Welkom Energiediensten voor lokale besturen VVOS Vlaams Brabant 22/9/2015
Energie-efficiëntie, een project voor de toekomst Waarom? Europese doelstellingen voor 2020 en 2030 Elke gebouw BEN tegen 2050 Renovatiepact Burgemeestersconvenant Ook voor uw gebouwen belangrijk! Een opportuniteit Een signaal naar onze maatschappij 2 EDLB info
Aanbod Energiediensten Lokale Besturen Doel Bieden van ondersteuning met producten en diensten inzake : energiebeheer in gebouwen duurzame mobiliteit openbare verlichting Communicatie en sensibilisering naar gebruikers, burgers en ondernemingen over energieefficiëntie en hernieuwbare energie Verwerking van premies Energiebesparingen stimuleren en projecten realiseren 3 23/09/2015
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten Energie in gebouwen HVAC HVAC Gebouwschil Openbare verlichting Verlichting HVAC Hernieuwbaar MS- cabine Duurzame Mobiliteit 4
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten Energie in gebouwen HVAC HVAC Gebouwschil Openbare verlichting Verlichting HVAC Hernieuwbaar MS- cabine Duurzame Mobiliteit 5
Aanbod Energiediensten - HVAC HVAC Isolatie Verlichting Energie WKK Stookplaatsrenovatie Onderhoud Ventilatie HVAC Koeling Regelingen Warmtepompen Zonneboilers 6
Stookplaatsactie 2015 In 2015 een uitzonderlijke actie bij Eandis Gratis netstudie (max 1 250) Gratis aansluiting (max 5 000) Tussenkomst stookolietanksanering (max 5 000) Gratis voorontwerp (max 5 000 )* Gratis 2 jaar preventief onderhoud (max 1 600 )* (*met EDLB/Eandis) Voor wie Aansluitbaar & nog niet aangesloten op het aardgasnet Gebouwen in eigendom van lokale besturen Vraag aan voor 31/10/2015 energiediensten@eandis.be 23/09/2015 7
Aanbod energiediensten verlichting HVAC Isolatie Verlichting Energie Verlichting Relighting New lighting 8
Aanbod energiediensten - Isolatie HVAC Isolatie Verlichting Energie Dak Beglazing Schrijnwerk Isolatie Vloer Muur 9
Gebouwschil 10
Aanbod energiediensten - energie Hernieuwbaar en datalogging opbrengsten Samenaankoop energie Energie EPC PV panelen 11
Potentieel aan hernieuwbare energie PV installaties 12
Energie prestatie certificaat 13
Energieprestatiecontract (EPC) Eandis wil u, als lokale besturen, faciliteren om uw energie-uitdagingen via EPC te realiseren We bieden ondersteuning bij Bepalen contractscope Energiezorgplan Advies patrimoniumbeheer Bepalen Baseline Energieverbruik Aankoop EPC conform Wet op Overheidsopdrachten Opmaak lastenboek Voeren van aankoopprocedure Begeleiding bij de contractering m.b.v. typecontracten Advies m.b.t. de optimale financiering Meting, verificatie en afrekening resultaten ESCO 23/09/2015 14
EPC: dienstverlening in 2 stappen Per stap wordt een (deel)contract afgesloten tussen lokaal bestuur en DNB Via Eandis Via ESCO STAP1: aankoop van EPC 1. Energie-analyse gebouwen 2. Aankoop en gunning EPC 3. Detailstudie Maatregelen STAP2: Energieperformantiecontract Uitvoering Maatregelen Onderhoud & Waarborg Meting & Verificatie Financiering (optioneel) 23/09/2015 15
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten Energie in gebouwen HVAC HVAC Gebouwschil Openbare verlichting Verlichting HVAC Hernieuwbaar MS- cabine Duurzame Mobiliteit 16
Renovatie MS cabines Wettelijke vereisten ARAB AREI : gewijzigd Keuring Risico analyse Wettelijke controles Cabine zorg plan : maatregelen en kosten Renovatie uitvoeren Optie : overschakeling naar laagspanning Opleiding : BA4-BA5 http://www.eandis.be/nl/lokaalbestuur/energiediensten/opleidingsaanbod/lessen-bij-eandis 17
