CALAMITEITENPLAN VOOR DE COLLECTIE VAN HET NATIONAAL ARCHIEF

CALAMITEITENPLAN VOOR DE COLLECTIE VAN HET NATIONAAL ARCHIEF WANNEER BIJ EEN CALAMITEIT BOEKEN E.D. BESCHADIGD ZIJN OF GEVAAR VOOR BESCHADIGING LOPEN WAARSCHUW DAN: De Coördinator voor de COLLECTIES of zijn vervanger: Voor privé adressen en telefoonnummers zie ook ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS *BETREEDT DE RUIMTE NIET! *WACHT TOT IEMAND VAN BV EN/OF DE COÖRDINATOR COLLECTIES GEARRIVEERD ZIJN! *VOLG INSTRUCTIES VAN BV EN/OF COÖRDINATOR COLLECTIES! *INDIEN DE BEHEERDER VAN DE RIJKSCOLLECTIE DE HULP VAN DE STICHTING SALVAGE HEEFT INGEROEPEN MOET ZO SNEL MOGELIJK CONTACT MET DE SALVAGE COORDINATOR GEZOCHT WORDEN. 1

BRAND Bij brand zal schade aan de collectie pas kunnen worden vastgesteld wanneer de brandweer de plek heeft vrijgegeven. Het hoofd BHV en de Coördinator ontruiming collecties nemen situatie ter plekke op eventueel in samenwerking met de salvage coördinator. DE VOLGENDE ZAKEN MOETEN IN ACHT GENOMEN WORDEN - Voorzichtig bij betreden ruimtes! Let op omvallen/instorten kasten en obstakels. - Verminder stank en eventuele nog aanwezige rook door ventileren. - Zorg dat roet zich niet verspreid naar andere nog schone delen van het gebouw. - Raak beroete boeken etc niet aan; na aanraking is roet vaak niet meer te verwijderen. Wanneer besloten is boeken te gaan verplaatsen uit de ruimte waar brand geweest is neem dan het volgende in acht: - Zorg ervoor dat er veilig in de ruimte gewerkt kan worden; draag stofmaskers, zonodig gasmasker en beschermende kleding. - Verwijder met stofzuigers zoveel mogelijk roet in gangpaden etc. - Verbrand (of gedeeltelijk verbrand) materiaal weghalen uit de betreffende ruimte. - Beroet en niet beroet materiaal gescheiden houden. - Droog roet voorzichtig van objecten verwijderen door een stofzuiger vlak boven het beroete materiaal te houden. Stofzuiger zelf buiten de ruimte houden, zonodig met lange slang werken. Stofzuiger moet voorzien zijn van een HEPA-filter. - Bij kleine branden waarbij mogelijk opzet de oorzaak kan zijn, niet opruimen voordat de politie de zaak heeft kunnen onderzoeken. ZIE OOK: - EVACUATIE VERBRANDE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - NOODVOORRAAD - VERPAKKEN BIJ BRAND IS ER VAAK OOK WATERSCHADE DOOR BLUSWATER ZIE OOK: - WATERSCHADE - EVACUATIE NAT MATERIAAL 2

WATERSCHADE Na melding van waterschade aan delen van de collectie nemen Hoofd BV en de Coördinator ontruiming collecties de situatie ter plekke op. Zij besluiten wat de te volgen procedure zal zijn. LEKKAGE - Plaats zo mogelijk emmers en bakken om lekwater op te vangen. - Dek stellingen en kasten af met plastic. - Breng zo mogelijk nog droge boeken in veiligheid. - Bij een hoge luchtvochtigheid en temperatuur kunnen boeken gemakkelijk beschimmelen; getroffen ruimte laten koelen, ventileren en ontvochtigen. - Water opdweilen danwel opzuigen (schoonmaakdienst). Meer dan 10 cm water kan door de brandweer worden opgepompt. - Nat materiaal klaar maken voor evacuatie, zodat het elders ingevroren kan worden. Emmers, dweilen, afdekplastic, waterstofzuiger etc bevinden zich bij de noodvoorraad op de derde etage van het dienstenblok in de ruimte tegenover de toiletten. ZIE OOK - NOODVOORRAAD. - ADRESSEN HULPDIENSTEN DERDEN - EVACUATIE MATERIAAL - SCHIMMEL 3

