Energie uit afval, een schone zaak



Vergelijkbare documenten
ARN, uw duurzame innovatieve partner!

Biobased economy in het Groene Hart

Waarom doen we het ook alweer?

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018

Energie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

CO2 uit biogas Toepassing glastuibouw. Presentatie door Jeroen de Pater - Gastreatment Services 10 september 2009

NOTITIE. : Voorstel nadere uitwerking vergisten GFT-afval en 'rijden op groen gas'

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010

Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16

Klachten In het verslagjaar zijn 5 klachten binnengekomen; in 2011 waren dat er 3. Geluid In 2012 zijn geen geluidsklachten geuit.

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Bio energiecentrales Eindhoven

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

MEMO GAD BNG ISO Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas'

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

Disruptive innovations. Marktgericht mest management 6/10/17. Centraal of op bedrijfsniveau?

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Hoogwaardige benutting van gras

Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting. 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland

Boeren met energie. 11 November 2010

Seminar Samen Circulair. Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Toekomst Gevulei. uitwerking scenario s

1. Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV

Verduurzaming veehouderij Jan Willem Straatsma

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!?

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

Systeemdocument AgriMoDEM mestraffinage

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009

Les Biomassa. Werkblad

Energie Actieplan. Conform NEN Versie 1 januari Verantwoordelijke voor dit verslag is de KAM coördinator

Het gebruik van biogas als transportbrandstof

Welkom Algemene Vergadering van Aandeelhouders Attero Holding NV. 26 april 2012

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit?

Biowkk in de glastuinbouw Praktijkvoorbeeld BioEnergieBergerden. 10 september 2009 Zevenhuizen Presentatie; Jan Willemsen

Verduurzaming afvalinzameling

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Gft en groenafval: waardevolle grondstoffen. Kristel Vandenbroek Studiedag VVSG

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.)

DEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak

Voortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras

Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015

RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Commissie RO Opmeer

TITRE 00/00/2015 DE LA PRESENTATION ( MENU "INSERTION / 1 EN-TETE ET PIED DE PAGE") Groen Gas Burgum. 25 maart 2017

Transitie naar duurzame energievoorziening in de circulaire economie

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

Composterings en vergistingssector combineren materiaal en energierecuperatie

Energie Actieplan. Conform NEN Versie 2 maart Verantwoordelijke voor dit verslag is de KAM coördinator

Presentatie Projectgroep Biomassa en WKK 10 september 2009 Fred Bruijn

Verkenning mogelijkheden invoeding groengas. Johan Jonkman

Periodieke rapportage 1 januari 30 juni kerntaak afvalverwerking Gevulei - plustaak kringloopbedrijf Het Warenhuis

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Energie Actieplan 2016 (totaal)

DUURZAME VERWERKING GFT- AFVAL PROVINCIE BRABANT OP DE MIDDELLANGE TERMIJN

Energie actieplan. Prop Beplantingswerken v.o.f.

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties


Hoogwaardige benutting van gras

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4.

Rendement en risico Fonds Regionaal Duurzaam 1

de Nieuwe PGS 25 Aardgasvulstations

Gas geven voor duurzame energie

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa

Site Acceptance Test opwerkingsinstallatie

ReststoffenEnergieCentrale

Bio-energiecentrales Eindhoven

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

WHITEPAPER Alles over CNG

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Local Energy Solutions

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht

B.V. Grondbezit AVI Moerdijk II B.V. Afvalverbranding Zuid Nederland

Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen. Douwe Jan Tilkema directeur. Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Vario Grass B.V. Keteninitiatieven. Masters in Green. CO2-Prestatieladder Eis: 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1. Koningslinde 5b MP, Lichtenvoorde

Creëren van synergie in Biopark Terneuzen Energieconversiepark Sluiskil (NL) Jan Broeze, 14 mei 2013

BIOGIS: Gissen naar biogas

Transcriptie:

Energie uit afval, een schone zaak Vergisten van GFT-afval ARN meer dan 25 jaar begaan met het milieu

Aandeelhouders ARN B.V. Regio Regio Regio REMONDIS Nijmegen De Vallei Rivierenland (privaat) 37,5% 11,76% 5,88% 39,96% Raad van Commissarissen Directie Prototype van publiek-private samenwerking

