Technische Informatica



Vergelijkbare documenten
Technische Informatica

Technische Natuurkunde. Studiegids 2009/2010

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Eindhoven heeft in het eerste jaar een aantal gemeenschappelijke vakken voor alle eerstejaarsstudenten van de universiteit.

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven.

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

In Groningen wordt de opleiding in het Engels gegeven. Je kunt de opleiding in het Nederlands volgen in Eindhoven, Twente en Delft.

Studiebegeleiding aan de TU Delft

Onderwijs- en examenregeling (OER) (art W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica

Bij de TU Delft wordt de studie in het Nederlands aangeboden. In Eindhoven en Twente kan je de studie alleen in het Engels volgen.

JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

Voorbereidingscursussen

ONDERWIJS- EN TENTAMENREGELING (OET) (ex artikel 7.13 WHW) Interfacultair Onderwijs TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

Naam opleiding: Technische Bestuurskunde. Toelating

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

Premasterprogramma Psychologie 11 maart Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg

Hardcopy Studiegids 2007/2008. BSc-opleiding Technische Informatica

Instructie VUnet. Tip: klik en surf mee

Studeren in een academische context

TA Nieuws. Aanmelden kan tot 7 november via de volgende link: Feestelijke uitreiking P in 1.

Studentendecanaat. De Topsportregeling. het gebeurt op windesheim

INHOUDSOPGAVE ALGEMEEN Aard van dit document Informatie en communicatie Inwerkingtreding en duur

Studeren in een academische context

REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIE VAN DE BACHELOROPLEIDING

Toelichting bij het formulier Beëindiging inschrijving

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (artikel 7.13 WHW)

Onderwijs- en Examenregeling LS&T/SMS&TI (Bacheloropleiding)

REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIES VAN DE BACHELOR- EN MASTEROPLEIDINGEN

REGELS EN RICHTLIJNEN VOOR DE TENTAMENS EN EXAMENS IN DE OPLEIDING LIFE SCIENCE & TECHNOLOGY

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

De OER in gewoon Nederlands

BACHELOROPLEIDING KLINISCHE TECHNOLOGIE. UITVOERINGSREGELING BEHORENDE BIJ DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.

Rechtsbescherming TUA. november 2013

Life science & Technology

HOE OVERLEEF IK DE START VAN EEN NIEUWE STUDIE

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.)

7.3 Regels en Richtlijnen van de Examencommissie Lerarenopleiding voor:

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

STUDIEBEGELEIDING IN GRONINGEN

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student

Studentenhandleiding Osiris, Blackboard en SIN-Online Erasmus School of History, Culture and Communication

STUDIEBEGELEIDING IN GRONINGEN

BELANGRIJKSTE PAGINA S TIJDENS JE STUDIE

De zomerperiode ligt achter ons, het nieuwe collegejaar is gestart.

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Onderwijs- en examenregeling (OER)

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

BSc Klinische Technology

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) Masteropleiding Leraar Engels. Studiejaar

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Medische Psychologie. Faculteit Sociale Wetenschappen. Universiteit van Tilburg

Naam opleiding: Bouwkunde. Toelating

Inhoud 2 ELEKTROTECHNIEK, WISKUNDE EN INFORMATICA

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en Examenregeling LS&T en MST (Bacheloropleiding)

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

BESLUIT: de volgende onderwijs- en examenregeling voor de opleiding Toegepaste Wiskunde vast te stellen:

3TU.ONDERWIJS ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE NATUURKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

Dit reglement is een extract uit de Onderwijs- en Examenregeling van NOVI Hogeschool.

Uitgebreide Toelichting op de Flowchart Bachelor & Master Eindprojecten.

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bindend Studieadvies. student. uva.nl/ rechten

1 of 7 12/23/ :44 PM

Introductie Bacheloropleiding Psychologie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIE VAN DE BACHELOROPLEIDING MOLECULAR SCIENCE & TECHNOLOGY

Wie krijgt de nieuwe campuskaart? Iedere medewerker en student van de Technische Universiteit Delft krijgt een nieuwe campuskaart.

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde

Premaster Managementwetenschappen

Bindend Studieadvies (BSA)

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

FAQ aan de studentendecanen

Techniek, Bestuur en Management Technische Bestuurskunde

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven

Studeren aan de Universiteit Utrecht Welkom bij de opleiding Frans

r ipboek voor ouders over studiekeuze

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Wat is en doet de examencommissie?

EXAMENREGLEMENT: VRAAG EN ANTWOORD

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties

ONDERWIJS- EN TENTAMENREGELING (OTR) (ex artikel 7.13 Whw) Interfacultair Onderwijs TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Journalistiek. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Verkiezingsprogramma

Introductie opleiding Informatica

Regels en richtlijnen van de examencommissie Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde

Naam opleiding: Klinische Technology. Toelating

Transcriptie:

combined_1.fm Page 1 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica BSc-opleiding Technische Informatica Studiegids 2008/2009 Delft University of Technology Challenge the future

combined_1.fm Page 2 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Disclaimer Deze gids is met grote zorgvuldigheid samengesteld onder verantwoordelijkheid van de faculteit. Voor een aantal onderwerpen komt nadere informatie pas na het ter perse gaan van de gids ter beschikking. Daarom publiceert de faculteit de gegevens in dit handboek, deze studiegids onder voorbehoud. Wijzigingen, aanvullingen en uitgebreide vakbeschrijvingen vind je op Blackboard: http://blackboard.tudelft.nl en/of in de digitale studiegids http://studiegids.tudelft.nl Technische Informatica

combined_1.fm Page 3 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Persoonlijke gegevens naam adres postcode/plaats geboortedatum telefoon privé telefoon werk mobiel fax werk e-mail TU studienummer postbanknr. paspoortnr. rijbewijsnr. bankrekeningnr. geldig tot geldig tot burgerservicenummer huisarts gebruik medicijnen verboden geneesmiddelen bloedgroep rh-factor donor: ja/nee IN BIJZONDERE GEVALLEN A.U.B. WAARSCHUWEN naam adres postcode/plaats telefoon privé mobiel In geval van verlies verzoekt de eigenaar/eigenares van deze gids de vinder om direct contact met hem/haar op te nemen, waarvoor bij voorbaat dank. Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 4 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Voorwoord Deze studiegids geeft informatie over de bacheloropleiding Technische Informatica. Deze informatie omvat niet alleen de samenstelling van de afzonderlijke studiejaren en de regelingen die daarbij horen, maar ook de vakomschrijvingen van alle studieonderdelen. De vakomschrijvingen in deze gids zijn ontleend aan de digitale studiegids, maar dat is gebeurd in een vroeg stadium, waardoor afwijkingen mogelijk zijn. Het is raadzaam steeds attent te zijn op aanvullende informatie en eventuele wijzigingen via Blackboard, CourseBase en de elektronische nieuwsbrief EVIEW (zie verderop in deze gids). Daarnaast staat in deze gids veel nuttige, algemene informatie over de TU Delft en over de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Dit betreft voornamelijk informatie die niet gerelateerd is aan de inhoud van de studie, maar die wel te maken heeft met het studeren in Delft, en in het bijzonder aan de faculteit EWI. De vindplaatsen van informatie en personen zijn weer zo goed mogelijk bijgewerkt. Ik verwacht dat ook dit studiejaar de docenten hun enthousiasme voor Technische Informatica zullen overdragen en ik wens alle studenten daarbij een interessant en succesvol studiejaar toe. Dr.ir. Hans Tonino Opleidingsdirecteur Technische Informatica Technische Informatica