WATERSCHADE TIJDENS OVERSTROMING - Probeer het water buiten te houden d.m.v. het dichtkitten van deuren, absorberende kussens, zandzakken etc. - Water dat zich in een magazijn bevindt moet eruit gepompt worden. Dit kan door de brandweer gedaan worden. Bij een grootschalige overstroming zal de brandweer niet kunnen helpen: er moeten dus pompen worden gehuurd. - Bij een hoge luchtvochtigheid en temperatuur kunnen boeken gemakkelijk beschimmelen: getroffen ruimte laten koelen, ventileren en ontvochtigen. - Boeken nemen veel vocht op en zullen in het water opzwellen, hierdoor kunnen stellingen en kasten uit elkaar gedrukt worden en omvallen; stabiliseer kasten en neem zonodig één of meerdere boeken weg op iedere kastplank. Draag beschermende kleding en veiligheidshelm. Let erop dat de kast niet topzwaar wordt door alleen de onderste planken te ontruimen. NA EEN OVERSTROMING - Meer dan 10 cm water in het magazijn water eruit laten pompen door de brandweer of m.b.v. gehuurde pompen. - Minder dan 10 cm water in het magazijn water laten verwijderen door schoonmaakdienst en m.b.v. waterstofzuigers. - Boeken nemen veel vocht op en zullen in het water opzwellen, hierdoor kunnen stellingen en kasten uit elkaar gedrukt worden en omvallen; Stabiliseer kasten en neem zonodig één of meerdere boeken weg op iedere plank. Draag beschermende kleding en veiligheidshelm. Let erop dat de kast niet topzwaar wordt door alleen de onderste planken te ontruimen. - Breng zo mogelijk nog droog materiaal zo spoedig mogelijk in veiligheid. - Nat materiaal evacuatie-klaar maken om te laten invriezen. ZIE OOK: - ADRESSEN HULPDIENSTEN DERDEN - EVACUATIE MATERIAAL - SCHIMMEL - NOODVOORRAAD 4

EVACUATIE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL ALGEMEEN De Coördinator ontruiming collecties geeft aan welke boeken geëvacueerd moeten worden. Daarbij moeten de volgende zaken in acht worden genomen: - Aanwijzingen van brandweer en andere autoriteiten dienen opgevolgd te worden. - Bij evacuatie dient de prioriteitenlijst geraadpleegd te worden. - De evacuatie van bibliotheekmateriaal dient nauwkeurig geregistreerd te worden op het daarvoor bestemde evacuatieformulier. ZIE OOK: - EVACUATIE ONBESCHADIGDE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - EVACUATIE VERBRANDE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - EVACUATIE NATTE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - VERPAKKEN - REGISTRATIE EVACUATIE 5

EVACUATIE VAN ONBESCHADIGDE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - Gebruik zonodig de kratten en dozen uit de NOODVOORRAAD. - Laat één persoon of meer personen alleen registreren. Noteer de inhoud, de plaats en de bestemming van de doos of het krat op het evacuatieformulier. - Pak de dozen niet te vol; ze moeten ook nog verplaatst kunnen worden! ZIE OOK: - VERPAKKEN - NOODVOORRAAD - REGISTRATIE EVACUATIE 6

EVACUATIE VAN VERBRANDE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL - Stabiliseer de situatie, maak gangpaden vrij en zorg dat zich roet niet naar schone delen van het gebouw kan verplaatsen. - Verwijder zoveel mogelijk roet voordat boeken aangeraakt worden, eenmaal aangeraakt kan het roet vaak niet meer verwijderd worden! - Beroet en niet beroet materiaal gescheiden houden. - Droog beroet materiaal hoeft niet geëvacueerd te worden, alleen droogreinigen en herverpakken. - Nat beroet materiaal zo mogelijk alleen hanteren op roet-vrije plekken. Per boek in een laag krat pakken. Laten invriezen, vriesdrogen en roet met stofzuiger verwijderen. - Gebruik eventueel de dozen en kratten uit de noodvoorraad. - Zorg voor een schone inpak-ruimte. - Laat één of meerdere personen alleen registreren. Noteer de inhoud en bestemming van de doos op het evacuatieformulier. ZIE OOK: - VERPAKKEN - NOODVOORRAAD - WATERSCHADE - REGISTRATIE EVACUATIE - ADRESSEN HULPDIENSTEN DERDEN 7

