verdringingseffecten door deze groep van werkzoekenden biedt deze groep bij een krappere markt ook kansen voor het vervullen van moeilijk te vervullen vacatures. We zien tenslotte in de grafiek dat het verschil tussen bruto en netto-participatie afneemt met de leeftijd. Mensen die willen werken, maar geen baan meer vinden stoppen op den duur met zoeken. Omvang en samenstelling ouderen boven de 65 Het CBS publiceert geen regionale cijfers van arbeidsparticipatie. Echter, omdat de arbeidsparticipatie van Twente - ook voor de groep boven de 45 jaar - weinig verschilt van Nederland is het verantwoord de landelijke cijfers over omvang en samenstelling door te vertalen naar Twente. In Twente zijn er 7200 personen tussen de 65 en de 75 jaar die werken. Dat zijn voor 46 procent werknemers en voor 54 procent zelfstandigen. De werknemers hebben voor het grootste deel (2/3) een flex-contract. Voor de groep werkenden als geheel geldt, dat werkenden boven de 65 jaar vooral deeltijdbanen hebben. 60 procent is deeltijder. 43 % van de groep werkt minder dan 12 uur per week. Slechts 16 % daarvan werkt voltijd. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 19
ARBEIDSMARKTMONITOR Twente Bijlage cijfers op gemeentelijk niveau en definities Index bijlage: Informatieve Links Ontwikkeling geregistreerde Werkloosheid (NWW) per gemeente, gedifferentieerd naar jongeren en ouderen Ontwikkeling lopende uitkeringen WW, WWB per gemeente met een verbijzondering naar jongeren en ouderen Informatie over hulp aan startende ondernemingen Definities - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Informatieve links Sites met actuele regionale en landelijke arbeidsmarktontwikkelingen en arbeidsmarktinformatie: Twente Index zie: http://www.twenteindex.nl/ UWV (o.a. sectorpublicaties) zie: https://www.werk.nl/werk_nl/arbeidsmarktinformatie/home UWV Regio in beeld zie: https://www.werk.nl/xpsitem/wdo_013019 Sectorbeschrijvingen zie: https://www.werk.nl/werk_nl/arbeidsmarktinformatie/sector/rwi-sectorbeschrijvingen ING zie: https://www.ing.nl/zakelijk/kennis-over-de-economie/uw-regio/index.html Provincie Overijssel zie: http://www.overijssel.nl/thema's/economie/feiten-cijfers/ (klik door op arbeidsmarkt -delen) SBB zie: http://www.kansopwerk.nl/basiscijfers-jeugd-2015.html Sites met Informatie over arbeidsmarktregelgeving: Stichting v.d. arbeid (o.a.sectorplannen) zie: http://www.stvda.nl/nl/thema/arbeidsmarkt.aspx Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 20
ARBEIDSMARKTMONITOR Twente Bijlage: cijfers op gemeentelijk niveau Beroepsbevolking en Werkloosheid in Nederland, Twente en Twentse gemeenten BEROEPSBEVOLKING (x 1.000) WERKLOOSHEIDSPERCENTAGES (in procenten) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Nederland 8742 8713 8714 8846 8913 8874 Nederland 4,4 5 5 5,8 7,3 7,4 Twente 323 320 321 321 327 323 Twente 4,7 5,4 5,2 5,9 7,6 7,6 Almelo 37 36 36 36 36 35 Almelo 5,4 6,3 6,1 7,1 9,1 9,9 Borne 11 11 11 11 12 11 Borne 3,9 4,4 4,1 4,8 5,8 6,3 Dinkelland 13 13 13 14 14 14 Dinkelland 3,4 3,8 3,7 4 5,2 5,3 Enschede 81 81 81 81 83 82 Enschede 6,3 