Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel

Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Betreft nummer Resultaten geotechnisch onderzoek Funderingsadvies 02P002191 Documentnummer 02P002191-adv-01 gever Architectenburo Ir. C.J. Pepers B.V. Engelseweg 210 C 5705 AJ Helmond Opgesteld door Gezien Status Codering : : : : Ing. A.T.W. van Dijk Ir. N.T. Debets Definitief RG, ST Paraaf : Paraaf : Datum rapport : 19 juni 2012 Postbus 94 F 0499-477202 E post@inpijn-blokpoel.com

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING... 1 2. PROJECTGEGEVENS... 2 2.1 PROJECTLOCATIE... 2 2.2 NIEUWBOUW... 2 2.3 HISTORIE PROJECTLOCATIE... 2 2.4 OMGEVING... 3 2.5 TOT SLOT... 3 3. ONDERZOEK... 4 3.1 SONDERINGEN... 4 3.2 BORINGEN... 4 3.3 WATERPASSING... 4 3.4 FOTO S... 4 4. BODEMOPBOUW EN GRONDWATER... 5 4.1 HOOGTELIGGING MAAIVELD... 5 4.2 BESCHRIJVING BODEMOPBOUW... 5 4.3 GRONDWATER... 5 4.4 OPEN WATER... 5 5. FUNDERINGSADVIES... 6 5.1 FUNDERINGSWIJZE... 6 5.2 UITGANGSPUNTEN... 6 5.3 RICHTLIJNEN FUNDERINGSELEMENTEN... 7 5.4 RICHTLIJNEN NIEUWBOUW - BESTAANDE BEBOUWING... 7 5.5 VOORMALIGE BEBOUWING / VROEGERE TERREININRICHTING... 7 5.6 GRONDVERBETERING... 7 5.7 DRAAGKRACHT... 8 5.8 VERVORMING... 9 5.9 BEDDINGSCOËFFICIËNT... 9 5.10 VLOER BEDRIJFSHAL... 10 5.10.1 Inleiding... 10 5.10.2 Zettingsindicatie... 10 5.10.3 Uitvoeringsaspecten... 10 5.11 RICHTLIJNEN EN KWALITEITSZORG GRONDVERBETERING... 11 BIJLAGEN: A) Situatietekening en foto s B) Waterpasstaat C) Sondeergrafieken D) Boorstaten E) Verklaring codering F) Berekening fundering G) Algemene richtlijnen uitvoering grondverbetering VERZENDLIJST Per mail en 2 x per post Architectenburo Ir. C.J. Pepers B.V. te Helmond t.a.v. de heer F. Mollemans (f.mollemans@architectenburopepers.nl) Postbus 94 F 0499-477202 1 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 1 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 1. INLEIDING Ten behoeve van de uitbreiding van HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel wordt door ons bureau op verzoek van Architectenburo Ir. C.J. Pepers B.V. uit Helmond in voorliggend rapport een funderingsadvies gegeven. Het advies is gebaseerd op de ons verstrekte projectgegevens en het geotechnisch onderzoek dat onlangs op de projectlocatie is uitgevoerd. Dit rapport bevat tevens een beschrijving en de resultaten van het onderzoek. Postbus 94 F 0499-477202 1 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 2 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 2. PROJECTGEGEVENS 2.1 Projectlocatie De projectlocatie is gelegen aan de Willige Laagt 14 te Liessel. De locatie is momenteel braakliggend. Voor de ligging van de projectlocatie wordt verwezen naar situatietekening SIT-01 onder bijlage A en naar afbeelding 1. Afb. 1) Bovenaanzicht projectlocatie (Bron: http://maps.google.nl) 2.2 Nieuwbouw Het plan omvat de nieuwbouw van een bedrijfshal met als langste afmetingen circa 75 x 40 m². De nieuwe hal wordt tegen een bestaande, op staal gefundeerde pand aan gesitueerd. In het ontwerp is geen kelder opgenomen. Ook onder het bestaande pand is geen kelder gelegen. Het begane grondpeil is aangenomen op circa 0,0 m + Ref; het aanlegniveau van de funderingselementen op circa 0,8 m Ref. De constructeur is uitgegaan van een kolombelasting op druk van V d = 200 tot 710 kn. Lokaal zijn verdere enkele stroken gepland; de lijnbelasting is ons bureau momenteel niet bekend. Verder bestaat het plan om de begane grondvloer op staal te funderen. Hierbij is door de constructeur een vloerbelasting opgegeven van V = 50 kn/m². 2.3 Historie projectlocatie Omtrent de historie van de projectlocatie zijn ons geen gegevens bekend. Als er om enige reden aanleiding is om te veronderstellen dat sprake kan zijn van bijvoorbeeld geroerde grond of obstakels en verontreinigingen, dan dient te worden nagegaan in hoeverre dit mogelijk een knelpunt is voor het ontwerp of de uitvoering. Postbus 94 F 0499-477202 2 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 3 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 2.4 Omgeving De nieuwbouw is tegen bestaande bebouwing geprojecteerd. Deze bebouwing is op staal gefundeerd. De meest nabij gelegen overige bebouwing bevindt zich op een afstand van circa 75 meter. 2.5 Tot slot Geadviseerd wordt om genoemde gegevens alsmede de elders in dit rapport gehanteerde aannamen en uitgangspunten te verifiëren voordat met de resultaten uit dit rapport wordt verder gewerkt. Postbus 94 F 0499-477202 3 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 4 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 3. ONDERZOEK 3.1 Sonderingen Verdeeld over de projectlocatie zijn 12 sonderingen gemaakt met een elektrische conus conform NEN 5140. Bij de sonderingen is naast de conusweerstand tevens de plaatselijke wrijving gemeten en geregistreerd. De relatie tussen conusweerstand en plaatselijke wrijving, het wrijvingsgetal, geeft beneden het grondwaterniveau een indicatie van de verschillende grondsoorten. De sonderingen zijn uitgevoerd door een sondeertruck. De sondeerdiepte reikte tot 10 m maaiveld. Voor de grafieken van de sonderingen wordt verwezen naar bijlage C; de locatie van de sondeerpunten is aangegeven op situatietekening SIT-01 onder bijlage A. Voor een verklaring van de op de tekening gebruikte tekens wordt verwezen naar de Verklaring Codering die onder bijlage E aan dit rapport is toegevoegd. 