Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Neus-Keel-Oor operaties bij kinderen Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt www.jessazh.be versie maart 2016 (Object-ID 233771)
Welkom Het team van de afdeling kinder- en Jeugdgeneeskunde heet u van harte welkom. Wij hopen dat het verblijf op onze afdeling aangenaam en voorspoedig verloopt. In overleg met uw behandelende arts heeft u besloten om één of meer van de hieronder vermelde ingrepen bij uw kind te laten uitvoeren: А verwijderen van keelamandelen А verwijderen van neuspoliepen А plaatsen van buisjes in het trommelvlies А doorprikken van het trommelvlies ( paracentese ) Deze brochure geeft informatie over de operatie en de nazorg. Uitgebreide informatie over de opname vindt u terug in de brochure Welkom op de afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde. Indien u nog vragen heeft na het doorlezen van deze brochure, kan u steeds terecht bij uw behandelende arts. We wensen uw kind alvast een vlot herstel! 1
Inhoud 1. Voorbereiding p. 3 2. De operatie p. 3 2.1. Keelamandelen verwijderen p. 4 2.2. Neuspoliepen verwijderen p. 5 2.3. Trommelvliesbuisjes p. 5 2.4. Doorprikken van het trommelvlies p. 6 3. Na de operatie p. 6 4. Thuiszorg na het verwijderen van keelamandelen p. 7 5. Verwikkelingen of problemen p. 8 6. Dosering van courante pijnmedicatie p. 10 7. Contactgegevens p. 11 Is uw kind diabetespatiënt? Signaleer dit tijdig aan uw arts! Vraag duidelijke instructies met betrekking tot de orale inname van medicatie of insuline-inspuiting. Deze brochure geeft het standaardverloop van de ingreep en de daaropvolgende dagen weer. Afwijkingen hiervan zijn in de praktijk echter altijd mogelijk. 2
1. Voorbereiding De dag van de operatie moet uw kind nuchter zijn, en mag het vanaf middernacht niets meer eten of drinken. Indien de ingreep in de namiddag gepland is, mag uw kind eten tot 07u00 en suikerwater drinken tot 08u30. Is uw kind op de dag van de ingreep ziek (ernstig verkouden met koorts of een kinderziekte), dan kan de ingreep niet doorgaan. Heeft uw kind de dagen voor de ingreep koorts, geef dan géén aspirinebevattende medicatie (bv. Afebryl, acetylsalicylzuur, ) en meld het aan uw behandelende arts. Aspirine beïnvloedt de stolling. Uw kind mag daarom tot twee weken voor de ingreep geen aspirine innemen. Paracetamol (perdolan siroop, dafalgan siroop, curpol siroop) beïnvloedt de stolling niet en mag u wel geven. U heeft, bij het afspreken van de operatie, een voorschrift met pijnmedicatie van uw behandelende arts meegekregen. Het is belangrijk dat u de pijnmedicatie bij de apotheker haalt en op voorhand in huis heeft. Het verwijderen van de keelamandelen is een pijnlijke ingreep. Uw kind krijgt voor/tijdens de ingreep pijnmedicatie die voldoende werkt wanneer hij/zij wakker wordt. Nadien wordt de pijn opgevolgd op de afdeling en wordt er volgens de gemeten pijnscore pijnstillende medicatie bijgegeven. 2. De operatie Uw kind zal gehospitaliseerd worden op de afdeling kinder- en Jeugdgeneeskunde. De ingrepen vinden plaats onder algemene verdoving (=narcose). Eén van de ouders mag aanwezig blijven in de operatiekamer tot uw kind slaapt. Na de ingreep mag één van de ouders aanwezig zijn in de ontwaakkamer. We vragen wel de privacy van andere patiënten te respecteren. 3
2.1 Keelamandelen verwijderen De keelamandelen ( tonsillen ) zijn te zien als knobbels links en rechts achter in de keel (zie tekening). Amandelen hebben als taak binnendringende bacteriën en ziektekiemen onschadelijk te maken en de weerstand tegen ziekte te vergroten. Zij werken als een soort filter en zolang dat goed gaat, zijn amandelen zeer nuttig. keelamandelen We adviseren de keelamandelen te verwijderen wanneer deze te vaak ontsteken, of in geval van te grote keelamandelen die de ademhaling belemmeren. Dit kan nachtelijke onrust met snurken, het stoppen met ademen en een nadelige invloed op het eet- en groeipatroon van kinderen tot gevolg hebben. Bij de operatie worden de amandelen stapsgewijs losgemaakt van de onderliggende weefsellaag. Het verwijderen van amandelen heeft geen invloed op de weerstand (immuniteit) van uw kind. 4
