Groothandel in nieuwe voertuigen, onderdelen en accessoires van auto s
Beroepenstructuur : Groothandel automobiel 2 SEGMENT EMPLOYE CEVORA 2002. Alle rechten voorbehouden. Het voorliggende document mag enkel gereproduceerd worden teneinde, enkel voor privé-gebruik, kosteloos informatie te verstrekken. De auteur en uitgever dienen hierbij steeds vermeld te worden. Iedere andere reproductie, adaptatie, vertaling en publieke mededeling zijn verboden zonder de schriftelijke toestemming van CEVORA, Eugène Plaskylaan 144, 1030 Brussel.
i Inhoudstafel 1. Beschrijving van de sector p. 1 1.1. De groothandel automobielsector p. 2 1.1.1. Definitie p. 2 1.1.2. Kenmerken van de sector in het ANPCB p. 2 a) Het statuut van de werknemers p. 2 b) De omvang van de ondernemingen p. 3 c) Aanwezigheid per regio p. 3 2. Bereikte steekproef van bedrijven p. 4 2.1. Beschrijving van de steekproef p. 5 2.1.1. Steekproef en respons p. 5 a) Op basis van de NACE-codes en de activiteiten van de p. 5 ondernemingen b) Op basis van de omvang van de ondernemingen p. 6 c) Op basis van de regio p. 6 3. Bediendeberoepen p. 7 3.1. Beschrijving van de organogrammen in functie van de p. 8 ondernemingsgrootte 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele p. 11 afdelingen 3.3. Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende p. 15 afdelingen 4. Schatting van het aantal bedienden per beroep p. 17 4.1. Extrapolatie van de gegevens die voortkomen uit de enquête p. 18 5. Vacatures p. 21 5.1. Analyse van de vacante betrekkingen p. 22 6. Kernberoepen p. 25 6.1. Kernberoepen van de sector p. 26 6.1.1. Inkoop/logistiek p. 26 6.1.2. Naverkoop p. 27 6.1.3. Commercieel p. 27 INTRODUCTIE Bijlagen p. 28 Bijlage A : Bronnen p. 29 Bijlage B : Type-organogrammen van de bedrijven uit de groothandel p. 30 automobielsector volgens bedrijfsgrootte Bijlage C : Organogram van de kernberoepen van de sector p. 35 Bijlage D : Steekproeftrekking voor de groothandel automobielsector p. 36 Bijlage E : Lijst van de deelnemende bedrijven p. 38
Inleiding Het onderzoek naar beroepenstructuren werd opgestart door de studiedienst van Cevora met de bedoeling de beroepen in kaart te brengen die voorkomen in elk van de activiteitensectoren van het paritair comité 218 1. In het kader van deze oefening worden organogrammen opgesteld waarin alle bediendeberoepen van deze sector worden weergegeven, opgesplitst per afdeling. Deze oefening zal worden uitgevoerd voor alle sectoren van het ANCPB, zodat Cevora op het einde van de studie beschikt over de beroepenstructuur van de gehele sector, met name van het ANCPB. Het volgende document zal de groothandel automobiel behandelen. Deze oefening heeft tot doel: een inventaris op te stellen van de bediendeberoepen die men aantreft in de sectoren van het ANCPB en deze beroepen te beschrijven, op nationaal vlak een kwantitatieve raming mogelijk te maken van het aantal bedienden dat tewerkgesteld is in elk beroep, het aantal vacante betrekkingen per beroep te kennen op het ogenblik van de enquête en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om deze vacante betrekkingen in te vullen. INTRODUCTIE Deze studie verloopt in diverse stappen en volgens een vaste methodologie: inzameling en analyse van documentatiebronnen over de sector en de daarin aanwezige beroepen. opstelling van een voorlopige beschrijvende fiche voor de sector en zijn beroepen. eerste validering van de organogrammen en van de definities van de beroepen. Dit gebeurt intern bij de adviseur die verantwoordelijk is voor deze sector en extern via gesprekken bij de ondernemingen van diverse grootte in deze sector. tweede validering aan de hand van een schriftelijke enquête die wordt verstuurd naar een representatieve steekproef van ondernemingen uit deze sector. analyse van de resultaten van de enquête en opstelling van de beschrijvende fiche voor de sector. Voor meer details over de methodologie die wordt gevolgd voor het opstellen van de beroepenstructuren van de bedienden binnen het ANCPB, verwijzen wij u naar een ander document van de studiedienst: «Methodologie van de beroepenstructuren van de bedienden in het ANCPB». ii Deze studie werd uitgevoerd door Cindy Lambrechts en Amandine Bertrand, medewerksters van de dienst studie en organisatie en Heddie Vertessen verzorgde de tekstverwerking. 1 Of Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden (ANPCB of PC 218).
