Levende Stenen Contactblad ten behoeve van de pastoraal assistenten Uitgave bisdom van 's-hertogenbosch Jaargang 1 / 2014 nummer 0 Contact- en Vormingsdagen Zaterdag 6 september Studiedag: Vreugde beleven aan je werk Spreker: H. Kleinpenning Dinsdag 28 oktober Beraad Past. Assistenten Zaterdag 15 november Studiedag: Lumen Fidei, Spreker: Mgr. J. Schröder Dinsdag 3 maart 2015 Beraad Past. Assistenten Zaterdag 21 maart Studiedag: Geestelijke begeleiding Spreker: Mgr. J. Schröder Zaterdag 21 juni Dag van de Zending Bezinning: Zr. M. Bouman Eucharistieviering waaronder zending nieuwe pastoraal assistenten Cursus Geloven in groei, o.a. de modules: - De liturgische dienst van de lector - Ouderenpastoraat in de parochie - Kracht en bloei van de volksdevotie - De koster aan het werk 3 www.bisdomdenbosch.nl Levende stenen Bouwen zit ons Nederlanders in het bloed. Van jongs af aan: met blokkendoos of legostenen; met schepje en emmertje, zandkastelen op het strand; dammen van stenen in de rivier. We doen het in het klein en in het groot: huizen, kerken en kastelen. Ook de Kerk en ín de Kerk wordt er gebouwd. Met levende stenen op een fundament. En het eindresultaat: een tempel waarin God met zijn Geest wil wonen en werken. Petrus sprak hierover met de gelovigen van Klein Azië. Zijn oproep om je als levende stenen te laten invoegen in die geestelijke tempel (1 Petrus 2,5) is echter ook aan ons nu gericht. Als pastoraal assistenten geven we gehoor aan die oproep. Maar realiseren we ons voldoende wat dit betekent? Het woord kerkopbouw komen we in de Bijbel nergens tegen. Wel de zaak. Voortdurend roept God mensen om een gemeenschap te bouwen. Dat doet Hij onder het Oude Verbond en Hij zet zijn bouwactiviteiten voort onder het Nieuwe Verbond. Overal waar het Evangelie van de gekruisigde en verrezen Heer Christus wordt verkondigd, bouwt God aan zijn Kerk. Als je gaat bouwen denk je allereerst aan het begin, een fundament. Het fundament van de Kerk heeft God zelf gelegd. Er is ook een vervolg, voortgaande arbeid. Dat wil zeggen dat God er méér van wil maken. En zoals bij elk bouwwerk is er ook een plan. God bouwt zijn Kerk volgens het bestek dat Hij daarvoor gemaakt heeft. Hij weet precies wat het moet worden! Hij heeft er een doel mee voor ogen, want die gemeenschap is er niet voor zichzelf, maar voor de wereld: een stad op de berg, zout en licht voor de wereld. In alle schriftteksten over kerkopbouw zijn twee lijnen te ontdekken. De opbouw van de geloofsgemeenschap is in de eerste plaats het werk van God. Of beter gezegd: van Gods Zoon, Jezus Christus. Hij is de aannemer, de uitvoerder van de bouwplannen van zijn Vader. Hij bouwt de gemeenschap, Hij zorgt ook dat de afzonderlijke leden van zijn gemeenschap groeien in hun geloof en in hun omgang met God en elkaar. Hij zorgt dat ze worden ingevoegd in een bouwwerk dat nooit meer stuk zal breken. Kerkopbouw is echter ook het werk van mensen. Zij worden door God aangesteld en uitgezonden, zijn de timmerlui, de metselaars, de schilders, etc., ieder met zijn of haar eigen gaven en talenten. God schakelt ons in bij de opbouw van zijn gemeenschap. Aan de ene kant ben je de bouwsteen, die zich laat invoegen in het geheel en aan de andere kant word je geroepen om met God mee te bouwen. Essentieel