Boekverslag Nederlands Brede heupen door Kristien Hemmerechts Boekverslag door een scholier 2483 woorden 28 maart 2004 7,5 30 keer beoordeeld Auteur Genre Kristien Hemmerechts Psychologische roman Eerste uitgave 1989 Vak Nederlands A.Praktische gegevens 1. Bibliografische gegevens 1. Titel: Brede Heupen Auteur: Kristien Hemmerechts 2. Uitgever: Singel Pocket Samenwerkingsverband tussen:- Uitgeverij de arbeiders pers- Uitgeverij Nijgh&Van Ditmar en Em. - -Querido s Uitgeverij Bv 3. Jaar van eerste druk: 1989 4. Deze druk: 11e druk als Singel Pocket. 5. Aantal bladzijden: 191 6. Genre: Roman 7. Aantal hoofdstukken/delen: 8 8. Motto/opdracht: Voor V. 9. Datum verslag: 27 februari 2003i 2. Titelverklaring Aan het begin van het boek staat Laura met haar baas en minnaar Vincent in een pashokje in een winkel. Vincent maakt dan de opmerking dat ze te brede heupen heeft en koopt ook een rekwerktuig voor haar. Zelf vind ze dit heel erg en doet er vanalles aan om haar heupen te verbergen. De brede heupen zijn in dit geval ook het kenmerk van de vruchtbaarheid van een vrouw, Laura heeft ze gekregen door haar zwangerschap. Dit sluit aan op de thematiek van het boek (zie voor nadere uitleg Onderdeel C. Thematische aspecten, punt 2: Thema. Pagina 1 van 8
3. Tijd in de geschiedenis Het boek speelt in de jaren 80. Dit blijkt uit een letterlijk citaat uit het boek: Laura s moeder vierde Kerstmis zevenentachtig Dit citaat komt van het eind van het boek, het lopende verhaal is dan al ongeveer een jaar bezig. Waarschijnlijk speelt het dus in de jaren 86/ 87. 4. Tijdsduur Het verhaal loopt iets meer dan een jaar. Dit maak ik op uit twee verschillende dingen: Er wordt twee keer kerst gevierd in het boek, aan het begin en aan het eind, en ten wordt Laura s dochtertje in het verhaal 2 en is ze aan het eind 3 jaar. 5. Ruimte Er is duidelijk sprake van een speelruimte, de ruimte heeft geen invloed op de gedachtes en de gevoelens van de hoofdpersonen. Er is ook niet echt sprake van één ruimte, het verhaal speelt zich op heel veel verschillende plaatsen af, wel bevinden ze zich allemaal in België, in en vlakbij Brussel. Een klein stuk van het boek speelt zich af in Londen, Engeland. 6. Hoofdpersonen * Hoofdpersonen Laura Is een round-character. Ze is niet alleen de hoofdpersoon, maar haar karakter verandert aan het eind ook: ze durft ineens tegenover Vincent haar mening te geven terwijl ze tot die tijd alleen onderdanig was. * Bijpersonen Carla Is een flat-character. Carla is een bijpersoon en je weet niet heel veel van haar en haar karakter maakt geen ontwikkeling door. Elza Is een flat-character. Ze is zeker een bijpersoon en je weet bijna niks van Elza. De dingen die je weet weet je uit de verhalen van Laura. Bovendien maakt Elza s karakter geen ontwikkeling door. Jasper is ook een flat-character. Van hem kom je niet veel meer te weten dan wat Laura verteld en zijn karakter maakt zeker geen ontwikkeling door. 1. Relaties Laura en Carla zijn al jarenlang vriendinnen. Ze wonen samen in een flatje. Pagina 2 van 8
Laura en Elza zijn zussen. Doordat Elza helemaal niet reageert op bezoeken van Laura, hebben ze niet echt een band met elkaar. Carla en Elza waren oorspronkelijk vriendinnen. Hun vriendschap is echter kapot gegaan en Carla is toen bevriend geraakt met Laura. Nu werkt Carla als verpleegster in het psychiatrisch ziekenhuis waar Elza opgenomen is. Laura en Jasper hebben in het verleden een relatie gehad. Uit deze relatie is een kind gekomen, waar Jasper overigens totaal geen aandacht meer aan besteed. Ook het contact tussen Jasper en Laura is in de periode dat het boek speelt helemaal weg. Carla en Jasper Zijn broer en zus. Via Carla hebben Laura en Jasper elkaar leren kennen. 2. Innerlijk Laura is opportunistisch en heeft geen duidelijk toekomstbeeld. Ze laat zich sterk beïnvloeden door anderen. Dit blijkt vooral ook in haar relaties. Op jonge leeftijd heeft Laura haar vader verloren en met haar moeder en twee broers heeft ze weinig contact. De problemen van en rondom haar zus Elza, die in een psychiatrische inrichting verblijft, zorgen ervoor dat Laura met minderwaardigheidsgevoelens kampt. 