De Kamers voor handelsonderzoek in de rechtbank van Koophandel



Vergelijkbare documenten
Het handelsonderzoek

Corporate cleansing in de rechtbank van Koophandel te DENDERMONDE. Het beleid inzake ondernemingen in moeilijkheden en fraude bij faillissement.

De opsporing van ondernemingen in moeilijkheden

Ondernemingsrechtbank Gent. Informatie brochure. Kamer voor ondernemingen in moeilijkheden

Preventie bij ondernemingen in moeilijkheden na de nieuwe wet op de continuïteit van de ondernemingen

FAILLISSEMENT = STAKING VAN BETALING

77, Gulden Vlieslaan 1060 Brussel Tel Fax

OVEREENKOMST TUSSEN ADVOCAAT EN CLIËNT BETREFFENDE INVORDERING VAN NIET-BETWISTE FACTUREN

De nieuwe W.C.O. regels

OVEREENKOMST TUSSEN ADVOCAAT EN CLIËNT TUSSEN: ... Verder genoemd de advocaat EN: ... Verder genoemd de cliënt WORDT OVEREENGEKOMEN HETGEEN VOLGT:

HOOFDSTUK II. DE VOORAFGAANDE VERSLAGPLICHT

Belangrijke aandachtspunten voor cijferspecialisten bij de vernieuwde WCO

De praktische toepassing van de wet: eerste overzicht

ZITTING VAN DE KAMER VOOR HANDELSONDERZOEK VERSLAG HANDELSONDERZOEK - KLEINE ONDERNEMING (*)

Overeenkomst tussen advocaat en private cliënt Voorwerp van de dienstverlening en taak van de advocaat 3

Instelling. Onderwerp. Datum

U bent gedagvaard. >voor de politierechtbank >voor de correctionele rechtbank. Wegwijs in justitie. In de hoofdrol bij justitie.

TITEL 1. ALGEMENE BEPALINGEN

ZITTING VAN DE KAMER VOOR HANDELSONDERZOEK VERSLAG HANDELSONDERZOEK - GROTE ONDERNEMING (*)

1.5 Verzekeringen: Lopende verzekeringen, waarbij curanda verzekeringnemer is, worden, voor zo ver nodig beëindigd.

W ettelijke informatie in België

DERDE OPENBAAR VERSLAG EX ART. 73A FAILLISSEMENTSWET. Datum uitspraak : 12 september 2007

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Overeenkomst tussen Blienberg Advocaten en cliënt. Blienberg Advocaten met maatschappelijke zetel aan de Brusselstraat 7 te 2018 Antwerpen

Laat je bestuurdersaansprakelijkheid verzekeren!!

Overeenkomst tussen advocaat en cliënt

Overeenkomst tussen advocaat en private cliënt 1

Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Verslagperiode : 5 november 2013 t/m 10 februari 2014 Bestede uren in verslagperiode 2 : 21,2 uren Bestede uren totaal : 39,1 uren

ZITTING VAN DE KAMER VOOR HANDELSONDERZOEK VERSLAG HANDELSONDERZOEK - KLEINE ONDERNEMING (*)

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 7 Datum: 1 juli 2013

Overeenkomst tussen Blienberg Advocaten en cliënt. Blienberg Advocaten met maatschappelijke zetel aan de Brusselstraat 7 te 2018 Antwerpen

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

GUY CAYRON Advocaat bij de balie te Brussel Avocat au barreau de Bruxelles

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon

VIERDE OPENBARE VERSLAG EX ARTIKEL 73A FAILLISSEMENTSWET IN HET FAILLISSEMENT VAN P.C. LAP BEHEER B.V.

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 4 Datum: 13 mei 2015

OPENBAAR FAILLISSEMENTSVERSLAG RECHTSPERSOPON EX ART. 73a FW. Nummer: 1 Datum: 10 maart 2015

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Artikel Criteria toegepast door het Licentiedepartement voor het opstellen van haar verslag gericht aan de Licentiecommissie

,-- : *** , , ,--

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

One Stop juridisch dienstverlening

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Laat je bestuurdersaansprakelijkheid verzekeren!!

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

QUASI-INBRENG OPDRACHT

FAILLISSEMENTSVERSLAG ex artikel 73a Fw verslagnummer 1

ALGEMENE VOORWAARDEN BLIENBERG ADVOCATEN

Overeenkomst tussen advocaat en private cliënt

Volgens failliet is het pand verzekerd via de VvE en de inboedel via een privéverzekering. De curator is verder niet bekend met lopende verzekeringen.

De vrijwillige ontbinding en vereffening. Wettelijk kader

Turbo-liquidatie en de bestuurder

Standpunt van de Orde van Vlaamse Balies betreffende het deskundigenonderzoek

COMM. TURNHOUT 19 mm 2009 BVBA DANEELS

VIERDE OPENBAAR VERSLAG EX ART. 73A FAILLISSEMENTSWET

9 tekenen van een naderend faillissement.

