Beleidsdocument: Naamgeving farmaceutische producten

COLLEGE TER BEOORDELING VAN GENEESMIDDELEN Beleidsdocument: Naamgeving farmaceutische producten MEB 13 15 september 2015

Inhoud 1. Inleiding en definities... 3 1.1 Overige beleidsdocumenten ten aanzien van de naamgeving van farmaceutische producten.... 3 2. Algemeen beleid... 5 3. Fantasienaam of generieke naam... 7 3.1. Fantasienamen... 7 3.2 Generieke productnamen... 7 3.3 Naam van de handelsvergunninghouder... 8 3.4 Identieke productnamen... 9 4. Paraplu-merken in de naam... 10 5. Verschillen in afleverstatus... 11 6. Sterkte en farmaceutische vorm... 12 7. Toevoegingen of kenmerken... 14 7.1 De indicatie... 14 7.2 Speciale leeftijdsgroepen... 14 7.3 Gebruik van pre- en suffixen... 15 7.4 Afkortingen en getallen... 15 7.5 Overige toevoegingen... 15 8. Bijzondere producten/situaties... 18 8.1 Combinatieverpakkingen en combinatieproducten... 18 8.2 Line extensions... 19 8.3 Generieken van centraal geregistreerde producten... 19 8.4 Parallelimport... 19 8.5 Vaccins... 19 8.6 Biologische geneesmiddelen... 19 8.7 Radiofarmaca... 20 College ter beoordeling van geneesmiddelen 2

1. Inleiding en definities Richtlijn 2001/83/EG bevat de Europese richtlijnen voor naamgeving van farmaceutische producten. Deze eisen zijn overgenomen in de Nederlandse Geneesmiddelenwet. Dit document is van toepassing op alle productnamen die door het CBG worden vastgesteld, dus de productnaam van alle geneesmiddelen waarvoor een (parallel-)handelsvergunning wordt afgegeven door het CBG. De handelsvergunninghouder dient dit document in acht te nemen bij indienen van een voorstel voor een productnaam. Als definitie voor de naam van een geneesmiddel kan uitgegaan worden van de Geneesmiddelenwet: Productnaam: Naam van een geneesmiddel bestaande uit een fantasienaam of een algemene/wetenschappelijke benaming, vergezeld van een merk of van de naam van de houder van de handelsvergunning. Benaming: De naam van een geneesmiddel gevolgd door de sterkte, farmaceutische vorm en indien nodig de werkzame stof. Op de verpakking ontstaat zo een geheel van onderscheidende kenmerken. Voor de beoordeling van de benaming is het belangrijk dit beleidsdocument over de naamgeving in samenhang met het beleid voor etikettering te lezen en toe te passen. In de documenten van de Europese werkgroep Quality Review of Documents (QRD) wordt meer informatie gegeven ten aanzien van de identificatie van een product in de samenvatting van de productkenmerken, in de bijsluiter en op de verpakking. De naamgeving van producten die geregistreerd zijn/worden via de centrale procedure wordt gecoördineerd door de Name Review Group bij de EMA. De richtlijnen voor de naamgeving van Centrale producten staan genoemd in het document Guideline on the acceptability of invented names for human medicinal products processed through the centralised procedure. 1.1 Overige beleidsdocumenten ten aanzien van de naamgeving van farmaceutische producten. Via WHO The use of common stems in the selection of International Non-proprietary Names (INN) for pharmaceutical substances. (WHO/EDM/QSM/99.6) Dit document geeft een handreiking ten aanzien van het gebruik van INNs van farmaceutische substanties in benaming van geneesmiddelen. Via EMA: Guideline on the acceptability of invented names for human medicinal products processed through the centralised procedure, EMA/CHMP/287710/2014 (Rev 6) Door de CHMP opgestelde aanvaardingscriteria voor namen van farmaceutische producten die via de Centrale Procedure worden behandeld. Via CMD QRD Recommendations on the expression of strength in the name of centrally authorised human medicinal products (as stated in section 1 of SPC, and in the name section of labeling and PL) (EMA document Doc. Ref. EMA/707229/2009) Via CBG MEB-5 Bijsluiter van farmaceutische producten MEB-6 Etikettering van farmaceutische producten Dit zijn beleidsdocumenten van het College ten aanzien van de patiëntenbijsluiter en de etikettering van geneesmiddelen. Deze geven een toelichting op het vermelde hieromtrent in de Geneesmiddelenwet. MEB 21 Vermelding verkorte indicaties op verpakking OTC-middelen Via Wetten.Overheid.nl College ter beoordeling van geneesmiddelen 3

Geneesmiddelenwet Regeling Geneesmiddelenwet College ter beoordeling van geneesmiddelen 4