7,3 7,2 7,7 10 9,4 Haaksbergen 13 13 12 13 13 13 Haaksbergen 4 4,5 4,3 4,9 6,2 6,2 Hellendoorn 19 19 19 19 19 19 Hellendoorn 3,7 4,3 4 4,7 6 6,5 Hengelo (O.) 43 42 42 42 43 42 Hengelo (O.) 4,7 5,2 5,1 6,3 7,6 7,8 Hof van Twente 18 18 18 18 18 18 Hof van Twente 3,6 4 3,8 4,7 6 6,1 Losser 11 12 11 11 12 11 Losser 4,2 4,7 4,6 5,1 6,6 7 Oldenzaal 17 17 17 17 17 17 Oldenzaal 4,2 5 4,9 5,1 6,6 6,7 Rijssen-Holten 19 19 19 19 19 19 Rijssen-Holten 3,5 4 3,8 4,8 6,2 6,1 Tubbergen 11 11 11 11 11 11 Tubbergen 3,3 3,8 3,6 4,3 5,9 6,1 Twenterand 17 17 17 17 18 17 Twenterand 3,8 4,3 3,9 4,7 6,7 6,5 Wierden 12 12 13 13 13 13 Wierden 3,6 4,1 4 4,5 5,9 5,8 Bron: CBS, bewerking Regio Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 21
Geregistreerde Niet-Werkende-Werkzoekende (NWW) UWV registraties: TOTAAL NWW (UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 36.458 38.092 39.301 39.017 37.715 37.013 36.293 36.151 37.505 1.354 3,7% -1.796-4,6% 1.047 2,9% ALMELO 6.105 6.656 6.847 6.860 6.653 6.489 6.377 6.381 6.537 156 2,4% -310-4,5% 432 7,1% BORNE 897 927 990 983 968 958 949 971 1000 29 3,0% 10 1,0% 103 11,5% DINKELLAND 702 860 891 901 857 817 783 750 778 28 3,7% -113-12,7% 76 10,8% ENSCHEDE 13.230 13.034 13.323 13.163 12.951 13.004 12.891 12.715 13.031 316 2,5% -292-2,2% -199-1,5% HAAKSBERGEN 832 876 906 892 896 891 865 867 895 28 3,2% -11-1,2% 63 7,6% HELLENDOORN 1.610 1.704 1.787 1.738 1.575 1.501 1.438 1.428 1.571 143 10,0% -216-12,1% -39-2,4% HENGELO 4.371 4.731 4.897 4.934 4.901 4.837 4.761 4.878 5.054 176 3,6% 157 3,2% 683 15,6% HOF VAN TWENTE 1.318 1.434 1.511 1.520 1.438 1.354 1.325 1.353 1.400 47 3,5% -111-7,3% 82 6,2% LOSSER 1.056 1.118 1.176 1166 1154 1147 1136 1159 1188 29 2,5% 12 1,0% 132 12,5% OLDENZAAL 1.602 1.671 1.649 1.638 1.630 1.598 1.579 1.536 1.569 33 2,1% -80-4,9% -33-2,1% RIJSSEN-HOLTEN 1.441 1.529 1.610 1.546 1.378 1.290 1.237 1.220 1.338 118 9,7% -272-16,9% -103-7,1% TUBBERGEN 787 866 915 904 809 750 705 679 728 49 7,2% -187-20,4% -59-7,5% TWENTERAND 1.597 1.716 1.798 1.763 1.584 1.489 1.413 1.393 1.563 170 12,2% -235-13,1% -34-2,1% WIERDEN 910 970 1.001 1009 921 888 834 821 853 32 3,9% -148-14,8% -57-6,3% Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 22
Geregistreerde werkzoekenden (ouderen 50-plus): NWW 50-75 jaar (UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 13.624 13.765 13.560 13.762 13.933 14.432 14.734 14.859 14.708 14.616 14.467 14.546 14.952 406 2,8% 218 1,5% 1.328 9,7% ALMELO 2.246 2.282 2.283 2.303 2.308 2.420 2.447 2.491 2.495 2.485 2.467 2.478 2.521 43 1,7% 74 3,0% 275 12,2% BORNE 369 365 363 364 374 386 406 405 411 411 411 425 438 13 3,1% 32 7,9% 69 18,7% DINKELLAND 340 340 335 348 383 423 432 444 434 411 394 389 410 21 5,4% -22-5,1% 70 20,6% ENSCHEDE 4.453 4.495 4.321 4.395 4.449 4.517 4.585 4.592 4.580 4.608 4.615 4.598 4.675 77 1,7% 90 2,0% 222 5,0% HAAKSBERGEN 387 386 378 387 393 404 408 408 424 428 417 411 419 8 1,9% 11 2,7% 32 8,3% HELLENDOORN 711 727 721 732 723 756 772 773 748 742 734 734 785 51 6,9% 13 1,7% 74 10,4% HENGELO 1.578 1.588 1.598 1.638 1.675 1.717 1.776 1.810 1.819 1.819 