;s4c-."k; ':ï..1ï ffiffi E geelte van sectie Waterhond met op achlerste Op voorsle ij rij LagotÍo Ronugtolo. lerse \ tter Spuniel, Burbet ett \\'erteiluiitr Spaanse Portugese Waterhond. De sectie Waterhond van rasgroep I vtegwoordig e zeer teressante graep bn kynolcigie met e lange boei geschiedis. e sectie 8.5, Waterhond, bestaat uit Amerikaanse Water ze sectie thuishor Cut'h C.rated schrev dat qua type sterk doet dk Retriever is nauw verwant aan Poel. Spaniel, Ierse Water Spaniel, Zowel Amerikaanse Watel Spaniel als aan waterhond van nu. Uit -eeschrift uit die tijd lijkt dat u'aterhond als Barbet, Lagotto Romagnolo, nog niet erk Murrar. Rir el Curlt' Português Wettelhoun. Ook Coated Retriever zijn me ontstaan uit ze Curly Coated Retrier et' lerse Poel, die als één van oudste water- Water Spaniel. Perro Agua Espanol. Cào Agua bedoeld wordt, is uiteraard niet zo e- voudig te achterhal. Oplalld is dat beschrijvg van ze dier ook e uiterlijk goemd u'ordt r',,at wij te- hondrass wordt beschouu.d. hoor 40 heilig zou word beschoun'd. Wat er precies met aanduidg '*aterhond' ooit ze sectie thuis totdat er beslo- Leeuwer:toil*t t werd het ras naar rasgroep 9. Gezel- Al tijd voor Christus het gebied gwoordig kn als het 'leeuwtoi- schapshond, te verplaats. De niet rond Perzische Golf u'erd e hond be- let' wat algeme als werktoilet wordt HoNDENWERELD
Tekst: Marjole Roostlaal. Foto's: Hannie Wardorf, Alice van Kemp, Ineke van Beekum archíef. beschouwd. Dat er Midllandse zeegebied e waterhond voorkwam, voor eí op uiterlijk zou word geselecteerd. De uiterlijkhed werd wel ge- wet we me aan hand van gebeeld- noemd. Laeus noemt onr Canis fami- schouwd, heeft ezelf type vacht als uit Romese liaris drie waterhondtypes: grote wa- Wetterhoun: kort op b houw afbeeldg soortgelijke vacht. De Curly Coated Retriever, die als sterk verwant wordt be- terhond (canis Aquaticus Major), klee voorsnuit halflang gekruld op staart waterhond (canis Aquaticus Mor) lichaam. lnlg volgs type Barbet (canis Aquatilis). Volgs Lnaeus Alle vacht hebb geme dat ze zeer Het is aannemelijk dat eeuw na zijn ze drie waterhond verschilld. Zo zott grote waterhond lang, gekruld waterbestdig zijn ook kleur van Romese tijd hond verspreid werd over Europa zich vermgd met haar als dat van e schaap hebb st: bru komt bij allemaal voor bont lokale hondrass. Wat we elk geval klee waterhond is e kleere versie die tijd. waterhond verton overekomzwatt bij e el van hond. u'et. is dat er vanaf ongeveer r- bovdi lang gekruld haar heeft dat ti eeur.v hond war van e spe- over or valt. De Barbet tslotte had cifiek tvpe bouw vacht die bij jacht over het gehele lichaam e lange grove De Amerikaanse Water Spaniel ontstond het u,ater werd gebruikt vacht e'afgeknotte'staart die onge- op rvaterwild. Aan kust werd ze veer halverwege was afgesned (Systema het midd van negti eeuw was, is nog steeds, e zttiverc ook -sebruikt door vissers als bewakg Naturae' Carolus Lnaeus 1 729). werkhond. Het ras heeft zich voomame- r an bot, als hulp bij het bnhal Amerikaanse Water Spaniel lijk ontwikkeld vallei van Wolf Fox River van Wiscons. Het is vrijwel zeker dat er drie rass werd gebruikt om ze spaniel te ontwikkel: Engelse Water Spaniel, Curly Coated van nett vaak ook op schep zelf Vacht tijds het viss. Waar