3.2 Boringen Ter aanvulling op de sonderingen zijn 2 boringen uitgevoerd over een diepte van circa 3 meter. Tijdens het boorwerk is naar de grondwaterstand gepeild. Voor de boorprofielen wordt verwezen naar bijlage D; de locatie van de boringen is aangegeven op situatietekening SIT-01 onder bijlage A. Voor een verklaring van de op de tekening en de boorprofielen gebruikte tekens wordt verwezen naar de Verklaring Codering die onder bijlage E aan dit rapport is toegevoegd. 3.3 Waterpassing De hoogte van de onderzoekspunten is door middel van een waterpassing vastgelegd ten opzichte van een referentieniveau in de omgeving van het werk. Voor de omschrijving van het referentiepunt en voor de resultaten van de waterpassing wordt verwezen naar de waterpasstaat onder bijlage B. 3.4 Foto s Tijdens de uitvoering van het veldwerk zijn enkele foto s gemaakt. Voor de foto s en een tekening waarop met pijlen is aangegeven vanuit welke positie en in welke richting de foto s zijn gemaakt wordt verwezen naar bijlage A. Postbus 94 F 0499-477202 4 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 5 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 4. BODEMOPBOUW EN GRONDWATER 4.1 Hoogteligging maaiveld De hoogte van het maaiveld ter plaatse van de onderzoekspunten varieerde ten tijde van het onderzoek van 0,41 m tot 0,60 m Ref. Voor meer informatie over de hoogteligging wordt verwezen naar de waterpasstaat onder bijlage B. 4.2 Beschrijving bodemopbouw Direct onder het maaiveld is tot circa 1 m Ref een toplaag aangetroffen bestaande uit geroerde, zwart gekleurde, humushoudende zandlagen. Hieronder zijn tot de maximaal verkende diepte hoofdzakelijk matig vast tot zeer vast gepakte zandlagen geregistreerd. Plaatselijk en op verschillende niveaus komen in dit pakket teruggangen in de conusweerstand voor, die vermoedelijk worden veroorzaakt door leemhoudende zand- en zandhoudende leemafzettingen. Een geringe pakkingsdichtheid en/of grove gradatie is ook niet uitgesloten. Opgemerkt wordt dat ter plaatse van beide boringen een grindfractie is aangetroffen in de matig vast tot vast gepakte zandlagen. 4.3 Grondwater In de gaten van de boringen en enkele sonderingen werd op 30 mei 2012 een grondwaterstand gepeild van 1,30 m tot 1,40 m Ref. Er wordt op gewezen dat dit een momentopname is en dat de stand onder invloed van seizoensafhankelijke factoren zal fluctueren. 4.4 Open water Het niveau van het open water is ten tijde van het onderzoek ingemeten op 1,17 m Ref. Postbus 94 F 0499-477202 5 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 6 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 5. FUNDERINGSADVIES 5.1 Funderingswijze De bodemopbouw in combinatie met de aard van de nieuwbouw geeft mogelijkheden voor een fundering op staal. Een fundering op staal vereist dat een grondverbetering wordt uitgevoerd, mogelijk met ondersteuning van een bemaling. Nagegaan dient te worden of en op welke wijze het benodigde graafwerk met een minimaal risico voor het bestaande pand kan worden uitgevoerd. Bij maatregelen ter beperking van het risico kan in het algemeen worden gedacht aan bijvoorbeeld het toepassen van een grondkering, het injecteren van de grondslag onder de bestaande bouw (indien de aard van de grondslag dit toelaat) of het lokaal en gefaseerd uitvoeren van het graafwerk haaks op de bestaande fundering. Opgemerkt wordt dat, door de aanwezigheid van grind in de ondergrond, het verlagen van de grondwaterstand ten behoeve van het uitvoeren van de grondwaterstand mogelijk kan leiden tot relatief hoge bemalingsdebieten. Derhalve wordt geadviseerd om tijdig de te verwachten grondwaterstandsfluctuaties te onderzoeken. Op basis van die gegevens kan de grondverbetering mogelijk in een periode met een voldoende lage grondwaterstand worden uitgevoerd. Mocht voor het uitvoeren van de grondverbetering toch een bemaling benodigd zijn en is dit niet gewenst, dan kan als alternatief worden gedacht aan een fundering op relatief korte palen. 5.2 Uitgangspunten Projectgegevens zoals beschreven in hoofdstuk 2. Situering nieuwbouw zoals weergegeven op situatietekening. Het project is ingedeeld in Geotechnische Categorie 2. Funderingselementen worden verticaal centrisch op druk belast. De berekening van de draagkracht op druk en de vervorming van de funderingselementen is gebaseerd op NEN 9997-1:2011 (geotechnisch ontwerp van constructies) die een bundeling is van: - NEN-EN 1997-1:2005 (Eurocode 7 Geotechnisch ontwerp, deel 1 algemene regels) - NEN-EN 1997-1:2005/NB:2008 (Nationale Bijlage) - Aanvullende bepalingen voor het geotechnisch ontwerp - NEN-EN 1997-1:2005/C1:2009 (Europees correctieblad). Er is in dit rapport van uitgegaan dat het aanlegniveau van de fundering op 0,8 m Ref zal komen te liggen. Er wordt aangenomen dat beneden de ontgravingsniveaus de oorspronkelijke, op natuurlijke