De doop, kwestie van water en vuur Paolo Veronese 1528 1588 De doop van Jezus - 1 -
Dit materiaal mag, mits zonder winstoogmerk en ongewijzigd, worden doorgegeven aan anderen. www.hetwoordvangod.nl is onderdeel van stichting De Gezonde Overtuiging. Een ieder die Het woord van God een warm hart toedraagt, kan ons werk steunen door het geven van donaties. Dit kan op naam van stichting De Gezonde Overtuiging, giro 6678860, o.v.v. donatie DGO - 2 -
Inhoud Inleiding... - 4 - Mikwa... - 4 - Hoe gaat de Mikwa in z'n werk... - 4 - De doop van Johannes de Doper... - 4 - Heraut en profeet... - 5 - Jezus en dopen... - 5 - De doop in Christus... - 6 - De doop met vuur... - 6 - Cornelius... - 7 - De doop in onze tijd... - 7 - Conclusie... - 7 - Bijlage 1: Het woord doop... - 8 - - 3 -
Inleiding Binnen het Christendom heeft de doop een belangrijke rol gekregen. De manier waarop er gedoopt wordt en wie er gedoopt mag worden is bij veel kerkgenootschappen verschillend. Dit is dan ook vaak een punt van discussie. De verschillende inzichten kunnen soms tot gevolg hebben dat mensen tot het besluit komen zich te laten overdopen. Hoe kan het dat er zo verschillend over de, op het eerste gezicht toch zo eenvoudige, materie wordt gedacht en welke betekenis heeft de doop in onze tijd? Mikwa In het oude testament komt dopen of gedoopt worden niet voor. Toch kent de joodse traditie wel een reinigingsritueel, wat de doop in principe ook is, namelijk de 'mikwa'. Bij dit reinigingsritueel wordt een persoon geheel ondergedompeld om daarna weer rein uit het water omhoog te komen, men heeft dan de onreinheid afgelegd. De mikwa was en is nog steeds gebruikelijk bij: - Het inwijden en reinigen van een priester; - het reinigingsritueel van een vrouw na de menstruatie; - een heiden (niet jood) die jood wil worden. Proselietendoop. Om als heiden tot het verbondsvolk, als proseliet, toegelaten te worden dient hij zich te laten reinigen en moet hij besneden worden. Dit handelen wordt niet door de Tora voorgeschreven, maar is gebaseerd op de Tohorot, het zesde deel van de Misjna, dat handelt over de persoonlijke en godsdienstige reinheid. Ook vrouwen moeten na de menstruatie ritueel gereinigd worden. Zij doen dit door zichzelf onder te dompelen. Hieruit blijkt dat ritueel reinigen niet alleen een zaak van religie is. Hoe gaat de Mikwa in z'n werk De proseliet of priester gaat bij voorkeur naar de zee of een rivier met 'levend' (=stromend) water. Als dat niet mogelijk is dan moet hij in een bad met tenminste 456 liter water. De persoon moet dan schoon en zonder extra ballast het water in gaan. Hij moet zodanig het water in gaan dat hij geheel onder water komt. Het water moet alle delen van zijn lichaam aanraken. Of kleding gezien wordt als extra ballast is afhankelijk van de geestelijke stroming. Als twee ouders zich tot het jodendom bekeren dan moet de man zich laten besnijden en de mikwa ondergaan, de vrouw alleen de mikwa. De kinderen die ze daarna krijgen zijn automatisch jood. De kinderen die er al waren voor de toetreding moeten zelf kiezen of zij ook jood willen worden. Als ze dat willen moeten ook zij de gehele procedure ondergaan. Een jongen kan zich vanaf zijn 13e jaar aanmelden voor het zogenaamde bar mitswa ( zoon van het gebod ). Na deze ceremonie waarbij hij wordt opgeroepen om een gedeelte uit de tora te laaienen (in het Hebr. op de goede toon te lezen/zingen), kan hij zich als proseliet aanmelden. Voor een meisje kan dat op haar 12e jaar en zij is dan een bat mitswa ( dochter van het gebod ) De mikwa als reiniging voor een vrouw na haar menstruatie is een handeling die ze zelf uit mag voeren. Dit in tegenstelling tot de andere mikwas, daarbij moeten minstens drie rabbijnen aanwezig zijn. De doop van Johannes de Doper De gebruiken die bij de proselietendoop gewoon waren zijn door Johannes de Doper overgenomen. Hij doopte alleen niet om de dopelingen tot het Joodse volk te laten toetreden, maar hij doopte om hen tot het Koninkrijk der Hemelen, dat spoedig zou komen, toe te laten treden. De doop was niet de enige voorwaarde om toegang tot het Koninkrijk te krijgen. De belangrijkste Lukas 3:3 En hij kwam in al het omliggende land der Jordaan, predikende den doop der bekering tot vergeving der zonden Matthéüs 3:1-2 (1)En in die dagen kwam Johannes de Doper, predikende in de woestijn van Judea, (2)En zeggende: Bekeert u; want het Koninkrijk der hemelen is nabij gekomen. voorwaarde was de bekering en op die bekering volgde dan de doop. Johannes de Doper preekte zoals in Lukas 3:3 staat den doop der bekering tot vergeving der zonden. Hij deed dat, volgens Matthéüs 3:2, met de woorden Bekeert u; want het Koninkrijk der Hemelen is nabij gekomen. Om tot het Koninkrijk der Hemelen toegelaten te worden moest men door de doop te ondergaan aangeven dat men - 4 -
tot de God van Israël bekeerd was. Via deze bekering verkreeg men de vergeving van zijn of haar zonden. Jezus hoefde met zijn doop niet aan te geven dat Hij bekeerd was en hoefde ook geen vergeving van Zijn zonden, want die had Hij niet. Zijn doop diende alleen om Hem als de Koning toegang te geven tot zijn Koninkrijk. Heraut en profeet Johannes de Doper, de heraut van Jezus Christus, doopte de doop van het Koninkrijk der Hemelen. Vrijwel direct kondigde hij in Matthéüs 3:11 aan dat er een verandering in het doopritueel zou komen. Deze woorden waren niet zozeer de woorden van de heraut Johannes de Doper maar meer van de profeet Johannes de Doper. Want zo zag Jezus volgens Lukas 7:28 Johannes de Doper, als de grootste van alle profeten die er geweest waren. Johannes de Doper profeteerde in Matthéüs 3:11 de doop den Heiligen Geest en vuur. Dit is niet de doop van Jezus, maar hij profeteerde de doop van Christus. Hij kondigde dan ook al bijna direct aan dat het Koninkrijk der Hemelen tijdens het leven van Jezus niet zou aanbreken en dat het Koninkrijk zou worden uitgesteld. Er zou een andere bedeling Matthéüs 3:11 Ik doop u wel met water tot bekering; maar Die na mij komt, is sterker dan ik, Wiens schoenen ik niet waardig ben Hem na te dragen; Die zal u met den Heiligen Geest en met vuur dopen. Lukas 7:28 Want Ik zeg ulieden: Onder die van vrouwen geboren zijn, is niemand meerder profeet, dan Johannes de Doper; maar de minste in het Koninkrijk Gods is meerder dan hij. Efeze 3:1-3 (1) Om deze oorzaak ben ik Paulus de gevangene van Christus Jezus, voor u, die heidenen zijt. (2) Indien gij maar gehoord hebt van de bedeling der genade Gods, die mij gegeven is aan u; (3) Dat Hij mij door openbaring heeft bekend gemaakt deze verborgenheid, (gelijk ik met weinige woorden te voren geschreven heb; aanbreken de bedeling van de genade (Efeze 3:1-3) en die bedeling kende een andere doop, de doop in Christus. Dat was zijn belangrijkste profetie. Jezus en dopen Tijdens het leven van Jezus, beschreven in de vier evangeliën, wordt er niet veel gesproken over de doop. Je zou verwachten dat Jezus, die veel mensen