die perio al wel op geselecteerd In het tomalige geïsoleer gebied van Turtania, het heddaagse Algarve, werd, war bepaal fysieke eigschap- maakt hond die daar voorkwam waterhondrass elk geval zware Retriever Ierse Water Spaniel. Deze e m of meer zelfstandige vacht die beschermd teg water. Er drie hondrass kwam mee met im- door. Al rond rti eeuw zou daar war verschill ziswijz op wat migrant. vrij eduidig type hond zijn voorge- voor hond praktisch was. Zo war De eerste officiële erkng van het ras e ontwikkelg p. M wil voor verschill bij United uit 1353 stond toe er ms die het leeuwtoilet zvol werd verkreg dat Portugese vissers mocht viss vond: Poelachtige waterhond Knel Club. De American Knel Club Engelse havs. Het lijkt aannemelijk Frankriik Portugese hond werd erk het ras dat Portugal gebruikte waterhond zo geschor, zuiver werkgericht. Het is e primitief ras dat actief werd ge- op ze manier aanrakg kwam met De meeste waterhond hebb lokale dier zichzo verspreidd. vacht, maar niet allemaal; Wetter- kom. E verdrag lange houn heeft e korte, krulharige vacht 1920 1940. fokt het beg van twtigste eeuw. Tot voor kort werd ze hond niet altijd gefokt met als doel het uiterlijk Uiterlijkhed ge lange beharg op voorsnuit temperamt Het was ongeveer rond zesti eeuw b. En hoewel Ierse Water Spaniel er simpelweg gekruist met goed bekd dat verschill strek specifiekere wel e lange vacht heeft, mist ze ook staan jachthond. Tegwoordig hond begonn te ontwikkel, lange beharg op voorsnuit. Ook wordt er gericht gefokt met hond met hoeu'el het nog kele eeuw zou dur Amerikaanse Water Spaniel heeft e e evwichtig temperamt. Het ras t1'pes uit Albeeldgvan e waterhond uit The AJbeeldg uit A correct lí- al als e speci.fiek waterhondtype Misschi wel e van bekdste afbeeldíng van e,rvaterhond: Amsterdamse gevelste van e scheepstímmerman. sportsman's cabet or ujkomstig uit De Canibus Britannicis van Iohn Caius (uítgave 1570). (foto: Onno Boers). neation of the cane race. Wíllíam Tapl (1803) 1732 te behoud, maar werd 1B0B van wat to werd beschouwd. HONDENWERELD 41
te verdwijn. In het midd van ja- dig baasgericht. Deze hond zijn tn zltn naam e verwqzlng naat njn!tterlijk want het Franse woord 'barbe' be- ms die Barbet wild redd zij staat bekd als buitgewoon zelfstan- slim, vastberad eigznig. Deze tekt baard. eigschapp kom goed van pas het Lnaeus onrscheidt zijn'systema vond laatst overgeblev Barbets ter werk, waar zij zelfstandig op grote afstand van jager moet kunn werk. De Naturae' twee verschill vachttypes wereld op boerrij van dochter van hij hond afzon- dr. Vcti. Het is me dankzij ze - Amerikaanse fokkers hecht nog steeds rlijk beschrijft: e lange, grove vacht spanng dat Barbet niet geheei ver- zeer veel waar aan het behoud van e gekrul vacht. Aannemelijk is dat lor is gegaan tegwoordig wt aan werkeigschapp van het ras zijn ze twee vachttypes zich Frankrijk tot populariteit. daarom over het algeme selectief met twee verschill rass hebb ontwik- het verkop van hun pups. keld: Barbet met lange vacht Cáo Agua Português Poel met gekrul vacht. De Portugese Waterhond of Cáo Água De gekrul vacht le zich bij uitstek Português is Curly Coated Retriever aan hand waarvan al eeuwlang bekd als De Curly Coated Retriever is e Engels voor diverse manier van toiletter, iets 