Jaargang 2014, nummer 1 (maart) Het Pleisterke Periodiek van de vereniging voor EHBO s Hertogenbosch Oefencentrum Correspondentie Secretariaat Pelssingel 548b s-hertogenbosch (073) 613 13 83 Postbus 2257 5202CG s-hertogenbosch (073) 642 72 78 info@ehbodenbosch.nl www.ehbodenbosch.nl Epilepsie tijdens de verdiepingsles EHBO bij concert van Henk Bernard In de Spotlight; Jolanda van den Heuvel 20
Voorzitter: Secretariaat: Penningmeester: Bestuurslid: Hulpverleningen Bestuurslid: Hulpverleningen Dhr. F.J.M. van de Camp e-mail: voorzitter@ehbodenbosch.nl Dhr. M.C. Rietkerk e-mail: secretariaat@ehbodenbosch.nl Dhr. J.Vorstenbosch e-mail: penningmeester@ehbodenbosch.nl Dhr. P.A.H. Aarsel e-mail: hulpverleningen@ehbodenbosch.nl Mevr. I van Rosmalen e-mail: ineke@ehbodenbosch.nl Agenda 2014 Maart maandag 3-3 Geen les woensdag 5-3 Geen les maandag 10-3 20:00 1 dinsdag 11-3 13:15 5 woensdag 12-3 20:00 1 zaterdag 15-3 9:30 4 maandag 17-3 20:00 2 woensdag 19-3 9:30 5 woensdag 19-3 20:00 2 maandag 24-3 20:00 3 woensdag 26-3 20:00 3 Mei maandag 5-5 Geen les dinsdag 6-5 20:00 Sport* woensdag 7-5 20:00 PBLS* April woensdag 2-4 20:00 4 maandag 7-4 20:00 5 woensdag 9-4 20:00 5 maandag 14-4 20:00 R* woensdag 16-4 20:00 R* maandag 21-4 Geen les woensdag 23-4 20:00 W* maandag 28-4 20:00 EHAK* dinsdag 29-4 20:00 PBLS* woensdag 30-4 20:00 R* Bestuurslid: P.R. Bestuurslid: Opleidingen Ledenadministratie: Mevr. J. van den Heuvel e-mail: jolanda@ehbodenbosch.nl Dhr. D.H. Maartens e-mail: opleidingen@ehbodenbosch.nl Dhr. M.C. Rietkerk e-mail: ledenadminstratie@ehbodenbosch.nl Correspondentieadres: Postbus 2257 5202GS 's-hertogenbosch Oefencentrum: Pelssingel B548 5212 PE s-hertogenbosch Twee kippen komen elkaar tegen. De ene vraagt aan de andere, Hoe is het met je kinderen? Goed hoor De een is advocaat geworden en de andere uitsmijter De Katholieke EHBO vereniging wenst u vrolijke Paasdagen. Bereikbaar tijdens lesuren: (073) 6131383 2 19
Hulpverlenersdag 5 juli 2014 De indeling voor het ochtend en middag programma worden binnenkort via de website bekend gemaakt en via een nieuwsbrief. De avond is al wel bekend we gaan deze keer, net als alle voorgaande jaren weer afsluiten met een heerlijke BBQ. Vanaf heden kunt u zich weer opgeven bij Peter Aarsel via 06-42617718 of hulpverleningen@ehbodenbosch.nl. En bij Frank van de Camp via voorzitter@ehbodenbosch.nl Wij garanderen u dat we weer een leuke dag in petto hebben voor onze vrijwilligers! 18 Met vriendelijke groet, De commissie Voorwoord van de voorzitter Beste leden, Voor u ligt alweer de tweede uitgave van het vernieuwde Pleisterke. Wij hebben veel positieve reacties mogen ontvangen over de nieuwe lay-out, waarvoor onze hartelijke dank. Het verenigingsjaar loopt alweer tegen het einde. In november hebben wij het eerste examen gehad, waarbij 13 kandidaten het diploma Eerste Hulp in ontvangst mochten nemen. Binnenkort staat het examen voor de tweede groep op het programma. Met het nieuwe bestuur zijn wij hard aan de weg aan het timmeren om de vereniging vaker in de regionale bladen te krijgen, om zo nog meer bekendheid te geven aan onze vereniging. De afgelopen maanden hebben er al 3 stukjes in Het Stadsblad gestaan en hebben wij in februari nog op de voorpagina van de Maas en Noord Kroniek gestaan. Ook zijn wij aan het nadenken over hoe wij de herhalingslessen binnen de vereniging