Schoolondersteuningsprofiel 2015-2016 Ubbergen
Inhoudsopgave Inleiding 1. Profiel.. 3 2. Onze visie op ondersteuning.. 4 3. Basisondersteuning: eerstelijns.. 5 4. Basisondersteuning: tweedelijns.. 7 5. Extra ondersteuning: derdelijns. 10 6. Communicatie met ouders. 10 7. Wanneer plaatsing niet mogelijk is. 11 2
Inleiding Dit is het schoolondersteuningsprofiel (SOP) van in Ubbergen. Hierin leest u wat wij als school kunnen bieden aan basis- én extra ondersteuning voor onze leerlingen. Sommige leerlingen hebben aan weinig ondersteuning genoeg, anderen zijn gebaat bij een passend pakket aan maatregelen. Ook kan de ondersteuningsbehoefte van een leerling door omstandigheden tijdelijk groter zijn. We vinden het belangrijk om te laten zien welke ondersteuning wij bieden in de eerste-, tweede- en derdelijn en hoe wij die hebben georganiseerd. Dit doen we in de hoofdstukken 3, 4 en 5 van dit document. Daarbij vertellen we u in hoofdstuk 2 wat onze visie op ondersteuning is en in hoofdstuk 6 hoe we communiceren met ouders. Meer informatie? Heeft u na lezing van dit schoolondersteuningsprofiel nog vragen, dan kunt u contact opnemen met onze ondersteuningscoördinator(voorheen zorgcoördinator). Voor meer informatie over Notre Dame kunt u ook kijken op onze website www.notredame.nl. Daar vindt u ons uitgebreide profiel en kunt u ook de schoolgids inzien. 1. Profiel Korte beschrijving van onze school Notre Dame is een kleine en grote school tegelijk. In leerlingenaantal -er zitten 580 leerlingen bij ons op school- zijn we klein en in betrokkenheid zijn we groot. We zien en waarderen al onze leerlingen. Verbondenheid en veiligheid zijn kern- begrippen op onze school. Daar horen bij: een goed en open schoolklimaat, een sterk streven om leerlingen het beste uit zichzelf te laten halen en een toegankelijke organisatie met korte lijnen. Daarnaast zijn we de enige categorale Havo in Nederland en ook dat is bijzonder, net als ons schoolgebouw in Ubbergen. De school ligt midden in de natuur, op de grens van dorp en stad, en is duurzaam ingepast in de omgeving. Notre Dame kent een rijke geschiedenis van meer dan honderd jaar maar staat met beide benen én een groot hart midden in deze tijd. 3
Waar Notre Dame voor staat Schoolondersteuningsprofiel 2015-2016 Notre Dame werkt vanuit kernwaarden die de basis vormen voor onderwijs, begeleiding en ondersteuning. We noemen ze hier kort: Gekend zijn en vertrouwen hebben We zijn een kleinschalige school, waarin iedereen elkaar kent. We hebben vertrouwen in elkaar als uitgangspunt bij ons handelen. Hiermee creëren we de basis voor goede prestaties en een optimale ontwikkeling. Iedereen gaat ervoor We verwachten dat iedereen inzet toont en doorzet, ook als het soms moeilijk is. We laten iedereen in zijn of haar waarde; een positieve benadering van leerlingen en medewerkers staat centraal. We richten ons op (het aanleren van) gewenst gedrag vanuit de visie dat het veel makkelijker en ook beter is om ongewenst gedrag te voorkómen in plaats van achteraf te corrigeren. Verantwoordelijkheid, ruimte voor jezelf en elkaar Iedere leerling is een uniek individu en tegelijk onderdeel van een groter geheel. Door verantwoordelijkheid te leren nemen en geven, voor je eigen leerproces en dat van anderen, creëer je de beste basis voor maximale zelfontplooiing. We geloven dat diversiteit meerwaarde heeft en willen ruimte geven aan ieders talent. Inspiratie We proberen elkaar te inspireren en te motiveren. Om bezield te kunnen werken en te kunnen leren. 2. Onze visie op ondersteuning Als school willen wij alle leerlingen goed kunnen begeleiden en onderwijs en ondersteuning op maat bieden; dat is onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. We bieden alle leerlingen die bij ons op school komen de kans en de mogelijkheden om de opleiding met succes af te ronden. Daarbij zorgen we als dat nodig is voor passende ondersteuning. Om onze taken als school optimaal te kunnen vervullen, streven we naar een goede balans tussen leerlingen die weinig en veel ondersteuning nodig hebben. Zo krijgen alle leerlingen de aandacht die ze verdienen. Aanname van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben We kijken zorgvuldig of we als school de ondersteuningsvraag aan kunnen en leveren daarin maatwerk. We kijken per individuele vraag of we daar als school voldoende mensen, middelen en mogelijkheden voor hebben. Als dat zo is, maken we afspraken met ouders en leerling en stellen we samen een ontwikkelingsperspectief (OPP) op. Ouders met een kind dat extra ondersteuning nodig heeft, kunnen het beste rechtstreeks contact opnemen met onze ondersteuningscoördinator om samen te kijken wat de mogelijkheden zijn. 4
