Petra Delsing algemeen directeur

Vergelijkbare documenten
CBR jaarverslag ,5. Rijgeschiktheid. Rijbewijs halen Lees hier het volledige jaarverslag +3 % +2 % Rijtesten afgenomen

Inhoud. Voorwoord. Inhoud. Profiel CBR5. Kerncijfers. Producten en diensten. Theorie. Rijvaardigheid CCV. Rijgeschiktheid.

871 rijscholen hebben de vragenlijst ingevuld 2019 voor het eerst ook niet-bovag leden geënquêteerd 22% respons, BOVAG-leden 33%. 8% respondenten ook

Kwartaalcijfers Voorlopige kwartaalcijfers, wijzigingen voorbehouden. Definitieve cijfers worden gepubliceerd in het jaarverslag.

Kwartaalcijfers Voorlopige kwartaalcijfers, wijzigingen voorbehouden. Definitieve cijfers worden gepubliceerd in het jaarverslag.

Kwartaalcijfers Voorlopige kwartaalcijfers, wijzigingen voorbehouden. Definitieve cijfers worden gepubliceerd in het jaarverslag.

Examens bus en vrachtauto veranderen per 8 september 2008

Hallo mogen wij ons even voorstellen

Jaarverslag Jaarverslag 2012

STICHTING VAMEX JAARVERSLAG 2018

SAMENVATTING VAMEX JAARVERSLAG 2017

Special invoering Richtlijn vakbekwaamheid

SAMENVATTING JAARVERSLAG 2014 STICHTING VAMEX

Openbare internetconsultatie van 2 juni 2016 tot en met 3 juli 2016

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Tweede Kamer der Staten-Generaal

SAMENVATTING VAMEX JAARVERSLAG 2016

Het rijbewijs na implementatie van de derde Europese rijbewijsrichtlijn

Het rijbewijs na implementatie van de derde Europese rijbewijsrichtlijn

Bijlage 1 bij brief CDS : Praktijkexamens

Het besturen van een voertuig na een TIA of beroerte

Zijn uw chauffeurs al bezig met de verplichte nascholing?

Met een handicap veilig achter het stuur

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De directie van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR),

Chauffeursdag/ Schadepreventie (N94)

Inhoud. Voorwoord. Profiel CBR. Producten en diensten. Theorie. Rijvaardigheid CCV. Rijgeschiktheid. Organisatie. Personeel.

Examen doen voor de brommobiel

Jaarverslag 2011 CBR Jaarverslag 2011

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds CBR Tarieven 2018, Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Wees wijs. Haal met CBR RIS Gecertificeerde VERKEERSSCHOOL VAN MAAREN snel en veilig je rijbewijs!!!

Je rijbewijs halen, ook als je autisme of ADHD, hebt. Het Kan!

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De directie van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR),

BUS (RIJBEWIJS D) Zorgeloos rijden Zorgeloos begeleiden Zorgeloos opleiden. Klompenmakerstraat JJ Velserbroek Tel:

CBR en rijgeschiktheid

Rijgeschiktheid. Domus Medica 27 mei 2013 Ruud Bredewoud

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De directie van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR),

SAMENVATTING JAARVERSLAG 2013 STICHTING VAMEX

1.6 De rijschool zorgt voor een adequate en voor de leerling inzichtelijke rapportage van de leervorderingen.

INFORMATIE RIJ-OPLEIDING

Certificeringssysteem voor rijinstructeurs bestuurder voorrangsvoertuig

Europese Richtlijn vakbekwaamheid -basiskwalificatie

T-rijbewijs. Informatiebijeenkomst opleiders

2toDrive. Proef begeleid rijden. Rijlessen voor 16.5 jarigen per 1 november 2011 van start! Autorijschool PVE Schönbergweg GT Almere

MEEST GESTELDE VRAGEN RICHTLIJN VAKBEKWAAMHEID Code 95

Welkom opleiders CDE. Mei / juni CCV is een zelfstandig onderdeel van het CBR en is hét examenhuis voor de sector transport en logistiek

Bijlage 2 bij brief CDS : Rijgeschiktheid

Het rijbewijs voor motor en motorscooter. Het rijbewijs voor motor en motorscooter maart

Examen doen voor de brommobiel

Vraag 1 Bent u bekend met de uitzending van Kassa over de misstanden bij rijscholen? 1

Vernieuwen voor betaalbare kwaliteit

Verkeerschool Kees de Vaan Grote Kerkstraat BB Wijk en Aalburg Tel Fax

SAMENVATTING VAMEX JAARVERSLAG 2017

HET AUTORIJBEWIJS. De praktijk

PRAKTIJKEXAMEN. Hoe kom je op de site van het CBR? Ga op het internet naar de site :

Examen doen voor de brommobiel

Informatie folder 2015 Rijbewijs C1- C- E

Examen doen voor het bromfietsrijbewijs Informatie over het theorie- en het praktijkexamen

Ben jij al bezig met je verplichte nascholing?

Examen doen voor het bromfietsrijbewijs

SAMENVATTING JAARVERSLAG 2015 STICHTING VAMEX

Jaarverslag Examenbureau Inburgering PIBLW-Reintegratie

Vakbekwaamheid van beroepsbestuurders voor personenvervoer

Informatiebijeenkomst voor CCV opleiders over de gevolgen van het theorie-examen nieuwe stijl: itec

Plan van Aanpak Uitbreiden en op orde krijgen van de medische besliscapaciteit. 9 Juli 2019

Examen doen voor de brommobiel

Algemene voorwaarden behorende tot de open dag Bergen op Zoom

het rijbewijs en de rij-examens. De meeste veranderingen

Antwoorden CBR op vragen van ZEMBLA

Vier keer gezakt... dan een onderzoek rijvaardigheid

Proef Begeleid Rijden: Wat vindt de rijschoolbranche?

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Examen doen voor het bromfietsrijbewijs. Informatie over het theorie- en het praktijkexamen

Rapport. Openbaar Verzoekschrift betreffende een klacht over een gedraging van de Stichting Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) uit Rijswijk

Gratis proefles. Mercedes-Benz DrivingAcademy De rijopleiding voor de nieuwe generatie

Invoering derde rijbewijs richtlijn

Toezicht RDW op IBKI

Jaarverslag Vernieuwd rijexamen. Te land, te water, in de lucht

Nieuwe regels voor het rijbewijs C. Voor bestuurders van een vrachtauto

Je eerste rijles? Natuurlijk BIJ BLOM!

Roadmap CO-certificering. In heldere stappen voldoen aan de nieuwe CO-certificering

Eerste resultaten invoering bromfietspraktijkexamen

Jaarverslag exameninstelling Inburgeringsexamen

Een onderzoek naar de handelwijze van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).

Nieuwe regels voor het rijbewijs. Het rijbewijs na implementatie van de derde Europese rijbewijsrichtlijn

HET AUTORIJBEWIJS. Als je op examen gaat heb je nodig: Legitimatie (paspoort of identiteitskaart). Bevestiging van de reservering (niet verplicht).

Nieuwe regels voor het rijbewijs. Het rijbewijs na implementatie van de derde Europese rijbewijsrichtlijn

Antwoorden ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op vragen van ZEMBLA

Autorijden. na een ziekte of met een handicap

Algemene voorwaarden behorende bij de les overeenkomsten rijschool Regio 040

Achtergrond, inhoud en consequenties

Rapport. Datum: 18 augustus 2006 Rapportnummer: 2006/286

smithuijsen] winters &> ADVOCATEN de vries J

Informatie voor CCV opleiders over itec: het theorie-examen nieuwe stijl

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Regeling Tarieven CBR 2017, Stichting Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen

Het rijbewijs voor motor en motorscooter

B In wordt in de aanhef "de categorie B" vervangen door: de categorieën B en T.