wijze gesedimenteerde bodemopbouw aanwezig is. Het terrein zal niet significant worden afgegraven of opgehoogd. Eventuele (beperkte) terreinophogingen moeten voor of uiterlijk tijdens de funderingswerkzaamheden worden aangebracht. Postbus 94 F 0499-477202 6 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 7 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 5.3 Richtlijnen funderingselementen Toegepast kunnen worden funderingselementen bestaande uit betonnen stroken en/of poeren. Afmeting en eventueel vereiste wapening van de funderingselementen dient door de constructeur te worden berekend aan de hand van de gegevens uit dit rapport. In verband met een vorstvrije ligging en mogelijke werkzaamheden aan kabels en leidingen dient de aanlegdiepte van de fundering langs een perceelgrens tenminste 0,80 meter minus maaiveld te zijn. Voor het overige kan 0,70 meter worden aangehouden. 5.4 Richtlijnen nieuwbouw - bestaande bebouwing Er moet worden nagegaan of het vereiste graafwerk zonder risico voor omliggende bebouwing en infrastructuur kan worden uitgevoerd. 5.5 Voormalige bebouwing / vroegere terreininrichting Geadviseerd wordt om na te gaan of er sprake kan zijn van geroerde grond als gevolg van bijvoorbeeld het slopen van bebouwing, het verwijderen van tanks, of het dempen van vroegere sloten. Indien er sprake is van geroerde grond dient deze in principe te worden verwijderd en vervangen door goed verdicht zand (zie paragraaf grondverbetering ). 5.6 Grondverbetering Ter plaatse van de sonderingen hebben de bodemlagen tot de in de tabel vermelde niveaus een te geringe draagkracht. Ligt dit ontgravingsniveau lager dan het aanlegniveau van de funderingselementen dan dient de tussenliggende zone te worden opgevuld met een grondverbetering. Tabel 1. Ontgravingsniveau ten behoeve van grondverbetering Sondering / boring no. Hoogte maaiveld [m t.o.v. Ref] Ontgravingsniveau [m t.o.v. Ref] DKM-01/ B-01-0,60-1,2 DKM-02-0,53-0,9 DKM-03-0,57-1,0 DKM-04-0,55-1,1 DKM-05-0,48-0,9 DKM-06-0,53-1,2 DKM-07-0,50-1,1 DKM-08-0,52-1,2 DKM-09-0,41-1,1 DKM-10-0,56-1,2 DKM-11-0,55-1,0 DKM-12 / B-02-0,46-0,9 Postbus 94 F 0499-477202 7 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 8 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Alle grond dient tot de aangegeven diepte te worden vervangen door een goed verdicht zandpakket. Tussen en in de omgeving van de sonderingen moet tot dezelfde bodemlagen worden ontgraven zoals aangetroffen ter plaatse van de sonderingen op de hiervoor vermelde niveaus. Bestaat de onderste 0,2 à 0,4 meter uit los gepakt goed te verdichten zand dan behoeft dit zand niet te worden verwijderd maar kan het, indien de vochtigheidsgraad dit toelaat, direct worden verdicht. Ter plaatse van eventueel aanwezige voormalige sloten of ter plaatse van verstoringen c.q. bodemlagen afwijkend van hetgeen tijdens het verrichte grondonderzoek is aangetroffen, moet in beginsel dieper worden ontgraven tot de vaste natuurlijke bodemopbouw. Indien er als gevolg van het slopen van de voormalige bebouwing op de aangegeven ontgravingsniveaus geroerde en/of puinhoudende grond wordt aangetroffen, dan dient deze tot de vaste natuurlijke bodemopbouw te worden verwijderd. Eventuele humushoudende afzettingen die op deze niveaus nog aanwezig zijn dienen geheel te worden verwijderd. Voor meer algemene richtlijnen ten aanzien van de grondverbetering wordt verwezen naar bijlage G. 5.7 Draagkracht De rekenwaarde van de verticale belasting op een funderingselement moet kleiner zijn dan de draagkracht van de ondergrond (V d R v;d ). In de onderstaande tabellen is svoor een aantal funderingsafmetingen de maximale draagkracht weergegeven. Tabel 2. Rekenwaarde maximale funderingsdruk en draagkracht stroken (t = gronddekking) Strookbreedte [m] Funderingsdruk σ max;d [kn/m 2 ] Draagkracht R v;d [kn/m] t = 0,1 m t = 0,4 m t = 0,1 m t = 0,4 m 0,40 49 121 20 48 2,00 152 224 304 447 Tabel 3. Rekenwaarde maximale funderingsdruk en draagkracht poeren (t = gronddekking) Poerafmeting [m x m] Funderingsdruk σ max;d [kn/m 2 ] Draagkracht R v;d [kn] t = 0,1 m t = 0,4 m t = 0,1 m t = 0,4 m 0,40 x 0,40 53 158 8 25 2,00 x 2,00 125 231 500 924 Voor de berekening van het draagvermogen wordt verwezen naar bijlage F. Het draagvermogen is afhankelijk van onder meer de gronddekking (t). Onder gronddekking wordt verstaan een permanent aanwezige zandaanvulling die boven aanlegniveau aanwezig is rond het volledige funderingselement en die zich in horizontale richting uitstrekt tot een afstand van tenminste 6 maal de breedte van het funderingselement. Indien dit niet het geval is geldt een lagere draagkracht. Er dient zorg voor te worden gedragen dat de gronddekking te allen tijde aanwezig is gedurende de levensduur de constructie. Daar waar sprake is van een kruipruimte wordt geadviseerd een minimale gronddekking aan te houden van 0,1 m over het volledige oppervlak van de kruipruimte. Bij het ontbreken van een kruipruimte wordt over het algemeen het draagvermogen berekend uitgaande van een gronddekking van 0,4 m. Postbus 94 F 0499-477202 8 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 