Notitie Contactpersoon Arjan de Klepper Datum 5 augustus 2014 Kenmerk N001-1223274ADK-cri-V02-NL Natuurtoets realisatie McDonald s, Amstelveen-zuid 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en doel Bij alle ruimtelijke ingrepen en plannen dient aannemelijk gemaakt te worden dat het voornemen uitvoerbaar is. Een inschatting van eventuele belemmeringen op het gebied van natuurbescherming is hier onderdeel van. Al tijdens de planvorming dient daarom inzichtelijk gemaakt te worden of er (mogelijk) sprake is van effecten op beschermde natuurwaarden, of er voldoende mogelijkheden zijn om eventuele effecten te voorkomen, mitigeren of compenseren, en of hiervoor een ontheffing- of vergunningsplicht geldt. In opdracht van de heer W.J.M.D. Immink heeft Tauw onderzoek gedaan naar de consequenties van natuurwetgeving voor de realisatie van een McDonald s restaurant ten westen van het tankstation aan de Zijdelweg 15. De beoogde planlocatie is gelegen in de stad Amstelveen in de provincie Noord-Holland. In deze rapportage wordt antwoord gegeven op de vragen: Welke natuurbeschermingswetgeving is van belang? In hoeverre is de beoogde ontwikkeling (mogelijk) strijdig met deze wetgeving? Welke consequenties zijn daar aan verbonden? Wat betekent dit voor de verdere planvorming en uitvoering? De afstand van de planlocatie tot het meest nabije Natura 2000-gebied (Botshol) bedraagt circa 5.5 kilometer. De afstand tot het meest nabij gelegen deel van de Ecologische hoofdstructuur (EHS) bedraagt circa 1800 meter. Gezien de aard en het lokale karakter van de ingreep worden effecten op Natura 2000-gebieden en EHS uitgesloten. Deze toetsing richt zich daarom alleen op het beschermingsregime voortkomend uit de Flora- en faunawet. In deze wet is de bescherming van inheemse dier- en plantensoorten vastgelegd. Een uitgebreide beschrijving van de Flora- en faunawet is opgenomen op de website van Tauw (www.tauw.nl/natuurwetgeving). Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid 1\9
1.2 Methode De mogelijke aanwezigheid van beschermde soorten is in eerste instantie bepaald aan de hand van de volgende gegevens: Een oriënterend veldbezoek op 15 juni 2014 Verschillende literatuurbronnen (voor een overzicht zie hoofdstuk 5) Op basis van literatuurbronnen is nader bekeken welke beschermde soorten in of in de omgeving van het plangebied voorkomen. Vervolgens is tijdens het oriënterende veldbezoek gecontroleerd in hoeverre soorten daadwerkelijk in het plangebied kunnen voorkomen of in hoeverre de locatie voldoet aan de eisen die deze soorten aan hun leefomgeving stellen. Dit heeft tenslotte geresulteerd in een overzicht van de soorten die daadwerkelijk in of nabij de planlocatie verwacht worden. Getoetst is uiteindelijk of het beoogde voornemen een effect kan hebben op deze verwachte aanwezige beschermde soort(en). 1.3 Situatie beoogde ontwikkeling Figuur 1.1 geeft een weergave van het plangebied. Figuur 1.2 geeft een foto-impressie van de aanwezige biotopen in het plangebied, namelijk: Maïsakker Watergang De McDonald s vestiging is bedacht op een kavel in de zuidoost-hoek van het beoogde bedrijventerrein Amstelveen-Zuid. Deze kavel ligt achter een Shell-tankstation aan de Zijdelweg. Aan de zuidzijde ligt de kavel aan de nieuwe N201. In het noorden ligt de kavel aan de nog door te trekken Meerlandenweg. Het restaurant wordt binnen de bouwvlakgrenzen langs de N201 geplaatst, zover mogelijk van de naastliggende woningen aan de Zijdelweg. Het totale oppervlak van het te realiseren restaurant bedraagt 