2. Algemeen beleid De productnaam is de naam van een geneesmiddel bestaande uit een fantasienaam of een algemene/wetenschappelijke naam, vergezeld van een merk of van de naam van de houder van de handelsvergunning. Door onderscheid te maken tussen productnaam en benaming van een product wordt voorkomen dat lange productnamen ontstaan. De productnaam staat altijd voor de komma, bijvoorbeeld Paracetamol Handelsvergunninghouder 500 mg, tabletten. Volgens Richtlijn 2001/83/EG is de vermelding van sterkte en farmaceutische vorm in de productnaam niet verplicht. De productnaam dient wel gevolgd te worden door sterkte, farmaceutische vorm en werkzame stof. Deze gegevens dienen dus wel onderdeel te zijn van de benaming. Als de farmaceutische vorm en sterkte reeds deel uitmaken van de productnaam, hoeven deze niet nogmaals achter de komma herhaald te worden. Door de QRD is gesteld dat deze informatie over verschillende regels verspreid gepresenteerd mag worden, en indien nodig in verschillende lettergrootte, maar als voorwaarde geldt dat het op de lezer als één geïntegreerd geheel overkomt. Het achterwege laten van het merk of de naam van de handelsvergunninghouder (dus uitsluitend het vermelden van de algemene of wetenschappelijke naam van de stof) is niet toegestaan. De mogelijkheid voor gebruik van de preparaatnamen (enkel noemen van werkzaam bestanddeel met sterkte, zonder toevoeging van de vergunninghouder en/of paraplunaam) is vervallen. De term registernaam (productnaam voor de komma; farmaceutische vorm en sterkte na de komma) is vervangen door de term benaming. Ten aanzien van de volgorde van gegevens in de productnaam wordt opgemerkt dat een generieke naam altijd dient te beginnen met de stofnaam. De reden hiervoor is dat voor apothekers en andere beroepsgroepen het zoeken in de registers wordt bemoeilijkt als alle productnamen met bijvoorbeeld dezelfde naam van de handelsvergunninghouder zouden beginnen. Bovenstaande geldt echter niet voor fantasienamen (zie hoofdstuk 3.1) en paraplumerken (zie hoofdstuk 4). Aan de volgorde van de daarop volgende handelsvergunninghouder, sterkte en farmaceutische vorm stelt het College geen aanvullende eisen dan hierboven genoemd. Basisprincipes naamgeving: De productnaam is onderdeel van de beoordeling van het dossier en wordt beoordeeld op basis van potentiele risico s op medicatiefouten. Hierbij dienen de volgende principes in acht genomen te worden: Productnaam in de Nederlandse taal Gegevens voor de etikettering, waaronder de benaming van het geneesmiddel, moeten worden gesteld in de officiële taal van de lidstaat waar het in de handel wordt gebracht. Dit blijkt uit de verwijzing in artikel 63, 1 e lid van Richtlijn 2001/83/EG, naar artikel 54, 59 en 62 van diezelfde Richtlijn (artikel 54 onder a betreft de naam van het geneesmiddel). Indien gebruikt wordt gemaakt van een INN-naam, dient de vertaling van de INN-naam gebruikt te worden. Alle vertalingen van deze INNnamen worden beschouwd als zijnde dezelfde internationaal goedgekeurde INN-naam. Naamsverwarring moet worden voorkomen. De productnaam mag geen verwarring geven met de naam van een ander geregistreerd farmaceutisch product of met andere werkzame bestanddelen. Dit is van toepassing wanneer de naam wordt gedrukt, met de hand wordt geschreven of wordt uitgesproken. Hierbij dient rekening te worden gehouden met de volgende aspecten: 1. Bij gebruik van een fantasienaam mag geen verwarring ontstaan met de algemene of wetenschappelijke naam en tevens mag geen verwarring ontstaan met betrekking tot de samenstelling van het product. 2. De naam mag géén aanleiding tot misverstand geven ten aanzien van de therapeutische of farmaceutische kenmerken van het product 3. De overeenkomsten/verschillen in toedieningswijze College ter beoordeling van geneesmiddelen 5

4. De overeenkomsten/verschillen in afleverstatus (bijv. receptplichtig (UR) of niet receptplichtig (UA, UAD of AV)). Het College stelt de eis dat bij verschillende farmaceutische producten de productnamen wat betreft uitspraak en schrijfwijze voldoende van elkaar afwijken. Hiertoe dienen productnamen minimaal drie karakters van elkaar te verschillen. Het College kan overigens altijd een meer uitgebreid verschil tussen productnamen verlangen, indien daartoe naar de mening van het College aanleiding bestaat. Niet voor promotionele doeleinden Het is niet toegestaan om in een fantasienaam een promotionele boodschap over te brengen. Productnamen (inclusief alle eventuele toevoegingen) met een wervend karakter zijn niet aanvaardbaar. Dit houdt ook in dat een wervend karakter van de naam van de vergunninghouder of een wervend karakter van een afkorting die verwijst naar de naam van de vergunninghouder niet aanvaardbaar is om in de productnaam op te nemen. Het College erkent dat de scheidslijn tussen wervend en informatief dun is en in het algemeen is het College zeer terughoudend met het goedkeuren van potentieel wervende productnamen. Beleid ten aanzien van reeds goedgekeurde productnamen: Indien een naam van een reeds geregistreerd product niet meer aan de vigerende naamgevingeisen voldoet, kan een firma hierop gewezen worden tijdens een procedure. Het is echter geen vereiste voor de firma om de naam met onmiddellijke ingang aan te passen, tenzij het om een volksgezondheidsbelang gaat. College ter beoordeling van geneesmiddelen 6

3. Fantasienaam of generieke naam 3.1. Fantasienamen Bij gebruik van een fantasienaam mag de naam niet beginnen en/of eindigen met een lettercombinatie die door de Wereldgezondheidsorganisatie als INN-stam wordt gebruikt voor een bepaalde klasse werkzame stoffen. In het WHO-document the use of common stems in the selection of International Non Proprietary Names (INN) for pharmaceutical substances (WHO/EDM/QSM/99.6) staat genoteerd: in line with the WHO World Health Assembly resolution (WHA 46.19) it would be appreciated if invented names were not derived from international non-proprietary names (INNs) and if INN stems were not used in invented names. This practice endangers the principle that INNs are public property; it can frustrate the rational selection of further INNs for related substances, and it will ultimately compromise the safety of patients by promoting confusion in nomenclature between active substances and medicinal products. Het College adviseert de WHO te raadplegen. Het is toegestaan om de naam van de handelsvergunninghouder of een merk in de productnaam op te nemen als deze productnaam een fantasienaam is. De in de productnaam te vermelden naam van de handelsvergunninghouder of merk, mag worden beschouwd als onderdeel van de fantasie. Er dient echter wel voor gewaakt te worden dat de combinatie van fantasienaam en naam van de handelsvergunninghouder (of merk) niet tot een zogenaamd paraplumerk in de naam leidt. In dat geval gelden aanvullende voorwaarden. Zie paragraaf 4 Paraplumerken Voorbeeld: Pardolica Handelsvergunninghouder 500 mg, tabletten Deze naam is toegestaan. De vermelding van de naam van de handelsvergunninghouder mag beschouwd worden als onderdeel van de fantasie in bovenvermelde fantasienaam. Het gebruik van een hoofdletter in het midden van een woord in de naam lijkt gekunsteld en wordt niet geadviseerd. Het College heeft hier echter geen principiële bezwaren tegen. 3.2 Generieke productnamen Algemene of wetenschappelijke naam (INN) De algemene of wetenschappelijke naam is de door de Wereldgezondheidsorganisatie aanbevolen algemene naam (INN-naam). Indien een INN naam bestaat voor een bepaalde substantie dan dient deze gebruikt te worden, precies zoals deze gepubliceerd is zonder omissies of afkortingen. Ook alle vertalingen van deze INN-namen worden beschouwd als zijnde dezelfde internationaal goedgekeurde INN-naam. Bij het ontbreken van een INN-naam kan de naam volgens de Europese Farmacopee, BAN (Britsh Approved Name) of USAN (United States Adopted Name) worden gekozen. Een uitzondering hierop zijn de vitamine-analoga, omdat de algemene benaming van vitamines herkenbaarder is voor de consument dan de INN-naam. Voorbeeld: Paracetamol Handelsvergunninghouder of Merknaam 500 mg, tabletten Deze naam is toegestaan. Het betreft een algemene/wetenschappelijke benaming waaraan de naam van de handelsvergunninghouder of een merk aan toegevoegd is. Zoutvorm & combinatieproducten Bij de naamgeving van producten met dezelfde samenstelling dient er consequent omgegaan te worden met de volgorde van de productnaam van de individuele componenten, de zoutvorm alsmede eventueel de sterkteaanduiding en de farmaceutische vorm. Indien gebruik gemaakt wordt van de algemene of wetenschappelijke naam dient deze naam zodanig weergegeven te worden dat het actieve bestanddeel eerst genoemd wordt en daarna het zout, tenzij dit anders bepaald is door de WHO. De innovator, het referentieproduct, of de eerste vertegenwoordiger is leidend betreffende voorgaande aspecten. Dit geldt ook voor combinatieproducten, zoals bijvoorbeeld augmentin (amoxicilline/clavulaanzuur) of cotrimoxazol (trimethoprim en sulfamethoxazol). Het is belangrijk om hier een consequent beleid te voeren om verwarring te voorkomen. College ter beoordeling van geneesmiddelen 7

Voorbeeld: Kaliumlosartan 50 mg, tabletten Deze naam is niet toegestaan. De base dient eerst genoemd te worden en daarna het zout, tenzij dit anders bepaald is door de WHO. Wel is toegestaan Losartan kalium 50 mg, tabletten. Volledige vermelding van de zoutvorm in de productnaam is in principe wel correct, maar in veel gevallen niet noodzakelijk omdat deze geen invloed heeft op het therapeutisch effect. Bovendien maakt opname van de zoutvorm in de productnaam de productnaam onnodig lang, wat niet de voorkeur heeft van het College. Voorwaarde is wel dat de zoutvorm in de buurt van de productnaam op de verpakking wordt vermeld conform beleidsdocument etikettering (zie ook de voorbeelden in hoofdstuk 6). Deze mogelijkheid vervalt als er tevens andere zout- of estervormen geregistreerd zijn, omdat dan uit de productnaam niet af te leiden valt welke verbinding gebruikt wordt. Verschillende formuleringen Voor generieke geneesmiddelen waarbij van de innovator verschillende formuleringen bestaan, moet beoordeeld worden of alleen de INN naam voldoende onderscheidend vermogen heeft. In sommige situaties is alleen de INN naam onvoldoende onderscheidend, bijvoorbeeld bij lipidencomplexen. In deze gevallen dient één van onderstaande opties gekozen te worden: Naam van het generieke geneesmiddel: De firma kan of kiezen voor een fantasienaam, of voor een toevoeging in de naam (bv liposomaal). Extra informatie op de verpakking: Dit moet per geval beoordeeld worden, maar voorbeelden zijn: voor eenmaal daagse toediening of liposomale formulering Voorbeeld: Amfotericine B lipidencomplexen Deze producten hebben allen dezelfde stofnaam, maar met verschillende lipidencomplexen. Als er verschillende formuleringen van innovatoren in gebruik zijn met dezelfde werkzame stof dient er bij een generiek geneesmiddel aan de naam een omschrijving van de formulering te worden toegevoegd om voldoende onderscheidend vermogen te houden. Generieken Amfotericine B Amfotericine B colloïdaal Amfotericine B lipidencomplex Amfotericine B liposomaal Innovatoren Fungizone Amphocil Abelcet Ambisome 3.3 Naam van de handelsvergunninghouder De naam van de handelsvergunninghouder mag niet tot verwarring leiden en niet wervend zijn. Getallen en afkortingen die tot verwarring kunnen leiden zijn daarom niet toegestaan (zie ook hoofdstuk 7.4). Indien de naam van de handelsvergunninghouder in de productnaam gebruikt wordt, moet deze corresponderen met de gehele naam of een gedeelte van de naam van de handelsvergunninghouder. Een handelsvergunninghouder mag gebruik maken van meerdere verschillende namen, zolang deze namen niet door andere vergunninghouders of als merken worden gebruikt. Indien de naam van de handelsvergunninghouder niet gebruikt wordt en de fabrikant niet optreedt als handelsvergunninghouder van andere producten mag de naam van de fabrikant gebruikt worden in de naam. De naam van de fabrikant wordt gezien als merk. Echter als de fabrikant zelf wel optreedt als handelsvergunninghouder van andere producten is dit niet toegestaan. Er is dan namelijk verwarring mogelijk ten aanzien van de vraag wie verantwoordelijk is voor het in de handel brengen van het product, vanwege de eigen andere registraties van de fabrikant. De handelsvergunninghouder kan een andere rechtspersoon zijn dan de houder van het merk (al zal er uiteraard wel een afspraak tussen hen bestaan). De handelsvergunninghouder mag verschillen, terwijl beiden hetzelfde merk in de naam van hun product hanteren. Voorwaarde is dat de merknaam niet gelijk is aan de firmanaam van een bedrijf dat zelf als handelsvergunninghouder voor andere producten optreedt dan het bovengenoemde product. College ter beoordeling van geneesmiddelen 8

