Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 101750_18-9 Betreft: Besluit tot vaststelling van de maximum nettarieven elektriciteit voor het jaar 2005 zoals bedoeld in artikel 41c, eerste lid van de Elektriciteitswet 1998 voor Essent Netwerk B.V. Inleiding 1. De directeur van de Dienst uitvoering en toezicht Energie (hierna: directeur DTe) stelt op grond van artikel 41c, eerste lid van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet), de tarieven, die deze netbeheerder ten hoogste zal berekenen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid van de E-wet, jaarlijks vast (hierna: nettarieven). 2. Onderhavig besluit betreft de vaststelling van de nettarieven voor het jaar 2005 voor Essent Netwerk B.V. 3. Essent Netwerk B.V. is in verband met de fusie van Essent Netwerk Brabant B.V., Essent Essent Netwerk Friesland B.V., Netwerk Limburg B.V. en Essent Netwerk Noord B.V. op 22 december 2004 aangewezen als netbeheerder op grond van artikel 10, derde lid van de E-wet. Gevolgde procedure Codes 4. Op 30 september 1999 is, bij besluitnummer 002, het besluit tot vaststelling van de tariefstructuren (hierna: TarievenCode), zoals bedoeld in artikel 27 van de E-wet, tot stand gekomen. Dit besluit geeft de elementen en wijze van berekening weer van het tarief waarvoor afnemers zullen worden aangesloten op het net, van het tarief waarvoor transport van elektriciteit ten behoeve van afnemers zal worden uitgevoerd en van het tarief waarvoor systeemdiensten zullen worden verricht en de energiebalans wordt gehandhaafd. De TarievenCode is het laatst gewijzigd bij besluit van 12 augustus 2004 met kenmerk 101690-31. 5. Met het besluit van 4 mei 2004 met kenmerk 101685-39 heeft de directeur DTe de TarievenCode gewijzigd vastgesteld met als gevolg dat het Landelijk Uniforme Producententransporttarief (hierna: LUP) met ingang van 1 juli 2004 op nul is gesteld. 1
6. Op 9 juni 2004 heeft de directeur DTe een concept van de resultaten bekend gemaakt van de correctie in de Totale Inkomsten als gevolg van de op-nul-stelling van het LUP. In deze correctie zijn verwerkt: a. de correctie voor de op-nul-stelling van het LUP voor het jaar 2005; b. de correctie voor gederfde inkomsten in de tweede helft 2004 inclusief heffingsrente; en c. de correctie voor de nacalculatie van het LUP over de periode augustus 2003 tot en met juni 2004 met heffingsrente. 7. Bij besluit van 12 augustus 2004 met kenmerk 101690-31 heeft de directeur DTe de TarievenCode gewijzigd vastgesteld met als gevolg dat vanaf 1 januari 2005 per tariefcategorie de transport-onafhankelijke tarieven van alle netbeheerders aan elkaar gelijk zijn. 8. In de Begrippenlijst, zoals bedoeld in de voorwaarden ex artikel 31, eerste lid, sub a, b en c van de E-wet, is een nieuwe definitie voor kwmax opgenomen. Naar aanleiding hiervan heeft EnergieNed op 17 september 2004 een reactie gestuurd. Vaststelling en uitvoering methodebesluiten 9. Met het besluit van 12 september 2003 met kenmerk 100947-82 heeft de directeur DTe de methode tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering (hierna: x-factor) vastgesteld (hierna: methodebesluit x-factor). 10. Bij besluit van 23 oktober 2003 met kenmerk 100947-109 heeft de directeur DTe de x-factor voor Essent Netwerk B.V. vastgesteld op 3,8 per jaar voor de jaren 2004, 2005 en 2006. 11. Met het besluit van 8 oktober 2004 met kenmerk 100947-183 heeft de directeur DTe de methode tot vaststelling van de kwaliteitsterm (hierna: q-factor) vastgesteld. 12. Bij besluit van 8 oktober 2004 met kenmerk 100947-185 heeft de directeur DTe de q-factor voor de regionale netbeheerders elektriciteit vastgesteld op nul per jaar voor de jaren 2004, 2005 en 2006. Tarievenvoorstel 13. Op 2 september 2004 heeft de directeur DTe het informatieverzoek NE-TAR-04-09 (hierna: tarievenverzoek) in concept naar Essent Netwerk B.V. gestuurd met het verzoek voor 1 oktober 2004 het tarievenvoorstel, zoals bedoeld in artikel 41b, eerste lid van de E-wet (hierna: tarievenvoorstel), bij de directeur DTe in te dienen. 