SCHOOLEXAMENREGLEMENT 5 HAVO en 6 VWO 2015-2016 A. ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1. Begripsomschrijvingen 1.1. In dit reglement worden de volgende begrippen gehanteerd. Periode: lesperiode die wordt afgesloten met een toetsweek. Kandidaat: eenieder die door het bevoegd gezag tot het eindexamen wordt toegelaten. Examinator: degene die belast is met het afnemen van het examen. Examenstof: de eisen die aan de kandidaat worden gesteld. Toetsen: schriftelijke toetsen, mondelinge toetsen en/of open boek tentamens in het kader van het schoolexamen; deze worden becijferd. In het PTA worden zij aangeduid als S-toetsen. Praktische opdrachten: een praktische opdracht is een toets met een ander karakter dan een schriftelijke toets: bijvoorbeeld een practicum bij een exact vak of een werkstuk. Praktische opdrachten worden becijferd. In het PTA worden zij aangeduid als P-toetsen. Profielwerkstuk: een profielwerkstuk is een werkstuk, een presentatie daaronder begrepen, waarin op geïntegreerde wijze kennis, inzicht en vaardigheden uit een of twee vakgebieden aan de orde komen. Bij het maken van een profielwerkstuk moet in ieder geval een vak betrokken zijn dat wordt afgesloten met een CE. Eindexamenvak: een vak waarvan door de wetgever van het examenprogramma de inhoud is vastgesteld en dat wordt afgesloten door een school- examen of een centraal examen. Schoolexamen: het geheel van schoolexamenonderdelen. PTA: Programma van Toetsing en Afsluiting. Beschrijving per vak van de te bestuderen examenonderdelen, wijze van toetsing en weging van de cijfers. Directeur: vestigingsdirecteur. Bevoegd Gezag: vestigingsdirecteur. Commissie van Bezwaar: vestigingsinterne commissie die klachten over het schoolexamen behandelt. Combinatiecijfer: het rekenkundig gemiddelde van de op een heel cijfer afgeronde cijfers voor de gevolgde kleine vakken en het profielwerkstuk. Tot de kleine vakken behoren maatschappijleer, ANW en KCV. Artikel 2. Indeling eindexamen 2.1. Het eindexamen bestaat uit twee delen: 1. het schoolexamen (SE) 2. het centraal examen (CE) Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 1
B. REGELING VAN HET SCHOOLEXAMEN Artikel 3. Programma van Toetsing en Afsluiting 3.1 Het Bevoegd Gezag stelt jaarlijks een Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) vast. In het PTA wordt aangegeven welke onderdelen van het examenprogramma in het schoolexamen worden getoetst, de verdeling van de examenstof over de toetsen van het schoolexamen, de wijze waarop het SE wordt afgesloten en de wijze waarop het cijfer voor het SE voor een kandidaat tot stand komt. Artikel 4. Het SE 4.1 Algemeen 4.1.1. De directeur stelt de kandidaten in de gelegenheid voor de vakken waarin zij deelnemen aan het CE, het SE af te sluiten voor aanvang van het CE. 4.1.2. De kandidaten nemen deel aan het SE voor alle vakken waarin zij eindexamen afleggen. 4.1.3. Het SE omvat de stof zoals vermeld in het PTA. 4.1.4. De exacte data en tijdstippen van toetsen, voor zover niet vermeld in het PTA, worden uiterlijk zeven dagen van tevoren bekend gemaakt door de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger. 4.1.5. De examinator dient de stof voor S-toetsen (schriftelijke of mondelinge toetsen) aan het begin van de periode waarin de toets wordt gemaakt, schriftelijk op te geven. Voor P-toetsen (praktische opdrachten) geldt dat de examinator in het begin van de periode waarin de P-toets wordt gemaakt, schriftelijk aan de kandidaten meedeelt aan welke eisen de P-toets moet voldoen en/of volgens welke criteria de toets wordt beoordeeld. 