'maatje' van Portugese vissers. De ras dat als meest het oog sprgd kmerk gekrul vacht heeft. De waarvan zevti achtti Portugese Waterhond houdt van zee, eeuw al gretig gebruik werd gemaakt. De zwemt graag bewegg van bran- krull van Curly word omschrev als 'astrakan', wat wil zegg: klee, dichte, dicht teg het lichaam ligg krull die vettig waterafstotd zijn. lange grover gekrul vacht van Bar- dg duikt van nature om voorwerp bet echter was hiervoor mr geschikt van onr water terug te brg. In jar rtig van vorige eeuw werd ze hond werd dan ook voornamelijk hij gebruikt voor het waterwerk. e studie meldg gemaakt van het bij- Toch heeft ook het oorspronkelijke Poeltoilet e gebruiksdoel gedid: m zonre aanzi van ze hond: '... liet borst, snuit gewricht ngslid, te l vis krijgt e Curly Coated Retriever, evals die van ongeknipt ter beschermg teg ele- kwart van het geld dat elk bemanngslid Amerikaanse Water Spaniel, Mur- mt, e variatie op het leeuwtoi- ontvangt...' ray River Curly Coated Retriever let zoals dat al vele eeuw lang bekd De hond had dan ook e aantal opmer- Wetterhoun, zowel sterk gekruld als wij boeg van het schip 'verwees' naar drass vacht veel langer is. Ook was. Dat toont aan dat ook Poel eeuwlang als jachthond is gebruikt. Het is aannemelijk dat kleere vari- voorours van Curly moet word ant van Poel zich meer meer als plaats van het net vg ontsnapte gezocht bij waterhondrass, hoewel gezelschapshond ontwikkel, terwijl grotere hond voor jacht werd vis, hij moest naar kust weet te- gezet. Tegwoordig is Poel - boodschapp Evals bij Ierse Water Spaniel is ook bij Curly het gezicht bekt met kort haar. Opvalld is dat vacht van kort is, terwijl bij overige waterhon- er begperio waarschijnlijk ook setters zi gekruist. Het is e hond bij hond heeft het recht om, zoals elk beman- kelijke tak uit te voer: hij stond op schol vis, hij hielp het water bij het rug naar boot kunn zwemm met of zelfs met voedsel die onaíhankelijk zacht van aard is geeld gezelschapshond, het- drkwater. Het werktoilet van Portu- kalm zelfverzekerd werkt. ge aantoont dat hij nauwelijks meer wordt gezi als jachthond die hij gese Waterhond is dan ook zuiver doel- matig. ooit was. In perio 1930-1974 werd er op Het ras werd twee variëteit erkd 1856. Ze werd voor het eerst geshowd 1860 1864 werd er voor variëteit aparte klass gesteld. De Curly dreig wat vergetelheid re- De ongeknipte Barbet is altijd hond ge- gelmatige schaal gefokt Portugal. Maar blev die het veld werd gezet voor gebruiksjacht. Hij kon werk onr revolutie, ontvluchtt veel ms ook veel fokkers het land werd veel e klee groep lieíhebbers nem barre omstandighed stond bekd om het feit dat hij ook uit het koudste dier afgemaakt. Slechts kele dier werkeigschapp weer e belangrijke water probleemloos wil apporter. blev over, waaruit populatie op- plaats. Helaas got anre rass vaak voorkeur van Franse jagers zodat nieuw werd opgebouwd. Geiukkig war er kele jar voordi ook dier naar Barbet Poel populatie van Barbet sterk terugliep. Amerika verkocht zodat dit fokbasis Aan het beg van achtti eeuw Vanaf ongeveer 1930 zette e zekere dr. Vcti zich voor het ras, maar Twee Vy'ereldoorlog liet veel spor iets verbreed. De tegwoordige dier noemt Lnaeus drie waterhondtyp: e gïote, e kleere e Barbet. De Franse variant van waterhond heeft na populatie zodat het ras dreig er regelmatig werkproev gehoud die te rak maar tegwoordig kt het ras 42 r zevtig ontstond er echter e groep ) a"hondenwereld 1974, perio van Anjer- stamm alle af van ze beghond. In zowel Amerika als Portugal word