9 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 5.8 Vervorming De vervormingen binnen de funderingsconstructie dienen zodanig te zijn dat in de bouwconstructie geen uiterste grenstoestand of bruikbaarheidsgrenstoestand wordt overschreden. Tenzij specifieke vervormingseisen zijn gesteld wordt voor de uiterste grenstoestand veelal een relatieve rotatie β van maximaal 1:100 aangehouden. Voor de bruikbaarheidstoestand wordt in het algemeen aangenomen dat de scheefstand ω en/of de relatieve rotatie β x de waarde van 1:300 niet mag overschrijden. Uiterste Grenstoestand: -Rotatiecriterium: s/l 1:100 Bruikbaarheidstoestand: -Rotatiecriterium: s/l 1:300 Bij overschrijding van de bruikbaarheidstoestand zijn de vervormingen van dien aard dat binnen de bouwconstructie ongewenst verlies aan bruikbaarheid optreedt. In de regel zal deze toestand maatgevend zijn. Vervormingen binnen de funderingsconstructie kunnen indicatief worden bepaald aan de hand van de last-zakkingsresultaten die zijn toegevoegd aan bijlage F. Voor het zakkingsverschil kan in eerste instantie tenminste de helft van de berekende maximale zetting worden aangehouden tussen twee funderingselementen met een onderlinge afstand l. Dit in verband met de mogelijke heterogeniteit van de bodem en/of uitvoeringsonvolkomenheden. Indien bijvoorbeeld door belastingvariaties of verschillen in aanlegniveau en funderingsafmeting lokaal een groter zakkingsverschil optreedt, dan moet deze grotere waarde in rekening worden gebracht. 5.9 Beddingscoëfficiënt Voor de statische secant veercoëfficiënt van een funderingselement geldt k v;rep = F s;rep / s bgt.. De rekenwaarde van de veercoëfficiënt is bepaald als k v;d = k v;rep / γ m;k waarbij γ m;k = 1,3. Uitgaande van de last-zakkingsgrafiek voor bruikbaarheidstoetstand (BGT) is sprake van een niet geheel lineaire veerkarakteristiek. In dit rapport is de statische veerstijfheid gepresenteerd voor een vrij gelegen funderingselement bij een representatieve belasting van 80 % van het draagvermogen. Tabel 4. Statische beddingscoëfficiënt stroken Strookbreedte Representatief k v;rep Rekenwaarde k v;d [m] [kn/m 3 ] [kn/m 3 ] 0,40 14.000 11.000 2,00 10.000 8.000 Tabel 5. Statische beddingscoëfficiënt poeren Poerafmeting Representatief k v;rep Rekenwaarde k v;d [m x m] [kn/m 3 ] [kn/m 3 ] 0,40 x 0,40 35.000 27.000 2,00 x 2,00 17.000 13.000 Postbus 94 F 0499-477202 9 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 10 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 5.10 Vloer bedrijfshal 5.10.1 Inleiding Voor de bedrijfsvloer wordt in dit hoofdstuk beknopt ingegaan op de uitvoeringswijze en de te verwachten zettingen indien deze met een beperkte grondverbetering op staal wordt gefundeerd. Door de opdrachtgever en/of constructeur moet worden nagegaan of de zettingsindicatie acceptabel is. Indien specifieke vervormingseisen aan de vloer worden gesteld dient zo nodig gericht aanvullend onderzoek te worden verricht. 5.10.2 Zettingsindicatie Uitgangspunt is dat onder de vloer een goed verdicht zandpakket met een minimale dikte van 0,20 m aanwezig is en dat de zwarte teelaardelaag geheel wordt verwijderd. Oude sloten en andere verstoringen moeten in beginsel worden opgeschoond. Uitgangspunten zettingsindicatie: Vloerpeil = 0,0 m + Ref Huidig maaiveldniveau = 0,5 m Ref Gewicht bedrijfsvloer = 5 kn/m 2 Vloerbelasting (representatief en gelijkmatig verdeeld) = 50 kn/m 2 Grondwaterstand ter bepaling initiële grondspanning = 2,0 m Ref Gerekend met representatieve samendrukkingscoëfficiënten van Koppejan boven de grensspanning (C ) afgestemd op tabel 2b van NEN 9997-1:2011. Op basis van genoemde uitgangspunten wordt een zetting berekend van globaal 1 à 3 cm. Zettingsverschillen over het gehele vloerveld kunnen ontstaan als gevolg van variaties in bodemopbouw en samendrukkingseigenschappen, door variaties in belasting en door uitvoeringsonvolkomenheden. De praktijk toont aan dat deze verschillen veelal kunnen oplopen tot ca. 50% van de uiteindelijk opgetreden maximale zetting. Uiteraard zullen extra zettingsverschillen ontstaan bij een ongelijkmatig verdeelde belasting van de vloer. Meer inzicht in de zettingen en zettingsverschillen kan worden verkregen door gericht aanvullend onderzoek uit te voeren in de vorm van sonderingen, boringen, eventueel laboratoriumonderzoek waaronder samendrukkingsproeven en het achterhalen van de historie van het terrein (voormalige vergravingen, gedempte sloten, etc.). Daarbij is uiteraard ook inzicht nodig in de vloerbelastingschema s. 5.10.3 Uitvoeringsaspecten De vloer moet in zijn geheel los gehouden worden van de rest van het gebouw, zodanig dat een ongestoorde zetting kan plaatsvinden. Rekening houdend met genoemde zettingsindicatie moet worden nagegaan of scheidingswanden e.d. op de vloer kunnen worden geplaatst. Er moet extra aandacht gegeven worden aan de verdichting langs de randbalken en deuropeningen en de verdichting ter plaatse van sleuven waarin bijvoorbeeld trekstangen of leidingen voor hemelwaterafvoer en riolering zijn aangelegd. Postbus 94 F 0499-477202 10 E post@inpijn-blokpoel.com