combined_1.fm Page 5 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Inhoud Persoonsgegevens 3 Voorwoord 4 1 Profiel van de Universiteit 9 1.1 Onderwijs- & Studentenzaken 11 1.2 Ideeënlijn O&S 11 1.3 Centrale Studentenadministratie TU Delft (CSA) 11 1.4 Shared Service Centrum 13 1.5 Servicepunt 14 1.6 Studentenstatuut 14 1.7 BLACKBOARD - Digitale leeromgeving 15 1.8 Bibliotheek van de TU Delft 15 1.9 Zelfstudiewerkplekken 16 1.10 Student & Career Support 17 1.11 Faciliteiten voor gehandicapte studenten 18 1.12 Sport & Cultuurcentrum 18 1.13 Ombudsman voor studenten 19 1.14 Veiligheid, Gezondheid en Bedrijfshulpverlening 19 1.15 De Delftse Studentenvakbond VSSD 21 1.16 De Studentenraad 21 1.17 Huisvesting 22 1.18 Medische Zorg 23 1.19 MoTiv 23 1.20 Studium Generale 24 1.21 Delta 25 1.22 Minors 25 1.23 Interessante Links 25 2 De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 27 2.1 Profiel 28 2.1.1 Profiel van de Faculteit 28 2.1.2 Opleidingen 29 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 6 Monday, July 21, 2008 4:48 PM 2.2 Onderwijsorganisatie en regelingen 30 2.2.1 Directeur Onderwijs en Opleidingsdirecteuren 30 2.2.2 Opleidingscommissie en Examencommissie 31 2.2.3 Onderwijsvormen 33 2.2.4 Vormen van Toetsing 34 2.2.5 Inzage en Beroepsrecht 35 2.2.6 Klachten over Onderwijs 35 2.2.7 Evaluatie van de Opleiding 36 2.2.8 Examenzittingen 37 2.2.9 TU Delft Repository 37 2.2.10 Reglementen en Regelingen 38 2.2.11 Fraude 38 2.3 Advies en Voorlichting 41 2.3.1 Servicepunt EWI 41 2.3.2 Studiebegeleiding en Studieadviseurs EWI 42 2.3.3 Financiele Ondersteuning 44 2.3.4 Internationalisering en Stages EWI 45 2.3.5 Vertrouwenspersoon 46 2.4 Studentenbelangenorganisaties 47 2.4.1 Electrotechnische Vereeniging 47 2.4.2 Studievereniging Christiaan Huygens 48 2.4.3 Universitaire en Facultaire Studentenraden 50 2.5 Faciliteiten 53 2.5.1 Practicumgebouw 53 2.5.2 Verkoopbalie en Reprodiensten 54 2.5.3 Boeken en Dictaten 55 2.5.4 Computerfaciliteiten 55 2.5.5 De Faculteitsbibliotheek, het EWI Kennislab 56 2.5.6 /Pub 58 2.5.7 Gebedsruimte 58 2.6 Communicatie 58 2.6.1 Les- en Tentamenroosters 58 2.6.2 Tentamen en Practicum Aanmeld Systeem (TAS) 59 2.6.3 E-VIEW 59 2.6.4 Mededelingborden 60 2.7 TULO 60 2.7.1 Technische Universitaire Lerarenopleidingen (TULO) 60 Technische Informatica

combined_1.fm Page 7 Monday, July 21, 2008 4:48 PM 3 Het Bachelorprogramma Technische Informatica 65 3.1 ALGEMEEN 66 3.1.1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING 66 3.1.2 VARIANTEN BINNEN DE OPLEIDING 67 3.1.3 OPBOUW BACHELORPROGRAMMA 67 3.1.4 DE MASTEROPLEIDINGEN 68 3.1.5 TOELATING TOT DE MASTER 69 3.1.6 OVERGANGSREGELING BACHELORPROGRAMMA 2002 NAAR PROGRAMMA 2005 70 3.2 HET PROPEDEUSEPROGRAMMA 72 3.2.1 INLEIDING 72 3.2.2 PROGRAMMA-OVERZICHT PROPEDEUSE 74 3.2.3 OVERGANGSREGELING BEPALING EINDRESULTAAT VAKKEN (PROGRAMMA 2005, PROPEDEUSE) 78 3.3 HET BACHELORPROGRAMMA, TWEEDE JAAR PROGRAMMA 2005 78 3.3.1 INLEIDING 78 3.3.2 PROGRAMMA-OVERZICHT TWEEDE JAAR 80 3.3.3 INGANGSEIS 83 3.3.4 OVERGANGSREGELING BEPALING EINDRESULTAAT VAKKEN (PROGRAMMA 2005, TWEEDE JAAR) 83 3.4 HET BACHELORPROGRAMMA, DERDE JAAR PROGRAMMA 2005 84 3.4.1 INLEIDING 84 3.4.2 PROGRAMMA-OVERZICHT DERDE JAAR 86 3.4.3 INGANGSEISEN 87 3.4.4 MINORS 88 3.4.5 MINOR SOFTWARE TECHNOLOGIE/ MEDIA EN KENNISTECHNO- LOGIE (TI-Mi-096-08) 89 3.5 BESCHRIJVING VAN DE VAKKEN, PRACTICA EN PROJECTEN 91 4 Vakinhouden 93 5 Plattegrond van de TU Campus 131 6 Jaarkalender 135 6.1 Collegetijden 137 7Agenda 139 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 8 Monday, July 21, 2008 4:48 PM

combined_1.fm Page 9 Monday, July 21, 2008 4:48 PM 1. Profiel van de Universiteit

combined_1.fm Page 10 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit Technische Universiteit Delft (TU Delft) De TU Delft wil voor studenten wereldwijd een preferred partner in education zijn door inhoudelijk uitdagende en didactisch inspirerende opleidingen te bieden. Inhoudelijk uitdagend door gerichte koppeling met urgente maatschappelijke thema s, en met name op het gebied van duurzaamheid. Didactisch inspirerend door inzet van actieve onderwijsvormen om daarmee zoveel mogelijk ruimte te bieden aan de eigen creativiteit van onze studenten. De TU Delft ziet haar studenten als haar toekomstige alumni; alumni die breed inzetbaar zijn en een prominente positie op de internationale arbeidsmarkt kunnen innemen. De opleiding tot Delfts ingenieur is een A-merk wereldwijd. Om deze kwaliteitsgarantie te behouden ontwikkelt de TU Delft haar opleidingenaanbod voortdurend, zowel inhoudelijk als didactisch. Bovendien werkt de universiteit nauw samen met nationale en internationale universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven. Dankzij deze banden kunnen onze studenten waardevolle en relevante kennis en ervaring opdoen. Dit draagt bij aan een succesvolle carrière. Bezoekadres Mekelweg 5 2628 CC Delft Postadres Postbus 5 2600 AA Delft Tel.: +31 (0)15 27 89111 (voor doorverbindingen) Fax: +31 (0)15 27 86522 E-mail: voorlichting@tudelft.nl (voor vragen) Website: www.tudelft.nl Technische Informatica