Voorbeeld: Firma(merk)naam Paracetamol 500 mg* Handelsvergunninghouder tabletten Deze naam is niet toegestaan. Een combinatie van een merk en een handelsvergunninghouder is verwarrend ten aanzien van de vraag wie verantwoordelijk is voor het in de handel brengen. Er dient gekozen te worden tussen óf een merk, óf de naam van de handelsvergunninghouder. Voorbeeld: Pardolica Fabrikantnaam 500 mg tabletten Deze naam is toegestaan, zolang de fabrikant in Nederland niet zelf optreedt als handelsvergunninghouder van andere producten. De naam van de fabrikant vormt in feite een merk. Voorbeeld: Firma(merk)naam Paracetamol 500 mg tabletten Deze naam is toegestaan in specifieke situaties. De firma heeft een aantal niet-receptplichtige producten in de handel waarbij de naam van de firma of drogisterijketen tot uitdrukking komt. De naam van de firma is in dit geval dus een merk waarmee de algemene/wetenschappelijke naam (paracetamol) vergezeld gaat. Op deze wijze kan een paraplumerk ontstaan (zie hoofdstuk 4) Bij een overname tussen twee handelsvergunninghouders mag in de productnaam de firmanaam van overgenomen firma X gehandhaafd blijven, terwijl overnemende firma Y (zelf ook handelsvergunninghouder) voor de producten van X als handelsvergunninghouder gaat optreden. Dit is op voorwaarde dat rechtspersoon X niet zélf ook nog registraties er op na blijft houden met de naam van firma X in de productnaam. Dit geldt ook voor buitenlandse moederbedrijven die als vergunninghouder opereren en een Nederlands dochterbedrijf hebben dat als contactadres of distributeur fungeert. Voorbeeld: Paracetamol Dochterbedrijf 500 mg tabletten Deze naam is toegestaan. Het dochterbedrijf is distributeur in Nederland voor de producten van het moederbedrijf. Het moederbedrijf bezit het dochterbedrijf. Het dochterbedrijf treedt zelf niet op als handelsvergunninghouder van andere producten. In feite kan de naam van het dochterbedrijf als merk beschouwd worden. Dit is echter niet toegestaan als het dochterbedrijf zelf optreedt als handelsvergunninghouder voor een aantal andere producten. 3.4 Identieke productnamen Generieke productnamen Een handelsvergunninghouder kan meerdere generieke producten aanvragen, waarbij de productnaam voor deze generieken identiek zou kunnen zijn. Dezelfde generieke productnaam voor twee verschillende dossiers die geen kopie zijn (maar wel van dezelfde handelsvergunninghouder) is in principe acceptabel. Voorwaarde is dat de samenstelling van beide producten kwalitatief en kwantitatief gelijkwaardig is (indien beide producten verschillen in hulpstof die in de guideline of excipients wordt genoemd, mogen beide productnamen niet gelijk zijn aan elkaar) en dat beide producten bioequivalent met hetzelfde referentieproduct dan wel therapeutisch equivalent zijn (dit geldt dus voor zowel generieke als hybride producten). Indien aan deze voorwaarden voldaan wordt, mag ook de stijl van de mock-up overeenkomen. Fantasienamen Voor fantasienamen geldt dat productnamen in principe voldoende van elkaar moeten verschillen zodat geen naamsverwarring kan optreden. In principe kan een fantasienaam niet meerdere malen gebruikt worden met uitzondering van line-extensions (zie hoofdstuk 8.2). In uitzonderlijke gevallen is het echter wel mogelijk om een fantasienaam opnieuw te gebruiken om zodoende gebruik te maken van de naamsbekendheid van het product. Voorwaarde is dat het oorspronkelijke product niet meer geregistreerd en niet meer op de markt is. College ter beoordeling van geneesmiddelen 9

4. Paraplu-merken in de naam Een paraplumerk is een gemeenschappelijk merk voor een groep niet-receptplichtige geneesmiddelen die dient om de herkenbaarheid van de producten als groep voor de consument te vergroten. Deze producten kunnen verschillen qua samenstelling, qua werkzame bestanddelen, qua farmaceutische vorm en qua therapeutische indicaties. Voor paraplumerken geldt dat de naam van de werkzame stof in de productnaam opgenomen dient te worden. Reden voor dit beleid is dat in de praktijk de productnamen van een serie producten uit één paraplu-lijn dermate op elkaar kunnen lijken, dat alleen door vermelding van de werkzame stof voldoende onderscheid bestaat. De enige uitzondering waarbij afgezien kan worden van vermelding van de werkzame stof, is wanneer er een unieke fantasienaam aan het paraplumerk gekoppeld is, waardoor het geheel van de naam uniek aan dat ene product gekoppeld wordt. De benaming van de producten mag géén aanleiding tot misverstand geven ten aanzien van de werkzaamheid met betrekking tot de opgegeven indicaties of ten aanzien van de samenstelling, voor wat betreft de werkzame bestanddelen. Het niet meer toestaan van indicaties in de naam geldt ook voor namen met een paraplumerk, met uitzondering van de situatie beschreven in hoofdstuk 7.1. In het geval er meerdere producten binnen één paraplu-lijn bestaan met gelijke werkzame stof maar verschillende indicatie, verlangt het College dat de verkorte indicatie op de voornaamste zijde van de verpakking vermeld wordt. Dit is de zijde waarop tevens de handelsnaam vermeld wordt. Er is een lijst met verkorte indicaties beschikbaar (beleidsdocument MEB 21 Vermelding verkorte indicaties op verpakking OTC-middelen). Tenslotte spreekt het College zijn sterke voorkeur uit ook de sterkte in de naam te handhaven. Ook voor paraplumerken geldt dat er geen verwarring mag ontstaan ten aanzien van wie verantwoordelijk is voor het in de handel brengen. Een bedrijf dat het paraplumerk als bedrijfsnaam draagt mag niet als handelsvergunninghouder voor andere producten optreden. Uiteraard mag bij het product zélf, de naam van de paraplu en de handelsvergunninghouder wél overeenkomen. In feite is er in dat laatste geval sprake van naam van de handelsvergunninghouder in de productnaam hetgeen is toegestaan. College ter beoordeling van geneesmiddelen 10