2.2. Neuspoliepen verwijderen De neuspoliepen ( adenoïd ) bevinden zich achter de neus, boven het zachte gehemelte. Neuspoliepen zijn vooral bij jonge kinderen aanwezig. Ongeveer vanaf het 8ste levensjaar neemt de grootte ervan af. Aan weerszijden van de neuspoliepen begint de zogenaamde buis van Eustachius, ook trompetbuis genoemd, de verbinding waarlangs lucht van de neus-/keelholte naar de oren gaat. Wanneer de neuspoliepen de hoeveelheid binnendringende ziekteverwekkers niet meer aankunnen, raken ze ontstoken. Hierbij ontstaat vaak een forse zwelling van de poliepen. Dit kan leiden tot steeds terugkerende verkoudheden met chronische neusloop. Andere klachten kunnen zijn: slecht slapen, snurken, veel door de mond ademen of herhaalde oorontstekingen. In eerste instantie probeert men uw kind te behandelen met medicatie. Wanneer het onvoldoende lukt om de klachten onder controle te krijgen met medicatie, kan het nuttig zijn om de neuspoliepen te verwijderen. Het verwijderen van de neuspoliepen gebeurt via de mondholte. Deze ingreep heeft geen invloed op de weerstand (immuniteit) van uw kind. 2.3. Trommelvliesbuisjes Herhaalde ernstige middenoorontstekingen of indikking van het middenoorvocht met vervolgens belangrijk gehoorverlies en taalontwikkelingsstoornis, zijn een indicatie voor het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Bij deze ingreep wordt een klein sneetje van 3 mm gemaakt in het trommelvlies, en wordt het ingedikte vocht uit het middenoor verwijderd. Nadien wordt het trommelvliesbuisje door het trommelvlies geplaatst (zie tekening). 5
Het trommelvliesbuisje zelf komt spontaan los van het trommelvlies, gewoonlijk is dat 6 tot 9 maanden later. Uitzonderingen hierop zijn mogelijk. Het is mogelijk dat u het buisje vindt of dat het bij de controleconsultatie los in de gehoorgang aanwezig is en verwijderd wordt. Uitzonderlijk kan een trommelvliesbuisje een permanente perforatie van het trommelvlies veroorzaken, dat later heelkundig kan hersteld worden. Oorontstekingen geven echter véél meer kans op blijvende perforatie. 2.4. Doorprikken van het trommelvlies In sommige gevallen is het enkel nodig een klein sneetje te maken en het vocht uit het middenoor te zuigen. Meestal is het trommelvlies na 3 tot 5 dagen dichtgegroeid. 3. Na de operatie Uw kind kan na de operatie heel onrustig zijn (huilen, roepen, angstig, ). Dit is normaal, en het kind ervaart deze onrust niet bewust. Na het verwijderen van de keelmandelen heeft uw kind pijn in de keel. Vaak heeft het nog wat oud bloed in de neus en in de mond. Veel drinken is erg belangrijk. Meestal is hiervoor wat extra aansporing nodig. Door de koude dranken en de slikbewegingen nemen zowel de pijn als de vieze smaak in de mond af. Na het verwijderen van de neuspoliepen is de pijn beperkt. Laat uw kind regelmatig een koude drank drinken op de dag van de ingreep. 6
Na het plaatsen van trommelvliesbuisjes kan er soms wat slijm of bloed zichtbaar zijn in de gehoorgang. U kan beter geen watje in het oor aanbrengen, dit belemmert de verluchting van de gehoorgang en het middenoor. Oorpijn treedt zelden op, pijnstilling is meestal niet nodig. Een controle van de buisjes vindt plaats na 1 tot 2 weken. Tot dan is het belangrijk de oortjes van vocht te vrijwaren. Dit wil zeggen: niet zwemmen, en bij het nemen van een bad een watje met vaseline (=waterafstotend) in het oor aanbrengen. Normaal gesproken mag uw kind na één of meerdere van deze ingrepen dezelfde dag naar huis. Uw behandelende arts controleert uw kind voordat u huiswaarts gaat. Er wordt dan tevens een controle-afspraak gemaakt. 4. Thuiszorg na het verwijderen van keelamandelen Na een keelamandeloperatie kan het eten en praten pijnlijk zijn. Deze pijn kan uitstralen naar de oren en uw kindje kan klagen over oorpijn. De eerste dagen na de ingreep is het belangrijk regelmatig (op vaste tijdstippen) pijnstilling (suppo s of siroop: perdolan/dafalgan/curpol) te geven. Geef de voorkeur aan siroop, omdat de werking van pijnstillende siroop reeds ten volle actief is vanaf 30 minuten na inname, en die van suppo s pas na 75 minuten. Wanneer uw kind praat, klinkt dat in het begin alsof het een volle mond heeft. Al deze klachten verdwijnen spontaan. Op de plaats van de verwijderde amandelen ontstaat een grijswit beslag. Dit is normaal en is geen teken van infectie. Wel kan het aanleiding geven tot een vieze smaak in de mond en een slechtruikende adem. Dit beslag verdwijnt vanzelf. 7
