INTRODUCTIEBROCHURE VE 2 Hoofdverpleegkundige: Kristien Teetaert September 2011
2 WELKOMSTWOORD Beste student In naam van het verpleegkundig team heten we je hartelijk welkom op onze afdeling. Tijdens jouw stage zal je opgenomen worden in het verpleegkundig team, waar je met de nodige begeleiding jouw inbreng zal mogen doen. Immers professionele verpleegkundigen zijn kritische en creatieve verpleegkundigen. Onze afdeling streeft ernaar een sfeer te scheppen waar je vrij vragen kan stellen in verband met je opdracht en zorg. Opmerkingen, aanvullingen vanuit de theorie en je eigen ervaring zijn altijd welkom, ook vanwege de student. Verpleegkunde is immers teamwerk.
3 ALGEMENE GEGEVENS HOOFDVERPLEEGKUNDIGE: Kristien Teetaert SPECIALISME: chirurgisch dagziekenhuis en heelkunde ARTSEN: Longstay Dr. Olivier: algemene en laparascopische heelkunde Dr. Janssen: algemene en oncologische heelkunde-senologie Dr. Parmentier/Dr. Schepers: grote vaatingrepen die intensieve zorgen gebonden zijn Dr. Depuydt Sofie: grote vaatingrepen die intensief gebonden zijn - senologie Dr. Rombaut: borstingrepen Chirurgisch dagziekenhuis Dr. Janssen en Dr. Olivier Dr. Lambert, Dr. Clement en Dr. Patou: neus-keel-oorchirurgie Dr. Buyse: neurochirurgie (vb. carpal tunnel syndroom) Dr. De Vos: hand- en voetchirurgie Dr. Van Oyen: schouder- en elleboogchirurgie VERPLEEGKUNDIG TEAM: De hoofdverpleegkundige van onze afdeling is Kristien Teetaert en wordt omringd door een uitgebreid verpleegkundig team met verschillende jobtimes die aangevuld worden door 2 logistiek assistenten. De stagementoren op onze dienst zijn: Sabine Meyfroodt, Ann Vancoillie en Cindy Willems. AANTAL BEDDEN EN KAMERS Onze afdeling bestaat momenteel uit tien bedden chirurgisch dagziekenhuis (zowel volwassenen als kinderen) en 15 bedden voor de opname van longstaypatiënten die een heelkundige ingreep moeten ondergaan. Hierbij beperken we ons tot een volwassen publiek.
4 PATHOLOGIEËN EN BEHANDELINGEN PATHOLOGIEËN Algemene heelkunde Appendectomie, liesbreuk, galblaaswegname op klassieke of laparascopische wijze. Drainage van een peri-anaal abces. Bariatrische chirurgie: Gastric-Bypass Longchirurgieën Mediastinoscopie, lobectomie, pneumectomie. Plaatsen van thoraxdrain (na thoraxtrauma bv. pneumothorax, haemothorax). Talkage van de pleuravliezen. Darmchirurgie Sigmoidresectie Aanleggen colostomie Aanleggen en/of sluiten van een ileostomie Aanleggen van een gastrojejunostomie Hemicollectomie Totale collectomie Anteriorresectie Debulking Hartmann APRA Totale of partiele maagresectie Slokdarmresectie Parathyroidectomie Totale thyroidectomie Huidgreffen Oncologische chirurgie Excisie van de tumor (borst) en een okselevidement. Mastectomie Darmchirurgie cf. supra bij magligniteit Hand- en voetchirurgie Neurochirurgie Neus keel oor Orthopedische chirurgie Elleboog- en schouderchirurgie Hand- en voetchirurgie
5 BEHANDELINGEN Algemene preoperatieve onderzoeken Bloedname EKG RX thorax Sentinel Bijkomende specifieke onderzoeken Staging CT Abdomen Echo Lever Botscan Tumormarkersbepaling in het bloed Maag- en darmproblematiek Gastroscopie Coloscopie Slokdarm-maag-duodenum transit Coloninloop Rectoscopie Andere Longfunctie Haemoculturen
