Werken aan integrale toegankelijkheid en universal design. Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.



Vergelijkbare documenten
Toegankelijkheid van. sociale diensten

Toegankelijkheid van. kantoren van vrije beroepen

Toegankelijkheid van. sociale diensten

Een introductie over de Vlaamse verordening inzake toegankelijkheid voor leden van adviesraden

Toegankelijkheid van. cultuur- en gemeenschapscentra

PROJECT G-GOLF GOLF DOET JE HANDICAP VERGETEN. Toegankelijkheid golfclubs

Toegankelijkheid van. scholen

Toegankelijkheid van. bankgebouwen

Toegankelijkheid van. sporthallen en zwembaden

Toegankelijkheid van. hogescholen en universiteiten

Studiedag toegankelijke cultuur

Verslag Symposium De nieuwe stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid

Toegankelijkheid van. voetbalstadions

Toegankelijkheid van. restaurants en cafés

Toegankelijkheid en de wetgeving Universal design

Toegankelijkheid van. jeugdlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van jeugdlokalen en jeugdhuizen te verhogen.

Toegankelijkheid van. bibliotheken. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van bibliotheken te verhogen.

Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur. Inleiding van de dag. Mieke Broeders, directeur. Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid

Toegankelijkheid van. appartementsgebouwen

Toegankelijkheid van. stemlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen.

Toegankelijkheidsscreenings Cultuur en Gemeenschapscentra

Betondag 2014, Brussel Kathleen Polders, Enter vzw. Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid 1

Toegankelijkheid van. voetbalstadions

Toegankelijkheid van. hogescholen en universiteiten

Toegankelijkheid van. winkels. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van winkels te verhogen.

Welzijns-en gezondheidsvoorzieningen. Belang van toegankelijkheid. Mieke Broeders Directeur Enter vzw

Toegankelijkheid van. stemlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen.

Infomoment 20 oktober 2009 NIEUWE VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID

Aanstiplijst toegankelijkheid Provinciale stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid

WERKGROEP ANTWERPEN TOEGANKELIJK - WAT -

Toegankelijkheid van. winkels. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van winkels te verhogen.

Recepten voor een toegankelijke woning en woonomgeving

uw gemeente, een toegankelijke gemeente

Studiedag Toegankelijke Cultuur

Studiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd

Toegankelijkheid openbare gebouwen

Toegankelijkheid. van gebeds- en bezinningshuizen. van gebeds- en bezinningshuizen

Toegankelijkheid. van speeltuinen

Gewestelijke stedenbouwkundige verordening Toegankelijkheid

Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Gent 16/06/2011 Leuven, 25/11/2011 Verwelkoming!

Toegankelijk voor iedereen!

Vragenlijst tbv de website toegankelijkheid van de gemeente Leidschendam-Voorburg (

Gelet op het advies van de Vlaamse Commissie voor Ruimtelijke Ordening, gegeven op 20 mei 2009;

Infomoment. Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid. Fien Van den Abeele Kathleen Polders

Hoe podiumkunsten toegankelijk maken voor iedereen? Workshop Age on Stage 30 oktober 2018

Toegankelijkheid. van cultuurcentra

toegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke wandelingen Siesmeers - Zuidlede wandelroute project Zuidlede wandellus

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING,

Infomoment WIJZIGINGEN VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID

De Vlaamse stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid

De Stedenbouwkundige vergunningsaanvraag, dé sleutel tot een toegankelijk gebouw. 18/06/2015 Boeverbos, Brugge

Toegankelijkheid van. het publiek domein

Toegankelijk voor iedereen!

Toegankelijkheid. van restaurants en cafés

Integrale Toegankelijkheid van bos, natuur en park

Toegankelijk voor iedereen!

noot 2: de Vlaamse Regering heeft deze verordening gewijzigd op 18 februari Wijzigingen in rood in onderstaande tekst.