is de Hoeksteen. Vroeger gebruikte men de zogenaamde hoekstenen. Dat waren de belangrijkste stenen aan het uiteinden van de muren die ervoor zorgden dat het huis niet scheef zakte. Daarvoor werden de beste stenen uitgezocht. De bouw van de Kerk, als een geestelijk huis, begint bij Christus, Hij is de Hoeksteen. Alle bouw moet van Hem uitgaan. Hij draagt en schraagt de gemeenschap. Hij is de Steen die door God zélf werd uitgekozen. Deze Hoeksteen werd echter verworpen door mensen. Staande voor Pilatus klonk uit de mond van velen: Kruisig Hem. De mensen zagen niet in hoe deze Hoeksteen paste in hun eigen heilige huisjes. Daarom: weg ermee!. Maar God heeft Hem uitverkoren, Christus is de kostbaarste Steen. De Kerk kan alleen maar gebouwd worden op het fundament van de verkondiging van een gekruisigde en verrezen Heer. Waar dit fundament ontbreekt, kun je de kerkdeuren sluiten. Waar het heilswerk van Christus als fundament verdwijnt, hou je een club of een vereniging over, maar dat is geen Kerk meer. Daarom: draag je steentje bij, bouw op Christus, tot eer van God en tot heil van onze naasten. Ellen Kleinpenning
Liturgie Wijd uzelf aan Hem toe (Rom.12,1) MISDIENAARS, EEN UITSTERVEND RAS? Ik kan me nog herinneren dat we met een volle bus op misdienaarreisje naar de Dom in Utrecht gingen. Hoe anders is de situatie nu; in veel kerken zijn er nog maar een handjevol misdienaars of zelfs helemaal geen. De priester wordt tegenwoordig bijgestaan door veelal oudere acolieten. Ik ben zelf ook één van deze oudere acolieten. Gelukkig hebben wij parochie H. Willibrord-OLV Presentatie te Aalst ook nog veertien misdienaars en misdienettes. Zondags komen meestal tussen de 3 en 6 misdienaars, die door de acolieten aangestuurd en begeleid worden. Voorafgaande aan de H. Mis bidden we in de sacristie gezamenlijk een gebed waarin we de Heer danken dat we Hem mogen dienen tijdens de eucharistieviering. Tijdens de viering hebben de misdienaars afwisselende taken te doen, waardoor het dienen ook als plezierig ervaren wordt. Natuurlijk moet er ook voor nieuwe aanwas gezorgd worden. Hiervoor putten we uit 3 kanalen. Als eerste vriendjes en vriendinnen van de misdienaars die we uitnodigen om een keer mee te doen, zodat ze ervaren dat het dienen van een eucharistieviering alles behalve saai is. Daarnaast proberen we de kinderen uit de groep die zich voorbereidt op de Eerste Communie, enthousiast te krijgen om misdienaar te worden. Tenslotte worden tijdens de gezinsvieringen de kinderen bij de viering betrokken. Hierbij laten we ze o.a. de offergaven naar het altaar dragen en aan de priester overhandigen. Tot op heden zijn we met deze aanpak redelijk succesvol geweest. Eén keer per jaar maken we met alle misdienaars een uitstapje. Dit bekostigen we met een deurcollecte na afloop van de Missen met Pasen. Met de hoogte van de bijdrage van de kerkbezoekers kunnen zij hun waardering voor de misdienaars laten blijken. Tot op heden is dit zeer hoog gebleken. Voor meer informatie of toelichting kunt u me altijd aanspreken of benaderen. Arold Driessen Diaconie Het geloof zonder daden is dood (Jak.2,26) WERKGROEP DE SAMARITAAN Als mensen bij de kerk aankloppen kan hulp heel divers zijn: hier krijgen ze wat levensmiddelen, daar wat geld, zelfs een