Code van goede praktijk voor emissiearme stalsystemen Philippe Van Overbeke 26 november 2010 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 2
Problematiek ammoniakemissie Waarom is een aanpassing nodig? Gevolgen voor mens en dier -Meer dan 90% van de uitstoot afkomstig uit landbouw waarvan 65% gerelateerd is met de stallen. -Emissieplafonds EU 3
Regelgeving -Soms ingewikkelde beschrijving (eigen aan wetteksten) -Ontbreken van illustraties -Nood aan praktijkbevindingen -Effectiever toepassen van regels 4
Hulpmiddel : code van goede praktijk Mogelijk gemaakt door ADLO in samenwerking met PIVAL Doelstellingen - Duidelijk - Gestructureerd - Zo compleet mogelijk - Illustraties ter verduidelijking - Gebaseerd op praktijkbevindingen 5
Aanpak 1) Opmaak enquête 2) Bedrijfsbezoeken 3) Metingen 4) Opmaak code 6
Bedrijfsbezoeken en Enquêtes Aantal bedrijven bezocht : 25 Enquête afnemen : zo gedetailleerd mogelijk Sommige bedrijven 2X bezocht om invloed van eerste raadgeving na te gaan 7
Bedrijfsbezoeken en Enquêtes Vb. enquête 8
Metingen Waarom zijn metingen nodig? -Praktijkbevindingen kunnen staven met cijfermateriaal (Indicatieve metingen!) -Opvallende meetresultaten kunnen bezoek sturen Wat, waar en hoe wordt er gemeten? NH 3, H 2 S Hok, controlegang, luchtwasser GasBadge pro, itx multigas monitor, innova VB Meetverslag 9
Praktijkbevindingen gebaseerd op indicatieve metingen Vaststellingen ivm het binnenklimaat Stalsysteem Locatie in de stal Winter-zomer 10
Praktijkbevindingen gebaseerd op indicatieve metingen Vaststellingen ivm de efficiëntie van luchtwassystemen Prima! 11
Praktijkbevindingen gebaseerd op indicatieve metingen Vaststellingen ivm de efficiëntie van luchtwassystemen 12
Hoofdstuk 4: De werking en gebruik van ammoniakreducerende technieken 1. Algemeen 2. Mestkanaal met schuine wanden 3. Waterkanaal met schuine wanden 4. Dichte vloeren 5. Luchtwassystemen 6. Praktijkbevindingen gebaseerd op indicatieve metingen 13
Hoofdstuk 5: Het gebruik van emissiearme stalsystemen Algemeen Biggenopfok Kraamhokken Dek- en drachtafdeling Vleesvarkens 14
Aanpak per systeem Technische vereisten Tekening stalsysteem Aanwezige emissiereducerende technieken Praktijkervaringen en aanbevelingen Pluspunten en aandachtspunten 15
Voorbeeldstal V-4.7 V-4.7: Mestkelders met water- en mestkanaal, de laatste met schuine putwanden en met andere dan metalen driekantroosters Combinatie van hoofdstukken : 4 Werking en gebruik van ammoniakreducerende technieken 5 Het gebruik van emissiearme stalsystemen 6 Mestafvoer en mestopslag 16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 33
Mest- en waterkanalen 34
Mest- en waterkanalen Waarom schuine wanden? 35
!
!"!
Belang van materiaalkeuze Mest- en waterkanalen Belangrijk dat wanden zeer glad zijn. Verschillende opties : betonnen wanden, gecoate betonnen wanden en kunststofwanden. Schuine wanden moeten bestand zijn tegen de chemische inwerking van mest. Afgeraden om betonnen schuine wanden ter plaatse te storten. 39
Belang van constructie Mest- en waterkanalen Schuine wanden geleverd in zowel prefab stukken als in aparte schuine platen 40
Belang van constructie Mest- en waterkanalen Wanden kiezen die aangeschuind op de bouwplaats worden geleverd. Rekening houden met het zetten van de stal => rekbare kit. Wanden moeten tegen druk van volledig gevuld kanaal bestand zijn. 41
Mest- en waterkanalen Belang van hokinrichting en het mestgedrag Te brede waterkanalen => verkeerde geleiding luchtstroom. Indien mestkanaal zonder schuine wanden maximum niet overschrijdt, af te raden schuine wanden te zetten Het waterkanaal bedekt met kunststofrooster en mestkanaal bedekt met een metalen driekantrooster. 42
Belang van reiniging Mest- en waterkanalen Mestkanaal dient na elke ronde afgelaten en gereinigd te worden. Aangekoekte mest op de wanden => meer ongedierte. Waterkanalen mogen nooit droog staan => minstens 10cm water. 43
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 44
Dichte vloeren 45
Dichte vloeren Twee hokuitvoeringen mogelijk: Uitgevoerd met gedeeltelijk rooster, vooraan dichte vloer. Achterin bevindt zich het mestkanaal. Uitgevoerd met in het midden een bolle vloer. Aan de voorkant waterkanaal en achteraan een mestkanaal. 46