Jaarverslag 2009 Verantwoorde mobiliteit. CBR

Artikel III van het Tijdelijk Besluit begeleid rijden komt te luiden:

Jaarverslag Praktijk Examenbureau Inburgering

Transcriptie:

Jaarverslag 2018

Voorwoord 2018 was een jaar met twee gezichten. Aan de ene kant hebben we behoorlijke slagen weten te maken in de modernisering van onze processen en het verbeteren van de klantbediening. Aan de andere kant kwam ons streven om klanten snel en goed van dienst te zijn onverhoopt in de knel, door aanhoudende drukte aan het examenfront in de eerste helft van het jaar en door de transitie aan de medische kant. Daarnaast eiste de aangescherpte regelgeving op verschillende terreinen (AVG, BIR) onze bijzondere aandacht. We hebben in 2018 veel nieuwe medewerkers aangenomen om snel in te kunnen spelen op de stijging van het aantal rijexamens en de toename van het aantal ouderen dat deelneemt aan het verkeer. De toename van het aantal medische beoordelingen die daaruit logischerwijs volgt, zorgde voor extra druk op de divisie Rijgeschiktheid, die in het verslagjaar stapsgewijs een omvangrijke vernieuwingsoperatie van het administratieve systeem rond de Gezondheidsverklaring doorvoerde. Het oude systeem was verouderd en storingsgevoelig en dringend toe aan vervanging. Tevens zijn wij het medische beoordelingen proces aan het verbeteren op snelheid en inzichtelijkheid voor de klant. Dat gaat niet zonder slag of stoot. De implementatie van het nieuwe ICT-systeem (OPUS) waarmee we onze klanten sneller en beter duidelijkheid willen geven over hun geschiktheid om te rijden, is in 2018 gestart. Alleen duurt de invoering en de complexe situatie met twee operationele systemen wel langer dan gepland. Dat heeft gevolgen voor onze klanten én onze interne organisatie. Zo hebben we eind 2018 een grotere werkvoorraad bij medisch en zijn de wachttijden voor klanten opgelopen. Een effect dat wordt versterkt door de toegenomen drukte in aanvragen en het gebrek aan capaciteit door schaarste op de arbeidsmarkt. Met extra capaciteit proberen we dat in goede banen te leiden. En daar waar klanten in de knel kwamen omdat ze voor hun werk afhankelijk zijn van hun rijbewijs, zetten we ons in om een passende oplossing te vinden. Kosten noch moeite zijn hierbij gespaard. Ondanks deze extra uitgaven hebben we het verslagjaar financieel kostendekkend kunnen afsluiten. Dit mede door de in april afgesloten cao, waarin het aantal ouderendagen flink is verminderd en meer in lijn is gebracht met gangbare verlofregelingen. Eind 2018 zijn de reserveringstermijnen bij de praktijkexamens verbeterd. Incidenteel wordt de norm nog niet gehaald. Verwacht wordt dat de drukte nog wel tot het najaar 2019 aan kan houden (mede vanwege seizoeneffecten). Verder informeren we sinds 2018 vanuit onze nieuwe missie Veilig thuiskomen. Door informeren, toetsen en monitoren onze klanten actief op weg naar een veilige verkeersdeelname. In juli konden we in dit kader onze totaal vernieuwde CBR-website presenteren. Hiernaast hebben we in zes maanden, via een uitgebreide social-mediacampagne op Facebook en Instagram, meer dan 40 procent van alle Nederlandse jongeren bereikt met een serie rijbewijstips en is de vernieuwde Rijschoolzoeker gelanceerd. Ook heeft de portal Mijn CBR een flinke facelift ondergaan. Vernieuwing en verbetering van onze processen streven we na in de volle breedte van onze organisatie en in de samenwerking met onze stakeholders. Onze strategie is niet alleen gericht op de beoordeling van weggebruikers, maar ook op het proactief informeren en het monitoren van het rijgedrag in het belang van de verkeersveiligheid. Dit sluit aan bij de technologische ontwikkelingen en de ambities vanuit de politiek om de verkeersveiligheid te verbeteren. In het verslagjaar zijn verschillende innovaties op dit vlak gestart, zoals een pilot met datamonitoring in auto s, de voorbereidingen voor het eerste rijexamen van een zelfrijdend voertuig en het verkennen van de mogelijkheden die de digitale wereld kan bieden bij de beoordeling van examenkandidaten.

De vernieuwing bij de divisie Rijgeschiktheid betekent wél dat we afscheid moeten nemen van een aanzienlijk aantal medewerkers. In 2018 hebben we veel aandacht besteed aan een goede begeleiding van deze groep op weg naar een nieuw perspectief. Ook bieden we een goed sociaal plan. Onze inspanningen om het verzuim te verlagen, wierpen in het verslagjaar vruchten af; het neemt af. En dat in een jaar waarin het alle hens aan dek was voor medewerkers door de hele organisatie. We zijn daarom ook trots op onze collega s, die dag in dag uit betrokken en met oog voor de klant hun werk doen. Een woord van dank en waardering willen we tot slot ook richten aan financieel directeur René Verstraeten, Raad van Toezicht voorzitter Gerlach Cerfontaine en Raad van Toezicht lid Paul Butzelaar, die allen in 2018 terugtraden. Zij hebben de afgelopen acht jaar zij aan zij mede vormgegeven aan een eigentijdse organisatie, die anno 2019 kan voorsorteren op de toekomst. Petra Delsing algemeen directeur

Voorwoord Inhoud Profiel CBR Kerncijfers Strategie 2018-2022 Producten en diensten Theorie Rijvaardigheid CCV Rijgeschiktheid Organisatie Klachtbehandeling Vijfjaarlijkse evaluatie Bescherming persoonsgegevens (AVG) P&O Inkoop en facilitaire zaken Informatievoorziening Governance Raad van Toezicht Financiën IT Programma Rijgeschiktheid Kpi s HRM Vijfjaarlijkse wettelijke evaluatie Besturing CBR Samenstelling Raad van Toezicht Contacten ministerie Speciale commissies Raad van Toezicht Gebruikersraad Ondernemingsraad Taken en bevoegdheden van de diverse partijen Samenstelling raad van toezicht, OR en directie In-control-statement 2018 Financiële resultaten en vooruitzichten Jaarrekening 2018

Profiel CBR Het beoordelen van de rijvaardigheid en de medische geschiktheid van bestuurders, en van de vakbekwaamheid van professionals in de sector transport en logistiek: dat is de taak waarmee het CBR door de minister van Infrastructuur en Waterstaat is belast. Zo stimuleert het CBR de mobiliteit van de individuele burger en levert het een significante bijdrage aan de verkeersveiligheid in het Nederland van vandaag en morgen. Daarbij streeft het naar een vlotte, klantvriendelijke en professionele dienstverlening. Het CBR is een landelijke organisatie met een hoofdkantoor in Rijswijk en examenlocaties in het land. Bij het CBR zetten ruim 1.600 professionals zich dagelijks in om ervoor te zorgen dat iedereen veilig kan deelnemen aan het verkeer. Dat doen we door verkeersexamens af te nemen, de vakbekwaamheid van beroepschauffeurs te beoordelen én door te toetsen of een bestuurder geestelijk en lichamelijk in staat is om veilig te rijden. We verbeteren en vernieuwen onze producten en processen voortdurend, om de samenleving het best mogelijke product te bieden tegen een maatschappelijk aanvaardbare prijs. We voegen nieuwe specialismen aan het pakket toe om van het CBR hét exameninstituut op mobiliteitsgebied te maken. Interactie met kandidaten, rijscholen en partners is hierbij van steeds groter belang. Zo werken we bij het CBR samen aan een verkeersveilig en mobiel Nederland. Want iedereen wil veilig thuiskomen. Vanuit de nieuwe missie wil CBR een krachtiger rol spelen op het gebied van de verkeersveiligheid. Naast toetsen onze kerntaak gaan we onze klanten actiever informeren en verkennen we de mogelijkheden van monitoring. Activiteiten De kernactiviteiten van het CBR zijn: Theorie- en praktijkexamens afnemen van motorrijders, automobilisten en bromfietsers. Beroepsexamens afnemen van aanstaande en ervaren professionals in wegvervoer, binnenvaart en logistiek, evenals de theorie-examens van beroeps- en privévliegers. Verplichte nascholingscursussen certificeren voor goederen- en personenvervoerchauffeurs en toezicht houden op de uitvoering van deze cursussen. De lichamelijke en geestelijke geschiktheid van bestuurders beoordelen en de eventueel voor hen benodigde aanpassingen aan het voertuig. De rijgeschiktheid of rijvaardigheid van bestuurders onderzoeken bij een vermoeden van ongeschiktheid, bijvoorbeeld na een verkeersovertreding. Educatieve maatregelen opleggen, onder andere op het gebied van alcohol en verkeer. Samenwerking Het CBR werkt nauw samen met een groot aantal partners op het gebied van de verkeersveiligheid: Samen met brancheorganisaties BOVAG, FAM en VRB overlegt het CBR regelmatig over lopende activiteiten en nieuwe ontwikkelingen. In het Overlegorgaan Verkeersveiligheid en de Regionale Organen Verkeersveiligheid denkt het CBR mee over de nationale verkeersveiligheid. Met een actieve rol in CIECA (de internationale organisatie van exameninstituten) draagt het CBR bij aan de harmonisatie van regels en richtlijnen in de Europese Unie. Het CBR onderhoudt intensieve contacten met de politie over de bestuursrechtelijke aanpak van bestuurders die gevaarlijk rijgedrag vertonen. Het CBR heeft samenwerkingsovereenkomsten met de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, de Cito Groep en Researchlab Automated Driving van de TU Delft. Op structurele basis ondersteunen deze organisaties elkaar bij het onderzoeken en ontwikkelen van initiatieven die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de verkeersveiligheid. Het CBR werkt nauw samen met een groot aantal partners op het gebied van de verkeersveiligheid. Deze zijn verenigd in de Gebruikersraad. De Gebruikersraad bestaat uit

vier subraden, waarin de verschillende ketenpartners per aandachtsgebied zijn vertegenwoordigd: de Klantenraad, de Geschiktheidsraad, de Opleidingsraad en de Logistiek-, Transport- en personenvervoerraad (LTP). Al 15 jaar is er een hecht samenwerkingsverband tussen de afdeling neuropsychologie van de Rijksuniversiteit Groningen en het CBR. Bij deze afdeling bevindt zich de enige leerstoel rijgeschiktheid die Nederland rijk is. De leerstoel is ingesteld door het CBR. Met de leerstoel wil het CBR bereiken dat er een betere wetenschappelijke basis komt voor medische vraagstukken in het verkeer. Onderzoeks- en kenniscentrum voor de kwaliteit van examinering en certificering RCEC onderzoekt op regelmatige basis de voorspelbaarheid van de CBR theorie-examens. RCEC kijkt daarbij of mogelijk is zonder kennis het theorie-examen met een voldoende af te leggen. Op basis van deze onderzoeken zijn al veel aanpassingen in de examens doorgevoerd.

Kerncijfers 2018 2017 Theorie-examens motor, personenauto en bromfiets 677.455 671.812 Praktijkexamens motor, personenauto, aanhangwagen, bromfiets en brommobiel 543.387 536.929 Tussentijdse toetsen 95.788 92.871 Nader onderzoeken rijvaardigheid 22.599 22.257 Examens professionals praktijk en theorie 158.624 153.461 Nader onderzoeken examens professionals 433 235 Gevolgde nascholingsuren i.v.m. code 95 172.819 158.737 In behandeling genomen aanvragen medische geschiktheid (GV s) 617.123 * 601.165 Onderzoeken rijgeschiktheid na melding politie 7.422 6.392 Cursussen (educatieve maatregelen) 10.976 11.490 Klachten 3.343 2.302 Telefoongesprekken klantenservice incl. CCV 645.811 556.553 Personeel (per jaareinde) 1.151 fte 1.098 fte Omzet (in miljoenen euro s) 154,9 148,3 Netto resultaat (in duizenden euro s) 14 (2.811) Eigen vermogen (in duizenden euro s) 13.402 13.469 * Exclusief ca. 20.000 GV s scanvoorraad ( ) = negatief

Strategie 2018-2022 Veilig thuiskomen, dat wil iedereen. In het streven naar verkeersveiligheid is het CBR een unieke schakel. We richten ons op de mens achter het stuur. Deze wil overal kunnen gaan en staan en tegelijkertijd veilig thuiskomen. Dat is geen vanzelfsprekendheid. Bovendien gaat er de komende tien jaar op het gebied van de rijveiligheid naar verwachting veel veranderen. De vraag daarbij is of mensen in staat zijn om alle technologische innovaties bij te benen. En houdt de techniek voldoende rekening met de mens? Het CBR speelt als publieke dienstverlener graag in op die veranderingen. Daarom hebben we in 2017 een nieuwe strategische koers, met bijbehorende missie en visie, ontwikkeld voor de jaren 2018-2022. Centraal hierin staat een krachtiger rol voor het CBR op het gebied van de verkeersveiligheid. Naast toetsen onze kerntaak gaan we onze klanten actiever informeren en verkennen we de mogelijkheden van monitoring. Strategische benaderingen De geambieerde krachtige rol die het CBR claimt op het gebied van de verkeersveiligheid, krijgt vorm in drie strategische doelstellingen: Verhogen van de verkeersveiligheid: In het steeds complexer wordende verkeer gaan en staan wij voor de veiligheid van iedere verkeersdeelnemer. Waar drukte iedere dag een uitdaging is, zetten wij ons in voor het Borgen en waar mogelijk verhogen van de verkeersveiligheid. Verkeersveiligheid staat bij ons op één. Iedere dode of gewonde is er één te veel. Om de trend in het groeiend aantal verkeersslachtoffers te keren, is meer nodig dan het CBR op dit moment doet. Uit de cijfers komen twee belangrijke risicogroepen naar voren: de beginnende en de oudere bestuurder. Hiernaast is aandacht nodig voor rijbewijsbezitters die onvoorbereid worden geconfronteerd met nieuwe technologieën. Hoe kan het CBR, of een andere partij, de beginnende bestuurder beter begeleiden in hun rijcarrière, en weggebruikers ondersteunen bij veranderende geschiktheid en verkeersveilig gedrag? Daar is mogelijk meer voor nodig dan één momentopname. Wat meer is, gaan we onderzoeken, op verschillende momenten in de keten. De beschikbare kennis wordt ontsloten ten behoeve van de verkeersveiligheid. Actief informeren en begeleiden van klanten: De basis van onze dienstverlening blijft dat elke burger zich als klant door het CBR goed beoordeeld en behandeld voelt. Daarbovenop gaan we de kwaliteit en transparantie in de hele keten bevorderen. De klant moet zelf regie en verantwoordelijkheid kunnen nemen. Wij staan hierbij naast de klant en fungeren als een proactief en onafhankelijk informatiepunt voor onze klanten. We verzetten ons tegen ongewenst gedrag, onder andere van rijscholen. We willen met professionele en betrouwbare ketenpartners intensief samenwerken aan succes voor de kandidaat. Tot slot leren we actief van klantsignalen om onze bedrijfsvoering en vakmanschap te verbeteren. Het versterken van de wendbaarheid van de organisatie: Door wendbaarder te worden, kunnen we inspelen op volumeschommelingen, de onvoorspelbaarheid van de technologische ontwikkeling, het veranderende en diverse klantgedrag en de hoge eisen van de maatschappij. We willen veranderingen in de maatschappij, en in het bijzonder de mobiliteitssector, vroegtijdig zien aankomen en spelen hier proactief op in, door ons op juiste wijze snel aan te passen. De oogst van 2018 In het verslagjaar hebben we flinke stappen kunnen zetten met innovatieve initiatieven die een positieve bijdrage leveren aan onze missie Veilig thuiskomen.