sobere maaltijd.of niets. In de parochie waar ik werk, de Goede Herder te Tilburg, is men tot een meer gestructureerde benadering van de hulpvraag gekomen. Werkgroep De Samaritaan werkt daar voor het speerpunt Kerk en samenleving. De intentie is om een vertegenwoordiger vanuit elke toren van de fusieparochie (nu zeven) te laten deelnemen. In de praktijk komt het er nu nog op neer dat de torens nabij de armere wijken de Samaritanen leveren. Ieder lid van de werkgroep volgde een cursus i.s.m. stichting De Vonk, die zich inzet voor een meer rechtvaardige samenleving. Hulpvragen komen meestal van direct betrokkenen, maar soms ook van een kennis, buurtgenoot of van een instantie. De secretariaten zijn zo geïnstrueerd dat de hulpvraag zonder verdere navraag bij het dan beschikbare werkgroeplid terecht komt dat de situatie behandelt. In veel gevallen kan worden volstaan met een gesprek (evt. met verwijzing naar een instantie). Soms gaat het om een geldbedrag, al dan niet in de vorm van een lening. In andere gevallen kan met materiële hulp worden volstaan. Zo is er een lijst van mensen die een of meerdere malen per jaar een boodschappenpakket bekostigen. Door het jaar heeft de werkgroep een aantal bijeenkomsten waarin allerlei zaken betreffende de hulpverlening aan de orde komen. Altijd is er iemand stand-by om de Samaritaan, die hulp verleent, bij te staan. De werkgroep zal in principe via sponsoren, een jaarlijkse collecte of spontane giften aan gelden moeten komen, dus onafhankelijk moeten opereren. Voor kleine bedragen kan een beroep worden gedaan op de betreffende torenkas. Bedragen die als lening worden verstrekt keren zoveel mogelijk terug via de hulpvrager of uitkeringsinstantie. Gerard van der Schuit
OP REIS MET DE JONGEREN In de parochie H. Willibrord Deurne is een vormseltraject ofwel vormselreis voorbereid. Deze begint met Snars 0, een informatiekrantje dat jongeren en ouders iets vertelt over het vormsel en de voorbereiding. Ze krijgen deze thuis gestuurd, waarna jongeren zich zelf kunnen aanmelden. In de Snarsen die ze na iedere bijeenkomst mee krijgen, staat vermeld waar de bijeenkomst over ging en informatie over het vormsel. De Snarsen worden gebruikt bij de opdrachten en om thuis over het vormsel en de vormselreis te spreken. Dan begint de vormselreis. Met de door de jongeren versierde reislichten (groepskaars) gaan we op weg. Onderweg komen we op diverse plekken. Elke plek roept een gevoel op. Dat gevoel heeft te maken met wie je bent en hoe je wilt zijn. Dat gevoel heeft ook te maken met Gods Geestkracht, God die met je mee gaat. Geest is adem, levenskracht en maakt wie je bent en wat je hoopt te worden. Daar gaan we samen naar op zoek. Groepjes van ongeveer 5-6 jongeren trekken samen met een tweetal gastouders op, tijdens 4 bijeenkomsten bij de gastouders thuis en 5 centrale bijeenkomsten in het parochiecentrum of in één van de kerken. Tijdens de bijeenkomst wordt er verteld over het vormsel, is er een Bijbelverhaal, een activiteit en een groepsopdracht of gesprek. Door de verschillende onderdelen gaat de informatie spreken en haalt ieder er wel wat uit. Er is een handleiding zodat ouders de groep goed kunnen begeleiden tijdens de reis. Ook zijn er voor hen 2 informatieavonden. Reacties zijn over het