Geef uw kind de eerste dagen zacht voedsel, koud of lauw, en laat het veel koude vloeistoffen drinken (zoals water, suikerwater, appelsap, ). Dit houdt de keel schoon en vermindert de pijn. Driemaal een klein slokje is beter dan éénmaal een grote slok. Enige aandrang is hiervoor soms nodig. Ook waterijsjes zijn prima. Vermijd melkproducten, koolzuurhoudende dranken zoals cola, limonade, spuitwater,.. en zure dranken zoals fruitsap. Hou uw kind een paar dagen binnen en thuis van school. In het algemeen is een kind na een week weer voldoende genezen om buiten te spelen en terug naar school te gaan. 5. Verwikkelingen of problemen Nabloeding Na het verwijderen van keelamandelen en neuspoliepen bestaat er een kans op nabloedingen. Deze is het grootst gedurende de eerste 24 uur na de ingreep. Neem contact op met het ziekenhuis bij vers bloedverlies uit de neus of mond. Een nabloeding kan optreden tot zelfs 10 dagen na de ingreep. Het is belangrijk de eerste 10 dagen na de ingreep geen inspannende activiteiten (pretpark, kinderfeestje, reis ) te ondernemen. Wanneer in uw familie bloedstollingsstoornissen of bloedziekten voorkomen, kan de kans op een nabloeding en daarmee het risico voor uw kind groter zijn. Het is van belang voor uw kind dat wij hiervan op de hoogte zijn. Koorts Uw kind kan na de ingreep temperatuursverhoging hebben. Hierover moet u zich geen zorgen maken. Neem wel contact op met uw behandelende arts als de temperatuursverhoging gepaard gaat met overprikkelbaar gedrag of langer dan twee dagen boven de 38 C blijft. 8
Uitdroging Een ander probleem kan zijn dat uw kind niet wil drinken. Probeer toch met zachte aandrang uw kind een favoriete drank te laten drinken (geen sinaasappelsap of koolzuurhoudende dranken zoals cola, limonade, spuitwater, want dat is pijnlijk). Wanneer dit niet lukt, kan u best contact opnemen met uw behandelende arts of de spoedgevallendienst. Permanente perforatie van het trommelvlies na buisjes Dit gebeurt uitzonderlijk en kan op latere leeftijd heelkundig hersteld worden. Chronische oorloop Dit komt uitzonderlijk voor na het plaatsen van buisjes. De behandeling bestaat uit intensieve reiniging van de oortjes door uw behandelende arts en het toedienen van antibiotica en oordruppels. Noteer hier uw vragen ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------- 9
6. Dosering van courante pijnmedicatie Gebruik het meegeleverde doseerspuitje en trek de medicatie op, tot het gewicht van uw kind Paracetamol (= Dafalgan siroop, Curpol siroop, Perdolan siroop, Perdolan mono suppo) 15 mg/ kg / toediening maximum 4 x per 24u én een minimum interval van 4u respecteren Ibuprofen (= Perdophen siroop, Junifen siroop, Nurofen siroop) 10 mg/kg / toediening maximum 3 x per 24u én een interval van 6 8u respecteren Dien na het verwijderen van keelamandelen 3 dagen op vaste tijdstippen de klok rond pijnmedicatie toe!!! Indien dit mogelijk is, en het kind wil siroop innemen, geven we de voorkeur aan siroop boven suppo s. Paracetamol siroop werkt ten volle na 30 minuten, een suppo pas na 75 minuten. De opname van medicatie via een suppo in het bloed ligt tussen de 40 en 80% en is dus onvoorspelbaar. 10
7. Contactgegevens campus Virga Jesse Kinderartsen dr. Peter Aerssens dr. Philippe Alliet dr. Derize Boshoff dr. Claudia Coolen dr. Marie Sophia Feytons dr. Elke Janssens prof. dr. Guy Massa dr. Marc Raes dr. Koen Vanden Driessche dr. Wendy Werckx dr. Renate Zeevaert NKO-Artsen dr. Tony Cox dr. Christine De Mulder dr. Kristof Deben dr. Jacky Hox dr. Sebastien Janssens de Varebeke dr. Katrien Ketelslagers dr. Marie Amélie Ryckaert dr. Christel Stinckens dr. Lea Suykerbuyk dr. Eduard Van Dijck dr. Patrick Vandeplas De medewerkers van de afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde staan steeds voor u klaar. Wil u meer informatie over het verloop van de opname om uw kind voor te bereiden op de operatie? Geef ons dan gerust een seintje! Tel: 011 30 91 70-011 30 92 70 11
Persoonlijke notities 12