4.1.6. De examinator maakt de S- of P-toets en het bijbehorende correctiemodel in overleg met minstens één sectielid. Indien een sectie uit één persoon bestaat, maakt hij de toets en het correctiemodel in overleg met iemand van een aanpalende sectie of in overleg met een door de directeur aan te wijzen personeelslid. 4.1.7. Het SE voor een vak dat wordt geëxamineerd in het CE wordt tenminste een week voor de aanvang van het CE afgesloten. 4.1.8 Een kandidaat kan een vak pas afsluiten nadat hij heeft deelgenomen aan alle toetsen die behoren tot het SE van dat vak. 4.2. Het profielwerkstuk 4.2.1. Het profielwerkstuk heeft betrekking op één of meerdere vakken van het eindexamen. Tenminste één van deze vakken heeft een omvang van 400 uur of meer voor vwo en 320 uur of meer voor havo. 4.2.2. Een vwo-leerling kan het profielwerkstuk alleen maken of samen met een andere leerling. Samenwerking van meer dan twee leerlingen is niet toegestaan. Indien een duo het Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 2
profielwerkstuk maakt, krijgen beide leerlingen hetzelfde cijfer. Een begeleider die hiervan wil afwijken, treedt in overleg met de afdelingsleider. De docent en de afdelingsleider beslissen in overleg of het voorstel wordt gehonoreerd. De beslissing wordt schriftelijk gemotiveerd. Een havoleerling maakt het profielwerkstuk in begeleid en georganiseerd groepsverband. De uiteindelijke beoordeling komt tot stand op basis van enerzijds het algemene aandeel en anderzijds de individuele bijdrage van de leerling aan het groepswerkstuk. 4.2.3. De kandidaat moet de in het PTA vermelde onderdelen op tijd hebben afgerond en ingeleverd. Het eindproduct moet in tweevoud worden ingeleverd bij de begeleider. Het profielwerkstuk wordt beoordeeld met een heel cijfer. Dit cijfer maakt deel uit van het combinatiecijfer. 4.2.4.De kandidaat moet zijn profielwerkstuk op een in het PTA vermeld tijdstip presenteren. Deze presentatie wordt beoordeeld door de begeleidende docent(en). Het cijfer voor de presentatie maakt deel uit van het eindcijfer voor het profielwerkstuk. 4.3 Toetsingsprocedures 4.3.1. Als er sprake is van een mondelinge toetsing, wordt deze afgenomen door de docent die aan de kandidaat in dit vak lesgeeft (de examinator). Hij laat zich vergezellen door een gecommitteerde of maakt een opname van de toets. De opname wordt niet eerder gewist dan tenminste vijf werkdagen na de bekendmaking van de uitslag van de toetsing. Indien een kandidaat dat wenst kan hij, met opgave van redenen, bij de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger een verzoek indienen voor aanwijzing of wijziging van een gecommitteerde bij de toetsing. 4.3.2. De kandidaat dient alle door hem volgens het PTA samen te stellen (proef)verslagen, literatuurlijsten, werkstukken, en dus alle P-toetsen, uiterlijk op de in het PTA genoemde data in te leveren, uiterlijk om 16.00 uur. 4.3.3. Van de beoordeling van S-toetsen stelt de examinator de kandidaat na maximaal vijf werkdagen na het tijdstip van de toets in kennis. Voor P-toetsen geldt een termijn van vijftien werkdagen. In uitzonderlijke situaties kan de directeur besluiten af te wijken van deze termijn. Indien een kandidaat bezwaar heeft tegen de uitslag van een toets, deelt hij binnen twee werkdagen na bekendmaking van de uitslag van de toets, schriftelijk zijn bezwaar mee aan de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger (zie artikel 5). 4.3.4. Bij elke toets die wordt beoordeeld met een cijfer wordt gebruik gemaakt van de cijfers 1 t/m 10 met de daartussen liggende cijfers met één decimaal achter de komma. Er vindt dus geen afronding plaats op een geheel getal. 4.3.5. De kandidaat ontvangt bij elke toets die deel uitmaakt van het SE een cijfer of beoordeling. 4.3.6. Voor alle toetsen voor het SE geldt dat het gemaakte werk met opgaven, waarderingsnormen en beoordeling door de examinator na ieder periode bij de directeur wordt ingeleverd, die het bewaart of doet bewaren tot 6 maanden na vaststelling van de uitslag van het eindexamen. Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 3