- Borgen en waar mogelijk verhogen van de verkeersveiligheid: In het verslagjaar hebben we nagegaan of we de huidige theorie-examens kunnen verbeteren met Virtual Reality (VR). Zes potentiële vormen van VR zijn beoordeeld op hun toepasbaarheid in het theorie-examen. Ook zijn we gestart met de voorbereidingen van een wereldprimeur: het rijexamen voor de zelfrijdende auto. Hier legt dus niet de bestuurder, maar de software examen af! In het verlengde hiervan onderzocht de TU Delft welke vaardigheden een bestuurder moet hebben om een (deels) zelfrijdende auto te kunnen rijden. Het CBR is partner in dit project, dat Meaningful Human Control heet. Hiernaast hebben we bij de training van nieuwe examinatoren geëxperimenteerd met datagedreven examineren. Dit houdt in dat verzamelde ritgegevens gebruikt kunnen worden als ondersteuning bij de beoordeling van de examenkandidaat. Bovenstaande initiatieven lopen nog door in 2019. In het verslag heeft het CBR samen met de brancheorganisaties en in overleg met het ministerie de mogelijkheden verkend om de branche te ondersteunen bij verdere professionalisering. Hieruit is een aantal concrete maatregelen naar voren gekomen waarvan de invoering in 2018 is voorbereid. Om te beginnen wijzigt CBR per 1 februari 2019 de toelatingseisen voor opleiders. Zo mogen opleiders nog maar één unieke inschrijving hebben bij het CBR. Tegelijkertijd breidt het CBR het bestaande sanctiereglement uit met gedragsregels. Deze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat iedereen op de examenlocaties respectvol met elkaar omgaat. Daarnaast moeten ze het juiste gebruik van het reserveringssysteem bevorderen. Een derde maatregel zal medio 2019 worden doorgevoerd, namelijk het machtigen van opleiders door kandidaten bij het aanvragen van theorie-examen B, net zoals al gebeurt bij praktijkexamen B. De invoering van deze maatregel wordt nog verder afgestemd met de rijschoolbranche. - Actief informeren en begeleiden van klanten: In het voorjaar is Mijn CBR geheel vernieuwd vanuit klantperspectief. In juli konden we onze totaal vernieuwde CBR-website presenteren. Hiernaast heeft het CBR eind 2017 een online campagne opgestart voor jongeren die het rijbewijs willen halen. De campagne liep door tot april 2018. Op de speciale miniwebsite (cbr.nl/rijbewijstips) kregen jongeren en hun ouders 16 tips aangereikt om zich beter te kunnen voorbereiden op het autorijbewijs. De meeste tips gingen over het vinden van een goede rijschool, de kosten voor het halen van het rijbewijs en het aantal voor een rijbewijs benodigde rijlessen. In 2018 had de website ruim 400.000 unieke bezoekers. De jongeren hebben de rijbewijstips goed ontvangen. Dit blijkt uit een klantreisonderzoek dat het CBR in het voorjaar van 2018 heeft laten uitvoeren door Markteffect. Vooral jongeren die zelf hun rijbewijs moeten betalen, geven aan dat de aangereikte informatie helpt. Meer dan de helft van de jongeren die hun rijbewijs willen halen, geeft aan de advertenties op Facebook en Instagram die naar de website leidden, te hebben gezien. Op basis van dit onderzoek en een evaluatie van de campagne heeft het CBR in het najaar van 2018 een vervolgcampagne voor de rijbewijstips gestart. Hiernaast is een aparte campagne gestart voor de Rijschoolzoeker. Dit onderdeel van de CBR-site is in juli gelanceerd. Hier is objectieve informatie te vinden over rijscholen in de buurt. Door zoekmachineoptimalisatie (SEO) is de Rijschoolzoeker goed vindbaar. In de laatste zeven maanden van 2018 waren hier bijna 240.000 unieke bezoekers. - Het versterken van de wendbaarheid van de organisatie: Het CBR wil haar organisatie zo inrichten dat deze wendbaar is en nu en in de toekomst in staat is om te reageren op veranderingen. Er zijn drie trajecten gestart om samen met de medewerkers binnen de organisatie te leren en te experimenteren en samen te ontdekken hoe het mogelijk is om beter te organiseren, beter samen te werken en samen meer te bereiken. Deze trajecten zijn gericht op: 1. autonomie voor de medewerkers: wat is er nodig voor medewerker om meer regelruimte te hebben?; 2. waarden en gedrag: welke waarden en gedrag passen bij de veranderende eisen van onze omgeving en hoe kunnen we het werkplezier met elkaar verhogen?; en 3. leiderschap:

welk leiderschap is nodig om te kunnen anticiperen op de veranderende toekomst en hierbij de focus te kunnen houden op de vraag van vandaag? Met het oog op deze wendbaarheid heeft het CBR in het verslagjaar meer nadruk gelegd op strategische personeelsplanning en hebben we een start gemaakt met employer branding. Een andere belangrijke voorwaarde voor de wendbaarheid van de organisatie is de verdergaande modernisering van arbeidsvoorwaarden. Dit zal de inzet zijn voor de cao vanaf 2020.

Producten en diensten In 2018 nam het CBR bijna 21.000 examens meer af dan in 2017. De toename heeft vooral te maken met de nog steeds aantrekkende economie en de demografische ontwikkeling. De grote drukte had gevolgen voor de reserveringstermijnen voor de praktijkexamens; de theorie-examens werden wel binnen de gewenste termijn gerealiseerd. Er zijn verschillende maatregelen genomen om de reserveringstermijnen te verkorten, zoals het aannemen van extra examinatoren en overwerken. Ook de doorlooptijden bij de divisie Rijgeschiktheid voldeden niet aan de norm, onder andere door de grote aanvraag van Gezondheidsverklaringen en de invoering van nieuwe systemen. Het CBR heeft verder geïnvesteerd in de modernisering van de werkwijze en het verbeteren van de dienstverlening. Zo is een pilot gestart waarbij kandidaten ook in de avonduren theorie-examen kunnen doen, heeft de social-mediacampagne met rijbewijstips voor jongeren een vervolg gekregen, zijn nieuwe vraagsoorten geïntroduceerd in de theorie-examens bij CCV en zijn de voorbereidingen gestart voor een vernieuwd rijexamen B. Het klantenportaal Mijn CBR is vernieuwd en de vragenlijst van de Gezondheidsverklaring is verduidelijkt. Eind 2018 is ook het artsenportaal live gegaan. Het CBR opende in 2018 de 54 e praktijkexamenlocatie, in Zoetermeer, ter verlichting van examenlocatie Rijswijk. Theorie In 2018 nam de divisie Theorie van het CBR in totaal bijna 678.000 theorie-examens af voor de rijbewijscategorieën motor (A), personenauto (B) en bromfiets (AM). Dit zijn er zo n 5.600 meer dan in 2017. De stijging doet zich voor in alle categorieën. Hiervoor zijn twee oorzaken aan te wijzen. In de eerste plaats is dat de aantrekkende economie. In de tweede plaats speelt de demografische ontwikkeling een rol: tot en met 2019 neemt het aantal 17- en 18-jarigen in de bevolking toe. Het percentage geslaagden in alle categorieën stijgt nog steeds. Theorie-examens in 2017 en 2018 2018 2017 Afgenomen Voldoende % geslaagd Afgenomen Voldoende % geslaagd Motor (A) 52.281 28.802 55,1 48.988 26.388 53,9 Personenauto (B) 561.242 244.625 43,6 560.976 239.192 42,6 Bromfiets (AM) 63.932 28.687 44,9 61.848 26.484 42,8 Totaal 677.455 302.114 671.812 292.064 Modernisering examens Het CBR werkt continu aan de verbetering van de theorie-examens. We streven ernaar nog beter te toetsen of een kandidaat de regels kent en begrijpt en inzicht heeft in het verkeer. Zo hebben we dit jaar nieuwe vraagtypen toegevoegd, met een gerichtere vraagstelling, meer beeld en minder tekst. Dit is prettig voor de kandidaten. Hiernaast zijn we in 2018 een proef gestart om nieuwe examenvragen te testen. Kandidaten krijgen tijdens het theorie-examen twee testvragen die niet meetellen voor het eindresultaat. Op deze manier kunnen we onderzoeken of de vragen geschikt zijn om te achterhalen of een vraag daadwerkelijk de juiste inzichten of kennis meet. Verbeteren dienstverlening Om onze dienstverlening te verbeteren is het CBR in 2018 gestart met een pilot waarbij kandidaten in de avonduren een theorie-examen kunnen doen voor auto, motor of bromfiets. Bij de theorie-examens waarbij een kandidaat gebruik maakt van een tolk, is er meer tijd gekomen voor de uitleg van het examen aan zowel de kandidaat als de tolk. Ook Engelstalige kandidaten

