20 juni Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa

Transcriptie

1 20 juni 2016 Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa

2 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 60 procent van de panelleden. Brexit, Nexit en Europa 20 juni 2016 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 10 tot en met 20 juni Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onderzoeker Petra Klapwijk: Petra.klapwijk@eenvandaag.nl brexit, nexit en europa 2

3 Samenvatting: Meerderheid voor referendum over EUlidmaatschap Net geen meerderheid voor Nexit Een meerderheid (54%) zou zich graag in een referendum willen uitspreken over de vraag of Nederland in de EU moet blijven. Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag in de week van het Brexit referendum. Mocht zo n referendum er komen dan zijn de ondervraagden verdeeld over een mogelijke Nexit. Net geen meerderheid, maar wel bijna de helft (48%) vindt op dit moment dat Nederland de EU zou moeten verlaten. 45 Procent vindt dat we lid moeten blijven. Het draagvlak voor een Nexit is het hoogst onder kiezers van de PVV (94%), SP (58%), 50Plus (63%) en niet- stemmers. Zij zijn ook het meest voorstander van het houden van een referendum juist om zich tegen het EU lidmaatschap te kunnen uitspreken. Volgens de voorstanders van een Nexit kost de EU ons veel te veel geld en kunnen we beter baas in eigen land zijn. De achterban van de meeste andere partijen is in meerderheid voor lid blijven van de EU: PvdA (68%), CDA (68%), D66 (85%), GroenLinks (82%) ChristenUnie (61%). VVD-stemmers zijn verdeeld: 47 procent is voor lid blijven en 45 procent wil uit de EU. Van 43 procent van de ondervraagden hoeft Nederland geen referendum te houden.volgens de referendumwet is een referendum over een Nexit nu nog niet mogelijk, want die geldt alleen voor nieuw aangenomen wetten en verdragen. De referendumwet zou dus eerst aangepast moeten worden. Brexit? In het onderzoek werd ook gevraagd hoe de deelnemers tegen een brexit, nexit en europa 3

4 eventuele Brexit aankijken. Net zoals in Engeland is hierover verdeeldheid. De meeste deelnemers (50 procent) zien het liefst dat het Verenigd Koninkrijk lid blijft van de EU. Zij denken dat dit economisch beter is voor Europa én voor Nederland. Ook vrezen ze dat er meer landen zullen vertrekken als er één schaap over de dam is. Een groep van 37 procent is voorstander van een Brexit. Zij vinden het juist goed als Engeland er uit gaat, want dan wordt het voor Nederland ook gemakkelijker om uit te treden. Aan het onderzoek deden mensen mee. Het onderzoek werd deels uitgevoerd voor de moord op parlementslid Jo Cox en deels erna. Dit lijkt niet veel invloed op de uitslagen gehad te hebben, want de uitkomsten ervoor en erna liggen vrijwel gelijk brexit, nexit en europa 4

5 Vragenlijst en uitslagen Welkom bij het onderzoek Brexit, Nexit en Europa Moet het Verenigd Koninkrijk lid blijven van de Europese Unie of niet? Op donderdag 23 juni spreken de Britse kiezers zich hier over uit in een referendum. Hoe kijkt u aan tegen een mogelijke Brexit en vindt u dat we in Nederland ook een referendum moeten houden over ons lidmaatschap van de Europese Unie? Vindt u dat de EU vooral voordelen of nadelen heeft voor Nederland? BREXIT Op 23 juni spreken de Britse kiezers zich in een referendum uit over de vraag of het Verenigd Koninkrijk lid moet blijven van de Europese Unie of niet. Premier Cameron beschouwt de uitslag als bindend. Een mogelijk vertrek van de Britten uit de EU wordt ook wel een Brexit genoemd. Moet het Verenigd Koninkrijk volgens u lid blijven van de Europese Unie of moet het Verenigd Koninkrijk vertrekken uit de Europese Unie? Het Verenigd Koninkrijk moet lid blijven van de EU 50% Het Verenigd Koninkrijk moet vertrekken uit de EU 37% Ik weet het niet 13% Wat verwacht u dat de uitkomst van het referendum zal zijn: zal de meerderheid in het Verenigd Koninkrijk kiezen voor blijven of vertrekken uit de EU? De meerderheid kiest voor lid blijven van de EU 42% De meerderheid kiest voor vertrekken uit de EU 42% Weet niet / geen mening 16% brexit, nexit en europa 5