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING,

Infomoment NIEUWE VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID

Maximale. voor iedereen. zelfredzaamheid. toegankelijkheid &

Toegankelijkheid van stemlokalen

Cultuurcentrum Het Perron

Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling

Aanbevelingen voorbehouden parkeerplaatsen

Aan de slag met de Toegankelijk Vlaanderen databank in uw stad of gemeente

Toegankelijkheid van. studiedagen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van studiedagen te verhogen.

Het Landhuis Regionaal infokantoor

OVERZICHT TOEGANKELIJKHEID OPENBARE EN TOERISTISCHE GEBOUWEN MAASEIK

Onderzoeksformulier en vragenlijst voor de website: Basisinfo van het gebouw.

Toegankelijkheid van voorzieningen voor preventieve en ambulante gezondheidszorg

Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling

Naam accommodatie De Huttenheugte Adres accommodatie Dalen Datum schouw 2011

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 15 mei 2009, artikel 2.3.1;

VOOR EIGEN REGIE IN ZORG EN SAMENLEVING

toegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke fietsroute Wachtebeke project

CHECKLIST VOOR TUINEN IN WZC

ruimte/element minimum maatvoering/oppervlak illustratie specificatie/toelichting WOONGEBOUW

Toegangspad : Het toegangspad naar de verschillende ingangen zijn voorzien in betondals en liggen vlak.

toegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke fietsroute Eeklo project

Vereiste omgeving/eigen perceel. Blinden en slechtziende

Naam accommodatie Hotel restaurant De Meulenhoek Adres accommodatie Hoofdstraat AB EXLOO Datum schouw

Vragenlijst. Inleiding. toegankelijkheids-module

LANCERING NIEUWE TOEVLA: 25 MAART 2013 Ingvar Van Haelst Gelijke Kansen in Vlaanderen

toegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke wandelingen Donkmeer wandelroute project verkorte lus Donkmeer Toerisme Oost-Vlaanderen

VERTICALE CIRCULATIE DOELGROEPOMSCHRIJVINGEN KEUZEPROCESSEN TEGEMOETKOMINGEN VAPH

Screeningsverslag Texture Noordstraat 28, Kortrijk Dinsdag 2 december 2014

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid


Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen EFRO VNTB. Peter Deboutte, vzw In-HAM 9 maart 2010

Toegankelijk wonen en (ver)bouwen, de ergotherapeut adviseert! Kim Vanden Noortgate Laurice Fack

Toegankelijke wandelroutes

Toegankelijkheid van maneges

1.: Verbeteren van de toegankelijkheid in de woning. 1. Drempels / dorpels. Algemeen:

Rapportage. Toegankelijkheidsonderzoek. Jeu de Boules Vereniging Gouda

Toegankelijk Amsterdam

Rapport Toegankelijkheidsscreenings Vlaamse kunsteninstellingen

Toegankelijkheid van. studiedagen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van studiedagen te verhogen.

Toegankelijkheid van voorzieningen voor algemeen welzijnswerk

Categorie A: verbeteren van de toegankelijkheid in de woning

1) Waarom werk maken van toegankelijkheid voor personen met beperkingen?.1

Transcriptie:

Werken aan integrale toegankelijkheid en universal design Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Programma universal design & toegankelijkheid film universal design begrippenkader voorstelling Enter nieuwe verordening toegankelijkheid toegankelijkheid van sociale diensten

Universal Design & Toegankelijkheid

Wat is toegankelijkheid? Wat is Toegankelijkheid? iedereen gelijkwaardig onafhankelijk omgeving producten gebouwen diensten informatie vervoer

Ontwerpen voor iedereen Uitgangspunt: ieder van ons ervaart een handicap als hij zich in een omgeving bevindt die niet toelaat om optimaal te functioneren mooi functioneel comfortabel toegankelijk

universal design Van bij de start van het ontwerpproces uitgaan van: Hoe kan een product, grafisch ontwerp, gebouw, publiek ruimte zowel esthetisch als functioneel zijn voor een zo groot mogelijke groep gebruikers?