Beschrijving van de sector 1
1.1 De groothandel automobielsector 1.1.1. Definitie De groothandel automobielsector omvat de ondernemingen met als hoofdactiviteit de groothandel van nieuwe wagens en uitrustingen voor wagens (wisselstukken en accessoires). Bepaalde ondernemingen uit de groothandel doen ook aan kleinhandel. Het gebeurt dat de ondernemingen uit de groothandel voor uitrustingen voor voertuigen hun producten ook in de kleinhandel verkopen. De ondernemingen uit de groothandel van nieuwe wagens hebben soms garages (kleinhandel) die rechtstreeks van hen afhangen. Volgens de activiteitennomenclatuur NACE-BEL, afkomstig van het Nationaal Instituut voor de Statistiek, krijgt de groothandel voor nieuwe wagens, wisselstukken en accessoires de volgende NACE-codes: 50101 Groothandel motorvoertuigen. 50301 Groothandel onderdelen en accessoires van auto s. 1.1.2. Kenmerken van de sector in het ANPCB BESCHRIJVING VAN DE SECTOR 2 a) Het statuut van de werknemers Tabel 1 Aantal werknemers volgens statuut en ondernemingsgrootte 2 Omvang van de ondernemingen 1-9 10-49 50 + Totaal aantal % TOTAAL werknemers 2.305 3.617 7.799 13.721 100,00 Arbeiders 966 1.417 2.399 4.782 34,85 Bedienden 1.339 2.200 5.400 8.939 65,15 Waarvan ANPCB bedienden 1.192 2.135 3.595 6.922 In de privé-sector telt de groothandel automobielsector 13.271 werknemers, waarvan 8.939 een bediendestatuut hebben. Aan de hand van deze bron valt het op dat 65% van de werknemers in deze sector het bediendestatuut heeft. In dit document zullen we het nu net hebben over deze bedienden. Voor het ANPCB is het interessant om de dekkingsgraad van de sector te berekenen. Onder dekkingsgraad verstaat men de verhouding tussen het aantal ondernemingen (of bedienden) die ressorteren onder het ANCPB en het totaal door de RSZ 2 Volgens de RSZ-gegevens : aantal op 30 juni 2000 in de sociale zekerheid opgenomen werkgevers en werknemers uit de privé-sector (gecentraliseerde statistiek).
geregistreerde ondernemingen in de sector. Volgens deze berekening komt men tot een dekkingsgraad van 79,11 % voor de ondernemingen en van 77,44 % voor de bedienden 3. Uit deze dekkingsgraad kan men afleiden dat de meeste bedienden uit deze sector deel uitmaken van PC 218. b) De omvang van de ondernemingen Tabel 2 Aantal ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte 4 Ondernemingen Bedienden Aantal bedienden Omvang onderneming aantal % aantal % Gemiddelde - 1 tot 9 550 73,73 1.192 17,22 2,2-10 tot 49 160 21,45 2.135 30,84 13,3-50 tot 99 17 2,28 816 11,79 48-100 en + 19 2,55 2.779 40,15 146,3 Totaal 746 100 6.922 100 9,3 Zoals de meeste ANPCB-sectoren telt de groothandel automobielsector hoofdzakelijk KMO s : 95,18% van de bedrijven telt minder dan 50 werknemers. BESCHRIJVING VAN DE SECTOR c) Aanwezigheid per regio 3 Tabel 3 Aantal ondernemingen en bedienden volgens regio 5 Regio Brussel Wallonië Vlaanderen Totaal Aantal ondernemingen 106 131 509 746 Aantal bedienden 1.734 1.037 4.151 6.922 Gemiddeld aantal bedienden per onderneming 16,4 7,9 8,2 9,3 Van de bedrijven is 68% gevestigd in Vlaanderen, 18% in Wallonië en 14% in Brussel. 3 De RSZ telt voor de groothandel automobielsector 943 bedrijven en 8.939 bedienden terwijl het ANPCB 746 bedrijven en 6.922 bedienden telt. 4 Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het eerste kwartaal van het jaar 2000, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds. 5 Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het eerste kwartaal van het jaar 2000, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.