Belang van materiaalkeuze Dichte vloeren Afweging tussen beloopbaarheid en mestaanhechtbaarheid. 47
Dichte vloeren Belang van constructie en hokinrichting Verkies bolle vloer boven hellende vloer. Het ventilatiesysteem moet combineerbaar zijn met de bolle vloeren. Vloerverwarming verwerken in de bolle vloer =>mogelijkheid tot warmterecuperatie 48
Dichte vloeren Belang van reiniging en het mestgedrag Vloerverwarming verwerken in de bolle vloer =>mogelijkheid tot warmterecuperatie. Reinigen dient na elke ronde grondig te gebeuren Anders =>Stofgehaltes stijgen door opdrogend vuil. =>Mest op bolle vloer => zeer glad =>pootgebreken. =>Opgedroogde mest => moeilijk te verwijderen. 49
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 50
Mestafvoer en mestopslag 51
2 mogelijkheden Mestafvoer en mestopslag 1) Mestafvoer naar een diepe mestkelder Een diepe mestkelder => complexere opbouw van de stal. Mestkanaal elke ronde via een andere afsluiter af te laten. Overloop laten toekomen onder mestniveau. 52
Mestafvoer en mestopslag 2) Mestafvoer via een rioleringssysteem Systeem gebaseerd op vacuümwerking Na het reinigen kanaalleidingen volledig gevuld met reinigingswater Buizen, die langs ene kant doorlopen tot centrale leiding, langs andere kant laten doorlopen tot buiten de stal. 53
Mestafvoer en mestopslag 2) Mestafvoer via een rioleringssysteem Zeer lange kanalen => kanaal via gemetste muurtjes opsplitsen. Afvoeropeningen om de 5 à 6 m volstaan. Hoe verder afvoeropening van de centrale afvoerbuis ligt, hoe groter de afvoeropeningen. 54
Mestafvoer en mestopslag 2) Mestafvoer via een rioleringssysteem Controle op vloeistofdichtheid vóór het betonstorten => vullen van de afdelingsleiding met water. De helling van de buizen moet 0.3% zijn. Lekkages voorkomen => alle aansluitingen mestdicht gemaakt, maar ook luchtdicht. 55
Mestafvoer en mestopslag Overloop Verplicht! Enkel in noodgevallen. Voorzien van een stankafsluiter (siffon). 56
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 57
Afsluiters voor mest- en waterkanaal Afsluiters tijdens de bouw testen met water in het kanaal. Vast positioneerbare afsluiters gebruiken. De varkens mogen geen hinder ondervinden van de afsluiters =>In de hokken geen uitstekende onderdelen. 58
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 59
Mestopslag Ruimte boven de mestvloeistof niet volledig van de lucht afsluiten. Voldoende ventilatie en verluchting voorzien tijdens het mixen. Nooit alleen een mestopslagruimte betreden. 60
Inhoudstafel Inleiding Mest- en waterkanalen Dichte vloeren Mestafvoer en mestopslag Afsluiters voor mest- en waterkanaal Mestopslag Luchtwassystemen Conclusie 61
Luchtwassystemen Biologische en chemische. Nageschakelde techniek. Stalinrichting niet wijzigen. Centrale afzuiging. Luchtwassers zoals beschreven in S1 en S2 niet specifiek ontwikkeld ifv geurreductie. 62
Luchtwassystemen Belang van constructie Grootte wasoppervlak afhankelijk van aantal en soort gehuisveste dieren en soort pakkingsmateriaal. Tijd waarin lucht passeert door waspakket van groot belang => biologisch => langere verblijftijd => dikker pakket. Chemische + biologische wasser chemisch systeem =>70% reductie biologisch systeem (+eventueel stofvanger) => geur (en stof) verwijderen. 63
Luchtwassystemen Belang van onderhoud Onderhoudscontract! Wasser driemaandelijks of na visuele boordeling grondig reinigen. Droge plekken op waspakket => wasser werkt niet meer. Regelmatig de sproeikoppen controleren. Opletten voor verzakkingen van waspakket. 64
Luchtwassystemen Belang van onderhoud Biologische wasser Opstarttijd bij biologische luchtwassers. Belangrijk om de bacteriën continu te voeden met ammoniakrijke lucht zodat ze niet afsterven Op tijd waswater vervangen Chemische wasser Ammoniak omgezet in ammoniumzouten. Deze zullen zich afzetten op waspakket => verstoppingen Op tijd waswater vervangen Opletten met reiniging! 65
Conclusie Emmisiearme technieken kunnen pas efficiënt werken mits : Goede dimensionering Goede afwerking Goed gekozen materialen Goed management En vooral : tijdige en grondige reiniging! 66
Bedankt voor uw aandacht Contact: Philippe Van Overbeke 09/272.28.14 Philippe.vanoverbeke@ilvo.vlaanderen.be 26 november 2010 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij