Schildklier checklist
Colofon De informatie uit dit e-book vervangt geen medisch advies. Voor een diagnose neem je contact op met je arts. De tips zijn bedoeld als ondersteuning voor mensen met symptomen van trage schildklier. Bij gezondheidsproblemen raadpleeg je best je arts en laat je je door hem/haar opvolgen. De auteursrechten zijn voorbehouden aan Leen Pairon van How about healthy. Geen enkele info uit dit e-book mag zonder toestemming gereproduceerd worden. Neem gerust contact met me op indien je iets uit dit e-book wenst te delen met bronvermelding.
Voorwoord Voel je je vermoeid? Lukt het je niet om een gezond gewicht te bereiken of te behouden? Ben je daarnaast ook nog lusteloos en heb je last van sombere gevoelens? Heb je droge haren en huid en ben je regelmatig geconstipeerd? Allemaal symptomen die erop kunnen wijzen dat je schildklier niet optimaal werkt. Ik maakte deze Schildklier checklist omdat ik zelf jaren geleden kampte met extreme vermoeidheid, spierkrampen, constipatie, droge haren en huid en sombere gevoelens. Nochtans had ik al heel wat dingen aan mijn levensstijl aangepast. Ik was gestopt met roken en beginnen sporten (eerst deed ik aan hardlopen en later ook aan triatlon). Ook mijn voeding had ik onder de loep genomen en ik was gezonder beginnen eten. Jammer genoeg was mijn kennis over voeding op dat moment nog niet voldoende om de juiste keuzes te kunnen maken over wat nu echt goed voor me was. Maar ik deed mijn best. En toch bleven de klachten aanhouden. Na een bloedonderzoek werd vastgesteld dat ik aan hypothyreoïdie (trage schildklier) leed. Op aanraden van de arts startte ik met medicatie. Mijn bloedwaarden verbeterden, maar veel van mijn klachten bleven aanhouden. Ik voelde me nog steeds niet goed in mijn vel. Daarom ging ik zelf op zoek naar informatie over de link tussen leefstijl en hormonen. Ik paste wat ik leerde over voeding en leefstijl op mezelf toe en ontdekte op die manier de sleutel tot succes. Ik raakte zo door het onderwerp gepassioneerd dat ik besloot me om te scholen en verder te verdiepen in gezonde leefstijl en hormonen. Ik volgde een opleiding tot Trainer Hormoonfactor en ging me verder specialiseren in hormonale klachten. Zo kreeg ik stap voor stap alle tools en tips in handen om voortaan ook andere vrouwen te begeleiden bij schildklierproblemen en andere hormonale klachten. Als je schildklier goed werkt voel je je energieker, behoud je makkelijker een gezond gewicht en voel je je ook mentaal een stuk beter. Om maar enkele voordelen te noemen... En dat gun ik jou ook! Ik hoop dat deze Schildklier checklist jou inzichten kan geven. SCHILDKLIER CHECKLIST 1
Wat doet de schildklier? De schildklier is een kleine vlindervormige klier in je hals. Je kunt de schildklier beschouwen als de motor van je lichaam. De schildklier zorgt voor je stofwisseling, darmwerking, warmtehuishouding, doorbloeding, zenuwgeleiding en energie-aanvoer voor het immuunsysteem. Omdat de schildklier zoveel functies heeft, zal een probleem met de schildklier zich op vele vlakken uiten. Wat zijn de symptomen van een trage schildklier? Volgende symptomen kunnen wijzen op een trage schildklier: Ochtendtemperatuur lager dan 36,5 C Constipatie Aankomen of niet kunnen afvallen Extreme vermoeidheid Depressieve gevoelens en angsten Koude handen en voeten Leverproblemen Breekbare nagels Gezwollen enkels/handen/gezicht Opgezette schildklier (struma, krop in de hals) Hoge cholesterol Gewrichtspijnen en spierkrampen SCHILDKLIER CHECKLIST 2
Droog haar en haaruitval Droge huid Hoofdpijn PMS klachten Psychische klachten zoals negatief zelfbeeld, stemmingswisselingen, futloos zijn, uitstelgedrag, concentratiestoornissen,... Slechte doorbloeding: bleke huid, couperose, bleke lippen,... Bloedarmoede Folliculaire keratose (bultjes op de achterkant van de bovenarm) Buitenste deel wenkbrauwen weggevallen Gewichtstoename Gebarsten huid op de hielen Hoeveelheid transpiratie afgenomen Candida (schimmelinfectie darm) Gezwollen en hangende oogleden Slecht zicht Carpale tunnelsyndroom Aambeien Lage weerstand Lipoedeem Lipoom Zwaar gevoel in armen en benen Bij enkele symptomen is er natuurlijk niet meteen sprake van een trage schildklier, maar als je verschillende symptomen uit de lijst herkent, kan dit wel een alarmsignaal zijn. Vooral de vet gedrukte symptomen zijn erg kenmerkend voor schildklierproblemen. Meer over de oorzaken van een trage schildklier en de link met andere hormonale klachten lees je in deze blog. SCHILDKLIER CHECKLIST 3
Wat kan er aan de hand zijn met je schildklier? Er kan een probleem zijn met de schildklier zelf waardoor die te weinig schildklierhormoon (T4) aanmaakt. Dit is een medisch probleem en kan gemeten worden in het bloed. De hypofyse produceert TSH (thyroid stimulating hormone) om de schildklier te stimuleren T4 aan te maken, maar de schildklier reageert daar niet of onvoldoende op. De TSH waarde zal dan boven de norm liggen terwijl de T4 waarde te laag is. Bij medische hypothyreoïdie zal de arts meestal synthetisch schildklierhormoon T4 voorschrijven. Bij medische hypothyreoïdie gaat het in 90% van de gevallen om een auto-immuunziekte, namelijk Hashimoto. Of je Hashimoto hebt, kan ook gemeten worden aan de hand van antilichamen in het bloed. De arts meet dan de anti-tpo waarde. TPO is een enzym dat de jodium aan de tyrosine (eiwit) plakt, dus een enzym dat helpt bij het aanmaken van schildklierhormoon. Als je antistoffen hebt tegen dit enzym, loopt er iets mis bij de aanmaak van schildklierhormoon. Ook verhoogde anti-tg waarden duiden op de Hashimoto-variant van een trage schildklier. Medicatie zal bij een medisch schildklierprobleem vaak aangewezen zijn. Ga dus zeker na bij je arts of je schildklierwaarden goed zijn en of medicatie nodig is. Weet wel dat je met medicatie de oorzaak niet aanpakt, maar aan symptoombestrijding doet (wat op dat moment vaak noodzakelijk is). Door je leefstijl aan te passen, kan je de oorzaak aanpakken. Zijn je bloedwaarden goed en heb je toch klachten? Vaak zien we in de praktijk ook mensen waarvan de schildklierwaarden (TSH en T4) binnen de normen liggen en die toch symptomen vertonen van een trage schildklier. Dan gaat er meestal iets mis met de omzetting in de lever van het schildklierhormoon T4 naar de vrije vorm T3. Problemen met de omzetting zijn leefstijlgebonden en zullen niet snel opgemerkt worden omdat de T3 waarde meestal niet gemeten wordt. Als je problemen hebt met de omzetting naar de actieve vorm T3 zal dit vaak niet in een bloedonderzoek naar boven komen, maar kan je toch alle klachten krijgen die bij een traag werkende schildklier horen. Je leefstijl zal in dit geval dus ook een belangrijke rol spelen om klachten te verminderen. SCHILDKLIER CHECKLIST 4