Bereikte steekproef van bedrijven 2
2.1 Beschrijving van de steekproef 2.1.1. Steekproef en respons Om deze studie uit te voeren, werden 291 enquêteformulieren verstuurd naar bedrijven uit de groothandel automobielsector, alle groottes en regio s te samen. 45 bedrijven hebben een ingevulde enquête teruggestuurd. Om deze responsgraad te verkrijgen, werd er een telefonische herinneringsactie bij de ondernemingen gehouden, en aansluitend hiermee een beperkte nieuwe versturing van enquêtes gedaan (gericht aan de personen die telefonisch hadden ingestemd om mee te werken aan de studie). Na deze actie was het verhoopte percentage nog altijd niet bereikt, dus werd een tweede zending verstuurd naar een grotere steekproef ondernemingen. Na al deze acties werd de enquête afgesloten aangezien het verhoopte aantal bedienden was bereikt. Om de steekproef te beschouwen als representatief, wensten we 60 ondernemingen en 981 bedienden te bereiken. In werkelijkheid waren 45 ondernemingen en 980 bedienden gedekt door de enquête. De enquête werd toen afgesloten omdat het aantal bereikte bedienden een belangrijker gegeven is dan het aantal ondernemingen aangezien de extrapolatie gebeurt op basis van het aantal bedienden. BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN Tabel 4 In bijlage D vindt u de overzichtstabel van het aantal verstuurde enquêteformulieren, het aantal ondernemingen dat bereikt moest worden om een representatieve steekproef te verkrijgen en de gerealiseerde respons volgens een aantal parameters zoals de omvang en de regio. a) Op basis van de NACE-codes en de activiteiten van de ondernemingen De indeling van de ondernemingen die deelnamen aan onze enquête op basis van de NACE-codes is als volgt : Aandeel bereikte ondernemingen en de bedienden volgens subsector NACE-code Ondernemingen Bedienden aantal % aantal % 5 Groothandel in motorvoertuigen 8 17,8 364 37,1 Groothandel in onderdelen accessoires van auto s en 37 82,2 575 58,7 Handel in en reparatie van 1 2,2 41 4,2 motorrijwielen 6 Totaal 45 100 980 100 6 Wij hebben twee parallelle studies uitgevoerd voor de automobielsector, een voor de kleinhandel en een voor de groothandel. Daarna hebben wij opgemerkt dat sommige ondernemingen werden ingedeeld bij de kleinhandel terwijl ze eigenlijk aan groothandel deden. Dat is de reden waarom een groothandel voor voertuigen de NACEcode 50400 heeft: handel en herstelling van motorfietsen.
