//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// VERSLAG IROJ Limburg Datum: 13/12/2018 Locatie: VAC Hasselt, Zaal Ottenbourgs Refertenummers: 2018/8 Aanwezig: Eric Berx (JWZ OSD Limburg), Gert Bortels (ARKTOS), Kris Clijsters (Cachet vzw), Rudi Gerrits (CKG), Marc Goossens (CGG DAGG), Hilde Grondelaers (cliëntperspectief ouders), Eliska Douwen (vzw Oudersparticipatie), Anja Janssen (cliënten VAPH), Bea Meertens (VCLB), Liesje Reynders (BJB), Rita Roosen (VAPH), Ruben Tempelaere (BJB), Caroline Vanderhallen (CGG), Johan Neijens (CAW Limburg), Johan Tuerlinckx (JWZ ACT Limburg), Ilona Zawadka (Pleegzorg), Liesbet Bex (jeugdmagistratuur), Gert Bortels (Arktos), Johan Vanroye (VAPH), Veerle Umans (Ligant), Katrien Van Loon (VK), Ann Vandersanden (Pleegzorg) Verontschuldigd: Musti Onlen (Minderhedenforum), Guy Vanderstraeten (CAW), Ellen Hoefnagels (K&G), Tine Sinnaeve (K&G), Guido Van Hamme (kinderpsychiatrie), Jan Claus (DOP Limburg), Pieter Cuypers (Ligant), Marc Frederix (CLB GO!), Tony Seyler (CAR), Veerle Cielen (parket), Kristine Swysen (kinderpsychiatrie) Voorzitter: Gert Houben Verslaggever: Raf Van Hoof //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// AGENDA 1. Goedkeuring en opvolging verslag 8 november 2018 2. (G)Mano: provinciaal antwoord (herneming bespreking 8 november) 3. Onderzoek weekendopvang 4. Werven jeugdhulp: opvolging 5. Crisisjeugdhulp: a. Rapport heraanmeldingen crisis: toelichting b. Oproep 6. Rapportering priordruk 7. Regioplan: a. Rapportering RTJ-punt b. afspraken mbt rapportering 2018 en opbouw 2019 8. Terugkoppeling kern- en werkgroepen 9. Varia 1. Kindreflex 2. Nieuwe PAB-ronde 3. Website beroepsgeheim pagina 1 van 8
1. GOEDKEURING EN OPVOLGING VERSLAG 8/11/18 IROJ Limburg keurt zonder opmerkingen het verslag van zijn vergadering op 8/11/18 goed. 2. (G)MANO: PROVINCIAAL ANTWOORD Raf Van Hoof schetst de evolutie van de bespreking rond de (g)mano sinds begin 2017. Voorjaar 2017: werkgroep Verontrusting stelt een rapport op met mogelijke acties inzake verontrusting door IROJ Limburg. Inhoud wordt mee vorm gegeven door sectorale overleggen vanuit de GV. Vertrekpunt is de stijgende wachttijd voor (g)mano-hulpverlening en dalende beschikbaarheid hulpaanbod. April 2017: IROJ Limburg bespreekt de voorzet van het rapport van de werkgroep Verontrusting, en aanvaardt de inhoud. IROJ Limburg geeft opdracht een dubbel beleidssignaal voor te bereiden Juni 2017: op basis van rapport vanuit werkgroep Verontrusting, bezorgt IROJ Limburg volgend dubbel beleidssignaal aan ACO: o Er is een tekort aan beschikbare middelen die - vooral buiten het beschikbare gemoduleerd hulpaanbod - voor alle minderjarigen inzetbaar zijn om met meer zorgcontinuïteit gepast om te gaan met verontrustingede situaties van alle minderjarigen. Alle regionale acties zullen niet voldoende blijken indien tegelijk niet meer middelen ter beschikking worden gesteld voor deze generieke decretale opdracht voor alle minderjarigen. o De trend van verminderde beschikbaarheid van (N)RT jeugdhulp voor (g)mano staat haaks op de verwachting van aanmeldende sectoren bij de VG en van gebruikers opdat er ook daadwerkelijk hulp geboden wordt zeker indien dit als (g)mano wordt beoordgeeld. Stoppen en omkeren van deze trend door meer beschikbaar