1.800 1.837 1.900 63 3,4% 124 7,0% 322 20,4% HOF VAN TWENTE 558 547 563 565 578 606 634 656 626 598 591 602 626 24 4,0% -8-1,3% 68 12,2% LOSSER 452 462 448 457 462 481 501 504 504 500 493 520 532 12 2,3% 31 6,2% 80 17,7% OLDENZAAL 661 659 653 666 675 704 693 690 705 713 718 719 721 2 0,3% 28 4,0% 60 9,1% RIJSSEN-HOLTEN 533 548 543 537 536 558 584 576 547 525 503 503 543 40 8,0% -41-7,0% 10 1,9% TUBBERGEN 343 346 347 352 347 392 399 402 374 354 332 331 344 13 3,9% -55-13,8% 1 0,3% TWENTERAND 578 600 596 605 614 640 660 657 611 594 572 575 609 34 5,9% -51-7,7% 31 5,4% WIERDEN 415 420 411 413 416 428 437 451 430 428 420 424 429 5 1,2% -8-1,8% 14 3,4% Geregistreerde werkzoekenden (jongeren < 27 jaar): NWW 15-27 jaar (UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 3.608 3.619 3.478 3.527 3.491 3.792 4.003 4.003 3.675 3.537 3.328 3.242 3.484 242 7,5% -519-13,0% -124-3,4% ALMELO 603 614 607 626 598 666 698 695 625 581 562 566 589 23 4,1% -109-15,6% -14-2,3% BORNE 66 57 64 66 72 77 81 84 75 80 67 64 71 7 10,9% -10-12,3% 5 7,6% DINKELLAND 50 49 44 43 41 73 77 82 71 69 64 57 60 3 5,3% -17-22,1% 10 20,0% ENSCHEDE 1.429 1.404 1.309 1.335 1.366 1.366 1.424 1.431 1.383 1.391 1.329 1.269 1.312 43 3,4% -112-7,9% -117-8,2% HAAKSBERGEN 52 60 57 60 61 70 82 77 67 61 54 50 60 10 20,0% -22-26,8% 8 15,4% HELLENDOORN 167 166 158 161 152 179 199 181 147 126 106 106 133 27 25,5% -66-33,2% -34-20,4% HENGELO 403 412 418 435 431 457 477 490 469 454 428 448 479 31 6,9% 2 0,4% 76 18,9% HOF VAN TWENTE 110 110 99 100 105 113 120 126 120 102 93 93 98 5 5,4% -22-18,3% -12-10,9% LOSSER 97 85 85 85 89 100 102 100 101 111 107 105 106 1 1,0% 4 3,9% 9 9,3% OLDENZAAL 124 120 112 118 121 136 124 138 132 126 120 108 104-4 -3,7% -20-16,1% -20-16,1% RIJSSEN-HOLTEN 161 180 182 175 149 178 199 189 146 130 127 123 152 29 23,6% -47-23,6% -9-5,6% TUBBERGEN 94 97 86 76 71 96 116 110 86 75 73 60 73 13 21,7% -43-37,1% -21-22,3% TWENTERAND 168 176 168 170 160 190 208 209 178 160 140 136 178 42 30,9% -30-14,4% 10 6,0% WIERDEN 84 89 89 77 75 91 96 91 75 71 58 57 69 12 21,1% -27-28,1% -15-17,9% Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 23
Geregistreerde werkzoekende (jongeren < 27 jaar): Uitsplitsing naar leeftijd, NWW 15-27 jaar (UWV, aantal personen) Per eind jul '15 15-20 20-23 23-27 Totaal TWENTE 195 867 2422 3484 ALMELO 32 162 395 589 BORNE 1 18 52 71 DINKELLAND 4 16 40 60 ENSCHEDE 68 292 952 1312 HAAKSBERGEN 2 17 41 60 HELLENDOORN 10 28 95 133 HENGELO 24 139 316 479 HOF V. TWENTE 10 21 67 98 LOSSER 6 28 72 106 OLDENZAAL 2 22 80 104 RIJSSEN-HOLTEN 14 38 100 152 TUBBERGEN 7 16 50 73 TWENTERAND 12 53 113 178 WIERDEN 3 17 49 69 Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 24
