Predatie en predatorenbeheer Wolf Teunissen
predation loss Predatieverlies Index 120 100 80 Trends 60 40 20 0 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 Foto: Hans Gebuis 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020
Expertmeeting predatie VBN 2016 Wolf Teunissen Henk van der Jeugd Maja Roodbergen Tess van de Voorde
Expertmeeting predatie VBN 2016 Subsidieaanvraag EZ/LNV Update literatuuroverzicht Weerbaarheid populatie boerenlandvogels Monitoringtechnieken Predatiedruk reducerende maatregelen Predatiekaart Indirecte effecten van predatie Internationale samenwerking
Daily nest predation rate (+ 1SE) Dagelijks predatieverlies Weerbaarheid populatie boerenlandvogels 0.04 0.03 0.02 0.01 0.00 0 1 2 3 4 5 6 7+ Aantal Number nesten of nests binnen within 100m 100m Bron: MacDonald & Bolton 2008
Weerbaarheid populatie boerenlandvogels 2010 Bp/ha 2013 2016 Bp/ha Bp/ha
Dagelijks predatieverlies Predatie en openheid 0.030 Daily nest predation rate 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 <25 25-50 50-75 75-100 >100 Distance Afstand to tot boundary rand Bron: MacDonald & Bolton 2008
Beheer en predatie 6 5 * sterftekans 4 3 2 * 1 0 beweid hergroei kort/gemaaid stroken ongemaaid type perceel
Dagelijkse overleving Beheer en predatie Weilanden 1980-1983 Extensief 2007-2012 Intensief 2007-2012 Bron: Kentie et al. 2015
Monitoring technieken
Monitoring technieken Bron: Mason et al. 2018
Monitoring technieken Bron: Mason et al. 2018
Monitoring technieken Bron: Reynolds et al. 2007
Predatiedruk reducerende maatregelen Beperken toegang tot het gebied (bijv. uitrasteren). Weglokken predatoren door alternatief prooiaanbod (bijv. muizenstroken). Verdrijven van predatoren (bijv. verwijderen bomen, verhogen waterpeil, verlagen of juist verhogen alternatief prooiaanbod). Wegnemen van predatoren (bijv. door afschot of wegvangen). Verminderen van verstoring (door bijv. recreatie of agrarische werkzaamheden) zodat vogels minder vaak van het nest (de kuikens) af hoeven en zo de plek van het nest (de kuikens) niet verraden. Verhogen van de voedselbeschikbaarheid voor kuikens, waardoor kuikens zich minder vaak kwetsbaar hoeven op te stellen.
Bron: Jen Smart, RSPB Bron: Jen Smart, RSPB
Aantal legsels Eemland Hattem Wapenveld Arkemheen Bemmel Gebied Controle Raster Afschot Eiland Arkemheen 22 34 Eemland 46 Bemmel 14 23 7 Hattem 5 18 Wapenveld 23 2
Predatiedruk reducerende maatregelen Bron: Jen Smart, RSPB
Effectiviteit uitrasteren Bron: Jen Smart, RSPB
Uitgerasterde gebieden als hotspot voor prooi: predatie door Rode Wouw Bron: Jen Smart, RSPB Bron: Jen Smart, RSPB
(naar RSPB - Jennifer Smart Het gaat om het hele plaatje: minder conflicten tussen weidevogels en predatoren (w.o. vos) Elektrisch uitrasteren Lethaal: vangst / afschot Predatoronvriendelijk landschap X Zelfhulp: hoge dichtheden Habitat voor alternatieve voedselbronnen Weidevogelvriendelijk landschap
Aanbevelingen voor predatorbeheer Weidevogelgebied? Nee Geen predatorbeheer Ja Leefgebied op orde? Nee Leefgebied verbeteren Ja Lage reproductie? Nee Onbekend Reproductie monitoren Ja Veel predatieverliezen? Ja Nee Onbekend Predatoren monitoren Predatorbeheer Weidevogeltrend volgen
Actieplan boerenlandvogels Gebiedskennis Gebiedsinrichting Waterpeil Kruidenrijk grasland Openheid Predatorbeheer