algemeen zeer positief. Het is verrassend hoe jongeren zich presenteren en de dingen verwoorden. Ook voor ouders die vaak onbekend zijn met wat het vormsel inhoud, is het een verrijking. Door een stukje van hun levensreis mee te maken geven we de jongeren iets mee dat voor hen waardevol is en hen een positieve ervaring met het geloof geeft. Zo hopen we hen vaker in de parochie te ontmoeten Henny van Osch Catechese Gij hebt maar één leraar, de Christus (Mt.23,10) SAMEN 'OP BEDEVAART GAAN' IS GEMEENSCHAPSVORMEND Vanaf 25 juli 2011 ben ik pastoraal assistent in de parochie Sint Joris te Eindhoven. Mijn werkveld is Diaconie, met speerpunt Kerk & Samenleving. Waar ik mij o.a. graag voor inzet is het organiseren van bedevaarten; samen met parochianen een dagje op weg gaan naar een plaats waar de H. Maria op een bijzondere wijze vereerd wordt. Zo gaan we met een klein aantal mensen een maal per jaar op weg naar Handel, Ommel, de H. Eik in Oirschot etc. Deze dagen zijn heel bijzonder. Samen de dag doorbrengen, biddend, zingend, vierend, samen eten, en tot slot bezichtigen we ook iets of bezoeken we een klooster. Dit werkt gemeenschapsvormend. Dit letterlijk samen op weg gaan is belangrijk voor de parochiegemeenschap. Ook organiseer ik samen met de bestuursleden een maal per jaar de bedevaart naar Kevelaer. Dit is een grote bedevaart met zes bussen en pelgrims van Eindhoven en omstreken. Biddend en zingend op weg naar Maria Troosteres der Bedroefden. Daar nemen we onze zorgen en verdriet mee naar toe, en leggen daar bij Maria ons pakketje vol vertrouwen neer, en gaan getroost en vol goede moed weer naar huis. Maria heeft ook voor mij persoonlijk een belangrijke plaats in mijn leven. Zij kan voor ons mensen belangrijk zijn, zeker als we in ons leven verdriet en zorgen tegenkomen. Ik hoop dat in veel parochies de mensen mogen zeggen: we gaan weer op bedevaart naar.. Tegen hen wil ik zeggen: een goede bedetocht toegewenst. Minke Bozuwa Kerkopbouw Gij zijt het zout van de aarde (Mt.5,13)
Jeannette Dekker Geboren in 1963 Zending in parochie H. Willibrordus, Heeswijk en H. Servatius, Dinther Zendingsveld: Kerkopbouw Anne Jansen-Tuinstra Geboren in 1965 Zending in parochie Sint Petrus' Stoel, Eindhoven Zendingsveld: Kerkopbouw Carla Windau Geboren in 1967 Zending in par. Christus Koning, Veldhoven Zendingsveld: Kerkopbouw, speerpunt Roeping en Vorming Carla Bastiaans Ik ben 51 jaar, getrouwd en heb 3 kinderen en sinds 10 jaar woon ik in Heeswijk-Dinther. Vier jaar geleden werd mij vanuit de parochies van Heeswijk, Dinther en Loosbroek gevraagd om de cursus voor pastoraal-assistent te gaan volgen. Ik was in die tijd al actief als vrijwilliger en speelde al met de gedachte om me wat meer te gaan verdiepen in mijn geloof. Ik heb dus ja gezegd en ben deze cursus gaan volgen. Op dit moment ben ik o.a. bezig met kindervieringen en als voorganger in vieringen van Woord en gebed, ben ik lid van de pastoraatgroep en coördinator van verschillende werkgroepen. Na deze vierjarige cursus kan ik zeggen dat deze me zeker geholpen heeft bij het inhoudelijk vormgeven van deze taken. Of er nog nieuwe taken op me wachten in de nieuwe fusieparochie zal de toekomst uitwijzen. Ik hoop bij te kunnen dragen aan de opbouw van een levendige nieuwe parochie