Blz. 11 Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 5.11 Richtlijnen en kwaliteitszorg grondverbetering Onder bijlage G zijn met betrekking tot de uitvoering van de grondverbetering algemene richtlijnen gegeven. Onder meer wordt ingegaan op de werkzaamheden in relatie tot de omgeving, het belang van de controle van uitgangspunten en aannamen, en op aspecten die van toepassing zijn op het werkterrein, de uitvoering en controle van de grondverbetering. Geadviseerd wordt hiervan kennis te nemen. Postbus 94 F 0499-477202 11 E post@inpijn-blokpoel.com

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage A Postbus 94 F 0499-477202 12 E post@inpijn-blokpoel.com

FOT-01 : 02P002191 Project : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 1. 2. 3. INPIJN-BLOKPOEL ingenieursbureau Postbus v 94 Telefoon/Fax: F 0499-477202

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage B Postbus 94 F 0499-477202 13 E post@inpijn-blokpoel.com

WPS-01 : 02P002191 Project : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel WATERPASSTAAT Datum meting : 30 mei 2012 Referentiepunt : Vloer 1 (hal) Hoogteligging referentiepunt : 0,00 m t.o.v. Ref Locatie referentiepunt : Zie situatietekening Meetpunten Hoogte [m t.o.v. Ref] DKM-01-0,60 DKM-02-0,53 DKM-03-0,57 DKM-04-0,55 DKM-05-0,48 DKM-06-0,53 DKM-07-0,50 DKM-08-0,52 DKM-09-0,41 DKM-10-0,56 DKM-11-0,55 DKM-12-0,46 B-01-0,60 B-02-0,46 Grondwaterstand DKM-01 (30-05-12) -1,40 Grondwaterstand DKM-04 (30-05-12) -1,30 Grondwaterstand DKM-08 (30-05-12) -1,36 Grondwaterstand DKM-12 (30-05-12) -1,36 Grondwaterstand B-01 (30-05-12) -1,36 Grondwaterstand B-02 (30-05-12) -1,31 Slootwaterpeil 1 (30-05-12) -1,17 Let op: Deze waterpasstaat dient om inzicht te geven in de hoogteligging en locaties van de meet- en onderzoekspunten ten opzichte van een referentiepunt. De resultaten dienen niet voor andere doeleinden te worden gebruikt. INPIJN-BLOKPOEL ingenieursbureau v F 0499-477202 1 Postbus 94 E post@inpijn-blokpoel.com

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage C Postbus 94 F 0499-477202 14 E post@inpijn-blokpoel.com

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.60 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6 44.14-7 33.75-8 -9 30.24-10 -11-12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-1

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.53 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6 37.71-7 -8-9 -10-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-2

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.57 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 -8 32.20 56.62-9 -10-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-3

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.55 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 -8-9 -10-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-4

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.48 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 -8 33.56 34.26 30.90-9 -10-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-5

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.53 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 39.38-8 -9-10 -11-12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-6

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.52 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 -8 29.74 28.51 30.60-9 -10 31.25 37.37-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-8

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.41 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 -8 29.84-9 49.47-10 29.87-11 -12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-9

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.55 m tov Ref 0-1 -2-3 -4-5 -6-7 0.82 32.81-8 -9-10 -11-12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-11

: Project: 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel 0 Conusweerstand (MPa) 10 20 MAAIVELD = -0.46 m tov Ref 0-1 11.25 0.85-2 -3-4 -5 34.73-6 -7 49.72-8 -9 30.69-10 -11-12 Ref -13 Diepte in meters tov -14-15 -16-17 -18-19 -20 0 0.05 0.10 0.15 0.20 Plaatselijke wrijving (MPa) Sondering volgens NEN 5140 klasse 2 Uitvoerder: Jan X: 0 Conusoppervlak 10 cm 2 Datum: 30-5-2012 Y: 0 Pagina: 1/1 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Wrijvingsgetal (%) Sondering DKM-12

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage D Postbus 94 F 0499-477202 15 E post@inpijn-blokpoel.com

: 02P002191 Project: Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 Plaats: Liessel Boring: B-01 Uitvoering op: 30-05-2012 Boring nabij: DKM-01 Uitvoering door: RHS Boring volgens NEN 5119 Classificatie volgen NEN 5104 Maaiveldhoogte: -0,6 m t.o.v. Ref. Grondwaterstand: 76 cm - maaiveld -1,00-2,00 0,00 0,60 1,20 1,40 Zand, zeer fijn, zwak siltig, sterk humeus, zwart Zand, matig fijn, zwak siltig, matig grindig, grijszwart Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, zwak houthoudend, lichtgrijs Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, grijs -3,00 3,00 Boring: B-02 Uitvoering op: 30-05-2012 Boring nabij: DKM-12 Uitvoering door: RHS Boring volgens NEN 5119 Classificatie volgen NEN 5104 Maaiveldhoogte: -0,47 m t.o.v. Ref. Grondwaterstand: 85 cm - maaiveld -1,00-2,00-3,00 0,00 0,40 0,80 1,20 1,60 2,20 Zand, zeer fijn, matig siltig, matig humeus, zwart Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, bruin Zand, matig fijn, zwak siltig, matig grindig, grijs Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk grindig, grijs Zand, matig grof, zwak siltig, sterk grindig, grijs Zand, matig grof, zwak siltig, sterk grindig, grijs 3,20

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage E Postbus 94 F 0499-477202 16 E post@inpijn-blokpoel.com

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage F Postbus 94 F 0499-477202 17 E post@inpijn-blokpoel.com