Indien een examinator daarvoor kiest, kan hij P-toetsen na beoordeling teruggeven aan de leerlingen en in plaats van de P-toets bij de directeur of diens plaatsvervanger een lijst inleveren waarop de kandidaten voor hun cijfer hebben getekend. 4.3.7. Het eindcijfer van het SE voor een vak is het gewogen gemiddelde van de beoordeling van de afzonderlijke toetsen. De gewichtsfactor van elke toets wordt in het PTA vermeld. Indien het gemiddelde een getal met twee of meer decimalen achter de komma is, wordt dit afgerond op een getal met één decimaal achter de komma, met dien verstande, dat als de tweede decimaal achter de komma 5 of meer is, de eerste decimaal achter de komma met één wordt verhoogd. Deze manier van afronden geldt niet voor vakken die alleen met een SE worden afgesloten. Voor deze vakken geldt, dat indien het gemiddelde een getal met twee of meer decimalen achter de komma is, dit eerst wordt afgekapt op een getal achter de komma. Daarna wordt het afgekapte getal afgerond op een heel getal. Bijvoorbeeld: 6.49 wordt eerst afgekapt op 6.4 en daarna afgerond op 6.0. 4.4. Absentie en ziekte 4.4.1. Indien een kandidaat een toets niet heeft gemaakt, door een oorzaak onafhankelijk van zijn wil, neemt hij deel aan de eerste inhaalmogelijkheid, voor zover voor de betreffende toets een herkansingsmogelijkheid bestaat. Inhaaltoetsen kunnen niet worden herkanst. Indien een kandidaat zich voor een inhaaltoets heeft ziek gemeld, dient hij zich op de eerstvolgende dag dat hij weer op school aanwezig is te melden bij de secretaris van het examen of diens plaatsvervanger. Deze stelt vervolgens de termijn vast binnen welke de kandidaat de toets alsnog moet maken. Indien de kandidaat de toets niet heeft afgelegd op de vastgestelde datum, wordt aan de betreffende toets het cijfer 1.0 toegekend. 4.4.2. Indien een leerling wegens ziekte een toets niet kan maken, wordt de school uiterlijk 15 minuten voor aanvang van de toets hiervan via de mail (ziekmelden@zaanlands.nl) op de hoogte van gebracht. Als er meerdere toetsen op die dag zijn, is ziekmelding voor de eerste toets voldoende. Gedurende de dag, doch uiterlijk voor 16.00 uur, nemen de ouders telefonisch contact op met de receptie van het Zaanlands Lyceum om deze ziekmelding te bevestigen. Indien de leerling niet op bovenstaande wijze is ziek gemeld, wordt aan de desbetreffende toets het cijfer 1.0 toegekend. NB Afspraak met een arts of tandarts wordt niet beschouwd als ziekte en geldt ook niet als geoorloofde absentie. 4.4.3. Bij ziekte die langer duurt dan één dag, moet de kandidaat iedere volgende dag waarop hij een toets niet kan maken, ziek gemeld worden op de wijze zoals omschreven in artikel 4.4.2. 4.4.4. Indien een kandidaat wegens ziekte in de loop van een toetsdag naar huis wil gaan, meldt hij zich bij de secretaris van het eindexamen of de afdelingsleider van zijn leerjaar, alvorens hij naar huis gaat. Indien de kandidaat zich niet op deze wijze ziek meldt, wordt aan de betreffende toets het cijfer 1.0 toegekend. Het recht op herkansing van de betreffende toets zoals bepaald in artikel 4.6 blijft bestaan. 4.4.5. Indien een kandidaat om dringende redenen anders dan ziekte meent een toets niet te kunnen maken of andere verplichtingen niet te kunnen nakomen, stellen de ouders/ verzorgers de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger onder opgave van Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 4