6 MEEST VOORKOMENDE VERPLEEGACTIVITEITEN Preoperatief Opname van een patiënt Patiëntenbegeleiding Pre-operatieve voorbereiding: lavement, bloedname, preoperatief scheren, niet-somatische begeleiding van de patiënt. Postoperatief Sommige patiënten verblijven postoperatief enkele uren of dagen op intensieve zorgen of Mid Care Unit. Dit is afhankelijk van de ernst van de ingreep, de algemene toestand van de patiënt of de noodzaak aan intensieve observatie of behandeling. Bij heelkundige patiënten zijn de observaties van parameters ontzettend belangrijk: - Vitale parameters: pols, RR, Temp - Fysieke parameters: Pijn, controle wondvochtverband, urinedebiet, stoelgang. Na een heelkundige ingreep heeft de patiënt een perifeer of een centraal infuus. Ook hier is observatie belangrijk. Bij ons zal je de mogelijkheid krijgen vele soorten wondverzorgingen in te oefenen. Het aanbod bestaat uit: Verwijderen haakjes en hechtingen Verwijderen van een drain (blakedrain, redons, tubulaire drain) Wondspoelingen Plaatsen van droge en vochtige wiek Inkorten van een penrose en tubulaire drain Ook de infuustherapie, het plaatsen van infusen en bloedafnames komt bij ons vaak aan bod. Verbandwissels zullen noodzakelijk zijn. Let echter wel op het voorschrift van de arts. De patiënt stelt soms vragen omtrent zijn aandoening, behandeling of prognose aan jou. Belangrijk is dan te luisteren, maar ook de patiënt (en/of familie) door te verwijzen naar de (hoofd)verpleegkundige. Probeer inzicht te hebben in de zorgbehoeften en algemene behoeften van de patiënt in de thuissituatie of thuisvervangend milieu en volg de daarbij behorende ontslagplanning. Let ook op de specifieke begeleiding van bepaalde verpleegkundigen of de hoofdverpleegkundige bij bepaalde aandoeningen. Er zijn borstverpleegkundigen, stomaverpleegkundigen, wondzorgverpleegkundige,... Deze functies zijn gegroeid uit de nood van de patiënt aan een professionele en specifieke begeleiding. Als student mag je deze personen zeker aanspreken om de nodige informatie te verwerven. Ze zullen hun motivatie en enthousiasme zeker met jou willen delen.
OVERLEGSTRUCTUREN OP VE 2 Overlegmomenten: - met verpleegkundige: 08.00 uur korte overdracht naar hoofdverpleegkundige toe (enkel de veranderingen bij dag voordien, en problemen nacht) o 13.30 uur: grote patiëntenbespreking met dossier o dan telkens korte briefing bij wissel shift: N nr V, L nr N... - met kiné: 1x per dag overloopt de hoofdverpleegkundige alle patiënten i.v.m. de nodige kiné - met diëtisten: 1x per dag overloopt de hoofdverpleegkundige alle dieetpatiënten - met logistiek: verschillende malen overleg i.v.m. voeding patiënten, onderzoeken, ontslagen.. - met onderhoud: i.v.m. opkuis kamers voor ontslagen patiënten. - met artsen: dokterstoeren en tussendoor. - met sociale dienst: daar waar behoefte is naar rusthuis of hersteloord. - met psycholoog of oncologisch verpleegkundige: waar behoefte is. VERPLEEGKUNDIGE DAGINDELING OP VE 2 Longstay 06.30 tot 06.45 uur. Overdracht van de nachtdienst naar de vroegdienst 06.45 tot 08.00 uur De eerste patiëntenronde bestaande uit: - controle en toediening van medicatie peroraal of intraveneus - preoperatief voorbereiden van patiënten - toedienen van hygiënische zorgen - glycemiebepalingen + insulinetoediening 08.00-08.30 uur Ontbijtbedeling en zo nodig patiënten hierbij helpen. 