Ook in deze enquête werden de ondernemingen echter bevraagd over het type activiteiten dat zij uitvoeren. Volgens deze gegevens is er van de 45 ondernemingen die hebben deelgenomen aan onze enquête: 6 actief in de groothandel van motorvoertuigen; 34 actief in de groothandel van onderdelen en accessoires van auto s; 5 die andere activiteiten uitvoeren (import-export van diverse voertuigen). De geobserveerde verschillen naar activiteit hebben te maken met het feit dat de RSZ alleen de hoofdactiviteit van de ondernemingen inventariseert, terwijl de ondernemingen in de vragenlijst wel meerdere activiteiten konden aankruisen. b) Op basis van de omvang van de ondernemingen Tabel 5 Tabel 6 Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte Omvang onderneming 1-9 10-49 50-99 100+ Totaal Aantal bereikte ondernemingen 15 24 5 1 45 Bereik ondernemingen in % 3,64% 12,5% 17,65% 10,53% 6,03% Aantal bereikte bedienden 68 371 264 277 980 Bereik bedienden in % 5,7% 17,38% 32,35% 9,97% 14,16% Na afloop van de enquête dekken de gegevens 6,03% van de bedrijven en 14,16% van de bedienden. c) Op basis van de regio Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens regio Regio Brussel Wallonië Vlaanderen Totaal Aantal ondernemingen 9 11 25 45 Bereik ondernemingen in % 8,49% 8,4% 4,91% 6,03% Aantal bedienden 380 166 434 980 Bereik bedienden in % 21,91% 16,01% 10,46% 14,16% BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN 6
Bediendeberoepen 3
3.1 Beschrijving van de organogrammen in functie van de ondernemingsgrootte In de enquête wordt aan de bedrijven een type-organogram voorgelegd, met de vraag in welke mate dit ook toepasbaar en herkenbaar is voor hun bedrijf. Een typeorganogram is een organogram dat overeenstemt met een typische configuratie van een onderneming in een sector en dat verschilt naargelang de groottecategorie van het bedrijf. De meerderheid van deze ondernemingen moet zich herkennen in dit type-organogram. In het organogram worden alle beroepen per afdeling weergegeven met hun hiërarchische verbanden. Daartoe moeten de ondernemingen een evaluatie maken van het type-organogram op een schaal van 1 tot 5 (helemaal niet akkoord tot helemaal akkoord). De globale evaluatie van het organogram bedraagt 3,73 (gemiddelde van 45 evaluaties gemaakt door de ondervraagde ondernemingen). Naast deze eerste evaluatie, moeten de bedrijven het organogram valideren en waar nodig aanvullen. Op basis van de organogrammen die werden aangevuld door de ondernemingen kon de volgende tabel worden opgesteld, met de sectorspecifieke beroepen 7 ingedeeld per operationele afdeling. Onder operationele afdelingen verstaat men de afdelingen die instaan voor de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die hiervan deel uitmaken staan in voor de basiswerkzaamheden die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Deze afdelingen genereren het zakencijfer en de winst van de onderneming. BEDIENDEBEROEPEN 8 Tabel 7 Dit onderscheid houdt ook verband met de begrippen van transversale beroepen en van ondersteunende afdeling. De transversale beroepen zijn beroepen die in een groot deel van de sectoren min of meer dezelfde taken en invulling hebben. Deze beroepen komen meestal voor in ondersteunende afdelingen. De transversale beroepen komen niet aan bod in dit document omdat er over deze beroepen een aparte bundel «transversale bediendeberoepen» verkrijgbaar is bij Cevora. Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte BEDRIJFSGROOTTE ACTIVITEITEN EN BEROEPEN 1 TOT 9 10 TOT 49 50 TOT 99 100 EN + DEALER DEVELOPMENT Dealer development manager Training manager Technical trainer x x Business manager Business management medewerker x x x x 7 Zie punt 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen.