r - * 19" *:*.,q."... *"1.,.'' -.. " -&.a).'& t,,*.,$; ",t-:;+:.;"r; ;i;{ï:.ii.:?+ '--r.,:.'-." JJ+_ -!*+ í\16.:y--t*#.i.. l-!. i'," 1. Het is vrijtvel 'r.i. I (-r. zeker dot er drie russ gebruikt ziifi om dit rus, Amerikaanse Water Spaniel, /e onhuíkkel: Engelse Water Spaníel, Curly Coated Retríever lerse Water Spaníel. 2. 3. De Cutly Coated Retriever valt niet onr sectie Waterhond maar stond wel me aan basis van diverse waterhonclrass. De ongeknipte Barbet werd íngezet voor gebruiksjacht, kon werk onr barre omstandighed stond bektl om het feít 6at hij ook uit het koudste water probleemloos wil apporter. 4. 5. Alhoewel Poel a/s e van ottdste waterhondrass wordt beschouwd, valt het ras tegwoordig onr rasgroep Gezelschapshond. Deze Portugese Waterhond ís geknipt het traditíonele leeuwtoílet waarbij voorsnuít kort geknípt of geschor wordt. Ook het achterlichaam 6' vanaf laatste rib geschor, tvijl op rest van het líchaam op punt tlan staart haar blijft staan. De lerse Water Spaniel heeft kele opvall kmerk die bij meeste anre waterhondrass ontbrek: korte beharg op voorsnuit ook staart ís kort behuard. 7. Alhoewel vroeger Lagotto Romagnolo werd gezet als apporteur natte gebíed, worcl hond tegwoorclíg voornamelijk gebruíkt hond naar truffels. wordt als speur- De Perto Agua Espafrol werd vooral gebruikt 9. als schaapshond bij schaapskudd maar blijkt e natuurlijke aanleg te hebb voor het uit het water trekk van nett het bínnbrg ran ontsnapte vis. Het nog níet erk ras: Mvray River Curly Coated Retriever. Hier e pup van tle Streaky Bcy knel uít Australíë (foto eigaar lny Schahínger). 10 E van Nerlandse rass: Wetterhoun, met zijn forse bouw e krulvacht die zeer sterk op díe van cle Curly Coated Retrer líjkt, werd gebruikt op otteiacht staat bekd om zijn geweldige reukz. HoNDENWrnrLo j 43
gericht zijn op het behoud van oor- Al rond 1600 werd er moerasgebie- is ontstaan door kruisg van dier die spronkelijke werkeigschapp van d rond Ravna lagun van Co- war meegebracht uit Engeland. Vrijwel Portugese Waterhond. macchio e hond van dit type gebruikt voor jacht op waterwild. De bewoners niel, Curly Coated Retriever Ierse lerse Water Spaniel war 'vallaroli' (valleibewoners) Water Spaniel gebruikt. De gelijkis met De Ierse variant van waterhond is Amerikaanse Water Spaniel is opval- Ierse Water Spaniel. Het ras heeft kele die ook vaak werd aangeduid met naam 'lagotti' (ms van mer). opvall kmerk die bij meeste Zij anre waterhondrass ontbrek: war jagers vissers. De hond wer- prima kunn pass het beeld. beharg op voorsnuit is kort ook staart is kort behaard. De oudste ver- d natte gebied gezet als apporteur maar het war ook uitstek meldg van e Ierse Water Spaniel zoals we tegwoordig nog kn, is e speurrs. To meer meer moerasge- Er wordt momteel gewerkt aan erkng, hoewel fokkers nog iets terughoudd zijn, bang dat gebruikseig- bied werd drooggelegd, verleg het werk schapp verlor zull gaan. hond die Boatswa heette. Hij werd zichnaar het speur. De hond werd 1834 Dubl gebor was eigdom gebruikt