kunnen sinds 2018 extra tijd aanvragen. Zij krijgen dan 15 minuten extra tijd en kunnen gebruik maken van geluid bij het onderdeel Kennis van verkeersregels en inzicht. Deze maatregel is tevens bedoeld voor kandidaten met een lage leesvaardigheid. Iso-certificering Het ISO9001:2015-certificaat dat de divisie Theorie in 2017 heeft behaald, is in 2018 verlengd. Tijdens de audits zijn geen tekortkomingen vastgesteld. Een externe auditor heeft gekeken naar het hele theorieproces, van productontwikkeling tot en met het afnemen van de examens. Met het certificaat toont het CBR aan een betrouwbare partner te zijn, zowel op de inhoud van de examens als op de organisatie eromheen. Prestatie-indicator Voor de theorie-examens geldt dat de reserveringstermijnen binnen de vier weken moeten blijven. In 2018 heeft het CBR daar het hele jaar aan kunnen voldoen KPI-score Theorie 2018 Reserveringstermijnen Doorlooptijd Norm KPI-score Examens theorie < 4 weken 100 % 100 % Rijvaardigheid Door de nog steeds toenemende belangstelling voor het rijbewijs nam de divisie Rijvaardigheid van het CBR in 2018 bijna 10.000 praktijkexamens meer af dan in 2017. Praktijkexamens in 2017 en 2018 2018 2017 Afgenomen Voldoende % geslaagd Afgenomen Voldoende % geslaagd Motor (A) verkeersdeelneming 38.146 28.757 75,4 35.988 27.138 75,4 Motor (A) voertuigbeheersing 32.869 29.121 88,6 29.968 26.455 88,3 Personenauto (B) 404.498 200.389 49,5 406.098 204.653 50,4 Personenauto aanhangwagen (BE) 32.869 24.602 74,8 33.428 25.052 74,9 Bromfiets (AM2) 34.904 27.768 79,6 31.315 25.217 80,5 Brommobiel (AM4) 101 84 83,2 132 112 84,8 Subtotaal 543.387 310.721 536.929 308.627 Nader onderzoek rijvaardigheid 22.599 10.836 47,9 22.257 10.709 48,1 Tussentijdse toets A/B/BE 95.788 92.871 Totaal 661.774 652.057 Nieuwe examinatoren Om de klanten zo goed mogelijk te helpen tijdens de topdrukte bij de rijexamens, heeft het CBR flink geïnvesteerd in de werving van nieuwe examinatoren. In de afgelopen drie jaren werden 226 nieuwe examinatoren aangetrokken, van wie 106 in 2018. Daar staat tegenover dat er in die periode 156 examinatoren vertrokken, met name vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. In totaal beschikt het CBR nu over 568 fte examinatoren, 82 fte meer dan in 2015. Omdat de nieuwe collega s eerst een opleiding van drie maanden moesten volgen, waren zij niet direct inzetbaar. Om toch aan de grote vraag naar rijexamens te kunnen voldoen, werkten andere examinatoren in 2018 over.

Slagingspercentages De slagingspercentages laten in 2018 lichte verschillen zien ten opzichte van 2017. Bij de meeste categorieën daalde het slagingspercentage iets: bij de auto van 50,4 procent naar 49,5 procent, bij de bromfiets van 80,5 procent naar 79,6 procent, bij de brommobiel van 84,8 procent naar 83,2 procent en bij de auto met aanhangwagen van 74,9 procent naar 74,8 procent. Bij de motorexamens voertuigbeheersing steeg het percentage daarentegen, van 88,3 procent naar 88,6 procent, terwijl het percentage bij de motorexamens verkeersdeelneming gelijk bleef op 75,4 procent. Tussentijdse toets De tussentijdse toets een soort proefexamen om te wennen aan de examensituatie is onverminderd populair. In 2018 legden 95.788 mensen zo n toets af, bijna 3.000 meer dan in 2017. Hun slagingspercentage bij het autopraktijkexamen lag 13 procentpunten hoger dan voor degenen die voorafgaand aan het examen geen toets hadden afgelegd. Half miljoen rijexamens 17-jarigen Onder de naam 2toDrive startte het CBR in 2011 een experiment met begeleid rijden voor jongeren van 17 jaar, met als doel het verbeteren van de verkeersveiligheid. Van de invoering van 2toDrive tot en met 2018 hebben een half miljoen 17-jarigen rijexamen gedaan. Hun gemiddelde slagingspercentage over die jaren ligt op 56,3 procent. Dit is ruim boven het landelijk gemiddelde van rond de 50 procent. In 2018 deden in totaal 88.635 17-jarigen een rijexamen. Hun slagingspercentage ligt op 56,8 procent: 9,3 procentpunten hoger dan bij de 18-plussers. Inmiddels is het begeleid rijden in Nederland definitief ingevoerd in de wet, en wel op 15 maart 2018. Uit een evaluatie van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) naar de resultaten met het experiment in Nederland bleek namelijk dat het onder begeleiding rijden een positief effect heeft. De jonge automobilisten nemen het begeleid rijden serieus, doen veel rijervaring op en leren op een veilige manier autorijden voordat ze alleen de weg op gaan. Ontwikkelingen rond de praktijkexamens Vaste controle op instructeurspas Sinds 10 april 2018 controleert het CBR bij het begin van de rijexamens en -toetsen voor auto, motor, bromfiets en auto met aanhangwagen altijd de rijinstructeurspas. Sinds 1 juli 2016 gebeurde dit al steekproefsgewijs, om de examenkandidaten te beschermen en een veilige werkplek voor de examinatoren te bevorderen. Alleen als de instructeur een geldige pas kan tonen, mag hij of zij de praktijkexamens en -toetsen van hun leerlingen, inclusief voor- en nagesprek, bijwonen. Dit geldt uiteraard alleen voor die examens en toetsen waarvoor een rijinstructeur de zogeheten WRMbevoegdheid (Wet Rijonderricht Motorrijtuigen) moet hebben. De controles komen voort uit een overeenkomst tussen het CBR en de rijschoolbranche. Hiermee levert het CBR een bijdrage aan de professionalisering van de branche. Examenuitslag niet meer in auto voor instructeur Een examenkandidaat en de begeleidende instructeur krijgen sinds 1 juni 2018 de uitslag van een rijexamen uitsluitend te horen in de praktijkexamenzaal, aan tafel bij de examinator. De instructeur krijgt de uitslag niet langer meegedeeld in de auto. Het CBR wil namelijk open en transparant communiceren naar alle betrokkenen. Bovendien is uit een klantpanelonderzoek gebleken dat klanten zich eraan storen dat zij buiten de auto moeten wachten tot de examinator de instructeur heeft geïnformeerd. Hierbij kan immers de schijn ontstaan van mogelijke beïnvloeding. Dit wil het CBR vermijden. De examinator bepaalt de uitslag immers altijd onafhankelijk. Langere wachttijd na afgebroken rijexamen Sinds 29 oktober 2018 kunnen kandidaten bij wie het praktijkexamen is afgebroken, pas na zes weken herexamen doen. Deze periode is nodig om hun rijvaardigheid op peil te brengen. Voor andere gezakte kandidaten blijft de verplichte minimumwachttijd twee weken. In 2018 hebben

