Diagnostische Hysteroscopie Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Inhoudopgave Wat is een diagnostische hysteroscopie? 4 Redenen voor een diagnostische hysteroscopie 4 Wanneer vindt het onderzoek plaats? 4 Voor de operatie 5 Hoe verloopt het onderzoek? 5 Kleine ingrepen tijdens een hysteroscopie 6 - Verwijderen van een poliep of een klein myoom 6 - Opheffen van geringe verklevingen in de baarmoederholte 6 - Verwijderen van een spiraal 6 - Het afnemen van een biopt 7 - (Micro) curettage 7 De kans op complicaties 7 Na de hysteroscopie 7 Wanneer contact opnemen met het ziekenhuis 7 Tot slot 7
Wat is een diagnostische hysteroscopie? Bij een diagnostische hysteroscopie kijkt de gynaecoloog met een kijkbuis (hysteroscoop) via de schede (vagina) naar de binnenkant van de baarmoeder. De hysteroscoop is een dunne holle buis waar een lichtbundel doorheen gaat. Om de binnenkant van de baarmoeder goed zichtbaar te maken, brengt de gynaecoloog tijdens de hysteroscopie vloeistof (= een soort water ) naar binnen waardoor het zicht helder blijft. De hysteroscoop wordt aangesloten op een camera waarna het beeld zichtbaar wordt op een beeldscherm (zie figuur 1). 3 1 2 Figuur 1. De hysteroscoop wordt via de schede in de baarmoederholte gebracht. Baarmoederwand (1), baarmoederholte (2) en eierstok (3). Tijdens dit onderzoek zijn er kleine ingrepen mogelijk, zoals het verwijderen van een (kleine) poliep of een spiraal waarvan de draadjes niet meer zichtbaar zijn. Voor grotere ingrepen, zoals het weghalen van een vleesboom in de baarmoederholte is meestal een therapeutische hysteroscopie nodig. Redenen voor een diagnostische hysteroscopie Er zijn verschillende redenen voor een diagnostische hysteroscopie. Abnormaal bloedverlies tijdens of tussen de menstruaties. Aanhoudende menstruatiepijn. Bloedverlies langer dan een jaar na de laatste menstruatie. Het uitblijven van de menstruatie na een curettage. Verminderde vruchtbaarheid. Herhaalde vroeggeboorte of miskramen. Afwijkende bevindingen bij echoscopie, watercontrastechoscopie (SIS echo) of ander onderzoek van de baarmoederholte. Wanneer vindt het onderzoek plaats? De hysteroscopie vindt bij voorkeur plaats als u niet ongesteld bent. Als abnormaal bloedverlies de reden is voor het onderzoek, is bloedverlies vaak niet te vermijden en meestal niet bezwaarlijk. Bij gebruik van de pil is het onderzoek mogelijk op alle dagen
dat u de pil inneemt. Als u geen pil gebruikt, kan het onderzoek het beste gebeuren in de eerste helft van de cyclus, voor de eisprong. Dit is zeer belangrijk als u zwanger wilt worden, in de eerste helft van de cyclus kan er nog geen bevruchte eicel zijn die zich eventueel gaat innestelen. Voor de operatie Een diagnostische hysteroscopie zal gebeuren in dagbehandeling. Dat betekent dat u op de dag van opname wordt behandeld en dezelfde dag weer naar huis mag. Voor de operatie moet u gezien worden door de anesthesist. Deze gaat u vragen stellen over u gezondheid naar aanleiding van de gezondheidsvragenlijst die u heeft ingevuld. Als u boven de 60 jaar bent zal er aanvullend nog een hartfilmpje gemaakt worden. Bij iedere operatieve ingreep moet er van te voren een bloedonderzoek gedaan worden. Hiervoor krijgt u formulieren mee om bloed te laten prikken bij het laboratorium. De dag van de ingreep moet u nuchter zijn. Wordt u s morgens geopereerd dan mag u na 12 uur middernacht niets meer eten en drinken. Wordt u rond 12 uur s middags verwacht op de afdeling, dan mag u s ochtends voor 8 uur nog een klein ontbijt (kopje thee/koffie met een beschuitje) eten. Hoe verloopt het onderzoek? De hysteroscopie wordt vaak onder algehele narcose verricht, maar kan ook onder plaatselijke verdoving gedaan worden. Voor het onderzoek moet u plaatsnemen op een onderzoekstoel/tafel met de benen in de beensteunen. Er wordt een speculum in de schede ingebracht. Hierdoor wordt de baarmoedermond zichtbaar en kan met een tangetje worden vastgepakt. Indien een plaatselijke verdoving is afgesproken wordt met een dun naaldje de baarmoedermond verdoofd. Meestal voelt u dit nauwelijks. De gynaecoloog brengt vervolgens de kijkbuis in de baarmoederholte. Door de kijkbuis komt een vloeistof om de baarmoederholte te kunnen bekijken. Bij plaatselijke verdoving kan dit een menstruatie-achtige pijn veroorzaken. Soms zal de gynaecoloog beslissen geen gebruik te maken van een speculum en tangetje maar de kijkbuis rechtstreeks in te brengen in de schede en in de baarmoederhals. Het onderzoek duurt ongeveer een kwartier; bij kleine ingrepen kan het wat langer duren.