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Faillissementsverslag nummer 1 datum: 30 oktober 2014

Openbaar faillissementsverslag

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon

hebbende als raadsman Mr. J. VdE, advocaat te 1050 Brussel,

EERSTE OPENBAAR VERSLAG EX ART. 73 a FAILLISSEMENTSWET

Invordering Onbetwiste Schulden (IOS)

: G.N.M. Europe B.V.

,-- : *** , ***

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 14 Datum: 16 januari 2017

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

OVEREENKOMST TUSSEN ADVOCAAT EN PARTICULIERE CLIËNT

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer:1 Datum:1 november 2013

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1 Datum: 21 november 2014

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1 Datum: 12 december 2012

FAILLISSEMENTSVERSLAG

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Gegevens onderneming : STICHTING BEHEER DERDENGELDEN ADVOCATENKANTOOR HEUTINK

Vennootschappen ontbinden vóór 1 oktober 14 tegen 10%

,-- : *** , *** Verslagperiode : 27 mei 2014 t/m 26 juni 2014 Bestede uren in verslagperiode 1 : 14,5 uren

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

Verschijnend in persoon, bijgestaan door mr.. te

OPENBAAR FAILLISSEMENTSVERSLAG Recora Holding B.V. Nummer: 3 Datum: 10 november 2014

Overeenkomst tussen advocaat en cliënt 1

Bijlage 1 1. INLEIDING EN VERLOOP VAN DE OPDRACHT. Beknopte beschrijving van het verloop van de opdracht 2. DE WAARDERINGS- EN TOEREKENINGSREGELS

IWS Internationale Werving & Selectie (HBO/WO) B.V. 12/397 F. TWEEDE OPENBAAR VERSLAG EX ARTKEL 73a FAILLISSEMENTSWET. 20 juli oktober 2012

Openbaar faillissementsverslag rechtspersoon (ex art. 73A Fw.)

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1 Datum: 12 december 2012

INBRENG IN NATURA OPDRACHT

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 10 Datum: 5 januari 2016

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1 Datum: 17 december 2012

DE PROCEDURE IN TUCHTZAKEN VAN DE ORDE DER GENEESHEREN

STAP 4: Bekendmakingen: neerlegging & publicatie

FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 5 Datum: 14 september 2015

Transcriptie:

De Kamers voor handelsonderzoek in de rechtbank van Koophandel Hun rol in het preventiebeleid ten aanzien van de ondernemingen in moeilijkheden ervaringen vanuit de praktijk van de rechtbank van Koophandel te Dendermonde. Guido De Croock, Voorzitter van de rechtbank van koophandel te Dendermonde. Brussel 21/10/2002 1 De kamers voor handelsonderzoek in de rechtbanken van koophandel werden opgericht in het kader van de wijziging van de wet op het gerechtelijk akkoord. 5 wet van 17 juli 1997 in werking getreden op 1.1.1998 ) Op deze wijze werd een wettelijke basis gecreëerd voor het functioneren van de in bepaalde rechtbanken reeds bestaande depistagediensten. De wetgever koesterde nopens deze kamers voor handelsonderzoek grootse verwachtingen. De wetgever verwachtte van de kamers voor handelsonderzoek dat zij een belangrijk preventiemiddel zouden zijn om het faillissement te voorkomen. Het gerechtelijk akkoord zou veel meer dan vroeger het kader vormen waarbinnen bedrijven in moeilijkheden een kans op duurzaam herstel wordt geboden. Na nog geen volle vijf jaar toepassing bewijzen de statistieken dat het instrument van het gerechtelijk akkoord als preventiemiddel volkomen heeft gefaald. Vooreerst zijn er zeer weinig aanvragen en van de weinige aanvragen slagen er zeer weinig 1. In vele gevallen stelt de rechtbank onmiddellijk reeds bij de behandeling van het inleidend verzoekschrift vast dat de voorwaarden van het gerechtelijk akkoord niet vervuld zijn omdat de rechtbank niet gelooft in het herstel van de onderneming. Van diegene die toch een voorlopige opschorting bekomen halen uiteindelijk slechts weinigen het stadium van de definitieve opschorting. Vaak moet worden vastgesteld dat de voorstelling van zaken te optimistisch was of dat onvoldoende, bij de aanvraag tot het akkoord, het impact werd ingeschat op het zakencijfer van de negatieve publiciteit als gevolg van de aanvraag. Welke ondernemer is nog geneigd met een onderneming die een aanvraag tot gerechtelijk akkoord indiende een nieuw contract te sluiten met een planning op lange termijn? Wil de handelaar de aanvraag van een gerechtelijk akkoord ernstig aanpakken dan vergt dit veel voorbereiding, studie van de oorzaken van de moeilijkheden en nadenken over oplossingen. Bij het voorbereiden van een aanvraag krijgt de ondernemer inzicht in zijn problemen, vaak dank zij de hulp van deskundigen waarop hij inmiddels beroep deed. Door dit inzicht te verwerven en na te denken over oplossingen zal de ondernemer er vaak in slagen de moeilijkheden alsnog minnelijk te overwinnen. Op die manier wordt het gerechtelijk akkoord overbodig. De huidige procedure is dus niet aangepast ondernemerswereld. aan de reële behoeften in de 1 74 % van het aantal ondernemingen die in 1998 een gerechtelijk akkoord aanvroeg werden failliet verklaard of ontbonden ( zie toelichting wetsvoorstel onder voetnoot 2 )

