Emmasingel 1 9726 AH Groningen Postbus 450 9700 AL Groningen T (050) 587 74 44 F (050) 587 74 00 www.agentschaptelecom.nl info@agentschaptelecom.nl Contactpersoon mr. C. Gullen T 050 587 7376 Gedragslijn netverbetering FM omroepband en bescherming paarse gebieden Datum 18 juli 2013 Ons kenmerk AT-EZ/6829207 Uw kenmerk Bijlagen -technisch rapport -checklist -model instemmingsverklaring 1 Inleiding In deze nota zijn de afspraken met de FM-sector aangaande de paarse gebieden uitgewerkt. Concreet gaat het bij de paarse gebieden om de wijze waarop Agentschap Telecom om gaat met wijzigingsaanvragen voor FM-vergunningen. Agentschap Telecom is hierover in dialoog getreden met de gehele sector. De in deze nota neergelegde gedragslijn is daar een uitkomst van. Het betreft een pilot. Tijdens de dialoog zijn drie belangrijke zaken benadrukt door de markt. In de eerste plaats het belang om de markt vroegtijdig te betrekken. Daarnaast is het belang van een zekere dejuridificatie besproken. Tenslotte is de wens uitgesproken om de valkuil van details te vermijden. Ook hieraan probeert het agentschap met deze gedragslijn tegemoet te komen. 2 Gemaakte afspraken tijdens de dialoog met de markt In de dialoogsessies over de paarse gebieden is een gezamenlijk voorstel gemaakt. Dit voorstel realiseert extra bescherming voor vergunninghouders. Tegelijkertijd schept het voorstel mogelijkheden om het eigen FM-net te verbeteren. Het voorstel wordt de markt gedragen en luidt kort samengevat als volgt: 1
1. De bescherming wordt verruimd van de groene naar de paarse gebieden 1 ; 2. Netverbeteringen 2 zijn mogelijk als o de paarse en groene beschermde gebieden niet worden aangetast; of o wanneer bij aantasting van de paarse beschermde gebieden de getroffen vergunninghouders 3 er mee instemmen. 2.1 Grenzen van netverbeteringen Netverbetering houdt in dat vergunninghouders de mogelijkheid hebben om het bereik van de al vergunde frequenties te verbeteren door voorstellen te doen tot het wijzigen van opstelplaatsen, het aanpassen van vermogens of het wijzigen van overige karakteristieken van reeds vergunde frequenties 4. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voorstellen te doen tot toevoeging van net-gebonden frequenties aan de reeds vergunde FM netwerken. - Alleen net-gebonden frequenties kunnen worden aangevraagd door commerciële vergunninghouders als wijziging. Niet net-gebonden frequenties kunnen in principe wel worden aangevraagd, maar vallen qua behandeling buiten deze gedragslijn 5. Bij het toevoegen van een net-gebonden frequentie aan het bestaande FM netwerk dient sprake te zijn van overlap met de originele groene en/of paarse gebieden op peildatum 1 januari 2013 6. - In zijn algemeenheid blijft gelden dat het demografisch of geografisch bereik, berekend via het groene gebied met als peildatum 1 januari 2013, niet in betekenende mate mag worden gewijzigd 7. - Als de vergunninghouder een publieke omroep is mag de wijzigingsaanvraag geen betrekking hebben op netverbetering in gebieden buiten het wettelijke verzorgingsgebied van de omroep. 1 Het gaat hier om de bescherming van zowel de groene gebieden (volgens de zerobase norm) als de paarse gebieden (zerobase-norm inclusief een degradatie van maximaal 9 db). Verplichtingen die gerelateerd zijn aan het verzorgingsgebied conform vergunning (vergelijk de digitaliseringsverplichting), blijven ongewijzigd. 2 Netverbetering houdt enkel een wijziging van de vergunning in, niet een nieuwe vergunning. In de jurisprudentie zijn de grenzen hiervan, het object van de vergunning, in concrete gevallen bepaald. Een aantal hiervan zijn in paragraaf 2.1 opgenomen, hier is netverbetering nader uitgewerkt. 3 Onder getroffen vergunninghouder wordt verstaan: Een vergunninghouder van wie het vergunde verzorgingsgebied (groen en /of paars) wordt aangetast indien uitvoering gegeven wordt aan een voorstel van een andere vergunninghouder die netverbetering beoogt. Dit is een technische inschatting van het agentschap. Om die reden dient een vergunninghouder zich er altijd zelf van te vergewissen dat hij niet getroffen wordt door het wijzigingsvoorstel. 