CASESTUDY DE STAALBRANCHE IN EEN KLIMAATNEUTRALE SAMENLEVING Chris Groenveld Jochem Rooswinkel Teun Verberne
INHOUD
INLEIDING Studie reis 9 tot en met 21 mei 2013 Doel reis Het slaan van een brug tussen het universitaire onderwijs en de (bouw)prakfjk Duurzaamheid krifsch onder de loep nemen & sfmuleren duurzame bewustwording Happy Planet Index: 1 Veel aandacht duurzame ontwikkelingen Casestudy Hoe wordt de staalbranche in ingezet om in 2021 een klimaatneutrale samenleving te bereiken?
Bezochte plaatsen San José (hoofdstad) Cartago Manuel Antonio Monte Verde Arenal Vulcano Park
Bezochte bedrijven / instellingen DoT Architecture Rancho Mastatal (gemeenschap in tropisch regenwoud) Costa Verde Resort (eco- tourisme) Colegio Federado de Ingenieros y de Arquitectos (architectuur insftuut) Technische Universiteit Cartago Robles Arquitectos Oliver SchüTe (architect) Holcim (cemen\abrikant) Bamboeplantage Nederlandse Ambassade Van der Laat & Jiménez (aannemer) FoRo Arquitectos
GEBOUWONTWERP Nederland: type stalen bouwwerken Hallenbouw Verdiepingbouw Staalframebouw
Nederland: type staalconstrucyes PortaalconstrucFe BoogconstrucFe Vakwerkligger / ruimtelijke construcfes Tui construcfes
: type bouwwerken Veel laagbouw, weinig hoogbouw Hoogbouw vanaf 8 à 10 verdiepingen Hoogste gebouw = 24 verdiepingen RelaFef weinig in staal, veel in beton Staal vooral als bekledingsmateriaal
: type construcyes Vakwerkliggers (driehoekige / vierkant) PortaalconstrucFes (op betonnen wanden of op stalen kolommen)
: type construcyes Vierkante buisprofielen worden samengesteld uit twee C- profielen In het werk in elkaar gelast Arbeidsloon (3$ - 4$) versus materiaalkosten
: ontwerpkeuze Rekening houden met tropisch klimaat: Toepassing van 2 daken Zonwering VenFlaFe & koeling op natuurlijke wijze (Holcim)
: materiaalkeuze t.g.v. tropisch klimaat Hoge relafeve luchtvochfgheid Materialen beschermen tegen rojng en corrosie Kustgebieden Hout in plaats van staal (i.v.m. zoute zeewind) Indien staal, dan verzinkt staal
: aardbevingen hanteerd normen voor bouwen met aardbevingen op basis van de Californische regels. Veel laagbouw dus weinig maatregelen tegen aardbevingen, maatregelen die wel getroffen worden zijn: Momentvaste verbindingen: alles in het werk gelast Stabiliserende voorzieningen ConstrucFe funcfoneerd als één geheel Toepassing van gewapend beton Funderingen minimaal 1m diep
: orkanen Oorkanen komen nagenoeg alleen voor langs de oostkust. Dit is een armoedig gebied waardoor er nauwelijks maatregelen worden getroffen.
STAALBOUW Prefabricage Nederland: prefabricage in fabriek (arbeidsloon veel duurder dan materiaalkosten) : in het werk samenstellen profielen en lassen (arbeidsloon veel goedkoper dan materiaalkosten)
Bewerkingstechnieken staal Nederland Warmgewalst staal Koudgewalst staal Koudgewalst staal Lassen, knippen, buigen, boren, e.d. standaard in Nederland In zeer vaak lassen, en ook overige bewerkingstechnieken
Conserveringstechnieken staal Nederland: InveTen, verven & lakken Toeslagmetaal in legering Opofferingsmetaal Natlak coafng PoedercoaFng Verzinken : Natlak coafng (loodhoudende verf in 3 tot 6 lagen toepassen in het werk) Verzinken
Transport Nederland: IJzererts & kolen uit buitenland ProducFe in Nederland (Tata Steel) Transport in Nederland via spoor of autowegen : Staal wordt per boot geïmporteerd uit China of Japan ConstrucFestaal in de vorm van eenvoudige C- profielen Bekledingen (gevel en daken) op grote rollen koudgewalst staal Transport binnenlands via vrachtwagen (maatgevend voor afmefngen staal) Bewerking tot kokerprofielen e.d. op bouwplaats en tot golfplaten in fabriek
STAALFABRICAGE Hergebruik & recycling in Nederland Volledig hergebruik staalconstrucfe: 51% Hergebruik van stalen balken / kolommen (onderdelen) Recycling op twee manieren: Hoogovens proces (20% schroot) koolstof wordt uit ijzer gehaald d.m.v. zuurstof: hoogovenslak Elektrostaal proces (100% schroot) verwarmen ijzer d.m.v. vlamboog tussen 2 elektroden Elektrostaal proces duurzamer, echter nog niet veel toegepast omdat de hoeveelheid schroot minder is dan de vraag naar staal
STAALFABRICAGE Energiezuinige technieken in Nederland Warmhoudkamers besparing 10.000.000 m³ aardgas/jaar Gietwalsproces bij de Direct Sheet Plant (DSP) / Hisama staalproducfe in één proces Energievoorziening op eigen terrein (TRUST) warmtekrachtcentrale
STAALFABRICAGE Hergebruik & recycling in Staal atomsfg uit China & Japan. Voor Happy Planet Index telt alleen het transport van staal naar, niet de producfe zelf vertekend beeld Hergebruik alleen in gevel/dak bekledingen (golfplaten) en hoogovenslak wordt gebruikt als grondstof in de betonindustrie Er wordt niet gekeken naar methoden om energie te besparen Fjdens de producfe of recycling van staal
KLIMAATNEUTRALE SAMENLEVING 2021 COSTA RICA Doel : Klimaatneutrale samenleving in 2021 Bouwsector 15% energiezuiniger t.o.v. 2012 Als alleen de transportsector 50% bespaard, dan is totale doelstelling behaald Happy Planet Index nr. 1 Nederland posife 67. VerwachFng zeer duurzaam, echter grote voorraad natuur (tropisch regenwoud) t.b.v. opname CO 2 Duurzaam?
CONCLUSIE & AANBEVELINGEN Bouw 15% besparing, maar als transport 50% bespaard is klimaatneutrale samenleving bereikt. Niet zinvol om bouw energiezuiniger te maken Hoge score HPI te verklaren door klimaat en natuur: isolafe (en dus stoken) onnodig en veel tropisch regenwoud om CO 2 op te nemen
CONCLUSIE & AANBEVELINGEN Vooral kostenbesparing in plaats van energiebesparing in Weinig staalbouw & weinig hoogbouw i.v.m. kans op aardbevingen Wél veel gebruik van golfplaten (teken van armoede)
CONCLUSIE & AANBEVELINGEN Qua technieken loopt achter op Nederland Zeer primifef, vooral door het lage uurloon: vrijwel geen innovafe Geen innovafe op gebied van staalproducfe & recycling omdat dit niet in wordt geproduceerd Veel ontwerpvrijheid door tropisch klimaat. Flexibelheid van staal is dus een kansrijke mogelijkheid in i.v.m. geen noodzaak tot koudebrug- onderbreking Geld blijkt ook in belangrijkste overwegingsmethode bij bouwen in
Bedankt voor uw aandacht! VRAGEN?