08.10 tot 08.45 uur Patiëntenbespreking met hoofdverpleegkundige. 08.45 tot 12.00 uur - Toediening van hygiënische zorgen en patiëntenverzorging - Kameropschik - Opname van nieuwe patiënten: anamnese, preoperatieve voorbereidingen - Opruimen utility en aanvullen van verzorgingskarren - Glycemiebepalingen - Controle en toediening van medicatie - Patiënten begeleiden naar OP - Patiënten afhalen van OP en postoperatieve controles vitale en fysische parameters - Transfer patiënten - overname Mid Care Unit IZ - Opdienen middagmaal en zo nodig patiënten hierbij helpen
8 12.00 tot 13.30 uur - afdienen middagmaal - observatie patiënten en parametercontrole (post OP, post Mid Care, IZ) met aandacht voor accommodatie en comfort van de patiënten. - transfer patiënten - overname Mid Care Unit - IZ 13.30 tot 14.14 uur - patiëntenbespreking met verpleegdossier samen met hoofdverpleegkundige van de vroegdienst aan de laatdienst. 14.15 tot 15.00 uur - opschik van de kamer en opmaak bedden bij ontslagen patiënten - beloproepen - koffiepauze 15.00 tot 16.00 uur - namiddagverzorging: observatie patiënten en nemen van parameters (post OP, post Mid Care, IZ) met aandacht voor accommodatie en comfort van de patiënten. 16.00 tot 18.00 uur - opname nieuwe patiënten - transfer van patiënten - overnamen IZ - Mid Care Unit - beloproepen - glycemiebepalingen en insulinetoedieningen - controle van medicatie en toediening 18.00 tot 18.30 uur Opdienen - afdienen van avondmaal en eventueel patiënten hiervoor installeren. 18.30 tot 19.00 uur - beloproepen 19.00 tot 21.00 uur - observatie patiënten en nemen van parameters ( post op, post - Mid Care Unit, IZ) met aandacht voor accommodatie en comfort van de patiënten. - controle medicatie en toediening 21.00 tot 21.15 uur - glycemiebepalingen - beloproepen 21.15 tot 21.30 uur - overdracht van de laatdienst aan de nachtdienst
Chirurgisch dagziekenhuis 9 Het verloop op chirurgisch dagziekenhuis gaat allemaal een beetje anders. De dagindeling hangt af van het uur van aankomst van patiënt, planning OK enz. Planning - de zorgmanager geeft de planning door aan de verantwoordelijke, dit gebeurt de dag voordien. - planning wordt afgedrukt. Hierop worden de controles afgetekend - de verpleegfiches worden de dag voordien geschreven en klaargelegd in het vakje van die dag. Bij opname - patiënt wordt begeleid naar de kamer - polsbandje controleren en vignet aan bed bevestigen - anamnese en preop-bladen worden ingevuld - afhankelijk van de ingreep worden de patiënten geschoren - het OK belt de verpleegkundige op als de patiënt mag gebracht worden - navraag of iets van administratieve papieren door de behandelende arts moet ingevuld worden Postop - patiënten zijn ongeveer 3 tot 4 uur van de kamer weg (operatie en recovery) - patiënten worden postoperatief op kamer gecontroleerd (parameters, ) - 1 uur later opnieuw - daarna om de 2 uur - beloproepen - klein flesje water en een yoghurt of pudding Voor ontslag - patiënten moeten zeker urineren vóór ontslag - zowel de behandelende arts als anesthesist moet toestemming geven voor ontslag - consultatieafspraken en ziektebriefjes, worden in orde gebracht
