Stichting Peuterspeelzaal Risdam Risico Inventarisatie Gezondheid & Hygiëne toepassen in de Praktijk bij Speelzalen de Minimolen & de Mallemolen document dd. 06-05-2012 Ter voorkoming van: Risico s door Overdracht Ziektekiemen (hygiëne) Risico s door Omstandigheden in Binnenspeelruimte Risico s door Omstandigheden in Buitenspeelruimte Risico s door (niet) Medisch handelen Toelichting De leidsters (& eventuele vrijwilligers, stagiaires etc.) dienen bijzonder alert te zijn op, en veel aandacht te besteden aan de hygiëne binnen- en buiten de speelzalen. Bij veel handelingen dienen de handen van zowel de leidsters als de kinderen, altijd weer opnieuw (voorafgaand en/of na een activiteit) goed gewassen te worden. Denk aan toiletbezoek, verschonen, eten (bereiden), hoesten, niezen, snotteren, verven en plakken of vuile handen na het buitenspelen enz., allemaal ter voorkoming van de eventuele overdracht van ziektekiemen. Leer de kinderen aan hoe zij hun handen moeten wassen en wanneer! In onderstaand protocol worden veel voorkomende situaties benoemd waarbij de leidsters overeenkomstig dienen te handelen en er op toe te zien, dat deze handelingen ook structureel worden uitgevoerd, ter voorkoming van een mogelijke overdracht van ziektekiemen. In het Cultureel Centrum de Huesmolen geldt een algemeen rookverbod, dus ook in de beide peuterspeelzalen daarbinnen is roken niet toegestaan 1 van 6
Protocol Werkafspraken Hygiëne & Gezondheid Schoonmaakplan Leidsters maken een schoonmaakplan en leggen vast met welke frequentie en door wie de diverse ruimten, het meubilair, het speelgoed enz. wordt schoongemaakt/gereinigd. De frequentie, de diverse data, het onderwerp van schoonmaken/reinigen en degenen die het uitvoeren dienen geregistreerd te worden in het schoonmaakplan. Handen altijd wassen met water en vloeibare zeep Verdeel de vloeibare zeep over beide handen Handen na het wassen goed schoonspoelen Handen afdrogen met schone handdoek of papieren handdoek Wanneer? - Handen wassen na toiletgebruik - Handen wassen na het afvegen van de billen van een kind - Handen wassen na het verschonen van een kind - Handen wassen na contact met lichaamsvochten, zoals speeksel, snot, braaksel, ontlasting, wondvocht of bloed - Handen wassen na contact met vuile was of afval(bak) - Handen wassen voor het aanraken van voedsel - Handen wassen na aanraking van pus of wondvocht - Handen wassen vóór het aanbrengen van zalf of crème Maatregelen - Zieke kinderen krijgen een eigen handdoek of papieren handdoek - Zieke kinderen krijgen een eigen beker en bestek - Leidster dragen zorg voor een goede hoesthygiëne - Kinderen worden er op gewezen dat ze tijdens het hoesten of niezen de hand voor de mond moeten houden - Aan kinderen wordt geleerd tijdens het hoesten of niezen hun hoofd weg te draaien of het hoofd te buigen - Aan kinderen wordt geleerd de handen te wassen als die na het hoesten of niezen zichtbaar/voelbaar vuil zijn geworden - Leidsters zien er op toe dat kinderen met snottebellen hun neus snuiten - Bij kinderen die aan wondjes en/of blaasjes krabben wordt extra aandacht besteed aan handhygiëne - Voor ieder kind wordt per keer een schone papieren zakdoek gebruikt - Voor ieder kind wordt een schoon (wegwerp) washandje gebruikt - Gebruikte washandjes worden direct opgeruimd of weggegooid - Leidsters zien er op toe dat kinderen na elk toiletbezoek hun handen wassen - Leidsters zien er op toe dat kinderen geen speelgoed meenemen naar het toilet - Leidsters zien er op toe dat kinderen met een koortslip geen andere kinderen zoenen - Leidsters die ziek of niet lekker zijn besteden extra aandacht aan goede handhygiëne - Fopspenen zijn niet toegestaan - Er wordt alleen eenvoudig te reinigen speelgoed gebruikt - Leidsters vervangen beschadigd speelgoed direct - Speelgoed voor binnen en buiten wordt gescheiden gehouden 2 van 6