Uitkeringen WW: WW (WerkloosheidsWet < 65 jaar, UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 18.158 17.404 16.938 16.546 16.687 17.991 18.676 18.663 17.946 17.006 16.422 16.258 16.974 716 4,4% -1.702-9,1% -1.184-6,5% ALMELO 2.263 2.160 2.177 2.161 2.198 2.379 2.426 2.464 2.397 2.276 2.198 2.152 2.206 54 2,5% -220-9,1% -57-2,5% BORNE 635 609 593 583 584 604 652 660 637 607 590 596 626 30 5,0% -26-4,0% -9-1,4% DINKELLAND 627 576 553 539 550 605 665 679 633 576 540 511 529 18 3,5% -136-20,5% -98-15,6% ENSCHEDE 4.542 4.371 4.254 4.182 4.256 4.416 4.578 4.542 4.439 4.313 4.194 4.170 4.280 110 2,6% -298-6,5% -262-5,8% HAAKSBERGEN 696 693 671 660 651 676 694 662 651 602 591 583 619 36 6,2% -75-10,8% -77-11,1% HELLENDOORN 1.130 1.057 1.022 992 991 1116 1118 1103 1043 998 944 933 1016 83 8,9% -102-9,1% -114-10,1% HENGELO 2.476 2.425 2.382 2.349 2.348 2.432 2.533 2.583 2.514 2.399 2.367 2.376 2.452 76 3,2% -81-3,2% -24-1,0% HOF VAN TWENTE 948 945 919 875 880 945 993 983 963 919 861 888 921 33 3,7% -72-7,3% -27-2,8% LOSSER 630 614 610 579 583 627 684 692 668 613 590 575 597 22 3,8% -87-12,7% -33-5,2% OLDENZAAL 924 890 871 852 863 915 952 964 947 900 870 866 857-9 -1,0% -95-10,0% -67-7,3% RIJSSEN-HOLTEN 975 918 856 818 810 957 968 942 858 771 734 722 779 57 7,9% -189-19,5% -196-20,1% TUBBERGEN 581 539 496 487 507 585 632 629 598 521 493 471 509 38 8,1% -123-19,5% -72-12,4% TWENTERAND 1.103 1.015 958 904 911 1105 1132 1110 992 940 890 859 1001 142 16,5% -131-11,6% -102-9,2% WIERDEN 628 592 576 565 555 629 649 650 606 571 560 556 582 26 4,7% -67-10,3% -46-7,3% WW (WerkloosheidsWet < 27 jaar, UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 1.383 1.219 1.135 1.086 1.172 1.440 1.531 1.459 1.266 1.070 968 944 1.101 157 16,6% -430-28,1% -282-20,4% ALMELO 168 158 169 178 196 213 213 196 177 143 135 126 155 29 23,0% -58-27,2% -13-7,7% BORNE 43 33 33 29 39 44 45 40 33 23 20 24 33 9 37,5% -12-26,7% -10-23,3% DINKELLAND 45 32 30 26 25 41 45 49 36 27 25 21 24 3 14,3% -21-46,7% -21-46,7% ENSCHEDE 379 340 313 296 314 358 398 371 348 304 285 285 323 38 13,3% -75-18,8% -56-14,8% HAAKSBERGEN 38 37 34 39 43 45 42 37 31 28 25 26 27 1 3,8% -15-35,7% -11-28,9% HELLENDOORN 79 69 64 56 60 91 84 78 63 48 37 35 48 13 37,1% -36-42,9% -31-39,2% HENGELO 186 164 152 150 163 181 182 191 173 149 133 126 142 16 12,7% -40-22,0% -44-23,7% HOF VAN TWENTE 64 64 51 41 52 63 67 59 61 53 34 38 49 11 28,9% -18-26,9% -15-23,4% LOSSER 39 34 39 36 33 43 58 56 42 30 29 20 29 9 45,0% -29-50,0% -10-25,6% OLDENZAAL 52 48 45 48 57 64 76 77 70 62 56 54 50-4 -7,4% -26-34,2% -2-3,8% RIJSSEN-HOLTEN 91 79 63 62 61 99 99 86 67 62 65 72 64-8 -11,1% -35-35,4% -27-29,7% TUBBERGEN 52 37 34 32 36 53 63 58 45 35 32 26 33 7 26,9% -30-47,6% -19-36,5% TWENTERAND 99 84 76 60 59 96 105 113 79 77 62 59 85 26 44,1% -20-19,0% -14-14,1% WIERDEN 48 40 32 33 34 49 54 48 41 29 30 32 39 7 21,9% -15-27,8% -9-18,8% Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 25
Uitkeringen WWB: WWB, (Wet Werk en Bijstand t/m 65 jaar, Gemeenten, aantal huishoudens) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling jul'15-jun'15 jul'15-jan'15 jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 14.211 14.165 14.015 14.050 14.142 14.189 14.117 14.126 14.182 14.213 14.221 14.314 14.305-9 -0,1% 188 1,3% 94 0,7% ALMELO 2.481 2.476 2.453 2.464 2.475 2.466 2.477 2.470 2.487 2.494 2.488 2.519 2.527 8 0,3% 50 2,0% 46 1,9% BORNE 285 290 287 282 285 286 286 286 280 274 267 269 259-10 -3,7% -27-9,4% -26-9,1% DINKELLAND 