Universal design - Toegankelijkheid Meer Kwaliteit Flexibiliteit Comfort Veiligheid Duurzaamheid Een grotere tevredenheid van alle gebruikers Investing in accessibility is investing in the future

De vele gezichten van toegankelijkheid concept ontwerp uitvoering gebruik onderhoud Toegankelijkheid = zaak van details en is complexer dan men denkt goede toegankelijkheid, universal design is onopvallend verschillende strategie voor bestaande en nieuwe infrastructuur richtlijnen en voorschriften maar ook inspireren, en stimuleren van creativiteit infrastructuur aanbod dienstverlening- informatie keten van toegankelijkheid op macro en micro schaal Investing in accessibility is investing in the future

Voorstelling Enter Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid

Onze missie Toegankelijkheid verhogen voor iedereen en in bijzonder voor personen met beperking en ouderen Universal design of ontwerpen voor iedereen promoten Deskundige ondersteuning van en katalysator zijn voor beleidsverantwoordelijken, professionelen en gebruikers

Enter Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid ENTER wil bijdragen aan een coherent Vlaams toegankelijkheidsbeleid door te inspireren te informeren te meten te onderzoeken te sensibiliseren te ondersteunen en door samen te werken Investing in accessibility is investing in the future

Werking Enter Inhoudelijke ondersteuning en advisering Vlaams toegankelijkheidsbeleid (in het bijzonder Gelijke Kansen Vlaanderen) Samenwerking en ondersteuning van toegankelijkheidsinitiatieven in het middenveld Publiekswerking en netwerking Onderzoek en projecten Investing in accessibility is investing in the future 12

De vele gezichten van toegankelijkheid living urban planning care toerisme integrale toegankelijkheid Public buildings communication mobiity Investing in accessibility is investing in the future

Websites Enter Vlaams expertise centrum toegankelijkheid www.entervzw.be Toegankelijkheidsmetingen van bestaande gebouwen www.toevla.be Ontwerpaanbevelingen voor publieke gebouwen www.toegankelijkgebouw.be Levenslang wonen www.meegroeiwonen.info Zelfstandig wonen van ouderen www.dezilverensleutel.be Goede voorbeelden en ontwerpaanbevelingen publiek toegankelijk domein www.toegankelijke omgeving.be Investing in accessibility is investing in the future 14

Meegroeiwonen aanpasbaar bouwen Aangepast wonen - wonen van ouderen personen met een handicap Wonen met zorg Woonzorgzones Domein wonen

Meegroeiwonen op wijkniveau : woonzorgzones verschillende tools inzetbaar op verschillende niveau s

Woonzorgzones gewone wijk met verschillende woontypologiëen en verschillende doelgroepen toegankelijkheid van omgeving en woningen nabijheid van diensten wonen en zorg combineren ontwikkeling concepten en methodieken voor meegroeiwonen op wijkniveau Enter : inzetten van toegankelijkheidsexpertise in de verschillende domeinen - (hardware van de woonzorgzones) Begeleiding pilootprojecten

Wonen van ouderen De zilveren sleutel informatieve website en ondersteuning zelfstandig wonen van ouderen Project met steun van Ministerie van Welzijn www.de zilveren sleutel.be - Ouderen bewust doen nadenken over hun woonsituatie en hen hierbij ondersteunen - Zelfstandig, comfortabel en veilig wonen van ouderen promoten - Voor jonge senioren, ouderen met zorgbehoeften en hun familie, professionelen en beleidsmakers

Wonen en zorg Convenant VIPA ontwikkelen van instrumenten voor toegankelijkheid van de verschillende welzijnsvoorzieningen Toegankelijkheid als belangrijke kwaliteit voor nieuwe zorgvoorzieningen en zorgorganisatie Momenteel inspiratiebundel voor toegankelijkheid van woonzorgcentra in nauw overleg met sector, maar ook met projectontwikkelaars en architectenbureaus Later volgen ziekenhuizen, kinderdagverblijven, en gehandicapteninstellingen