bekeerde, ook veel mensen zou dopen. Gezien het aantal, dat in Hem geloofden, zou het dopen tot een van zijn belangrijkste dagelijkse werkzaamheden moeten behoren. Het tegenovergestelde is volgens Johannes 4:1-3 waar. Jezus doopte zelf helemaal niet. Hoewel Jezus door Johannes gedoopt was en wel in de naam van het Koninkrijk der Hemelen werd gaandeweg zijn leven voor Hem duidelijk, of zoals u wilt, het was van af het begin al duidelijk, dat het Koninkrijk er tijdens zijn leven niet zou gaan komen. Het is dan ook daarom dat Jezus steeds meer begint te zinspelen op een andere doop. Een doop waar wij ook deel aan zouden kunnen hebben zoals beschreven staat in het verhaal van de twee zonen van Zebedéüs in Matthéüs 20:20-23. Dat vervagen van de betekenis van de doop die Johannes de Doper doopte, wordt ook duidelijk door het door Paulus overdopen van dopelingen van Johannes de Doper in Efeze. Dit wordt Johannes 4:1-3 (1) Als dan de Heere verstond, dat de Farizeen gehoord hadden, dat Jezus meer discipelen maakte en doopte dan Johannes; (2) (Hoewel Jezus zelf niet doopte, maar Zijn discipelen), (3) Zo verliet Hij Judea, en ging wederom heen naar Galilea. Mat 20:20-23 (20) Toen kwam de moeder der zonen van Zebedeus tot Hem met haar zonen, Hem aanbiddende, en begerende wat van Hem. (21) En Hij zeide tot haar: Wat wilt gij? Zij zeide tot Hem: Zeg, dat deze mijn twee zonen zitten mogen, de een tot Uw rechter-en de ander tot Uw linker hand in Uw Koninkrijk. (22) Maar Jezus antwoordde en zeide: Gijlieden weet niet wat gij begeert; kunt gij den drinkbeker drinken, dien Ik drinken zal, en met den doop gedoopt worden, waarmede Ik gedoopt worde? Zij zeiden tot Hem: Wij kunnen. (23) En Hij zeide tot hen: Mijn drinkbeker zult gij wel drinken, en met den doop, waarmede Ik gedoopt worde, zult gij gedoopt worden; maar het zitten tot Mijn rechter-,en tot Mijn linker hand, staat bij Mij niet te geven, maar het zal gegeven worden dien het bereid is van Mijn Vader. beschreven in Handelingen 19:2-6. Het overdopen deed Paulus juist omdat de mensen die door Johannes waren gedoopt een verkeerde intentie hadden. Hun motivatie voor de doop was het Koninkrijk der Hemelen dat nabij gekomen was. Paulus doopte met de Heilige Geest en doopte met de intentie van de genade van Jezus Christus en hij doopte hen dan ook in den Naam van den Heere Jezus. - 5 -
Johannes de Doper geeft zoals al eerder is gezegd het veranderen van de doop aan in Matthéüs 3:11, maar deze verandering wordt ook duidelijk in Johannes 1:33 aangegeven. Het moet dan ook duidelijk zijn dat de doop van Johannes de Doper niet meer geldig is en dat er een doop in Christus voor in de plaats is gekomen. Een doop die alles te maken heeft met het werk dat Jezus Christus gedaan heeft door zijn dood en opstanding. Aan deze doop mogen wij, zoals in Romeinen 6:3-4 staat, deel hebben. Let er op dat er staat Christus Jezus, wat staat voor Verlosser Jezus en dus aangeeft dat het gaat om de positie die Christus heeft na zijn opstanding. Handelingen 19:2-6 (2) Zeide hij tot hen: Hebt gij den Heiligen Geest ontvangen, als gij geloofd hebt? En zij zeiden tot hem: Wij hebben zelfs niet gehoord, of er een Heiligen Geest is. (3) En hij zeide tot hen: Waarin zijt gij dan gedoopt? En zij zeiden: In den doop van Johannes. (4) Maar Paulus zeide: Johannes heeft wel gedoopt den doop der bekering, zeggende tot het volk, dat zij geloven zouden in Dengene, Die na hem kwam, dat is, in Christus Jezus. (5) En die hem hoorden