4 In het geval een vergunninghouder meent dat een verplaatsing van een bestaande zender nodig is, dient hij dit te onderbouwen. Een dergelijke verplaatsing valt buiten de mogelijkheden van netverbetering en bij uitzondering ook buiten de bescherming van paarse gebieden van andere vergunninghouders. Vanzelfsprekend publiceert het agentschap deze vergunning wijzigingen op de website van Agentschap Telecom. 5 Conform NFP dienen deze frequenties via veiling of vergelijkende toets verdeeld te worden. 6 Leidraad hierbij is dat in het kader van doelmatig frequentiegebruik grote aantallen steunzenders niet in het belang is van doelmatig frequentiegebruik. Dit is vanwege internationale frequentie coördinatie aspecten omdat een toevoeging van een zender vanuit de Genève 84 optiek de aanspraken vanuit het buitenland voor Nederland negatief kan beïnvloeden en zo onbedoeld de frequentieruimte van Nederlandse zenders kan inperken. 7 Indien een zender eerder over een grote afstand is verplaatst, een frequentie is gewisseld voor een andere frequentie of een extra frequentie is verleend gedurende de looptijd van de vergunning, kan er een onbedoelde ongunstige situatie ontstaan waardoor een gewenste netverbetering niet mogelijk zou zijn. Er kan afgeweken worden van de peildatum van 1 januari 2013 en het demografische en geografische bereik van de oorspronkelijk verleende vergunning kan betrokken worden in de beoordeling of er sprake is van een in betekende mate wijziging van het demografische of geografische bereik. 2
3. De procedure De volgende stappen zijn in de Dialoogsessies besproken: Informatieve voorfase: 1. Er komt een wijzigingsvoorstel (niet zijnde een aanvraag) voor een vergunning. 8 AT voert een technische basischeck (zie paragraaf 3.1) uit en bekijkt of het voorstel voldoet aan de eisen voor netverbetering. Indien de checks positief uitvallen, dan: 2. worden voorstel en resultaten van de technische basischeck AT en eventuele melding van instemming van getroffen partijen op de website geplaatst. Geabonneerde en getroffen vergunninghouders 9 ontvangen een melding van plaatsing. 3. Komen er reacties van de markt op het voorstel, dan worden deze door AT eveneens op de website gepubliceerd. 10 4. AT inventariseert de reacties en plant, indien nodig, een overleg met de betreffende partijen. 5. AT deelt mee of er een formele aanvraag kan worden ingediend. Formele aanvraagfase: 6. Haalbaar voorstel wordt als aanvraag ingediend bij AT. Het gaat hier om een formele bevestiging van hetgeen in de voorfase als haalbaar is overeengekomen. 7. AT beoordeelt en besluit. 3.1 Informatieve voorfase nader uitgewerkt Agentschap Telecom houdt rekening met de wens van de sector tot dejuridificering, onder meer door het inbouwen van een informatieve voorfase waarin over en weer wordt geïnformeerd over een voorgenomen wijzigingsaanvraag. Deze fase gaat vooraf aan de normale aanvraagprocedure, dat wil zeggen de procedure die bij Agentschap Telecom leidt tot een besluit op de aanvraag. Eerst een onderbouwd wijzigingsvoorstel De beoogde wijzigingsaanvraag wordt eerst ingediend in de vorm van een voorstel 11. Het voorstel is onderbouwd. Daarmee wordt het volgende bedoeld. Het bevat een technische analyse op grond waarvan een volledig en betrouwbaar beeld ontstaat van de haalbaarheid van de voorgestelde wijziging. Ook bevat het voorstel de eventuele impact op paarse gebieden van andere vergunninghouders. Tenslotte ziet het voorstel op een beoogde wijziging van de vergunning, niet de verlening van een nieuwe vergunning, het gaat om netverbetering. Om de haalbaarheid van het voorstel te vergroten kan een vergunninghouder ervoor kiezen het overleg met de markt zelf te voeren en de instemming van getroffen vergunninghouders op voorhand te verkrijgen. Een dergelijk voorstel is completer en kan daarmee sneller worden afgehandeld. Een vergunninghouder kan ervoor kiezen de instemming pas te verkrijgen na de publicatie. Het nadeel 8 Het e-mailadres voor voorstellen is: FM-gedragslijn@agentschaptelecom.nl 9 Op het e-mailadres of e-mailadressen zoals de vergunninghouder deze aan Agentschap Telecom bekend heeft gemaakt. Het is van groot belang dat de vergunninghouder deze e-mailadressen up-to-date houdt en bij wijzigingen het agentschap inlicht. Dit valt onder de eigen verantwoordelijkheid van de vergunninghouder. 10 Met inachtneming van de Wet openbaarheid bestuur. 11 Het betreft hier geen aanvraag in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. 3