Voorstellen 2 om de wet op het gerechtelijk akkoord aan te passen en om een actievere rol toe te bedelen aan de kamers voor handelsonderzoek, om de gegevensverzameling uit te breiden werden dan ook reeds kort na de inwerkintreding van de wet op het gerechtelijk akkoord gedaan maar tot op heden bleef de situatie ongewijzigd. 2 Deze vaststelling laat niet toe te besluiten dat de kamers voor handelsonderzoek in de rechtbanken van koophandel hun reden van bestaan hebben verloren. Vooreerst blijven deze kamers een belangrijke rol spelen inzake de snelle detectie van virtueel failliete ondernemingen die het economisch leven verstoren. De virtueel failliete ondernemingen dienen immers snel gedetecteerd en doorverwezen naar de procureur des konings met het oog op een dagvaarding in faillissement. Ook inzake het beleid ter voorkoming van faillissementen blijven de kamers voor handelsonderzoek een zeer belangrijke taak vervullen. Deze taak is echter volstrekt onvoldoende gekend. De ondernemingen die door de kamers voor handelsonderzoek worden opgeroepen begrijpen dit vaak niet, zij pleiten vaak dat de oproeping onterecht is en volledig voorbarig. De preventieve taak is dus onvoldoende gekend en veelal worden de kamers voor handelsonderzoek door de ondernemingen aanzien als de voorkamer van de faillissementskamer. De bedrijfsleiders hebben nog steeds in de kamers voor handelsonderzoek hun partner niet gezien die hen behulpzaam kan zijn bij de detectie van hun moeilijkheden. 3 Vooraleer over de rol van de kamers voor handelsonderzoek te spreken is het nuttig erop te wijzen dat een preventiebeleid vaak meer omvat dan het opsporen begeleiden van bedrijven in moeilijkheden. Er zouden meer en grondigere studies dienen gemaakt omtrent het profiel van de gefailleerde ondernemingen. Betere kennis van dit profiel zou een eveneens een hulpmiddel kunnen zijn inzake preventie. De oorzaak van de moeilijkheden gaat vaak terug tot de start van de onderneming zelf. Een aantal ondernemingen zijn vaak van bij de start gedoemd om te mislukken ingevolge totale onbekwaamheid van de ondernemer of volstrekt onvoldoende financiële middelen of zelfs bedrieglijke inzichten waarmede werd gehandeld bij de oprichting. Eigenlijk zou het preventiebeleid bij deze ondernemingen moeten beginnen en kunnen eindigen met het verhinderen dat zij aan het economisch verkeer deelnemen. Er kan slechts vastgesteld dat een aantal drempels welke zouden moeten verhinderen dat iemand zonder enige kans op slagen aan het economisch verkeer deel neemt in de praktijk onvoldoende werken. 4 Ondanks het mislukken van de wet op het gerechtelijk akkoord vervullen de kamers voor handelsonderzoek dus nog steeds een belangrijke rol in het preventiebeleid ten aanzien van de onderneming in moeilijkheden.. Het enkel feit alleen reeds dat men wordt opgeroepen voor de kamer voor handelsonderzoek brengt vaak een bewustwordingsproces op gang. De ondernemer realiseert zich dat er moeilijkheden zijn. Hij denkt na over zijn situatie en hoe het zover is kunnen komen; indien hij tot inzicht komt denkt hij wellicht aan oplossingen. In het bewustwordingsproces is vaak een belangrijke taak weggelegd voor diegene die de ondernemer bijstaan in de procedure handelsonderzoek ( accountant revisor of advocaat). 2 Zie wetsvoorstel Geert Bourgeois, Karel Van Hoorebeke en Alfons Borginon dd. 22.12.2000 doc kamer 1030/001