Meten van Toegankelijkheid www.toevla.be Databank en website over toegankelijkheid van gebouwen, leefomgeving, openbare voorzieningen,

Screenings Meten van toegankelijkheid Toegankelijkheidsscreeningen om de mate van toegankelijkheid van publieke gebouwen en ruimten op een objectieve manier in kaart te brengen Doelstelling: Gedetailleerde en betrouwbare informatie voor gebruikers via website www.toevla.be Rapport over het toegankelijkheidsonderzoek voor de eigenaar Beleidsinformatie om ondersteuningsmaatregelen en/of beleidsgerichte acties op te enten

Screenings Meten van toegankelijkheid Opdrachtgevers: Toerisme Vlaanderen i.k.v. labeling Gelijke Kansen in Vlaanderen Provinciebesturen Lokale besturen Lasso Brussel.. Nieuwe databank in ontwikkeling, operationeel lente 2011

Schema Toevla nieuwe stijl Investing in accessibility is investing in the future 26

Toevla nieuwe stijl Actieplan om de toegankelijkheid te verbeteren Fase 1: - Verbeteren toegankelijkheid en gebruikscomfort - Werken met weinig kosten Fase 2: - Verbeteren algemene toegankelijkheid - Beduidende kosten Fase 3: - Bereiken integrale toegankelijkheid - Structurele werken met hoge kosten

Toevla nieuwe stijl Actieplan om de toegankelijkheid te verbeteren Fase 1:

Positie Enter TOV Toegankelijkheidsoverleg Vlaanderen Gelijke Kansen Enter Intro Provinciale Toegankelijkheidsoverlegplatformen Provinciale Steunpunten Toegankelijkheid Provinciale Adviesbureaus GEBRUIKERS BELEID EXPERTEN Investing in accessibility is investing in the future

Ondersteuning door Gespecialiseerde Adviesbureaus informatievragen toegankelijkheidsonderzoek Toevla Toegankelijkheidstoets regelgeving Toegankelijkheidsadvies + begeleiding Vorming, opleiding en begeleiding

uitvoering voorstudie Toegankelijkheidsadvies Opdracht Oriënteringsvergadering (overleg diverse instanties) Voorontwerp Knelpuntenrapport Knelpuntenbespreking Definitief ontwerp Eindrapport eindverslag (Bespreking eindrapport) Uitvoering Voorlopige oplevering eindcontrole (werfvergaderingen) Verslag eindcontrole 31

Provinciale steunpunten toegankelijkheid Ingebed in de provinciebesturen Coördineren van initiatieven in de provincie Focus op lokale besturen Sensibilisering en informatie Ondersteuning door subsidiëring, faciliteren van de advisering door adviesbureaus, opdrachtgever van toegankelijkheidsscreenings Provinciaal beleid toegankelijkheid Samenwerkingsovereenkomst met de adviesbureaus

Lokale besturen Partners voor de provinciale steunpunten toegankelijkheid en adviesbureaus Samenwerkingsovereenkomsten met adviesbureaus Advisering van eigen infrastructuur, Aftoetsen van regelgeving Vorming en begeleiding Samenwerking met lokale adviesraden

Stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid publieke gebouwen

Stedenbouwkundige verordening Sinds 1 maart 2010 van toepassing Gezamenlijk initiatief van ministers van Gelijke Kansen en Ruimtelijke Ordening Ingebed in de structuur van RO (Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening + dossiersamenstelling) Toegankelijkheidsnormen zijn vervat in voorwaarden voor toekenning stedenbouwkundige vergunning Controle en sanctioneringssysteem RO geldt ook op de toepassing van deze verordening Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Wanneer toepassen? De verordening is van toepassing op (art.2, 1) Publiek toegankelijke gebouwen in Vlaanderen Bij uitvoering van WERKEN (nieuwbouw, herbouw, verbouwing of uitbreiding) Waarvoor een stedenbouwkundige vergunning vereist is Let op: Dus NIET voor bestaande gebouwen, waar GEEN structurele WERKEN aan worden voorzien! Uitzondering: Monumenten: afweging vereisten inzake toegankelijkheid en te behouden erfgoedwaarde Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Toepassingsgebied Gebouw, publiek toegankelijk, handelingen voorzien Bestemming of hoofdfunctie? Een publiek toegankelijke functie, niet art. 4 of 5 Toerisme of verblijfsaccommodatie Meergezinswoningen, groepswoningbouw, kamerwoningen, studenten(gemeenschaps)-huizen, gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen Art. 2, 2, 4 + Art. 3* Art. 4 Art. 5 *Let op: steeds eerst art. 4 en 5 uitsluiten, dan overgaan naar art. 2, 2, 4 en art. 3 Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Toepassingsgebied sociale diensten Alle andere gebouwen (art. 2, 2, 4 + art. 3) Publiek toegankelijke oppervlakte? < 150m² 150m² < x < 400m² > 400m²* Zeer beperkt toepassingsgebied: Enkel de toegangsdeur, art. 22 en 23 Beperkt toepassingsgebied: Alle gelijkvloerse publiek toegankelijke delen Uitgebreid toepassingsgebied: Alle publiek toegankelijke delen van een constructie Niet gelijkvloerse publiek toegankelijke delen, tenzij een vertrek op een andere toegankelijke locatie eenzelfde functie vervult *Let op: Indien 7500m² verplicht toegankelijkheidsadvies in te winnen toe te voegen bij aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Normen Algemene elementen (voldoende manoeuvreerruimte, hoogte ruimte, ) Looppaden Niveauverschillen: trap, helling, lift Toegangen en deuropeningen Parkeerplaatsen: aangepaste parkeerplaatsen en voorbehouden parkeerplaatsen Vaste inrichtingselementen: vaste zitplaatsen, pashokjes en kleedruimten, balie Aangepast karakter van constructies : aangepast toilet, douche en combinatie van douche en toilet Op plan afleesbaar : ruwbouwmaten en afwerkingsmaten Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Verplicht advies Gebouwen waarvoor geldt: Gebruik of uitbating door overheid En/of in opdracht van de overheid En afwijking op normbepalingen wordt gevraagd Alle gebouwen waarvoor geldt: Totale publiek toegankelijke oppervlakte 7500m² Advies toe te voegen aan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning Opgelet: nog geen adviesinstanties erkend, dus momenteel niet van toepassing! Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Hulpmiddelen voor de praktijk Brochure Quickscan en checklist (digitale vragenlijsten): welke delen moeten voldoen en waaraan moeten ze voldoen Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Hulpmiddelen voor de praktijk Handboek Toegankelijkheid publieke gebouwen : www.toegankelijkgebouw.be Wijzigingen in de verordening op til : schrijf je in op de nieuwsbrief! Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Aandachtspunten toegankelijkheid sociale diensten

Toegankelijkheid van sociale diensten Algemene aandachtpunten Ontsluiting van een sociale dienst tov het publiek domein De sociale dienst Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Parkeren: auto s, fietsen, Min. 1 parkeerplaats aangepast en voorbehouden Aangepaste parkeerplaats: Zo dicht mogelijk bij de toegang Duidelijk gesignaleerd (gemarkeerde randen + officieel bord). Dwarshelling i.f.v. afwatering: max. 2% Rolstoelvaste ondergrond (effen, aaneengesloten en stroef) Dwarsparkeren: min. 3,50 m breed (min. 5 m lang) Langsparkeren: min. 6 m lang Een voorrijdmogelijkheid is een meerwaarde voor personen met een beperking, ouderen, Regelgeving toegankelijkheid parkeren: - Aantal voorbehouden of aangepaste parkeerplaatsen (art. 27) - Grootte van de voorbehouden of aangepaste parkeerplaats (art. 27)