redenen hiervan onmiddellijk in kennis. Voorafgaand aan de toets(en) beslist de directeur of diens plaatsvervanger of het verzoek tot uitstel van de toets(en) wordt ingewilligd. 4.4.6. Een kandidaat komt voor een vervangende toets in aanmerking indien de directeur en de secretaris van het eindexamen hebben geconstateerd dat hij om geldige redenen een toets heeft verzuimd, of als hij een door de Commissie van Bezwaar gegrond bezwaar tegen de uitslag van de toets heeft ingediend. 4.4.7. Wanneer de examinator of surveillant constateert dat een kandidaat tijdens een toets zonder bericht afwezig is, stelt hij zo spoedig mogelijk de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger op de hoogte van deze absentie. Vervolgens beslissen de directeur en de secretaris van het eindexamen over de te volgen gedragslijn. 4.5. Onregelmatigheden 4.5.1. Indien de examinator of de surveillant constateert dat een kandidaat zich met betrekking tot enige toets schuldig maakt aan enige onregelmatigheid, stelt hij het bewijs van onregelmatigheid veilig en stelt zo spoedig mogelijk de directeur en/of secretaris van het eindexamen op de hoogte van deze onregelmatigheid of neemt direct contact op met de directeur en/of de secretaris van het eindexamen. Deze stelt een onderzoek in. Indien hij na onderzoek bevestigt dat er sprake is van fraude, stelt hij de ouders schriftelijk op de hoogte en kent hij het cijfer 1.0 toe aan de betreffende toets. Het recht op herkansing van de betreffende toets zoals bepaald in artikel 4.6 blijft bestaan. 4.5.2. Indien de examinator constateert dat er sprake is van fraude bij het profielwerkstuk, wendt hij zich tot de directeur. Deze kan beslissen het profielwerkstuk ongeldig te verklaren. Indien hij het profielwerkstuk ongeldig verklaart, stelt de directeur de kandidaat en zijn ouders hiervan schriftelijk op de hoogte. Ook stelt hij de termijn vast waarbinnen de kandidaat een nieuw profielwerkstuk moet hebben ingeleverd. Voor dit nieuwe profielwerkstuk, dat dus in de plaats komt van het werkstuk dat wegens fraude ongeldig is verklaard, kan de kandidaat geen voldoende resultaat meer behalen. De examinator stelt het cijfer voor het nieuwe profielwerkstuk vast in overleg met de directeur. 4.5.3. Indien een kandidaat het verloop van de toets opzettelijk verstoort, stuurt de surveillant de kandidaat naar de directeur of diens plaatsvervanger. Deze stelt een onderzoek in. Indien hij daartoe aanleiding ziet, stelt hij de ouders schriftelijk op de hoogte en kent hij het cijfer 1.0 toe aan de betreffende toets. Het recht op herkansing van de betreffende toets zoals bepaald in artikel 4.6 blijft bestaan. 4.5.4. Het is leerlingen onder geen enkel beding toegestaan tijdens de toetsen een elektronisch apparaat bij zich te dragen, ook niet als het apparaat is uitgeschakeld. Indien wordt vastgesteld dat een leerling toch een dergelijk apparaat bij zich draagt, wordt aan de betreffende toets het cijfer 1.0 toegekend. Uitzondering op deze regel is de (grafische) rekenmachine. 4.5.5. Een leerling die meer dan 20 minuten na aanvang van de toets verschijnt, wordt niet meer toegelaten. Aan de toets wordt het cijfer 1.0 toegekend. Het recht op herkansing van de betreffende toets zoals bepaald in artikel 4.6 blijft bestaan. Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 5