Om dit bewustwordingsproces op gang te brengen wordt in de Rechtbank van Koophandel te Dendermonde samen met de uitnodiging om te verschijnen op het handelsonderzoek reeds aan de ondernemer een zeer uitgebreide vragenlijst overgemaakt. Van de onderneming wordt gevraagd : korte omschrijving van de huidige exploitatieactiviteit en opgave van het aantal personeelsleden voor de natuurlijke personen een recente financiële staat van bezittingen en schulden, voorzien van de nodige toelichtingen, alsmede een gedetailleerde saldilijst van openstaande debiteuren (klanten en andere tegoeden) en crediteuren (o.m. schulden aan leveranciers), voor de rechtspersonen een kopie van de laatst neergelegde jaarrekening opgave van eventuele betaalachterstallen en schulden in verband met RSZ, BTW, belastingen en financiële instellingen, schulden aan personeel, alsmede eventuele afbetalingsakkoorden, opgave van de lijst van de eventuele geprotesteerde wissels, ongedekte cheques, beslagen en lopende gerechtelijke procedures, een verslag waarin de financiële moeilijkheden worden omschreven van de onderneming en waarin wordt uiteengezet hoe men denkt ze op te lossen gebeurlijk het in het kader van de alarmbelprocedure opgestelde herstel- of saneringsplan, alsmede de notulen en verslagen opgesteld door de bevoegde bestuursorganen, ten gevolge van het gedeeltelijk of volledig verlies van het kapitaal voorlegging van de wettelijke dagboeken, De omvangrijke inlichtingen die worden gevraagd brengen de ondernemer vaak reeds tot een ernstig gewetensonderzoek. Het gebeurt niet zelden dat op dat ogenblik de ondernemer reeds wordt geconfronteerd met zijn eigen falen; zijn boekhouding is niet in orde of onderzoek van de jaarrekening toont aan dat ernstige correcties dienen aangebracht vaak ondermeer op vorderingen en voorraden. Vaak moet hij toegeven dat hij nog niets ondernam om de moeilijkheden op te lossen en te lang passief bleef omdat hij zich de ernst van de moeilijkheden niet realiseerde. Het kan verwonderlijk klinken maar het zich bewust worden van het feit der moeilijkheden zijn en het zoeken van de oorzaken ervan is vaak voor de ondernemer een zeer lastig denkproces. De ondernemer is door zijn betrokkenheid vaak het slechtst geplaatst om zijn eigen moeilijkheden te evalueren. De kamers voor handelsonderzoek vervullen een zeer belangrijke rol in het bewustmakingsproces.. 5 De rechtbank van koophandel moet zich als doel stellen te pogen al de bedrijven in mogelijke moeilijkheden zeer snel op te sporen en op te roepen voor de kamers voor handelsonderzoek. Tussen het tijdstip van de feiten die oorzaak zijn van de moeilijkheden en de eerste symptomen van moeilijkheden ligt vaak een ruime tijdspanne. Een snelle bewustwording dat er moeilijkheden zijn vergemakkelijkt de oplossing.

De rechtbank van koophandel te Dendermonde voert a-priori geen selectie door elk dossier waarin er aanwijzingen zijn dat de onderneming in moeilijkheden is komt in aanmerking voor onderzoek. De kans op herstel hangt trouwens in grote mate af van een aantal factoren welke vaak louter op basis van het dossier door de onderzoekende rechters niet kunnen gekend zijn, zoals de wil en de mogelijkheid van het management om maatregelen te nemen, de capaciteiten van het management of de mogelijke wijzigingen in de organisatie. In bijlage I wordt een overzicht gegeven van de verhouding tussen het aantal onderzochte dossiers en de ondernemingspopulatie. Gezien de beperkte personele middelen waarover de rechtbank beschikt moet zij over maximale informatie beschikken ten einde snel een dossier te kunnen evalueren. De kamers voor handelsonderzoek zullen immers trachten snel de onderneming te catalogeren in functie van de kansen op herstel. De meeste rechtbanken van koophandel gebruiken slechts de knipperlichten welke hen spontaan bereiken ingevolge de meldingsplicht welke werd opgelegd aan sommige instanties ingevolge de wet op het gerechtelijk akkoord. De gegevens voorzien in de artikelen 6 en 7 van de Wet op het Gerechtelijk Akkoord zijn : Veroordelende verstekvonnissen en vonnissen op tegenspraak wanneer de hoofdsom niet is betwist, ook deze uitgesproken in andere rechtbanken Geprotesteerde wissels en orderbriefjes Informatie verstrekt door de RSZ: achterstal van twee of meer kwartalen Informatie verstrekt door de fiscale administratie inzake BTW en bedrijfsvoorheffing en inzake achterstal van twee of meer kwartalen Klasseverlaging, schorsing, intrekking inzake erkenning als geregistreerd aannemer of erkend aannemer van overheidsopdrachten Andere gegevens die leiden tot het aanleggen van een dossier zijn: Beslagberichten Informatie van de Procureur des Konings Achterstallige directe belastingen Informatie van derden: klachten van schuldeisers als bvb. leveranciers en personeel Niet tijdig neerleggen van de jaarrekening Deze gegevensverzameling is onvoldoende om snel en efficiënt de ondernemingen in moeilijkheden te detecteren. De onderzoekende rechter zou zelf moeten overgaan tot het analyseren van de jaarrekeningen terwijl deze gegevens elders beschikbaar zijn. In de rechtbank van koophandel te Dendermonde werd dan ook een pilootproject opgestart in samenwerking met de firma Graydon. Deze laatste verstrekt in een

