Ons kenmerk: ACM/DTVP/2016/203111_OV Zaaknummer: 16.0322.37 1 Introductie 1. Op 7 maart 2016 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (hierna: CBb) een tussenuitspraak 1 gedaan inzake de beroepen tegen het tariefbesluit MDF Pair Bonding 2. Deze tussenuitspraak van het CBb (hierna: de tussenuitspraak) heeft ten eerste betrekking op de door door Koninklijke KPN N.V. 3 te hanteren WACC. Ten tweede dient Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) opnieuw onderzoek te verrichten naar de additionele servicekosten van de verschillende dienstvarianten MDF Pair Bonding. Pagina 1/6 2. In dit wijzigingsbesluit past ACM het tariefbesluit MDF Pair Bonding aan op deze twee punten. 2 Proces 3. Op 25 november 2013 heeft ACM het tariefbesluit MDF Pair Bonding genomen. 4. KPN, Tele2 Nederland B.V. (hierna: Tele2) en Vodafone Libertel B.V. (hierna: Vodafone) hebben beroep ingesteld tegen dit tariefbesluit. Op 7 maart 2016 heeft het CBb hierover een tussenuitspraak gedaan. Het CBb heeft één beroepsgrond van KPN en één beroepsgrond van Tele2 gegrond verklaard. 4 5. In haar gegrond verklaarde beroepsgrond heeft KPN aangevoerd dat ACM een verkeerde WACC heeft gehanteerd. Op basis hiervan heeft het CBb ACM opgedragen om in het tariefbesluit MDF Pair Bonding uit te gaan van de op 9 juli 2012 voor KPN bepaalde WACC die is berekend door NERA voor de reguleringsperiode 2012-2014 (hierna: NERA WACC) 5, in plaats van de (lagere) WACC die voor de reguleringsperiode 2013-2015 is berekend door The Brattle Group (hierna: Brattle WACC) 6. T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag 1 CBb, 7 maart 2016, ECLI:NL:CBB:2016:40. 2 van 25 november 2013 met kenmerk: ACM/DTVP/2013/204815. 3 Koninklijke KPN N.V. en haar groepsmaatschappijen als bedoeld in artikel 2:24b van het Burgerlijk Wetboek alsmede Reggefiber Group B.V. worden in het besluit tezamen aangeduid als KPN. Per 31 oktober 2014 is een vergunning aan KPN verleend waarmee hij uitsluitende zeggenschap mag verkrijgen in Reggefiber Group B.V. 4 CBb, 7 maart 2016, ECLI:NL:CBB:2016:40, rechtsoverweging 4.2.3 en 4.3.3. 5 Zie: https://www.acm.nl/nl/publicaties/publicatie/10389/definitief-rapport-inzake-kapitaalkosten-kpn/. 6 Zie: https://www.acm.nl/nl/publicaties/publicatie/11618/the-wacc-for-wholesale-broadband-and-ftto--the-brattle- Group/.
6. In haar gegrond verklaarde beroepsgrond bestrijdt Tele2 de hoogte van de additionele servicekosten van MDF Pair Bonding zoals deze door KPN zijn berekend. Naar aanleiding van dit beroep heeft het CBb ACM verzocht om opnieuw onderzoek te verrichten naar de additionele servicekosten van de verschillende dienstvarianten MDF Pair Bonding. 7 7. Naar aanleiding van de tussenuitspraak heeft ACM op 6 april 2016 8 en 2 mei 2016 9 respectievelijk een vragenbrief en een herberekeningsverzoek ten aanzien van de WACC en de additionele servicekosten naar KPN gestuurd om het tariefbesluit MDF Pair Bonding gemotiveerd te kunnen herstellen. 8. Op respectievelijk 25 april 2016 10 en 10 mei 2016 11 heeft KPN per brief de gevraagde informatie aangeleverd. 2/6 9. In de beantwoording van de vragenbrief heeft KPN ook onderbouwd waarom 2010 de juiste benchmark is voor de berekening van de opslag van de additionele servicekosten. KPN heeft aangegeven dat het jaar 2010 ten tijde van het indienen van de kostprijsrapportage het meest recente jaar was waarover informatie beschikbaar was. Bovendien is 2010 ook het juiste basisjaar voor de berekening van de tariefplafonds overeenkomstig het marktanalysebesluit Ontbundelde toegang, welke is ingegaan op 1 januari 2012. ACM volgt deze redenering. 3 Wijzigingen in tariefbesluit MDF Pair Bonding 10. In dit hoofdstuk bespreekt ACM eerst de gewijzigde WACC (paragraaf 3.1). Daarna beoordeelt ACM de additionele servicekosten (paragraaf 3.2). 3.1 Gehanteerde WACC 11. In het tariefbesluit MDF Pair Bonding van 25 november 2013 is de Brattle WACC gehanteerd. 12. In de tussenuitspraak inzake het tariefbesluit MDF Pair Bonding bepaalt het CBb dat ACM bij de bepaling van de tarieven in het besluit dient uit te gaan van de NERA WACC. 12 13. ACM heeft KPN daarom verzocht de kostprijsonderbouwingen voor de verschillende 7 CBb, 7 maart 2016, ECLI:NL:CBB:2016:40, rechtsoverweging 4.4. 8 Kenmerk: ACM/DTVP/2016/201952. 9 Kenmerk: ACM/DTVP/2016/202492. 10 Kenmerk: WOPC/2016/009. 11 Kenmerk: WOPC/2016/010. 12 CBb, 7 maart 2016, ECLI:NL:CBB:2016:40, rechtsoverweging 4.2.3.