en dat ik door mijn werk als vrijwilliger mensen kan inspireren en helpen hun weg te vinden naar God. Ik ben geboren in Sittard, opgegroeid in Maastricht. Vanaf mijn 19 de ben ik werkzaam als medisch secretaresse. In mijn vrije tijd ben ik het liefst bezig met muziek; zingen in een klein zanggroepje en het bespelen van de hobo. In 1988 getrouwd met Herbert, en al snel werden drie kinderen geboren. In 1995 verhuisden wij naar Eindhoven. Na het overlijden van mijn moeder (1995) en mijn vader (2006) ben ik steeds meer gaan nadenken over het leven. Ik vond (opnieuw) rust in de kerk en voelde mij er steeds meer thuis. Ik vond het prettig om als vrijwilliger iets terug te kunnen doen voor de parochie (o.a. parochieblad, lector, parochiebestuur, website, kerktaxi). Door dit alles kwam ik er steeds meer achter dat, ondanks mijn katholieke roots, ik van het geloof zelf vrij weinig af wist. De geloofscursus Groeien in geloof, leek mij een mooie manier om meer van de achtergrond en het diepere van ons geloof te leren. De interesse was gewekt en ik besloot om ook de cursus Geloven in groei te volgen. De zending van de bisschop zie ik als een mooie erkenning van het vrijwilligerswerk dat ik momenteel in de parochie verricht en hopelijk nog vele jaren mag blijven doen. Samen met mijn man, zoon (18) en dochter (14) woon ik in Molenhoek. De initiatiesacramenten heb ik ontvangen, maar ben niet katholiek opgevoed. Tijdens het volgen van de geloofscursus Opnieuw Beginnen in 2008 werd ik diep geraakt door de Heer en geroepen om deze bijzondere ervaring te delen, samen de weg van het geloof te gaan en mensen bij de Heer te brengen. Omdat ik nieuwe katholiek ben, heb ik van 2008-2014 de catechisten-opleiding Kairos in het bisdom Roermond gevolgd voor persoonlijke verdieping. Gedurende deze jaren heb ik veel verschillend vrijwilligerswerk in de parochie gedaan, waarbij mij steeds meer duidelijk werd dat ik mij vooral ondersteunend voor de gehele pastorale zorg en kerkopbouw kan inzetten, levend vanuit een spiritualiteit van eucharistie, aanbidding en gebed. Vanaf 2012 doe ik dit vanuit een zending en benoeming als catechiste voor enkele parochies in Noord Limburg. Hierbij houd ik mij o.a. bezig met het organiseren van geloofsavonden voor volwassenen. Bij de benoeming van pastoor Franken als pastoor voor Veldhoven werd duidelijk dat ik ook ondersteuning zou kunnen geven, naast mijn werk in de parochies in Limburg, in deze nieuwe parochie als pastoraal assistente met een zending vanuit het bisdom Den Bosch. Doordat mijn gezondheid meer problemen gaat geven ben ik genoodzaakt om dichter bij de familie te gaan wonen zodat ze mij kunnen ondersteunen waar dat nodig is. Zo volgt er een verhuizing naar Heerlen in Limburg. Hierdoor heb ik mijn pastorale assistente zending (in de parochie Christus Koning te Veldhoven) moeten beëindigen. Ik zal dus niet meer aanwezig zijn bij de cursussen en assistentendagen in het St. Janscentrum. Mag ik eenieder die met mij samen de weg van het geloof heeft afgelegd bedanken en een goede voortzetting van hun pastorale taken. Nogmaals allemaal bedankt!