3. Basisondersteuning: eerstelijns De eerstelijns basisondersteuning is die ondersteuning die wij als school bieden voor al onze leerlingen in de dagelijkse gang van zaken. We geven hier aan via wie deze ondersteuning verloopt en ook hoe we die hebben georganiseerd. 3.1 Eerstelijnsondersteuning: door wie? Teams Notre Dame kent drie teams: een voor klas 1 en 2, een voor klas 3 en 4 en een voor klas 5. Elk team bestaat uit de teamleider en de mentoren van de bewuste klassen. Samen zijn zij verantwoordelijk voor onderwijs, begeleiding en ondersteuning. In de onderbouw zitten gemiddeld dertig leerlingen in een klas. In de bovenbouw is de groepsgrootte afhankelijk van de gekozen vakken Mentoren De mentor is het eerste aanspreekpunt voor leerlingen, ouders en medewerkers op school die zich met (extra) begeleiding en ondersteuning bezig houden. Contact met ouders gaat in eerste instantie via de mentor. In klas 1 en 2 houden leerlingen dezelfde mentor. Deze mentor gaat in het eerste jaar bij alle leerlingen op huisbezoek. Ouders en mentoren weten elkaar daarom goed te vinden, ook als het gaat om het organiseren van (extra) begeleiding of ondersteuning. Binnen de school weet de mentor de weg naar de diverse specialisten (zie pagina 7) die hem of haar kunnen adviseren. Ook kunnen deze specialisten de leerling als het nodig is verder begeleiden of ondersteunen. De mentor houdt verder goed zicht op het algemene welbevinden van de leerlingen en begeleidt hen bij schoolzaken. Dit doet de mentor onder meer in het wekelijkse mentoruur. De mentoren maken deel uit van een team, dat onder leiding staat van de teamleider. Vakdocenten De vakdocenten maken zich er sterk voor dat de leerlingen zich bekwamen en vooruitgang boeken in het vak dat zij geven. 3.2 De organisatie van de eerstelijnsondersteuning We volgen de leerlingen goed zodat we eventuele begeleidings- of ondersteuningsbehoeften snel signaleren en daarop kunnen handelen. De schoolvorderingen meten we met proefwerken, werkstukken, presentaties en andere vormen van toetsen. In leerlingvolgsysteem Magister brengen we de resultaten samen. Ouders kunnen hierin het huiswerk, de cijfers en de aanwezigheid van hun kinderen zien. De mentor houdt per leerling een logboek bij in Magister, en neemt eventuele afspraken met (externe) specialisten of begeleiders erin op. Verder houdt de mentor de vinger aan de pols als het gaat om het welbevinden en de voortgang en ontwikkeling van zijn of haar leerlingen. Dit gebeurt onder 5
meer in regelmatige besprekingen met het docententeam. Daarnaast is de mentor zoals eerder aangegeven degene bij uitstek die het contact met ouders onderhoudt en bij wie ouders met hun vragen terecht kunnen. Toch extra ondersteuning nodig? Eenmaal op school kan het voorkomen dat een leerling toch extra ondersteuning nodig blijkt te hebben. Samen met de ouders onderzoekt de school de ondersteuningsbehoefte en kijkt wat er vervolgens nodig is. Notre Dame heeft beleid ontwikkeld voor: - Dyslexie - Privacy - Veiligheid - Pesten - Alcohol en drugs - Verzuim - Rouwverwerking Ook kennen we een leerlingenstatuut, waarin de rechten en plichten van leerlingen uitgebreid beschreven staan. Het dyscalculiebeleid is op dit moment in ontwikkeling Begeleiding bij het oriënteren op een beroep Leerlingen doorlopen zowel in de onder- als in de bovenbouw een programma waarin zij zich oriënteren op loopbaan en beroep. Dit gebeurt samen met de decanen, en hiervoor wordt de website dedecaan.net gebruikt. In de onderbouw gaat het dan vooral om de profielkeuze. In de bovenbouw gaat het om de keuze voor de vervolgopleiding, waarbij leerlingen bijvoorbeeld open dagen bezoeken en proefstuderen. 