SAMENWERKING MET ANDERE DISCIPLINES 10 Het verpleegkundig team garandeert een 24/24 uur continue opvolging van de patiënten. Het spreekt voor zich dat nog andere paramedische disciplines zoals kinesist, diëtiste en sociaal assistente een belangrijke inbreng hebben in het optimaliseren van de zorg aan de te verzorgen patiënten De kinesitherapeut van de afdeling: Dhr. Raf Vanzandweghe De sociaal assistente: Mevr. Ann Barbier Er is een multidisciplinaire samenwerking met : - medische beeldvorming - operatiekwartier - sociale dienst i.v.m. ontslagplanning - onderhoudsploeg - opnamedienst - intensieve zorgen - Mid Care Unit VEEL VOORKOMENDE TERMEN EN AFKORTINGEN PCEA - pomp = Patiënt controlled epidural analgesia pomp MRSA, MRSE, ESBL = MRSA (Methycilline Resistente Staphylococcus Aureus), MRSE (Methycilline Resistente Staphylococcus Epidermidis), ESBL (Extended Spectrum Beta Lactamases) = ziekenhuiskiemen APRA = Abdominale Perianale rectum amputatie ME = Mastectomie OE = okselevidement BE = brede excisie TE = tumorectomie AAA = aorta abdominaal aneurysma CTS = carpal tunnel syndroom CCE = choleycystectomie (galblaaswegname)
VERWACHTINGEN VANUIT DE AFDELING NAAR DE STUDENT 11 Het lezen van de introductiemap Lees grondig in de introductiemap van de afdeling, alsook de infomap van het ziekenhuis. Je zal zeker aanvoelen dat een goede voorbereiding je zal helpen je vlot in jouw nieuwe stageklimaat te integreren. Neem je leerproces zelf in handen, laat het niet aan anderen over - Bij aanvang van de stage is het belangrijk om je stagedoelstellingen te bepalen en door te geven. Deze doelstellingen moeten afgestemd zijn op de interventies die binnen je individuele mogelijkheid liggen. Stuur je doelstelling bij naarmate je stage verder verloopt. - Neem gerust initiatieven om bepaalde interventies voor te behouden voor jou, doch meldt dit tijdig. - Plan in voorbereiding van een stagebegeleiding interventies in samenspraak met de verantwoordelijke. - Durf vragen te stellen (domme vragen bestaan niet, alleen domme antwoorden) en stel beter 20 vragen teveel dan één te weinig. - Voor meer medische achtergrond van de patiënt en informatie over de behoeften van de patiënt kan je steeds terecht bij de hoofdverpleegkundige. Interesse en spontaan opzoekwerk zijn wel noodzakelijk. - Bij het uitvoeren van je stageopdracht verwachten wij vragen. Het letterlijk overpennen van het verpleegdossier of het medische dossier levert je weinig op. Wees steeds eerlijk Wanneer je een handeling per vergissing bij een patiënt verkeerd hebt uitgevoerd, verwittig de hoofdverpleegkundige. Jouw eerlijkheid kan veel problemen bij de patiënt voorkomen! Inzet en interesse bij de studenten, stimuleren de verpleegkundigen om jou zo optimaal mogelijk te begeleiden. Initiatiefname wordt steeds gewaardeerd. Wees stipt en verwittig de verpleegeenheid steeds tijdig in geval van afwezigheid. Dit kan je doen op het rechtstreeks nummer van VE 2 ( 059/55 30 14).
