WERKING EN PROBLEMEN VAN HET PAARDENGEBIT woensdag 20 januari 2016 Team paard, Dap De Driehoek
PROGRAMMA 20:00 Ontvangst 20:15 Inleiding Jan Willem Versteegt 20:20 Hoe werkt een normaal paarden gebit? Jiska Zeegers 21:00 Pauze met koffie 21:10 Welke afwijkingen komen we tegen? Petra Groeneveld 21:40 Vragen en discussie 22:00 Einde
INLEIDING Welkom Gebitsproblemen komen veel voor. Klachten kunnen aspecifiek zijn Regelmatige controle is belangrijk! Programma en sprekers aankondigen
FEBRUARI ACTIE MAAND Februari: landelijke maand van de gebitscontrole. Aanbieding: uitgebreide gebitscontrole 65,- Inclusief: - consult op de praktijk - afvlakken van kleine emailpuntjes/ scherpe randjes - tandheelkundig dossier - 10% korting gedurende de actie periode op - verdoving - meer werk bij grotere problemen
HET NORMALE PAARDEN GEBIT Veulen gebit Volwassen gebit Wisselen Leeftijd schatten Functie van het gebit
VEULENGEBIT Bestaat uit 3 snijtandjes en 3 kiezen per kaakhelft
VEULENGEBIT - Binnen tanden komen rond de geboorte door - Midden tanden na 4-6 weken - Buiten tanden na 6-9 maanden - Melkkiezen komen rond de geboorte door
VOLWASSEN GEBIT Bestaat uit 3 snijtanden per kaakhelft en 6 kiezen - haaktanden, alleen bij hengsten/ruinen - wolfskiesjes, in de bovenkaak ong. 30 % van de paarden Kiezen staan strak tegen elkaar aan en vormen zo één functioneel blok Bovenkaak is breder dan onderkaak
Losse kiezen VOLWASSEN GEBIT
Compleet gebit VOLWASSEN GEBIT
WISSELEN 2,5 jaar : binnen tanden doorgekomen 3,5 jaar : midden tanden doorgekomen 4,5 jaar : buiten tanden doorgekomen Melkkiezen van voor naar achteren op resp. 2,5, 3 en 4 jaar De eerste ware kies komt door op 1 jaar, de tweede op 2 jaar en de derde op 3,5 jaar
WISSELEN Wisselen van binnen tanden en eerste kiezen
LEEFTIJD SCHATTEN Criteria voor het schatten van de leeftijd aan de hand van het gebit Afspraak: we kijken naar de snijtanden van de onderkaak Doorkomen van veulen tanden Doorkomen van volwassen tanden. Afslijting van het snijvlak ( tandsterretje) ( vulling van de kroonholte) Vorm van het snijvlak Strekken van de tanden Tandboog
LEEFTIJD SCHATTEN Afslijting de snijtanden Vorm van het snijvlak
LEEFTIJD SCHATTEN Strekken van de tanden
LEEFTIJD SCHATTEN Tandboog
HOE OUD IS DIT PAARD?
LEEFTIJD SCHATTEN
FUNCTIE VAN HET GEBIT Eten - eetgedrag - kauwbewegingen - rantsoen Sociale functie: grooming, verdediging
ETEN Snijtanden grijpen een hap, en snijden het af Kauwbeweging > transport van voer naar achteren > slikken Kaakgewricht > invloed van gebit op het gewricht betrokken bij evenwicht
KAUWBEWEGING
KAUWBEWEGING
Waar zit het kaakgewricht? KAAKGEWRICHT
RANTSOEN In de natuur: seizoensgebonden voorjaar en zomer mals gras, kruiden, blaadjes, etc. winter boomschors, droog gras, riet, etc. Wild paard maalt 18 uur per dag Paard heeft nodig: 1,5-2% van het lichaamsgewicht droge stof voor onderhoud
RANTSOEN Gehouden paard: brokken / muesli/ hooi/ kuilgras etc. Kost veel minder tijd
SOCIALE FUNCTIE Grooming Verdediging/ vechten
Welke afwijkingen komen we tegen?
Gebitsbehandeling, waarom? Verzet bij rijden Bit vastpakken Proppen maken/knoeien met eten Niet verteerde voedingsdelen/diarree Vermageren Aangeboren afwijking gebit Trauma
Aangeboren afwijkingen
parrotmouth Aangeboren afwijkingen
Aangeboren afwijkingen 'Wry nose'
Emaille punten, haken Wanglaesies/tonglaesies Verzet bij het rijden Soms bloed uit de mond Slecht kauwen/proppen maken Vermageren
Emaille punten
Diastema/diastase Ouderdomsdiastema Juveniele diastema (vermagerende 2-3 jarige)
Diastase Pijn bij kauwen Proppen maken Stinken uit de mond
Diastase
Doppen (= melkkiezen)
Eruptiecysten
Proppen maken (sigaren)
Wolfskiesjes
Blinde wolfskies
Wolfskiesjes http://www.rosmagazine.nl/specials/special_gebit/op-depaardenrug.html
Ligging bit
Golfgebit
Seniel gebit (=oud gebit)
Kribbebijter
Kieswortelontsteking Vaak de 'oudste' kies in de mond (1e ware kies) Bij onderkaak: vaak verdikking van het bot (kan lijken op eruptiecyste) pus langs de kroon van de kies onbegrepen koorts slecht eten Bij bovenkaak verdikking kaak eenzijdige stinkende neusuitvloei (ja, dat stinkt echt...) Met röntgenfoto meestal vast te stellen welke kies de boosdoener is
KIESWORTELONTSTEKING
KIESWORTELONTSTEKING
Fractuur van de kies of tand Ineens stoppen met eten/ of zeer lastig eten Hoofd kantelen met eten Proppen!! Dikke wang Stank uit de mond Veel voorkomend: slab fracture
Fractuur van een kies
Fractuur van de kaak Trauma! weefrek/hek klap ander paard Vaak jonge dieren
Fractuur van de kaak
Werkwijze Problemen eten/omgang/rijden? Uitwendige inspectie Beweging kaken Met mondsperder kijken en voelen met de handen Sedatie Bijwerken
Dank voor uw aandacht. EINDE