- Er wordt alleen slijtvast speelgoed gebruikt - Voedselbereiding en verschonen gebeurt in gescheiden ruimten - Voedsel dient in een schone omgeving te worden bereid - Er wordt schoon keukenmateriaal gebruikt - Er worden geen voedselresten bewaard en hergebruikt - Bij overlast wordt een hor geplaatst bij deur of raam om insecten te weren - Bij buiten drinken worden rietjes gebruikt om te voorkomen dat een bij of wesp in de mond of keel terecht komt Verschonen - Vuile luiers dienen direct weggegooid te worden in een gesloten afvalbak - De verschoonplek wordt na iedere keer gereinigd of er wordt telkens een nieuwe onderlegger gebruikt - Het aankleedkussen dient vervangen te worden zodra het tijk beschadigingen vertoont - Bij zichtbare verontreiniging maar tenminste 1 keer per dagdeel wordt een schone handdoek gebruikt Ventilatie & Binnenmilieu - Zorg voor extra ventilatie tijdens bewegingsspelletjes - Het ventilatiegedrag wordt aangepast als de activiteit(en) daarom vraagt - Zorg dat voldoende wordt geventileerd gedurende de avond en nacht - Er dient extra geventileerd te worden bij het branden van kaarsen - Zorg ervoor dat de temperatuur op 20 C wordt ingesteld en ventilatiegedrag wordt aangepast naarmate de temperatuur oploopt - In de diverse ruimtes dienen temperatuurverschillen van meer dan 5 C voorkomen te worden - De luchtvochtigheid dient tussen de 40% en 60% te liggen, controleer regelmatig - Oorzaken van een te hoge luchtvochtigheid, zoals lekkages, worden direct verholpen - Leidsters zijn alert op het voorkomen dat kinderen door een dier gebeten of gekrabd wordt - Leidsters dienen eerst toestemming te vragen aan alle ouders indien zij een kinderboerderij of ander dierenverblijf willen gaan bezoeken - Bij bezoek aan een kinderboerderij of ander dierenverblijf dient er voldoende begeleiding aanwezig te zijn - Als dieren gevoerd mogen worden zijn leidsters alert dat dit voorzichtig gebeurd Schoonmaken & Schoonhouden - Materialen en oppervlakken die verontreinigd zijn met pus of wondvocht dienen direct gereinigd te worden - Ventilatieroosters mogen niet zichtbaar vuil zijn - Ventilatieroosters dienen elke 3 maanden gereinigd te worden - Luchtfilters van een mechanische luchttoevoer mogen niet zichtbaar vuil zijn - Deze luchtfilters dienen telkens volgens gebruiksaanwijzing vervangen te worden - Zichtbaar verontreinigde ruimtes dienen direct schoongemaakt te worden - Afval (van binnen en van buiten) wordt opgeborgen in afgesloten afvalbakken/zakken - Afvalbakken worden dagelijks geleegd - Een vaatdoek moet na gebruik met heet water worden uitgespoeld - Bij zichtbare verontreiniging, na vuile klusjes en minimaal elk dagdeel wordt een schone vaatdoek gepakt 3 van 6