combined_1.fm Page 11 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.1 Onderwijs- & Studentenzaken De dienst Onderwijs- & Studentenzaken (O&S) verzorgt de ondersteuning van het onderwijs: administratie, begeleiding van studenten, begeleiding buitenlandse studenten, sport, cultuur en projecten in het buitenland. Jaffalaan 9A (bezoekersingang is aan de Mekelweg) 2628 BX Delft Tel.: +31 (0)15 27 84670 Fax: +31 (0)15 27 87233 E-mail: os@tudelft.nl Website: www.student.tudelft.nl 1.2 Ideeënlijn O&S Studenten en medewerkers kunnen vanaf heden suggesties, klachten en opmerkingen om O&S diensten te verbeteren melden via de website: www.ideeenlijnos.tudelft.nl 1.3 Centrale Studentenadministratie TU Delft (CSA) Je studie loopbaan bij de TU Delft begint bij de Centrale Studentenadministratie. Alle studenten schrijven zich bij de centrale administratie in. Ook als je uit het buitenland komt, of als student van een andere universiteit bij de TU een vak wilt volgen. Bij de balie van de Centrale Studentenadministratie kan je terecht voor: het aanmelden en inschrijven voor een opleiding aan de TU Delft, het inleveren van het inschrijvingsformulier, het betalen van college- of examengeld via een betaalautomaat ( pinnen ), het regelen van een tweede inschrijving binnen de TU Delft, of van een inschrijving in de loop van het studiejaar, het stoppen van de studie, het veranderen van opleiding, het aanvragen van financiële ondersteuning krachtens de Regeling Afstudeersteun Studenten (RAS); 1 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 12 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit het verkrijgen van voorlopige verklaringen van inschrijving, als je nog geen CampusCard en/of Bewijs van Inschrijving bezit, voor tentamens en dergelijke, het aanvragen van officiële verklaringen in Nederlands, Engels, Frans, Duits en Spaans voor andere instanties voor: vooraanmelding (bijvoorbeeld om een woning te zoeken), betaald collegegeld en wijze van inschrijving (als je je bij een andere instelling wilt inschrijven), inschrijvingen in voorgaande studiejaren, bewijs van uitschrijving als student (om een uitkering aan te vragen) het waarmerken van kopieën van diploma s en cijferlijsten (voor inschrijvingen, sollicitaties en dergelijke), het ondertekenen en waarmerken van formulieren van de Informatie Beheer Groep, Sociale Verzekeringsbank, ziektekostenverzekeraars, enzovoort, het aanvragen van een duplicaat-bewijs van inschrijving of van een vervangende CampusCard, het aanvragen van restitutie en het beëindigen van de inschrijving wegens afstuderen, ziekte, bijzondere familieomstandigheden, studiestaken (eerstejaars propedeuten), of niet-aansluitend onderwijs, het doorgeven van adreswijzigingen (CSA geeft de gewijzigde gegevens automatisch door aan de onderwijs- administraties van de faculteiten), wijzigingsformulieren voor de Informatie Beheer Groep. Bij de balie kan je ook terecht voor het afhalen van je CampusCard, voor het aanvragen van een duplicaat, voor het aanbrengen van wijzigingen, en voor informatie over het laten maken van de vereiste (digitale) pasfoto. De balie van de CSA is gevestigd in het gebouw van Onderwijs- & Studentenzaken (O&S). Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 uur tot 17.00 uur Bezoekadres Jaffalaan 9A (bezoekersingang is aan de Mekelweg) 2628 BX Delft 1 Technische Informatica

combined_1.fm Page 13 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit Postadres CSa TU Delft Postbus 5 2600 AA Delft Tel.: +31 (0)15 27 84249 Fax: +31 (0)15) 27 86457 E-mail: csa@tudelft.nl www.csa.tudelft.nl 1.4 Shared Service Centrum Het SSC verzorgt onder andere de administratie van het onderwijs en de administratie van de studievoortgang van studenten. Contactinformatie: Accountgroep 1: +31 (0)15 27 89826 EWI OSA.EWI@tudelft.nl TNW OSA.TNW@tudelft.nl Accountgroep 2: +31 (0)15 27 89825 Bouwkunde OSA.BK@tudelft.nl IO OSA.IO@tudelft.nl TBM OSA.TBM@tudelft.nl Accountgroep 3: +31 (0)15 27 89827 CiTG OSA.CiTG@tudelft.nl L&R OSA.LR@tudelft.nl 3mE OSA.3mE@tudelft.nl 1 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 14 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.5 Servicepunt Elke faculteit heeft een servicepunt. Dit is het loket voor studenten (en medewerkers) voor alle vragen op het gebied van onderwijs- en studentenzaken, ICT- en facilitaire dienstverlening zoals: Studiegidsen Cijferlijsten Het inleveren van cijferbriefjes Verklaringen voor studenten (bijv. m.b.t. behaalde onderwijsonderdelen, cijfers of studiepunten i.v.m. omzwaaien naar een andere opleiding of i.v.m. tempobeurs/prestatiebeurs) Examenaanvragen Vragen over het tentamen aanmeld systeem TAS. Meer informatie zoals openingstijden kun je vinden op de website www.servicepunt.tudelft.nl 1.6 Studentenstatuut In het Studentenstatuut staan alle rechten en plichten van de student en van de TU Delft als instelling. Je vindt er informatie over onder andere regelingen over toelatingseisen, garantiemaanden, inschrijving, medezeggenschap, rechtsbescherming, regeling ombudsman en gedragscodes. Dit statuut vind je op de website: www.studentenstatuut.tudelft.nl Vragen over het studentenstatuut kun je voorleggen aan een van de studentendecanen van Student & Career Support: Tel.: +31 (0)15 27 88004 E-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl 1 Technische Informatica

combined_1.fm Page 15 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.7 BLACKBOARD - Digitale leeromgeving Blackboard is de digitale leeromgeving van TU Delft. Alle studenten van de TU Delft die ingeschreven staan in het studenteninschrijfsysteem ISIS, alle docenten, overige medewerkers die geregistreerd zijn in Peoplesoft en alumni hebben toegang tot Blackboard. Zij kunnen gebruik maken van de digitale leeromgeving. Bijna alle communicatie tussen studenten, docenten en werknemers gaat via Blackboard. Na een inlogprocedure vind je relevante informatie over het studeren en werken aan de TU Delft. Tel.:+31 (0)15 27 89194 Website: http://blackboard.tudelft.nl Ondersteuning: www.blackboard-support.tudelft.nl 1.8 Bibliotheek van de TU Delft Jouw digitaal loket! Alle relevante technisch-wetenschappelijke informatie De Bibliotheek TU Delft is de grootste technisch-wetenschappelijke bibliotheek van Nederland. Uit binnen- en buitenland selecteert, beheert, verwerkt en levert de Bibliotheek relevante informatie voor jouw studie. Veel van de informatie is digitaal. Stop searching, start finding! Tijdens je studie komt het Virtuele Kenniscentrum (VKC) van jouw opleiding goed van pas. Het VKC is het ideale vertrekpunt voor informatie op jouw vakgebied, want het biedt je "virtually all knowledge in your field". Maak kennis met jouw VKC op http://vkc.library.tudelft.nl. Hét digitale loket Op www.library.tudelft.nl vind je niet alleen vakspecifieke informatie, maar ook bijvoorbeeld praktische informatie over de Bibliotheek, de online catalogus, databases, naslagwerken, internet-bronnen, instructies en kaarten. Bovendien vind je er artikelen, proefschriften, rapporten, afstudeer-scripties, dictaten, verslagen, octrooien en andere publicaties van de TU Delft op http://repository.tudelft.nl. 1 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 16 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit Zoek je specifieke informatie, heb je een vraag, verzoek, klacht of opmerking over de dienstverlening van de Bibliotheek? Ga dan naar http:// AskYourLibrary.tudelft.nl, het digitale loket van de Bibliotheek. Voor kaarten ga je naar http://kaartenkamer.library.tudelft.nl. Stel je vraag via verschillende kanalen Via Ask Your Library kun je met de Klantenservice van de Bibliotheek communiceren waar, wanneer en hoe het jou op dat moment uitkomt. Tijdens kantooruren kun je chatten met een Bibliotheekmedewerker, die zelfs met je kan co-browsen. De medewerker helpt je dan om specifieke bronnen te vinden door informatie met een cursor aan te wijzen. Antwoord op je vragen vind je ook in de Frequently Asked Questions, maar je kunt ons uiteraard ook bellen +31 (0)15 27 85678, E-mail library@tudelft.nl of één van onze vestigingen bezoeken. Je vindt ze op www.library.tudelft.nl. Gemakkelijk Als je een computer gebruikt die op het campusnetwerk van de TU Delft is aangesloten, kun je digitaal van vrijwel alle Bibliotheekdiensten gebruik maken. In de Centrale Vestiging op het Prometheusplein 1, achter de Aula, kun je overdag, s avonds en in het weekend terecht voor het opvragen van boeken, studeren met of zonder computer, vergaderen en kopiëren. Tijdens de tentamenperiodes zijn de openingstijden van de Bibliotheek nog ruimer. In de Centrale Vestiging vind je ook het Trésor, de schatkamer met unieke, kwetsbare en kostbare stukken. Het Trésor is op afspraak te bezichtigen http://tresor.library.tudelft.nl. Centrale Vestiging Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Tel.: +31 (0)15 27 85678 E-mail: library@tudelft.nl 1.9 Zelfstudiewerkplekken Voor zelfstudie kan je in de faculteiten en bibliotheek terecht bij hiervoor ingerichte zelfstudiewerkplekken. Je vindt ze in aparte ruimtes en in de hal van de gebouwen. Bij veel zelfstudiewerkplekken kan je je laptop aansluiten. 1 Technische Informatica