Bijlage Levende Stenen contactblad 2014, nummer 0 pastoraal assistent naam parochie plaats parochie zendingsveld E-mail C.S.A. Bastiaans-Koetsenruijter Christus Koning Veldhoven diaconie cbastiaans@onsbrabantnet.nl A.W.M. Bijnen Heilige Michaël Schijndel kerkopbouw awbijnen@hetnet.nl M. Bozuwa Sint Joris Eindhoven kerkopbouw m.bozuwa7@upcmail.nl A.C.M.C. Dekker-Kastermans Heilige Willibrordus Heeswijk-Dinther kerkopbouw j.dekkerhome@home.nl Heilige Servatius Heeswijk-Dinther kerkopbouw A.P.C. Driessen Heilige Willibrord Valkenswaard liturgie arold.driessen@gmail.com T. Droste Heilige Brigida Geldrop diaconie a.droste@upcmail.nl W.M.W. Geven-Delissen Sint Petrus' Stoel Eindhoven geloofsoverdracht inegeven@gmail.com D. van Helmond-Hoeben Heilige Paulus Someren geloofsoverdracht j.helmond4@chello.nl M.J.L.M. Hobbelen Heilige Michaël Schijndel geloofsoverdracht marinahobbelen@kpnmail.nl D. van Hoof-van de Laar Heilige Lambertus Helmond diaconie diny.van.hoof@upcmail.nl A.P.A.A. Jansen H. Margarita Maria Alacoque Tilburg liturgie apaajansen@yahoo.com Emmaus Tilburg liturgie E.P. de Jong Sint Petrus' Stoel Eindhoven liturgie erikdejong@online.nl W.M. Kouwenberg-van de Ven Sint Willibrordus Eersel diaconie Wilma_Kouwenberg@hotmail.com C.A.M. Kuijer Heilige Michaël Schijndel geloofsoverdracht camkuijer@xs4all.nl J.C.E.M. van Kuijk-Marisael Heilige Willibrord Loon Op Zand geloofsoverdracht annie.van.kuijk@ziggo.nl M. Louvet-van Geel Heilige Johannes evangelist 's-hertogenbosch kerkopbouw megchelien@hotmail.com Heilige Maria Rosmalen kerkopbouw J.G.M. Maaijwee-de Kort Sint Jan de Doper Waalwijk geloofsoverdracht ansmwee@xs4all.nl M.A. Meijer-Noijens Heilige Brigida Geldrop geloofsoverdracht mameijernoijens@onsbrabantnet.nl T. Meijers-Geurts Sint Jan de Doper Waalwijk geloofsoverdracht tonmeijersgeurts@yahoo.co.uk H.C.A. van de Mortel-Lammers Heilige Lucia Mierlo kerkopbouw wljvdmortel@onsbrabantnet.nl H. van Osch Heilige Willibrord Deurne Deurne geloofsoverdracht h.nijssen1@chello.nl C. van der Peet-van Ewijk Heilige Paulus Someren liturgie Neeltje4309@gmail.com K. Pouw Heilige Johannes evangelist 's-hertogenbosch kerkopbouw pastoraalassistent.pouw@ziggo.nl Heilige Maria Rosmalen kerkopbouw S.M.A.G. de Rooij-Claasen Heilige Odaparochie Sint-Oedenrode liturgie sanniederooij@kpnmail.nl G. van der Schuit De Goede Herder Tilburg diaconie loge4647@home.nl A. Schuurmans Heilige Michaël Schijndel diaconie albert@partycateringschuurmans.nl J.G.M. van Soerland-v.d. Ven Heilige Odaparochie Sint-Oedenrode geloofsoverdracht jolandavansoerland1@gmail.com A.F.E. van Teunenbroek De Goede Herder Tilburg liturgie a.vteunenbroek@ziggo.nl K. Veldman-Wouters Heilige Willibrordus Oss geloofsoverdracht veldman.oss@ziggo.nl L. Verbij Heilige Maria Rosmalen diaconie lidwina.verbij@cdmj.nl G. Versantvoort Heilige Willibrord Valkenswaard diaconie gerdaversantvoort@hetnet.nl M. Versteeg Edith Stein Vught kerkopbouw mhversteeg@gmail.com B. van der Werf-Tijsse Klasen Heilige Stefanus Nijmegen geloofsoverdracht e@vdwerf.eu K. van de Wiel Heilige Stefanus Nijmegen diaconie keeseindelijkophetnet@gmail.com M.J.M. van der Wijst Sint Petrus Uden geloofsoverdracht miesvdwijst@hotmail.com L.F.M. van der Wijst-Ruijs Sint Petrus Uden liturgie b.vanderwijst@parochiesintpetrus.nl C. Windau Christus Koning Veldhoven kerkopbouw carla.windau@gmail.com J.P.C. Wouters-Janssen Sint Clemens Reusel diaconie keesannie4@kpnplanet.nl