Tips om je schildklier te boosten Puur en onbewerkt eten Voor een goede schildklierwerking heb je eerst en vooral de juiste voedingsstoffen nodig. Tyrosine (een aminozuur of eiwit) is de bouwsteen van schildklierhormoon T4. Een eerste punt om op te letten is dus je eiwitinname. Een veganistisch of heel streng vegetarisch eetpatroon gaan daarom niet goed samen met een trage schildklier. Daarnaast is ook jodium onmisbaar voor een goede schildklierwerking. Voor een goede omzetting van T4 naar de actieve vorm T3 heb je dan weer zink en selenium nodig. Veel producten uit de zee bevatten een combinatie van al deze belangrijke voedingsstoffen. Denk aan vis, schaal- en schelpdieren, zeewier, algen en zeekraal. Meer over het superfood zeewier lees je hier. Bij de omzetting van schildklierhormoon (van T4 naar T3) speelt de lever een belangrijke rol. Door puur en onbewerkt te gaan eten, hou je je lever schoon en kan die zijn werk in dit omzettingsproces goed doen. Stress verminderen Bij chronische stress komen je bijnieren onder druk te staan (wat kan leiden tot bijnieruitputting) en gaat je schildklier als reactie vaak een tandje trager werken. In dat geval is er niets mis met de schildklier zelf en zal de werking ook weer verbeteren van zodra de bijnieren herstellen. Voor een goede omzetting van schildklierhormoon heb je voldoende progesteron (één van onze vrouwelijke hormonen) nodig. Als je bijnieren onder druk staan en lange tijd cortisol (stresshormoon) moeten produceren, gebruiken ze progesteron om in cortisol om te zetten en wordt je progesterongehalte zo leeg getrokken. Meer bewegen en efficiënt trainen Eerst en vooral is het belangrijk om meer te gaan bewegen, en dan bedoel ik niet meteen sporten. Een zittend bestaan verhoogt ontstekingen. Als je de hele dag zit, compenseer je dat niet door 3x per week eens te gaan zweten in de sportschool. Het is belangrijk dat je gedurende de hele dag voldoende beweegt. Probeer dit in je leven in te passen. Lange cardiotraining is niet de efficiëntste training voor je hormoonbalans. Je bereikt meer gunstige hormonale effecten door krachttraining te combineren met een intensieve cardio (interval) workout. Met krachttraining boost je herstellende hormonen zoals groeihormoon en testosteron die je schildklier positief beïnvloeden. Met duurtraining verhoog je vooral je cortisolniveau die een negatieve invloed heeft op je schildklier. Denk bij beweging en training er vooral aan dat kleine aanpassingen op termijn een groot verschil kunnen maken. Het gaat om het lange termijneffect. Het heeft geen zin om intensief 6u per week te gaan sporten als je dat op lange termijn niet kan volhouden. Zoek naar een manier om beweging en training in je leven in te passen zodat je het nog jaren kan blijven doen. Meer over een natuurlijke aanpak voor trage schildklier lees je hier. SCHILDKLIER CHECKLIST 5
Ik hoop dat je de Schildklier checklist met interesse gelezen hebt en geïnspireerd bent om met de tips aan de slag te gaan. Als Hormoonfactor coach begeleid ik vrouwen om hun hormonen op een natuurlijke manier in balans te brengen. Ik besloot zelf jaren geleden mijn levensstijl om te gooien en kwam erachter dat mijn schildklier niet optimaal werkte (hypothyreoïdie). In mijn zoektocht naar wat goed voor me was, ontdekte ik dat een optimale hormoonbalans de cruciale factor is. Ik besloot me verder te verdiepen in gezonde levensstijl en de link met hormonen. Als Hormoonfactor coach is het nu mijn missie om deze kennis met jou te delen en jou op weg te helpen naar een energieke levensstijl, optimale hormoonbalans en gezond gewicht. Je kan bij mij terecht voor gepersonaliseerd advies en coaching voor een natuurlijke aanpak van hormonale klachten. Wil je graag verder aan de slag met deze Hormoonfactor aanpak en kan je daarbij wat begeleiding gebruiken? Dan nodig ik je graag uit voor een intakegesprek. Meer info vind je op www.howabouthealthy.be. Voor meer inspiratie kan je terecht op mijn blog. www.howabouthealthy.be/blog. Of volg mijn tips via social media: Facebook: www.facebook.com/howabouthealthy Instagram: @howabouthealthy Gezonde groeten, leen@howabouthealthy.be SCHILDKLIER CHECKLIST 6