3. Uiterlijke bijzonderheden Laura's belangrijkste uiterlijke bijzonderheid, zijn haar brede heupen. Laura's minnaar vind deze te breed en geeft haar allerhande middelen om te proberen de omvang van de heupen te verkleinen. Door deze opmerkingen en reactie van minnaar Vincent, maakt Laura zich er zelf ook heel druk om. B. Vertelwijze 1. Perspectief Personaal zij-perspectief. Bovendien is er sprake van een you-protagenist, het verhaal gaat om de hoofdpersoon Laura. De stijl die door dit perspectief ontstaat, is afstandelijk en koel. Hiervoor heeft de schrijfster waarschijnlijk heel bewust gekozen, in een andere roman (een zuil van zout), wordt dit namelijk precies zo gedaan. Persoonlijk had ik het boek liever in een personaal ik-perspectief gezien. In een ik-perspectief leef je je automatisch meer in in de hoofdpersoon, doordat jij als het ware de hoofdpersoon wórdt. Nu kijk je op een afstandje toe. 2. Taalgebruik Pagina 3 van 8
Het taalgebruik is het ABN. De zinnen zijn niet heel erg lang, waardoor je het boek makkelijk leest en alles heel duidelijk is. 3. Beschrijving van personen/ruimte Als ruimtes of personen duidelijk omschreven worden, is dit met een bedoeling. Jasper (Laura's ex), wordt bijvoorbeeld uitgebreid omschreven om zo zijn lelijkheid aan de lezer duidelijk te maken. In andere gevallen worden personen en ruimte niet duidelijk omschreven. C.Thematische aspecten 1. Motieven *Verhaalmotieven *Abstracte motieven - Liefde: De liefde tussen Jasper en Laura en tussen Laura en Vincent. - Seks In Laura's relaties speelt seks een grote rol. - Haat Vooral tijdens en na de bevalling van Edith (de dochter van Laura en Jasper), begint Laura een enorme hekel aan Jasper te krijgen, doordat hij helemaal geen interesse toont in hun kindje. - Onderdanigheid Vooral aan het begin van het boek is Laura zeer onderdanig in relaties. Ze doet wat van haar gevraagd en verwacht wordt. - Zelfstandigheid Aan het eind van het boek creeërt Laura ineens zelfstandigheid. Ze durft Vincent ook eens háár mening te geven ipv zomaar doen wat hij zegt en wil. 2. Thema Onderwerp: Wie is normaal? Thema: Relaties Hoofdgedachte: D. Structurele aspecten 1. De volgorde van de gebeurtenissen De auteur heeft gebruik gemaakt van vele flash-backs. Waarschijnlijk is dit gedaan zodat het verhaal niet heel langdradig hoefde te worden, terwijl toch de nodige informatie gegeven kon worden. 2. De belangrijkste gebeurtenissen v Laura is met Vincent naar een lingerie zaak geweest, Vincent heeft voor het eerst een opmerking over haar 'Brede heupen' gemaakt. Pagina 4 van 8
v Laura, haar broers en moeder krijgen te horen dat Elza opgenomen is in een psychiatrische inrichting. Ook komt de lezer herinneringen van Laura aan Elza vroeger te weten. FlashBack v Laura is op bezoek bij Carla FlashBack v Laura gaat naar Engeland om haar Engels op te vijzelen en krijgt een band met Antonello Mela. Aanvankelijk denkt ze dat dit een relatie zal worden, maar dan blijkt dat hij meer een vaderfiguur voor haar wil zijn. v Laura gaat tijdelijk als typiste werken in Londen en ontmoet hier Gail, waarmee ze een vriendschap opbouwt. v Laura's moeder verteld over haar vader FlashBack v Laura keert terug uit Londen en komt bij haar moeder thuis, waar Edith is. v Laura hoort van Carla dat Jasper aan het drinken is geslagen FlashBack v Laura bevalt van Edith FlashBack v Laura ontmoet Carla FlashBack v Laura heeft een gesprek met haar vrienden in de kroeg. v Gail komt op bezoek in Brussel. v Laura viert kerst met haar familie bij haar thuis. v Elza heeft gevochten met een andere patient en de familie gaat naar het ziekenhuis toe. v Laura verteld Vincent dat ze niet met hem wil trouwen. 3. Het begin Het boek begint met een opening in handeling. Laura zit bij Vincent in de auto en vraagt hem langs het ziekenhuis te rijden waar Elza ligt. De soort opening past zeker bij de rest van het boek, het boek bestaat uit flash-backs en sprongen in de tijd, en een inleidende opening zou minder goed bij de schrijfstijl gepast hebben. 