interessanter kunnen maken voor onze leden, mocht u daar zelf ook nog ideeën over hebben horen wij die graag. Voor onze hulpverleningen hebben wij sinds kort de beschikking over een professionele set portofoons en mobifoons. Dit is een mooie aanvulling voor onze hulpverleners. Zoals u kunt lezen hebben wij niet stil gezeten, maar er moet dan ook nog veel gebeuren. Daarom roep ik iedereen op om te kijken wat ze voor onze vereniging kunnen betekenen. Wij zoeken nog regelmatig vrijwilligers die ingezet willen worden tijdens evenementen. Maar gaan nu ook kijken of wij op grotere evenementen met een centralist kunnen gaan werken. Ook voor andere hand en span diensten kunnen wij altijd mensen gebruiken. Bijvoorbeeld een stukje voor in ons Pleisterke, mocht u zich hiervoor willen aanmelden neem dan contact op met iemand van het bestuur. Voor overige ideeën en/of opmerkingen de ideeënbus hangt nog steeds achter in de zaal. Namens het bestuur, F.J.M. van de Camp Voorzitter 3
Diploma-uitreiking Puzzelplezier Puzzel mee en stuur het antwoord in. Onder de goede inzenders wordt een EHBO tasje verloot! 1. Voornaam Brabantse volkszanger 2. Afscheidings product 3. Filter in het lichaam 4. Wie was er jarig in het Klokgebouw 5. Aantal hulpverleners bij Henk Bernard 6. Andere naam voor vallende ziekte 7. Wat doet Jolanda in noodgeval 8. Luchtzak in het lichaam 9. Moet een ieder doen 10. Wat verhoogd na een cursus 11. Straatnaam carnaval Bouwers 12. Noodvervoersgreep Iedere eerste letter van het gevonden antwoord vormt een nieuw woord. Op woensdag 15 januari was het moment waarop we diverse diploma s Eerste Hulp bij Ongevallen mochten uitreiken. Dit keer waren er 13 geslaagde. Na een toespraak van onze nieuwe voorzitter Frank van de Camp werden de diploma s door Peter Aarsel, die ook de cursus verzorgde, uitgedeeld. Opvallend was dat er diverse jeugdige cursisten bij waren. Onder deze geslaagde hebben zich ook al enkele aangemeld als hulpverlener. Nogmaals namens het hele bestuur onze felicitaties. Antwoorden 1. [ ] 2. [ ] 3. [ ] 4. [ ]... 5. [ ]... 6. [ ]... 7. [ ]... 8. [ ]... 9. [ ]... 10. [ ]... 11. [ ]... 12. [ ]... Stuur de oplossing naar secretariaat@ehbodenbosch.nl 4 17
Op de koffie bij de bouwers Eerste Hulp verlenen is niet moeilijk. Eerste Hulp verlenen kan iedereen. Eerste Hulp verlenen moet iedereen. Meld je nu aan als hulpverlener en doe zo enige praktijk ervaring op (hulpverleningen@ehbodenbosch) Onze hulpverleners agenda biedt een grote verscheidenheid aan activiteiten. Wellicht is er voor jou iets bij om een eerste stap te doen onder begeleiding van een ervaren hulpverlener. Een kleine greep uit onze agenda: - Schoolhockey - Buurtfeest Maaspoort - Judo toernooi - Bevrijdingsfestival - Bossche Avondvierdaagse - Jazz in Duketown - Straatvoetbal toernooi - Jeugd vakantieweek Als hulpverleners zijn we aanwezig bij de bouwers van de carnavalswagens. Bij de bouwers stonden twee dagen de deuren voor een ieder open. Onder het thema Oeteldonk loat oe zweve gaan vele vrijwilligers aan de hand van uitgewerkte schetsen aan de slag om de mooiste creaties op wielen te bouwen in een hal van de gemeente aan de Ertveldweg. Onder de muzikale begeleiding van de Kikvorschen die de kelen al vroeg aan het smeren waren lopen wij de hal eens rond. De bouwers tonen daar hun kunsten waar ze in het najaar van 2013 al aan waren