Voetpaden, toegangspad Toegangspaden: Min. 1,50 m breed (t.h.v. obstakels min. 90 cm) - obstakels uitlijnen aan één zijde Rolstoelvaste ondergrond (effen, aaneengesloten en stroef) Contrasterend met de omgeving Goed verlicht Luifels en overhangend groen: niet lager dan 2,30m Niveauverschillen 2cm: toegelaten buiten of bij overgang binnen/buiten 2cm - 18cm: helling >18 cm: combinatie helling en trap Regelgeving toegankelijkheid looppaden: - Breedte looppaden (art. 14) - Versmallingen mogelijk indien vrije draairuimte Ø150cm voor en na (art. 14) - Niveauverschillen (art. 18, 19, 20) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

sociale diensten Toegang Ontvangstbalie Horizontale circulatie in het gebouw Signalisatie Verticale circulatie in het gebouw: helling, trap, lift Wachtruimte Ontvangstruimte Vergaderruimte Sanitair Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Toegang Goed zichtbaar (signalisatie, vormgeving, kleurgebruik, contrasten, ) Drempelvrij (max. 2 cm niveauverschil toegelaten) Eenvoudig bedienbare manuele deuren (indien mogelijk automatische schuifdeuren) Vrije doorgangsbreedte deur: min. 90 cm Vrije manoeuvreerruimte voor en achter de deur (Ø min. 1,50 m) + opstelruimte (min. 50 cm) Glazen deuren hebben een contrasterende kleurmarkering op drie hoogtes: op ooghoogte, op heuphoogte en op vloerniveau Matten vormen geen obstakel Informatiebord aan de buitenzijde van de toegang met de gegevens van de dienst (contactgegevens, openingsuren, ) Regelgeving toegankelijkheid deuren: - Vrije doorgangsbreedte deur (art. 22) - Vrije doorgangshoogte deur (art. 22) - Vrije en vlakke draairuimte voor en na deur (art. 24) - Opstelruimte deur (art. 25) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Ontvangstbalie Twee hoogten: keuze bezoekers om staand of zittend geholpen te worden. Verlaagd deel: onderrijdbaar Voorzie een stoel (personen die slecht te been zijn, ) Hoger deel: Hoogte: 1,10 m Vrije manoeuvreerruimte t.h.v. de balie (Ø1,50 m) rolstoel, kinderwagen, De balie is bij voorkeur open. Vermijd glas (reflectie). Bij gebruik van een gesloten glasfront is geluidsversterking aanwezig. Accentverlichting boven de balie als hulp bij de oriëntatie. Regelgeving toegankelijkheid balie: - Onderrijdbaarheid balie (art. 28) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Horizontale circulatie in het gebouw Alle lokalen en buitenruimten zijn integraal toegankelijk Circulatiepatroon is eenvoudig en leesbaar: Bewegwijzering, gidslijnen + geleidelijnen, schematische grondplannen en toegankelijke signalisatie Waarschuwingsmarkering op plaatsen met acuut gevaar (vb dalende trappen) Contrasterende kleuren om de oriëntatie en zichtbaarheid te verbeteren Glazen binnendeuren en wanden hebben een contrasterende kleurmarkering op drie hoogtes: op ooghoogte, op heuphoogte en op vloerniveau. Drempels en obstakels worden vermeden. Gangen en doorgangen zijn min. 1,50 m breed (t.h.v. obstakels min. 90 cm). Regelgeving toegankelijkheid looppaden: - Looprichting naar publiek toegankelijke delen: gids of geleidelijnen (art. 13) - Breedte looppaden (art.15) - Versmallingen mogelijk indien vrije draairuimte Ø150cm voor en na (art. 15) - Geen obstakels op het looppad (art. 17) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Signalisatie Natuurlijke geleiding of routegeleiding is het beste kunstmatige geleiding zoals bewegwijzering- en informatieborden, naambordjes, als ondersteuning. Zowel visueel, tactiel als auditief Uniformiteit en consequent gebruik: eenzelfde