4. Het einde. Het einde is gesloten. Laura verbreekt het contact met Vincent en kan nu dus een eigen leven beginnen. E. Mening Op de lijst stond dat we ook een boek moesten lezen van een Vlaming..Dus ging ik op zoek naar Vlaamse auteurs en kwam terecht bij Kristien Hemmerechts. Ik had positieve verhalen gehoord over haar boeken, dus besloot ik om 'Brede heupen' te gaan lezen Ik had wel even tijd nodig om in het boek te komen. Het is een chaotisch boek om te lezen, doordat er heel veel flash-backs in voorkomen. Persoonlijk had ik liever wat meer chronologie gezien, dat had het lezen een stuk prettiger gemaakt. Ik denk dat het thema wel een juist gekozen thema is, vooral ook omdat ik denk dat hier zeker markt voor is. Het boek gaat tenslotte over een jonge vrouw die niet goed weet wat ze met haar relatie(s) aan moet en wat ze wil met haar leven. En ik denk dat er veel jong vrouwen rondlopen die met ditzelfde probleem kampen. Pagina 5 van 8
De geloofwaardigheid van het verhaal hoeft niet in twijfel te worden getrokken, het zou zo een waargebeurd verhaal kunnen zijn. Zoals ik eerder ook al noemde, de hoofdpersoon leid voor een groot deel een leven zoals heel veel vrouwen van die leeftijd dat leiden. Daardoor kunnen de meeste lezers waarschijnlijk snel sympathiek opbrengen voor hoofdpersoon Laura. Het perspectief is een ander punt waar nog aan gesleuteld zou kunnen worden. Ikzelf had het boek liever in een ik-perspectief gezien, zodat je zelf meer de hoofdpersoon wordt en dus meer in het verhaal zit. Door het gekozen perspectief wordt de lezer op afstand gehouden. Dat leid er ook toe dat je niet heel betrokken raakt bij de hoofdpersoon en emoties dus veel sneller uitblijven. Het belangrijkste moment van het boek vinden we aan het eind, als Laura zich eindelijk losmaakt van haar onderdanige gedrag in haar relatie en een punt achter de verhouding zet. Kort maar krachtig wordt er op deze manier naar het einde toegewerkt, wat ik een positief punt vind. Als het stuk langer geduurd had was het alleen langdradiger geworden. Kortom: Een boek wat de moeite van het lezen wel waard is, maar wat beter tot zijn recht zou komen met een overzichtelijker indeling en een ik-perspectief. F. Samenvatting Laura woont samen met Carla en werkt als secretaresse bij Vincent, haar vriend. Vincent heeft haar een complete metamorfose laten ondergaan; alleen haar brede heupen blijven een probleem. In de zomer van 1987 bezoekt Laura haar oudere zus Elza in het psychiatrisch ziekenhuis. Elza zit op de afdeling waar Carla werkt; afdeling 'De Tulp'. Laura's relatie met Vincent is vijf maanden daarvoor begonnen. Op de avond van Vincents verjaardag bedrijven ze in een witte hotelkamer voor het eerst de liefde. Voor ze Vincent leerde kennen, heeft Laura elf maanden samengewoond met Jasper (een broer van Carla). Ze woonden boven een Chinees restaurant. Een maand voor de bevalling trekt ze bij Carla in. Elza heeft als eerste van de vier kinderen het huis verlaten. In augustus 1983 gaat het mis met haar en belandt ze in het ziekenhuis. Laura en Elza leken vroeger sprekend op elkaar. Elza was in alles knapper dan Laura, maar was onevenwichtig en angstig. In het gezin wordt weinig over Elza's opname gepraat, met vrienden helemaal niet. Jasper is zich bewust van zijn eigen lelijkheid. Jasper en Carla hebben weinig vrienden. Hun moeder verblijft na haar scheiding veel in het buitenland. Laura vindt Jaspers lelijkheid juist aantrekkelijk. In januari 1984 gaan ze voor het eerst met elkaar naar bed. Als Jaspers moeder het huis verkoopt, gaan ze samenwonen. Jasper verdient wat achter de tap van een café en Laura typt scripties. Ongeveer drie maanden na de bevalling vertrekt Laura naar Londen voor een (door haar moeder geregelde) stage. Op het vliegveld van Brussel ontmoet ze Antonello Mela, die op weg is naar zijn moeder, die op Sardinië woont. Tijdens Laura's verblijf in Londen past haar moeder op haar dochtertje Edith. Na een paar weken zoekt Laura contact met Antonello, die zich als een gentleman gedraagt en haar avances afwijst. Hij wil haar alleen als een vader vertroetelen. Laura's eigen vader is bij een ongeval omgekomen toen zij nog klein was. Na haar terugkomst uit Engeland trekt Laura (zonder Edith) bij Carla in. Jasper laat zich niet meer zien en is aan de drank geraakt. Laura vindt snel een baan. Pagina 6 van 8
