Van Werk en Toekomst! naar PvdA, Zeker in Drenthe! Terugblik op de periode en vooruitblik naar De oogst van vier jaar medebestuur van Drenthe PvdA-Statenfractie Maart 2019
Voorwoord De voorzijde van deze bestuursverantwoording laat het goed zien: politiek is mensenwerk. In het vervolg van deze verantwoording ligt de nadruk op de inhoud, maar dit woord vooraf is een goede plek om enkele bijzondere gebeurtenissen uit de periode te memoreren. In de eerste plaats het vertrek van onze gedeputeerde Ard van der Tuuk en de komst van Cees Bijl en even later het vertrek van Commissaris van de Koning Jacques Tichelaar en de komst van Jetta Klijnsma. En natuurlijk het vertrek van Statenlid Ronald Koch en de komst van Michel Berends. Allemaal leden van onze rode familie. Het zijn gebeurtenissen die met pijn maar ook met vreugde gepaard gaan. Zonder de passie van al deze mensen zouden we met elkaar dit werk niet kunnen doen. Deze bestuursverantwoording bevat een aantal mooie resultaten, die vaak gezamenlijk door fractie en gedeputeerde zijn behaald maar soms ook apart. Terugkijkend naar de manier waarop Cees Bijl zijn rol als bestuurder heeft opgenomen, kunnen we zijn stijl van besturen en de samenwerking in het college als positieve punten benoemen. Het zijn belangrijke voorwaarden geweest om in een coalitie en in Drenthe met al die partijen en inwoners tot zoveel resultaten te komen. Ik denk daarbij met name aan de investeringsagenda. Daarmee kon in totaal 90 miljoen euro besteed worden aan allerlei onderwerpen: versterking van bedrijven, inrichting van binnensteden, gebiedsgericht werken, regio-aanpak, dorpsinitiatieven, et cetera. Daarnaast heeft Cees Bijl zich bijzonder voortvarend nuttig gemaakt in een aantal organisaties met aansprekende afkortingen zoals RUD, WMD en GAE. Om deze in tijden van storm in de benen te houden betekent invulling geven aan de verantwoordelijkheid die bij de provincie hoort. Dit in samenwerking met andere overheden die ook weer hun eigen belangen en standpunten hebben. Een speciaal woord van dank aan onze coalitiepartners: VVD, CDA en ChristenUnie. Met elkaar hebben we het collegeprogramma nagenoeg geheel uitgevoerd en op sommige punten nog meer bereikt. Dat lukt alleen met samenwerking en in een sfeer van openheid en vertrouwen. Tot slot: dit is mijn laatste periode als Statenlid in Drenthe. Het was mij een genoegen en een voorrecht om volksvertegenwoordiger en fractievoorzitter te mogen zijn. Het gaat u allen goed! Roelie Goettsch, fractievoorzitter 2
1 Inleiding De PvdA haalde in 2015 zeven zetels bij de verkiezingen voor Provinciale Staten in Drenthe en nam vervolgens zitting in een coalitie met VVD, CDA en ChristenUnie. In het College van Gedeputeerde Staten kreeg de PvdA onder meer de portefeuilles Financiën, Cultuur en Wonen toebedeeld. Deze bestuursperiode komt nu aan een einde. Met de verkiezingen van maart 2019 aanstaande is het goed om terug te blikken. Welke resultaten zijn er geboekt voor Drenthe en haar inwoners? En in het verlengde daarvan: welke onderwerpen vragen de komende vier jaar de aandacht in nieuwe of blijvende vorm? In de verkiezingscampagne kan de komende tijd op de successen worden teruggevallen. Bij het schrijven van deze terug- en vooruitblik is teruggegrepen op de TussenBalans en de Opmaat, twee documenten die de PvdA Statenfractie in het voorjaar van 2018 heeft opgesteld. Daarnaast is gebruik gemaakt van de brochure Resultaten bestuursperiode in één oogopslag. Bij de vooruitblik zijn de accenten uit het verkiezingsprogramma overgenomen. De resultaten zijn per thema gerangschikt. Nota bene: bij de resultaten worden zowel de prestaties van de Statenfractie als die van de Gedeputeerde genoemd. En omdat beelden vaak meer zeggen dan woorden sluiten we af met een top-10 van bereikte resultaten in de vorm van krantenkoppen. 3