Omschrijving : : 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel STA-01 Belastingtoestand en bodemopbouw volgens Eurocode 7-1 (NEN-EN 1997-1:2005 + NEN-EN 1997-1/NB + NEN 9097-1) Aanlegniveau fundering : 0,80 m - Ref Grondwaterstand (aangenomen) : 0,80 m - Ref Hoek maaiveld met horizontaal : 0 Materiaalfactoren : γm;φ γm;γ = 1,15 = 1,10 γm;c' = 1,60 Belastingen: verticaal, centrisch Bodemopbouw en Grondparameters Laag o.k. laag γ ;rep γ ;sat;rep φ 'rep c' rep C c;rep nr. m tov Ref [kn/m 3 ] [kn/m 3 ] [ ] [kn/m 2 ] 1-0,80 17,0 19,0 30,0 0 0,030 2-1,20 18,0 20,0 32,0 0 0,009 3-1,90 17,5 19,5 31,0 0 0,015 4-2,00 18,0 20,0 32,0 0 0,009 5-2,20 18,0 20,0 32,0 0 0,009 6-4,50 18,5 20,5 33,0 0 0,006 7-5,00 17,0 19,0 28,0 0 0,070 8-18,5 20,5 33,0 0 0,006 Voorbeeldberekening maximale draagkracht voor stroken en poeren Formules Rd = σ' max;d * A' σ' max;d = c' gem;d N c s c i c b c + σ' v;z;d N q s q i q b q + 0,5γ ' gem;d b'n γ s γ i γ b γ A' = b' * l' R d : rekenwaarde maximale draagkracht loodrecht op het funderingsoppervlak in kn σ' max;d : rekenwaarde funderingsdruk op eff. funderingsopp. in kn/m 2 A' : effectieve funderingsoppervlak in m 2 Parameters effectieve breedte effectieve lengte rekenwaarde gewogen eff. cohesie vert. korrelspanning aanlegniveau gewogen eff. volumieke gewicht draagkrachtfactoren vormfactoren hellingsfactoren strook b' = 1,00 m l' = 1,00 m c' gem;d = 0,00 kpa σ' v;z;d = 6,2 kn/m 2 (bij t = 0,40 m) γ' gem;d = 8,0 kn/m 3 N c = 26,0; N q = 14,9; N γ = 14,8; S c = 1,0; S q = 1,0; S γ = 1,0; i c = 1,0; i q = 1,0; i γ = 1,0; b c = 1,0; b q = 1,0; b γ = 1,0; poer b' = 1,00 m l' = 1,00 m c' gem;d = 0,00 kpa σ' v;z;d = 6,2 kn/m 2 (bij t = 0,40 m) γ' gem;d = 8,0 kn/m 3 N c = 26,0; N q = 14,9; N γ = 14,8; S c = 1,5; S q = 1,5; S γ = 0,7; i c = 1,0; i q = 1,0; i γ = 1,0; b c = 1,0; b q = 1,0; b γ = 1,0; Resultaten strook funderingsdruk op eff. funderingsoppervlak σ' max;d = 0 + 92 + 59 = 151 kn/m 2 σ' max;d = 0 + 135 + 41 = 176 kn/m 2 rekenwaarde maximale draagkracht R d R d = 151 176 kn poer toelichting Diepte onderkant van de laag : o.k. laag Representatieve waarde voor het volumieke gewicht bij natuurlijk vochtgehalte : γ;rep [par. 2.4] Representatieve waarde van het verzadigde volumieke gewicht : γ;sat;rep [par. 2.4] Representatieve waarde van de effectieve hoek van inwendige wrijving in graden : φ'rep Representatieve waarde van de cohesie in kpa : c' rep [par. 2.4] Representatieve waarde van de primaire samendrukkingsindex : C c;rep [par. 2.4] WINOpStaal_ec7 1.0a

Omschrijving : : 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel STA-02 Stroken: Rekenwaarde maximale draagkracht en zakking volgens Eurocode 7-1 (NEN-EN 1997-1:2005 + NEN-EN 1997-1/NB + NEN 9097-1) Strookbreedte B [m] Rekenwaarde maximale funderingsdruk σ' max;d [kn/m 2 ] Rekenwaarde maximale draagkracht R d [kn/m] Beddingscoëfficiënt [kn/m 3 ] bij t = 0,40 m t = 0,10 m 0,20 m 0,30 m 0,40 m t = 0,10 m 0,20 m 0,30 m 0,40 m k v;rep k v;d;stat 0,40 49 73 97 121 20 29 39 48 0,60 60 83 107 130 36 50 64 78 0,80 70 93 117 140 56 75 93 112 1,00 82 105 128 151 82 105 128 151 1,20 95 118 141 164 114 141 169 197 1,40 108 132 155 178 152 184 217 250 1,60 123 146 170 193 196 234 271 309 1,80 137 161 185 208 247 290 332 375 2,00 152 176 200 224 304 352 400 447 14000 11000 12000 9000 11000 8000 11000 8000 11000 8000 10000 8000 10000 8000 10000 8000 10000 8000 0 momentane belasting [kn/m] 40 80 120 160 200 240 280 320 360 1,6 3,2 4,8 zakking s [mm] 6,4 8,0 9,6 11,2 12,8 0,60 0,40 0,80 1,00 1,20 1,40 14,4 1,60 1,80 16,0 2,00 toelichting Gronddekking : t in meter Maximale funderingsdruk : σ' max;d = c' gem;d N c s c i c b c + σ' v;z;d N q s q i q b q + 0,5γ ' gem;d b'n γ s γ i γ b γ [par. 6.5] Rekenwaarde maximale draagkracht : R d = σ' max;d * A' [par. 6.5] Totale zakking : s = s 1 + s 2 [par. 6.6.2] Primaire zakking : s 1 = C c;d /(1+e) * H * log( (σ' v;z;0;d + σ' v;z;d ) / σ' v;z;0;d ) [par. 6.6.2] Secundaire zakking : s 2 = C α ;d * H * log (t inf /t 1 ) [par. 6.6.2] WINOpStaal_ec7 1.0a