werden gedoopt in den Naam van den Heere Jezus. (6) En als Paulus hun de handen opgelegd had, kwam de Heilige Geest op hen; en zij spraken met vreemde talen, en profeteerden. In onze tijd heerst de doop die beschreven wordt in Romeinen 6:3&4. De doop die het beste te omschrijven is als de genade-doop, de doop met de Heilige Geest. Bij deze doop staat vast dat het een doop is die bestaat uit geloof in Hem die de doop in de dood als eerste heeft ondergaan en in Hem zijn wij, als wij Hem aannemen, ook deze doop gedoopt. Bij deze doop horen geen rituelen, omdat bij tot geloof komen en dus Christus aannemen als jouw verlosser en zaligmaker geen rituelen horen. De doop in Christus We moeten ons goed realiseren dat het Koninkrijk der Hemelen niet door de Heer is afgeschaft. Het Koninkrijk is uitgesteld. Straks als Christus terug komt op de Olijfberg, komt Hij om de draad van het oprichten van zijn Koninkrijk weer op te pakken. Dan zal er weer gedoopt worden in de naam van het Koninkrijk, als toegangsbewijs voor het Koninkrijk. Paulus wist dit. Hij wist dat het Koninkrijk was uitgesteld en dat in de toekomst, zoals beschreven in Matthéüs 28:19 en Markus 16:15-18 de doop van het Koninkrijk weer van kracht zal worden. Vooral de uitspraken van de Heer in Markus 16:18 geven duidelijk aan dat de situatie die beschreven staat, niet de situatie is die op dit moment van kracht is. Je ziet dan ook dat de discipelen niet de wereld zijn ingetrokken om alle volkeren te onderwijzen en te dopen. Zij wisten uit Joh 1:32-33 (32) En Johannes getuigde, zeggende: Ik heb den Geest zien nederdalen uit den hemel, gelijk een duif, en bleef op Hem. (33) En ik kende Hem niet; maar Die mij gezonden heeft, om te dopen met water, Die had mij gezegd: Op Welken gij den Geest zult zien nederdalen, en op Hem blijven, Deze is het, Die met den Heiligen Geest doopt. Romeinen 6:3-4 (3) Of weet gij niet, dat zovelen als wij in Christus Jezus gedoopt zijn, wij in Zijn dood gedoopt zijn? (4) Wij zijn dan met Hem begraven, door den doop in den dood, opdat, gelijkerwijs Christus uit de doden opgewekt is tot de heerlijkheid des Vaders, alzo ook wij in nieuwigheid des levens wandelen zouden. Matthéüs 28:19 (19) Gaat dan henen, onderwijst al de volken, dezelve dopende in den Naam des Vaders, en des Zoons, en des Heiligen Geestes; lerende hen onderhouden alles, wat Ik u geboden heb. Markus 16:15-18 (15) En Hij zeide tot hen: Gaat heen in de gehele wereld, predikt het Evangelie aan alle kreaturen. (16) Die geloofd zal hebben, en gedoopt zal zijn, zal zalig worden; maar die niet zal geloofd hebben, zal verdoemd worden. (17) En degenen, die geloofd zullen hebben, zullen deze tekenen volgen: in Mijn Naam zullen zij duivelen uitwerpen; met nieuwe tongen zullen zij spreken. (18) Slangen zullen zij opnemen; en al is het, dat zij iets dodelijks zullen drinken, dat zal hun niet schaden; op kranken zullen zij de handen leggen, en zij zullen gezond worden. de profetieën ( Zacharia 12 ) dat de volkeren in de eindtijd als het Koninkrijk was aangebroken zelf naar Jeruzalem zouden komen. De doop met vuur Johannes de Doper vertelt in Matthéüs 3:11 dat er nog een verandering zal gaan optreden. Hij, Johannes de Doper, doopte met water en dat zou worden vervangen door de doop van Christus, de doop met de Heilige Geest en daarna zal er nog een andere doop gedoopt worden door Christus. Maleáchi 4:1 (1) Want ziet, die dag komt, brandende als een oven, dan zullen alle hoogmoedigen, en