4. Basisondersteuning: tweedelijns De tweedelijnsondersteuning is die ondersteuning die wij als school zelf bieden aan leerlingen met een bepaalde behoefte. We geven hier aan welke ondersteuning we bieden, welke gespecialiseerde medewerkers we hiervoor in huis hebben en hoe we de tweedelijnsondersteuning georganiseerd hebben. 4.1 Gespecialiseerde medewerkers en aanbod tweedelijnsondersteuning Gespecialiseerde medewerkers Notre Dame kent een aantal medewerkers die gespecialiseerd zijn in een bepaald ondersteuningsthema in de tweedelijn. Zij begeleiden en ondersteunen leerlingen die dat nodig hebben. 6
We hebben naast de ondersteuningscoördinator(die als spil fungeert) de volgende specialisten in huis: - Trainers faalangst- en examenvreesreductie - Remedial teachers - Dyslexiecoaches - Autisme spectrumstoornissen (ASS)-coaches - Counselor - Planningscoaches - Pestcoördinator - Coördinator Time-Out Daarnaast is er een Intern Zorg Advies Team: Intern Zorg Advies Team (IZAT) Het IZAT adviseert en ondersteunt mentoren, teamleiders en schoolleiding bij de zorg voor en ondersteuning aan leerlingen. Als mentoren in de omgang met leerlingen zaken tegenkomen waar ze zelf geen oplossing voor hebben, schakelen ze het IZAT in. Het IZAT bestaat uit de: - ondersteuningscoördinator; - ASS-coaches; - dyslexiecoaches; - begeleider passend onderwijs; - counselor. Het IZAT onderhoudt ook nauwe contacten met externe instanties. We werken samen met schoolarts, schoolverpleegkundige, orthopedagoog, leerplichtambtenaar en maatschappelijk werk. Als het nodig is, doet het IZAT een beroep op een of meerdere van deze instanties voor de juiste ondersteuning. Samenwerkingsverband Notre Dame maakt deel uit van het samenwerkingsverband-vo Nijmegen. Het Samenwerkingsverband heeft als doel alle leerlingen in de regio passend onderwijs en passende ondersteuning en advies te bieden. Dat betekent wanneer nodig er intensief contact is met het samenwerkingsverband. Informatie en downloads over het samenwerkingsverband kunt u vinden op http://flexcollege.mwp.nl/swvvoroc/home.aspx 7
Welke ondersteuning kan de school bieden? Dyslexiebeleid In de eerste klas krijgen alle leerlingen een dyslexiescreening. Als de resultaten hiervan onder de norm zijn, krijgen leerlingen bij wie (nog) geen dyslexie is vastgesteld extra toetsen. Als de uitkomst daartoe aanleiding geeft kan er advies gegeven worden voor vervolgonderzoek. De kosten hiervan zijn voor de ouders/verzorgers. Dyslectische leerlingen krijgen in alle leerjaren voor alle toetsen extra tijd. De toetsen zijn gemaakt in een aangepast lettertype. Leerlingen die volgens Notre Dame in aanmerking komen voor auditieve ondersteuning kunnen hiervan gebruikmaken bij grote toetsen en toetsweken. In de onderbouw vinden de toetsen voor de dyslectische leerlingen plaats in een aparte ruimte. Ook voor de schoolexamens en het centraal schriftelijk eindexamen krijgen leerlingen met dyslexie extra tijd. Verder krijgt elke leerling met dyslexie een dyslexiepas, die de hele schooltijd geldig blijft. Voor ondersteuning en hulp kunnen leerlingen terecht bij de dyslexiecoaches. Leerlingen met een autisme spectrumstoornis ADD, ADHD, NLD De begeleiding van leerlingen met een autisme spectrumstoornis (ASS) is een taak van de mentor, die daarbij wordt ondersteund door de ASS-coördinator. De ASS-coördinator maakt in de begeleiding gebruik van een zogeheten bijsluiter. Dit is een document dat leerling, ouders, mentor, ambulant begeleider en ASS-coördinator samen ontwikkelen. Er staat in beschreven hoe vakdocenten de leerling het beste kunnen begeleiden, bijvoorbeeld bij het maken van open opdrachten. De bijsluiter is aanvankelijk ontwikkeld voor kinderen met ASS, maar werkt ook goed bij kinderen met een andere stoornis als ADD, ADHD, NLD ect. Daarnaast hebben we richtlijnen opgesteld om de algemene lessen en de communicatie met leerlingen zoveel