- Keukenmateriaal en bestek na gebruik afwassen en drogen - De kraan (handcontactpunt) wordt minimaal 1 keer per dag gereinigd - Zichtbaar verontreinigd speelgoed wordt direct schoon gemaakt - Speelgoed dat in de mond wordt genomen wordt dagelijks gereinigd - Er wordt alleen eenvoudig te reinigen speelgoed gebruikt - Textiel dient op minimaal 60 C gewassen te kunnen worden - Verkleedkleren worden op 60 C gewassen of als op 40 C wordt gewassen dienen deze daarna in een droger gedroogd te worden - Verkleedkleren dienen maandelijks gewassen te worden - Wanneer zieke kinderen met verkleedkleren spelen dienen deze extra gewassen te worden - Er mogen alleen stoffen speelgoed en knuffels worden aangeschaft die op 60 C gewassen kunnen worden of als op 40 C wordt gewassen dienen deze daarna in een droger gedroogd te worden - Met bloed bevuilde kleren moeten op 60 C gewassen worden - Knuffels en stoffen speelgoed moeten maandelijks gewassen worden - Wanneer zieke kinderen (b v met een koortslip) met knuffels voor algemeen gebruik spelen, dienen deze knuffels extra gewassen te worden - Bij overlast van vliegen wordt een vliegenlamp opgehangen op de plaats waar ze naar binnen komen - Uitwerpselen van dieren (binnen of buiten) worden direct opgeruimd - Bij handmatig afstoffen dienen stofbindende doeken te worden gebruikt - Plakkerige handen en monden van buitenspelende kinderen worden direct schoongemaakt Werkmaterialen & Materiaalgebruik - Er mogen alleen kortpolige vloerkleden worden gebruikt - Leidsters zien er op toe dat geen 2 e hands (gestoffeerde) meubels worden gekocht - Droogbloemen, knutselwerken e.d. die niet gereinigd worden, dienen na een maand verwijderd te worden - De vloer en het meubilair dient dagelijks te worden gereinigd - Hoger gelegen oppervlakken dienen wekelijks te worden gereinigd - Verticale oppervlakken dienen maandelijks te worden gereinigd - Er mogen geen spuitbussen (verf, haarlak en luchtverfrissers) worden gebruikt - Zieke kinderen krijgen hun eigen speelgoed - Speelgoed waarmee een ziek kind heeft gespeeld dient eerst te worden gereinigd voordat andere kinderen dat mogen gebruiken - Er mag alleen lijm op waterbasis worden gebruikt - Er mogen geen wasbenzine, terpentine, verfafbijtmiddelen of andere chemicaliën met oplosmiddelen worden gebruikt - Er wordt geen verf, vlekkenwater of boenwas gebruikt in het bijzijn van kinderen - Er worden geen sterk geurende producten gebruikt - Speelgoed wordt in afgesloten kasten (stofvrij) opgeborgen - Er wordt alleen slijtvast speelgoed gebruikt - Er mag alleen stofvrij schoolkrijt worden gebruikt - Speelgoed voor binnen en buiten wordt gescheiden gehouden - Schoolborden moeten met een vochtige doek worden schoongemaakt - Leidsters vervangen direct beschadigd speelgoed 4 van 6
Eten & Drinken - - - Gekoelde producten dienen na aankoop direct in een koelkast te worden opgeborgen - Ouders moeten worden geïnstrueerd dat men geen bederfelijke voedingsmiddelen moet meegeven die langer dan 30 min buiten de koelkast zijn geweest - Gekoelde producten die langer dan 30 min buiten de koelkast zijn geweest dienen weggegooid te worden - Gekoelde producten moeten onder 7 C worden bewaard en pas vlak voor gebruik ui de koelkast gehaald - De houdbaarheidsdatum van producten voor ieder gebruik controleren - Drinkbekers en bestek worden na ieder gebruik afgewassen - Etensresten worden afgesloten bewaard en kruimels opgeruimd - Op de buitenspeelplaats wordt zoet eten en drinken zoveel mogelijk beperkt - Bij hoge temperaturen wordt extra drinken aangeboden Interieur Binnenruimte - Dieren worden alleen toegelaten na overleg met alle ouders - Leidsters zien er op toe dat kinderen hun handen wassen na contact met dieren - Er mogen alleen allergeen arme planten/bloemen worden gekocht - Houten of