Competenties Competenties voor het vmbo zijn nog niet ontwikkeld. Deze hieronder genoemde competenties zijn samen met docenten en bedrijfsleven afgeleid van de competenties die zijn opgesteld voor het mbo. Overzicht Vakmatige competenties De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 1. het werk voor te bereiden* 2. instructies en eenvoudige tekeningen te interpreteren en te vertalen naar zijn werkzaamheden 3. eenvoudige producten samen te bouwen uit onderdelen 4. eenvoudige producten en onderdelen te voorzien van bedrading 5. eenvoudige tests uit te voeren op eenvoudige onderdelen 6. eenvoudige producten te plaatsen en aan te sluiten 7. het eigen werk visueel te controleren* 8. knelpunten, fouten en afwijkingen tijdens zijn werkzaamheden te signaleren* 9. veilig en milieubewust te werken* * Deze competenties vallen in feite onder de competenties 3 t/m 6, maar zijn gezien het beroepsvoorbereidende karakter van het vmbo als afzonderlijke competenties opgenomen; op deze wijze kunnen zij zich deze onderdelen afzonderlijk eigen maken en daarop ook beoordeeld worden Sociaal communicatieve competenties De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 10. te rapporteren over de verrichte werkzaamheden 11. samen te werken met collega s 12. te communiceren en om te gaan met klanten Bestuurlijk organisatorische competenties De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 13. een administratie bij te houden ten aanzien van de verrichte werkzaamheden 14. zijn werkzaamheden en de daarbij horende rechten en plichten binnen het bedrijfsproces te positioneren Ontwikkelingscompetenties De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 15. te reflecteren op het eigen leer- en werkproces 16. zijn eigen mogelijkheden en interesses optimaal te benutten en te beoordelen 17. eigen kennis en vaardigheden verder uit te breiden 1
Uitwerking Vakmatig-methodische competenties () De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 1. het werk voor te bereiden voor een systematische uitvoering van zijn werkzaamheden - stelt zich op de hoogte van de opdracht - verzamelt en interpreteert werkinstructies, klantgegevens en andere relevante informatie - bepaalt de juiste aanpak en voert zonodig overleg daarover - plant het werk - verzamelt benodigde materialen, componenten en gereedschappen Efficiënte en correcte voorbereiding van werkzaamheden 2. instructies en eenvoudige tekeningen te interpreteren en te vertalen naar zijn werkzaamheden, zodat deze werkzaamheden op de juiste wijze worden uitgevoerd - leest de tekening op correcte wijze - trekt de juiste conclusies m.b.t. de toepassing - voert instructies op juiste wijze door Correcte toepassing van instructies en/of tekeningen 3. eenvoudige producten samen te bouwen uit onderdelen, zodanig dat een functioneel geheel ontstaat - werkt systematisch - gebruikt het juiste gereedschap en materiaal - past de vaardigheden toe in verschillende contexten van de elektrotechnische branche - werkt veilig Correct vervaardigd elektronisch product 2
4. eenvoudige producten en onderdelen te voorzien van bedrading, zodanig dat de producten en onderdelen gereed zijn voor aansluiting - werkt systematisch - gebruikt het juiste gereedschap en materiaal - past de vaardigheden toe in verschillende contexten van de elektrotechnische branche - werkt veilig Veilig aan te sluiten elektronisch product 5. eenvoudige tests uit te voeren op eenvoudige onderdelen, zodat zeker is dat de onderdelen optimaal functioneren - werkt systematisch - werkt veilig - interpreteert meetresultaten op juiste wijze Gecontroleerd elektronisch onderdeel 6. eenvoudige producten te plaatsen en aan te sluiten, zodanig dat de producten onder spanning kunnen worden gezet - werkt systematisch - gebruikt het juiste gereedschap en materiaal - werkt veilig - sluit de producten aan en plaatst ze op juiste wijze Correct geplaatst en aangesloten elektronisch product 7. het eigen werk visueel te controleren, zodat zeker is dat de verbindingen op juiste en nette wijze en zijn aangebracht - beoordeelt de uitgevoerde werkzaamheden op juistheid en stelt zonodig bij - beoordeelt de uitvoering op netheid en stelt zonodig bij Juiste en nette uitvoering van werkzaamheden 3