hulpaanbod zal voor cliënten, aanmelders en gebruikers bijdragen tot een meer geloofwaardig zorgcontinuüm van vrijwillig tot gerechtelijk. Het rapport van de werkgroep wordt als bijlage toegevoegd. Oktober 2017: ACO antwoordt per brief op het dubbel beleidssignaal: o Er wordt erkenning gegeven aan de gestelde problematiek. Wat betreft de middelenvraag wordt verwezen naar de oproep 1G1P en de volume-afspraken. IROJ wordt geadviseerd hierrond een rol op te nemen ikv. advisering. o Er wordt ook verwezen naar de andere werven die ook versterking NRTJ bevatten. o Er wordt verwezen naar een traject van de VK en OSD, met als eerste stap de opmaak van een visietekst rond omgaan met verontrusting. November 2017: toelichting vanuit OSD aan IROJ Limburg mbt de concrete situatie en mogelijk antwoord. Samengevat: een terugval in de afgelopen 3 jaar tot 10% van beschikbare capaciteit voor niet-gerechtelijke mano en dientengevolge stijging van de wachttijd (x 3). Trend indicatiestellingen SDJ stijgt, terwijl aantal gestarte CB afneemt. Voor zowel mano als g-mano treedt daardoor in gelijkaardige mate spanning op tussen vraag en aanbod naar/van hulpverlening. December 2017: vanuit Limburg wordt 1 dossier ingediend ikv werf 1, waarin extra middelen worden gevraagd voor gmano-dossiers, met name 30 modules breedsporige contextbegeleiding. IROJ adviseerde met name op dit met een aantal onthoudingen. Januari 2018: ACO keurt de Limburgse aanvraag werf 1 af, hierbij o.m. verwijzend naar de budgettaire meervraag en de doelstelling van de oproep waaraan werd voorbij gegaan, VERSLAG IROJ Limburg pagina 2 van 8
met name het dichten van de kloof brede instap RTJ. IROJ Limburg staat voor de vraag: wat nu? April 2018: kerngroep Verontrusting stelt IROJ Limburg voor om niet langer de dalende beschikbaarheid te documenteren, maar eerst een inhoudelijk debat te voeren. Dit zou in het najaar voorzien worden. IROJ gaat echter niet akkoord met dit voorstel, en vraag naar een concreet plan van aanpak aan de kerngroep tegen het najaar 2018. IROJ Limburg vraagt naar blijvende monitoring. November 2018: kerngroep Verontrusting komt na enkele bijeenkomsten en discussies tot het voorstel om een kwalitatief onderzoek uit te voeren. Het formuleert nu het voorstel om op zoek te gaan naar goede praktijken waar gemoduleerde hulp niet voorhanden is, maar wel wordt samengewerkt. Hierbij zouden alle mano-dossiers in aanmerking genomen worden, wanneer ze behandeld worden in het kader van werf 1, werf 2, of SoS Off Road. Dit wordt voorgesteld als nieuwe actie rond verontrusting in 2019. Hoewel IROJ Limburg er niet aan twijfelt dat dit een interessant voorstel betreft, onder meer omdat het nut en haalbaarheid centraal stelt, wordt de vraag gesteld of wat wordt voorgesteld een voldoende antwoord is op de in het beleidssignaal geformuleerde uitdagingen. Moet er niet verder worden ingezet op cijfermatige opvolging, ook ruimer dan werf 1 (zie randvoorwaarden in de voorstellen)? IROJ Limburg beslist om de bespreking te hernemen. De kerngroep Verontrusting bespreekt op haar samenkomst eind november deze reactie van IROJ Limburg, en komt vooralsnog niet tot een verdere verfijning van het voorstel. Doel van het gesprek is om te komen tot acties omtrent het omgaan met het dalende aanbod (g)mano