EVACUATIE VAN NATTE BOEKEN EN ANDER MATERIAAL NATTE BOEKEN MOETEN ZO SNEL MOGELIJK WORDEN INGEVROREN! - Stabiliseer de situatie, maak gangpaden vrij, zo mogelijk de ruimte koelen, ventileren en ontvochtigen. - Wees bedacht op een schimmelexplosie. - Zorg voor een schone, droge inpak-ruimte. - Laat één of meer personen alleen registreren. Noteer de inhoud en de bestemming van de doos of het krat op het evacuatieformulier - Gebruik kratten en dozen uit de noodvoorraad. - Bij kratten kan het materiaal van elkaar gescheiden worden met siliconen papier. Bij dozen worden plastic zakken gebruikt. Deze zakken worden niet gesloten. - Scheidt natte boeken van vochtige boeken; natte boeken invriezen en vochtige zo mogelijk aan de lucht drogen, bij grote partijen ook invriezen. - Probeer natte boeken niet te openen: NAT PAPIER SCHEURT ZEER SNEL! - Leg tussen de boeken een vel siliconenpapier of stop ze apart in een open plasticzak zodat ze niet aan elkaar vastvriezen, probeer echter aan elkaar gekleefde boeken niet te scheiden. - Stop de dozen niet te vol: nat materiaal is zwaar! - Houdt leren en perkamenten banden apart. - Kunstdrukpapier nathouden tot aan het invriezen, niet gedeeltelijk laten drogen - Nat plano materiaal apart leggen en in kleine stapels, max. 5 cm een open plastic zak doen of siliconenpapier tussen schieten, in het uiterste geval met lade en al in laten vriezen. - Natte foto's heel voorzichtig behandelen; OPPERVLAK NIET AANRAKEN! - Grote hoeveelheid foto s apart verpakt in polyester hoesjes, invriezen, ontdooien en aan de lucht handmatig drogen, invriezen en vriesdrogen. - Fotoalbums invriezen en vriesdrogen. - Dia s ontramen (oude raampje bewaren i.v.m. informatie die er op staat vermeld), spoelen met koud water, drogen met behulp van opengebogen paperclip door filmtransportgaatjes aan waslijn. Bij grote hoeveelheden verpakken in plastic zakjes met een paar druppels formaline daar aan toegevoegd, invriezen, ontdooien en aan 8

de lucht laten drogen. - Microfilms aan de lucht laten drogen. Indien dit niet mogelijk is de films in koud water houden en naar een filmlaboratorium sturen om gespoeld en gereinigd te worden. ZIE OOK: - VERPAKKEN - NOODVOORRAAD - ADRESSEN HULPDIENSTEN DERDEN - REGISTRATIE EVACUATIE 9

VERPAKKEN BIJ EVACUATIE - Kies een schone en droge ruimte om de boeken ordelijk in te kunnen pakken. - Laat één persoon nauwkeurig registreren wat waarin is ingepakt en waar het naar toe moet. - Pak dozen en kratten niet te vol! - Stop niet allerlei soorten materiaal bij elkaar. - Gebruik bij nat materiaal siliconenpapier of plasticzakken om te voorkomen dat alles aan elkaar vastvriest. - Zware boeken plat of met de rug naar beneden verpakken. ZIE OOK: NOODVOORRAAD 10

REGISTRATIE EVACUATIE - Maak met behulp van het etikettenapparaat (elektrisch) nieuwe etiketten in tweevoud. Op deze etiketten moet de volgende informatie staan: * Volgnummer * Nummer magazijn / depot * Kastnummer / planknummer * Signatuur eerste en laatst stuk - Plak één etiket op de doos of het krat en het andere op het evacuatie formulier. - Alle evacuatie formulieren moeten bij de coördinator worden ingeleverd. - Alle dozen en kratten moeten worden voorzien van een sticker van de instelling met adres. Wanneer de dozen en kratten geëvacueerd worden moet aan de volgnummers de plaats van bestemming en de vervoerder toegevoegd worden. 11

SCHIMMEL SCHIMMELGROEI NA WATERSCHADE KAN BINNEN 48 UUR EEN FEIT ZIJN. - Vochtig en halfnat materiaal beschimmeld het snelst. - Actieve schimmel is wollig, slijmerig. niet actieve schimmel vaak droog en poederig - Schimmel is vaak het eerst zichtbaar op zijkanten/randen van boeken of tussen platten en schutbladen. - Beschimmeld en niet-beschimmeld materiaal scheiden. - Boeken zo snel mogelijk drogen, wanneer dit niet binnen 48 uur kan moeten de boeken ingevroren worden. - Eenmaal beschimmelde boeken ook invriezen danwel laten ontsmetten d.m.v. gammastraling. - Schimmels zijn ongezond! Draag handschoenen, beschermende kleding en een fijn stofmasker (P3), desnoods een gasmasker. - Verwijder droge schimmelsporen d.m.v. stofzuigen met een speciale stofzuiger voorzien van een HEPA-filter. ZIE OOK: - ADRESSEN HULPDIENSTEN DERDEN - NOODVOORRAAD 12