149 147 148 150 153 153 153 149 148 151 151 155 164 9 5,8% 11 7,2% 15 10,1% ENSCHEDE 6.297 6.292 6.226 6.247 6.278 6.264 6.186 6.188 6.205 6.202 6.234 6.299 6.270-29 -0,5% 84 1,4% -27-0,4% HAAKSBERGEN 329 317 318 325 336 345 347 349 338 332 323 318 318 0 0,0% -29-8,4% -11-3,3% HELLENDOORN 381 383 377 377 375 381 384 385 385 393 379 379 375-4 -1,1% -9-2,3% -6-1,6% HENGELO 2.147 2.137 2.104 2.113 2.135 2.162 2.157 2.162 2.172 2.193 2.199 2.182 2.196 14 0,6% 39 1,8% 49 2,3% HOF VAN TWENTE 327 320 320 317 319 324 320 323 329 338 338 353 357 4 1,1% 37 11,6% 30 9,2% LOSSER 321 325 323 313 313 321 319 327 332 334 335 348 352 4 1,1% 33 10,3% 31 9,7% OLDENZAAL 521 518 509 503 501 502 503 499 504 497 496 497 507 10 2,0% 4 0,8% -14-2,7% RIJSSEN-HOLTEN 275 278 276 276 276 278 279 281 291 292 300 291 281-10 -3,4% 2 0,7% 6 2,2% TUBBERGEN 115 112 109 113 112 115 114 115 118 121 123 115 109-6 -5,2% -5-4,4% -6-5,2% TWENTERAND 402 395 395 395 403 411 409 412 415 420 419 423 423 0 0,0% 14 3,4% 21 5,2% WIERDEN 181 175 170 175 181 181 183 180 178 172 169 166 167 1 0,6% -16-8,7% -14-7,7% WWB (Wet Werk en Bijstand < 27 jaar, Gemeenten, aantal huishoudens) ontwikkeling jul'15-jun'15 Ontwikkeling jul'15-jan'15 Ontwikkeling jul'15-jul'14 jul'14 aug'14 sep'14 okt'14 nov'14 dec'14 jan'15 feb'15 mrt'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE 1.653 1.575 1.519 1.516 1.538 1.549 1.474 1.457 1.488 1.509 1.498 1.547 1.527-20 -1,3% 53 3,6% -126-7,6% ALMELO 320 318 306 309 311 310 265 248 254 261 268 277 288 11 4,0% 23 8,7% -32-10,0% BORNE 23 22 25 23 26 27 24 24 23 23 23 22 17-5 -22,7% -7-29,2% -6-26,1% DINKELLAND 17 16 18 17 19 16 16 16 18 19 20 21 23 2 9,5% 7 43,8% 6 35,3% ENSCHEDE 781 747 741 732 734 733 715 708 722 716 706 730 705-25 -3,4% -10-1,4% -76-9,7% HAAKSBERGEN 29 24 19 18 21 25 25 27 26 23 20 19 17-2 -10,5% -8-32,0% -12-41,4% HELLENDOORN 38 40 36 35 34 36 37 37 37 37 35 36 36 0 0,0% -1-2,7% -2-5,3% HENGELO 229 213 200 204 221 222 219 222 227 236 237 240 243 3 1,3% 24 11,0% 14 6,1% HOF VAN TWENTE 23 16 15 14 13 13 10 13 17 19 22 27 26-1 -3,7% 16 160,0% 3 13,0% LOSSER 30 29 27 27 26 33 30 30 28 33 31 34 36 2 5,9% 6 20,0% 6 20,0% OLDENZAAL 49 45 42 38 35 37 39 37 36 40 37 39 43 4 10,3% 4 10,3% -6-12,2% RIJSSEN-HOLTEN 37 40 31 34 32 28 32 32 33 30 31 33 30-3 -9,1% -2-6,3% -7-18,9% TUBBERGEN 26 23 20 23 22 22 15 18 19 22 21 20 14-6 -30,0% -1-6,7% -12-46,2% TWENTERAND 35 30 29 31 33 34 33 31 35 38 36 36 34-2 -5,6% 1 3,0% -1-2,9% WIERDEN 16 12 10 11 11 13 14 14 13 12 11 13 15 2 15,4% 1 7,1% -1-6,3% Bron: Twentse gemeenten, bewerking Kennispunt Twente --- Het door het ROZ behandelde aantal nieuwe aanvragen van gevestigde ondernemers voor (financiële) ondersteuning bedroeg in juli 2015 in totaal 33. In april 2015 zijn er daarnaast 4 coachingstrajecten bijgekomen. Het totaal aantal coachingstrajecten bedraagt daarmee per eind juli 778. Het totaal van de intakes van starters in de maand juli 2015 bedroeg 68 en er zijn 4 deelnemers in deze maand gestart met een eigen bedrijf. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 26