mogelijk af te stemmen op deze doelgroep. Op de onze website vindt u meer informatie. Faalangst en examenvrees Leerlingen die door toetsen of ander schoolwerk zo gespannen raken dat ze slechtere resultaten behalen dan van hen verwacht mag worden, kunnen last hebben van faalangst. De school biedt een groepscursus voor leerlingen die hierdoor in hun presteren of functioneren op school belemmerd worden. Met het naderen van het centraal schriftelijk eindexamen in klas 5 neemt bij sommige leerlingen de spanning zo toe dat dit hun presteren dreigt te belemmeren. Er kan dan sprake zijn van examenvrees. Daarom verzorgen we in het vijfde leerjaar een training waarin leerlingen leren omgaan met examenvrees. 8
Pesten aangepakt Als school maken we gebruik van een aantal methodieken om situaties rondom uitsluiting en pesten aan te pakken. We gebruiken Geweldloze Communicatie en onderdelen uit de No Blame methodiek en de groepsdynamica. De kern van de aanpak is om een groep leerlingen uit de klas verantwoordelijk te maken voor het vervullen van de behoeftes van slachtoffer. Iedereen is verantwoordelijk voor een goede sfeer en wordt de kans geboden om die verantwoordelijkheid te nemen. Planningscoach In eerste instantie helpt de mentor leerlingen bij het plannen en organiseren van hun huiswerk. Leerlingen die hierbij echter meer ondersteuning nodig hebben, kunnen op Notre Dame terecht bij de planningscoach. Time-Out In de Time-Out kunnen leerlingen terecht die een moment van rust willen of tijdelijk niet mogen of kunnen meedoen in de gewone klas. De Time-Out-coördinator vangt deze leerlingen op. Daarnaast ondersteunt deze coördinator leerlingen die vanwege persoonlijke omstandigheden behoefte hebben aan tijdelijke ondersteuning. De Time-Out-coördinator werkt daarin nauw samen met mentoren, teamleiders enondersteuningscoördinator. 4.2 De organisatie van de tweedelijnsondersteuning Hoe hebben we de basisondersteuning in de tweedelijn georganiseerd en hoe kunnen ouders een kind dat behoefte heeft aan extra ondersteuning aanmelden? Vóór aanmelding in gesprek met ouders We willen leerlingen zo goed mogelijk persoonlijk en op maat kunnen ondersteunen. Daarom onderzoeken we graag samen met ouders van een potentiële leerling of wij die ondersteuning kunnen bieden die hun kind nodig heeft. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de ondersteuningsbehoefte, vinden we het prettig om al vóór de aanmelding met ouders hierover in gesprek te gaan. Ouders kunnen hiervoor contact opnemen met teamleider klas 1 en 2 of met onze ondersteuningscoördinator. Als de leerling op Notre Dame komt Nadat een leerling is toegelaten op onze school, neemt de mentor contact op met de leerling en zijn of haar ouders. Als het nodig is, gaat de ondersteuning al voor de eerste schooldag van start. Als de leerling al op school zit De mentor is de schakel tussen eerstelijns en tweedelijns ondersteuning en kan de leerling in overleg met de ouders aanmelden bij het IZAT als meer ondersteuning nodig is. Het IZAT kijkt vervolgens of de leerling door een specialist op school verder begeleid kan worden of wellicht doorverwezen moet worden naar een specialist buiten de school. De 9
ondersteuningscoördinator regelt de doorverwijzingen. Uitgangspunt is altijd dat leerlingen die ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. Als een leerling medische beperkingen heeft Notre Dame is rolstoeltoegankelijk, heeft een lift en een aangepast toilet. Als een leerling medische beperkingen heeft (waarvoor bepaalde medische handelingen moeten worden verricht en/of bepaalde faciliteiten nodig zijn), nodigen we ouders uit om contact op te nemen met de school om te kijken welke ondersteuning we kunnen bieden. 5. Extra ondersteuning: derdelijns Extra ondersteuning in de derdelijn betekent dat de school meer ondersteuning moet regelen voor een leerling omdat deze een zwaardere beperking heeft. Vaak zijn hier ook externe partijen bij betrokken. 