Tabel 7 Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte (vervolg) BEDRIJFSGROOTTE ACTIVITEITEN EN BEROEPEN 1 TOT 9 10 TOT 49 50 TOT 99 100 EN + NAVERKOOP Verantwoordelijke naverkoopdienst x Technical advisor x x x Customer service bediende x x Garantie & homologatie x x bediende LOGISTIEK/INKOOP Verantwoordelijke logistiek x Hoofdmagazijnier x x x Magazijnmedewerker x x x x Dispatcher Commercieel inkoper x x x Administratief inkoopmedewerker VERKOOP Verantwoordelijke verkoop x x x Fleetverantwoordelijke Binnendienst Administratif en commercieel medewerker x x x x Balieverkoper x x x x Buitendienst Zone manager x x x Fleetverkoper x x Vertegenwoordiger x x x x Opmerkingen: 1. De type-organogrammen die alle beroepen van bedienden in deze sector bevatten (per operationele en per ondersteunende afdeling), vindt u in de bijlagen. Deze type-organogrammen zijn het resultaat van de samenvatting van alle gegevens die werden doorgestuurd door de ondernemingen. x x x BEDIENDEBEROEPEN 9 2. Op de type-organogrammen zijn alle beroepen weergegeven die men kan terugvinden in de sector voor ondernemingen die actief zijn in de groothandel van nieuwe wagens en van wisselstukken en accessoires. Indien bepaalde van deze activiteiten wegvallen, verdwijnen ook de bijbehorende beroepen. 3. In de heel grote ondernemingen (meer dan 200 werknemers), kunnen andere omkaderingsberoepen worden weergegeven. Het gaat hier bijvoorbeeld om een verantwoordelijke voor de klantendienst of om een homologatie- of
garantieverantwoordelijke die de leiding heeft over deze dienstverlening en over de bedienden die deze taken uitvoeren. Ook in deze ondernemingen zijn de transversale beroepen meer gespecialiseerd. 10 BEDIENDEBEROEPEN
3.2 Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen A. DEALER DEVELOPMENT Deze afdeling is verantwoordelijk voor het uitbouwen van het dealernetwerk voor het automerk dat de onderneming importeert. Deze afdeling bestaat uit personen die het dealernetwerk uitbouwen, die de leden van het netwerk opleiden en die de financiële rendabiliteit van de leden controleren. Dealer development manager : is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het dealernetwerk op lange termijn. Hij/zij bepaalt en volgt de uitwerking van het businessplan (definities van commerciële doelstellingen en van de strategie) van de concessiehouders van het netwerk. Training manager : coördineert de opleidingsacties die worden gevoerd voor het personeel van het netwerk en dit in functie van de technische ontwikkelingen en de nieuwe modellen. (Opmerking : soms opgenomen in de human resources afdeling van het bedrijf in plaats van in de dealer development afdeling). Technical trainer : staat in voor het concept, de organisatie en de animatie van opleidingen bestemd voor het technisch personeel van het netwerk. Hij/zij geeft de opleidingen betreffende de technische werking van nieuwe voertuigen. In het algemeen staat hij/zij in contact met de fabrikant en wordt hij/zij ook door deze laatste opgeleid. Andere benamingen : technisch docent, trainer. Business manager : is belast met de analyse en de opvolging van de financiële structuur en de rentabiliteit van de concessiehouders van het netwerk. Hij/zij geeft hen advies op fiscaal, financieel en boekhoudkundig niveau en dit in de context van hun activiteiten. Business management medewerker: helpt de business manager op administratief vlak bij de opvolging en het beheer van de boekhouding van alle dealers. Hij/zij verzamelt, analyseert en interpreteert de boekhoudkundige en de financiële gegevens van de concessiehouders. Hij/zij noteert de resultaten van de onderzoeken in een verslag. BEDIENDEBEROEPEN 11 B. NAVERKOOP De naverkoop is belast met alle problemen die de leden van het netwerk of de klanten hebben met betrekking tot de diensten en de producten van de onderneming. Opmerking: in sommige ondernemingen is de naverkoop een afzonderlijk deel van de commerciële afdeling. Verantwoordelijke naverkoopdienst : neemt de animatie en het toezicht van het naverkoopteam op zich. Hij/zij rapporteert over de technische en de commerciële aspecten van het dealernetwerk en staat in voor de opvolging. Andere benaming : technisch directeur.