daarvan is dat het voorstel vertraging oploopt in het proces ten opzichte van een onderbouwd voorstel met instemming. Technische basischeck en netverbetering Agentschap Telecom doet een technische basischeck conform de zerobase norm op het voorstel. Dit betreft onder andere de impact op paarse of groene gebieden en coördineerbaarheid. Agentschap Telecom en Broadcast Partners en KPN Broadcast Services hebben gezamenlijk een werkwijze hiervoor opgesteld. Deze werkwijze vindt u in bijlage 1. 12 Als het voorstel geen netverbetering betreft of er is sprake van kleine technische onvolkomenheden informeert het agentschap de indiener van het voorstel. De vergunninghouder wordt daarmee in een vroegtijdig stadium in de gelegenheid gesteld zijn voorstel aan te passen. Komt het voorstel niet door de basischeck, dan wordt de vergunninghouder hierover geïnformeerd 13 Van dit laatste kan sprake zijn indien: - Er sprake is van een voorstel waarin het groene en/of paarse gebied van een andere vergunninghouder wordt aangetast; - De inschatting op voorhand is dat het voorstel niet succesvol door de procedure van internationale coördinatie komt, of internationale coördinatie zal leiden tot een substantieel verlies van frequentierechten voor Nederland; - Het voorstel niet voldoet aan de vereisten voor LEGBAC 14. Behandeling en beoordeling van het voorstel Ten aanzien van de behandeling en beoordeling van het voorstel zijn er drie mogelijkheden: - Geen instemming benodigd: Het voorstel leidt niet tot inbreuken op groen of paars gebied van een andere vergunninghouder. - Afgestemd voorstel: Het voorstel is vooraf met getroffen vergunninghouder(s) besproken en deze hebben of heeft ingestemd met het voorstel (door middel van een ondertekening). - Niet-afgestemd voorstel: Het voorstel is niet met (alle) getroffen vergunninghouders afgestemd. In alle gevallen wordt het voorstel na de technische basischeck en de check voor netverbetering bij goed resultaat gepubliceerd op de website en op die manier gedeeld met de gehele omroepmarkt. 15 De vergunninghouders worden uitgenodigd om binnen 14 dagen op het voorstel te reageren. Ook de reacties zijn openbaar en worden met de markt gedeeld, zodat de procedure transparant is. Indien er nog instemming moet worden verkregen van getroffen vergunninghouders worden deze uitgenodigd om die instemming te geven. In het geval naar aanleiding van de reacties van de markt en de instemming van eventuele getroffen vergunninghouders geconcludeerd kan worden dat er sprake 12 Het agentschap gaat uit van goed en constructief overleg voortbouwend op de resultaten van de technische werkgroep. Bij een voortdurende discussie tussen de operators of tussen operator(s) en het agentschap over de uitwerking conform het technisch rapport (bijlage 1), wordt teruggegrepen op de data en morfo kaarten en de database van het agentschap. 13 Het staat een vergunninghouder uiteraard vrij een nieuw voorstel in te dienen 14 Dit is ter voorkoming van storingen in luchtvaartcommunicatie. 15 Met inachtneming van de Wet openbaarheid bestuur. 4
is van een haalbaar voorstel, deelt het agentschap mee dat een aanvraag kan worden ingediend. Nader overleg in het geval er geen instemming is Naar aanleiding van de reacties uit de markt plant het agentschap, indien nodig, een overleg met de betreffende vergunninghouders. Ook in het geval getroffen vergunninghouders geen instemming verlenen, kan het agentschap een overleg plannen met deze vergunninghouders. In het geval het overleg niet leidt tot overeenstemming, kan er geen netverbetering plaatsvinden. In het geval naar aanleiding van de reacties van de markt en de instemming van eventuele getroffen vergunninghouders geconcludeerd kan worden dat er sprake is van een haalbaar voorstel, deelt het agentschap mee dat een aanvraag kan worden ingediend. 