dienstvarianten MDF Pair Bonding te berekenen op basis van de NERA WACC. In Annex A van dit besluit zijn de gewijzigde tariefplafonds opgenomen. 14. Uit de berekeningen van KPN blijkt dat de aanpassing van de WACC overigens geen zichtbaar effect heeft op de tariefplafonds voor maandelijkse vergoedingen. Het heeft wel effect op de eenmalige vergoedingen. 3.2 Additionele servicekosten 15. Het CBb draagt ACM op om opnieuw onderzoek te doen naar de additionele servicekosten daar waar het gaat om de gegevens omtrent daadwerkelijke storingen. Het CBb is van oordeel dat KPN onvoldoende heeft onderbouwd waarom 95% van de storingen bij MDF Pair Bonding ondergronds moet worden opgelost. ACM heeft hier volgens het CBb onvoldoende onderzoek naar gedaan. Dit percentage is van belang omdat het ondergronds oplossen van storingen duurder is dan het bovengronds oplossen daarvan. Daarom heeft dit een effect op de additionele servicekosten. 3/6 16. Het percentage storingen bij MDF Pair Bonding dat ondergronds moet worden opgelost, baseerde KPN in 2012 op verwachtingen van monteurs van KPN. Het CBb acht deze motivering onvoldoende. Naar aanleiding van de tussenuitspraak heeft KPN daarom een steekproef gedaan met betrekking tot het aantal storingen bij Pair Bonding en enkelvoudige aansluitingen. Deze steekproef bestaat uit een groot aantal verbindingen die het hele jaar 2015 in service zijn geweest. 13 ACM vind deze steekproef de beste graadmeter die beschikbaar is en ziet geen aanleiding de representativiteit ervan voor de gehele reguleringsperiode in twijfel te trekken 17. Uit de steekproef is gebleken dat [KPN vertrouwelijk: ] van het aantal Pair Bonding aansluitingen een storing krijgt die ondergronds opgelost moet worden. Dit betekent dat 5-25% [KPN vertrouwelijk: ] van het totaal aantal storingen ondergronds wordt verholpen en niet 95% zoals KPN eerder hanteerde. 18. Naar aanleiding van de uitkomsten van de steekproef heeft KPN daarom de verwachte opslag van de ondergrondse servicekosten op verzoek van ACM opnieuw berekend. De kans dat in een jaar tijd een storing ontstaat aan een Pair Bonding aansluiting die ondergronds moet worden opgelost is [KPN vertrouwelijk: ]. Bij enkelvoudige aansluitingen is dit [KPN vertrouwelijk: ]. Dit levert een verschil van [KPN vertrouwelijk: ] op. Dit verschil is relevant voor de bepaling van de additionele servicekosten. De kosten voor een ondergrondse opdracht bedroegen in 2010 [KPN vertrouwelijk: ]. De verwachte opslag in servicekosten voor een Pair Bonding aansluiting 13 In service wil zeggen dat de lijn het gehele jaar in dienst was en daardoor uitgesloten is van nazorgactiviteiten. De steekproef bestaat uit 21.414 Pair Bonding aansluitingen en 69.035 enkelvoudige aansluitingen.