begonnen. Er is veel gaas en veel papieren strookjes dopen in behangplak, worden afgewerkt met de nodige Tex en er worden provisorisch mechanische constructies gemaakt voor de nodige draai en knik bewegingen. Wij vragen of het regenbestendig is en hoe hard het maximaal mag waaien om deze gevaartes aan het publiek te mogen tonen. Niemand die zich daar zorgen over maakt, de enige die twijfelen zijn wij. Deze gevaarten kunnen nooit door de deur, waarna een demonstratie volgt van het verwijderen van het hoofd. Peer vaan den Muggenheuvel komt met zijn raad persoonlijk eens kijken hoe het met Knillis is die in een hoekje nog moet ontwaken uit zijn winterslaap. Knillis houdt een oogje in het zeil met zijn lange gedaante en ziet ook toe dat de antieke koetsen die daar staan goed worden onderhouden. De hele dag stond in het teken van carnaval wat uiteraard betekend dat er muziek, drank en eten aanwezig was. Voor ons was het een enerverende dag en leuk eens kennis te maken met de bouwactiviteiten van deze vrijwilligers. Zonder noemenswaardige verwondingen gingen we voldaan huiswaarts. 16 5
In de spotights Zonder andere vrijwilligers te kort te doen zetten we deze keer Jolanda in de spotlight. Jolanda heeft in 2008 haar EHBO-diploma behaald en sinds 2009 zit Jolanda in het bestuur van onze vereniging. Haar taken binnen onze vereniging zijn het verzorgen van de kleding voor de hulpverleners en het verzorgen van kopij voor de kranten. Daarnaast levert ze samen met diverse andere vrijwilligers haar bijdrage voor het Pleisterke en is ze vaak bij hulpverleningen te vinden. Naast het vrijwilligerswerk wat Jolanda voor onze vereniging doet is ze ook actief bij diverse activiteiten in haar woonwijk. In het dagelijks leven werkt Jolanda in de thuis zorg en verzorgd ze ook uitvaarten bij een uitvaartsbedrijf. Jolanda heeft naast haar drukke vrijwilligers werk zich ook nog opgegeven bij Hartslag Nu. Dat betekent dat zodra je een SMS bericht ontvangt op je telefoon je direct naar de plaats des onheils moet, en daar als eerste aankomende je direct aan de gang moet met hopelijk een positief resultaat. Direct na haar opgave bij Hartslag Nu kwam de eerste oproep, met gemengde gevoelens op pad en best spannend, maar daar aankomende direct aan de slag. De oproep komt niet altijd gelegen, die keer dat ze eten stond te koken de aardappelen maar even op een laag pitje en met grote spoed in haar groene wagentje snel op pad. Kortom een bezig bijtje. Zo probeert Jolanda ook nog iedere week twee keer te zwemmen. Helaas schiet dit er wel eens bij in door alle activiteiten voor het vrijwilligerswerk maar de dankbaarheid die mensen hebben door het toesteken van een helpende hand maakt het minder erg. 6 15
Verhoging van je EHBO niveau Door je EHBO-diploma te behalen en lid te worden van onze EHBO-vereniging heb je blijk gegeven belangstelling te hebben voor het verlenen van eerste hulp. Je diploma Eerste Hulp en Reanimatie was een eerste grote stap en mede door het volgen van de herhalingslessen probeer je de opgedane kennis op peil te houden. Om nu het niveau voor jezelf en onze vereniging te verhogen stellen wij je in de gelegenheid je kennis uit te breiden met de hieronder te volgen cursussen. Bij voldoende deelname verzorgen wij een cursus in de maand mei / juni. EHBSO Eerste Hulp Bij Sportletsel Deze bestaat uit: - Aantal lessen: 2 x 