ADRESSEN VAN HULPDIENSTEN DERDEN VRIESDROGEN/TRANSPORT DE TIENDSCHUUR TILBURG 013-4641777 VRIESDROGEN/TRANSPORT PRESERVATION TECHNOLOGIES B.V. KRIMPEN a/d IJSSEL 0180-521188 / 06-53672024 VRIESDROGEN/TRANSPORT RESTAURATIE ATELIER HELMOND 0492-553990 VRIESDROGEN/TRANSPORT HELICON-CONSERVATION SUPPORT BV (voorheen CCC) 06-222 48 144/ 06-222 48 195, 0172-234556, fax 0172-233213 VRIESDROGEN/TRANSPORT RESTAURATIE ATELIER STERKEN / DOCUMENTWACHT BEEKBERGEN 055-5423147/06-53939353 VRIESDROGEN ART CONSERVATION ROTTERDAM 010-2340291 VRIESDROGEN/TRANSPORT SCHRIJEN, NIEUWSTAD (L) 046-4854464/06-53665289 Mogelijk zijn er meer bedrijven in Nederland die hun diensten op dit gebied aanbieden. Het feit dat deze hier niet genoemd worden wil geenzins zeggen dat deze niet geschikt zouden zijn. Wij zijn alleen niet op de hoogte van hun bestaan. ONTRUIMINGSMATERIAAL: Verhuizer:Abbink Internationaal: Huisverhuizer, Zuiderweg 70, 2289 BR Rijswijk, tel: 070-336 73 00, fax: 070-336 73 53. UTS Nederland: verhuizer met specialistische tak van calamiteiten verhuizingen. Postbus 84152, 3009 CD, Rotterdam, tel: 010-455 90 88, fax: 010-421 49 44. Overtoom international Nederland B.V., postbus2 3734 ZG Den Dolder, tel:030-229 62 11, fax : 030-229 41 73 Vink Lisse, Postbus 28, 2160 AA Lisse, tel: 0252 46 13 00, fax: 0252 41 77 01 Gamma, Televisiestraat 12-16, 2525 KD Den Haag, tel: 070-388 66 22, fax: 070-388 50 79 Praxis: Tuin- en Bouwmarkt, Verheeskade 287, 2521 Den Haag, tel: 070-381 80 81 VERPAKKINGSMATERIAAL: Jansen, Wijsmuller & Beuns B.V., veerdijk 44, 1531 MS Wormer, tel: 075-621 10 01, Fax: 075-621 68 11. Veha, Anthonie Fokkerstraat 1, 3772 MP Barneveld, tel: 0342-490 409, fax: 0342-490 975. FOTOGRAFISCHLABORATORIUM: 13

Guus Jautze van Gynstraat 27, 2288 GB Rijswijk, tel: 070-319 21 21, fax: 070-399 33 88. SCHIMMELBESTRIJDING: ISOTRON ( GAMMASTER) EDE, Morsestraat 3, 6716 AH Ede, tel: 0138-637476, fax:0138-639643. POMPEN VERHUURBEDERIJF: BoRent, Pletterijkade 9-12-14, 2515 SE Den Haag, tel: 070-382 54 54, fax: 070-382 13 58 LUCHTONTVOCHTIGERS VERHUURBEDRIJF: Munters Droogtechniek, Energieweg 39, 2404 HE Alphen aan de Rijn, 0172-42 16 00. Verhuur: Kleine dreef 59, 5504 IG Veldhoven, tel: 040-254 54 12. ISS NEDERLAND B.V. DAMAGE SERVICES B.V. ( in samenwerking met Helicon), tel: 0800 0220405 (alarmnr.), tel: 06-218 636 93, tel: 040-262 42 39 VERHUISBEDRIJF: Verhuizer: Abbink Internationaal: Huisverhuizer, Zuiderweg 70, 2289 BR Rijswijk, tel: 070-336 73 00, fax: 070-336 73 53. CATERING (raadpleeg eventueel de GoudenGids voor dichtbijgelegen firma) VERZEKERAARS HULP DIENST / STICHTING SALVAGE / ALARMNUMMER 055-577 50 77/ INFORMATIENUMMER 0570-78 35 35 Waarschijnlijk zijn er meer bedrijven in Nederland die hun diensten op dit gebied aanbieden. Het feit dat deze hier niet genoemd worden wil geenszins zeggen dat deze niet geschikt zouden zijn. 14