5. Verschillen in afleverstatus Het is niet mogelijk om twee producten met verschillende afleverstatus (niet-receptplichtig en receptplichtig) in te schrijven onder dezelfde productnaam, omdat er in dit geval sprake zal zijn van een substantieel verschil in de beide dossiers, zoals bijvoorbeeld verschil in therapeutische indicaties, dosering en/of contra-indicatie. Een niet-receptplichtig product heeft namelijk per definitie niet dezelfde indicatie als een receptplichtig product. Bij niet-receptplichtige geneesmiddelen kan er wel een verschillende afleverstatus worden toegekend voor een geneesmiddel, bijvoorbeeld UA, UAD of AV. De productinformatie is dan gelijk, maar op basis van de verpakkingsgroottes kan een andere afleverstatus toegekend worden. In die gevallen kan dezelfde productnaam gehanteerd worden omdat er geen sprake is van een substantieel verschil tussen de dossiers. Indien een wijziging van afleverstatus leidt tot het wijzigen van de naam, dient de naam voldoende onderscheidend te zijn, zodat geen verwarring kan optreden met het oorspronkelijke product. Er mag hiervoor geen gebruik meer worden gemaakt van de indicatie in de naam (zie hoofdstuk 7.1). College ter beoordeling van geneesmiddelen 11

6. Sterkte en farmaceutische vorm Vermelding van sterkte en farmaceutische vorm in de productnaam is niet verplicht. Indien de sterkte in de naam is opgenomen, hoeft deze niet opnieuw volgend op de naam op de verpakking vermeld te worden. Wel zal deze informatie elders op de belangrijkste zijde van de verpakking vermeld moeten worden, bijvoorbeeld in geval van tabletten: een tablet bevat X mg Y, waarbij Y de werkzame stof is. Voor vermelding van deze informatie op de verpakking wordt verder verwezen naar het beleidsdocument etikettering. Indien een sterkte zonder sterkte-eenheid geaccepteerd is in de productnaam, zal verlangd worden dat het getal nogmaals separaat in de benaming wordt vermeld in combinatie met de sterkte-eenheid. Voor de juiste vermelding van de sterkte in de naam voor verschillende farmaceutische vormen wordt verwezen naar de QRD Recommendations on the expression of strength in the name of centrally authorised human medicinal products op de EMA website. Vermelding van de volledige farmaceutische vorm dient te gebeuren zoals vastgesteld door de EDQM. Het vermelden van 2 verschillende termen op 1 verpakking is onwenselijk in verband met mogelijke verwarring, bijvoorbeeld als er sprake is van specifieke afgifteprofielen. Daarom wordt het gebruik van een patiëntvriendelijke term voor de farmaceutische vorm niet toegestaan. De EDQM hanteert echter voor enkele farmaceutische vormen een weergave ten behoeve van indexering, bijvoorbeeld capsules, zacht. In deze gevallen dient de farmaceutische vorm in de productnaam aangepast te worden tot een correcte weergave, dus zachte capsules. Specifieke voorwaarden voor vermelding van de sterkte Er dient rekening te worden gehouden met de soort verbinding (zout/ester) waarin de werkzame stof eventueel aanwezig is. Volgens de Richtlijn dient op de verpakking een verwijzing naar de werkzame stof altijd te corresponderen met de sterkte. Volledige vermelding van de zoutvorm in de productnaam is in veel gevallen niet noodzakelijk. Het is echter tegenwoordig verplicht om de sterkte op basis van de base te declareren, indien het werkzame bestanddeel daadwerkelijk de base betreft. Indien echter de innovator gedeclareerd is op basis van het zout, dienen generieke producten de sterkte van de innovator te volgen. De sterkte van het geneesmiddel wordt uitgedrukt als de hoeveelheid werkzaam bestanddeel per doserings-, volume- of gewichtseenheid, afhankelijk van de farmaceutische vorm. Het teken µ, zoals in de aanduiding voor microgram, dient niet te worden gebruikt, omdat dit teken verwarring kan opleveren. Het vermelden van een concentratie in procenten is in principe niet meer toegestaan. Echter, voor die producten waar de concentratie meer bepalend is voor het effect dan de totale hoeveelheid én waar het vermelden van de sterkte in percentages al geruime tijd is ingeburgerd, bijvoorbeeld bij Natriumchloride 0,9%, wordt vermelding van procenten in de naam nog steeds aanvaard. Voorbeeld Acebutolol Acebutolol Handelsvergunninghouder of merknaam 200 mg tabletten Acebutolol Deze naam is toegestaan. Het getal 200 mg in de naam klopt met de feitelijke situatie. Wel zal elders op de verpakking (en ook in de samenvatting van de productkenmerken en in de bijsluiter) nog vermeld moeten worden dat het HCl-zout verwerkt is ( een tablet bevat acebutolol-hcl overeenkomend met 200 mg acebutolol ). (zie hoofdstuk 3.2) Voorbeeld Perindopril (innovator Coversyl 2 mg) Perindopril Handelsvergunninghouder of merknaam 2 mg tabletten perindopril tert-butylamine Deze naam is toegestaan. De verwijzing naar de werkzame stof dient bij voorkeur te corresponderen met de sterkte zoals uitgedrukt in de naam. Het product bevat in werkelijkheid 2 mg perindopril tertbutylamine, en niet 2 mg perindopril base. Hoewel de naam in de eerste regel suggereert dat 2 mg College ter beoordeling van geneesmiddelen 12