handelsrapport informatie over de ondernemingen die de rechtbank overweegt op te roepen voor de Kamer van Handelsonderzoek 3. In deze on-line verkregen handelsrapporten wordt een grondige financiële analyse weergegeven op basis van een groot aantal knipperlichten, die voornamelijk gebaseerd zijn op de bij de Nationale Bank neergelegde jaarrekeningen. Het betreft dus louter rechtspersonen In dit rapport bevinden zich naast deze financiële gegevens interessante bijkomende informatie, zoals onder meer: een volledige historiek van de vennootschap, de aard van de onderneming en gegevens in verband met personeel, gegevens over de bedrijfsleiding,de historiek van de bestuurswissels, de deelnemingen door de onderneming en haar bestuurders in andere vennootschappen, de historiek van de verbonden ondernemingen en de ondernemingen waarin haar bestuurders zetelen, met opgave van de faillissementen en in vereffeningstellingen van de ondernemingen waarin zij vroeger betrokken waren, de financiële positie : een twintigtal ratio s van de recente boekjaren en een vergelijking met de sector gegevens over betalingsgedrag, opgave van de geprotesteerde wissels, ongedekte cheques, dagvaarding RSZ, betalingsnelheid leveranciers. een faillissementsvoorspelling met risico-indicator en positionering naar de sector, Op basis van de analyse opgesteld door Prof. Ooghe en Prof. Wymeersch worden door Graydon analyses uitgevoerd waar op basis van diverse ratio s de positie van een betrokken onderneming, inclusief haar overlevingskansen worden weergegeven. Een positioneringroos wordt weergegeven met een vergelijking enerzijds met de totaliteit van ondernemingen en anderzijds met de ondernemingen in de sector. De kamers van handelsonderzoek zullen dank zij deze gegevens een veel groter aantal ondernemingen kunnen screenen. Het laat de kamers toe snel de onderneming te catalogeren. 5 In het bewustwordingsproces is voor de handelaar eveneens van belang het rapport dat de kamers voor handelsonderzoek zullen opstellen. Weliswaar komt dit rapport slechts tot stand na een quickscan maar toch zal de handelaar er een vrij volledige opsomming in vinden van de moeilijkheden. De kamer zal in zijn rapport ook kort motiveren waar de knelpunten liggen echter zonder enig advies te verstrekken of aan begeleiding te doen van de ondernemer. Dit rapport kan voor de ondernemer dienstig zijn bij de verdere studie van zijn moeilijkheden en bij het zoeken naar oplossingen. De kamers voor handelsonderzoek zullen op zeer omstandig gemotiveerde wijze in dat rapport de onderneming beoordelen. Zij kunnen oordelen : - dat de onderneming virtueel failliet is en de zaak naar de prokureur des konings dient verwezen, - dat de onderneming tijdelijk ziek is maar dat de moeilijkheden van voorbijgaande aard kunnen zijn en oplossingen kunnen worden gevonden. 3 Een gelijkaardig project liep ook reeds te Brussel met de gegevensbank Belfirst zie jaarraport werking rechtbank van koophandel te Brussel over het werkjaar 2000

