Leeftijdsgebonden macula degeneratie Levenslang injecties? Yara Lechanteur oogarts in opleiding
Over mij 2004-2010: Geneeskunde studie, Nijmegen 2011-2016: Start promotie traject o.l.v. prof. Dr. C.B. Hoyng op het vlak van leeftijdsgebonden maculadegeneratie 2016: Verdediging van proefschrift 2015-heden: Opleiding tot oogarts, Radboud UMC
Overzicht Introductie leeftijdsgebonden maculadegeneratie Behandeling van natte LMD Behandeling van droge LMD Toekomstperspectief Personalized medicine / Zorg op maat
netvlies licht macula / gele vlek
Vaatgroei remmers Anti - VEGF Avastin Lucentis Eylea
Klinische trials Marina & Anchor Lucentis Zicht Natuurlijk beloop 12 24 Tijd (maanden)
Klinische trials Anti VEGF injecties efffectief Lucentis, Avastin, en Eylea gelijkwaardig Grootste trials: 2 jaar lang maandelijks injecteren levenslang elke maand een injectie??! belasting voor patiënt en organisatie! kan het met minder?
OCT Scan Normaal Natte LMD Na Lucentis
Pro re nata Injectie indien nodig: Oplaadschema van 3 injecties Maandelijks controle Vervolginjecties alleen indien nodig Maandelijkse injectie vs PRN: IVAN studie: geen verschil na 1 en 2 jaar CATT studie: geen verschil na 1 jaar klein verschil na 2 jaar (minder dan 1 regel)
De Praktijk Vertaling naar klinische praktijk: Helios studie Lucentis; 14 centra in nederland 3 maanden oplaad fase Daarna PRN beleid met criteria voor re-injectie Maar behandelend oogarts bepaald! (frequentie van controles en besluit tot injectie)
Helios: van clinical trial Verbetering van 1 letter na 2 jaar CATT/IVAN: 4-5 letters Gemiddeld 7.8 injecties in 2 jaar CATT/IVAN: 13 injecties Betere respons bij voltooide oplaad fase
naar dagelijkse praktijk Lagere injectie frequentie Minder ideale patiënt populatie Minder strenge criteria en follow up Leidend tot: lagere visuswinst van behandeling
Treat and Extent Oplaad fase van 3 injecties Bij droge OCT behandel interval uitbouwen Opbouw van 3x4 naar 3x6 naar 3x8 naar 3x12 Bij recidief vocht stap terug in schema
Behandelschema s op een rij Maandelijks: Frequente polibezoeken Risico op overbehandeling Wel makkelijk te plannen Pro re Nata: Frequente polibezoeken Risico op onderbehandeling Logistiek lastig indien plots injectie Treat and Extent: Behandeling op maat Minder poli bezoeken Kleinere kans op overbehandeling Logistiek kan lastig zijn
Poli management Organisatie van patiënt stroom Prik-spreekuren LMD straatjes Wat is het meest efficiënt, patiëntvriendelijk, en met de beste uitkomsten? Treat and Extend schema lijkt meest passend [maar.wanneer stoppen?]?
Droge LMD
beschermend risico gevend
Biologische processen bij LMD Complement Vethuishouding Steunweefsel
Complement systeem Complement activiteit LMD Controle
Complement remmers Medicijn Toediening Resultaten ARC1905 Droge AMD Nee POT-4 Natte AMD Nee CLG561 Droge AMD Nee LFG316 Droge AMD Nee Eculizumab Droge AMD Ja Lampalizumab Droge AMD Ja
Complement remmers Medicijn Toediening Resultaten ARC1905 Droge AMD Nee POT-4 Natte AMD Nee CLG561 Droge AMD Nee LFG316 Droge AMD Nee Eculizumab Droge AMD Ja Lampalizumab Droge AMD Ja
Complement systeem Complement activiteit LMD Controle
Complement en LMD stadium Complement activiteit LMD Stadium
LMD patiënten Personalized Medicine Behandeling A Behandeling B Behandeling C Behandeling D diverse patiënt karakteristieken meer gelijke subgroepen
De toekomst Personalized medicine Subgroepen van patiënten Samenwerkig tussen grote onderzoekscentra