4.5.6. Indien een kandidaat niet voor of uiterlijk op de in het PTA vermelde datum de vereiste P-toets heeft ingeleverd, wordt betreffende toets beoordeeld met het cijfer 1.0. De docent in kwestie stelt hiervan de afdelingsleider van het betreffende leerjaar op de hoogte. 4.5.7. Indien een kandidaat niet voor of uiterlijk op de in het PTA vermelde datum het profielwerkstuk heeft afgerond, verplicht hij zich op een door de directeur aangewezen tijdstip en locatie het profielwerkstuk af te maken. De kandidaat kan de toegang tot (alle) lessen worden ontzegd. 4.6. Herkansing binnen het SE 4.6.1. Een kandidaat heeft na elk periode het recht een herkansing aan te vragen voor een S-toets uit de betreffende periode. 4.6.2. P-toetsen kunnen niet worden herkanst. 4.6.3. De kandidaat die aan de herkansing van een toets wenst deel te nemen, dient daartoe een schriftelijk verzoek in bij de secretaris van het eindexamen voor een door de directeur nader te bepalen datum. 4.6.4. De herkansing heeft dezelfde lengte, omvat dezelfde leerstof en wordt op dezelfde wijze afgenomen als de toets waarvoor de herkansing is aangevraagd. 4.6.5. De beoordeling vindt plaats op de wijze die werd gebruikt bij de toets waarvoor herkansing is aangevraagd. 4.6.6. Van de resultaten die de leerling heeft behaald voor de oorspronkelijke toets en de herkansing wordt het hoogste vastgesteld als de definitieve score. 4.6.7. De herkansing vindt plaats op een door de directeur vast te stellen datum en tijdstip. Indien geen gebruik wordt gemaakt van de herkansing op de door de directeur vastgestelde datum, vervalt het recht op herkansing en blijft het oorspronkelijk toegekende cijfer gelden. Herkansingstoetsen kunnen niet worden ingehaald. 4.6.8. Indien een kandidaat vanwege buitengewone omstandigheden aan één of meer toetsen niet heeft kunnen deelnemen, kan het Bevoegd Gezag toestaan dat de kandidaat op afwijkende wijze wordt getoetst. 4.7. Eindbeoordeling van het SE 4.7.1. De eindbeoordeling van het SE van de vakken die worden afgesloten in het CE wordt voor de aanvang van het CE aan de kandidaat schriftelijk meegedeeld. De eindcijfers voor de vakken die in het SE worden afgesloten, worden zo spoedig mogelijk na de laatste toets van het SE schriftelijk aan de kandidaat meegedeeld. 4.7.2. De kandidaat is verplicht zich ervan te vergewissen dat de cijfers vermeld op het door hem ontvangen overzicht van behaalde SE-resultaten correct zijn. 4.7.3 Indien de kandidaat na bekendmaking van de eindcijfers van het SE meent dat het overzicht van behaalde SE-resultaten een onjuistheid bevat, is hij verplicht dit binnen één Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 6
werkdag na het ontvangen van het overzicht te melden aan de secretaris van het eindexamen of diens plaatsvervanger. 4.8. Herexamen binnen het SE 4.8.1. Een kandidaat heeft het recht een herexamen aan te vragen voor een eindexamenvak dat op schoolexamenniveau wordt afgesloten, indien hij voor dat eindexamenvak een eindcijfer heeft behaald lager dan 5.5. 4.8.2 Herexamen 5 havo Een kandidaat kan aan het begin van klas 5 een herexamen afleggen in de vakken maatschappijleer en CKV, die in klas 4 zijn afgesloten. In klas 5 kan een kandidaat na afsluiting van het SE in de vakken BSM, Informatica en NLT een herexamen afleggen. 4.8.3 Herexamen 5/6 vwo Een kandidaat kan aan het begin van klas 5 een herexamen afleggen in de vakken maatschappijleer en ANW, die in klas 4 zijn afgesloten. Een kandidaat kan aan het begin van klas 6 een herexamen afleggen in de vakken informatica, CKV, KCV en BSM, die in klas 5 zijn afgesloten. In klas 6 kan na afsluiting van het SE in het vak wiskunde D een herexamen worden afgelegd. 4.8.4. Er kan voor een eindexamenvak dat op schoolniveau wordt afgesloten niet meer dan eenmaal herexamen worden aangevraagd. 