3 uur - Data: 26 en 28 mei 2014 - Kosten voor de lessen: 37,50 - Kosten voor het boekje: 17,95 (Hulpverleners krijgen korting) Meld je nu aan via: opleidingen@ehbodenbosch.nl Wacht niet te lang met opgeven want vol is vol. EHBWL Eerste Hulp Bij Wandelletsel Deze bestaat uit: - Aantal lessen: 3 x 2 uur - Data: 12, 13 en 14 mei 2014 - Kosten voor de lessen: 50,- - Kosten voor het boekje: 15,95 (Hulpverleners krijgen korting) 14 Verzekering voor iedere vrijwilliger In de Tweede kamer is in 2008 een geldbedrag ter beschikking gesteld om de gemeenten in staat te stellen een collectieve verzekering voor haar vrijwilligers af te sluiten. Hiervoor wordt de VNG Vrijwilligerspolis volledig gefinancierd. De VNG Vrijwilligerspolis is een collectieve verzekering voor alle vrijwilligers binnen de gemeente. Definitie vrijwilliger: Vrijwilliger is degene die in enig organisatorisch verband onverplicht en onbetaald werkzaamheden verricht t.b.v. anderen en/of de samenleving waarbij een maatschappelijk belang wordt gediend. Aanmelden: Vrijwilliger hoeft zich niet aan te melden. Alle vrijwilligers binnen de gemeente zijn verzekerd. Geldelijke vergoedingen: Zolang de vergoeding binnen de grenzen blijft die de belastingdienst hiervoor hanteert. Geen eigen risico. Secundaire dekking: Voor alle verzekeringen (behalve de Ongevallen vezekering) geldt: deze verzekeringen zijn alleen van kracht voor zover de schade niet is gedekt door een andere verzekering. Vrijwilligers uit een verzekerde gemeente zijn altijd verzekerd: Vrijwilligers uit een verzekerde gemeente, die vrijwilligerswerk gaan doen in een andere gemeente, zijn verzekerd op de polis van de woongemeente. Vrijwilligers uit een onverzekerde gemeente: Die vrijwilligerswerk gaan doen voor een organisatie in een verzekerde gemeente, zijn verzekerd. Verzekeringsoverzicht VNG Basispolis Ongevallen en persoonlijke eigendommenverzekering voor Vrijwilligers, Aansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers VNG Vrijwilligers Plus Polis: Aansprakelijkheidsverzekering voor Rechtspersoon, Bestuursaansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers, Verkeersaansprakelijkheid voor Rechtspersonen, Rechtsbijstand- 7
Hartslag nu Iedereen die een geldig EHBO-diploma heeft mag reanimeren zoals jullie weten. Toch is niet iedereen bekend met HartslagNu. Bij deze organisatie kan iedereen met een geldig diploma zich aanmelden om te gaan reanimeren. Hoe werkt het Als er in jou postcode gebied een oproep voor reanimatie plaatsvindt krijg je een smsbericht. In dit smsbericht ontvang je een adres om hulp te gaan bieden. In veel gevallen ben jij er eerder dan de ambulance en kun je je hulp aanbieden. Als je als eerste bent ben jij degene die de reanimatie gaat starten. Ben je niet de eerste dan kun je toch vaak helpen door samen de reanimatie uit te voeren of steun te geven aan familieleden of omstanders. HartslagNu, voorheen AEDAlert, bestaat nu ruim 1 jaar en werkt samen met de meeste gemeenten. Hiernaast zie je de deelnemende ambulanceregio s d.m.v. de gekleurde gebieden. 