Energie-efficiëntie: aanbod Energiediensten Energie in gebouwen HVAC HVAC Gebouwschil Openbare verlichting Verlichting HVAC Hernieuwbaar MS- cabine Duurzame Mobiliteit 18
EDLB aanbod : mobiliteit Totaal aanbod Advies voor vergroening van de vloot mobiscan Aankoop van elektrische voertuigen en fietsen Aankoop van voertuigen op CNG Aankoop en installatie van infrastructuur om te tanken en op te laden Sensibilisering 19
Promotie duurzame mobiliteit 2015 * Per CNG wagen : 1000 euro premie (max. 2 per lokaal bestuur) voor vrachtwagen (16 ton) 2.500 euro premie Bij aankoop 2 voertuigen per lokaal bestuur : 1 CNG slow fill installatie (uitz. Binneninstallaties en aansluiting) 20 Bij aankoop 2 elektrische wagens : gratis Wall box (per lokaal bestuur) *Eandis gemeenten
Werking energiediensten Eandis / DNB Aannemers Klassieke situatie Lokaal bestuur Studiebureaus Banken Samenwerking met Eandis Lokaal bestuur Lokaal bestuur Lokaal bestuur Eandis / DNB Banken Studiebureaus Aannemers Fabrikanten 23/09/2015 21
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Energie-advies Projectadvies 2 Werkwijze EDLB : 6 stappen Stap voor stap -gratis -betalend 3 Steeds in overleg met lokaal bestuur Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 22 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Energie-advies Projectadvies 2 3 Basis : meten is weten Historiek van verbruiken Analyse Gratis Energieboekhouding Comeet energieboekhouding@eandis.be Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 23 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Energie-advies : één gebouw - Globale audit één gebouw Analyse verbruiken knelpunten Voorstelling maatregelen met ramingen 2 - Meetcampagne Energie-advies Projectadvies - Planadvies ~nieuwbouw 3 Energiezorgplan : advies over gehele patrimonium Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 24 lokale besturen
Energie-advies : energiezorgplan Wat? In kaart brengen van verbruiken, technische en bouwkundige aspecten van de gebouwen Voorstel energiebesparende maatregelen en prioritering volgens grootte energiebesparing budgetmatig meest interessant Berekening jaarlijkse besparing Energie CO 2 - uitstoot Berekening terugverdientijd van de maatregelen 23/09/2015 Energiediensten voor 25 lokale besturen
EZP Energiezorgplan en Comeet Gratis en met ondersteuning Comeet is vertrekpunt voor EZP (basisdata) Gebouwgegevens gebruikt in EZP Up-to-date? Contactpersoon Lokaal Bestuur? EAN s en adresgegevens m², m³, gebouwschildelen, technische installaties, Verbruiken en jaarrapporten 23/09/2015 26
Energieanalyse Energiezorgplan praktijkvoorbeeld Praktijkvoorbeeld Energie-analyse 23/09/2015 27
Energiezorgplan Maatregelenanalyse praktijkvoorbeeld 1.8. Sportcomplex Tempelhof, Tempelhof 57 Overzicht verbruiken en kengetallen Bron Kwaliteit Comeet ID 32247 Comeet I Verwarmd vloeroppervlakte 2.496 m² GA 2012 Gebruiksuren 95 u. Jaarlijks aardgasverbruik Jaarlijks elektriciteitsverbruik 2013 2013 425.647 kwh 149.588 kwh Aardgasverbruik per m² Elektriciteitsverbruik per m² 171 kwh/m² 60 kwh/m² I I Overzicht gebouweigenschappen WV U-waarde Aantal Beschrijving huidige situatie Bron Gebouwschil (bouwjaar 1976, judozaal 2014) U-waarde Aantal Beschrijving Investering Besparing Gebouwschil 32% 1,72 W/m²K 2.496 m² Sportzaal+kleedkamers: Gedeeltelijk geïsoleerd Scans + GA Dakisolatie 12% 0,55 W/m²K 402 m² Judozaal: Plat dak BJ 2014 Scans + GA Dakisolatie 0,27 W/m²K 825 m² Isoleren plat