3.2 Formele aanvraagfase De marktraadpleging wordt als positief beschouwd voor het voorstel als alle betrokkenen instemmen. In dat geval laat het agentschap dat aan de indiener weten. Het voorstel kan dan op korte termijn leiden tot een formele aanvraag. De aspecten die behandeld zijn bij de informatieve voorfase, worden doorgaans niet opnieuw getoetst. Naast technische aspecten zijn er een aantal andere aspecten die meewegen bij het finale besluit. Zo wordt een wijzigingsaanvraag niet gehonoreerd indien: a. de aanvraag de facto niet (meer) overeenkomt met het oorspronkelijke wijzigingsvoorstel zoals dat aan de markt is voorgelegd; b. de vergunninghouder niet heeft voldaan aan zijn betalingsverplichtingen; c. is gebleken dat de vergunninghouder de frequentieruimte al gewijzigd in gebruik heeft genomen; d. de vergunninghouder niet voldoet aan zijn digitaliseringsverplichtingen. 5
4. Randvoorwaarden - Agentschap Telecom verwacht in de geest van de pilot dat, indien een marktraadpleging niet leidt tot een positief advies van het agentschap, de vergunninghouder afziet van een formele aanvraag. Uiteraard kan een vergunninghouder altijd andere, aangepaste voorstellen indienen, die dan opnieuw met de markt zullen worden gedeeld. - Omgekeerd is dat ook het geval: als eenmaal een voorstel door de marktraadpleging is gekomen, verwacht het agentschap evenmin bezwaarprocedures op zaken die al eerder hadden kunnen worden aangebracht in de geest van deze pilot. En omdat in dat geval tóch een bezwaarschrift indienen leidt tot onnodige juridificatie. - Indien de aanvraag wordt gehonoreerd, wordt de frequentieruimte pas in gebruik genomen nadat internationale coördinatie is afgerond en de wijziging vergund is. 16 - Indien er sprake is van extra storing als gevolg van grootsignaalgedrag, is de verkrijgende vergunninghouder gehouden deze op te lossen, dit zal als vergunningvoorwaarde 17 worden opgenomen. - De voorstellen worden behandeld en gepubliceerd op volgorde van binnenkomst. - Deze pilot heeft geen invloed op de planning van evenementenzenders; vergunninghouders dienen deze tijdelijke vergunningen te gedogen in de paarse gebieden. Getroffen vergunninghouders worden vooraf op de hoogte gesteld van een verleende evenementenvergunning. 5. Pilot De vorm die voor de uitwerking gekozen is, is die van zelfbinding, in de vorm van een pilot met een duur van een jaar met ingang van 1 juli 2013. Agentschap Telecom werkt in de pilotperiode volgens de in deze nota uitgewerkte gedragslijn. Agentschap Telecom gaat er daarbij overigens vanuit dat ook de markt volgens deze gedragslijn werkt. Alleen dan kan de pilot een succes worden. De pilot wordt tussentijds geëvalueerd met de sector in de vorm van Dialoogsessies. Mocht er aanleiding toe zijn, dan kan Agentschap Telecom ook tussentijds de gedragslijn aanscherpen of de pilot stopzetten. Daarbij geldt dat wat vergund is vergund blijft. Voorts blijft de bescherming van paarse gebieden in stand. De mogelijkheid voor netverbetering vervalt. Bij deze pilot gaat het om de voorstellen tot wijziging van de technische parameters van FM-vergunningen. 16 In uitzonderingsgevallen kan worden bepaald dat de frequentieruimte enkel met beperkingen en op basis van non interference basis (NIB) wordt vergund. De aanvrager wordt aangeraden met deze uitgangspunten goed rekening te houden, omdat deze bijzonderheid kan leiden tot een verstoring van de continuïteit van zijn bedrijfsvoering. 17 In overleg met de operators zoekt het agentschap naar een goede methode om grootsignaalgedrag te indiceren ter vervanging van de huidige contourmethode. Tot het moment van een vastgestelde methode zullen aanvragen binnen bebouwd gebied besproken moeten worden met de betrokken partijen of er een reëel risico van grootsignaalgedrag (waarmee meer dan 2.000 potentiele luisteraars kunnen worden getroffen) aanwezig is. Als in voorkomend geval de aanvraag doorgezet wordt, is elk risico op grootsignaalgedrag voor rekening van de aanvrager, hetgeen erop neer kan komen dat een vergunde zender weer uit bedrijf moet worden genomen. Dit wordt in de vergunningvoorwaarden opgenomen. 6