NOODVOORRAAD DE NOODVOORRAAD BEVINDT ZICH.. HIER BEVINDEN ZICH (basispakket) Aantal Artikel 2 rol PE-vlakfolie, transparant, 4000 mm, 200, 50m 2 Safety handkartonsluiters 2 verpakking à 6 stuks 4 verpakking à 15 stuks 5 verpakking à 20 stuks Bruin zelfklevend polyvinyl tape Breedte 50 mm, lengte 66 m. Komo huisvuilzakken Pedaalemmerzakken 200 Diepvrieslabels 2 verpakking á 10 stuks Watervaste stiften edding 500 zwart 2 Delta slangdouche 2207 100 Verhuisdozen 40 Opvouwbaar krat: 60x40x31cm geperforeerd 2 Universele onderwagen: 610 x 410 mm met rubberbanden 1 Trappen steekwagen 10 Roetsponzen Smoke cleaning sponges 1 verpakking à 12 stuks Minibooms sorbent, water absorberent materiaal (slangvormig) 1 verpakking á 10 stuks PEL-watercushionabsorberend, waterwerend kussen verpakking van 10 stuks 500 vel Filtreer papier, blotting paper 6 Explosie beveiligde waterproof staaflampen 9 verpakking à 2 stuks 1 verpakking á 50 stuks Batterij 1,5V monocel LR20 t.b.v. staaflampen Laboratoriumjas, light-duty kwaliteit polyetheen 15

1 verpakking à 25 stuks 1 verpakking à 12 paar 2 verpakking á 100 stuks 2 verpakking á 100 stuks 4 verpakking à 10 stuks Coveralls maat L Veiligheidshandschoenen Handschoen nitril Touch N tuff maat 7,5-8 niet streriel, niet gepoederd Handschoen nitril Touch N tuff maat 8,5-9 niet streriel, niet gepoederd 3M 9332 Filtermasker FFP3 2 kluwen Polypak propyleen paktouw 2000 gr 1 Aluminium trap; 6 treden type ceo 6 5 Verbandtrommel EHBO 2 Superschaar Allround 2 Stanley messen 1 Koevoet 1 Hamer 1 set Assortiment schroevendraaiers 1 Waterpomptang 1 set Steek-ringsleutels 1 Metaalzaag 1 Gereedschapskist 1 verpakking á 50 stuks 2 verpakking á 10 stuks 1 verpakking á 3 stuks Allesdoekjes viscose Non woven dweil Handveger kunststof 1 verpakking Stofblik extra groot per 3 stuks 3 verpakking à 4 stuks 1 verpakking á 2 stuks Viscose spons Vloertrekker / watertrekker 16

1 verpakking á 2 stuks 1verpakking á 2 stuks 1 verpakking á 2 stuks Bezemstelen 150 x 32.5 mm Zaalvegers 50 cm Bezemsteel 4 Waterstofzuigers 28 mm Adressenlijst leveranciers noodvoorraad Conservation Resources (UK) Ltd Units 1, 2 & 4, Pony Road, Horspath Industrial Estate, Cowley, Oxfordshire OX4 2RD England, tel: +44 (0) 1 865 74 77 55, fax: + 44 (0) 1 865 74 70 35 Emergo Postbus 4, 1120 AA Landsmeer, Tel: 020 487 7000, Email: info@emergo.nl Overtoom international Nederland B.V Postbus2 3734 ZG Den Dolder, tel:030-229 62 11, fax : 030-229 41 73 Groeneveld intersafebv Postbus 86, 3300 AB Dordrecht, tel: 078-618 14 00fax: 078-652 46 05 Info@groeneveld-intersafe.nl Jansen, wijsmuller & Beuns Postbus 166, 1530 AD Wormer, tel: 075-62 11 001 Preservation Equipment Ltd. Vinces road, Diss, Norfolk, England IP22 4HQ, tel: +44 1379 647 400, fax: +44 1379 650 582, Email: info@preservationequipment.com Vink Lisse Postbus 28, 2160 AA Lisse, tel: 0252 46 13 00, fax: 0252 41 77 01 17

INLEIDING CRISIS TEAM PRIORITEITEN COLLECTIES NUMMERS EN ADRESSEN EVACUATIE BOEKEN BRAND WATER- SCHADE SCHIMMEL NOOD- VOORRAAD 18

NUMMERS DERDEN PRIVÉ ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS PLATTEGROND GEBOUW MET PRIORITEITEN COLLECTIES 19