rieten onderzetters dienen vervangen te worden - Potgrond dient jaarlijks te worden vervangen - Potten of schotels met schimmelvorming worden direct vervangen of gereinigd - De temperatuur regelmatig controleren, deze mag niet lager zijn dan 17 C - De ramen en deuren worden wijd opengezet als de temperatuur binnen oploopt boven de 25 C Exterieur Buitenspeelplaats - Indien nodig worden er schaduwplekken gecreëerd - Leidsters zien er op toe dat kinderen niet te lang in de zon spelen - Bij extreme hitte wordt de duur van het buitenspelen beperkt - Kinderen worden vanaf begin mei tot eind september op alle dagen dat het zonnig is of half bewolkt ingesmeerd, ook als ze in de schaduw spelen - Er wordt voor kinderen anti zonnebrandmiddel met een factor (SPF) van tenminste 20 gebruikt en het middel beschermt zowel tegen uv-a-straling als tegen uv-b-straling - Tussen 12.00 en 15.00 uur wordt er op toegezien dat kinderen zoveel mogelijk in de schaduw spelen - Bij extreme hitte wordt het spel zodanig aangepast dat grote inspanning wordt vermeden - Er wordt op toegezien dat kinderen zoveel mogelijk een t-shirt en zonnehoedje dragen als ze buitenspelen - Ook bij extreem lage temperaturen wordt de duur van het buitenspelen beperkt - Er wordt op toegezien dat er goede kleding wordt gedragen als het koud is Medisch Handelen & Medicijnen - Bij inschrijving voor onze peuterspeelzaal wordt aan ouders o.a. gevraagd of aan hun kind tijdens de dagdelen op de peuterspeelzaal wel/geen medicijn(en) moet worden verstrekt en ook of hun kind last heeft van een allergie (en zo ja welke) - Voor medicijnverstrekking tijdens een peuterspeelzaal dagdeel dienen er schriftelijke instructies opgesteld te zijn, ondertekend door betreffende ouder(s)/verzorger(s) - Bij elke groep dient te worden vastgelegd wie medicijnen verstrekt 5 van 6
- Om misverstanden te voorkomen dient een overdracht schriftelijk te gebeuren - Er mogen alleen medicijnen worden verstrekt uit de originele verpakking inclusief bijsluiter - Voor medicijnverstrekking moet eerst de bijsluiter worden geraadpleegd - De houdbaarheidsdatum van het medicijn moet ook vooraf gecontroleerd worden - Er moet een afvinklijst worden gehanteerd zodat voorkomen wordt dat een medicijn 2 keer wordt verstrekt - Pus/wondvocht voordat het gaat lekken met bv een wattenstaafje deppen - Wondjes moeten worden afgedekt - Leidsters wassen hun handen na wondverzorging bij kinderen - Bij elk contact met bloed, wondvocht of lichaamsvochten die zichtbaar met bloed zijn vermengd dienen wegwerphandschoenen gedragen te worden - Gemorst bloed dient met handschoenen aan te worden verwijderd - De ondergrond dient met water en zeep te worden schoongemaakt, daarna schoon gespoeld en nagedroogd - Daarna dient de ondergrond met ruim alcohol 70% gedesinfecteerd te worden - Wondjes moeten met een waterafstotende pleister worden afgedekt - Pleisters worden regelmatig (of als ze doordrenkt zijn) verwisseld - Bij bijtincidenten waarbij bloed vrij komt, wordt binnen 24 uur contact opgenomen met de huisarts dan wel GGD Diversen - Leidsters zijn op de hoogte van de procedure voor ziek- en herstelmelding - Bij een ongeval op de peuterspeelzalen en/of plotselinge serieuze lichamelijke klachten van kinderen of leidsters dient onmiddellijk de beheerder(s) gealarmeerd te worden - Alle beheerders van Cultureel Centrum de Huesmolen zijn in het bezit van een geldig BHVcertificaat en kunnen adequate hulp bieden 6 van 6