Kleine ingrepen tijdens een hysteroscopie Het is mogelijk om langs of door de hysteroscoop met een tangetje kleine ingrepen in de baarmoederholte te verrichten. Verwijderen van een poliep of een klein myoom Een poliep is een bijna altijd goedaardige uitstulping van het baarmoederslijmvlies. Een myoom (vleesboom) is een goedaardige uitstulping van de spierlaag van de baarmoeder in de holte van de baarmoeder. Beiden kunnen abnormaal bloedverlies veroorzaken. Een poliep en een klein myoom kunnen doorgaans verwijderd worden met een elektrisch verhit lisje, een schaartje of een ander instrument. Als de poliep of myoom groter is of gedeeltelijk in de wand van de baarmoeder ligt zal er een uitgebreidere ingreep moeten volgen. Figuur 3 Een myoom in de baarmoederholte kan door middel van hysteroscopie worden gezien en verwijderd Opheffen van geringe verklevingen in de baarmoederholte Dunne verklevingen tussen de vooren achterwand zijn eenvoudig door te knippen. Voor dikkere en uitgebreide verklevingen is een grotere operatie (therapeutische hysteroscopie) nodig (zie figuur 4). Figuur 4 Een verkleving in de eileiderhoek Figuur 2 Een poliep in de baarmoederholte kan door middel van een hysteroscopie worden gezien en verwijderd Verwijderen van een spiraal waarbij de draadjes niet zichtbaar zijn Het spiraal kan door de kijkbuis meestal makkelijk gezien worden en met een tangetje verwijderd worden. Heel zelden zit het spiraal vast in de wand van de baarmoeder en is een grotere operatie (therapeutische hysteroscopie) nodig (zie figuur 5).
Een klein gaatje in de baarmoederwand. Figuur 5 Het verwijderen van een spiraaltje Het afnemen van een biopt (een klein stukje weefsel) Tijdens de hysteroscopie kan met een tangetje een klein stukje weefsel (biopt) worden weggenomen voor weefselonderzoek. (Micro) curettage Dit is een onderzoek van het slijmvlies van de baarmoeder, dat soms plaatsvindt na de hysteroscopie. Via de schede brengt de gynaecoloog een dun buisje (curette) in de baarmoeder, zodat het slijmvlies van de baarmoederholte kan worden weggezogen of geschraapt voor verder onderzoek. De kans op complicaties Bij elke operatieve ingreep bestaat een kans op complicaties. Complicaties bij een diagnostische hysteroscopie komen zelden voor. Voorbeelden van complicaties zijn: Ruim bloedverlies. Een ontsteking. Overgevoeligheid. Na de hysteroscopie Na het onderzoek heeft u vaak enkele dagen bloedverlies of bruine afscheiding. Ook kan de eerste dagen nog een kramperige pijn onder in de buik zijn. Als u geen bloedverlies meer heeft, is er geen bezwaar tegen gemeenschap. Wanneer moet u contact opnemen met het ziekenhuis? Bij klachten zoals toenemende heftige buikpijn, hevig bloedverlies en koorts moet u contact opnemen met de polikliniek Gynaecologie. Deze is bereikbaar tijdens kantooruren op telefoonnummer (0299) 457 660. Buiten kantooruren is de afdeling A3 bereikbaar op telefoonnummer (0299) 457 460. Tot slot Mocht u vóór de ingreep nog vragen hebben over de diagnostische hysteroscopie, aarzel dan niet deze aan uw behandelend gynaecoloog te stellen. De polikliniek is elke werkdag bereikbaar tijdens kantooruren. De assistente helpt u graag uw vraag beantwoord te krijgen.
Colofon Dit is een publicatie voor patiënten van het Waterlandziekenhuis Informatie www.waterlandziekenhuis.nl e-mailadres: patientenservice@wlz.nl 10051 maart 2014