hulpverlening. Daarbij wordt aanvullend de vraag gesteld of intersectoraal werken een oplossing kan zijn, en of kwalitatief onderzoek verder dient uitgevoerd te worden. De vraag wordt gesteld of er in de afgelopen 2 jaar in overleg werd gegaan met voorzieningen die NRTJ-aanbod hebben geheroriënteerd naar RTJ. Werd de toepassing van het ritssysteem besproken? De vaststelling is immers dat de situatie in de afgelopen periode niet wijzigde. In elk geval deelt IROJ Limburg nog altijd de eerder geformuleerde bekommernis omtrent de gedaalde beschikbaarheid aan hulpverlening voor (g)mano-dossiers. De vraag die voorligt is echter: hoe hiermee omgaan? Het voorstel dat de kerngroep Verontrusting deed, kan vanuit 3 punten bekeken worden: moet het antwoord sectoraal of intersectoraal zijn? Moet worden ingezet op preventie of curatie? Moet het aanbod bestaan uit contextbegeleiding of kunnen ook andere vormen van hulpverlening? IROJ Limburg stelt dat er een intersectoraal engagement gevraagd wordt aan de Limburgse jeugdhulp. Daarbij wordt afgesproken dat het IROJ zoekt naar stimulansen om niet alleen met die cliënten te werken waar het makkelijkst resultaten mee kunnen geboekt worden. Dat de verschillende jeugdhulpsectoren onder verschillende regelgeving terzake vallen, is daarbij dan wel realiteit, maar mag geen excuus zijn. IROJ Limburg spreekt af om de trend van beschikbaarheid van hulpverlening te blijven monitoren. Misschien helpen de ondernomen acties ikv. werven 1 en 2 de trend ombuigen? IROJ Limburg spreekt zich uit voor meer aanbod voor (g)mano-dossiers. Het draagt de aanbieders op om sectoraal te overleggen hoe meer aanbod kan worden vrijgemaakt. De resultaten van deze sectorale overlegronde, waarbij enkel aanbieders betrokken worden, dienen te worden teruggekoppeld aan de kerngroep verontrusting, uiterlijk eind mei om vervolgens op het IROJ te worden besproken. VERSLAG IROJ Limburg pagina 3 van 8
3. ONDERZOEK WEEKENDOPVANG Kris Clijsters presenteert de resultaten van het onderzoek weekendopvang. De presentatie gaat als bijlage bij het verslag. Voornamelijk binnen de sector VAPH blijken er voorzieningen te zijn die geen weekendopvang aanbieden. Een vaak gedane vaststelling is dat er op vrijdagnamiddag een aanmelding gebeurt bij het crisismeldpunt, en dat er dan geen capaciteit is. Leefgroepen die tijdens het weekend worden samengevoegd, doen de capaciteit voor crisis bovendien dalen. Daarnaast creëert dit crisisvragen bij jongeren die geen opvang hebben. Naast de bevraging van de jeugdhulpaanbieders werd ook een Cachetavond georganiseerd rond dit thema. Uit deze bespreking bleek dat jongeren het beleid van voorzieningen anders ervaren dan voorzieningen dit zelf inschatten. Zo wordt het moeten wisselen van leefgroep binnen een voorziening soms als problematisch ervaren, waar voorzieningen stellen dat ze op deze manier wel in weekendopvang voorzien. Tegelijk ervaren andere jongeren dit wisselen van leefgroep soms net als fijn, omdat ze zo meer sociale contacten kunnen ontplooien. Door de jeugdrechter wordt het perspectief van de jongeren in elk geval ondersteund. Liesje Reynders brengt het perspectief in van de voorzieningen BJB. De realiteit is dat er beperkte middelen zijn, en ook een beperkte personeelsbezetting. Binnen die contouren