6 In hoeverre maakt u zich zorgen om de economische gevolgen van een Brexit voor Nederland? Heel veel zorgen 3% Tamelijk veel zorgen 26% Niet zo veel zorgen 36% Helemaal geen zorgen 29% Weet niet / geen mening 5% NEXIT In Nederland zijn ook mensen die vinden dat Nederland zou moeten vertrekken uit de EU, dit wordt ook wel een Nexit genoemd. Vindt u dat er in Nederland ook een referendum gehouden moet worden over de vraag of Nederland lid moet blijven van de Europese Unie of moet vertrekken uit de Europese Unie? Ja 54% Nee 43% Weet niet / geen mening 4% Stel dat er in Nederland een referendum gehouden zou worden over het Nederlandse EU-lidmaatschap met de onderstaande keuzemogelijkheden, wat zou u dan kiezen? Nederland moet lid blijven van de EU 45% Nederland moet vertrekken uit de EU 48% Ik weet het niet 7% EUROPA Nederland vormt samen met 28 andere lidstaten de Europese Unie, het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. Deelnemende landen brexit, nexit en europa 6

7 hebben een deel van hun bevoegdheden overgedragen aan de EU. Daarnaast voeren 19 landen binnen de EU een gezamelijke valuta, de euro, binnen de eurozone. Welk beeld roept de Europese Unie in het algemeen bij u op: vooral positief of vooral negatief? Zeer positief 4% Redelijk positief 31% Tamelijk negatief 31% Zeer negatief 32% Weet niet / geen mening 2% Levert de Europese Unie over het algemeen volgens u meer voor- of meer nadelen op voor Nederland, of maakt het niet zoveel uit? Meer voordelen 35% Dat maakt niet uit voor Nederland 13% Meer nadelen 46% Weet niet / geen mening 6% Verwacht u dat de economische situatie van de eurozone de komende zes maanden beter of slechter zal worden, of ongeveer hetzelfde zal blijven? Veel beter 0% Beter 12% Ongeveer hetzelfde 50% Slechter 25% Veel slechter 9% Weet niet / geen mening 4% brexit, nexit en europa 7

8 Is Nederland volgens u economisch beter af binnen de EU of buiten de EU of maakt het weinig verschil? Binnen de EU 41% Buiten de EU 34% Het maakt weinig verschil 19% Weet niet / geen mening 6% Bent u voor of tegen een Europese economie en monetaire unie, met één munteenheid, de euro? Voor 45% Tegen 45% Weet niet / geen mening 10% Hoeveel vertrouwen heeft u in de stabiliteit van de euro? Heel veel vertrouwen 4% Redelijk veel vertrouwen 40% Niet zo veel vertrouwen 34% Helemaal geen vertrouwen 18% Weet niet / geen mening 4% Het Europees Parlement is de rechtstreeks gekozen volksvertegenwoordiging van de Europese Unie. Samen met de Raad van de Europese Unie kan dit parlement Europese wetten aannemen. Wel hebben de lidstaten op dit moment bijna altijd het laatste woord. Er zijn mensen die ervoor pleiten om een Europese regering in te stellen. Ze denken dat Europa hierdoor beter bestuurbaar wordt, omdat beslissingen dan door één regering worden genomen. Het zou zorgen voor meer stabiliteit in de eurozone en ze verwachten dat de EU dan in de brexit, nexit en europa 8

9 toekomst ook beter voorbereid zou zijn op crisissituaties, zoals met Griekenland. Tegenstanders vrezen dat de individuele EU-landen dan teveel zeggenschap over bepaalde taken verliezen en dat er met een centrale Europese regering te weinig aandacht is voor nationale belangen. Ook menen ze dat er met een centrale Europese regering te veel eenheidsdenken komt, dat niet genoeg rekening houdt met de verschillen tussen Europese landen. Hoeveel vertrouwen heeft u over het algemeen in het Europees Parlement? Heel veel vertrouwen 1% Tamelijk veel vertrouwen 19% Niet zo veel vertrouwen 35% Helemaal geen vertrouwen 42% Weet niet / geen mening 3% Bent u voor of tegen het oprichten van één centrale Europese regering? Voor 14% Tegen 78% Weet niet / geen mening 8% Moeten er wat u betreft meer of minder bevoegdheden van de lidstaten naar Europa, of moet dat hetzelfde blijven? Meer bevoegdheden 12% Ongeveer hetzelfde houden 22% Minder bevoegdheden 61% Weet niet / geen mening 5% brexit, nexit en europa 9

10 In hoeverre bent u optimistisch over de toekomst van de Europese Unie? Heel erg optimistisch 2% Redelijk optimistisch 27% Niet zo optimistisch 37% Helemaal niet optimistisch 33% Weet niet / geen mening 1% Als er nu een Brexit komt verwacht ik dat er binnen 5 jaar meer landen uit de EU zullen treden. Mee eens 81% Mee oneens 11% Weet niet / geen mening 8% brexit, nexit en europa 10