examinatoren 2.578 autopraktijkexamens ofwel 0,6 procent van het totale aantal autopraktijkexamens afgebroken omdat de kandidaat een direct gevaar vormde voor zichzelf, de meerijdende instructeur, de examinator en het overige verkeer. Deze kandidaten waren tijdens hun opleiding niet goed voorbereid op het praktijkexamen voor de auto. Het CBR benadrukt al langere tijd het belang van een goede rijopleiding. Deze legt namelijk de basis voor veilig verkeer op de weg. De maatregel is ook bedoeld als steun in de rug voor rijopleiders in het geval dat kandidaten en/of hun ouders druk uitoefenen om te vroeg examen te mogen doen. Bijkomend voordeel is dat de beschikbare examencapaciteit niet onnodig wordt gebruikt door kandidaten die nog niet klaar zijn voor het examen. Door een goede voorbereiding op het examen kan het gemiddelde slagingspercentage van 50 procent bovendien toenemen. Update autopraktijkexamen voorbereid In 2018 zijn de voorbereidingen gestart voor een update van het rijexamen B per 25 maart 2019. Deze update houdt onder meer in dat in het autopraktijkexamen standaard een navigatiesysteem wordt gebruikt. Hiermee sluit het CBR aan op de dagelijkse praktijk dat de meeste Nederlanders navigatie hebben in hun auto en op hun mobieltje. De update van het autorijexamen betreft ook de bijzondere verrichtingen. Zo maakt de stopopdracht plaats voor recht achteruit rijden. Bovendien moet de examinator de opdracht voor de bijzondere verrichtingen preciezer geven, bijvoorbeeld niet parkeren maar fileparkeren of parkeren in een haaks of schuin vak. Verder verdwijnt de situatiebevraging uit het examen, omdat examenkandidaten hierdoor uit hun ritme kunnen worden gehaald. De situatiebevraging blijft wél een onderdeel van de tussentijdse toets, om bij te dragen aan gevaarherkenning door de kandidaat. Vernieuwing praktijkexamencentra Het CBR opende in 2018 een praktijkexamencentrum in Zoetermeer. Hiermee komt het totaal aantal praktijkexamencentra op 54. Verder kreeg het CBR een nieuwe locatie in Kerkrade en Roermond, terwijl de locaties in Almelo en Zaandam een facelift ondergingen. Het terrein voor de motorexamens voertuigbeheersing en de brommobielexamens in Heerhugowaard verhuisde naar Alkmaar. Verplaatsing speciale examens rijvaardigheid naar CBR-examencentra Per 1 januari 2018 zijn alle nader onderzoeken rijvaardigheid de speciale examens voor kandidaten die binnen vijf jaar vier keer zakken voor het praktijkexamen in een bepaalde rijbewijscategorie ondergebracht bij de 54 CBR-examencentra. Zo worden de klanten beter bediend vanuit een professionele omgeving. Tot en met 2017 werden de meeste nader onderzoeken rijvaardigheid afgenomen vanaf externe locaties zoals hotels. Alleen de nader onderzoeken voor de bromfiets vonden ook vóór 2018 al plaats vanuit de CBR-examencentra. Met de nader onderzoeken rijvaardigheid zijn ook de zogeheten vorderingsonderzoeken ondergebracht bij de CBR-examencentra. Deze onderzoeken worden gehouden bij bestuurders die de politie bij het CBR heeft aangemeld, bijvoorbeeld bij twijfel over de rijvaardigheid na een ongeluk of zware overtreding. Voorlichtingsfilms Het CBR heeft in 2018 zijn reeks voorlichtingsfilms uitgebreid met een film over het examen brommobiel en de film Waarop moet je letten bij het rijexamen?, waarin een examinator zeven tips geeft over het praktijkexamen auto. Alle examenfilms in de brede voorlichtingsreeks van het CBR zorgen voor duidelijkheid en geruststelling bij de examenkandidaten. Met de films kunnen zij vooraf bekijken hoe de betreffende examens verlopen. Dat hieraan behoefte bestaat, blijkt wel uit het feit dat ze in 2018 in totaal ruim 800.000 keer zijn bekeken.

Klantenenquête Net als in de voorgaande jaren zijn de klanten van het CBR in 2018 tevreden over de dienstverlening door de examinatoren. Dit blijkt uit de uitkomsten van de vaste klantenquête die onder de kandidaten voor het autopraktijkexamen. De enquête werd in 2018 ingevuld door 132.997 kandidaten, ruim 31 procent van het totale aantal. De respondenten gaven de examinatoren een gemiddeld rapportcijfer van 7,6. De informatieve waarde van de CBR-website werd beloond met 7,0 en de tevredenheid over de locatie scoorde 6,2. Prestatie-indicatoren De reserveringstermijn voor praktijkexamens moet binnen de zeven weken blijven. Voor herexamens voor de personenauto geldt een termijn van vijf weken. In het verslagjaar overschreed CBR deze termijn in de eerste drie kwartalen. Dit als gevolg van de grote vraag naar praktijkexamens aan de ene kant en de beperkte capaciteit aan de andere kant. In het laatste kwartaal van 2018 normaliseerden de reserveringstermijnen zich. Tabel KPI-score Rijvaardigheid 2018 Reserveringstermijnen Doorlooptijd Norm KPI-score 1e examens B < 7 weken 100% 66% Herexamens B < 5 weken 100% 86% Overige praktijkexamens rijvaardigheid < 7 weken 100% 87% CCV In 2018 heeft de divisie CCV meer examens afgenomen dan in het voorgaande jaar. De toename vond vooral plaats bij de examens voor het vrachtauto- en busrijbewijs. Vakbekwaamheidsexamens in 2017 en 2018 2018 2017 Afgenomen Voldoende % geslaagd Afgenomen Voldoende % geslaagd Theorie-examens, exclusief binnenvaart en luchtvaart 94.327 63.708 67,5 94.434 64.695 68,5 Vrachtauto (C, C1) 15.943 10.394 65,2 14.215 9.405 66,2 Bus (D, D1) 2.683 1.565 58,3 2.335 1.423 60,9 T-rijbewijs 5.009 3.272 65,3 4.649 2.947 63,4 Taxi 10.894 6.106 56,0 11.587 6.214 53,6 Vrachtauto/bus met aanhanger, lange zware voertuigen en 11.810 7.493 63,4 10.187 6.546 64,3 vakrijproef Overige (o.a. heftruck, directiechauffeur, ambulance) 1.594 1.221 76,6 1.087 871 80,1 Binnenvaart (theorie) 5.079 3.295 64,9 5.343 3.487 65,3 Binnenvaart (radar praktijk) 559 400 71,6 567 391 69,0 Luchtvaart 3.341 2.855 Ondernemersexamens (SEB) 7.385 6.202 Totaal 158.624 153.461 Nader onderzoeken examens professionals 433 252 58,2 235 173 73,6

