Het eindexamen economie bestaat uit een centraal schriftelijk examen en een schoolexamen. Domeinen economie Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A: Vaardigheden 1. Informatievaardigheden. 2. Rekenkundig en/of grafisch onderbouwen. 3. Standpuntbepaling. Domein B: Concept schaarste De kandidaat kan in contexten analyseren dat beperkte middelen en ongelimiteerde behoeften dwingen tot het maken van keuzes. Domein C: Concept ruil De kandidaat kan in contexten analyseren dat het ruilproces de basis vormt voor een optimale inzet van middelen en iedereen optimaal zijn comparatieve voordelen kan benutten. Voorts kan de leerling analyseren dat ruil arbeidsdeling mogelijk maakt en op welke manier geld het ruilproces soepeler laat verlopen. Domein D: Concept markt De kandidaat kan in contexten analyseren dat de keuzes en ruil die plaatsvinden worden gecoördineerd via de markt. Prijsvorming is het coördinatiemechanisme waarmee vraag en aanbod op elkaar worden afgestemd. De manier waarop prijsvorming plaatsvindt, is afhankelijk van de marktstructuur (marktvormen) en heeft gevolgen voor toetreding, welvaart en economische politiek. Domein E: Concept ruilen over de tijd de kandidaat kan in de context van gezinshuishoudingen, ondernemingen en overheid analyseren dat ruil niet alleen op één moment in de tijd plaatsvindt maar ook over de tijd. De prijs die deze intertemporale ruil coördineert is de rente. Domein F: Concept samenwerken en onderhandelen De kandidaat kan in contexten analyseren dat, wanneer belangen van individuele actoren conflicteren, samenwerken en onderhandelen meer surplus oplevert voor (markt)partijen dan te vertrouwen op het nastreven van eigenbelang. Centralisatie, waarbij (collectieve) dwang het middel is om acties tot stand te brengen, kan een alternatief coördinatiemechanisme zijn voor individuele keuzes. Domein G: Concept risico en informatie De kandidaat kan in contexten analyseren dat gezinnen en ondernemingen bij het maken van keuzes informatie verzamelen ten einde Pagina 1 van 5
onzekerheid te verkleinen. Aangezien de informatie vaak een beperkt karakter zal hebben moeten transactiepartijen een inschatting maken van mogelijke gebeurtenissen (risico) en de mate waarin transactiepartners gebeurtenissen beïnvloeden of informatie achterhouden die relevant is voor het tot stand brengen van een transactie. Domein H: Concept welvaart en groei De kandidaat kan in contexten analyseren wat op nationaal en op mondiaal niveau de oorzaken zijn van economische groei en van de verdeling van inkomen en welvaart. Keuzes op microniveau werken door op macroniveau in elke economie die gekenmerkt wordt door wederzijds afhankelijke markten. Domein I: Concept goede tijden, slechte tijden De kandidaat kan in contexten analyseren waarom er sprake is van korte termijn schommelingen in economische activiteiten en welke mogelijkheden en grenzen er zijn voor conjunctuurbeleid. Tijdens het afleggen van het examen (schoolexamen en centraal examen) is het aan de kandidaat toegestaan de volgende hulpmiddelen te gebruiken: een eenvoudige rekenmachine; een geodriehoek; een potlood (om grafieken te tekenen); Pagina 2 van 5
Schoolexamen vierde leerjaar (2018 2019) LWEO katernen (Rekonomie bij elk SE): Domein Toetsvorm Tijdsduur Periode Toetsnaam PCScode Herkansing Weging 1 SE 1 Crisis Jong en Oud, hoofdstuk 1 t/m 3 401H A, B, C, E, F, G, H, I Schriftelijk 90 min. Ja 3 2 SE 2 Jong en Oud, hoofdstuk 4 t/m 9 402H A, E, F, G, H, I Schriftelijk 90 min. Ja 3 3 SE 3 Vervoer 403H A, D, F, G Schriftelijk 90 min. Ja 3 4 SE 4 Werk en werkloosheid 404H D, F, G, H Schriftelijk 90 min. Ja 3 1 VCT 1 Crisis 405H A, B, C Schriftelijk 45 min. Nee 1 2 VCT 2 Jong en Oud, hoofdstuk 4 t/m 6 406H A, E, F, G, H, I Schriftelijk 45 min. Nee 1 3 VCT 3 Vervoer, hoofdstuk 1 t/m 3 407H A, D, F, G Schriftelijk 45 min. Nee 1 4 VCT 4 Werk en werkloosheid, hoofdstuk 1 t/m 3 408H D, F, G, H Schriftelijk 45 min Nee 1 1 KE 1 Klaslokaalexperiment concept Samenwerken en onderhandelen 509H F Schriftelijk 45 min Nee 0,5 3 KE 2 Klaslokaalexperiment concept Markt 510H D Schriftelijk 45 min Nee 0,5 Pagina 3 van 5
Schoolexamen vijfde leerjaar (2019 2020) Toets naam LWEO katernen (Rekonomie bij elk SE): Periode PCScode Domein Toetsvorm Tijdsduur Herkansing Weging 1 SE 5 Markt & Overheid 501H A, D, F, G Schriftelijk 90 min. Ja 3 2 SE 6 Verdienen & Uitgeven 502H A, H, I Schriftelijk 90 min. Ja 3 3 SE 7 Europa, Conjunctuur, Verdienen & Uitgeven, Markt & Overheid, Werk en werkloosheid, Vervoer, Jong en Oud, Crisis 503H A, E, F, H, I Schriftelijk 90 min. Nee 3 1 VCT 5 Markt & Overheid, hoofdstuk 1 t/m 3 504H A, D, F, G Schriftelijk 45 min. Nee 1 2 VCT 6 Verdienen & Uitgeven, hoofdstuk 1 t/m 3 505H A, H, I Schriftelijk 45 min. Nee 1 3 VCT 7 Europa, hoofdstuk 1 t/m 3 506H A, E, F, H, I Schriftelijk 45 min. Nee 1 1 KE 3 2 KE 4 Klaslokaalexperiment concept Risico en informatie Klaslokaalexperiment concept Welvaart en economische groei 507H G Schriftelijk 45 min Nee 0,5 508H H Schriftelijk 45 min Nee 0,5 Pagina 4 van 5
Centraal schriftelijk examen 2020 Periode Toets Omschrijving Mei 2020 CSE Het centraal examen heeft betrekking op de domeinen D t/m I, in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Eindcijfer schoolexamen Het eindcijfer voor het schoolexamen vwo economie bestaat uit het gewogen gemiddelde van de SE-cijfers 1 t/m 7, de voortgangscontroletoetsen 1 t/m 7 en de klaslokaalexperimenten 1 t/m 4, afgerond op één decimaal. Cijfer centraal examen Het cijfer voor het centraal examen wordt berekend door de behaalde score op het CSE volgens de cito-omzettingstabel om te zetten in een cijfer en rekenkundig af te ronden op één decimaal. Eindcijfer Het eindcijfer wordt berekend door het cijfer schoolexamen en het cijfer centraal examen bij elkaar op te tellen, door twee te delen en af te ronden op een geheel getal. Pagina 5 van 5