8. knelpunten, fouten en afwijkingen tijdens zijn werkzaamheden te signaleren, zodat deze tijdig kunnen worden gecorrigeerd - is alert op fouten en afwijkingen en stelt zonodig bij - controleert zichzelf en anderen Correct uitgevoerde werkzaamheden 9. veilig en milieubewust te werken, zodat het werk volgens de geldende voorschriften wordt uitgevoerd - werkt volgens de geldende voorschriften - integreert veilig en milieubewust handelen in de eigen beroepshouding - spreekt medeleerlingen/collega s aan op veilig en milieubewust gedrag Verantwoorde uitvoering van werkzaamheden 4
Sociaalcommunicatieve competenties (SC) De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 10. SC te rapporteren over de verrichte werkzaamheden, zodat leidinggevende en collega s 1 over de juiste informatie beschikken - communiceert mondeling op duidelijke en vakkundige wijze - communiceert schriftelijk duidelijk en volgens voorschriften en/of afspraken Duidelijke rapportage over en /of overdracht van uitgevoerde werkzaamheden 11. SC samen te werken met collega s, zodat er in een goede sfeer en efficiënt gewerkt wordt - staat open voor en kan omgaan met kritiek - geeft feedback aan medeleerlingen/collega s - voert overleg en rapporteert over uit te voeren werkzaamheden - verdeelt de taken in onderling overleg - houdt zich aan afspraken - houdt rekening met normen en waarden van anderen Efficiënt teamwork 12. SC te communiceren en om te gaan met klanten, zodat hij klantgericht en servicegericht werkt - hanteert correcte omgangsvormen - staat open voor en kan omgaan met kritiek - houdt rekening met normen en waarden van de klant - houdt bij de uitvoering van de werkzaamheden optimaal rekening met de wensen van de klant Klant- en servicegerichte communicatie 1 Gezien het voorbereidende karakter van het vmbo kunnen de termen klant, collega en leidinggevende niet geheel in de reële situatie geplaatst worden; dit kan ook in een simulatie- c.q. stage- of oefenomgeving. 5
Bestuurlijk-organisatorische competenties (BOS) De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 13. BOS een administratie bij te houden ten aanzien van de verrichte werkzaamheden, voor een in- en overzichtelijke bedrijfsvoering - voert de administratie volgens geldende voorschriften en afspraken - houdt zelf die gegevens bij die van belang zijn voor de administratie Up-to-date en inzichtelijke administratie 14. BOS zijn werkzaamheden en de daarbij horende rechten en plichten binnen het bedrijfsproces te positioneren, zodat deze optimaal worden afgestemd en uitgevoerd - integreert de plichten die het bedrijf(sproces) stelt in het handelen - maakt gebruik van rechten zonder dat deze conflicteren met de bedrijfsvoering - draagt vanuit de eigen positie/functie optimaal bij aan het bedrijfsproces Optimale benutting van competenties 6
Ontwikkelingscompetenties (ON) De BO leerling is in staat om op adequate wijze: 15. ON te reflecteren op eigen het leer- en werkproces, zodanig dat hij in staat is deze processen steeds beter zelf te sturen - kijkt kritisch terug op zijn aanpak van opdrachten en werkzaamheden - bespreekt zijn aanpak na met collega s en/of leidinggevende - formuleert verbeterpunten en de aanpak voor verwerking Zelfstandig kunnen werken en leren 16. ON zijn eigen mogelijkheden en interesses optimaal te benutten en te beoordelen, zodat hij een bewuste keuze kan maken voor een vervolgstudie of beroep - is op de hoogte van vervolgstudies en mogelijkheden voor zichzelf - schat de eigen mogelijkheden op juiste wijze in Een bewuste keuze voor het vervolg 17. ON eigen kennis en vaardigheden verder uit te breiden, zodat optimaal gebruik gemaakt wordt van strategieën die het leer- en werkproces kunnen verbeteren - houdt vakkennis en nieuwe ontwikkelingen in het beroep bij - is alert op toepassingsmogelijkheden voor de beroepspraktijk en bespreekt deze met collega s en/of leidinggevende Actueel kennis- en vaardigheden niveau 7
8