Technical advisor : behandelt telefonisch of ter plaatse alle technische problemen van mechanische, elektrische of elektronische aard waarmee de technici van het dealernetwerk te maken kunnen krijgen en die ze niet zelfstandig kunnen oplossen. Hij/zij verzamelt de technische documentatie die hiervoor nodig is. In het algemeen staat hij/zij in contact met de fabrikant en wordt hij/zij door deze laatste opgeleid. In de kleine ondernemingen kan hij/zij technisch advies geven over voertuigen en/of onderdelen en accessoires. In de grote ondernemingen kan hij/zij gespecialiseerd zijn in de voertuigen of de onderdelen en de accessoires. Andere benamingen : technical manager, technical representative, technicus naverkoopdienst, customer handling representative, adviseur onderdelen en accessoires. Customer service bediende : staat in voor het beantwoorden van de klachten en de opmerkingen van de klanten van het merk die hem/haar mondeling of schriftelijk worden doorgegeven. Hij/zij gaat bij de andere medewerkers van het bedrijf op zoek naar de oplossing die het best op de behoeften van de klant is afgestemd. Hij/zij kan ook de taak hebben de klanten te informeren over de diensten en de producten van het bedrijf. Soms wordt deze dienst voor de klanten georganiseerd in de vorm van een call center. Andere benamingen : verantwoordelijke klantenrelaties, customer relation advisor, medewerker customer care. Garantie & homologatie bediende : behandelt van A tot Z de aanvragen en de vragen over de garanties of over homologaties de van de nieuwe voertuigen en staat in voor de opvolging ervan. In zeer grote ondernemingen kan het werkvolume er toe leiden dat deze personen zich uitsluitend met de garanties of met de homologaties bezighouden. Soms bestaan er aparte afdelingen die geleid zijn door een verantwoordelijke garantie/homologatie. Andere benaming : medewerker garantie/homologatie C. LOGISTIEK/INKOOP De afdeling Logistiek/Inkoop staat in voor de inkoop, de opslag en de verdeling van de goederen die worden aangekocht in het kader van de activiteiten. Verantwoordelijke logistiek : plant, voert uit en controleert het geheel van de goederenstroom met het oog op een optimale verhouding kosten-kwaliteit. Hij/zij zorgt voor vlotte goederenstroom tussen de aankoop, het magazijn en de verkoop. Andere benamingen : logistiek directeur of manager. Hoofdmagazijnier : coördineert en leidt de activiteiten in het magazijn (zoals de ontvangst en opslag van goederen) voor een optimale doorstroming van de goederen. Andere benamingen : hoofd magazijn, magazijnchef, store manager, magazijnmeester, magazijnbeheerder, stockbeheerder, parts manager, warehouse teamleader. BEDIENDEBEROEPEN 12 Magazijnier : zorgt voor de opslag en de ontvangst van de goederen en waakt over hun optimale circulatie. In het specifieke geval van de GROOTHANDEL IN ONDERDELEN EN ACCESSOIRES, kan hij/zij het technische advies en de verkoop van auto-onderdelen aan de toonbank waarnemen en zorgen voor de aanvulling van de voorraad. In dit geval wordt eerder gesproken van een magazijnier-verkoper. Andere benamingen : magazijnbediende, magazijnmedewerker, orderpicker.
Commercieel inkoper : is verantwoordelijk voor de inkopen van het bedrijf. Hij/zij coördineert de activiteiten die door de medewerkers van de afdeling inkoop worden uitgevoerd. Hij/zij legt de contacten met de leveranciers, evalueert de leveranciers en bouwt een bevoorrecht samenwerkingsverband op met sommigen onder hen. Andere benamingen : technical purchaser, purchaser, verantwoordelijke inkoop, manager inkoop, purchasing manager. Administratief inkoopmedewerk(st)er : staat in voor de administratieve opvolging van de inkoopactiviteiten. Hij/zij registreert en centraliseert de bestellingen, neemt contact op met de leveranciers en geeft bestellingen door. Andere benamingen : inkoper interne dienst, medewerker inkoop, inkoopmedewerker, purchasing assistent. Dispatcher : coördineert de leveringen van de nieuwe voertuigen of de onderdelen die door de dealers besteld zijn. Hij/zij controleert de uitgevoerde leveringen, stelt de vervoersdocumenten van de goederen op en verwerkt de facturatie. Hij/zij kan zich