Verwachtingen per studiejaar 12 2e jaar: Verder oefenen van de aangeleerde wondzorg en technieken. De link leggen tussen de theorie uit de les en de postoperatieve patiënt. Interesse hebben voor het psychosociale aspect. Het nut van het verpleegdossier inzien. 3e jaar: Inzicht hebben in het waarom van eigen handelen. Technieken zelfstandig en perfect kunnen uitvoeren. Zelfstandig leren werken, leren plannen. Patiënt in zijn totaliteit observeren. Een opname bijwonen en uitvoeren. Transfer van een patiënt van dienst Mid Care Unit - IZ naar onze dienst bijwonen. Specifieke afspraken en verwachtingen van de docent Als de docent met jou een begeleiding plant, deel dan de datum op voorhand mee aan de afdeling. Ook dien je samen in overleg met de hoofdverpleegkundige, verantwoordelijke of stagementor een patiënt te kiezen. Deze patiënt wordt dan voorbehouden voor jou. Voorts willen wij er op wijzen dat het steeds om een volledige verzorging bij de patiënt gaat. Enkel het uitvoeren van bv. de wondzorg wordt maar per uitzondering toegestaan. Na het uitvoeren van de zorg, vul steeds het verpleegkundig dossier in! Specifieke afspraken en tips Op onze afdeling is het een zéér belangrijk punt je te houden aan de afgesproken momenten van pauze. De afspraken hierom omtrent zijn de volgende: Longstay Vroegdienst 7.36u = 6.30u 11.00u 11.30u 14.36u 8u = 6.30u 11.00u 11.30U - 15.06u Dagdienst 7.36u = 8.00u 12.30u 13.30U 16.36u 8u = 8.00u 12.30u 13.30u 17.00u
Laatdienst 7.36u = 13.30u 17.00u 17.30u 21.36u 13 8u = 13.00 17.00u 17.30 21.36u NB. Pauze afhankelijk van de werkdruk op de dienst. Er wordt wekelijks een uurrooster voor jouw persoonlijk opgesteld door de hoofdverpleegkundige. Hierbij probeert zij de contactmomenten met je begeleider te respecteren. Shift wissels onder studenten zijn zeker bespreekbaar met haar. Ook hier is een collegiale houding van uiterst belang. Als student ben je steeds toegewezen aan een verpleegkundige. Vooraleer te starten met de verzorging steeds afspraken maken met de respectievelijke verpleegkundige. Geef ook steeds een mondelinge overdracht aan deze persoon na uitvoeren van de zorg. Bij de verzorging van een patiënt steeds eerst alle parameters controleren en pas daarna starten met de hygiënische zorgen. Tot de totaalzorg van de patiënt behoort ook de opschik van de kamer. Op onze afdeling spreken we elkaar met de voornamen aan. Indien je een bepaald onderzoek of een ingreep wil bijwonen kan dit steeds, na overleg met de hoofdverpleegkundige of verantwoordelijke. Heb steeds aandacht bij het opdienen van de maaltijden of de patiënt goed gepositioneerd is in bed en bied hulp waar nodig. Geef aandacht aan de netheid in de utility. De bedpannen en urinaals moeten na gebruik op de kamer uitgespoeld worden. Een propere gang geeft een goede indruk! Naast een verzorgd uiterlijk vragen wij om de aandacht voor handhygiëne te bewaken. Let op de gehanteerde voorzorgsmaatregelen voor kruisbesmetting bij besmette patiënten en vraag uitleg indien nodig. Indien er problemen zijn (met verpleegkundigen, met de zorg, met persoonlijke zaken) kan je altijd terecht bij de hoofdverantwoordelijke of één van de stagementoren. En vooral, durf vragen stellen! Al de verpleegkundigen zullen zeker trachten een goede uitleg te formuleren. Toon je interesse. Jouw motivatie zal ons zeker ook een stuk motiveren. Verder wensen we jullie een aangename en leerrijke stageperiode bij ons en veel geluk in de toekomst.
Interresante bronnen 14 Op de Website van het ziekenhuis kunt U terecht voor een aantal specifieke informatiebrochures met betrekking tot - Obesitas kliniek - Borstkanker - Vaatchirurgie
AANDACHT VEILIGHEID EN BEPERKEN RISICO S 15 Risicogroep Personeel Verplegend personeel Kinesisten Afdelingsassistenten Onderhoudspersoneel Aard van risico Preventiemaatregelen Niet toegelaten Risico op tillen van lasten of belastende houding Risico op contact met besmette patiënten of producten Ergonomische regels respecteren, aanwezige hulpmiddelen benutten (zie intranet). Standaardvoorzorgsmaatreg elen naleven (zie intranet). Geneeskundig attest kunnen voorleggen dat hij/zij voldoet. Heb je vragen of suggesties m.b.t. deze introductiebrochure, aarzel dan niet contact te nemen met Thierry Claeys, begeleidingsverpleegkundige AZ Damiaan. tclaeys1@azdamiaan.be