14. Op 21 september 2004 heeft de directeur DTe het definitieve tarievenverzoek naar Essent Netwerk B.V. gestuurd. In dit tarievenverzoek is de relatieve wijziging van de consumentenprijsindex (hierna: cpi), zoals bedoeld in artikel 41b, eerste lid E-wet, bekendgemaakt. De hoogte van de cpi voor het jaar 2005 is op grond van de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek berekend en bedraagt 1,1. 2
15. Op 21 september 2004 heeft de directeur DTe na bekendmaking van de cpi de definitieve resultaten bekend gemaakt van de correctie in de Totale Inkomsten, zoals bedoeld in randnummer 5. 16. Op 1 oktober 2004 heeft de directeur DTe het tarievenvoorstel ontvangen. 17. Op 19 oktober 2004 heeft de directeur DTe de tarievenvoorstellen van de netbeheerders elektriciteit op de Internetpagina van DTe (www.dte.nl) ter inzage gelegd en hier op 20 oktober 2004 melding van gemaakt in de Staatscourant met nummer 202. 18. Op 2 november 2004 heeft de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (hierna: VEMW) naar aanleiding van de terinzagelegging een zienswijze ingediend over de hoogte van de nettarieven. Hierin vraagt VEMW om een toelichting op de hoogte van de tarieven van de netbeheerders elektriciteit. 19. Op 19 oktober 2004, 9 november 2004, 19 november 2004, 29 december 2004 en 6 januari 2005 heeft de directeur DTe aan Essent Netwerk B.V. aanvullende vragen gesteld, met het verzoek een aangepast tarievenvoorstel voor het jaar 2005, dan wel een nadere onderbouwing van het reeds ingediende voorstel, in te dienen. 20. Op 11 januari 2005 heeft de directeur DTe van Essent Netwerk B.V. het definitieve aangepaste tarievenvoorstel ontvangen. Fusie van vier netbeheerders 21. Op 25 november 2004 heeft Essent Netwerk B.V. op grond van artikel 12 van de E-wet aan de Minister van Economische Zaken een verzoek gedaan om instemming te verlenen voor de aanwijzing van de netbeheerder Essent Netwerk B.V. Dit verzoek is gedaan in verband met de fusie van Essent Netwerk Brabant B.V., Essent Netwerk Friesland B.V., Essent Netwerk Limburg B.V. en Essent Netwerk Noord B.V. welke op 22 december 2004 tot stand is gekomen. 22. Op 7 december 2004 heeft Essent Netwerk B.V. een afschrift van het verzoek zoals bedoeld in randnummer 21 aan de directeur DTe doen toekomen. Wettelijke context 23. Artikel 41 E-wet is gewijzigd bij de Wet van 1 juli 2004 tot wijziging van de E-wet en de Gaswet in verband met de implementatie en de aanscherping toezicht netbeheer 1. Deze wet is op 14 juli 2004 in werking getreden 2. Het wettelijke kader ziet er thans als volgt uit. 1 Stb. 2004, 328. 2 Stb. 2004, 330. 3
24. Op grond van artikel 40 E-wet worden de tarieven voor de diensten ter uitvoering van de taken, genoemd in artikel 16, eerste lid, vastgesteld overeenkomstig artikel 41 tot en met 41d. 25. Ingevolge artikel 41, eerste lid van de E-wet stelt de directeur DTe na overleg met de gezamenlijke netbeheerders en met de representatieve organisaties van partijen op de elektriciteitsmarkt de methode tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering, van de kwaliteitsterm en van het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld, vast. Dit doet de directeur DTe met inachtneming van het belang dat door middel van marktwerking ten behoeve van afnemers, de doelmatigheid van de bedrijfsvoering en de meest doelmatige kwaliteit van het transport worden bevorderd. 