- dat er in feite geen moeilijkheden zijn of dat deze sedert de oproeping zijn opgelost. 6 Komt de kamer tot het besluit dat de onderneming tijdelijk ziek is maar dat deze kan worden gered dan is in feite de rol van de kamer voor handelsonderzoek grotendeels uitgespeeld. Zij kan wel op latere tijdstippen het dossier opvolgen om de evolutie in positieve of negatieve zin te evalueren maar zij kan zelf geen actieve rol spelen bij het zoeken naar oplossingen en de praktische uitwerking ervan. Hoogstens zou zij het dossier kunnen doorsturen naar de prokureur des konings die kan dagvaarden in gerechtelijk akkoord. Gelet op de negatieve ervaringen inzake de slaagkansen van een gerechtelijk akkoord gebeurt dit in de praktijk weinig. De kamer voor handelsonderzoek kan geen actieve rol spelen bij het zoeken naar oplossingen. Het door haar gevoerde preventiebeleid blijft dan ook steeds ergens onafgewerkt. De kamers voor handelsonderzoeken registreren, detecteren ondernemingen in moeilijkheden en catalogeren ze na een doorlichting maar de preventie mag uiteraard hier niet eindigen. Er moet worden nagedacht hoe bij het zoeken naar oplossingen en bij de praktische uitwerking van de oplossingen de bijstand door derden kan worden verzekerd. 7 Het bewust worden van zijn moeilijkheden is een eerste stap in het preventiebeleid.. Het zoeken naar oplossing en de concrete invulling geven aan de vooropgestelde oplossing zijn verdere stappen welke vaak niet zo eenvoudig zijn. De ondernemer is immers emotioneel verknocht aan zijn zaak, waardoor hij deels verblindt wordt. Hij stelt irrationele hoop en gelooft in zaken waar niemand anders in gelooft. Vaak ziet hij zijn eigen fouten niet. Hij is dus vaak de minste geschikte om oplossingen te vinden voor zijn problemen. De vraag hoe zijn de moeilijkheden ontstaan is niet steeds eenvoudig op te lossen, meestal spelen diverse factoren een rol. Het beantwoorden van de vraag waarom in eenzelfde economische context soms een bepaalde ondernemer slaagt met dezelfde materiële middelen als zijn falende concurrent is vaak een complex vraagstuk. 8 In het preventiebeleid lijkt het dan ook aangewezen dat de ondernemer in dit proces van zoeken naar oplossingen deskundig zou worden bijgestaan. Het gevaar bestaat immers dat zonder deskundige bijstand, de ondernemer zijn moeilijkheden zal aanpakken door te reageren op symptomen eerder dan op oorzaken. Het is immers vaak gemakkelijker tijdelijk symptomen te bestrijden dan de oorzaken ervan weg te nemen. Veel ondernemers welke voor de kamer voor handelsonderzoek verschijnen denken het probleem te kunnen oplossen met nieuwe financiële middelen te verstrekken in de vorm van een kapitaalsverhoging, voorschotten in rekening courant of leningen door derden. Ongetwijfeld wordt aldus vaak op het korte termijn een oplossing gevonden voor de symptomen, de knipperlichten welke rechtstreeks aanleiding waren voor de oproeping verdwijnen dan meestal. Het risico is echter reëel dat indien louter symptomatisch wordt gereageerd en niet wordt gespoord naar de dieper liggende oorzaken, de onderneming op termijn opnieuw in moeilijkheden komt.

Ongetwijfeld kan de accountant of revisor een nuttige rol spelen, maar uiteindelijk is zijn taak van een andere aard dan het zoeken naar oplossingen voor de ontstane bedrijfsproblematiek. Een grondige doorlichting van de onderneming in alle opzichten door deskundigen dringt zich vaak op, alleen dan komt men vaak tot de diepere oorzaken van de moeilijkheden. De kamers voor handelsonderzoek kunnen inzake deze bijstand geen rol spelen. 9 Conclusie De kamers voor handelsonderzoek vervullen actueel een belangrijke rol in het preventiebeleid ten aanzien van de ondernemingen in moeilijkheden. Hun taak situeert zich vooral op het vlak van de detectie van ondernemingen in moeilijkheden en het op gang brengen van een proces bij de ondernemer waarbij deze zich bewust wordt van zijn moeilijkheden, zoekt naar de oorzaken en tot slot op zoek gaat naar oplossingen. Een ernstig preventiebeleid veronderstelt dan ook dat de ondernemer in deze moeilijke taak zou worden bijgestaan door deskundigen. ***************

BIJLAGE I. ONDERNEMINGSPOPULATIE T.O.V. AANGELEGDE EN ONDERZOCHTE DOSSIERS IN DE RECHTBANK VAN KOOPHANDEL TE DENDERMONDE Natuurlijke personen en rechtspersonen. Afdeling Aantal ondernemingen in het gerechtelijk arrondissement (*) Aantal aangelegde dossiers Aantal onderzochte dossiers 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 Aalst 11877 11875 11871 11812 752 368 290 304 231 208 225 360 Dendermonde 12949 12934 13045 12988 857 376 316 397 152 215 199 356 Sint-Niklaas 15359 15547 15666 15546 863 512 318 361 192 191 11 252 TOTAAL 40185 40356 40582 40356 2472 1256 924 1062 575 614 535 968 Afdeling Aantal ondernemingen in het gerechtelijk arrondissement (*) % aangelegde dossiers t.o.v. aantal ondernemingen % onderzochte dossiers t.o.v. aantal aangelegde dossiers 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 Aalst 11877 11875 11871 11812 6.33 3.09 2.44 2.57 30.71 56.52 77.58 118.4 Dendermonde 12949 12934 13045 12988 6.61 2.90 2.42 3.05 17.73 57.18 62.97 89.67 Sint-Niklaas 15359 15547 15666 15546 5.61 3.29 2.03 2.32 22.24 37.30 34.91 69.81 TOTAAL 40185 40356 40582 40356 6.15 3.11 2.28 2.63 23.26 48.88 57.90 91.14 (*) Opgave op basis van het aantal btw plichtigen Cijfers Graydon.