base aanwezig is, is deze naam wel toegestaan. Volledige vermelding van de zoutvorm in de productnaam is in principe wel correct, maar in veel gevallen niet noodzakelijk omdat deze geen invloed heeft op het therapeutisch effect. Bovendien maakt opname van de zoutvorm in de productnaam de productnaam onnodig lang, wat niet de voorkeur heeft van het College. Voorwaarde is wel dat de zoutvorm in de buurt van de productnaam op de verpakking wordt vermeld conform beleidsdocument etikettering (zie hoofdstuk 3.2). Perindopril tertbutylamine Handelsvergunninghouder of merknaam 2 mg tabletten perindopril tertbutylamine** Deze naam is toegestaan. De naam wordt in de zoutvorm gedeclareerd, omdat er in dit geval meerdere zouten van dezelfde base geregistreerd door de firma. Om onderscheid te kunnen maken, is het toegestaan om het zout in de productnaam op te nemen. Voor de volledigheid wordt opgemerkt dat het omrekenen op de hoeveelheid base hier niet acceptabel is, omdat dit tot een decimale breuk in de sterkteaanduiding leidt en ook de relatie met de innovator-sterkte onduidelijk wordt. Daarom dient in situaties zoals bij perindopril tertbutylamine bevattende producten bij voorkeur een fantasienaam gekozen te worden. Perindopril Handelsvergunninghouder of merknaam 1,6789 mg tabletten perindopril (als tertbutylamine zout) Deze naam is niet toegestaan. Het omrekenen op de hoeveelheid base leidt hier tot een ongewenste decimale breuk in de sterkteaanduiding. Bovendien wordt de relatie met de innovator-sterkte onduidelijk. Voorbeeld Amlodipine Amlodipine (als maleaat) Handelsvergunninghouder of merknaam 5mg tabletten amlodipine** Deze naam is toegestaan. Voorwaarde is dat elders op de verpakking (en ook in de samenvatting van de productkenmerken en in de bijsluiter) vermeld wordt dat de maleaat-verbinding verwerkt is ( een tablet bevat amlodipinemaleaat overeenkomend met 5 mg amlodipine). Fantasienaam 5 mg tabletten amlodipinemaleaat overeenkomend met 5 mg amlodipine Deze naam is toegestaan. Indien de handelsvergunninghouder bovenstaande benaming niet wenst, kan hij uitwijken naar een fantasienaam, zoals bij het innovatorproduct. De gebruikte verbinding is nu alleen niet meer direct uit de naam af te leiden. In die gevallen dat dezelfde handelsvergunninghouder producten met verschillende verbindingen van amlodipine heeft geregistreerd, wordt daarom extra verduidelijking op de tweede regel noodzakelijk geacht. College ter beoordeling van geneesmiddelen 13

7. Toevoegingen of kenmerken Bijzondere toevoegingen aan de fantasienaam of de algemene of wetenschappelijke naam zijn op basis van de regelgeving beperkt. Het kan echter wenselijk zijn om meer informatie te vermelden op de verpakking, omdat de patiënt zelf op basis van de verpakking een keuze maakt om het product te gebruiken. Daarom is het College in enkele gevallen bereid om andere dan de in de wet vermelde toevoegingen op de verpakking toe te staan, mits voldaan wordt aan de voorwaarden in dit hoofdstuk. Toevoegingen die niet-nederlands klinken, maar zéér ingeburgerd beschouwd worden, kunnen toegestaan worden door het College, mits deze aan de onderstaande aanvullende voorwaarden voldoen: De buitenlandse term mag niet als vervanging dienen voor informatie die als gevolg van de Geneesmiddelenwet verplicht op de verpakking opgenomen moet worden (en dus in het Nederlands). De buitenlandse term in de productnaam is in dit geval dus telkens slechts additioneel aan de informatie die vanwege bovenstaande wettelijke verplichting al zonder meer (en in het Nederlands) op de verpakking dient te staan. Een lezer die de buitenlandse taal niet machtig is, zal op deze wijze geen nadeel ondervinden. Anderstalige informatie kan aanvaardbaar zijn op voorwaarde dat deze informatie ook in het Nederlands op de verpakking vermeld staat vanwege verplichte vermelding uit hoofde van de Geneesmiddelenwet. In alle gevallen geldt tenslotte de voorwaarde dat de buitenlandse term in de productnaam geen verwarring mag oproepen. Indien hogere of lagere sterktes op de markt komen of van de markt gehaald worden, kan dit consequenties hebben voor toevoegingen van reeds goedgekeurde namen van bestaande producten. Afhankelijk van de situatie kunnen toevoegingen verwijderd of aangepast moeten worden. 7.1 De indicatie Voor niet-receptplichtige geneesmiddelen bestaat de mogelijkheid een zogenaamde verkorte indicatie (of in sommige specifieke gevallen extra informatie over het toepassingsgebied) elders op de verpakking op te nemen. Hiervoor is het document verkorte indicaties (MEB 21). Tevens kan een verzoek tot toevoeging van een verkorte indicatie aan deze lijst bij het College worden gedaan. Hoewel indicaties in principe niet meer toegestaan waren in de productnaam, wordt nu wel toegestaan dat een gedeelte van de indicatie wordt opgenomen in de productnaam onder de volgende voorwaarden: De indicatie is conform het beleidsdocument Verkorte indicaties. De farmaceutische vorm is onderdeel van de naam (dus wel maagtabletten, geen maagzuurremmer) Hoewel een fantasienaam in principe een naam zonder algemene betekenis zou moeten zijn, verzet het College zich er niet tegen indien er toch een zekere correlatie tussen de fantasienaam en de toepassing bestaat. Uiteraard dient deze correlatie dan niet misleidend te zijn. Een naam als Imigran (bij migraine) is in dit kader acceptabel. 7.2 Speciale leeftijdsgroepen Indien een farmaceutisch product uitsluitend voor gebruik door een bepaalde leeftijdsgroep bestemd is, dan dient de aanduiding van die leeftijdsgroep aanvullend te worden vermeld op de verpakking (zie herziene Richtlijn 2001/83/EG). Deze informatie dient echter niet in de naam te worden opgenomen. De leeftijdscategorie dient zo nauwkeurig mogelijk te worden vermeld. Een minder nauwkeurige vermelding, bijvoorbeeld voor kinderen of junior, acht het College slechts aanvaardbaar indien College ter beoordeling van geneesmiddelen 14