lettertype, stijl van de pictogrammen, type en systeem van de informatieborden, Bewegwijzering: daar waar de omgeving niet duidelijk leesbaar is, bij beslissingspunten, Informatie(borden): logische locatie (inkomhal, ) steeds uit de looproute geplaatst drempelloos bereikbaar Ruimte voor het bord (Ø 1,50 m) Waarschuwingsmarkering Bij gevaar vb dalende trap Regelgeving toegankelijkheid signalisatie: - Looprichting naar publiek toegankelijke delen: gids of geleidelijnen (art. 13) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Verticale circulatie in het gebouw Algemeen Kleinere niveauverschillen (tot 18 cm): overbrugd door een helling. Grotere niveauverschillen: overbrugd met een combinatie van een helling of trap en een lift. Regelgeving toegankelijkheid niveauverschillen: - Niveauverschillen: combinatie voorzien (art. 18) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Verticale circulatie in het gebouw Helling: Hellingsgraad afgestemd op het totaal te overbruggen hoogteverschil en varieert: Max. 10% bij niveauverschillen tot 10 cm Max. 5% bij niveauverschillen van 50 cm of groter Breedte: 1m20 tussen de leuningen Leuningen: Goed omgrijpbare dubbele leuning Min. 100 cm hoog Aan 2 zijden Loopt 40 cm door bij begin en einde Afrijdbeveiliging Regelgeving toegankelijkheid helling: -Hellingsbreedte (art. 19) -Hellingspercentage (art. 19) - Leuning (art. 19) - Afrijdbeveiliging (art. 19) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Verticale circulatie in het gebouw Trap: Rechte type Breedte: 1,00m tussen de leuningen Max. 17 treden, dan tussenbordes Voldoen aan de trapformule Aantrede (min. 23cm), optrede (max. 18cm) Trapneuzen over de volledige breedte voorzien van contrastmarkering. De treden zijn vlak en stroef (geringe onregelmatgheden) Leuningen: Goed omgrijpbare dubbele leuning Min 90 cm hoog Aan 2 zijden Loopt 40cm door bij begin en einde Bij brede trappen (>2m40) best ook een middenleuning voorzien Regelgeving toegankelijkheid trap: -Trapbreedte (art. 20) - Treden (art. 20) - Leuning Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Verticale circulatie in het gebouw Lift Liftkooi: min. 1,10 m breed en 1,40 m diep Automatische liftdeur Vrije doorgangsbreedte deur: min. 90 cm. Vrije draairuimte (voor de liftdeur Ø1,50 m aanwezig. Bediening binnen en buiten lift op juiste hoogte Regelgeving toegankelijkheid lift: -Plateaulift of kokerlift (art. 21) - Afmetingen (art. 21) -Vrije doorgangsbreedte deur (art. 21) -Vrije draairuimte (art. 21) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Wachtruimte Voldoende circulatieruimte Zitplaatsen buiten de looproute Stoelen en tafels rechtlijnig opstellen. Ook de kinderhoek of de tafel met tijdschriften belemmert de vrije doorgang niet. Min. 1 vrije opstelruimte (min. 90 cm x 1,40 m) voor een rolstoelgebruiker, kinderwagen, assistentiehond Rekken met informatiebrochures: Bereikbaar : tussen 40 cm en 1,40 m hoogte Eenzelfde brochure op verschillende hoogtes aanbieden Systeem van volgnummers voor de oproep van de volgende cliënt: zowel visueel als auditief aangeven Stoelen met armleuningen zijn comfortabeler voor het opstaan en gaan zitten. Voorzie een aantal kleine stoelen voor kinderen. Regelgeving toegankelijkheid algemeen: - Vrije draairuimte Ø150cm voorzien in alle ruimten (art. 12) - Vrije hoogte ruimte (art. 12) - Breedte looppaden (art.15) - Versmallingen mogelijk indien vrije draairuimte Ø150cm voor en na (art. 15) - Geen obstakels op het looppad (art. 17) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Ontvangstruimte