8 Weetjes voor u gelezen Jarige EHBO er: In een leeg Klokgebouw te Eindhoven om 4.00 uur 's-nachts het volledige team lang zal hij leven hebben gezongen voor een jarige hulpverlener maar de borrel achterwege is gebleven en wij niet mee mochten naar zijn huis om het te vieren. Middeltje tegen de hik Neem een glas water en een ontbijtmes. Plaats het lemmet in het glas water en drink dan het glas leeg, en weg is de hik. Het is een heel oud Indisch middel, maar het schijnt te helpen. Schokjes voor het in slaap vallen Bij het in slaap vallen ontspannen alle spieren, maar ook de hersenen. Bepaalde delen in het hersengebied die nog wakker zijn, kunnen nog dingen waarnemen, maar de spieren die ze aansturen zijn al in slaap gevallen. Door deze verwarring denken de waarnemende hersenen dat het lichaam valt, ze spannen de spieren om het lichaam overeind te houden. Dit uit zich in een schokje. Sedum tegen wondjes Van de onderkant van het blad moet het vliesje worden verwijderd, waarna het blad gel-achtig aanvoelt. Leg het sedum blad op de snijwond of bij een ontsteking en de wond geneest voorspoedig Hulp bij keelpijn Een middel dat al heel oud schijnt te zijn. Doe de sok die je overdag gedragen hebt 's avonds om je keel als je naar bed gaat. Je kunt hem vastzetten met een veiligheidsspeld. Laat de sok de hele nacht zitten. De volgende dag zal de keelpijn een heel stuk minder zijn. 13
Onze vereniging bij Henk Bernard concert in de Maaspoort Vrijdag 17 januari 2014 gaf Henk Bernard "De Brabantse volkszanger" een live concert in de Maaspoort. Om 20.30uur gingen de deuren open en werd een ieder door de poortjes via de beveiliging naar binnen geloosd. De kleedkamer van Henk Bernard bevond zich tegenover onze EHBO-post zodat we al snel kennismaken met het feestelijke gebeuren. Henk Bernard geboren op 17 september 1966 te Sint Michielsgestel koopt op 16 jarige leeftijd een soundmixer, wat het begin van zijn zangcarrière blijkt te zijn. Hij ontpopte zich tot een populaire Brabantse volkszanger met als grote voorbeeld Andre Hazes. Om 22.30uur is het dan zover en brengt hij op zijn eigen wijze de stemming er goed in. De avond verloopt voor ons hulpverleners niet geheel werkloos. Twee dames brachten elkaar wat lakschade toe in het gezicht, een persoon werd buiten bewustzijn binnen gebracht en blijkt wat drankjes en pillen genuttigd te hebben. Verder werden een aantal mensen onwel in de drukte en er werden later op de avond wat onvriendelijke schouderklopjes uitgedeeld wat ontaard in het naar buiten werken van de loshandigen door de beveiliging. René Froger besluit de avond en om 02.30uur gaan we met ons volledige team nog even met de Brabantse minstreel op de foto om daarna moe maar voldaan huiswaarts te keren. Epilepsie tijdens de verdiepingsles Gastspreker Frans Palmen zelf epilepsieverpleegkundige bij het epilepsiecentrum Kempenhaeghe in Heeze, verzorgde deze avond op deskundige wijze zowel theoretisch als praktisch. De verschijnselen die optreden bij epilepsie wist hij op een realistische wijze te tonen van eenvoudige "knikkebollen, vuistmaken" tot grotere aanvallen zoals neervallen, spierkrampen en ontkleden. Wat is epilepsie? Verschijnselen die optreden bij plotselinge overmatige ontladingen van de hersenen. Net als een reusachtige computer bevatten de hersenen miljoenen elektrische circuits die van buiten af signalen ontvangen en uitzenden die de bewegingen van het lichaam beheersen. Wanneer het lichaam zich volledig ontspant gaan de hersenen langzaam in de rusttoestand. De sterkte van dit ritme neemt toe of vermindert in overeenstemming met de mate van bewustzijn. Gedurende een plotselinge aanval van epilepsie wordt