op e heel speciaal soort geur: die van truffels, e licatesse waar Wetterhoun En tslotte het streek bekd om staat. Dit truffelzoek Wetterhoun. Hoe Wetterhoun het afgeleg Friesland terecht is gekom, van fust McCarthy. Hij zou 18 jaar zijn geword. Alle Ierse Water Spaniels van tegwoordig zoud van ze hond afstamm. Het ras versche voor het eerst op e show 1862, ínbirmgham. En I 899 woond moerasgebied heeft zich laatste 100 jaar ontwikkeld tot het kmerk specialisme van het ras. De Lagotto Romagnolo werd 1955 ld rhalve is het aannemelijk dat rass die goemd word als basis Nerlandse ras: is onduilijk. Er zijnverschill theorieën over. Zo zoud er hond door zigeuners zijn meegom, maar er wordt erkd. ook gedacht dat palghanlar, die werd eerste Ierse Water Spaniel ge- Perro Agua Espafrol De Perro Agua Espaflol is e her- zowel op Engeland als Friesland voer, rshond, die gebruikt wordt voor visvangst, én e jachthond. Het verhaal Hoe ze er ook kwam, Wetterhoun - kd goeg Australië. Het ras werd snel populair onr Engelse Ierse over oorsprong kt, zoals bij alle wa- kt, is e teressante hond die welis- terhondrass, veel verschill varia- waar e onduilijke achtergrond heeft jagers vanwege zijn doorzettgsvermog bij het bnbrg van het wild, ties. De dier werd vooral gebruikt als De maar ook gelijkiss kt met anre waterhondrass. Zo Iiikt krulvacht zijn hardheid koud water zijn sterke gestel. Rond 1870 bereikte faam ook schaapskudd zwierv door heel Span- zeer sterk op die van Curly Coated Re- triever is ze structuur idtiek. En Amerika er werd hond geëxpor- je schaapshond met h. Hoewel hond belangrijk war voor her- teerd. Ongeveer 5 jaar later mocht rs, bleef er e duilijke aanleg voor te noem is, zijn werkeigschapp Ierse Water Spaniel zich tot meest populaire gebruikshond van Amerika jacht zichtbaar dier. Veel herrs gg viss nam hierbij hun zeer gelijkd op die van overige wa- rek. Het ras is nog steeds vooral ge- hond mee. Deze toond e natuurlij- De Wetterhoun werd gebruikt op ot- liefd om zijnzachte stabiele aard ke aanleg voor apporter, maar ook voor uitmunt werkkwaliteit. het uit het water trekk van nett het bnbrg van ontsnapte vis. terjacht. Het ras staat bekd om zijn geweldige reukz: ze zijn staat be- schrev op e officiële veldwedstrijd. Aan het e van negti eeuw versch er Ierse Water Spaniels op e show Nerland verbazgwek- Lagotto Romagnolo schaapshond bij schaapskudd. hond kunn hebb meegebracht. Fries voor waterhond - die ons eig land hoewel zijn bouw fors bijna dogachtig terhond. reid om barre omstandighed spor vele kilometers te volg. De hond Ook Italië dook e ruwharige hond op Meer meer bleek veelzijdige zetbaarheid van dier. In 1985 werd het werd ook gebruikt door jagers stro- van hetzelf waterhondtype als ras voorlopig erkd door FCI. pers als erfhond. Het ras erkd. anre Europese strek. Hij kwam voor- nolo goemd. De naam'lagotto'komt uit Murray River Curly Coated Retriever In Australië kom we ook e waterhondras teg dat verbluffd veel het romagnolo-dialect: 'canjagèt' (cane = gelijkis vertoont met Amerikaanse hond, lago =meer), hondvan merdus. Water Spaniel. Deze Murray River Curly namelijk voor uitgestrekte moerasgebied van vlakte van Romagna noordoost Italië werd Lagotto Romag- 44 zeker zijn daarbij Engeise \\rater Spa- HONDENWERELD werd 1942