specialiseren in de dispatching van voertuigen of van wisselstukken en accessoires. Andere benaming : medewerker dispatching. D. COMMERCIEEL Deze afdeling staat in voor de verkoop van voertuigen en/of wisselstukken voor wagens. Deze afdeling bestaat uit een interne dienst, samengesteld uit personen die meestal binnen de onderneming blijven, en uit een buitendienst die bestaat uit werknemers die zich verplaatsen over het hele territorium. Opmerking: in sommige grote ondernemingen vormen de organisatie en de opvolging van de fleetverkopen een afzonderlijke groep binnen de commerciële afdeling. BEDIENDEBEROEPEN 13 Verantwoordelijke verkoop : leidt en coördineert de verkoopactiviteiten waartoe de groep voor het hele land beslist. Hij/zij zorgt voor het behalen van optimale verkoopcijfers op lange termijn. Hij/zij coördineert en houdt toezicht op de activiteiten van alle medewerkers van de verkoopdienst. Andere benamingen : commercieel directeur, sales manager, sales director. Fleet verantwoordelijke : staat in voor de organisatie en het toezicht van de taken die door de fleetsectie van de onderneming worden uitgevoerd, ingeval een dergelijke sectie bestaat. Hij/zij animeert de fleet-verkoopteams en waakt over de goede organisatie van de fleetverkoop die door het hele netwerk wordt gerealiseerd. Binnendienst Commercieel administratief medewerker : zorgt voor de administratieve opvolging van bestellingen van voertuigen of stukken van uitrustingen. Hij/zij centraliseert de bestellingen die door de leden van het netwerk worden gegeven. Hij/zij contacteert de fabrikant en geeft de bestellingen door. Andere benaming : internal sales assistent. Balieverkoper (groothandel van grote onderdelen en accessoires) : realiseert aan de balie de verkoop van onderdelen. Hij/zij adviseert en oriënteert de klanten met hun aankopen en beheert de voorraad onderdelen. In sommige ondernemingen kan deze taak gecombineerd worden met de functie van magazijnier. In dat geval spreken we eerder van een magazijnier-verkoper.
Buitendienst Fleetverkoper : realiseert de verkoopovereenkomsten in de vorm van leasing die betrekking heeft op een voertuigenpark bij ondernemingen of bij zeer bijzondere klanten zoals ambassades. Meestal zorgen de administratieve en de commerciële medewerkers voor het beheer van de dossiers en de administratieve opvolging. Hij/zij is ook betrokken bij de opvolging van de fleetverkoop bij de concessiehouders. Andere benamingen : fleetmanager, verkoper wagenpark. Zone manager : beheert en stimuleert zijn netwerk van autodealers. Hij/zij werkt het marketingplan en het business plan uit. Hij/zij controleert daarbij de verkoopdoelstellingen van elke dealer. Eventueel leidt hij/zij ook nog een groep vertegenwoordigers die actief zijn in de betreffende streek. Hij/zij helpt ook mee bij alle lokale promotieactiviteiten. Soms kan het zijn dat hij/zij gespecialiseerd is in de wagens of in de wisselstukken en de accessoires. Andere benamingen: area manager, field manager, regional manager, district manager, zonemanager, zoneverantwoordelijke, regionaal manager, regionaal directeur. Vertegenwoordiger (groothandel onderdelen en accessoires) : helpt de producten van de onderneming te promoten bij de regelmatige of de potentiële klanten. Hij/zij onderhandelt over de verkoopsvoorwaarden, informeert en adviseert de klanten over de verschillende kenmerken van de producten of de diensten. Andere benaming : commercieel afgevaardigde. BEDIENDEBEROEPEN 14
3.3 Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende afdelingen Onder ondersteunende afdelingen verstaat men de afdelingen die niet rechtstreeks deelnemen aan de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die men hier vindt, hebben een eigen specialisatie, maar voeren geen basiswerkzaamheden uit die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Zij hebben tot doel diensten te verlenen aan de organisatie en de operationele afdelingen te ondersteunen. Voorbeelden van ondersteunende afdelingen zijn: administratie, boekhouding, personeelsdienst, Voor een definitie van de beroepen die deel uitmaken van de ondersteunende afdelingen verwijzen we naar een andere uitgave van de Cevora studiedienst. 