Omschrijving : : 02P002191 Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel STA-03 Poeren: Rekenwaarde maximale draagkracht en zakking volgens Eurocode 7-1 (NEN-EN 1997-1:2005 + NEN-EN 1997-1/NB + NEN 9097-1) Poerafm. B*L [m*m] Rekenwaarde maximale funderingsdruk σ' max;d [kn/m 2 ] Rekenwaarde maximale draagkracht R d [kn] Beddingscoëfficiënt [kn/m 3 ] bij t = 0,40 m t = 0,10 m 0,20 m 0,30 m 0,40 m t = 0,10 m 0,20 m 0,30 m 0,40 m k v;rep k v;d;stat 0,40 * 0,40 53 88 123 158 8 14 20 25 0,60 * 0,60 60 94 129 163 22 34 46 59 0,80 * 0,80 67 101 135 169 43 65 86 108 1,00 * 1,00 75 109 143 176 75 109 143 176 1,20 * 1,20 84 118 152 186 121 170 219 268 1,40 * 1,40 94 128 163 197 184 251 319 386 1,60 * 1,60 104 139 173 208 266 355 444 533 1,80 * 1,80 114 149 184 219 371 484 598 711 2,00 * 2,00 125 160 196 231 500 641 782 924 35000 27000 27000 21000 23000 18000 21000 16000 20000 15000 19000 15000 18000 14000 17000 13000 17000 13000 0 momentane belasting [kn] 70 140 210 280 350 420 490 560 630 700 770 1,0 2,0 3,0 zakking s [mm] 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 1,00 * 1,00 0,80 0,80 1,20 * 1,20 1,40 * 1,40 1,60 * 1,60 9,0 1,80 * 1,80 10,0 2,00 * 2,00 toelichting Gronddekking : t in meter Maximale funderingsdruk : σ' max;d = c' gem;d N c s c i c b c + σ' v;z;d N q s q i q b q + 0,5γ ' gem;d b'n γ s γ i γ b γ [par. 6.5] Rekenwaarde maximale draagkracht : R d = σ' max;d * A' [par. 6.5] Totale zakking : s = s 1 + s 2 [par. 6.6.2] Primaire zakking : s 1 = C c;d /(1+e) * H * log( (σ' v;z;0;d + σ' v;z;d ) / σ' v;z;0;d ) [par. 6.6.2] Secundaire zakking : s 2 = C α ;d * H * log (t inf /t 1 ) [par. 6.6.2] WINOpStaal_ec7 1.0a

Document Project : 02P002191 : 02P002191-adv-01 : Uitbreiding HVL aan de Willige Laagt 14 te Liessel Bijlage G Postbus 94 F 0499-477202 18 E post@inpijn-blokpoel.com

Blad 1 van 2 ALGEMENE RICHTLIJNEN UITVOERING GRONDVERBETERING Controle uitgangspunten Voorafgaand aan de uitvoering moet worden gecontroleerd: de relatie tussen: bouwpeil, maaiveldhoogte, ontgravingsniveaus, aanlegniveaus, gronddekking en grondwaterstand t.o.v. Ref/NAP, de afmetingen van de fundering en de gronddekking, overige relevante uitgangspunten geotechnische rapportages. Nabijgelegen bebouwing en infrastructuur Nagegaan moet worden of de graaf- en verdichtingswerkzaamheden met een aanvaardbaar minimaal risico voor nabij gelegen bebouwing en infrastructuur kunnen worden uitgevoerd. Voor wat betreft bebouwing is hiervoor informatie noodzakelijk omtrent de constructieve opbouw, de funderingswijze en de bouwkundige staat. Bij negatieve effecten kan het nodig zijn om de uitvoeringswijze of de funderingswijze aan te passen. Zo nodig kan de omgeving voor wat betreft deformaties en trillingen worden gemonitoord. Werkterrein/bouwput De ligging van kabels en leidingen dient in beeld te zijn gebracht. De ondergrond dient vrij te zijn van obstakels en verstoringen die van invloed kunnen zijn op het graafwerk en het aanbrengen van een grondverbetering. Eventuele taluds dienen voldoende flauw te worden ontgraven. Voor verdere aanwijzingen met betrekking tot de graafwerkzaamheden wordt verwezen naar publicatieblad P25 van de Arbeidsinspectie. Zandaanvulling Nadat tot de geadviseerde diepte is ontgraven, moet tot de onderkant van de fundering, en in het geval dat de vloeren op staal worden gefundeerd tot onderkant vloer, een goed verdicht zandpakket worden aangebracht. Tenzij in het rapport anders is vermeld moet de grondverbetering tenminste worden aangebracht binnen een gebied waarin de belasting onder 45 spreidt. Voor de uitvoering dienen de volgende richtlijnen te worden gevolgd: het ontgravingsvlak moet worden verdicht wanneer dat tijdens de graafwerkzaamheden is verstoord. Dit is alleen mogelijk wanneer zich beneden het ontgravingsniveau geen cohesieve grond bevindt; het aanvulmateriaal moet laagsgewijs mechanisch worden verdicht door middel van trilapparatuur. Het is niet toegestaan een grondverbetering uit te voeren, waarbij aanplempen of inwateren van zand wordt toegepast; de laagdikte dient tijdens het verdichten bij voorkeur hooguit 0,3 m te bedragen. Kwaliteitseisen aanvulmateriaal Zand als aanvulmateriaal voor een goede grondverbetering, dient aan de volgende criteria te voldoen: de korrelfractie kleiner dan 0,016 mm dient lager te zijn dan 5 gewichtsprocenten. de korrelfractie kleiner dan 0,063 mm dient lager te zijn dan 10 gewichtsprocenten. de gelijkmatigheidscoëfficiënt D 60 /D 10 moet tenminste 2 zijn. D 60 = korreldiameter met een zeefdoorval van 60 gewichtsprocenten. D 10 = korreldiameter met een zeefdoorval van 10 gewichtsprocenten; het humusgehalte mag ten hoogste 3 gewichtsprocenten bedragen; de korrelvorm dient bij voorkeur enigszins hoekig te zijn; over het algemeen wordt een goede verdichting verkregen bij een vochtpercentage van ongeveer 6 á 12%. Het optimale vochtpercentage is door middel van proctorproeven nauwkeuriger te bepalen. INPIJN-BLOKPOEL ingenieursbureau