Goederen- en personenvervoer Voor de vrachtauto het C(E)- en C1(E)-rijbewijs nam het aantal praktijkexamens toe van 23.567 (2017) naar 26.649 (2018). Een toename van 13 procent. De vraag naar het busexamen het D(E)- en D1(E)-rijbewijs steeg met 17 procent naar 2.804 examens in 2018. Het examen voor Lange Zware Voertuigen (LZV) steeg met 28 procent naar 983 examens, terwijl het aantal examens voor het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADR) ongeveer gelijk bleef aan dat in 2017. De examens voor veiligheidsadviseur zijn in 2018 geoptimaliseerd en het raamwerk voor gevaarlijke stoffen is geherstructureerd. De stijging van de vraag naar CDE-examens heeft te maken met de groei van de economie en de grote vraag naar beroepschauffeurs. Grote verschillen in de vraag doen zich voor bij de taxi-examens. Het aantal examens voor de volledige chauffeurskaart taxi ontwikkelde zich ongeveer als in 2017. De vraag naar examens voor de beperkte chauffeurskaart taxi steeg met 49 procent. Daarentegen daalde de vraag naar examens voor de TTO Amsterdam (lijnbusbaanontheffing en taxivergunning Amsterdam) en het doelgroepenvervoer (TPD) met respectievelijk 56 en 88 procent. In 2018 heeft Cinop de kwalificatiestructuur voor taxichauffeurs geëvalueerd. De verbetermogelijkheden zijn besproken met de stakeholders en zullen mogelijk in 2019 tot aanpassingen leiden. Voor het examen voor directiechauffeur is een lichte stijging te zien, namelijk 6 procent. Ook het aantal examens voor ondernemers in het goederen- en het personenvervoer nam toe, met 19 procent ten opzichte van 2017. In 2018 zijn de modules calculatie en financieel management omgezet naar het digitale systeem voor de afname van theorie-examens. T-Rijbewijs (trekkerrijbewijs) Het aantal examens voor het T-rijbewijs steeg in 2018 eveneens, met 11 procent ten opzichte van 2017. In 2018 is in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoek gedaan naar de in 2015 ingevoerde examens voor deze rijbewijscategorie. Hieruit bleek dat de implementatie van het T-rijbewijs succesvol is verlopen. Binnenvaart en recreatievaart Het aantal examens voor de binnenvaartsector is in 2018 met 4,6 procent gedaald ten opzichte van 2017. Het aantal afgegeven vaardocumenten steeg daarentegen met 8 procent. Vanaf maart 2018 neemt CCV een nieuw examen af: het praktijkexamen schipper rondvaartboot beperkt vaargebied. Het CBR en de branche hebben deze flexibele en verkorte variant op het al bestaande examentraject gezamenlijk ontwikkeld. Het praktijkexamen bestaat uit drie praktijktoetsen en een afsluitende toets om de benodigde vaardigheden en competenties te meten. De theorielijn bestaat uit het vastgestelde theoriegedeelte dat is verwerkt in portfolio-opdrachten. CCV houdt toezicht op de eerste drie toetsen. De vierde, afsluitende, toets neemt CCV zelf af. CCV verzorgt de erkenning van de opleidingsinstituten. In 2018 is de divisie CCV begonnen met de voorbereidingen op het afnemen van de examens voor en afgifte van kleine vaarbewijzen (nu uitgevoerd door de Stichting VAMEX). De divisie gaat dit doen per 1 januari 2020. Luchtvaart Ook het aantal theorie-examens voor beroeps- en privévliegers steeg in 2018 ten opzichte van 2017 (respectievelijk 26 en 2 procent). In 2018 zijn de leerdoelen voor privévliegers vernieuwd en geherstructureerd. Ook is de herziene Europese vragenbank voor beroepsvliegers geïmplementeerd. Nascholing Bij de verplichte nascholing van beroepschauffeurs is eveneens een stijging waarneembaar ten opzichte van 2017. Het aantal nascholingsdagen groeide met gemiddeld 9 procent van 158.737

(2017) naar 172.819 (2018). Dit heeft te maken met de vijfjaarlijkse nascholingscyclus, die een groot aantal chauffeurs in 2020/2021 zal afronden. In totaal waren er in 2018 948 gecertificeerde nascholingscursussen. Het sanctiereglement dat van toepassing is bij de uitvoering van gecertificeerde cursussen, is aangepast. Overzicht gevolgde nascholing 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Praktijktrainingsdagen 24.935 26.655 32.928 53.138 25.606 27.148 Theorietrainingsdagen 104.385 106.078 132.853 190.843 133.131 145.671 Totaal per jaar 129.320 132.733 165.781 243.981 158.737 172.819 Invoering Tolkenpilot Sinds 1 januari 2018 is het mogelijk om bij verschillende CCV-examens en de nascholing gebruik te maken van een beëdigd tolk. Deze pilot is met één jaar verlengd tot 31 december 2019, met een tussentijdse evaluatie medio 2019. De pilot is ingevoerd omdat de samenleving steeds internationaler wordt. Hierdoor neemt ook bij de beroepsexamens de vraag toe om examen te mogen doen in een andere taal dan het Nederlands. Nieuwe vraagsoorten CCV-examens In september 2018 zijn nieuwe vraagsoorten ingevoerd bij de theorie-examens voor taxi-, vrachtauto- en buschauffeurs en voor het T-examen. Onder andere de sleepvraag en de invulvraag zijn toegevoegd aan het examen. Met deze nieuwe vraagsoorten wordt nog beter getest of de kandidaat de verkeersregels kent en begrijpt en het inzicht heeft in het verkeer. De inhoud van het examen is gelijk gebleven. CCV start klantpanel CCV startte in 2018 een klantpanel. Dit klantpanel gaat dieper in op de dienstverlening door de divisie dan het klanttevredenheidsonderzoek. In oktober was er een eerste fysieke klantpanelsessie met chauffeurs die zich in uiteenlopende stadia in de klantreis bevinden. Het klantpanel krijgt in 2019 een digitaal vervolg. Afstoten van activiteiten Per 1 januari 2018 is CCV gestopt met de examens Algemene Rijvaardigheid en Bijzondere Rijvaardigheid voor het certificaat Huisartsenchauffeur. Het aantal kandidaten voor deze examens is de laatste jaren structureel erg laag, waardoor wij de benodigde kwaliteit niet meer tegen een acceptabel tarief kunnen aanbieden. Prestatie-indicatoren De reserveringstermijn voor de theorie- en praktijkexamens moet binnen de zeven weken blijven. In 2018 heeft de divisie CCV in 100 procent van de theorie-examens voldaan aan deze norm. In het geval van de praktijkexamens werd de norm overschreden. Dit heeft te maken met het forse aantal examenaanvragen, de beperkte capaciteit en de opleidingsduur van nieuw geworven examinatoren. KPI-score CCV 2018 Reserveringstermijnen Doorlooptijd Norm KPI-score Examens theorie CCV < 7 weken 100% 100% Examens praktijk CCV < 7 weken 100% 90% Om de reserveringstermijn voor de praktijkexamens te kunnen verkorten heeft CCV diverse maatregelen genomen. In de eerste plaats zocht CCV ook in 2018 nieuwe examinatoren voor de beroepsexamens. In totaal zijn er in 2018 acht (fte) nieuwe examinatoren bij CCV aan de slag gegaan. Nog negen (fte) personen namen deel aan het opleidingstraject of waren in afwachting om