Betekenis van Remondis voor ARN Uitruilen van laagcalorisch afval voor hoogcalorisch afval met GMVA Oberhausen Borging voldoende brandbaar afval Aanvoer brandbaar (UK/Frankrijk/Duitsland) Gezamenlijke acquisitie Mogelijk buffering van 30.000 ton op ARN-stortplaats Uitwisseling van kennis en ervaring Nieuw initiatieven op het gebied van recycling

Vergisten van GFT Met welke zaken moet je rekening houden? Input/aanvoer Techniek Afzet Langjarige aanvoer van GFT tegen tarief verzekeren om financiering mogelijk te maken = 60% inkomsten Gemeenten willen via Europese aanbesteding korte contracten en lage verwerkingsprijzen Zijn er alternatieve stromen voorhanden? Voldoende structuurmateriaal om compostering mogelijk te maken Zoveel mogelijk bewezen techniek gebruiken. Bewezen in de praktijk of realistische schaal Wel ruimte voor eigen inbreng en optimalisatie Investeren versus exploitatie Milieu versus kosten. In de open lucht composteren is goedkoop maar wel milieuonvriendelijker Afzet gas in welk segment? Kwaliteitseisen? Afzetgarantie = 17% van de inkomsten Afzet CO2 in welk segment? Kwaliteit/afzetgarantie Afzet compost in welk segment? Subsidie mogelijk? = voor ARN 23% van de inkomsten

Klimaatdoelstelling GR MARN levert met de regionale vergisting van haar GFT een zeer belangrijke bijdrage aan haar regionale klimaatdoelstellingen. Met het vergisten van het vrijkomende GFT-afval in plaats van composten vindt een reductie plaats van 10.000 ton CO 2 (*) per jaar o.a. door de inzet van duurzaam opgewekt gas in het openbaar (bus) vervoer ARN kan door realisatie een van haar strategische doelstellingen realiseren. (*) CO 2 -tool Vereniging Afvalbedrijven

Afspraken met GR MARN Keuze mogelijkheid geboden in behalen milieudoelen en daarmee samenhangende kosten (voorbeeld inzet geproduceerd gas, afzet CO2 e.d.) Totale investering circa 15,5 mio euro (Rabo-bank) Verwerkingsprijs 45,- per ton SDE-subsidie (maximaal 12 miljoen in 10 jaar) in principe beschikbaar om tariefskorting te geven

Wat gebeurt waar?

VERGISTER (2 modules van 20.000 ton)

Van digestaat tot compost Digestaat Zeven en toevoegen structuur materiaal Compost

Gasopwerking Biogas moet worden opgewerkt om ten minste aardgaskwaliteit te bereiken Verwijderen ammoniak en zwavelwaterstof Vervolgens CO 2 (koolstofdioxide) afscheiden = 2.500 ton op jaarbasis voor tuinbouw/koeling Het groen gas wordt getransporteerd naar het invoerpunt van het openbare (regionale) net

CO 2 reductie in tonnen p/j Klassiek composteren 1.929 Vergisten standaard 4.860 Verschil: ± 3.000 Vergisten ARN: Groengas injectie Verhouding: 2,5 12.179 Verschil: ± 10.000 Verhouding: 6,3 Voordelen bereikt door: Lokale verwerking (transportafstanden) Compost hoogwaardig afzetten (veenvervanger) Reststofverwerking (intern ARN) Afnemerpotentieel energie (bussen) vlakbij

GROENE ENERGIE Elke kg GFT-afval levert 1 autokilometer brandstof én compost voor voedselproductie Elke kg uit GFT-afval verkregen brandstof vermijdt inzet fossiele brandstof CO 2, als bijproduct uit gasopwerking, ingezet bij tuinders of als koelmiddel, vermijdt de opwekking hiervan in de petrochemische industrie Levering gas aan openbare net, groencertificaten voor openbaar vervoer in Nijmegen (autobus)

Groen gas als brandstof voor het openbaar vervoer

De nieuwe installatie

De resultaten Ondertussen is vanaf december 2012 circa 950.000 m3 groen gas ingevoed op het openbare net. ARN is gecertificeerd onder NTA 8080 (groencertificaten) Tot op heden geen geurklachten ontvangen 15.000 ton gecertificeerde compost geproduceerd Mogelijkheden voor uitbreiding onderzoeken