combined_1.fm Page 17 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.10 Student & Career Support Student & Career Support helpt je bij zaken die goed studeren in de weg staan. Je kan er voor persoonlijke ondersteuning en advies terecht maar ook als groep kan je er terecht. Studentendecanen, studentenpsychologen en een informatiecentrum kunnen helpen met: wettelijke zaken, studiebeurzen en financiële ondersteuning, psychosociale ondersteuning, hulp bij studie en loopbaanen oriëntatie op de arbeidsmarkt. In het gebouw van Onderwijs- & Studentenzaken (O&S) aan de Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg) kun je bij de balie terecht voor afspraken met een studentendecaan of een studentenpsycholoog of voor vragen over het informatiecentrum. De studentenpsychologen hebben bovendien op dinsdag- en donderdagochtend een Open Spreekuur van 11.30 12.30 uur waar je zonder afspraak terecht kunt. Meld je wel aan bij de balie. Een aankondiging van je komst via telefoon of E-mail wordt overigens wel op prijs gesteld. Bij Student & Career Support kan je ook workshops en trainingen volgen zoals Constructief Denken, Ontspannen, Mindmappen, Solliciteren, studeren met Dyslexie, en Persoonlijke Effectiviteit. Meer informatie vind je op de website www.smartstudie.tudelft.nl. Op de begane grond bij de balie van O&S vind je ook het Informatiecentrum (geopend van 09.00 uur 17.00 uur). Daar kun je terecht als je informatie wilt zoeken over je (studie)loopbaan. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, uitwisselingsprogramma s, summer courses, beurzen en taalcursussen. Een groot deel van de dag is er iemand aanwezig om je zo nodig wegwijs te maken. Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 uur tot 17.00 uur Jaffalaan 9A (bezoekersingang is aan de Mekelweg). 2628 BX Delft Tel.: +31 (0)15 27 88004 E-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl Website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl 1 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 18 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.11 Faciliteiten voor gehandicapte studenten De universiteit zorgt er voor dat het onderwijs ook toegankelijk is voor studenten met een handicap. Dit betekent dat er passende faciliteiten zijn voor studenten met een handicap of een chronische ziekte. Dat gebeurt in financiële vorm of door speciale onderwijsfaciliteiten. Als je speciale behoeften hebt, neem dan contact op met je studieadviseur. Maak je wensen vroeg kenbaar want het kan soms enige tijd duren om de faciliteiten te organiseren. 1.12 Sport & Cultuurcentrum Bij het Sport- & Cultuurcentrum kun je terecht voor bijna alle binnen- en buitensporten. De meeste velden en banen zijn verlicht zodat ze ook s avonds gebruikt kunnen worden. Je kunt er ook allerlei culturele activiteiten doen: Cursussen, waaronder video, fotografie, schilderen, tekenen, plastiek, keramiek, instrumentenbouw, klassieke muziek, lichte en popmuziekstemvorming, geluidsbewerking met de computer, moderne en oriëntaalse dans, capoeira, filosofie en schrijven. Vocale en instrumentale muziekgroepen. Gebruik van muziekinstrumenten, waaronder piano s, drumstellen, saxofoons en gitaren. Sportcentrum TU Delft Mekelweg 8 2628 CD Delft Tel.: +31 (0) 15 27 82443 E-mail: sportcentrum@tudelft.nl Website: www.snc.tudelft.nl Cultuurcentrum TU Delft Mekelweg 10 2628 CD Delft Tel: +31 (0) 15 27 83988 E-mail: balie.mw10@tudelft.nl Website: www.snc.tudelft.nl 1 Technische Informatica

combined_1.fm Page 19 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.13 Ombudsman voor studenten Heb je als student klachten over de Technische Universiteit Delft, de faculteiten of medewerkers ervan? Probeer ze eerst zelf op te lossen met de studieadviseur van je faculteit. Lukt dat niet, kom dan naar de ombudsman voor studenten. Hij kan je helpen om problemen op te lossen en doet voorstellen om te voorkomen dat anderen in soortgelijke situaties terechtkomen. De ombudsman van de TU Delft is drs. W.J.M. Knippenberg. Aula TU Delft Mekelweg 5 2628 CC Delft Tel.: +31 (0)15 27 84403 E-mail: ombudsman@tudelft.nl Neem eerst contact op per e-mail. 1.14 Veiligheid, Gezondheid en Bedrijfshulpverlening Als student bij de TU Delft heb je net als werknemers recht op een veilige en gezonde werk- of studieplek. Je hebt daarbij ook de verplichting om je veilig voor jezelf en anderen te gedragen. In Nederland zijn de veiligheidseisen en gedragsregels vastgelegd in de Arbeidsomstandigheden (Arbo) - wetgeving. Binnen de TU Delft gelden daarnaast ook specifieke veiligheidsregels en milieuregels. Basisregels Studenten mogen geen technische ruimten binnengaan. Het verrichten van handelingen en experimenten waaraan risico verbonden is, mag alleen na passende instructie en na toestemming van de begeleider. Wie het vermoeden heeft risico te lopen bij het uitvoeren van een opdracht kan deze weigeren en hierover contact opnemen met de Arbo en Milieu adviseur. 1 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 20 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit Ongewenst gedrag Agressie, seksuele intimidatie, bedreiging, pesten en discriminatie worden beschouwd als ongewenst gedrag en worden niet getolereerd. Ongewenst gedrag kan je melden bij het College van Bestuur. Je kunt hierover ook contact opnemen met de Vertrouwenspersoon van de faculteit, die klachten discreet kan behandelen. Rookverbod Bij de TU Delft geldt een algeheel rookverbod, met uitzondering van de rookruimten en locaties waar roken tijdelijk wordt toegestaan. Overtreding van het rookverbod geldt als ongewenst gedrag. Wie last heeft van rookoverlast kan dit melden bij de Arbo- en Milieuadviseur (AMa) of de Vertrouwenspersoon. Beeldschermwerk Intensief beeldschermwerk kan leiden tot aandoeningen van de bovenste ledematen en de nek. Dit wordt algemeen RSI genoemd. De kans op RSI wordt groter als onder spanning wordt gewerkt, bijvoorbeeld tijdens het maken van een scriptie. Vergevorderde RSI is moeilijk te genezen en moet dus vermeden worden. Zorg voor een goede werkhouding en neem regelmatig korte werkpauzes; het programma workpace kan hierbij helpen. De Arbo- en Milieuadviseur kan advies geven en een meting uitvoeren op de werkplek. Calamiteiten en Bedrijfshulpverlening De TU Delft heeft een organisatie voor bedrijfshulpverlening (BHV). Leden hiervan zijn bekend bij het personeel. Ze verrichten EHBO en treden op bij calamiteiten. Laat verwondingen altijd behandelen. Meld ongevallen en bijna-ongevallen altijd bij de BHV. Bij brand, een bedrijfsongeval of een bedreigende situatie gelden de volgende regels: Een slow whoop sirene van de omroepinstallatie duidt een alarm aan. Volg direct de instructies op. Stel jezelf in veiligheid en waarschuw anderen. Druk bij brand een brandmelder in. Meld een calamiteit via 112 vanuit een vast toestel en beantwoord de vragen. Volg de instructies op van de Bedrijfshulpverlening (BHV). Meer informatie vind je op www.tudelft.nl onder medewerkers A-Z index. 20 Technische Informatica