te worden opgeleid. Verder hebben examinatoren het gehele jaar overgewerkt en heeft een aantal examinatoren van Rijvaardigheid (negen fte) taxi- en T-examens afgenomen. Zo kregen de CCVexaminatoren meer ruimte om de CDE-examens af te nemen. Hiernaast is in samenwerking met de sector gekeken naar de mogelijkheden om de beschikbare praktijkexamencapaciteit zo evenwichtig en effectief mogelijk te verdelen over de verschillende deelmarkten en klantgroepen. Hiervoor is een werkgroep in het leven geroepen. Deze werkgroep die bestaat uit vertegenwoordigers van de rijschoolbranches, de sector transport, logistiek en personenvervoer en CCV heeft in augustus een advies aan het CBR uitgebracht. Dit advies ondersteunt de voortzetting van een eerder in het jaar ingevoerde procedure om capaciteit toe te kennen aan opleidingsinstituten. Opleiders wordt gevraagd om de gewenste capaciteit (zowel voor POL als openbare locaties) per week aan CCV door te geven. Op basis van alle verzoeken voor examenreserveringen en de historie wordt de beschikbare capaciteit naar evenredigheid over de opleidingsinstituten verdeeld. Verder heeft de werkgroep geadviseerd om een aanvullend tarief in rekening te brengen voor niet benutte of geëtaleerde examens. Over dit deel van het advies is nog overleg gaande. Rijgeschiktheid In 2018 nam de divisie Rijgeschiktheid 617.000* Gezondheidsverklaringen in behandeling: aanvragen voor een zogenoemde Verklaring van geschiktheid. Dit zijn er zo n 16.000 meer dan in 2017 (een stijging van bijna 3 procent). Deze stijging heeft te maken met het grotere aantal afgenomen rijexamens en de toename van het aantal 75-plussers dat deelneemt aan het verkeer. Om het rijbewijs te kunnen aanvragen of verlengen is een Gezondheidsverklaring nodig. Ook heeft het verplicht zelf invullen van de Gezondheidsverklaring geleid tot een stijging van het aantal te beoordelen medische dossiers. Medische verklaringen in 2017 en 2018 2018 2017 In behandeling genomen aanvragen medische geschiktheid 617.123 * 601.165 (GV s) Afgenomen rijtesten bestuurder met functiebeperking 22.440 19.687 Afgegeven verklaringen onbeperkt geschikt 450.599 455.789 Afgegeven verklaringen met (termijn)beperking 118.777 123.673 Afgegeven verklaringen ongeschikt 7.471 10.153 Bezwaarschriften medische verklaringen 1.028 1.095 Voorlopige voorziening zaken medische verklaringen 9 10 Beroepszaken medische verklaringen 31 50 Hoger beroepszaken medische verklaringen 12 13 * Exclusief ca. 20.000 GV s scanvoorraad Rijgeschiktheid aan het Stuur Het veranderprogramma Rijgeschiktheid aan het Stuur is in 2018 verder uitgevoerd. Zo is het nieuwe administratieve systeem voor de afhandeling van de Gezondheidsverklaringen gebouwd. De digitale verwerking van Gezondheidsverklaringen, keuringsverslagen en rapporten van artsen verloopt nu in toenemende mate via dit nieuwe systeem. Deze transitie heeft de kwaliteit van de dienstverlening aan onze klanten in negatieve zin beïnvloed. In 2019 volgt de bouw van het systeem voor mededelingen van de politie. Hiermee digitaliseert en verbetert het CBR zijn dienstverlening en wil het adequaat inspelen op de snel veranderende samenleving. Het programma moet uiteindelijk resulteren in een soepeler lopend proces voor zowel klanten als medewerkers en ketenpartners. Bovendien gaat het programma meer inzicht geven in en grip op de afhandeling van dossiers. De combinatie van het grotere aantal aanvragen en de invoering van het nieuwe systeem maakte dat

een deel van de klanten die in 2018 een medische beoordeling van het CBR nodig hadden, te maken kreeg met langere doorlooptijden. Vanaf januari 2018 konden klanten terecht in het vernieuwde klantportaal Mijn CBR. Het klantportaal is responsive. Dat wil zeggen dat het is ontworpen voor gebruik op mobiel, tablet én desktop. Hiernaast is de veiligheidsgraad van het portaal verhoogd. Omdat hier medische gegevens worden uitgewisseld, worden klanten gevraagd om in te loggen met DigiD met sms-verificatie. Ook de Gezondheidsverklaring is vernieuwd, met een duidelijker en logischer vragenlijst. Eind 2018 is het artsenportaal live gegaan. Bedrijfsartsen kunnen het keuringsverslag voor een CDErijbewijs nu online bij het CBR indienen. Hiermee kan de hele keten van aanvraag van de klant, verwijzing naar een arts, terugkoppeling van de keuringsarts tot en met het besluit van het CBR volledig digitaal verlopen. In 2019 wordt dit portaal uitgebreid. Artsen kunnen dan ook hun keuringsverslagen en rapporten of informatie met betrekking tot het klein rijbewijs digitaal indienen. In 2018 is de reorganisatie bij de divisie Rijgeschiktheid gestart. Deze wordt gefaseerd uitgevoerd. De afbouw van het werk op vier van de vijf locaties hangt nauw samen met de komst van het nieuwe administratieve systeem en de centralisatie die verband houdt met de nieuwe werkmethode. Het merendeel van de medewerkers wiens arbeidsplaats vervalt, bleef uitgesteld boventallig aan het werk. Het CBR spant zich in om uiteindelijk zoveel mogelijk mensen van werk naar werk te begeleiden, zowel intern als extern. Overeenkomstig het sociaal plan is hiervoor in 2017 een voorziening getroffen van 5,2 miljoen euro. Informatie over autorijden met een aandoening Het CBR vindt het belangrijk dat bestuurders in staat zijn om veilige keuzes te maken. Daar willen we zo goed mogelijk aan bijdragen, bijvoorbeeld met informatie op onze website. Samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzocht het CBR de informatiestromen rond het autorijden voor diabetici. Op basis hiervan is de informatie op onze website verbeterd. Ook zijn contacten gelegd met ketenpartners om informatie breder beschikbaar te stellen. In 2019 doet het CBR dit ook voor autorijden voor mensen met ADHD, epilepsie en dementie. Beoordeling rijgeschiktheid met rijsimulator Nieuw in 2018 is dat het CBR voor de beoordeling van de rijgeschiktheid de mogelijkheid heeft om betrokkenen te verwijzen naar de afdeling neuropsychologie van de Rijksuniversiteit Groningen. Bij deze afdeling bevindt zich de enige leerstoel rijgeschiktheid die Nederland rijk is. De medische adviseurs van het CBR verwijzen, met name in de herkeuringsprocedure, naar Groningen voor een volledig neuropsychologisch onderzoek, inclusief een test in een rijsimulator. Dit gebeurt bij mensen met een cognitieve stoornis en bij mensen die klasse-iii-antidepressiva gebruiken. Vorderingen In 2018 kreeg het CBR bijna 22.000 mededelingen van de politie in verband met alcohol- en/of drugsovertredingen, gevaarlijk rijgedrag of door een vermoeden van ongeschiktheid om te rijden door een medische aandoening. Dit zijn er bijna 1.000 (4,7 procent) meer dan in 2017. Vorderingen in 2017 en 2018 2018 2017 Mededelingen politie 21.963 20.982 Onderzoeken rijgeschiktheid* 7.422 6.392 Korte cursus over alcohol en verkeer* 2.199 2.476 Cursus over alcohol en verkeer* 6.867 7.289 Cursus over verantwoord gedrag in het verkeer 1.910 1.725 Bezwaarschriften Vorderingen 2.746 2.849 Voorlopige voorziening zaken vorderingen 136 124 Beroepszaken vorderingen 207 268

Hoger beroepszaken vorderingen 48 48 (* aantal opgelegd) Onderzoeken Rijvaardigheid en Medisch in 2017 en 2018 2018 2017 Vrijwillig afstand gedaan van rijbewijs 700 591 Opgelegd besluit onderzoek Medisch 1.910 1.854 Opgelegd besluit onderzoek Rijvaardigheid 153 65 Opgelegd besluit onderzoek Rijvaardigheid in plaats van cursus over verantwoord gedrag in het verkeer 165 91 Prestatie-indicatoren (KPI s) Het CBR moet aanvragers van een Gezondheidsverklaring binnen vier weken een besluit toesturen of een mededeling doen over een eventuele vervolgactie. In 2018 gebeurde dit in 78 procent van de aanvragen; dit is aanzienlijk minder dan de norm die is afgesproken met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De belangrijkste oorzaken die hieraan ten grondslag liggen, zijn de hoge druk op de beschikbare capaciteit en een lagere productiesnelheid als gevolg van de ingrijpende vernieuwing van de dienstverlening. Om de klanten weer tijdig te kunnen berichten over hun aanvraag is extra personeel aangetrokken en hebben medewerkers van Rijgeschiktheid structureel overgewerkt. Een mededeling van de politie werd in 97 procent binnen vier weken afgehandeld. Dit is volgens de afgesproken norm. Bezwaarschriften werden net als in 2017 in bijna alle gevallen tijdig afgehandeld. KPI-score Rijgeschiktheid 2018 Reserveringstermijnen Doorlooptijd Norm KPI-score Totaal score KPI Medisch < 4 weken 95% 78% Totaal score KPI Vorderingen < 4 weken 97% 97% < 12 weken (+ 6 weken Totaal score KPI Bezwaar en beroep bij verdaging) 98% 99%