dak 80.000 100.000 kwh B 23% 17% 1,38 W/m²K 1.629 m² Sportzaal+kleedkamers: Gedeeltelijk geïsoleerd Scans + GA Muurisolatie Muurisolatie 20% 0,79 W/m²K 0,27 W/m²K 456 m² 170 Judozaal: m² Spouwmuur Muur BJ 2014 isoleren Scans + 4.500 GA 9.000 kwh B 2% 15% 0,76 W/m²K 2.496 m² Sportzaal: Vloer op volle grond (geen isolatie) Scans + GA Vloerisolatie Vloerisolatie 27% 1,85 W/m²K 402 m² Judozaal: Vloer op volle grond BJ 2014 Scans + GA 2% 3,40 W/m²K 75 m² Sportzaal: Metalen, thermisch onderbroken, profielen, dubbel glas Scans + GA Beglazing Beglazing 5% 2,57 W/m²K 33 m² Judozaal: Metalen, thermisch onderbroken, profielen, HR-glas Scans + GA Infiltratie Technieken 34% Verwarming 36% Stookplaatsrenovatie 102.000 146.000 kwh B 34% Technieken Sanitair warm water 1.047 SWW afkoppelen en optimaliseren kw Sportzaal: Atmosferische ketel BJ 1976 25.000 Scans + GA 34.000 kwh B 8% Verwarming Aardgas Koeling 40 kw Judozaal: 2 condenserende luchtverhitters Scans + GA Sanitair warm Ventilatie water Aardgas kw Indirect via warmtewisselaar via kring CV, 750 liter (100 douches/dag) Scans + GA Koeling Elektriciteit N.v.t. Scans + GA Verlichting Puntvervanging T8 KVSA door T5 EVSA (162 armaturen) 61.000 Ventilatie Elektriciteit kw Luchtgroep zonder warmteterugwinning BJ 1976 + 6 dakextractoren Scans + GA Hernieuwbare energie Verlichting Elektriciteit 35 kw Voornamelijk T8 KVSA Scans + GA PV-installatie PV-installatie plaatsen (95 kwp) 130.414 Hernieuwbare energie 38.470 kwh E 26% 84.500 kwh E 56% PV-installatie nvt 23/09/2015 28
Energie-advies mobiliteit Mobiscan Wat? Analyse van uw huidig voertuigenpark Milieu Financieel Aanbevelingen voor een duurzaam voertuigenpark Berekening besparingspotentieel en terugverdientijd Toelichting bij mogelijke subsidies 23/09/2015 29
SEAP Lokale besturen - Mobiscan Praktijkvoorbeeld 23/09/2015 30
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Projectadvies Ontzorgen Advies met raming voor uitvoering Energie-advies Projectadvies 2 3 Technische, gecumuleerde expertise van en voor lokale besturen Vervolg : - goedkeuring projectcontract voor uitvoering - opmaak definitief ontwerp en Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 31 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Opmaak definitief ontwerp (lastenboek en meetstaat) Aankoop : raamcontracten schaalvoordelen Energie-advies Projectadvies 2 Projectcoördinatie : Startvergadering Opmaak uitvoeringsplan Werfopvolging Oplevering samen met lokaal bestuur (handleiding, as built dossier, gebruik ) 3 Mobiliteit : levering (opleiding, CNG tanken..) Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 32 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 2 Financieringsmogelijkheden : Energie-advies Projectadvies 3 Looptijd 8 jaar : financiering via uw netbeheerder Vaste of variabele rentevoet Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 33 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning e-boekhouding 1 Sensibiliseringscampagne gebruikers Na investering ideaal moment Interne communicatie tussen gebruikers Energie-advies Projectadvies 2 3 Communicatie Opmaak projectfiche publicatie op uw website info delen met andere lokale besturen Persartikel voor externe communicatie Opleiding : BA4-BA5 lokale besturen (www.eandis.be) Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 34 lokale besturen