combined_1.fm Page 21 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.15 De Delftse Studentenvakbond VSSD De VSSD is de Vereniging voor Studie- en Studentenbelangen te Delft. Zoals de naam al zegt houdt ze zich bezig met het behartigen van de belangen van de studenten in Delft. Al in 1887 is de basis gelegd voor de huidige VSSD (zie geschiedenis). De vereniging wordt voor en door studenten gerund. Door de loop van de jaren heen heeft de VSSD een aantal diensten ontwikkeld die door personeel ondersteund worden zoals de uitgeverij en de boekenverkoop. De VSSD wordt feitelijk bestuurd door de Delftse Studenten Raad, de DSR. Deze raad van 13 wijze studenten vergadert eens in de zes weken over het beleid van de VSSD en de te varen koers. In de DSR hebben drie fracties zitting: ORAS, AAG en DQ. De DSR wordt voorgezeten door David Riphagen. Vereniging voor Studie en Studentenbelangen te Delft VSSD Leeghwaterstraat 42 2628CA Delft Tel:+31 (0)15 27 82050 E-mail: balie@vssd.nl Website: www.vssd.nl 1.16 De Studentenraad Er hebben twee fracties zitting in de studentenraad van Delft. Voorheen waren dit AAG en ORAS, echter AAG heeft te kennen gegeven niet aan de verkiezingen voor studiejaar 2008-2009 mee te doen. Om toch een keuze te hebben uit verschillende partijen voor de studentenraad is onlangs Het Principe opgericht. ORAS en Het Principe vormen samen het instrument voor de student om invloed uit te oefenen op het beleid van de TU. De partijen hebben ook vertegenwoordigers in de ledenraad van de VSSD. 2 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 22 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit ORAS Mekelweg 4 2628 CD Delft Tel.: +31(0)15 27 83349 E-mail: oras@tudelft.nl Website: www.oras.tudelft.nl Het Principe Website: http://www.hetprincipe.nl AAG Mekelweg 4 2628 CD Delft Tel.: +31(0)15 27 83121 E-mail: fractie@aag.tudelft.nl Website: www.aag.tudelft.nl 1.17 Huisvesting Huisvestigingsorganisatie DUWO heeft met de TU Delft een overeenkomst afgesloten voor het huisvesten van (buitenlandse) studenten en gasten. De contracten met de studenten / gasten of buitenlandse studenten hebben een vaste looptijd en de mogelijkheid tot verlenging. De toewijzing van aanvragen gebeurt op basis van first come, first served. Bezoekadres Stichting DUWO Kanaalweg 4 2628 EB Delft Postadres Postbus 54 2600 AB Delft Tel.: +31 (0)15 21 92200 E-mail: info@duwo.nl Website: www.duwo.nl Een gebruikelijk systeem in Delftse studenthuizen is instemming. Dit betekent dat je op sollicitatie moet bij de bewoners van het huis. Huisvesting vinden in Delft is moeilijk, zeker als je goedkope huisvesting zoekt, dus begin zo vroeg mogelijk te zoeken! 2 Technische Informatica

combined_1.fm Page 23 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.18 Medische Zorg De Stichting Studentengezondheidszorg (SGZ), biedt gezondheidszorg voor studenten, zowel medische als psychotherapeutisch zorg. Omdat SGZ voornamelijk preventieve hulp biedt, adviseren we je je eigen huisarts te nemen, die bij je op bezoek kan komen in geval van ziekte. Dit kan een van de huisartsen van de SGZ zijn. Stichting Studentengezondheidszorg Surinamestraat 4 2612 EE Delft De SGZ verhuist medio september 2008 naar: Beukenlaan 4 2612 VC Delft Huisartsen: Tel.: +31 (0)15 21 35358 E-mail: studentenartsen@sgz.nl Vaccinaties: Tel.: +31 (0)15 21 21507 E-mail: vaccinatie@sgz.nl Psychologen: Tel.: +31 (0)15 21 33426 E-mail: psychologie@sgz.nl. Website: www.sgz.nl 1.19 MoTiv MoTiv werkt aan de Technische Universiteit Delft vanuit de kerken. Zij legt zich toe op de ontwikkeling van motivatie, inspiratie en passie van mensen die voor een beroep in de technologie kiezen. In de programma s van MoTiv verkennen zij hun kracht en betrokkenheid. MoTiv wil zo persoonlijke vaardigheden en maatschappelijk draagvlak versterken en bijdragen aan het techniek- en cultuurdebat in de samenleving. Bij MoTiv werken pastores waarmee je een afspraak kunt maken voor individueel pastoraat coaching. Voor wie bezinning zoekt is er elke zondag om 11:15 uur een Oecumenische kerkdienst op Noordeinde 4. 2 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 24 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit Voorstraat 60 2611 JS Delft Tel.: +31 (0)15 21 23421 E-mail: info@motiv.tudelft.nl Website: www.motiv.tudelft.nl 1.20 Studium Generale Bij Studium Generale maak je kennis met de oudste en jongste ontwikkelingen van wetenschap, kunst, cultuur en maatschappij. Studium Generale biedt je de mogelijkheid je horizon te verbreden en kennis te nemen van andere disciplines dan het eigen studieterrein. Twee maal per jaar geeft Studium Generale een programmablad uit waarin alle activiteiten worden aangekondigd. Dit wordt verspreid over alle TU gebouwen, maar is ook los verkrijgbaar. Als je niets wilt missen, is het handig om je op te geven voor de wekelijkse email nieuwsbrief. Zo ben je altijd op de hoogte! Je kunt je hiervoor opgeven via studiumgenerale@tbm.tudelft.nl. Op de website www.sg.tudelft.nl vind je het actuele programma. Studium Generale Faculteit TBM Kamer a.0.260 Jaffalaan 5 2628 BX Delft Tel.: +31(0)15 27 85235 E-mail: studiumgenerale@tbm.tudelft.nl Website: www.sg.tudelft.nl Openingstijden secretariaat: Maandag t/m donderdag van 09.00 uur 17.00 uur 2 Technische Informatica

