Aandachtspunten schooljaar 2000-2001 Oorspronkelijk meegedeeld in Onderwijsbevoegdheid lerarenopleiding van een cyclus voor het schooljaar 2000-2001 in het secundair onderwijs referentie: S.O. /2000/1 publicatiedatum: (29-08-2000) 1. Inleiding Enkele jaren geleden werd de lerarenopleiding van één cyclus vernieuwd. De eerste studenten van de opleiding van geaggregeerde voor het secundair onderwijs-groep 1 (GVSOgroep 1) studeerden af in juni van dit jaar. In afwachting van een aanpassing van de diverse besluiten waarin de bekwaamheidsbewijzen van de leraars in het secundair onderwijs zijn vastgelegd, kunnen de afgestudeerden van de lerarenopleiding van één cyclus tijdens het schooljaar 2000-2001 al aangesteld en bezoldigd worden volgens de regels die in deze omzendbrief zijn vastgelegd. Zij kunnen uiteraard ook aangesteld worden in de vervangingspool. De GVSO-groep 1 krijgt voorlopig dezelfde behandeling als zijn voorganger, de geaggregeerde voor het lager secundair onderwijs (GLSO). Hij krijgt een vereist bekwaamheidsbewijs voor al zijn opleidingsvakken in de eerste graad, in de volledige tweede graad en in de derde en vierde graad van het beroepssecundair onderwijs. Een uitzondering is de derde graad van het technisch secundair onderwijs: enkel de GVSO s met opleidingseenheden bio-esthetiek haartooi en kleding voeding/verzorging krijgen er een vereist bekwaamheidsbewijs. Deze regeling geldt slechts voor één schooljaar. Zoals uit het hiernavolgend overzicht blijkt is de opleiding van de nieuwe regenten verschillend van deze voor de GLSO (vroegere regenten). De vraag naar de lesbevoegdheid van de nieuwe groep regenten, de GVSO-groep 1, zou moeten kunnen afgeleid worden uit het concept van de opleiding dat bestaat uit een basismodule van drie vakken en een uitdiepingsmodule. Worden de studenten net zoals vroeger bij de GLSO opgeleid voor alle opleidingsvakken in de beide graden, of leiden zij ze op voor slechts één opleidingsvak (de uitgediepte opleidingseenheid) in de tweede graad? De gevolgen naar het stelsel van de bekwaamheidsbewijzen, m.a.w. of de opleiding van de regenten voldoet aan de verwachtingen om het vereiste bekwaamheidsbewijs op dezelfde wijze te behouden, wordt afhankelijk gesteld van de evaluatie van de lerarenopleiding zoals ik dit bij mijn aantreden heb aangekondigd, meer bepaald in het kader van de herwaardering van het lerarenambt. Immers geldt aan de ene kant de opportuniteit van het uitdiepingsvak gekoppeld aan de lesbevoegdheid en aan de andere kant of een dergelijke uitdieping wel mogelijk is. Geen van beide gegevens leidt tot een eenduidig afleidbaar concept. Het heeft dus weinig zin om nog voor de resultaten van deze evaluatie kenbaar zijn een en ander grondig te wijzigen aan de lesbevoegdheid en dus aan het stelsel van bekwaamheidsbewijzen van de nieuwe regenten. Daarom heb ik beslist om voor dit schooljaar dezelfde bevoegdheid (met een vereist bekwaamheidsbewijs) toe te kennen. Uit de evaluatie zal blijken of de bevoegdheden zoals omschreven in deze omzendbrief al dan niet zullen aangepast worden voor de komende jaren.
2. De lerarenopleiding van een cyclus 2.1. De geaggregeerde voor het secundair onderwijsgroep I (GVSO-groep 1) De vernieuwde lerarenopleiding bestaat uit een initiële lerarenopleiding die eventueel kan aangevuld worden met een aantal voortgezette opleidingen. 2.1.1. De initiële lerarenopleiding Iedere initiële opleiding is samengesteld uit een basiscluster van opleidingseenheden en de uitdieping van één ervan. 2.1.2. De basiscluster De student stelt een basiscluster samen bestaande uit een aantal opleidingseenheden. Aan elke opleidingseenheid is een puntengewicht verbonden. Iedere basiscluster heeft een gewicht van drie punten. De opleidingseenheden zijn: Puntengewicht 1: aardijkskunde geschiedenis Engels wiskunde fysica Latijn biologie Frans Nederlands godsdienst niet-confessionele zedenleer economie technisch-technologische opvoeding burotica of informatica project algemene vakken (PAV) kleding bewegingsreactie Puntengewicht 2: opleidingseenheden bestaande uit twee samenstellende delen: mechanica - elektriciteit voeding/verzorging - kleding handel - burotica bio-esthetiek - haartooi hout - bouw biotechnieken - land- en tuinbouw Andere opleidingseenheden met puntengewicht 2: muzikale opvoeding plastische opvoeding lichamelijke opvoeding De studenten zijn vrij om opleidingseenheden te combineren, binnen de mogelijkheden die de hogescholen aanbieden. Decretaal is er één beperking opgelegd: de opleidingseenheid bewegingsreactie mag alleen gekozen worden in combinatie met lichamelijke opvoeding.