Definities en toelichting op cijfers en begrippen Niet Werkende Werkzoekenden (NWW) en Werkloze beroepsbevolking (WBB): UWV Werkbedrijf publiceert cijfers over niet-werkende werkzoekenden (NWW) op de website www.werk.nl. De cijfers over de NWW verschillen van samenstelling met de werkloze beroepsbevolking (WBB) die het CBS publiceert. Enerzijds staan niet alle werklozen ingeschreven bij UWV Werkbedrijf (vooral personen zonder recht op een uitkering zoals jongeren en herintreders). Anderzijds staan er personen bij UWV ingeschreven die niet tot de werkloze beroepsbevolking horen (personen die bijvoorbeeld een opleiding volgen of die niet actief naar werk zoeken). Een ander verschil is de wijze waarop beide cijfers tot stand komen: het NWW-cijfer komt voort uit registratie van werkzoekenden door UWV-Werkbedrijf, het WBB-cijfer van het CBS komt tot stand door een enquête onder de beroepsbevolking. Definitie NWW NIEUW!: bij UWV ingeschreven werkzoekenden van 15-74 (was 65) jaar zonder werk (was eerder:.. of minder dan 12 uur per week werkzaam, die werk zoeken voor minimaal 12 uur per week.) Definitie WBB (CBS) NIEUW!: personen van 15-74 (was 65) jaar zonder werk (was eerder:.. of minder dan 12 uur per week werkzaam )die direct beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en actief naar werk zoeken (was eerder: voor meer dan 12 uur per week) Gemeentelijke bijstandsuitkeringen (WWB): Als arbeidsmarktindicatoren zijn twee tabellen met aantallen WWB (bijstand) per einde maand opgenomen. De leeftijdsbegrenzingen zijn aangepast aan de leeftijdsbegrenzingen in de geregistreerde werkloosheid: een tabel met het totaal van 15 tot 65 jaar en een tabel met het subtotaal van jongeren tot 27 jaar. Op grond van bij gemeenten beschikbare gegevens kan telling niet plaats vinden op aantal personen, maar op het aantal door gemeenten opgegeven "bijstandseenheden" (= aantal huishoudens en niet het aantal personen in de bijstand). In uitgaven van arbeidsmarktmonitor voor september 2012 werden WWB bijstandscijfers van jongeren apart van niet-jongeren weergeven. De cijfers verstrekt door gemeenten worden geactualiseerd op door CBS gepubliceerde cijfers afgerond op tientallen, zodra deze vanuit CBS bekend worden. Dit betekent dat in de praktijk dat cijfers van vorige maanden aangepast kunnen worden! Voor de twee laatste maanden die nog niet door CBS worden gedekt worden voorlopige cijfers gebruikt gebaseerd op opgaven door gemeenten in de regio. Bij bekend worden van CBS cijfers worden ze door CBS cijfers vervangen. De weergeven WWB cijfers betreffen binnen de aangegeven leeftijdsgroepen conform de CBS telling het totaal aantal uitkeringen op grond van de Wet werk en bijstand (WWB). Indien in een huishouden met twee partners één partner een WWB-uitkering ontvangt en de andere partner een WWB/ WIJ-uitkering, worden beide uitkeringen meegeteld. Geteld zijn uitkeringen die aan het eind van de verslagperiode niet waren beëindigd, de zogeheten lopende uitkeringen. Bij het totaal zijn ook meegeteld de uitkeringen aan bijstandsontvangers van wie de leefvorm onbekend is en