26. Ingevolge artikel 41a, eerste lid van de E-wet stelt de directeur DTe ten behoeve van het voorstel, zoals bedoeld in artikel 41b, voor iedere netbeheerder afzonderlijk voor een periode van tenminste drie en ten hoogste vijf jaar het volgende vast: a. de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering, b. de kwaliteitsterm, en c. het rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld. 27. De methode tot vaststelling van het rekenvolume, zoals bedoeld in artikel 41, eerste lid van de E-wet, alsmede de rekenvolumes, zoals bedoeld in artikel 41a, eerste lid, sub c van de E- wet, zijn nog niet vastgesteld. Ten behoeve van dit besluit zijn de rekenvolumes zoals deze zijn gehanteerd bij de tariefbesluiten voor het jaar 2004 als uitgangspunt genomen. 28. Ingevolge artikel 41b, eerste lid van de E-wet zendt iedere netbeheerder jaarlijks een voorstel voor de tarieven die deze netbeheerder ten hoogste zal berekenen voor de uitvoering van de taken genoemd in artikel 16, eerste lid van de E-wet. Hierbij neemt de netbeheerder in acht: a. het uitgangspunt dat de kosten worden toegerekend aan de tariefdragers betreffende de diensten die deze kosten veroorzaken, b. de tariefstructuren vastgesteld op grond van artikel 36, c. het bepaalde bij of krachtens artikel 41a, en d. de formule cpi x + q TI t = 1+ TI, t 1 100 waarbij: TI t = de totale inkomsten uit de tarieven in het jaar t, te weten de som van de vermenigvuldiging van elk tarief in het jaar t en het op basis van artikel 41a, onderdeel c, vastgestelde rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld; TI t-1 = de totale inkomsten uit de tarieven in het jaar voorafgaande aan het jaar t, te weten de som van de vermenigvuldiging van elk tarief in het jaar t-1 en het op basis van artikel 41a, 4
onderdeel c, vastgestelde rekenvolume van elke tariefdrager waarvoor een tarief wordt vastgesteld; cpi = de relatieve wijziging van de consumentenprijsindex (alle huishoudens), berekend uit het quotiënt van deze prijsindex, gepubliceerd in de vierde maand voorafgaande aan het jaar t, en van deze prijsindex, gepubliceerd in de zestiende maand voorafgaande aan het jaar t, zoals deze maandelijks wordt vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek; x = de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering; q = de kwaliteitsterm, die de aanpassing van de tarieven in verband met de geleverde kwaliteit aangeeft. 29. Ingevolge artikel 41c, eerste lid van de E-wet stelt de directeur DTe de tarieven, die kunnen verschillen voor de verschillende netbeheerders en voor onderscheiden tariefdragers, jaarlijks vast. Beoordeling reactie EnergieNed en VEMW 30. EnergieNed heeft in zijn reactie zoals bedoeld in randnummer 8 een voorstel gedaan tot wijziging van de rekenvolumes omdat er als gevolg van de definitiewijziging mogelijk minder eenheden kwmax gemeten en derhalve gefactureerd worden zodat netbeheerders inkomsten missen. De directeur DTe neemt dit voorstel niet over om de volgende redenen: a. de rekenvolumes worden ingevolge artikel 41a, eerste lid E-wet voor een periode van ten minste drie en ten hoogste vijf jaar vastgesteld; b. ingevolge artikel 41a, tweede lid E-wet is een wijziging van de rekenvolumes mogelijk. De directeur DTe acht de eventueel misgelopen inkomsten als gevolg van de definitiewijziging voor kwmax niet van materieel belang en meent dat de netbeheerders ook kosten besparen door de definitiewijziging; en c. het effect voor de netbeheerders van de definitiewijziging kwmax komt tot uiting in de nacalculatie van de gemiddelde productiviteitsverandering, zoals bedoeld in het methodebesluit x-factor. De nacalculatie vindt plaats aan het einde van de huidige reguleringsperiode. Het resultaat hiervan wordt verwerkt in de generieke x-factor in de volgende reguleringsperiode. 31. In de door VEMW ingebrachte zienswijze zoals bedoeld in randnummer 18 constateert VEMW grote verhogingen in de tarieven van diverse netbeheerders. De directeur DTe acht deze verhoging gerechtvaardigd op grond van de correctie zoals bedoeld in randnummer 6 van dit besluit en de TarievenCode. 5
