VEA 1 Module 4.5 Hulpenergie en bevochtiging in de EPU versie 2.1 Overzicht Hulpenergie Hulpenergie circulatiepompen Waakvlammen Hulpenergie ventilatoren Bevochtiging 2
VEA 2 Hoofdstukkenoverzicht EPU 5.4 Transmissieverliezen 5.5 Ventilatie verliezen 5.6 Interne winsten 5.7 Zonnewinsten 5.6 Interne winsten 5.7 Zonnewinsten 5.4 Transmissieverliezen 5.5 Ventilatie verliezen 5.3 Netto koeling 5.2 Netto ruimteverwarming Systeemrendement 6.3 Systeemrendement 6.3 6 Bruto ruimteverwarming 6 Bruto koeling Opwekkingsrendement (incl. WKK) 7.2.1 Thermische zonneenergie Opwekkingsrendement (incl. WKK) 7.2.1 Eindenergieverbruik ruimte verwarming 9 Verlichting 7.2.2 Eindenergieverbruik koeling 8 Hulpenergie 7.2.1. Bevochtiging - Elektriciteit PV (EPW 12) & WKK (Bijl. A ) 10 Jaarlijks primair energieverbruik Omzettingsfactor 4 Referentiewaarde 4 E-peil Overzicht Hulpenergie Hulpenergie circulatiepompen Waakvlammen Hulpenergie ventilatoren Bevochtiging 4
VEA 3 Hulpenergie circulatiepompen Zorgen de circulatie van het water in de warmwatercircuits en de gekoeldwatercircuits klimatisering Invloedsfactoren: Type regeling van de pompmotoren in de warmwatercircuits Type regeling van de pompmotoren in de gekoeldwatercircuits Criterium: Warm water: bij meer dan 75% van het opgesteld elektrisch vermogen een automatisch werkende toerenregeling of automatisch werkende aan/uit regeling Gekoeld water: bij meer dan 75% van het opgesteld elektrisch vermogen een automatisch werkende toerenregeling 5 Overzicht Hulpenergie Hulpenergie circulatiepompen Waakvlammen Hulpenergie ventilatoren Bevochtiging 6
VEA 4 Waakvlammen Bij plaatselijke toestellen is energieverbruik van de waakvlam al ingerekend in het opwekkingsrendement Opgelet: indien aanwezig bij centrale toestellen niet vergeten dit in te geven in de software! (knoop: Installaties/EPUvolume/Hulpenergie elektrisch en waakvlammen) 7
VEA 5 Overzicht Hulpenergie Hulpenergie circulatiepompen Waakvlammen Hulpenergie ventilatoren Bevochtiging 9 Hulpenergie ventilatoren Ventilatoren zorgen ventilatie en de circulatie van lucht ( koeling of verwarming) in een energiesector Ook ventilatoren van ventiloconvectoren moeten ingegeven worden Elektriciteitsverbruik kan op twee manieren bepaald worden (keuze per energie-sector): Waarde bij ontstentenis Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens 10
VEA 6 Hulpenergieverbruik ventilatoren 1. Waarde bij ontstentenis Het hulpenergieverbruik is afhankelijk van: Het type ventilatiesysteem Het buitenlucht toevoerdebiet Tijdsfractie dat de ventilatoren in bedrijf zijn In de software: Programma berekent het verbruik automatisch Geen extra invoer nodig 11 Hulpenergieverbruik ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (a) Het hulpenergieverbruik is afhankelijk van: Rekenwaarde het geïnstalleerd elektrisch vermogen van de ventilatoren Reductiefactor de regeling van de ventilatoren Fractie van het ontwerpdebiet door de ventilatoren, bestemd de energiesector Tijdsfractie dat ventilatoren in bedrijf zijn Noot: Ook de ventilatoren van ventiloconvectoren, moeten ingegeven worden. 12