uitkeringen met onbekende uitkeringsduur. Relatie werkloosheid en uitkeringen: Kenmerk voor werkloosheid is de afwezigheid van werk en tegelijkertijd het zoeken naar en kunnen aanvaarden van werk. Daarbij blijkt dat mensen werkloos kunnen zijn zonder dat ze een werkloosheidsuitkering WW of WBB (bijstandsuitkering) hebben. Ook zijn er mensen die een werkloosheidsuitkering hebben, maar die niet of niet direct op zoek (kunnen) zijn naar werk. Daarmee zijn werkloosheid en het hebben van een werkloosheidsuitkering twee verschillende zaken, die vaak wel met elkaar samenhangen. Werkloosheid wordt altijd opgegeven in aantallen personen of in een percentage van de beroepsbevolking. Uitkeringen worden soms geteld in aantal mensen die een uitkering hebben, maar heel vaak ook in aantallen van verstrekte uitkeringen per huishouding. Een verstrekte uitkering kan daarmee meerder personen omvatten. Sommige personen ontvangen daarnaast twee soorten uitkering. Het is zaak om werkloosheid en uitkering te scheiden en ook om cijfers over verstrekte uitkeringen en cijfers over aantallen werklozen niet door elkaar te halen. Hetzelfde als hierboven geldt ook voor werkloze jongeren tot 27 jaar en voor jongeren die WWB uitkering hebben. Op landelijk niveau gelden CBS cijfers op basis van een steekproef enquête onder jongeren tot 27 jaar voor weergave van jeugdwerkloosheid. Veel werkloze jongeren registreren zich echter niet als zodanig, zodat zij niet in de NWW tellingen van UWV zitten. Nog minder werkloze jongeren melden zich aan bij de werkpleinen voor hulp van gemeenten op basis van de WWB en er zijn nog minder jongeren die daarbij ook een beroep kunnen doen op de inkomensvoorziening uit WWB. In een aantal andere gevallen krijgen jongeren een inkomensvoorziening uit de WWB, terwijl ze niet meer werkloos zijn. Tot slot verschillen opgaven in aantallen verstrekte inkomensvoorzieningen van aantallen personen. De conclusie is ook hier dat de cijfers van werkloosheid, geregistreerde jeugdwerkloosheid en jongeren met een uitkering (WW of WWB) sterk van elkaar kunnen verschillen. Vacatures: In de regionale arbeidsmarktmonitor is gebruik gemaakt van vacaturegegevens van UWV WERKbedrijf (d.w.z. geregistreerde vacatures welke door UWV WERKbedrijf in behandeling zijn genomen/ WBS systeem). Het UWV heeft dit aantal vacatures aangevuld met een waarneming van geregistreerde vacatures in andere systemen. Daarmee kan een indicatie van de markt gegeven worden. Nadrukkelijk moet worden opgemerkt dat uit meldingen van personen die nieuw of ander werk hebben gevonden, moet worden opgemaakt dat veel ingevulde arbeidsplaatsen niet in deze vacaturemeting zitten. Veel te vervullen arbeidsplaatsen worden door werkgevers niet openbaar gemeld of op een andere wijze als vacature geregistreerd. Starters en faillissementen: De gegevens komen uit het bestand van de KvK. Faillissementen zijn de uitgesproken faillissementen. Het gaat alleen over de nog ingeschreven bedrijven, de uitgeschreven bedrijven zijn dus niet meegeteld. www.kvk.nl. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente 27