Ervaringen van studenten met verschillende routes naar het hoger beroepsonderwijs Harm Biemans 1, Jan Harbers 2, Hans Mariën 3, Erik Fleur 4 & Tanya Beliaeva 4 1 Wageningen University; 2 Terra Groningen; 3 Tilburg University; 4 DUO Den Haag
Doorstroom in de beroepsonderwijskolom Bevorderen van doorstroom van studenten in de beroepsonderwijskolom krijgt tegenwoordig veel aandacht (hoge drop-outcijfers) Curriculumoplossingen lijken noodzakelijk: studenten moeten in staat gesteld worden om hun competenties te ontwikkelen in doorlopende leerroutes zonder kunstmatige barrières tussen de verschillende onderwijsniveaus
Voorbeeld van een doorlopende leerroute Het Groene Lyceum (hgl): versnelde, doorlopende leerroute vmbo-mbo nominale duur van 6 jaar specifiek bedoeld voor studenten met een relatief hoog cognitief niveau (tl/havo of hoger) en een hbo-ambitie gecombineerd met een voorkeur voor praktische, beroepsgerichte opdrachten
Behoefte aan een nieuwe onderwijsvorm?
Plaats in het onderwijsbestel van hgl
Plaats in het onderwijsbestel van hgl
Het Groene Lyceum (hgl): enkele kengetallen hgl wordt aangeboden door 13 scholen van 5 AOC s (groen beroepsonderwijs) Eerste hgl-opleidingen gestart in 2007 en 2008; nu meer dan 1250 leerlingen Leerlingprofiel: praktijkgericht, probleemoplossend, ondernemend, onderzoekend, sociaal vaardig
Generieke kenmerken hgl (zie Biemans et al., 2018) geïntegreerde 6-jarige leerroute vmbo (gl/tl) en mbo-4 (met mogelijkheid tot verdere versnelling naar 5 jaar) primair gericht op voorbereiding op hbo (brede uitstroom) beroepsgerichte leerroute met authentieke opdrachten onderwijs op maat: verdiepen, verbreden en versnellen
Eerder onderzoek naar hgl (Biemans e.a., 2018) hgl-studenten behaalden vaker een mbo-diploma op niveau 4 binnen de nominale studietijd dan vergelijkbare reguliere mboers hgl-studenten stroomden bijna twee keer zo vaak direct door naar een hbo-opleiding als vergelijkbare reguliere mbo-ers
Onderzoeksvragen huidig onderzoek Verschillen drie categorieën van studenten (voormalige hglstudenten, voormalige mbo-studenten en voormalige havostudenten) van elkaar in: motivatie voor en waargenomen studiesucces in hun huidige hbo-opleiding? waardering voor en tevredenheid met hun vooropleiding op het hbo? de mate waarin zij zich voorbereid voelen op hun huidige hboopleiding in hun vooropleiding?
Participanten 62 voormalige hgl-leerlingen van Terra en AOC Oost 127 voormalige reguliere mbo4-leerlingen van Terra en AOC Oost 81 voormalige havo-leerlingen (matching op hboopleiding met hgl-leerlingen)
Instrument: online vragenlijst met 8 schalen Motivatie voor school (2 items; α = 0,71) Schoolwelbevinden (15 items; α = 0,88) Schooltevredenheid (3 items; α = 0,78) Gepercipieerd studiesucces in hbo-opleiding (5 items; α = 0,85) Tevredenheid met eigen vooropleiding (11 items; α = 0,83) In vooropleiding ontwikkelde hbo-studievaardigheden (10 items; α = 0,83) Theoretische voorbereiding op hbo (8 items; α = 0,77) Ondersteuning bij kiezen hbo-opleiding (7 items; α = 0,80) Beroepsgerichte voorbereiding op hbo (5 items; α = 0,66)
Resultaten (I) Motivatie voor School- School- Gepercipieerd school welbevinden tevredenheid studiesucces in de hboopleiding M (Sd) M (Sd) M (Sd) M (Sd) Voormalig hgl 4,19 (1,07) 3,88 (0,50) 3,88 (0,60) 3,87 (0,77) Voormalig mbo 4,42 (0,92) 3,83 (0,53) 3,80 (0,72) 3,67 (0,86) Voormalig havo 4,15 (0,92) 3,78 (0,51) 3,70 (0,75) 3,91 (0,81)
Resultaten (II) Tevredenheid met de eigen vooropleiding (hgl/mbo/havo) M (Sd) Voormalig hgl 3,57 (0,59) Voormalig mbo 3,35 (0,67) Voormalig havo 3,54 (0,53)
Resultaten (III) Studievaardig- Theoretische Ondersteuning Beroepsgerichte heden voorbereiding bij het kiezen voorbereiding van een hboopleiding M (Sd) M (Sd) M (Sd) M (Sd) Voormalig hgl 3,59 (0,54) 3,34 (0,62) 2,99 (0,73) 3,65 (0,78) Voormalig mbo 3,15 (0,68) 2,70 (0,80) 2,84 (0,85) 3,55 (0,83) Voormalig havo 3,19 (0,52) 3,46 (0,74) 2,48 (0,81) Niet van toepassing
Conclusie Voor deze specifieke doelgroep van studenten lijkt hgl de voordelen van mbo- en havo-opleidingen te combineren: theoretische voorbereiding op hbo op havo-niveau beroepsgerichte voorbereiding op mbo-niveau extra ondersteuning bij studiekeuze ontwikkeling van studievaardigheden benodigd op hbo
Bedankt voor uw aandacht! Meer informatie: harm.biemans@wur.nl
Inrichting van het curriculum Jaar vmbo GL/TL mbo regulier HGL 1 Onderwijsaanbod gebaseerd op de kerndoelen onderbouw vmbo 2 3 5/6 theorievakken, 1 praktijkvak doorlopend naar examen in leerjaar 4 4 5/6 theorievakken, 1 praktijkvak Vmbo-examinering van deze vakken 5 Mbo niveau-4 drie of vier jaar afhankelijk van opleiding Verzwaard aanbod onderbouw vmbo meer (vak)inhoud, projecten en aandacht voor competentieontwikkeling 7/8 theorievakken, 1 praktijkvak Verzwaard programma Vmbo-examinering van ± 4 vakken 7/8 theorievakken, 1 praktijkvak Verzwaard programma Vmbo-examinering van ± 3 vakken Indaling beroepsgericht mbo, algemene vakken mbo, keuzedelen mbo Mbo niveau-4 Verzwaard programma algemene vakken Keuzedelen afgestemd op vervolgopleiding 6 6-jarig traject versneld hbo 7 hbo 8 hbo hbo
Kenmerken van het onderwijs verbinden theorie en praktijk ontwikkelen van (studie)vaardigheden LOB + portfolio differentiëren in tempo en inhoud