7.850 m 2. Het project bevindt zich momenteel in de ontwerpfase. Naast het aanleggen van het restaurant worden ook minstens 100 parkeerplaatsen gerealiseerd met de daarbij horende in- en uitrit met een maximale breedte van 6 meter. Momenteel bestaat het plangebied volledig uit maïsakker met een aangrenzende watergang aan de oostkant van de maïsakker. Deze watergang bestaat uit stilstaand helder water met plantengroei en begroeide, steile oevers. De verwachte werkzaamheden betreffen bouwwerkzaamheden (aanleg restaurant, parkeergelegenheid en op- en afrit) en de aanplanting van begroeiing aan de rand van het plangebied. 2\9 Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid
Figuur 1.1 Weergave van de ligging van het plangebied Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid 3\9
Figuur 1.2 Foto-impressie van het plangebied met een watergang (boven) en de akker (onder) 4\9 Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid
2 Toetsing beschermde soorten Voor de Flora- en faunawet (Ffw) tabel 1-soorten geldt een vrijstelling bij ruimtelijke ontwikkelingen en bestendig beheer, onderhoud of gebruik en deze worden in dit rapport niet specifiek benoemd. 2.1 Op voorhand uitgesloten soort(groepen) Op basis van het literatuuronderzoek zijn er in het plangebied verschillende beschermde soorten te verwachten. Echter door de kleinschalige ingreep in het stedelijk gebied zijn niet voor alle beschermde soorten ook effecten te verwachten. De soorten waarop op voorhand al kan worden uitgesloten dat deze aanwezig zijn en effecten dus optreden, worden in deze notitie niet verder beschreven. In tabel 2.1 zijn deze soort(groep)en opgenomen en beschreven waarom effecten uitgesloten kunnen worden. Tabel 2.1 Overzicht van soort(groep)en die worden uitgesloten en de reden van uitsluiten Soortgroep Zoogdieren Vleermuizen Dagvlinders Libellen Reptielen Uitgesloten Geen geschikt habitat in en in de directe omgeving van het plangebied aanwezig Enkele vleermuissoorten worden verwacht, maar door de aard van het plangebied en de afwezigheid van geschikte verblijfplaatsen, foerageergebieden en vliegroutes zijn effecten uitgesloten Geen geschikt habitat in en in de directe omgeving van het plangebied aanwezig Geen geschikt habitat in en in de directe omgeving van het plangebied aanwezig Geen geschikt habitat in en in de directe omgeving van het plangebied aanwezig 2.2 Te toetsen soorten In deze paragraaf worden de soorten besproken die op basis van verspreidingsgegevens en op basis van geschikt habitat in het plangebied aanwezig kunnen zijn en waarop negatieve effecten niet op voorhand kunnen worden uitgesloten. Vogels De soortgroep vogels heeft in de Ffw een bijzondere status: Alle broedende vogels, de in functie zijnde nesten en de functionele omgeving hiervan zijn beschermd tijdens het broedseizoen (voor de meeste soorten globaal van half maart tot en met juli). Daarnaast is de vaste verblijfplaats (en functionele omgeving) van een klein aantal (roof)vogelsoorten jaarrond beschermd. Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid 5\9