VEA 7 Hulpenergieverbruik ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (b) Rekenwaarde het elektrisch vermogen: 2 mogelijkheden: Het maximaal vermogen van de elektromotorventilator combinatie (incl. schakelapparatuur, indien aanwezig) Het nominaal vermogen van de elektromotor (incl. schakelapparatuur, indien aanwezig) Opgegeven door de leverancier 13 Hulpenergieverbruik ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (c) Reductiefactor de regeling Type klimatiseringssysteem 1, 2, 4, 5, 6, 8 Geen regeling of smoorregeling 1.00 Soort regeling Inlaatklepverstelling of waaierschoepverstelling 0.75 Toerenregeling 0.65 Koeltransportmediun = enkel lucht 1.00 0.65 0.50 Invloedsfactoren: Soort regeling Type klimatiseringssysteem (weet software reeds) 14
VEA 8 Hulpenergieverbruik ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (d) Fractie van het ontwerpdebiet doorheen de ventilator, bestemd de energiesector: Fractie debiet bestemd ES allees debiet bestemd ES Tijdsfractie dat ventilator in bedrijf is Software berekent dit automatisch Geen extra invoer nodig 15
VEA 9 17 18
VEA 10
VEA 11 Energiestromen 900 800 Energiestromen (MJ/m²) 700 600 500 400 300 200 PV max. kar. prim. verbruik kar. prim. verbruik verlichting bevochtiging hulpfuncties RV ventilatoren (reële of fictieve) koeling nuttige zonnewarmtewinsten nuttige int. warmtewinsten ruimteverwarming transmissieverliezen bewuste ventilatie in/exfiltratie 100 0 verliezen winsten netto bruto eindverbruik primair verbruik kar. prim. verbruik max. kar. prim. verbruik Typisch aandeel in het totaal primair verbruik (P90a) 27% Transmissie 12% Bewuste ventilatie Pompen 1.50% 7% Ventilatoren 7% Koeling 7% In/exfiltratie 22
VEA 12 Overzicht Hulpenergie Hulpenergie circulatiepompen Waakvlammen Hulpenergie ventilatoren Bevochtiging 23 Hoofdstukkenoverzicht EPU 5.4 Transmissieverliezen 5.5 Ventilatie verliezen 5.6 Interne winsten 5.7 Zonnewinsten 5.6 Interne winsten 5.7 Zonnewinsten 5.4 Transmissieverliezen 5.5 Ventilatie verliezen 5.3 Netto koeling 5.2 Netto ruimteverwarming Systeemrendement 6.3 Systeemrendement 6.3 6 Bruto ruimteverwarming 6 Bruto koeling Opwekkingsrendement (incl. WKK) 7.2.1 Thermische zonneenergie Opwekkingsrendement (incl. WKK) 7.2.1 Eindenergieverbruik ruimte verwarming 9 Verlichting 7.2.2 Eindenergieverbruik koeling 8 Hulpenergie 7.2.1. Bevochtiging - Elektriciteit PV (EPW 12) & WKK (Bijl. A ) 10 Jaarlijks primair energieverbruik Omzettingsfactor 4 Referentiewaarde 4 E-peil
VEA 13 Bevochtiging: algemeen Globaal: sterk vereenvoudigde aanpak Wordt beschouwd: bevochtiging van de buitenluchttoevoer in de ventilatiesystemen Aandeel in totaal primair verbruik is over het algemeen relatief klein (paar percent) 25 Bevochtiging: Netto energie Afhankelijk van: Ontwerpdebiet aan binnenkomende lucht doorheen het bevochtigingstoestel Bevochtigingstoestel speciaal geschikt transport van vocht vanuit afvoerlucht naar toevoerlucht LET OP: recirculatie vochtterugwinning! Een warmtewiel met vochtabsorberende laag is vb. van vochtterugwinning 26
VEA 14 Eindenergieverbruik bevochtiging Eventuele verliezen bij warmtetransport,... (equivalent van systeemrendement bij ruimteverwarming) worden bevochtiging in de EP buiten beschouwing gelaten: bruto wordt dus gelijkgesteld aan netto Opwekkingsrendement is analoog aan het opwekkingsrendement ruimteverwarming (zie module 4.3 Ruimteverwarming EPU: van netto energie naar primair verbruik ) 27 28
VEA 15 29 30