Beoordeling tarievenvoorstel 32. De Totale Inkomsten 2004 voor de voormalige netbeheerders Essent Netwerk Brabant B.V., Essent Netwerk Friesland B.V., Essent Netwerk Limburg B.V. en Essent Netwerk Noord B.V. zijn als uitgangspunt genomen voor het vaststellen van de nettarieven voor Essent Netwerk B.V. voor het jaar 2005. Op deze Totale Inkomsten heeft de directeur DTe voor het jaar 2005 de formule, zoals beschreven in randnummer 28, toegepast. Vervolgens heeft de directeur DTe de correctie uitgevoerd zoals bedoeld in randnummer 15. 33. Aldus heeft de directeur DTe berekend dat de Totale Inkomsten voor het jaar 2005 voor Essent Netwerk B.V. EUR 718.001.671 bedragen. 34. Ten aanzien van de netbeheerders die deel uitmaken van dezelfde holding is daarnaast het volgende overwogen. In het methodebesluit x-factor is het uitgangspunt neergelegd dat de tarieven van netbeheerders die behoren tot dezelfde holding zoveel mogelijk moeten worden geharmoniseerd. Dit betekent dat bij de beoordeling van de nettarieven 2005 onderzocht is of de gezamenlijke inkomsten die worden behaald op basis van de tarievenvoorstellen van de netbeheerders in de desbetreffende holding, overeenkomen met of lager zijn dan de Totale Inkomsten voor het jaar 2005 van die holding. Daarnaast beoordeelt de directeur DTe of er geen sprake is van divergentie van de tarieven. 35. De directeur DTe heeft het op 30 december 2004 ontvangen tarievenvoorstel beoordeeld aan de hand van artikel 41b, eerste lid E-wet. 36. De directeur DTe heeft vastgesteld dat de inkomsten die met de rekenvolumes worden behaald bij het voorstel van Essent Netwerk B.V., zoals bedoeld in randnummer 33, overeenkomen met of lager zijn dan de door de directeur DTe, op basis van de berekeningswijze zoals beschreven in randnummer 32, berekende Totale Inkomsten voor het jaar 2005. 6
37. De directeur DTe heeft vastgesteld dat Essent Netwerk B.V. het tarievenvoorstel heeft gebaseerd op geharmoniseerde deelmarktgrenzen. Dit houdt in dat de grenzen, zoals bedoeld in artikel 3.7.2 van de TarievenCode, zodanig zijn gewijzigd dat deze voor het gehele gebied gelijk zijn. 38. Als gevolg van de wijzigingen in de deelmarktgrenzen vinden er verschuivingen van rekenvolumes plaats tussen diverse deelmarkten. De herverdeelde rekenvolumes zijn niet voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. Met Essent Netwerk B.V. is overeengekomen dat dit document uiterlijk 1 februari 2005 bij de directeur DTe is ingediend. Indien de goedkeurende accountantsverklaring afwijkt van de gehanteerde rekenvolumes zal de directeur DTe het tarievenvoorstel opnieuw beoordelen. Afhankelijk van deze beoordeling kan DTe tot ambtshalve wijziging van dit besluit overgaan, met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2005. 7
Besluit 39. Gelet op de beoordeling van het voorstel voor de nettarieven, luidt het besluit als volgt: De directeur DTe stelt de maximum nettarieven van Essent Netwerk B.V. voor het jaar 2005 vast volgens bijlage 1 bij dit besluit. 40. Van dit besluit zal mededeling worden gedaan in de Staatscourant. Voorts zal dit besluit worden gepubliceerd op de Internetpagina van DTe (www.dte.nl). 41. Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 januari 2005. Den Haag, Datum: 12 januari 2005 De directeur van de Dienst uitvoering en toezicht Energie namens deze: w.g. Drs. I.R. Verdonkschot Clustermanager Regulering Tegen dit besluit kan degene wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen 6 weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de directeur DTe, Juridische Dienst, Postbus 16326, 2500 BH, DEN HAAG. In dit bezwaarschrift kan een belanghebbende op basis van artikel 7:1a, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht de directeur DTe verzoeken in te stemmen met rechtstreeks beroep bij de administratieve rechter. 8