combined_1.fm Page 25 Monday, July 21, 2008 4:48 PM Profiel van de Universiteit 1.21 Delta Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie. Redactie Delta Universiteitsbibliotheek kamer 0.18 0. 28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postadres: Postbus 139 2600 AC Delft Tel.: +31 (0)15 27 84848 E-mail: delta@tudelft.nl Website: www.delta.tudelft.nl 1.22 Minors Het studieprogramma is ingericht volgens de major / minor-structuur sinds 2006. De meeste Bacheloropleidingen zijn al met minors gestart, enkele zullen dit jaar of volgend jaar starten. Een minor is een samenhangend geheel van vakken ter grootte van 30 EC met primair als doel je kennis te verbreden. Gedetailleerde informatie over alle minors vind je op de website http:// minors.tudelft.nl. De omschrijvingen van de minors en informatie over individuele vakken is te vinden in de digitale studiegids http://studiegids.tudelft.nl 1.23 Interessante Links Studentenportal: http://studenten.tudelft.nl Blackboard: http://blackboard.tudelft.nl Studiegids: http://studiegids.tudelft.nl Tentamen Aanmeld Systeem: www.tas.tudelft.nl Minors: http://minors.tudelft.nl Keuzevakken: http://keuzevakken.tudelft.nl Aansluiting tussen Bachelor en Masters: http://bamas.nl 2 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 26 Monday, July 21, 2008 4:48 PM

combined_1.fm Page 27 Monday, July 21, 2008 4:48 PM 2. De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica

combined_1.fm Page 28 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 2.1 Profiel 2.1.1 Profiel van de Faculteit De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica is een van de acht faculteiten van de TU Delft. De faculteit bevat zes afdelingen, die bachelor-, master- en promotie-opleidingen verzorgen. Er is intensieve samenwerking met de industrie en met andere universiteiten, zowel in Nederland als in het buitenland. De wetenschappelijke staf in de afdelingen is sterk betrokken bij zowel onderwijs als onderzoek aan het front van de moderne wetenschap en techniek. Medewerkers van de faculteit publiceren in gerespecteerde wetenschappelijke tijdschriften. De faculteit heeft ongeveer 1800 studenten en 750 medewerkers, waarvan zo n 400 promovendi. De faculteit streeft er naar om excellent onderwijs te verzorgen voor haar studenten en om excellent fundamenteel en toegepast onderzoek te verrichten op vakgebieden van faculteit. We hechten veel belang aan de maatschappelijke, wetenschappelijke en industriële relevantie van onze ingenieursopleidingen. Aan het hoofd van de faculteit staat de decaan, prof.dr. D. Lenstra. De decaan heeft integrale verantwoordelijkheid voor onderzoek, onderwijs en management. De decaan en de afdelingsvoorzitters vormen het managementteam van de faculteit dat verantwoordelijk is voor het dagelijks bestuur. De zes afdelingen van de faculteit met hun voorzitters zijn: Telecommunicatie, prof.dr.ir. I.G.M.M. Niemegeers Softwaretechnologie, prof.dr.ir. H.J. Sips Micro-elektronica & Computer Engineering, prof.dr. C.I.M. Beenakker Elektrische Energietechniek, prof.dr. J.A. Ferreira Mediamatica, prof.dr.ir. J. Biemond Toegepaste Wiskunde, prof.dr.ir. A.W. Heemink Iedere afdeling bestaat uit een aantal secties (onderzoeksgroepen). Iedere sectie wordt geleid door een hoogleraar, die verantwoordelijk is voor het onderzoek en het onderwijs van de sectie. Gedetailleerde informatie over het onderzoek en het onderwijs van de secties binnen iedere afdeling staat op de website van de faculteit: http://campus.ewi.tudelft.nl 2 Technische Informatica

combined_1.fm Page 29 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Adres: Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bestuurlijke Ondersteuning Tel: +31 (0)15 27 84568 en +31 (0)15 27 87675 Fax : +31 (0)15 27 87022 E-mail : bureau@ewi.tudelft.nl Bezoekersadres : Mekelweg 4, 2628 CD Delft Postadres : Postbus 5031, 2600 GA Delft Website : http://www.ewi.tudelft.nl of http://campus.ewi.tudelft.nl Openingstijden EWI-gebouw : van maandag t/m vrijdag van 7:00-22:30 uur. 2.1.2 Opleidingen In het studiejaar 2008-2009 biedt de Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica van de TU Delft de volgende bacheloropleidingen aan (in het Nederlands): Elektrotechniek Technische Informatica Technische Wiskunde (in samenwerking met de Universiteit Leiden) Ieder van deze opleidingen leidt tot een Bachelor of Science (BSc) diploma. Dat diploma biedt je de mogelijkheid om aansluitend een masteropleiding te volgen op hetzelfde of een verwant gebied. De faculteit biedt de volgende masteropleidingen aan in het Engels: Applied Mathematics Computer Engineering Computer Science (met variant Information Architecture) Electrical Engineering (met varianten Electrical Power Engineering, Microelectronics en Telecommunications) Embedded Systems Media and Knowledge Engineering (met variant Bioinformatics) 2 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 30 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 2.2 Onderwijsorganisatie en regelingen 2.2.1 Directeur Onderwijs en Opleidingsdirecteuren De directeur onderwijs is functioneel verantwoordelijk voor het onderwijsproces van de faculteit. De Directeur Onderwijs van EWI is: Dr.ir. H.W.J. Russchenberg, Tel. +31 (0)15 27 86292 E-mail: H.W.J.Russchenberg@tudelft.nl De opleidingsdirecteuren zijn verantwoordelijk voor de organisatie, inhoud en kwaliteit van het onderwijs en voor het maken van beleidsplannen voor de toekomst van het onderwijs. De voor de bachelor verantwoordelijke opleidingsdirecteuren zijn: Elektrotechniek Dr.ir. B.J. Kooij, Tel. +31 (0)15 27 81745 E-mail: b.j.kooij@tudelft.nl Technische Wiskunde Dr. J.W. van der Woude, Tel. +31 (0)15 27 83834 E-mail: j.w.vanderwoude@tudelft.nl Technische Informatica Dr.ir. J.F.M. Tonino, Tel. +31 (0)15 27 85807 E-mail: j.f.m.tonino@tudelft.nl Interfacultair onderwijs Dr. H.A.W.M. Kneppers, Tel. +31 (0)15 27 81390 E-mail: H.A.W.M.Kneppers@tudelft.nl 30 Technische Informatica