2.1.3. Uitdieping Iedere student diept één opleidingseenheid van zijn basiscluster uit. Wanneer de opleidingseenheid uit twee samenstellende delen bestaat, diept hij slechts één van de samenstellende delen uit. In principe is hij vrij om te kiezen welke opleidingseenheid hij uitdiept, maar hij moet enkele regels in acht nemen: Duits en chemie kunnen als uitdiepingseenheid gekozen worden, hoewel ze niet voorkomen in de basiscluster; voor chemie kan dit alleen als de opleidingseenheden fysica en biologie deel uitmaken van de basiscluster. Latijn en technisch-technologische opvoeding kunnen niet uitgediept worden. Er kunnen twee opleidingseenheden uitgediept worden voor zover deze zijn: PAV en één opleidingseenheid uit de volgende groep: aardrijkskunde, geschiedenis, Engels, wiskunde, fysica, biologie, Frans, Nederlands, godsdienst, niet-confessionele zedenleer, economie. 2.1.4. De diploma s De uitgereikte diploma s vermelden de opleidingseenheden uit de basiscluster en de uitgediepte opleidingseenheid. Voorbeeld 1: GVSO-groep 1 optie: - basiscluster aardrijkskunde land- en tuinbouw biotechnieken - uitdieping biotechnieken Voorbeeld 2: GVSO-groep 1 optie : - basiscluster Nederlands PAV Engels - uitdieping PAV en Engels Voorbeeld 3: GVSO-groep 1 optie: - basiscluster Latijn Frans wiskunde - uitdieping wiskunde 2.1.5. De voortgezette lerarenopleiding Na het behalen van een diploma van de initiële lerarenopleiding kunnen de studenten een voortgezette lerarenopleiding volgen. Voor het secundair onderwijs zijn twee opleidingen belangrijk: 1. de onderwijzer kan een voortgezette lerarenopleiding volgen voor de algemene vakken in het eerste leerjaar B en het beroepsvoorbereidend leerjaar. Dit diploma wordt reeds beschouwd als een voldoend geacht bekwaamheidsbewijs. 2. de GVSO-groep 1 kan een voortgezette opleiding volgen voor de bijkomende uitdieping van een opleidingseenheid. Hij diept dus een opleidingseenheid uit van zijn basiscluster, die hij nog niet uitgediept heeft tijdens de initiële lerarenopleiding. Dezelfde regels gelden als bij de uitdieping tijdens de initiële lerarenopleiding: Duits en chemie zijn ook mogelijk; Latijn en technisch-technologische opvoeding zijn niet mogelijk; twee opleidingseenheden zijn mogelijk wanneer gecombineerd met PAV (zie hoger). 2.2. De leraar dans De hogeschool die de basisopleiding dans van één cyclus aanbiedt, kan aansluitend bij deze basisopleiding een initiële lerarenopleiding organiseren, waarvoor het diploma van leraar dans wordt verleend.
3. Bevoegdheden en weddenschalen 3.1. Het gewoon secundair onderwijs 3.1.1. Het ambt van leraar 3.1.1.1. De vereiste bekwaamheidsbewijzen De mogelijkheden om opleidingseenheden te combineren in een basiscluster zijn zo groot, dat de hogescholen theoretisch duizenden nieuwe diploma s kunnen uitreiken. Naar onderwijsbevoegdheid toe is de combinatie echter van geen belang. De afzonderlijke opleidingseenheden bepalen immers voor welke vakken een leraar een vereist bekwaamheidsbewijs krijgt. Zo krijgt een GVSO-groep 1 die de opleidingseenheid Frans gevolgd heeft, een vereist bekwaamheidsbewijs voor het algemeen vak Frans, ongeacht welke andere opleidingseenheden hij gevolgd heeft. Om te vermijden dat de reglementering alle combinaties moet omvatten die theoretisch mogelijk zijn, wordt de onderwijsbevoegdheid van de GVSO-groep 1 per opleidingseenheid (OE) bepaald. Bijlage 1 (pdf, 32 p.) (353 kb) geeft een overzicht van de vakken waarvoor de GVSO s groep 1 en de leraar dans een vereist bekwaamheidsbewijs hebben. De tabellen van bijlage 1 (pdf, 32 p.) (353 kb) zijn alfabetisch gerangschikt per opleidingseenheid. U vindt per graad en per onderwijsvorm een lijst van de vakken waarvoor de GVSO-groep 1 beschouwd wordt als een vereist bekwaamheidsbewijs, met de bijbehorende weddenschalen. Om alle vakken te kennen waarvoor een leraar een vereist bekwaamheidsbewijs heeft, moet u in de tabellen van bijlage 1 (pdf, 32 p.) (353 kb) alle opleidingseenheden consulteren die voorkomen op zijn diploma (voor het algemeen vak godsdienst: zie 3.3). De uitdieping van een opleidingseenheid geeft geen extra onderwijsbevoegdheid en geen andere weddenschaal. Voorbeeld: GVSO-groep 1 optie: basiscluster Nederlands aardrijkskunde geschiedenis uitdieping geschiedenis Dit diploma is een vereist bekwaamheidsbewijs voor de vakken vermeld op de tabellen van de opleidingseenheden Nederlands, aardrijkskunde en geschiedenis. 