Gebouwen Mobiliteit EDLB stappen in ondersteuning 1 e-boekhouding 2 Onderhoud van installaties (PV, HVAC,verlichting ) Energie-audit Projectadvies Monitoring : e-boekhouding, 3 Ontwerp (lastenkohier + meetstaat) Aankoop Projectuitvoering Financiering (dossierbehandeling) 4 5 Sensibilisering Communicatie Opleiding Opvolging Onderhoud Monitoring 6 Energiediensten voor 35 lokale besturen
Aanbod energiediensten - principe Hier biedt uw netbeheerder een oplossing aan op uw maat Totaaloplossing of specifieke diensten 36
Voorbeeldprojecten Ventilatie met warmteterugwinning Zwembad, Zaventem Museum, Deinze Tijdelijke stookplaats zorgt voor warmte in koude winter School, Melle School, Stabroek Referenties EDLB Decentrale verwarming op aardgas in bejaardenwoningen Moerbeke-Waas WZC Populierenhof Sint-Niklaas Gekend: Stookplaatsen, Relighting, PV EDLB staat open voor innovatie Reeds engagement voor > 100 mio euro Museum verlicht met LEDverlichting Gasabsorptiewarmtepomp Stookplaatsrenovatie 20 bejaardenwoning van stookolie naar gas Ieper 37
Energiediensten Eandis geeft u raad, ondersteunt, coördineert en voert uit Infrastructuurwerken Buitenverlichting Synergie en minder hinder Lokale productie Intelligent energienetwerk Duurzame mobiliteit Duurzame gebouwen Warmtenetten Datadiensten en energiemonitoring Energieleveringen Inspelen op nieuwe behoeften 23/09/2015 38
Samengevat : gemeente & lokale besturen Nulmeting gebouwen gemeente/ lokale besturen data verbruik grondgebied (VITO en LNE) openbare verlichting duurzame mobiliteit gemeente/ lokale besturen data verbruik grondgebied (VITO en LNE) gemeente/ lokale besturen data verbruik grondgebied (VITO en LNE) data verbruik gebouwen data verbruik OV energievraagkaart energievraagkaart energievraagkaart opmaak actieplan (SEAP) E-boekhouding quickscan OV mobiscan energiezorgplan masterplan OV audits en planadvies nieuwbouw realiseren actieplan (SEAP) aanbod realiseren realiseren masterplan OV aanbod CNG / elektrische wagens energiebesparende/ hernieuwbare energie projecten (ontwerp, uitvoering, financiering) opvolging Comeet doven dimmen elektrische fietsen demomateriaal aanbod energie-efficiënte laad- vulapparatuur lampen en armaturen Monitoring sensibilisering gebruikers REG premies data verbruik grondgebied data verbruik grondgebied data verbruik gebouwen data verbruik OV Comeet data verbruik grondgebied 39 23/09/2015
Samengevat : inwoners bedrijven gebouwen duurzame mobiliteit gebouwen duurzame mobiliteit inwoners inwoners ondernemingen ondernemingen Nulmeting data verbruik grondgebied (VITO en LNE) data verbruik grondgebied (VITO en LNE) data verbruik grondgebied (VITO en LNE) data verbruik grondgebied (VITO en LNE) energievraagkaart energievraagkaart energievraagkaa rt energievraagkaart opmaak actieplan (SEAP) realiseren actieplan (SEAP) energiefitsessie voor renovatie en bouwfitsessies voor bouwers demomateriaal energiemeters infosessies verbruikswijzer REG premies REG premies Monitoring data verbruik grondgebied data verbruik grondgebied data verbruik grondgebied data verbruik grondgebied 40
Sensibilisering - Energiefit- bouwfitsessies Wat? Avond- en dagsessies Over duurzaam bouwen/verbouwen en energiebesparing Leer het van een expert : lesgevers van nationale architectenvereniging (NAV) en Bond Beter Leefmilieu (BBL) Gratis Inwoners en bedrijven sensibiliseren = bijdragen aan doelstellingen Burgemeestersconvenant 23/09/2015 41
Wij geven u graag advies en helpen u met uw vragen over efficiënt gebruik van energie Contacteer uw Lokale relatiebeheerder energiediensten@eandis.be Pierrette.mercken@eandis.be 23/09/2015 42