moet een werking georganiseerd worden. Op het LPJ werd het thema besproken. Tijdens dit gesprek werd vastgesteld dat een sluiting niet vaak voorkomt. Als het wel gebeurt, dan gebeurt dit in overleg. Er is wel begrip dat de beleving door de betrokken jongere anders is dan door de voorziening. De nood aan goed overleg met alle betrokkenen staat vast. Johan Tuerlinckx brengt het perspectief van ACT in. Er is een grote wachtlijst voor opvang 7/7, of specifiek in het weekend. Deze vaststelling daagt voorzieningen in elk geval uit om meer te doen tijdens de weekenden. Kan dit bekomen worden door de bestaande capaciteit flexibeler in te zetten, zeker bij de inrichting van nieuwe capaciteit? Rita Roosen geeft aan dat vanuit het VAPH groepen in het weekend vaak uit noodzaak samen worden geplaatst. Er wordt dan in weekendopvang voorzien binnen dezelfde voorziening. Aan het IROJ ligt de vraag voor wat met de bevindingen kan gedaan worden. Opvallende vaststelling is dat gelijkaardige voorzieningen vaak heel anders omgaan met weekend- (en vakantie-)opvang. De verschillen tussen voorzieningen lijken bnovendien groter dan deze tussen sectoren. Hoe valt dit te verklaren? IROJ zou het thema van weekendsluiting kunnen opnemen als adviescriterium. IROJ zou ook kunnen inzetten op sensibilisering. De vraag is ook of er in bepaalde situaties geen oplossing kan gevonden worden in het meer betrekken van het netwerk. IROJ Limburg spreekt zich uit om werk te maken van dit thema. Het is duidelijk voor IROJ Limburg dat dit een problematiek is waarop een antwoord dient te komen. Daarom wordt beslist om het thema op de sectorale platformen BJB en VAPH ter bespreking te stellen en hierover nadien terug te koppelen aan het IROJ. Ook de CKG s worden uitgenodigd dit gesprek te voeren. Doelstelling van het gesprek is om na te denken over maximale continuïteit in het verblijf van jongeren. De bespreking moet daardoor leiden tot visie-ontwikkeling, mee gebaseerd op de stem van de jongeren. Daarbij is het belangrijk om na te gaan welke accenten te leggen zijn in de werking, zonder alleen naar de beschikbare middelen te kijken. VERSLAG IROJ Limburg pagina 4 van 8
Terugkoppeling op het IROJ wordt gevraagd rond welke stappen voorzieningen kunnen ondernemen, en wat er nodig is om deze stappen te zetten. Bedoeling is om zoveel mogelijk antwoorden te bekomen waarop men zelf invloed heeft. Op basis van deze informatie wil het IROJ de bespreking hernemen en verdere acties uitwerken. 4. WERVEN JEUGDHULP: OPVOLGING 4.1 WERF 1 De samenwerkingsverbanden ontvingen positieve beslissing op de ingediende dossiers fase 2 werf 1. De beslissingsbrieven worden toegevoegd aan het verslag. Het projectteam gaf bovendien uitdrukkelijk signaal dat het advies van IROJ Limburg de besluitvorming kon ondersteunen. IROJ Limburg werd hiervoor bedankt. 4.2 WERF 2 Rudi Gerrits licht de stand van zaken toe: de aanstelling van de coördinator zit in een laatste fase, en er werden reeds enkele dossiers aangemeld. Voor de betrokkenen op werf 2 wordt een vorming gepland rond de methodiek van gezinshereniging. Meer info volgt. 4.3 WERF 3 Opstart van de projecten is voorzien in januari; geen verder nieuws. 4.4 WERF 4 De inwerkingtreding van het nieuwe jeugddelinquentierecht voorzien op 1/1/19, wordt uitgesteld tot een later moment. 