4.8.5. Het herexamen vindt plaats op een door de directeur vast te stellen datum en tijdstip. Indien geen gebruik wordt gemaakt van het herexamen op de door de directeur vastgestelde datum, vervalt het recht op herexamen en blijft het oorspronkelijk toegekende eindcijfer gelden. Herexamens kunnen niet worden ingehaald. Artikel 5. Commissie van Bezwaar 5.1. Indien tijdens het SE naar aanleiding van enig onderdeel van het SE één van de kandidaten schriftelijk bezwaar aantekent bij de secretaris van het eindexamen, zal deze binnen vijf werkdagen een onderzoek instellen. De directeur beslist na overleg met de secretaris van het eindexamen of de Commissie van Bezwaar bijeengeroepen moet worden. 5.2. De Commissie van Bezwaar bestaat uit: 1. de secretaris van het eindexamen 2. de betreffende afdelingsleider van het betreffende leerjaar 3. een door de directeur aan te wijzen, niet bij het betreffende onderdeel van het SE betrokken, examinator 5.3. De Commissie van Bezwaar doet zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen vijf werkdagen na de zitting, uitspraak. 5.4. Tegen de beslissing van de directeur om de Commissie van Bezwaar niet bijeen te roepen en tegen beslissingen van de Commissie van Bezwaar kan binnen drie dagen schriftelijk beroep worden aangetekend bij de voorzitter van de Commissie van Beroep (zie hiervoor hoofdstuk VIII, artikel 11 van het OVO-eindexamenreglement). Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 7
Artikel 6. Afwijkende wijze van examineren 6.1. Het Bevoegd Gezag kan toestaan dat voor een kandidaat die met inbegrip van het schooljaar waarin hij examen aflegt, ten hoogste zes jaren onderwijs in Nederland heeft gevolgd en voor wie het Nederlands niet de moedertaal is, voor het vak Nederlandse taal en letterkunde of enig vak waarbij het gebruik van de Nederlandse taal van overwegende betekenis is, wordt afgeweken van de voorschriften gegeven bij of krachtens het Eindexamenbesluit. De afwijking kan voor zover dat het SE betreft bestaan uit een verlenging van de duur van de toets van het SE met ten hoogste 15 minuten indien het een toets betreft die (zonder verlenging) 80 minuten duurt. Indien de toets (zonder verlenging) langer dan 80 minuten duurt, kan de toets met 30 minuten worden verlengd. Ook kan toestemming worden verleend tot het gebruik van een verklarend woordenboek der Nederlandse taal of een woordenboek van het Nederlands naar een vreemde taal (de moedertaal van de kandidaat). 6.2. Het Bevoegd Gezag kan voor een kandidaat die een formele verklaring van dyslexie of een andere handicap heeft, besluiten tot een verlenging van de toetsduur zoals beschreven in 6.1. Een leerling die recht heeft op verlenging van de toets dient dit zelf aan de surveillant te melden. 6.3. PTA-plus Indien een leerling 7,5 gemiddeld staat voor een vak, kan zijn docent hem aanbieden gebruik te maken van een PTA-plus. De leerling beslist of hij ingaat op het aanbod. Dit betekent dat de leerling stof bestudeert naast of in plaats van het reguliere curriculum. De docent bepaalt na overleg met de leerling welke stof het PTA-plus behelst, op welke wijze deze stof wordt getoetst en hoe de beoordeling hiervan verwerkt wordt in het cijfer. Het PTAplus wordt telkens vastgesteld voor een bepaalde periode. Aan het eind van deze periode besluit de docent of hij het aanbod van het PTA-plus continueert. De bovenstaande procedure gaat dan opnieuwe van start. De docent stelt de TOM-coördinator op de hoogte van de afspraken die hij met een leerling maakt over het PTA-plus. C. OVERIG Artikel 7. Overige bepalingen 7.1. Het overkoepelende examenreglement OVO Zaanstad ligt ter inzage bij de secretaris van het examen. 7.2. In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet, beslist de directeur. Vastgesteld in MR van 8 juni 2015 8