Blad 2 van 2 ALGEMENE RICHTLIJNEN UITVOERING GRONDVERBETERING Het is niet uitgesloten dat een voldoende verdichtingsgraad kan worden bereikt met zand dat niet geheel aan bovengenoemde eisen voldoet. Eén en ander zal in dat geval echter proefondervindelijk moeten worden vastgesteld. Veelal is een grotere inspanning vereist om tot een voldoende resultaat te komen. Toepassing van menggranulaat als grondverbetering wordt niet direct aanbevolen. Hoewel met menggranulaat in principe een goed verdichting kan worden bereikt, laat de verdichting zich echter niet eenvoudig op standaard wijze controleren. Verdichting Het verdichten van de zandaanvulling moet laagsgewijs, zoveel mogelijk in kruislings gerichte gangen, worden uitgevoerd. Ter indicatie zijn in onderstaande tabel gegevens verstrekt ten behoeve van de aan te wenden verdichtingsapparatuur. Eén en ander dient te worden afgestemd op de kwaliteit van het zand en het te verdichten oppervlak. Gewicht trilplaat Centrifugekracht Capaciteit Laagdikte in kn in kn m 2 /uur in m 1,5 á 2 15 200 0,15 2 á 3,5 30 300 0,20 3,5 á 5 40 400 0,30 Controle verdichting De verdichting van de grondverbetering kan worden gecontroleerd door middel van sonderingen. Als maatstaf kan worden uitgegaan van een sondeerweerstand die vanaf niveau bovenkant grondverbetering, gelijkmatig oploopt tot ten minste 5 MPa (laagbouw) à 10 MPa (hoogbouw), een en ander afhankelijk van de funderingsdrukken en vervormingsgevoeligheid van het bouwwerk. Grondwater/bemaling Tijdens de uitvoering van de graafwerkzaamheden moet het grondwaterniveau zonodig worden verlaagd, zodanig dat de bodem van de put droog is en de grondwaterstand zich buiten de invloedssfeer van de verdichtingsapparatuur bevindt. Wanneer de grondwaterstand te hoog is, kan afhankelijk van de waterdoorlatendheid van het toegepaste zand, de ondergrond en de gebruikte verdichtingsapparatuur, een "drijfzand"-situatie ontstaan. Eén en ander heeft tot gevolg dat verdichting onmogelijk wordt. Over het algemeen zal een verlaging van het grondwaterniveau met hulp van een bemaling tot 0,5 m onder de putbodem het gewenste resultaat opleveren. De grondwaterspiegel mag niet meer worden verlaagd dan voor een goede uitvoering van de graafwerkzaamheden noodzakelijk is. Ook de bemalingsduur moet zoveel mogelijk worden beperkt. Voorts wordt erop gewezen dat een locatieligging in of nabij zogenoemde functiegebieden mogelijk extra eisen oplegt aan de grondwateronttrekking In voorkomende gevallen is het mogelijk een kwalitatief goede grondverbetering te realiseren door de juiste afstemming van ontgravingsdiepte, laagdikte, grondwaterniveau en verdichtingsapparatuur. Er wordt op gewezen dat het onttrekken en lozen van grondwater aan wet- en regelgeving is gebonden. Daarbij geldt voor de bemaling evenals voor de graaf- en verdichtingswerkzaamheden dat deze geen negatieve effecten mogen veroorzaken voor de omgeving. Desgewenst kan ons bureau u hierover nader informeren. Milieu Er wordt op gewezen dat milieuaspecten mede met betrekking tot aan- en afvoer van grond en lozing van grondwater niet binnen het kader van deze opdracht vallen. Tot slot Voor meer richtlijnen wordt verwezen naar: NEN 6740:2006, Eurocode 7 en Publicatieblad P25 INPIJN-BLOKPOEL ingenieursbureau

Advisering geotechniek Paalfundering Fundering op staal Bouwputontwerp Bemaling Grondkerende constructie Taludstabiliteit Bouwrijp maken terrein Grondbalans Drainage Afkoppelen en infiltreren Geo-hydrologische studie Veldwerk Sonderen Boren Pompproeven Peilbuizen Landmeetkundig werk Nauwkeurigheidswaterpassing DGPS-metingen Inmeten palenplan Trillingsmeting Geluidsmeting Akoestische paalcontrole Geo-monitoring Toezicht heiwerk Funderingsrenovatie Schade expertise Pijpleidingen Gestuurde boringen Trillingsanalyse Geluidsanalyse Heibegeleiding Toezicht bouwputten Laboratorium Classificatie proeven Mechanische eigenschappen Chemische analyse Milieu-onderzoek Verkennend-, nader- en saneringsonderzoek Advisering Projectbegeleiding Akoestisch onderzoek Partijkeuringen besluit bodemkwaliteit (Bbk) Ingenieursbureau Inpijn-Blokpoel Son B.V. Ekkersrijt 2058 postbus 94-5690 AB Son telefoon (0499) 47 17 92 telefax (0499) 47 72 02 e-mail post@inpijn-blokpoel.com tevens vestigingen: postbus 253-3360 AG Sliedrecht postbus 752-2130 AT Hoofddorp www.inpijn-blokpoel.com V GM C HECKLIST A ANNEMERS Op de opdrachten voor het uitvoeren en rapporteren van technische werkzaamheden zijn van toepassing de A.L.U.W.-2010. Deze zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbank te s-hertogenbosch. Voor adviesopdrachten geldt de D.N.R.-2005. Inschrijving Handelsregister K.v.K. nummer 17052457.