5. CRISISJEUGDHULP 5.1 RAPPORT HERAANMELDINGEN CRISIS: TOELICHTING Ines Dirkx (Crisismeldpunt) licht het rapport heraanmeldingen crisis toe, een actie uit regioplan 2018. De bevindingen uit het onderzoek zijn in elk geval een uitnodiging om deel te nemen aan de werkgroep hoog conflictueuze scheidingen; in veel crisissituaties blijkt immers een scheiding mee te spelen. Enkele aanbevelingen uit het onderzoek vonden al een plaats in recente acties, zie bijvoorbeeld de bespreking rond weekendopvang. Idee voor het regioplan 2019 is om een vervolgonderzoek te voeren rond ervaringen crisisopvang. Het rapport heraanmeldingen crisis zal ook worden overgemaakt aan de WAP; deze informatie kan gebruikt worden bij de advisering van de oproep uitbreidingsbeleid crisisjeugdhulp. VERSLAG IROJ Limburg pagina 5 van 8
5.2 OPROEP Raf overloopt kort de oproep uitbreidingsbeleid crisisjeugdhulp. Op 30/11 vond een uitwisselingsmoment plaats op initiatief van het crisismeldpunt. Belangrijk: IROJ kreeg akkoord om uiterlijk 8/2 zijn advies over te maken aan de Vlaamse overheid. De WAP stelt volgende adviesprocedure voor: Vanuit de WAP is de vraag of de kerngroep crisis hen informatief materiaal kan aanreiken. Het gaat daarbij om volgende informatie: Wie biedt vandaag welke hulp aan het CPL-18 aan? Wat is het profiel van de cliënten? Wat met de overloop? Waaraan is volgens jullie nood? Aan welke begeleidingsvorm(en) ervaren jullie de meeste noden? Is het mogelijk een inschatting te maken van het gebruik van het mogelijks aanbod per aanbieder? Is het mogelijk informatie te geven over (het aantal) crisisopnames waar onderwijs in het gedrang komt? (cf effect van een opname buiten de regio waarin de jongere opgroeit) Als jullie nog andere relevante informatie zien, dan mag die ook toegevoegd worden. Mocht de informatie moeilijk te bevatten zijn op papier, is er de uitnodiging om toelichting te geven op de WAP zelf. De vragen werden - gelet op de korte tijdspanne - reeds voorgelegd aan netwerkstuurgroep crisis. IROJ Limburg gaat akkoord met de voorgestelde werkwijze. 6. RAPPORTERING PRIORDRUK Johan Tuerlinckx bespreekt beknopt de belangrijkste bevindingen inzake priordruk. De presentatie hiervan gaat als bijlage bij het verslag; de uitgebreide rapporten zijn terug te vinden op de IROJ- Sharepointomgeving. Enkele opvallende vaststellingen: Het aantal aanmeldingen vanuit OCJ ligt relatief hoog vergeleken met andere regio s Het aantal intersectorale aanvragen neemt toe Er kan veel meer ingezet worden op bemiddeling. Hierrond wordt extra bekendmaking voorzien (er kan hierrond ook steeds contact worden opgenomen met ACT, team continuïteit), maar het vraagt ook om een cultuuromslag. 7. REGIOPLAN 7.1 RAPPORTERING RTJ-PUNT De bespreking van het jaarrapport wordt owv tijdsgebrek verdaagd naar een latere bijeenkomst. 7.2 AFSPRAKEN MBT RAPPORTERING 2018 EN OPBOUW 2019 Raf Van Hoof overloopt kort de bezorgde nota met voorstel van afspraken. IROJ Limburg gaat akkoord met de voorstellen van beslissing. VERSLAG IROJ Limburg pagina 6 van 8