Grafiek totaal aantal aangelegde en onderzochte dossiers t.o.v. het aantal ondernemingen in 2001 (natuurlijke en rechtspersoon) 1062 968 Aantal ondernemingen Aantal aangelegde dossiers Aantal onderzochte dossiers 40356

BIJLAGE II VERGELIJKENDE CIJFERS M.B.T. DE RECHTSPERSONEN Afdeling Aantal ondernemingen in het. gerechtelijk arrondissement Aantal aangelegde dossiers Onderzochte dossiers 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 1998 1999 2000 2001 Aalst 4763 5202 5034 5066 384 216 168 187 142 146 138 226 Dendermonde 4284 5665 5966 6002 435 250 198 246 97 167 142 235 Sint-Niklaas 5490 6810 7477 7484 519 346 218 244 130 149 83 210 TOTAAL 14537 17677 18477 18552 1338 812 584 677 369 462 363 671

BIJLAGE III Aantal aangelegde en onderzochte dossiers van rechtspersonen in 2001 584 363 18477 Aantal rechtspersonen Aantal aangelegde dossiers Aantal onderzochte dossier Aantal onderzochte dossiers 250 200 150 100 50 0 226 235 210 167 142146138 142 130 149 97 83 Aalst Dendermonde Sint-Niklaas 1998 1999 2000 2001 In vergelijking met 2000 werden er in 2001 ongeveer 15 % meer nieuwe dossiers aangelegd. Het aantal onderzochte dossiers steeg met 85 % ten opzichte van 2000.

Bijlage IV GERECHTELIJKE AKKOORDEN 1. Statistiek natuurlijke personen en rechtspersonen: Afdeling Aanvragen Voorlopige opschorting Definitieve opschorting Failliet na aanvraag 2000 2001 2000 2001 2000 2001 2000 2001 Aalst 1 1 1 0 0 0 0 1 Dendermonde 7 2 3 2 0 4 2 1 Sint-Niklaas 2 2 0 1 0 1 2 1 Totaal 10 5 4 3 0 5 4 3 2. Statistiek natuurlijke personen: Afdeling Aanvragen Voorlopige opschorting Definitieve opschorting Failliet na aanvraag 2000 2001 2000 2001 2000 2001 2000 2001 Aalst 0 0 0 0 0 0 0 0 Dendermonde 1 1 0 0 0 1 0 0 Sint-Niklaas 1 0 0 0 0 0 1 0 Totaal 2 1 0 0 0 1 1 0

3. Statistiek rechtspersonen Afdeling Aanvragen Voorlopige opschorting Definitieve opschorting Failliet na aanvraag 2000 2001 2000 2001 2000 2001 2000 2001 Aalst 1 1 1 0 0 0 0 1 Dendermonde 6 1 3 2 0 3 2 1 Sint-Niklaas 1 2 0 1 0 1 1 1 Totaal 8 4 4 3 0 4 3 3 3. Commentaar: Het aantal aanvragen van een gerechtelijk akkoord is in 2001 gedaald tot vijf eenheden. Het succes van de procedure blijft dus ondermaats. In 2001 werden er nog geen procedures ingeleid door de Procureur des Konings. Wel bekwamen in 2001 vijf ondernemingen een definitieve opschorting.

Bijlage V : ANALYSE VAN DE AANTALLEN KNIPPERLICHTEN IN HET ARRONDISSEMENT DENDERMONDE: 1. Evolutie in de drie afdelingen vergelijking tussen einde 2000 en einde 2001: De knipperlichten zijn naar belangrijkheid gerangschikt. De statistiek vermeldt de vennootschappen waarop volgens de gegevens van Graydon het bewuste knipperlicht van toepassing is. Knipperlicht (*) Periode Vergelijk Aalst Dendermonde Sint-Niklaas Totaal knipperlichten % aantal % aantal % aantal % aantal Code 46 31/12/2000 273 230 285 788 Risico-indicator is sterk negatief (falingsprediktie) 31/12/2001 207 188 307 702 verschil in % -24,18% -18,26% 7,72% -10,91% Code 13 31/12/2000 520 500 649 1669 Algemene schuldgraad meer dan 100% 31/12/2001 464 463 802 1729 verschil in % -10,77% -7,40% 23,57% 3,59% Code 1 31/12/2000 374 304 343 1021 Netto actief (eigen vermogen) gedaald 31/12/2001 331 262 415 1008 tot minder dan de helft van het kapitaal verschil in % -11,5% -13,82% 20,99% -1,27 Code 4 31/12/2000 616 548 712 1876 Liquiditeitsratio kleiner of gelijk aan 0,5 31/12/2001 501 535 828 1864 verschil in % -18,67% -2,37% 16,29% -0,64% Code 15 31/12/2000 421 372 491 1284 Rentabiliteit 2 opeenvolgende jaren negatief 31/12/2001 357 320 573 1250 verschil in % -15,2% -13,98% 16,7% -2,65% Code 11 31/12/2000 31 23 34 88 Protesten wissels 31/12/2001 9 15 34 58 verschil in % -70,97% -34,78% 0% -34.09% Code 20 31/12/2000 0 1 0 1 Cheques zonder dekking 31/12/2001 0 1 0 1 verschil in % 0% 0% 0% 0% Code 14 31/12/2000 48 61 79 188 Dagvaarding RSZ 31/12/2001 65 62 151 278 verschil in % 35,42% 1,64% 91,14% 47,87% Code 12 31/12/2000 29 30 79 138 Schuld RSZ of belastingen 31/12/2001 18 29 61 108 verschil in % -37,93% -3,33% -22,78% -21,74%

Code 47 31/12/2000 29 21 46 96 RSZ scoring negatief 31/12/2001 15 16 25 56 verschil in % -48,28% -23,81% -45,65% -41,67% Code 16 31/12/2000 58 41 55 154 Geen publicatie jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren 31/12/2001 58 60 118 236 verschil in % 0% 46,34% 114,55% 53,25% Code 39 31/12/2000 98 73 90 261 Verlies kredietwaardigheid 31/12/2001 70 68 94 232 verschil in % -28,57% -6,85% 4,44% -11,11% Code 52 31/12/2000 3 2 6 11 Automatisch kredietadvies niet mogelijk 31/12/2001 0 2 1 3 verschil in % -100% 0% -83,33% -72,73% Code 26 31/12/2000 3 3 4 10 Persbericht met meldingen van ernstige financiële moeilijkheden 31/12/2001 3 4 4 11 verschil in % 0% 33,33% 0% 10% Code 48 31/12/2000 1 1 2 4 Incassodossiers - betreft lopende juridische geschillen 31/12/2001 1 2 2 5 verschil in % 0% 100% 0% 25% Code 54 31/12/2000 1 1 0 2 Voorlopig bewindvoerder aangesteld 31/12/2001 0 1 0 1 verschil in % -100% 0% 0% -50% Code 23 31/12/2000 72 57 113 242 Bestuurder gesignaleerd in dezelfde functie in failliete ondernemingen 31/12/2001 58 48 109 215 verschil in % -19,44% -15,79% -3,54% -11,16% TOTALEN AANTAL KNIPPERLICHTEN 31/12/2000 2.577 2.268 2.988 7.833 31/12/2001 2.157 2.076 3.524 7.757 VERSCHIL 420 192-536 76 VERSCHIL in % -16,30% -8,47% 17,94% -0.97%

2. Bedrijven met een sterk negatieve risico-indicatie: Deze ondernemingen vertonen een sterk negatieve risico-indicator. De kans is bijzonder groot dat deze ondernemingen op korte termijn failliet worden verklaard. Aantal ondernemingen Periode Totaal Aalst Dendermonde Sint-Niklaas arrondissement 31/12/2000 273 230 285 788 31/12/2001 207 188 307 702 Verschil 66 42-22 86 % verschil -24,18 % -18,26 % 7,72 % -10,91 % 350 300 273 285 307 250 200 150 207 230 188 2000 2001 100 50 0 Aalst Dendermonde Sint-Niklaas De volgende statistiek geeft op basis van de laatste sociale balans het aantal personeelsleden van de hiervoor vermelde ondernemingen. Personeelsgroepen situatie per 31/12/2001 Totaal gerechtelijk arrondissement Aantal personeelsleden / klasse Aalst Dendermonde Sint-Niklaas 0 geen personeel 121 113 190 424 1 1 à 4 personen in dienst 64 56 65 185 2 5 à 9 8 8 25 41 3 10 à 19 8 4 11 23 4 20 à 49 4 6 12 22 5 50 à 99 2 1 3 6

6 100 à 199 0 0 1 1 7 200 à 499 0 0 0 0 Totaal aantal met code 46 207 188 307 702 Totaal aantal rechtspersonen 5.066 6.002 7.484 18.552 Procent 4,09 % 3,13 % 4,10 % 3,78 %

3. Kwalificatie van de ondernemingen in functie van het aantal knipperlichten in het arrondissement per afdeling: Cijfers per 31/12/2001 Aalst Dendermonde Sint-Niklaas TOTAAL Tijdelijke moeilijkheden (1 knipperlicht) Chronische moeilijkheden (2 knipperlichten) Zware moeilijkheden (3 en meer knipperlichten) 531 528 843 1.902 515 439 763 1.717 188 212 362 762 Totaal ondernemingen in moeilijkheden 1.234 1.179 1.968 4.381 Totaal aantal ondernemingen 5.066 6.002 7.484 18.552 % t.o.v het totaal 24,36% 19,64% 26,30% 23,61% Ondernemingen in moeilijkheden 28% 45% Aalst Dendermonde Sint-Niklaas 27%