elders op de verpakking de leeftijdsgroep nader wordt omschreven bijvoorbeeld voor kinderen van 1 tot 8 jaar. Het College is van oordeel dat het noemen van de leeftijdsgroep slechts gewenst is indien naast het product een ander product is geregistreerd, maar bestemd is voor een andere leeftijdsgroep. Met dit beleid wordt voorkomen dat bij alle producten waarbij geen onderzoek is verricht bij bijvoorbeeld kinderen, de toevoeging volwassenen op de verpakking vermeld zou worden. Zie voor meer informatie het beleidsdocument MEB-6 Etikettering van farmaceutische producten. 7.3 Gebruik van pre- en suffixen Indien het werkzame bestanddeel een prodrug of afgeleide is van een eerder geregistreerd werkzaam bestanddeel, is het gebruik van een bestaande naam met de toevoeging van een pre- of suffix (bijvoorbeeld het prefix pro ) niet toegestaan. Indien een product beschouwd wordt als een nieuw werkzaam bestanddeel dient voor dit product een andere productnaam gekozen te worden dan de goedgekeurde productnaam van het oorspronkelijke werkzame bestanddeel. 7.4 Afkortingen en getallen Het College spreekt de voorkeur uit om geen afkortingen te hanteren. Indien er verwarring kan optreden ten opzichte van afkortingen die een farmaceutisch-wetenschappelijke betekenis hebben (bijvoorbeeld SC, HP, IE, IM, CR) zal het College de afkorting niet toestaan. Het gebruik van getallen in de naam van een product, anders dan deel uitmakend van de sterkte, kan tot verwarring leiden met de sterkte en de toediening instructies en is daarom niet toegestaan. Ook niet als onderdeel van de naam van de handelsvergunninghouder. Uitzondering hierop is de functionele toevoeging van een combinatie van getallen en letters die al lange tijd als zodanig ingeburgerd is en die onmisbaar is om verwarring te voorkomen, zoals bij vitamines (bijvoorbeeld Vitamine D3). 7.5 Overige toevoegingen Toegestane toevoegingen: Toevoeging verbindingsstreepje (- of hyphen) symbool of TM Kit" "Combinatieverpakking Bijzonderheden Toegestaan. Toegestaan in de naam, bij de vermelding van de naam op de verpakking en in de patiëntbijsluiter. In de Samenvatting van de Productkenmerken is de toevoeging van deze symbolen niet toegestaan, zie het document van de werkgroep op Europees niveau Quality Review of Documents QRD. Op de handelsvergunning zullen dergelijke symbolen daarom niet worden vermeld. Toegestaan College ter beoordeling van geneesmiddelen 15

Toegestaan onder specifieke voorwaarden: "suikervrij" "glutenvrij" zonder conserveermiddel CFK-vrij Forte Mitis Extra Extra sterk. "cardio" "retard" "CR IV IM SC "Plus" "met citroensmaak", menthol, mint, spearmint etc. Easyhaler, Clickhaler, Turbohaler, Autohaler In het kader van gezondheidsvoorlichting zijn deze termen toegestaan. Overige soortgelijke vermeldingen van vrij van bepaalde stoffen zijn niet toegestaan. Toegestaan, mits de sterkte in kwantitatieve termen in de naam is opgenomen. Voorwaarde daarbij is wel dat er meerdere sterktes/farmaceutische vormen van het betreffende product geregistreerd zijn. Deze toevoegingen als claim om bepaalde eigenschappen te benadrukken is niet toegestaan. Aanduiding van de sterkte in alleen kwalitatieve termen is dus niet toegestaan. cardio is in het verleden toegestaan in verband met de praktische toepassing. Deze toevoeging is enkel toegestaan in combinatie met acetylsalicylzuur. Toegestaan mits het de farmaceutische vorm karakteriseert. Toegestaan mits het de toedieningsweg aanduidt. Toevoegingen om aan te geven dat het product een combinatie van twee of meer werkzame bestanddelen betreft, zijn toegestaan, mits beide bestanddelen in de naam genoemd worden. Plus als claim om bepaalde eigenschappen te benadrukken is niet toegestaan (zie hieronder). Toegestaan, mits het overeenkomstig is met de samenstelling van het product en het een neutrale smaakomschrijving betreft. Niet toegestaan zijn (smaak)sensaties, zoals Hot, Cool, Cool Mint, coolmint, Fresh, Fresh Mint, freshmint, etc., omdat deze beschouwd worden als wervend. Toegestaan, mits deze betrekking heeft op het inhaler apparaat zelf. Toevoegingen m.b.t. farmacologie van het product is niet toegestaan. College ter beoordeling van geneesmiddelen 16

Niet toegestaan: Toevoeging Instant, Quick "Combi" Comp Co- - -Plus Pro- Bijzonderheden Niet toegestaan, omdat instant en quick op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden als snel werkzaam of als direct toepasbaar. Dit kan verwarring geven. Niet toegestaan, omdat dit zowel een combinatieproduct als een combinatieverpakking kan suggereren. Kit of Combinatieverpakking is wel toegestaan voor combinatieverpakkingen. De toevoegingen aan de naam Co- en -plus (bijvoorbeeld Co-X en X plus) zijn niet toegestaan voor combinatieproducten als één van de werkzame bestanddelen van het betreffende combinatieproduct ook enkelvoudig op de markt is onder de naam X. Ook als een generiek het betreffende combinatieproduct op de markt wenst te brengen en het enkelvoudige product niet op de markt heeft, zal de toevoeging aan de naam Co- of Plus niet worden toegestaan. Plus is alleen toegestaan als beide bestanddelen in de naam genoemd worden. Niet toegestaan voor prodrugs en/of afgeleiden van bestaande producten (zie hoofdstuk 7.3) College ter beoordeling van geneesmiddelen 17