Mbt evaluatie acties regioplan 2018: IROJ Limburg spreekt af dat uiterlijk 1/2/19 elke trekker zijn/haar acties evalueert, en deze informatie aanpast op de versie van het regioplan die hiertoe via Sharepoint ter beschikking wordt gesteld. De IROJ-ondersteuner zal waar mogelijk in een voorzet van evaluatie voorzien. In de loop van februari zal de IROJ-ondersteuner de evaluatie redigeren mho op rapportering tav. IROJ Limburg en ACO. Elke trekker zal hiertoe midden december de nodige instructies ontvangen. De trekkers zal ook gevraagd worden om de ingediende evaluatie af te toetsen bij de kern-/werkgroepen die de betrokken acties opvolgen. Mbt planning acties regioplan 2019: Voorstellen van acties kunnen worden aangeleverd door de kern-/werkgroepen en IROJ tegen midden februari. In de 2 de helft van februari verwerkt de IROJondersteuner de voorstellen tot een plan dat in maart aan het IROJ ter goedkeuring wordt voorgelegd. Het goedgekeurde regioplan wordt, inclusief begroting, vervolgens voorgelegd aan het ACO ter beslissing, en ruimer gecommuniceerd aan de partners in de regio (samen met de evaluatie van het regioplan 2018). 8. TERUGKOPPELING KERN- EN WERKGROEPEN Er vond uitzonderlijk geen terugkoppeling van de werkzaamheden van kern- en werkgroepen plaats. 9. VARIA 9.1 KINDREFLEX De Kindreflex werd gelanceerd. Die moet hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg helpen om met een verruimde blik naar een volwassen cliënt te kijken, erkenning te geven aan hun rol als ouder en het welzijn van het kind op de voorgrond te zetten. De Kindreflex houdt zowel rekening met de sterktes van de ouders als met de kwetsbaarheid van kinderen. Meer info is te vinden op www.kindreflex.be; een uitgebreide lancering in Limburg is voorzien voor mei 2019. 9.2 NIEUWE PAB-RONDE Johan Tuerlinckx meldt dat er een nieuwe PAB-ronde zit aan te komen. Meer duidelijke contouren zijn nog niet te geven. 9.3 WEBSITE BEROEPSGEHEIM SAM lanceerde een nieuwe website rond beroepsgeheim: www.beroepsgeheimisvertrouwen.be. Daarnaast lanceerde het departement WVG 5 folders rond beroepsgeheim, te bestellen via https://www.vlaanderen.be/nl/publicaties. 9.4 OPROEP SAM BEVRAGING PARTICIPATIEVE HULPVERLENING Raf Van Hoof verstuurde eerder per e-mail een oproep van SAM rond een bevraging inzake participatieve hulpverlening. Een warme oproep om hieraan deel te nemen. 9.5 STUDIEDAG 14/2 Op 14/2 plant IROJ een studiedag rond kracht- en netwerkgericht werken, aansluitend op het in praktijk brengen van de Limburgse visie 1 Gezin 1 Plan. Inhoudelijk wordt dit momenteel verder uitgewerkt met diverse partners (Ligant, UCLL, SWV s 1G1P, ). Dit zal ook op kerngroep RTJ ter sprake komen. Begin januari wordt het programma inhoudelijk afgewerkt. VERSLAG IROJ Limburg pagina 7 van 8
Doel van de dag is te prikkelen, doelgroep zijn zowel medewerkers als directies uit de Limburgse jeugdhulp en openbare besturen. Zo snel als mogelijk zal de effectieve uitnodiging vertrekken. AFSPRAKENROOSTER Afspraak Wie Tegen Status Opmerking Sectorale bespreking inzake aanbod (g)mano Alle aanbieders op sectorale platformen Eind mei 2019 Uitwerken voorstellen acties weekendopvang BJB, VAPH, CKG aanbieders Asap Bevraging kerngroep crisis mho op advisering aanvraagdossiers uitbreidingsbeleid crisis WAP à kerngroep crisis Asap Ok Uitvoeren evaluatie acties regioplan 2018 Alle trekkers 1/2/19 Instructies verstuurd op 21/12 Opmaak regioplan 2019 Alle kern- & werkgroepen 15/2/19 VERSLAG IROJ Limburg pagina 8 van 8