Vanaf de balie een duidelijke looproute naar de ontvangstruimte Voldoende circulatieruimte (Ø1,50 m) Doorgang tussen het meubilair: Min. 90 cm Reken daarbij de gebruiksruimte van stoelen in: doorgangen worden smaller als er mensen aan een bureau of tafel zitten. Bureau of tafel is onderrijdbaar: min. 70 cm hoog, 60 cm diep en 90 cm breed Voldoende en gelijkmatige verlichting Vermijd reflecties en hinderlijk tegenlicht. Personen met een allergie hebben behoefte aan stofvrije en onderhoudsvriendelijke materialen. Vermijd vast tapijt. Achtergrondgeluiden worden vermeden of gedempt. Regelgeving toegankelijkheid algemeen: - Vrije draairuimte Ø150cm voorzien in alle ruimten (art. 12) - Vrije hoogte ruimte (art. 12) - Breedte looppaden (art.15) - Versmallingen mogelijk indien vrije draairuimte Ø150cm voor en na (art. 15) - Geen obstakels op het looppad (art. 17) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Vergaderruimte Duidelijke looproute vanuit de hal- of wachtruimte naar de ontvangst/vergaderruimte Grootte van de ontvangstruimte: steeds afgestemd op zijn functie (beperkt aantal personen, groep, ). De ruimte is voorzien van min. 1 vrije en vlakke ruimte (Ø1,50 m) Doorgang tussen het meubilair: Min. 90 cm Reken daarbij de gebruiksruimte van stoelen in: doorgangen worden smaller als er mensen aan een tafel zitten. Tafels zijn onderrijdbaar: min. 70 cm hoog, 60 cm diep en 90 cm breed Stoelen met armleuningen zijn comfortabeler voor het opstaan en gaan zitten Zijn er meerdere types vergaderruimten, maak dan min. 1 van elk type rolstoeltoegankelijk Regelgeving toegankelijkheid algemeen: - Vrije draairuimte Ø150cm voorzien in alle ruimten (art. 12) - Vrije hoogte ruimte (art. 12) - Breedte looppaden (art.15) - Versmallingen mogelijk indien vrije draairuimte Ø150cm voor en na (art. 15) - Geen obstakels op het looppad (art. 17) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Sanitair Algemeen Het sanitair is goed onderhouden (deuren sluiten probleemloos, geen water op de vloer, voldoende toiletpapier, ). Per sanitair blok min. 1 aangepast toilet Aangepast toilet is multifunctioneel (vb. opklapbare verzorgingstafel) en kan door iedereen gebruikt worden. Regelgeving toegankelijkheid sanitair: - Afmetingen voor een aangepast toilet (art. 30) - Deuren van aangepast sanitair draaien naar buiten open (art. 26) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Sanitair Toilet Aangepast toilet: Min. 1,65m x 2,20m of 1,90m x 1,95m Vrije draaicirkel (Ø1,50 m) Min. 90 cm naast het toilet, min. 1,20 m voor het toilet (transfer) Vaste beugel tegen de wand + opklapbare beugel aan de open zijde van de toiletpot Onderrijdbare wastafel Eénhendel- of automatische kraan Automatische zeepdispenser+handdoeksysteem Deur aangepast toilet: Draait naar buiten open Horizontale greep aan de binnenzijde (dichttrekken) Voldoende ruimte onder de deur om in een noodsituaties met een doven of slechthorenden te communiceren Regelgeving toegankelijkheid sanitair: - Afmetingen voor een aangepast toilet (art. 30,31) - Plaatsing toestellen (art. 31) - Deuren van aangepast sanitair draaien naar buiten open (art. 26) Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be

Enter vzw Belgiëplein 1 3510 Hasselt Belgium Tel. +32/ (0)11 26 50 30 www.meegroeiwonen.info www.dezilverensleutel.be www.toegankelijkgebouw.be www.toevla.be www.entervzw.be Mieke.Broeders@entervzw.be

Investeren in toegankelijkheid is investeren in de toekomst Investing in accessibility is investing in the future 62