8 In voorliggend document wordt alleen de inhoud van de taken van de polyvalent bediende beschreven (m.a.w. de standaardinhoud van de taken die gekoppeld zijn aan dit beroep, waaraan dan een aantal specifieke taken voor de activiteitensector worden toegevoegd) evenals de andere transversale beroepen van de marketingafdeling. Polyvalent bediende: verzekert de dagelijkse administratieve taken van het bedrijf. Hij/zij beantwoordt de telefoon, maakt prijsoffertes en facturen, adviseert klanten, ondersteunt de verkoop, houdt het klassement en gegevensbestanden up-to-date enz. In de groothandel automobiel staat hij meestal in voor de balieverkoop van wisselstukken en accessoires en neemt hij ook de taken van administratief en commercieel medewerker op zich. Andere benaming: all round bediende. E. MARKETING Brand manager : aanwezig bij de invoerders die voertuigen van verschillende merken verdelen. Hij/zij bepaalt en ontwikkelt de marketingstrategie die wordt opgevolgd voor het merk waarvoor hij/zij bevoegd is. Hij/zij verzamelt alle nodige informatie om de marketingstrategie van het merk af te stemmen op de beoogde doelgroep. Pricing analyst : analyseert de markt met de bedoeling de juiste prijs te bepalen van de producten en de diensten van de onderneming (nieuwe producten, onderdelen, servicecontract, enz.). BEDIENDEBEROEPEN 15 Advertising manager : speelt de rol van bemiddelaar tussen de wensen van de onderneming op het gebied van haar communicatie en haar reclame en het reclameagentschap waarop de onderneming een beroep heeft gedaan. Hij/zij volgt de evolutie van het werk op de voet. Andere benaming : reclamechef. Product manager : verantwoordelijke van de marketing- en de promotiestrategie van een product of een gamma producten, van de creatie tot de commercialisering. Hij/zij definieert de doelstellingen, de prijzen, de marges en de rentabiliteit van het product of gamma producten. Hij/zij motiveert de verschillende tussenpersonen om deze toe 8 Cevora studiedienst Transversale bediendeberoepen, februari 2002.
te passen en hij/zij waakt over de uitvoering van de vooropgestelde strategie. Voor de producten die reeds op de markt zijn gebracht, werkt hij/zij aan de productontwikkeling opdat ze aan de vereisten van de consumenten zouden blijven voldoen. Hij/zij werkt mee aan de promotie- en reclamecampagnes van het product. Andere benamingen : productchef, gammachef. 16 BEDIENDEBEROEPEN
Schatting van het aantal bedienden per beroep 4
4.1 Extrapolatie van de gegevens die voortkomen uit de enquête Naast de eerder kwalitatieve gegevens over de voorkomende beroepen en de inhoud ervan, wordt in de enquête ook gevraagd om kwantitatieve gegevens over het aantal tewerkgestelde bedienden per beroep door te geven. Aan de hand van deze gegevens kunnen we, per beroep, het totaal aantal functiehouders in de steekproef bepalen. Aangezien de steekproef representatief is, kunnen de gegevens worden geëxtrapoleerd naar het totaal aantal bedienden in deze sector 9. U vindt deze gegevens terug in de tabel op de volgende pagina s. In de tabel vindt u de volgende gegevens: het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de sector naar ondernemingsgrootte (rubriek sector). het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de steekproef naar ondernemingsgrootte (rubriek steekproef). het percentage van de totale populatie dat bereikt wordt door de steekproef en de wegingsfactor die toegepast moet worden (rubriek steekproef). het geëxtrapoleerde aantal bedienden per beroep, per beroepsgroep en per ondernemingsgrootte. Deze aantalen worden verkregen door de gegevens van de steekproef te vermenigvuldigen met de wegingsfactor. SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP Opmerking: Zoals u merkt is er voor de afdeling O&O geen enkele bediende in de categorie 50 werknemers en meer. Dit betekent niet dat deze beroepen niet bestaan in deze categorie maar enkel dat binnen onze steekproef geen enkele onderneming van deze omvang beschikte over een afdeling Onderzoek en Ontwikkeling. 18 9 Deze gegevens zijn berekend voor heel België maar kunnen ook worden berekend per regio en per omvang van de onderneming.