2 Thema s van gisteren en voor morgen Arbeidsmarkt en economie - De PvdA heeft zich met succes hard gemaakt voor het behoud van Rijksdiensten en grote bedrijven in Noord-Nederland (Philips Emmen, rechtbank Assen en gevangenis Veenhuizen). Petitie aangeboden in Den Haag, samenwerking met gemeenten. - Aandacht gevraagd met vragen aan GS voor sociaal ondernemerschap. Motie om sociaal ondernemerschap expliciet mee te laten nemen door NOM. - We gaven steun aan de investeringen in Groningen Airport Eelde en de omgeving daarvan, als basis voor vestigingsklimaat Noord-Nederland. - Met het Binnenstadsfonds (motie op initiatief PvdA) en het Herstructuringsfonds kunnen gemeenten de kwaliteit van hun centrumgebieden verbeteren. - Steun voor sociaal ondernemerschap, ondernemersfabrieken en arbeidsmarktprogramma s. - Inzet op kleinschalig toerisme, in balans met landschap en natuur. Zorg - Bereikbaarheid zorg (acuut en planbaar) in heel Drenthe geagendeerd. Ingezonden brieven pers, overleg met Tweede Kamerleden PvdA, contact met gemeenten en ziekenhuizen. - Nieuwe ontwikkelingen in de zorg stimuleren die onder meer langer thuis wonen beter mogelijk maken. - Accent op preventie (gezond leven, sport). Natuur - Urgentie van kwaliteit oppervlaktewater op de agenda gezet. Samenwerking met PvdA-bestuurders in de waterschappen. - Ingezet op behoud weide- en akkervogels en voor introductie groot wild. Organisatie symposium, vragen aan GS. 4
- Gewezen op gevaren bodemdaling. Ingezonden brief in media en vragen aan GS. - Extra aandacht voor kwaliteit en kwantiteit van water (klimaatadaptatie). - Versterking van kwaliteit en diversiteit landschap. Bereikbaarheid - Bij behandeling in Statencommissies gevraagd voor belang van (kleinschalig) openbaar vervoer tot in de haarvaten van de provincie. - Belang van de fietsenwinkels voor het MKB benadrukt naar aanleiding van bedrijvenronde. Vragen aan GS. - Ingezet op nieuwe/betere treinverbindingen. Mocht het tot investeringen in asfalt komen, dan een stapsgewijze aanpak en accent op landschappelijke en maatschappelijke inpassing. - Inzet op openbaar vervoer en fiets. Onderwijs - De PvdA heeft bij herhaling vragen gesteld aan GS inzake de kwaliteit en de beschikbaarheid van het techniekonderwijs. - De aanpak van laaggeletterdheid is hoog op de agenda geplaatst met moties en hier is extra geld voor uitgetrokken, in samenwerking met het Bondgenootschap tegen Laaggeletterdheid. - De PvdA heeft het belang van de bibliotheken onderstreept en hier is extra geld voor ingezet vanuit de provincie. - Kwaliteit VMBO-opleidingen en aanwezigheid door heel Drenthe borgen. - Blijvende aandacht voor aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt. Onder meer inzet op provinciaal gildefonds. - Intensivering van aanpak laaggeletterdheid. 5
Cultuur - Het belang van de Drentse popcultuur is onder de aandacht gebracht. Diverse artikelen in de media. - De gemeenten hebben een culturele impuls gekregen. - Cultuurnota vastgesteld en extra geld voor de Big Five (musea). - UNESCO-status voor Koloniën van Weldadigheid is dichterbij gekomen. - In november 2015 kreeg het Geopark de Hondsrug de UNESCO-status. Dit bevond zich ook in de portefeuille van de PvdA-gedeputeerde. - Inzet op cultuur van onderop en streektaal. - Behoud en versterking bibliotheken. Duurzaamheid - Het onderwerp energie-armoede (huishoudens met een lager inkomen betalen relatief veel geld aan energie en profiteren onvoldoende van subsidies en duurzaamheidsmaatregelen) is geagendeerd met moties en schriftelijke vragen. Provincie gaat onderwerp met gemeenten aanpakken. - Het lokaal produceren en inkopen van duurzame energie (via energiecoöperaties) wordt gestimuleerd. Belang van Drentse energiecoöperaties en inkoop schone energie door provincie benadrukt met moties en vragen. - De relatie tussen sport, duurzaamheid en leefbaarheid is volop voor het voetlicht gebracht (tot in Den Haag aan toe). Nauwe samenwerking met Tweede Kamerfractie PvdA. - In relatie tot de energietransitie heeft de PvdA met succes gepleit voor de noodzaak van een participatieplan alvorens nieuwe (grootschalige) energieprojecten kunnen worden gerealiseerd. - Bestrijden van energie-armoede blijft belangrijk : iedereen moet deel kunnen nemen en profiteren van de energietransitie. - Plannen komen van onderop tot stand en de voordelen komen ten goede aan de lokale bewoners. Maatschappelijk rendement gaat boven commercieel rendement. 6