Op basis van het Flora- en Fauna onderzoek uit 2010 (Besteman, 2011) kunnen enkele vogelsoorten voorkomen in of in de omgeving van het plangebied, namelijk gele kwikstaart, kievit en winterkoning. De watergang kan geschikt zijn als nestplaats voor wilde eend en meerkoet. Tijdens het veldbezoek van 15 juni 2014 zijn echter geen nesten in de watergang aangetroffen. Wel is er een gele kwikstaart gezien binnen het plangebied. De maïsakker en de akkers daaraan grenzend zijn geschikte nestplaatsen voor kievit. Ook voor gele kwikstaart en winterkoning kan het plangebied als nestplaats dienen (Sovon, 2014). Wanneer de werkzaamheden buiten het broedseizoen worden uitgevoerd, worden tijdelijke verstoringseffecten op broedende algemene vogels uitgesloten. Tijdens werkzaamheden gedurende het broedseizoen kan verstoring optreden waardoor sprake is van overtreding van de Flora- en faunawet. Vaatplanten Op basis van verspreidingsgegevens (Floron, 2011) kunnen enkele tabel 2/3-soorten (vaat)planten voorkomen in en in de directe omgeving van het plangebied. Dit zijn gele helmbloem, steenbreekvaren, tongvaren en brede orchis (alle tabel 2). Bij het oriënterende veldbezoek is een indruk verkregen van de aanwezige standplaatsen en is gekeken naar de aanwezige soorten (vaat)planten. Binnen het plangebied bevindt zich een enkele watergang met begroeide oever. Tijdens het veldbezoek zijn geen van de bovengenoemde soorten aangetroffen. Gele helmbloem, steenbreekvaren en tongvaren zijn muurplanten waardoor het plangebied geen geschikt habitat is (Weeda et al., 1985). Daarnaast is het gebied intensief agrarisch beheerd waardoor geen nutriëntarme gronden worden verwacht en het plangebied ongeschikt is voor brede orchis. Negatieve effecten op gele helmbloem, steenbreekvaren, tongvaren en brede orchis kunnen dus worden uitgesloten. Amfibieën Op basis van verspreidingsgegevens (Creemers et al., 2009) kan één soort amfibie voorkomen in of in de directe omgeving van het plangebied. Dit is de rugstreeppad (tabel 3) Binnen het plangebied is één watergang aanwezig. De aanwezigheid van steile oevers langs de watergang en de diepte van de watergang maakt het gebied ongeschikt voor rugstreeppad. Hierdoor worden negatieve effecten op amfibieën uitgesloten. Vissen Op basis van verspreidingsgegevens kunnen in of in de omgeving van het plangebied de volgende zwaarder beschermde vissoorten voorkomen: kleine modderkruiper, bittervoorn en rivierdonderpad. Voor de rivierdonderpad is het plangebied ongeschikt. 6\9 Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid
De rivierdonderpad prefereert stromend water met een zand-, grind-, of steenbodem (de Nie, 1996) wat in het plangebied niet aanwezig is. Bittervoorn en kleine modderkruiper kunnen mogelijk wel in de watergangen rond het plangebied aanwezig zijn. Door de aard van de in het plangebied aanwezige watergang (stilstaand water, plantengroei en begroeide oevers) is deze geschikt voor bittervoorn en kleine modderkruiper (de Nie, 1996). De watergang is echter relatief nieuw (rond 2009/2010) en niet verbonden met andere watergangen wat de aanwezigheid van de vissoorten onwaarschijnlijk maakt. Negatieve effecten kunnen dus worden uitgesloten. Overige ongewervelden Als ongewervelden zijn via de Ffw naast dagvlinders en libellen ook enkele kevers (vliegend hert, brede geelrandwaterroofkever, gestreepte waterroofkever, juchtleerkever, vermiljoenkever en heldenbok), weekdieren (platte schijfhoren en bataafse stroommossel) en een kreeftachtige (de inheemse rivierkreeft) beschermd. Van deze soorten kan op basis van verspreidingsgegevens alleen de platte schijfhoren in of in de omgeving van het plangebied voorkomen. De enkele watergang binnen het plangebied biedt een geschikte biotoop voor de soort, namelijk ondiep helder stilstaand water met een rijke plantengroei (Gittenberger et al. 2004; Boesveld et al. 2011). De soort is echter niet aangetroffen tijdens het Flora- en Fauna onderzoek in 2010 (Besteman, 2011). Daarnaast betreft het een relatief nieuwe watergang (rond 2009/2010), waardoor de aanwezigheid van de platte schijfhoren onwaarschijnlijk is. Negatieve effecten op de platte schijfhoren kunnen dus worden uitgesloten. 