het ritme van de hersenen heel heftig. Op elektronische wijze kunnen heftige ontladingen als sterke uitschieters worden geregistreerd. Tijdens een grote aanval (grand mal) dringen elektrische ontladingen tot elk gedeelte van de hersenen door en zenden langs de uitgaande zenuwdraden impulsen naar alle spieren van het lichaam en brengen heftige contracties teweeg. Het ontvanggedeelte van de hersenen wordt tegelijkertijd ook met impulsen gebombardeerd, maar daar het bewustzijn door het geweld van de elektrische beroering wordt lam gelegd, merkt de patiënt dit niet doch wel werd hij de waarschuwing gewaar die hij heel kort bij het begin van de aanval soms kreeg. Aanvallen kunnen gedeeltelijk "beginnend vanuit een plek in de hersenen" tot gegeneraliseerd "beginnend vanuit de hele hersenen" zijn. 12 9
Verschillende stadia van epilepsie en wat te doen als EHBO-er Partieel eenvoudig: (beginnend vanuit een plek in de hersenen) Partieel complex: (beginnend vanuit de hele hersenen) - vreemde sensaties - tintelingen - onzeker, angstig. - voelt de aanval vaak aankomen - automatisme: wrijven, slikken, friemelen, dwalen. - rode of bleke gelaatskleur - bewustzijn verlaagd Wat doe je als iemand een partiële aanval krijgt; - rustig blijven, - erbij blijven, let op bij motorische onrust, - in de gaten houden, - bewegingen niet tegenhouden, indien nodig in goede banen leiden - zo nodig geruststellen. Gegeneraliseerde epilepsie Tonisch-clonische aanval Absence - spieren verstijven - plots stoppen activiteit - schokken - staren - speekselvloed - verlaagd bewustzijn - rode /blauwe gelaatskleur - eindigt plots - incontinentie - duurt enkele seconde tot - snurkende ademhaling ½ minuut - bewusteloosheid Myoclinische aanval - schokken in beide armen en /of benen - bewustzijn is niet of kortdurend verlaagd Atone aanval - verslapping van spieren - duur is kort - bewustzijn verlaagd - vaak forse verwondingen Wat doe je als iemand een gegeneraliseerde aanval krijgt? - rustig blijven - niets in de mond stopen 10 - voorkomen dat slachtoffer zich bezeert - ademhaling vrij, hoofd naar achteren en iets opzij zodat speeksel uit de mond kan - zijn knellende kleding losmaken - stabiele zijligging, na de aanval - zo nodig na 5 minuten arts waarschuwen bij status - geruststellen. Extra aandacht na de aanval. Reacties kunnen zeer verschillend zijn; - vermoeidheid, slaperig (soms enkele dagen) - direct herstel, fit en helder - geïrriteerd, agressief - verlaagd bewustzijn, niet adequaat reageren, gedesoriënteerd Aandachtspunten m.b.t. observatie van aanvallen. Vooraf: - provocerende factoren - voelde de persoon de aanval aankomen - kon de omgeving de aanval zien aankomen Tijdens: - hoe begon de aanval - hoe verliep de aanval Achteraf: - duur van de aanval - hoe was het bewustzijn - incontinentie, verwondingen, was de aanval tijdens slaap of waak. Gevolgen van epilepsie Veiligheid van de omgeving - verwondingen - scherpe randen en kanten - beperkingen - stoelen met leuning - onzekerheid - helm op maat bij valaanvallen - over bezorgdheid - vloeren en wanden (i.v.m. wrijving) - minderwaardigheidsgevoel - speciaal luchtdoorlaatbare kussens Aanval zonder epileptische activiteit Lichamelijke oorzaak: - mogelijk hartfalen - hyperventilatie - te laag glucose gehalte - emotionele oorzaak, stress, vraag om hulp, ziektewinst, excuus hebben voor falen. 11