31 juli 2014 Onderzoek:
Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70 procent van de panelleden. 31 juli 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 12.214 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 30 tot en met 31 juli 2014. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met redacteur / onderzoeker Joeri Veen: joeri.veen@eenvandaag.nl 2
Samenvatting Opheffen voorwaarden slechte zaak Het opheffen van de meeste voorwaarden die aan de vervroegde vrijlating van zijn gesteld stuit bij veel mensen op onbegrip. Een meerderheid (54%) vindt het een slechte zaak dat geen enkelband meer hoeft te dragen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 12.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel. De rechter bepaalde woensdag dat een aantal voorwaarden die aan de vrijlating van Van der G. waren verbonden moesten worden opgeheven omdat ze hun doel voorbij streefden. Behalve dat de enkelband af mag is het Van der G. ook weer toegestaan om de gemeenten Hilversum, Rotterdam, Tilburg en Krimpen aan den IJssel te bezoeken. Contactverboden met media en nabestaanden van Pim Fortuyn blijven wel van kracht. Een derde (34%) vindt de uitspraak van de rechter wel een goede zaak. Het OM gaat tegen de uitspraak in beroep. Onbegrip Deelnemers die de uitspraak een slechte zaak vinden begrijpen niet waarom de voorwaarden zo snel na de vrijlating kunnen worden aangepast: Dit zijn de voorwaarden waarmee akkoord is gegaan, om vervroegd vrij te komen. Dan kun je niet daarna nog eens, nota bene al zo kort na zijn vrijlating, onder een deel van de voorwaarden uit komen. Je kunt niet halverwege het spel de regels veranderen. Velen wijzen er ook op dat ze het überhaupt niet begrijpen dat Van der G. zo vroeg vrij is gekomen: Belachelijk dat iemand die willens en wetens iemand - en dan zelfs een politicus - heeft vermoord zo weinig gestraft wordt. Van der G. zou zijn volledige straf moeten uitzitten. Dat hem nu zelfs buiten de gevangenis nauwelijks beperkende maatregelen worden opgelegd is van de gekke. 3
Het onbegrip voor het opheffen van de voorwaarden is het grootst onder de achterban van de PVV (92% slechte zaak), de SGP (86% slechte zaak), en 50PLUS (75% slechte zaak). Gelijke rechten voor veroordeelden Voorstanders van de rechtelijke uitspraak wijzen vooral op de gelijke behandeling van veroordeelden in de Nederlandse rechtstaat: Voor Volkert van der G moeten dezelfde regels en rechten en plichten gelden als voor elke andere gedetineerde die voorwaardelijk vrijkomt. Het is niet terecht dat voor hem zwaardere eisen zijn omdat hij een politicus heeft omgebracht. Van der G. heeft een politieke moord gepleegd en heeft daarvoor naar mijn mening een te korte straf uitgezeten. Dat is frustrerend. Desalniettemin heeft hij deze straf uitgezeten. Hij is nu een vrij burger. Waarom zou een vrij burger extra maatregelen opgelegd krijgen? Begrip voor het opheffen van de voorwaarden is het grootst onder de achterban van GroenLinks (59% goede zaak), D66 (54% goede zaak) en de Partij voor de Dieren (50%). Eerlijke kans? Ruim de helft (55%) stelt dat Van der G. zijn celstraf heeft uitgezeten en nu een eerlijke kans moet krijgen om een nieuw leven op te bouwen. Dat cijfer komt overeen met begin mei, toen stelde EenVandaag dezelfde vraag in het onderzoek naar aanleiding van de vrijlating van Van der G. Vier op de tien (38%) vinden niet dat Van der G. een eerlijke kans verdient op een nieuw leven. 4
(volledige panel) N = 12.214 Informatie voor deelnemers Woensdag heeft de rechter bepaald dat, de moordenaar van Pim Fortuyn, geen enkelband meer hoeft te dragen. Ook is het hem niet langer verboden voor hem om de gemeenten Hilversum, Rotterdam, Tilburg en Krimpen aan den IJssel te bezoeken. Van der G. mocht het laatste deel van zijn straf wegens goed gedrag al buiten de gevangenis uitzitten, maar daar waren bijzondere eisen aan gesteld. De rechter vindt de enkelband en de gebiedsverboden buitenproportionele maatregelen. Ze staan volgens het vonnis niet in verhouding tot het beoogde doel: de samenleving beschermen tegen herhaling door van der G. en het laten terugkeren van Van der G. in de maatschappij. De rechter draait de maatregelen dus terug. Het is Van der G. nog wél verboden om met de pers te spreken en contact op te nemen met de familie van Fortuyn. Vindt u de uitspraak van de rechter een goede of een slechte zaak? Een goede zaak 34% Een slechte zaak 54% Weet niet / geen mening 12% Geef aan of u het met de volgende stelling eens of oneens bent: heeft zijn celstraf uitgezeten en moet een eerlijke kans krijgen om een nieuw leven op te bouwen. Mee eens 55% Mee oneens 38% Weet niet / geen mening 7% 5
Vindt u de uitspraak van de rechter een goede of een slechte zaak? -Een goede zaak -Een slechte zaak VVD 23% 66% PvdA 46% 39% PVV 5% 92% SP 42% 45% CDA 23% 63% D66 54% 32% ChristenUnie 42% 40% GroenLinks 59% 22% SGP 3% 86% Partij voor de Dieren 50% 37% 50PLUS 15% 75% 6