combined_1.fm Page 31 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica De onderwijscoördinatoren die de opleidingsdirecteuren ondersteunen zijn: Elektrotechniek Ir.drs. L. van Dam, Tel. : +31 (0)15 27 85198 E-mail : l.vandam-schuringa@tudelft.nl Technische Informatica en Technische Wiskunde Ir. A.E. Bollweg, Tel. : +31 (0)15 27 87144 E-mail : A.E.Bollweg@tudelft.nl Interfacultair onderwijs Drs. I.A.M. Goddijn, Tel. : +31 (0)15 27 86408 E-mail : i.a.m.goddijn@tudelft.nl 2.2.2 Opleidingscommissie en Examencommissie Opleidingscommissie Krachtens de wet heeft iedere opleiding een opleidingscommissie die de decaan en de opleidingsdirecteur van advies dient. Zij doet dit op verzoek of uit eigen beweging, o.a. aan de hand van evaluaties en ervaringen van studenten en docenten. De opleidingscommissie adviseert de decaan en de opleidingsdirectie over de inhoud en de uitvoering van het onderwijsprogramma. De commissie bestaat uit studenten en wetenschappelijke stafleden. Het advies van de commissie is zwaarwegend en kan alleen beargumenteerd terzijde worden gelegd. De voorzitters van de opleidingscommissies zijn: Elektrotechniek (OCE) Dr.ir. J.S.S.M. Wong, Tel: +31 (0)15 27 81099 E-mail: j.s.s.m.wong@tudelft.nl Voor contact Mevr. A. Roos-Rouffaer, Tel: +31 (0)15 27 88534 E-mail: a.roos-rouffaer@tudelft.nl Technische Wiskunde (OCW) Prof.dr.ir. C. Vuik, Tel: +31 (0)15 27 85530 E-mail: c.vuik@tudelft.nl Voor contact Mevr. A.D.M. Brandt-van Rede, Tel: +31 (0)15 27 81923 E-mail: a.d.m.brandt-vanrede@tudelft.nl 3 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 32 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Technische Informatica (OCI) Prof.dr.ir. F.W. Jansen, Tel: +31 (0)15 27 85517 E-mail: f.w.jansen@tudelft.nl Voor contact Mevr. C.A.M. Slieker-Duifhuis, Tel: +31 (0)15 27 86350 E-mail: c.a.m.slieker-duifhuis@tudelft.nl Computer Engineering en Embedded Systems (OCCEES) Dr. A.J. van der Veen, Tel: +31 (0)15 27 86240 E-mail: a.j.vanderveen@tudelft.nl Voor contact Mevr. A. Roos-Rouffaer, Tel: +31 (0)15 27 88534 E-mail: a.roos-rouffaer@tudelft.nl Examencommissie De faculteit heeft een centrale examencommissie, benoemd door de decaan. Deze commissie is verantwoordelijk voor de reglementering van alle faculteitstentamens en -examens. Deze wordt vastgelegd in de Regels en Richtlijnen van de Examencommissie. Voor iedere opleiding is er een subcommissie. Deze subcommissie is onder andere gemachtigd om te beslissen over vrijstellingen, deficiëntieprogramma s en programma-afwijkingen van individuele studenten. Raadpleeg je studieadviseur voordat je een verzoek naar de (sub)examencommissie stuurt. Voorzitter van de centrale commissie is: Prof.dr.ir. H.J. Sips, Tel: +31 (0)15 27 81670 E-mail: h.j.sips@tudelft.nl Voor contact Mevr. A.D.M. Brandt-van Rede, Tel: +31 (0)15 27 81923 E-mail: a.d.m.brandt-vanrede@tudelft.nl De subcommissies met hun voorzitters zijn: Elektrotechniek en Electrical Engineering Prof.ir. L. van der Sluis, Tel: +31 (0)15 27 85782 E-mail: l.vandersluis@tudelft.nl Voor contact Mevr. A. Roos-Rouffaer, Tel: +31 (0)15 27 88534 E-mail: a.roos-rouffaer@tudelft.nl Technische Wiskunde en Applied Mathematics Prof.dr. F.M. Dekking, Tel: +31 (0)15 27 83259 E-mail: f.m.dekking@tudelft.nl Voor contact Mevr. A.D.M. Brandt-van Rede, Tel: +31 (0)15 27 81923 E-mail: a.d.m.brandt-vanrede@tudelft.nl 3 Technische Informatica

combined_1.fm Page 33 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Technische Informatica en Computer Science Prof.dr. C. Witteveen, Tel: +31 (0)15 27 82521 E-mail: c.witteveen@tudelft.nl Voor contact Mevr. C.A.M. Slieker-Duifhuis, Tel: +31 (0)15 27 86350 E-mail: c.a.m.slieker-duifhuis@tudelft.nl Computer Engineering en Embedded Systems Ir.dr. D.H.J. Epema, Tel: +31 (0)15 27 83853 E-mail: d.h.j.epema@tudelft.nl Voor contact Mevr. A. Roos-Rouffaer, Tel: +31 (0)15 27 88534 E-mail: a.roos-rouffaer@tudelft.nl Media and Knowledge Engineering Dr.ir. C.A.P.G. van der Mast, Tel: +31 (0)15 27 82549 E-mail: c.a.p.g.vandermast@tudelft.nl Voor contact Mevr. C.A.M. Slieker-Duifhuis, Tel: +31 (0)15 27 86350 E-mail: c.a.m.slieker-duifhuis@tudelft.nl De data van de examenzittingen voor het propedeutisch examen, het bachelorexamen en het masterexamen voor de EWI-opleidingen worden bekend gemaakt op de website: http://campus.ewi.tudelft.nl en via het Servicepunt. Studieadvies Alle eerstejaars bachelorstudenten ontvangen van de Examencommissie het wettelijk verplichte studieadvies aan het eind van hun eerste jaar. Dit advies geeft aan of de faculteit verwacht of je de verdere studie met succes en op tijd kunt voltooien. Als het advies negatief uitpakt adviseren we je dringend om de opleiding te verlaten. Dit advies is echter niet bindend. 2.2.3 Onderwijsvormen Als onderwijsvormen zijn op dit moment gebruikelijk in het bacheloronderwijs: College Mondelinge les door een docent in een collegezaal. Veelal ligt het accent daarbij op de overdracht van theorie. De richting van de communicatie loopt voornamelijk van docent naar studenten. 3 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 34 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Instructie of oefening (begeleide zelfstudie) Je hebt hierbij de gelegenheid om te oefenen en ervaring op te doen in het oplossen van opgaven of vraagstukken die bij een hoorcollege horen. Colstructie Combinatie van college en instructie die vaak wordt toegepast bij het wiskunde-onderwijs. Werkcollege Hierin staat zelfwerkzaamheid centraal. Tijdens het werkcollege wordt kritisch gediscussieerd over uitgewerkte problemen of literatuur die je hebt bestudeerd. Practica Practica zijn er op gericht om de theorie uit de colleges toe te passen door middel van praktische opdrachten. Studio-classroom colleges Combinatie van college en practicum in de studio-classroom van TNW. Project In groepjes van een aantal studenten wordt aan een opdracht gewerkt. Hierbij moet kennis, deels zelf verworven en deels aangereikt in colleges, worden toegepast. Zowel het gevolgde proces als het opgeleverde eindproduct zijn van belang. 2.2.4 Vormen van Toetsing Tentamen Een mondelinge of schriftelijke toetsing van een vak. Een tentamen kan opgesplitst zijn in twee of meer deeltentamens, die ieder een gedeelte van de stof bestrijken. Voor het afleggen van schriftelijke tentamens wordt alleen gelegenheid geboden in de tentamenperioden. Er zijn per vak twee tentamenkansen per jaar: Het eerste tentamen vindt plaats in de tentamenperiode direct volgend op het laatste college. De herkansingen van de vakken uit het eerste kwartaal vinden plaats in januari. De herkansingen van alle overige vakken vinden plaats in juni en augustus. Voor het afleggen van mondelinge tentamens moet men een afspraak maken met de betreffende docent. 3 Technische Informatica