wordt daarmee [KPN vertrouwelijk: ] per lijn per maand. In het oorspronkelijke besluit was dit [KPN vertrouwelijk: ] per lijn per maand. Om de totale additionele servicekosten vast te stellen dienen de servicekosten van het tweede aderpaar van [KPN vertrouwelijk: ] daar nog bij te worden opgeteld. Hierdoor komt het totaal op [KPN vertrouwelijk: ] per lijn per maand voor 2011. Om tot de kostprijzen van 2012 tot en met 2014 te komen is deze oorspronkelijke kostprijs gecorrigeerd voor inflatie. 19. KPN heeft ook een aanvullende berekening gepresenteerd waarbij zij rekent met de destijds nog niet bekende daadwerkelijke jaarlijkse kosten voor ondergrondse storingen. KPN voert in dit kader ook aan dat de projectkosten per lijn hoger zijn uitgevallen dan in 2011 was geraamd en daarom heeft KPN in deze berekening gerekend met een hoger bedrag voor de projectkosten per lijn. 4/6 20. Het CBb draagt ACM echter enkel op om naast aanpassing van de WACC opnieuw onderzoek te doen naar de additionele servicekosten daar waar het gaat om de gegevens omtrent daadwerkelijke storingen. Omdat het CBb enkel opdraagt deze geconstateerde gebreken te herstellen, ziet ACM geen reden om andere kostencomponenten, zoals genoemd in randnummer 19, opnieuw te beoordelen. 21. ACM stelt met inachtneming van het bovenstaande de gewijzigde tariefplafonds vast voor de periode 2011-2014. Deze gewijzigde tariefplafonds zijn opgenomen in tabel 2 van Annex A van dit besluit.
4 Dictum 22. Op grond van de tussenuitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven van 7 maart 2016 wijzigt ACM het tariefbesluit MDF Pair Bonding. De gewijzigde tariefplafonds zijn opgenomen in Annex A van dit besluit en vervangen de tariefplafonds uit het besluit van 25 november 2013. 23. De gewijzigde tariefplafonds voor de dienst MDF Pair Bonding gelden vanaf 25 november 2013. 24. De beroepen die tegen het tariefbesluit MDF Pair Bonding zijn ingesteld, hebben op grond van artikel 6:19 lid 1 Awb van rechtswege mede betrekking op dit besluit tot wijziging van het tariefbesluit MDF Pair Bonding. Dit wijzigingsbesluit zal aan het College van Beroep voor het bedrijfsleven worden gezonden. 5/6 Autoriteit Consument en Markt, namens deze, mr. J.G. Vegter bestuurslid Beroepsmogelijkheid Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven te Den Haag. Het postadres is: College van Beroep voor het bedrijfsleven, Postbus 20021,2500 EA s-gravenhage. Het beroepschrift moet zijn ondertekend en moet ten minste de naam en het adres van de indiener, de dagtekening en een omschrijving van het besluit waartegen het beroep is gericht bevatten. Voorts moet het beroepschrift de gronden van het beroep bevatten en dient een afschrift van het bestreden besluit te worden meegezonden. Voor het instellen van beroep is griffierecht verschuldigd. Informatie hierover kan worden ingewonnen bij de griffie van het College, telefonisch bereikbaar op (070) 381 3910 of (070) 381 3930.
Annex A 25. In onderstaande tabellen zijn de gewijzigde tariefplafonds voor de dienstelementen ter zake van MDF Pair Bonding vermeld. Alle bedragen zijn exclusief BTW. Maandelijkse vergoedingen (VVA) Start-jan13 Jan13-jan14 Jan14-jan15 14 KPN VVA MDF Pair Bonding X + 1,49 X + 1,45 X + 1,51 Tabel 1: Maandelijkse tarieven (VVA). Eenmalige vergoedingen (VVE) start-jul12 jul12-jul13 jul13-jul14 Jul14-einde 6/6 KPN MDF Pair Bonding NLS1 168,35 167,55 166,47 165,93 MDF Pair Bonding NLS2 686,80 707,94 736,13 750,22 Combimonteur NLS1 (tegenwoordig: NLS1 DHZ TL) 66,25 67,11 68,27 68,84 Combimonteur NLS2 (tegenwoordig: NLS2 PB DHZ TL) 584,69 607,51 637,93 653,14 Tabel 2: Eenmalige tarieven (VVE). 14 De X representeert het tariefplafond voor de VVA voor MDF enkelvoudig voor de betreffende periode