8. Bijzondere producten/situaties 8.1 Combinatieverpakkingen en combinatieproducten Combinatieverpakking: verpakking die meer dan één geneesmiddel bevat en onder één handelsnaam met één handelsvergunning op de markt wordt gebracht. De individuele producten zijn op zich qua kwalitatieve of kwantitatieve samenstelling verschillend en worden gelijk of na elkaar toegediend. In de naam van combinatieverpakkingen dienen de sterktes van de afzonderlijke producten te worden opgenomen. Het College heeft een sterke voorkeur om de farmaceutische vorm te vermelden in de naam bij combinatieverpakkingen. Indien beide producten dezelfde farmaceutische vorm hebben is het niet noodzakelijk de farmaceutische vorm te herhalen. Echter indien er sprake is van verschillende farmaceutische vormen, dienen alle farmaceutische vormen genoemd te worden. Op de buitenverpakking dient alleen de naam van het combinatieproduct vermeld te worden. Op de individuele componenten wordt ook de naam van het combinatieproduct vermeld met daaronder de stofnaam van wat er in de individuele component zit. Voorbeeld: RiseCaD 35 mg filmomhulde tabletten en 500 mg/880 IE bruisgranulaat Volledige productnaam combinatieverpakking: RiseCaD 35 mg filmomhulde tabletten en 500 mg/880 IE bruisgranulaat Primaire verpakking van de individuele componenten: RiseCaD Natriumrisedronaat 35 mg, filmomhulde tabletten RiseCaD Calcium/colecalciferol 500 mg/880 IE, bruisgranulaat Combinatieproduct: product met een combinatie aan werkzame bestanddelen in één en dezelfde farmaceutische vorm. De naam van een combinatieproduct dient voldoende te verschillen van de namen van de individuele actieve bestanddelen en productnamen van andere combinatieproducten. Bevat het product één of twee werkzame bestanddelen, dan is zoals reeds vermeld het opnemen van de sterkte(s) in de naam door het College zeer gewenst. Bij drie of meer werkzame bestanddelen ziet het College van deze voorkeur af. Bij combinatieproducten moet een volledige fantasienaam gebruikt worden of als er gerefereerd wordt aan de bestanddelen dan dient een verwijzing naar alle bestanddelen opgenomen te worden. De volgorde van de sterkte dient overeen te komen met de werkzame bestanddelen zoals hiernaar in de productnaam wordt verwezen. Voorbeeld: Calci-kit D3 500 mg/800ie/70mg Deze naam is niet toegestaan. Zoals uit de sterkte blijkt, bevat dit product 3 bestanddelen, te weten alendroninezuur met calcium en vitamine D3. Er wordt in de productnaam wel duidelijk verwezen naar de calcium en vitamine D3, maar niet naar de alendroninezuur, wat in dit preparaat het hoofdbestanddeel is. Voorbeeld: Alenca D3 70 mg/500 mg/800ie Deze naam is toegestaan. Dit product verwijst naar alle drie de actieve bestanddelen, te weten alendroninezuur, calcium en vitamine D3. Hierbij dient de volgorde van de sterktevermeldingen overeen te komen met de volgorde van de werkzame bestanddelen waarnaar in de naam wordt verwezen. College ter beoordeling van geneesmiddelen 18

8.2 Line extensions Voor een line-extension moet de productnaam hetzelfde zijn als die voor het al geregistreerde medische product. Het verschil tussen beide producten komt tot uiting in de benaming (dus farmaceutische vorm, sterkte en/of eventuele toevoegingen). 8.3 Generieken van centraal geregistreerde producten Een voorwaarde voor een generiek product van een innovatorproduct die geregistreerd is via een centrale procedure, is dat de productnaam gelijk is in alle lidstaten waar het product wordt aangevraagd, ongeacht de procedure die is aangevraagd voor de registratie van het product (MRP, DCP, CP). In lijn met de Richtlijn 2001/83/EC, kan de naam van een product zowel een fantasienaam zijn of een algemene of wetenschappelijke naam in combinatie met de naam van de handelsvergunninghouder of het (paraplu) merk. Hierbij dienen de algemene aanbevelingen voor productnamen in acht te worden genomen. Uitzondering op bovengenoemde voorwaarde zijn: Afwijken van de voorgestelde productnaam in één van de lidstaten is toegestaan, indien de voorgestelde naam is afgewezen of hiertegen bezwaar wordt gemaakt op grond van het merkenrecht in deze lidstaat. Dit moet afdoende worden aangetoond. Afwijken van de voorgestelde productnaam in één van de lidstaten is toegestaan indien de handelsvergunninghouder niet gelijk is in elke lidstaat en de handelsvergunninghouder in één of meer landen niet het (paraplu)-merk beheert. Bewijs dient te worden geleverd dat de handelsvergunninghouder het (paraplu)merk niet in eigendom heeft. 8.4 Parallelimport Het College heeft een voorkeur dat een parallelhandelsvergunning dezelfde naam hanteert als het Nederlandse referentieproduct om kans op verwarring te beperken. Als het Nederlandse referentieproduct een naam heeft die nog niet in lijn is met het vigerende naamgevingsdocument, kan dit conflicteren. In dat geval gedoogt het College een naam die niet in lijn is met het vigerende naamgevingsdocument. 8.5 Vaccins Indien een nieuw serotype toegevoegd wordt aan vaccins die bestaan uit verschillende serotypes, mag de oorspronkelijke fantasienaam behouden blijven. In dat geval wordt de naam van het vaccin gevolgd door het aantal serotypes aanwezig en de farmaceutische vorm. De omschrijving van de serotypes wordt weergegeven in de kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling, bijvoorbeeld: Fantasienaam X serotypes suspensie voor injectie. Bovenstaande is ook van toepassing indien verschillende antigenen toegevoegd worden aan een reeds bestaand product. Dit is vooral belangrijk indien beide vaccins tegelijk beschikbaar zijn op de markt, zodat onderscheid gemaakt kan worden tussen beide producten. 8.6 Biologische geneesmiddelen Indien er sprake is van wijzigingen in de productie van een biologisch geneesmiddel (bijvoorbeeld bij line-extensions) waardoor een nieuwe vorm van het product ontstaat en het oude vervangen wordt, wordt op een case-by-case basis besloten of de bestaande productnaam gehanteerd kan worden. Indien de eigenschappen van een bepaald product gewijzigd zijn (bijvoorbeeld door toevoeging van een adjuvans), kan een naamswijziging noodzakelijk zijn. College ter beoordeling van geneesmiddelen 19

8.7 Radiofarmaca Ontheffing van hantering van de Nederlandse taal is toegestaan voor de radiofarmaca en voor geneesmiddelen waarvoor het College (bij zeer hoge uitzondering) ontheffing heeft verleend om een etiket in de Nederlandse taal aan te brengen. In deze gevallen zou de buitenlandse naam op het etiket namelijk afwijken van de naam in het Nederlands, hetgeen tot verwarring zou kunnen leiden en daarom ongewenst is. College ter beoordeling van geneesmiddelen 20