Armoedebestrijding - Met andere partijen is een armoedemotie ingediend en deze kreeg statenbrede steun. Mede daardoor wordt het onderzoek door zorg- en welzijnsinstellingen in de Veenkoloniën door de provincies Drenthe en Groningen gesteund. - Er is een beweging op gang gekomen om meer inhoud te geven aan de provinciale verantwoordelijkheid in dit domein. - Provinciale aanjaagfunctie (de plus ten opzichte van gemeentelijk beleid) verder uitbouwen. Toegankelijkheid - Statenfractie, de Werkgroep Onbeperkt Meedoen en diverse afdelingen in Drenthe hebben dit onderwerp met succes op de agenda gezet en met de PvdA verbonden. Met acties en moties is de bewustwording bevorderd en een begin gemaakt met de verankering van toegankelijkheid in provinciaal en gemeentelijk beleid. - Subsidiebeleid provincie op aangepast. - Thema verder verbreden naar sociale inclusie in brede zin. Leefbaarheid - Het belang van dorpshuizen is benadrukt, onder meer in relatie tot bereikbare zorg. GS heeft thema dorpshuis++ opgenomen in beleid rondom krimp. - Met regelmaat gepleit voor gelijke behandeling schades van mijnbouw in Drenthe. Moties, schriftelijke vragen. - Inzet van provincie op sociaal domein is verankerd in visie op leefbaarheid en krimp. - Het belang van overal snel internet is onderkend en heeft provinciale steun gekregen (met name voor gebieden waar markt het laat afweten). - Inzet op brede functie dorpshuizen. 7
- Vooral ook de sociale kant van snel internet benadrukken en de kansen voor alle Drenten, met name ook in de krimpgebieden, de kleinere kernen en het buitengebied (leefbaarheid, zorg, voorzieningen, sociale cohesie). - Blijvende aandacht voor veiligheid van de ondergrond. Gelijkheid - We waren mede-initiatiefnemer om van Drenthe de eerste Regenboogprovincie in Nederland te maken. - Op ons initiatief is het Programma Vrouwen Kiezen tot stand gekomen. - Blijvende inzet op tegengaan discriminatie. Wonen - Met de Volkshuisvestingsimpuls krijgen gemeenten extra geld om bijvoorbeeld complexe (en daardoor dure) projecten van de grond te tillen. 2019-2013 - Provincie gaat helpen om vraag en aanbod op woningmarkt beter te matchen. - Investeringen in verduurzaming bestaande woningen. - Inzet op omgevingskwaliteit en Omgevingswet (iedereen doet mee). Grensoverschrijdend - De PvdA heeft het idee van een Drentse ambassade in Duitsland gelanceerd. - Met de Duitsland Agenda wordt volop ingezet op het slechten van de barrières die er nog steeds bestaan op het terrein van wonen, werken en ondernemen over de grens. - De PvdA heeft actief deelgenomen aan en het voorzitterschap ingevuld van de werkgroep DrEUn (Drents-Europees Netwerk). - Samenwerking buurprovincies en Duitsland verder versterken, van de halve cirkel een hele maken. 8
Samen plannen maken - Op allerlei terreinen (zoals energie) is met succes gepleit voor het betrekken van inwoners bij beleids- en planontwikkeling. - PvdA heeft actief deelgenomen in de werkgroep De Veranderende Samenleving waardoor onder mee de drempel voor het agenderingsrecht van inwoners van Drenthe is verlaagd. - Blijvende inzet op het maken van plannen samen met inwoners, ondernemers, gemeenten, maatschappelijke organisaties en andere partijen. 12 + 1: de inspiratiebijeenkomsten Rondom een aantal van bovenstaande thema s zijn door de Statenfractie zogenaamde inspiratiebijeenkomsten georganiseerd, een nieuwe formule. Passend bij het idee om de samenwerking tussen de 12 afdelingen in de gemeenten en de provinciale PvdA-vertegenwoordiging te versterken. De bijeenkomsten, op locatie georganiseerd, waren daarin zeker succesvol. Naast inhoudelijke verdieping (over recreatie bijvoorbeeld) was er ook volop gelegenheid om kennis te maken en acties uit te zetten. 9
3 Een top-10 in beelden Binnenstadsfonds voor aanpak centrumgebieden Plan van aanpak voor boerenlandvogels 10
Op de bres voor rechtbank en gevangenis Drentse ambassade in Duitsland 11
Impuls volkshuisvesting Vrouwen Kiezen van start 12
Klimaatbeleid en armoede Voor topsport en op fietse 13
Subsidiebeleid provincie aangepast Verduurzaming sportclubs 14