al wie goddeloosheid doet, een stoppel zijn, en de toekomstige dag zal ze in vlam zetten, zegt de HEERE der heirscharen, Die hun noch wortel, noch taklatenzal. Johannes de Doper heeft het dan over de doop met vuur. Hoewel de tekst dit zou doen vermoeden is dit niet de juiste uitleg. De doop met vuur zal voor de mensen die gedoopt zijn met de Heilige Geest niet meer van toepassing zijn. Christus zal met vuur dopen in het oordeel aan het eind van de grote verdrukking, zie Maleáchi 4:1 Een gelovige is een kind van God en voor hem zal het vuur niet zijn, - 6 -
want wij zijn volgens 1 Thess. 1:10 verlost van de komende toorn. Er is voor gelovigen geen vuurdoop. De tekst van Matthéüs 3:11 wil dan ook niet zeggen dat iemand die met de Heilige Geest gedoopt is, ook met vuur gedoopt wordt. 1Thessalonicenzen 1:10 (10) En Zijn Zoon uit de hemelen te verwachten, Denwelken Hij uit de doden verwekt heeft, namelijk Jezus, Die ons verlost van den toekomenden toorn. Een mens kan met één van de dopen gedoopt worden en Christus doopt dus inderdaad met de Heilige Geest en met vuur. Johannes de Doper bespreekt de twee dopen niet tegen één individu, maar het u in dit vers zijn de Farizeeën en Sadduceen uit vers 7. Hij typeerde hen als adderengebroedsels en voorzegt de twee dopen dan ook tegen mensen, die zich door Johannes de Doper wilde laten dopen, maar die duidelijk de keuze voor de Heer nog moesten maken. Mensen kunnen zelf bepalen waarmee men wil dat Christus hen doopt. Als iemand tot geloof komt wordt hij door Christus gedoopt met de Heilige Geest. Als iemand niet tot geloof komt en Hem verwerpt, wordt hij door Christus, in het oordeel, gedoopt met vuur. Cornelius In eerste instantie doopte Johannes de Doper alleen joden. Pas later kregen de discipelen te maken met heidenen die tot de doop overgingen. Dit ging aanvankelijk gepaard met nogal wat weerstand en God heeft Petrus, die als Jood moeite had met het dopen van heidenen, tot inkeer gebracht. Petrus zou Cornelius, omdat hij heiden was, als onrein gezien hebben. Via het gezicht van het laken met de onreine dieren waarvan Petrus moest eten ( zie Handelingen 10), bracht God Petrus tot andere gedachten. Voor God was Cornelius al rein omdat hij Christus als zijn verlosser had aanvaard. Toch werd Cornelius gedoopt, want door het ondergaan van het ritueel van de doop getuigde Cornelius tegenover de mensen dat hij geloofde in Christus. Anders gezegd: Cornelius was een wedergeborene, maar wedergeboorte is aan iemand niet te zien, daarom toont een wedergeborene de mensen zijn wedergeboorte door zich te laten dopen. Petrus verdedigde tegenover de joden dan ook de doop van Cornelius en niet het tot geloof komen van Cornelius. Je kunt hieruit concluderen dat de doop die nu gedoopt wordt een doop is die niet uit God is, maar uit mensen. De doop in onze tijd De doop die uit God is staat beschreven in het hoofdstuk Jezus en dopen en kent geen rituelen. De doop uit de mensen is de doop die nu nog steeds gedoopt wordt. Als je dan kijkt naar hoe je zou moeten dopen, hoe het ritueel eruit zou moeten zien, dan is het goed vanuit de Bijbel te beargumenteren dat het moet gaan om een volwassen onderdompeling. Maar als anderen een afwijkende uitvoering hebben gegeven aan dezelfde intentie, namelijk blijk geven van het verkiezen van Christus in hun leven, zal dat dan voor de Heer een struikelblok zijn? Sommige zijn van mening dat dit inderdaad het geval is en dat er dan moet worden overgedoopt. Kun