Laura stelt de familieleden voor kerstmis bij haar te vieren. De kerstdag brengen de familieleden grotendeels in 'De Tulp' door, maar Elza slaapt. Op de eerste werkdag na kerstmis breekt Vincent met Laura, die verzwegen heeft, dat ze niet zwanger is. G. De auteur Kristien Hemmerchts, geboren in 1955 in Brussel, studeerde Nederlandse en Engelse taal en literatuur in Brussel en Leuven. Na een specialiserende opleiding literatuurwetenschap in Amsterdam ging Hemmerechts in Londen wonen, waar ze haar eerste verhalen in het Engels schreef. Na haar terugkeer uit Engeland vestigde Hemmerechts zich opnieuw in Brussel. In 1986 beëindigde ze ook haar doctoraat over het leven en werk van de schrijfster Jean Rhys. Datzelfde jaar werden haar Engelstalige debuutverhalen gepubliceerd in de First Fiction series van Faber and Faber. Deze verhalen werden later door Geert van Istendael naar het Nederlands vertaald en opgenomen in de bundel Weerberichten van 1988. Kristien Hemmerechts is docente Engelse literatuur aan de Brusselse universiteit (KUB) en woont sinds 1989 in Antwerpen. De eerste Nederlandstalige roman van Hemmerechts, Een zuil van zout, werd in manuscriptvorm bekroond en kreeg ook na de publicatie in 1987 lovende kritieken. Het is opvallend hoe snel Hemmerechts vanaf dan met haar romans en verhalen voet aan grond krijgt in zowel Vlaanderen als Nederland. Voor de verhalenbundels Weerberichten (Weather Reports, 1988) en 's Nachts (At Night, 1989) en de roman Brede heupen (Wide Hips, 1989) ontvangt Hemmerechts in 1990 de Driejaarlijkse Prijs van de Vlaamse voor Proza Gemeenschap (de vroegere Belgische Staatsprijs). Later verschijnen de veel gelezen verhalenbundels Kerst en andere liefdesverhalen (Christmas and Other Love Stories, 1992), Lang geleden (Long ago, 1994), Kort, kort, lang (Ring Three Times, 1996) en Amsterdam-retour (1995-1999). Tot haar recente romans behoren Zonder grenzen (No Boundaries, 1991), Wit zand (White Sand, 1993), Veel vrouwen, af en toe een man (Lots of Women, a Man Now and Then, 1995). Haar laatste roman De tuin der onschuldigen (1999) werd onlangs genomineerd voor de longlist van de Gouden Uil. Ook het essayistische werk van Hemmerechts wordt goed ontvangen: Altijd met uw gezever, gij (You and your Eternal Whingeing 1996) en Taal zonder mij (1998). Taal zonder mij is een openhartig (auto)biografisch essay over de befaamde Vlaamse dichter Herman de Coninck, de in 1997 overleden echtgenoot van Hemmerechts. Brede heupen, de tweede roman van Hemmerechts, werd vertaald naar het Frans, het Bulgaars en het Russisch. Trümmer, een selectie uit Kerst en andere liefdesverhalen, ligt sinds 1993 in de Duitse boekhandel. Ook Wit zand en De tuin der onschuldigen zijn naar het Duits vertaald. Zonder grenzen verscheen in een Franse en Servokroatische uitgave. De verhalen van Hemmerechts werden in meedere anderstalige anthologieën opgenomen. NEDERLANDSTALIGE TITELS 1987, Een zuil van zout. Antwerpen: Houtekiet, roman. 1988, Weerberichten. Antwerpen: Houtekiet, verhalen. 1989, 's Nachts. Antwerpen: Houtekiet, verhalen. 1991, Zonder grenzen. Amsterdam: Arbeiderspers, roman. 1989, Brede heupen, Amsterdam: Arbeiderspers, roman. 1992, Kerst en andere liefdesverhalen. Amsterdam: Arbeiderspers, verhalen. Pagina 7 van 8
1993, Wit zand. Amsterdam: Atlas, roman. 1994, Lang geleden. Amsterdam: Atlas, verhalen. 1995, Veel vrouwen, af en toe een man. Amsterdam: Atlas, roman. 1995, Amsterdam-retour, Amsterdam: Atlas, reisverhalen. 1996, Kort, kort, lang. Amsterdam: Atlas, verhalen. 1996, Altijd met uw gezever, gij. Amsterdam: Atlas, essays 1997, Margot en de engelen. Amsterdam: Atlas, roman. 1998, Taal zonder mij, Amsterdam: Atlas, essay. 1999, De tuin der onschuldigen, Amsterdam: Atlas, roman. H. Literatuur opgave Informatie over de auteur: http://digitaalbrussel.vgc.be/webpages/bib/hob2000/hemmerec.htm Pagina 8 van 8