combined_1.fm Page 35 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Het aantal mogelijkheden per jaar om een (schriftelijk) tentamen af te leggen is minimaal twee, waarvan er één direct aansluitend aan het gegeven onderwijs is en één herkansing. Aanmelding via TAS is verplicht voor (her)tentamens. Als je deelneemt aan een tentamen moet je je collegekaart of een ander bewijs van toelating tot de opleiding kunnen tonen, zorg dus dat je die bij je hebt. Bij ieder tentamen moet je je naam, adres en studienummer invullen op een tentamenkaart. De regels kunnen per tentamen verschillen. In sommige gevallen mag je boeken, dictaten, eigen aantekeningen, calculatoren meenemen. Als Nederlands (Engels in de masterfase) niet je moedertaal is, dan is een woordenboek toegestaan. Taak Het zelfstandig verwerken of uitdiepen van een op het college behandeld probleem. Een taak kan in de plaats komen van het tentamen. Gespreide of continue toets Deze vorm van toetsing benadert zeer dicht de proefwerken van de middelbare school. Er wordt per keer een gedeelte van de stof getoetst, kort nadat dit gedeelte is behandeld. Voor toetsen bestaan over het algemeen geen herkansingen. 2.2.5 Inzage en Beroepsrecht Nadat het tentamenresultaat bekend is gemaakt heb je minstens 20 dagen recht op inzage van je gemaakte werk. Je mag een kopie maken. Gedurende deze termijn mag je ook om een nabespreking vragen. Docenten verstrekken in veel gevallen uitwerkingen, vaak via Blackboard. Als je na een nabespreking bezwaar hebt tegen de becijfering, dan kun je binnen tien dagen schriftelijk beroep aantekenen bij het College van Beroep voor de Examens, Postbus 5, 2600 AA Delft. 2.2.6 Klachten over Onderwijs Het kan altijd zijn dat er iets niet loopt zoals het moet of dat je vindt dat je op enige manier wordt benadeeld. Waar moet je dan zijn? Als het gaat om problemen rond een individueel vak dan is de verantwoordelijke docent het eerste aanspreekpunt. Kom je er met hem of haar niet 3 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 36 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica uit dan kun je contact zoeken met de collegeresponsiegroep, een studieadviseur of met de opleidingsdirecteur. Voor problemen die vakoverschrijdend zijn, curriculumafstemming, semesterbelasting e.d., kun je het beste direct contact zoeken met een van de studieadviseurs, onderwijscoördinator of de verantwoordelijke opleidingsdirecteur. Zijn er problemen rond andere onderwijsfaciliteiten dat zul je je in eerste instantie tot de direct betrokkene of diens hiërarchische hogergeplaatste, moeten wenden. De studieverenigingen CH en ETV van de faculteit kunnen je ook verder helpen. Als je vindt dat je er op deze manier niet uit komt dan moet je een meer officieel pad kiezen: dat van het schriftelijk aanhangig maken van je zaak. Het hoofd van de Dienst Onderwijs- en Studentenzaken, drs. N.J. van de Griend, is de functionaris die door de decaan is aangewezen om de klacht/ vraag of wat dan ook op het juiste bordje te leggen. Zij dient te bewaken dat er serieus en binnen normale tijd wordt gehandeld en er voorts voor te zorgen dat degene die aan de bel trekt wordt ingelicht over de vorderingen rond de afhandeling. Als je ondanks alles toch meent onjuist te zijn behandeld, dan kun je altijd een formele klacht indienen. Hoe dat moet is aangegeven in het centrale deel van het Studentenstatuut. 2.2.7 Evaluatie van de Opleiding De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica streeft voortdurend naar verbetering van haar opleidingen. Je inbreng daarin is erg belangrijk. We vragen naar je mening over het onderwijs op verschillende manieren. Ten eerste organiseren de studieverenigingen en de faculteit bijeenkomsten van responsiegroepen van studenten om de lopende onderwijsactiviteiten te bespreken. Ten tweede vraagt de faculteit je om enquêtes in te vullen. Deze enquêtes bevatten standaardvragen en de resultaten worden bekend gemaakt in statistische vorm. We vragen je dringend om deel te nemen aan deze evaluaties omdat we er van overtuigd zijn dat de resultaten erg belangrijk zijn voor het verbeteren van onze opleidingen. 3 Technische Informatica

combined_1.fm Page 37 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 2.2.8 Examenzittingen De propedeuse- en bachelorexamenzittingen zijn louter formele bijeenkomsten. De sub-examencommissie controleert dan of je aan alle wettelijke verplichtingen hebt voldaan. Zo ja, dan stelt deze commissie vast dat je geslaagd bent voor je diploma. De diploma-uitreiking vindt enkele dagen erna plaats. Voor deze officiële examenzitting moet je je tenminste 20 werkdagen van tevoren aanmelden bij het Servicepunt. Je dient hiervoor formulieren in te vullen die je kunt vinden op de website http:// campus.ewi.tudelft.nl of bij het Servicepunt. Controleer tijdig of alles in orde is en of je inderdaad aan alle eisen voor het diploma hebt voldaan! 2.2.9 TU Delft Repository U dient voor het inleveren van uw aanvraagformulier van het bachelorexamen 1 exemplaar van het verslag van het BSc project aan te bieden in de Repository. (geldt alleen voor studenten vanaf cohort 2004) Dit kunt u doen op: http://repository.tudelft.nl Wat is TU Delft Repository? TU Delft Repository is dé digitale vindplaats van openbare wetenschappelijke publicaties (full text) van de TU Delft. De Bibliotheek TU Delft is verantwoordelijk voor opzet en beheer van de TU Delft Repository. Meer weten over TU Delft Repository? Neem een kijkje op de internetsite van TU Delft Repository http://www.library.tudelft.nl/ws/search/publications/theses/index.htm Download onze informatiebrochure over TU Delft Repository, waarin u alles leest over TU Delft Repository, de voordelen die verbonden zijn aan de opname van uw publicaties hierin en eventuele auteursrechtelijke belemmeringen. http://www.library.tudelft.nl/ws_overig/pdf/tudelft_repository_lr.pdf Ook treft u in deze brochure informatie aan over hoe u zelf eenvoudig zonder veel extra moeite via het bestaande outputregistratiesysteem METIS uw wetenschappelijke publicaties in TU Delft Repository kunt plaatsen en waar u terecht kunt met uw vragen. 3 Studiegids 2008/2009

combined_1.fm Page 38 Monday, July 21, 2008 4:48 PM De Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 2.2.10 Reglementen en Regelingen Reglementen Er is een aantal reglementen waarin de regels staan voor de organisatie van de faculteit en de opleidingen. Dit zijn: Het Faculteitsreglement. Het Onderwijs en Examen Reglement (OER). De Uitvoeringsregeling (UR) van het Onderwijs en Examen Reglement (per opleiding). De Regels en Richtlijnen van de Examencommissie (RRvE). Het opleidingsgebonden deel van het Studentenstatuut. Deze reglementen worden jaarlijks gepubliceerd op http://campus.ewi.tudelft.nl. Raadpleeg in gevallen van twijfel het Servicepunt tel. +31(0)15 27 89803, e-mail: servicepuntewi@tudelft.nl, je opleidingsdirecteur of je studieadviseur. Aanwezigheid We verwachten dat je aanwezig bent gedurende de onderwijsperiodes. Collegebezoek is in het algemeen niet verplicht, maar sommige practica en projecten hebben aanwezigheidsplicht. Ook bij colleges kan aanwezigheid verplicht zijn of kunnen er andere verplichtingen zijn zoals het inleveren van huiswerk of het deelnemen aan toetsen. Controleer dit van tevoren. Gegeven het intensieve lesprogramma raden we je sterk aan om geen vrijaf te nemen gedurende de onderwijsperioden, bijvoorbeeld voor een wintersportvakantie, omdat je dan het risico loopt essentiële onderdelen zoals practica te missen. Omdat practica vaak maar één keer per jaar worden aangeboden loop je het risico van ernstige studievertraging. De faculteit neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor deze vorm van studievertraging en zal geen extra maatregelen voor je treffen. 2.2.11 Fraude Met enige regelmaat verschijnen ze in de media: berichten over wetenschappers die worden verdacht van plagiaat. Overschrijven dus. Soms is het loos alarm, soms is er echt iets aan de hand. In de meeste gevallen is er discussie. Want wanneer spreken we van fraude en wanneer van creatieve verwerking van andermans ideeën? Hoe goed ken JIJ de grenzen van de academische wereld? 3 Technische Informatica