je twee keer kiezen voor de Heer, of kun je het kiezen over doen? Nee, dus zijn er gelovigen die als ze met dit probleem geconfronteerd worden in verwarring raken. De eerste keer dat zij kozen, op welke manier dan ook, was toch intens gemeend? Waarom moet dat worden overgedaan? De doop uit mensen is een ritueel waarmee iemand aan mensen aangeeft dat hij de keuze voor God gemaakt heeft. De werkelijke keuze voor God heeft hij dan al vaak veel eerder genomen en tijdens deze beslissing is hij door Christus gedoopt met de Heilige Geest. Deze doop is voor eeuwig. Vervolgens kan iemand die Christus aanvaard heeft in zijn leven tijdens zijn leven verschillende keren en op verschillende manieren ritueel kenbaar, met andere woorden, hij kan zich laten dopen. Of hij dit doet is persoonlijk. In sommige gevallen wordt de doop uit mensen gevraagd als toegangsbewijs, dit keer niet een toegangsbewijs tot het Koninkrijk der Hemelen maar tot een plaatselijke gemeente of gezindte. Dit zijn door mensen opgelegde voorwaarden en regels. Conclusie Bijbels gezien is er geen reden tot dopen anders dan met de Heer zijn doop ondergaan en dat is geloven in zijn Woord en Hem aanvaarden als uw verlosser. Dit wil niet zeggen dat we ons niet mogen laten dopen. De doop is een ritueel waarmee we, tegenover gelovigen en ongelovigen, aangeven dat wij de Heer in ons leven hebben aangenomen. - 7 -
Bijlage 1: Het woord doop Er is in het Griekse Nieuwe Testament een aantal woorden, die een vervoeging zijn van het woord doop. Bapto dit werkwoord wordt drie keer in het Nieuwe Testament gebruikt en wordt altijd met "dopen" vertaald. Dit woord heeft niet met de doop van mensen te maken. Het werd gebruikt i.v.m. het dopen van kleding in een verfbad: Lukas. 16:24, Johannes. 13:26, Openbaring. 19:13. Baptistes degene die doopt. Het wordt in i.v.m. Johannes de Doper en de Here Jezus Christus gebruikt: Matthéüs 3:1, Matthéüs 11:11,12; Matthéüs 14:2,8; Matthéüs 16:14; Matthéüs 17;13; Markus. 6:24,25; Markus 8:28; Lukas 7:20,28,33; Lukas 9:19. Baptismos dit woord wordt vier keer in het Nieuwe Testament gebruikt; het wordt drie keer als wassen vertaald en een keer als doop. Markus. 7:4,8; Hebreeën 6:2; Hebreeën 9:10. Baptizo (baptidzo) Dit is het werkwoord dat "dopen" betekent. Het wordt altijd als dopen vertaald, behalve in Lukas. 11:38 "wassen": Matthéüs 3:6,11,13,14,16; Matthéüs 20:22,23; Matthéüs 28:19; Markus 1:4,5,8,9; Markus 7:4; Markus 10:38,39; Markus 16:16; Lukas 3:7,12,16,21; Lukas 7:29,30; Lukas 11:38 Lukas 12:50; Johannes 1:25,26,28,31,33; Johannes 3:22,23,26; Johannes 4:1,2; Johannes 10:40; Handelingen 1:5; Handelingen 2:38,41; Handelingen 8:12,13,16,36,38; Handelingen 9:18; Handelingen 10:47,48; Handelingen 11:16; Handelingen 16:15,33; Handelingen 18:8; Handelingen 19:3,4,5; Handelingen 22:16; Romeinen 6:3; 1 Korinthe 1:13,14,15,16,17; Korinthe 10:2; Korinthe 12:13; Korinthe 15:29; Galaten 3;27. Lijst van alle Schriftplaatsen waar de doop wordt genoemd: Matthéüs 3:1-17; 20:20-23; 21:23-26; 28:18-20; Markus 1:1-9 ; 7:1-9; 10:35-40; 11:29-33; 16:14-20 Lukas. 3:1-22; 7:24-35; 11:37-39; 12:49-53; 20:1-8 Johannes 1:15-34; 3:22-4:2; 10:39-42; Handelingen 1:4-8; 1:21-26; 2:38-41; 8:12-17; 8:35-39; 9:18-19; 10:34-48; 11:16-17; 13:24-25; 16:14-15; 16:29-34; 18: 7-8 ; 18:24-26; 19:1-8 22:12-16; Romeinen 6:1-7; I Korinthe 1:11-17; 10:1-4; 12:12,13; 15:29-32; Galaten. 3:26-28; Efeze. 4: 1-6; Kolossenzen 2:10-15; Hebreeën 6:1-3; 9:8-14; I Petrus 3:18-22 - 8 -