3 Conclusies Bij ruimtelijke ingrepen dient onderbouwd te worden of het voornemen redelijkerwijs uitvoerbaar is. Een inschatting van eventuele belemmeringen op het gebied van natuurbescherming is hier onderdeel van. Al tijdens de planvorming dient daarom inzichtelijk te worden gemaakt of er mogelijk sprake is van effecten waarvoor een ontheffingsplicht geldt en of het aannemelijk is dat deze verkregen zal worden. Er zijn geen consequenties vanuit de Natuurbeschermingswet 1998 en de Wet op de Ruimtelijke Ordening omdat het plangebied op geruime afstand van de begrenzing van beschermde gebieden en de EHS ligt. In tabel 3.1 zijn de beschermde tabel 2 en 3-soorten uit de Ffw opgenomen waarvan niet uitgesloten kan worden dat zij geschaad worden door de ingreep. De verbodsbepalingen uit de Ffw die daarbij overtreden worden zijn eveneens weergegeven. Zoals te zien is uitsluitend een negatief effect te verwachten op vogelsoorten tijdens het broedseizoen. Werkzaamheden dienen buiten het broedseizoen (Globaal tussen half maart en juli) te worden uitgevoerd om negatieve effecten te kunnen uitsluiten. Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid 7\9
Wanneer de werkzaamheden binnen het broedseizoen vallen geldt dat een zorgvuldige check op nesten moet worden gedaan alvorens gestart kan worden. Indien nesten afwezig zijn, kunnen werkzaamheden plaatsvinden. In het andere geval mag een nest niet verstoord worden. Tabel 3.1 Aangetroffen of verwachte beschermde soorten (Ffw tabel 2 of 3) die mogelijk geschaad worden Soortgroep Soorten planlocatie Verbodsbepalingen Broedvogels tijdens broedseizoen Geen (aantasting van) vogels tijdens broedseizoen mits uitvoering buiten broedseizoen. Niet van toepassing, mits uitvoering buiten broedseizoen *Toelichting verbodsbepalingen tabel (zie voor volledige tekst Hoofdstuk 3 van de Ffw Algemene verbodsbepalingen ): Artikel 9: Verbod: opsporen, vangen, bemachtigen, doden, verwonden van beschermde dieren Artikel 11: Verbod: wegnemen, verstoren, aantasten van verblijfplaatsen en voortplantingsplaatsen 8\9 Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid
Literatuur Besteman, B. 2011. Beschermde flora en fauna op diverse locaties Amstelveen 2010. b&d natuuradvies, Haarlem. Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling & I. van Lente. 2011. Verspreidingsonderzoek Mollusken van de Europese Habitatrichtlijnen. Resultaten van het inventarisjaar 2010. Platte schijfhoren Anisus vorticulus. Stichting Anemoon Creemers, R.C.M. & J.J.C.W. van Delft, 2009. De amfibieën en reptielen van Nederland. Nederlandse Fauna 9. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey - Nederland, Leiden. Floron, 2011. Nieuwe Atlas Nederlandse Flora. Stichting Floron, Nijmegen. KNNV Uitgeverij, Zeist. Gittenberger E., A.W. Janssen, W.J. Kuijper, J.G.J. Kuiper, T. Meijer, G. van der Velden & J.N. de Vries, 2004. De Nederlandse zoetwatermolusken. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey - Nederland, Leiden. Nie, W. de. 1996. Atlas van de Nederlandse zoetwatervissen. Media Publishing Nederland, Doetinchem Sovon, 2014.Stichting vogelonderzoek Nederland. www.sovon.nl Weeda, E.J., Westra, R., Westra, C.H. & Westra, T. 1985. Nederlandse oecologische Flora, wilde planten en hun relaties 1. KNNV uitgeverij, Haarlem. Quickscan realisatie McDonalds, Amstelveen-zuid 9\9