3.1.1.2. De voldoend geachte bekwaamheidsbewijzen De GVSO-groep 1 heeft een voldoend geacht bekwaamheidbewijs voor dezelfde vakken, in dezelfde graden en onderwijsvormen als de huidige geaggregeerde voor het lager secundair onderwijs (tenzij hij voor dat vak een vereist bekwaamheidsbewijs heeft). Concreet betekent dit: a) voor de algemene vakken: in de tweede graad ASO-TSO-KSO-BSO in de derde en vierde graad BSO voor de technische vakken : in de eerste graad in de tweede graad ASO TSO KSO BSO in de derde graad ASO TSO KSO - BSO in de vierde graad BSO b) voor de praktische vakken:
in de eerste graad in de tweede graad ASO TSO KSO BSO in de derde graad ASO TSO KSO BSO in de vierde graad BSO c) voor de TV toegepaste vakken: in de tweede graad ASO TSO KSO - BSO in de derde en vierde graad BSO d) voor de PV toegepaste vakken: in de tweede graad ASO TSO KSO BSO in de derde graad ASO TSO KSO - BSO in de vierde graad BSO De GVSO-groep 1 niet-confessionele zedenleer, uitgereikt door een niet-confessionele instelling, heeft bovendien een voldoend geacht bekwaamheidsbewijs voor het algemeen vak niet-confessionele zedenleer in de derde graad ASO-TSO-KSO. De GVSO-groep 1 voor de algemene vakken heeft eveneens een voldoend geacht bekwaamheidsbewijs voor de algemene vakken in de eerste graad. We verstaan onder de GVSO-groep 1 voor de algemene vakken: de GVSO groep 1 die minstens één van de volgende opleidingseenheden heeft gevolgd (in zijn basiscluster of als uitdieping): aardrijkskunde, geschiedenis, wiskunde, fysica, Latijn, biologie, Frans, Nederlands, Engels, godsdienst, niet-confessionele zedenleer, economie, informatica, project algemene vakken, muzikale opvoeding, plastische opvoeding, lichamelijke opvoeding, Duits, chemie. 3.1.1.3. De weddenschaal De weddenschaal is dezelfde als die van de geaggregeerde voor het lager secundair onderwijs. De weddenschaalcodes (WSC) zijn vermeld in de tabellen van de bijlage 1 (pdf, 32 p.) (353 kb). 3.1.2. Andere ambten De GVSO-groep 1 heeft een vereist bekwaamheidsbewijs voor de volgende ambten: adjunct-directeur van een instelling zonder derde graad WSC 312 adjunct-directeur van een instelling met derde graad - WSC 312 directeur van een instelling zonder derde graad WSC 348 directeur van een instelling met zeevisserijonderwijs met derde graad WSC 348 technisch adviseur WSC 257 technisch adviseur-coördinator WSC 258 coördinator - WSC 312 studiemeester-opvoeder in externaat WSC 158 studiemeester-opvoeder in internaat WSC 159 opvoeder - WSC 158 administratief medewerker - WSC 158 directiesecretaris - WSC 106 opvoeder-huismeester - WSC 106 beheerder - WSC 165 Het diploma van GVSO-groep 1 + officieel getuigschrift van bekwaamheid tot het houden van een openbare bibliotheek is een voldoend geacht bekwaamheidsbewijs met WSC 301 voor het ambt van bibliothecaris. Het diploma van GVSO-groep 1 + officieel getuigschrift van bekwaamheid tot het houden van een openbare bibliotheek is een vereist bekwaamheidsbewijs met WSC 163 voor het ambt van secretaris-bibliothecaris.
Het diploma van GVSO-groep 1 is een ander bekwaamheidsbewijs met WSC 300 voor het ambt van bibliothecaris. 3.2. De godsdienstleraren De GVSO-groep 1 (alle opleidingseenheden) en de GVSO-groep 1 OE godsdienst krijgen onderwijsbevoegdheid voor het algemeen vak godsdienst zoals in bijlage 2 (pdf, 34 p.) (349 kb) vermeld wordt. Duidelijkheidshalve zijn de nieuwe diploma s in het vet weergegeven. 4. Aanstellingen in de vervangingspool De GVSO-groep 1 en de leraar dans kunnen aangesteld worden in de pool voor tijdelijke leerkrachten, uiteraard voor zover er in de vervangingspool vacatures voorzien zijn waarvoor zij in aanmerking komen.