5.1 Als er zwaardere beperkingen zijn Notre Dame biedt Havo-onderwijs voor leerlingen die dat kunnen en willen, ook als ze een zwaardere beperking hebben. We streven naar extra ondersteuning op maat en kijken graag samen met ouders of en hoe wij dit goed kunnen regelen. Kunnen wij als school de extra ondersteuning niet organiseren, dan helpen wij bij het vinden van een school die wel tegemoet kan komen aan de ondersteuningsvraag. 5.2 Organisatie van de derdelijnsondersteuning Als een leerling al op school zit De mentor is de begeleider van de leerling en kijkt samen met de ouders en de ondersteuningscoördinator welke extra ondersteuning de leerlingen krijgt en hoe deze georganiseerd wordt. Is de ondersteuningsvraag te complex voor de expertise van de mentor en het IZAT, dan zullen zij besluiten om contact op te nemen met externe specialisten. Samen bespreken zij de ondersteuningsvraag om tot een aanpak en plan te komen. De ondersteuningscoördinator bewaakt de agenda en onderhoudt de contacten met externe instanties. Als de extra ondersteuning niet te regelen is of ontoereikend blijkt Ons uitgangspunt is altijd om te onderzoeken hoe we eventuele extra ondersteuning kunnen (blijven) organiseren; ondersteuning die persoonlijk en op maat is en die recht doet aan de leerling. Een uitkomst van dit onderzoek kan echter zijn dat dit helaas niet (meer) lukt. Samen met mentor, ouders en leerling zoeken wij dan naar een oplossing die wél past, in overleg met het samenwerkingsverband van scholen in de regio. Deze oplossing kan liggen in een tijdelijke maatregel binnen of buiten de school, maar er kan ook gekozen worden voor een nieuwe start buiten de school. 10
6. Communicatie met ouders De mentoren onderhouden het contact met ouders. De communicatie tussen ouders en de school verloopt daarom in eerste instantie altijd via de mentoren: zij vormen hét aanspreekpunt als het gaat om bijvoorbeeld studievoortgang, welbevinden of ondersteuningsbehoefte van leerlingen. De mentoren leggen in de eerste klas huisbezoeken af wat een drempelverlagend effect heeft bij het over en weer contact opnemen. Persoonlijk contact en korte lijnen De lijnen zijn daarmee voor alle partijen helder én kort, waardoor ouders en school altijd in gezamenlijk overleg snel kunnen handelen als dat nodig is. Zo neemt de school contact op met ouders als een leerling niet op school verschijnt zonder bericht. Ouders denken actief mee Verder houdt de school regelmatig oudergesprekken en ouderavonden. Ook kunnen ouders meedenken over de school in bijvoorbeeld de medezeggenschapsraad en de ouderraad. Daarnaast zijn er ouderwerkgroepen ASS en dyslexie, voor ouders die graag actief meedenken en werken aan het goed vormgeven van deze thema s binnen de school. Ook is er veel informatie (zoals roosterwijzigingen) te vinden op de website van de school: www.notredame.nl. 7. Wanneer plaatsing op onze school niet mogelijk is We streven ernaar om alle leerlingen te plaatsen, maar dit lukt niet altijd. Samen met de ouders gaan wij dan op zoek naar een beter passende school. Er zijn drie redenen voor doorverwijzing naar een andere school: 1. De leerling voldoet niet aan het onderwijsniveau van de school; 2. We kunnen als school niet voldoen aan de specifieke ondersteuningsvraag; 3. Een teveel aan leerlingen met ondersteuningsvragen kan de ondersteuningskracht van de school te boven gaan. Samenwerkingsverband Nijmegen en omgeving zorgt voor juiste plek is samen met de andere scholen van Nijmegen en omgeving lid van Samenwerkingsverband Nijmegen en omgeving (SWV). Het SWV zorgt ervoor dat elke leerling een onderwijsplek op een school krijgt. In overleg met ouders, de school van herkomst, de school van aanmelding en de andere school wordt de leerling door het Samenwerkingsverband op een school geplaatst waar voldaan wordt aan de zorgvraag van het kind. 11
Contact met school vóór aanmelding Schoolondersteuningsprofiel 2015-2016 Bent u ouder van een kind met een specifieke ondersteuningsbehoefte en wilt u uw kind aanmelden voor Notre Dame? Dan vinden wij het prettig om al vóór de aanmelding met u en uw kind in contact te komen om samen uw vraag te verkennen. Het bieden van de juiste ondersteuning is immers maatwerk. U kunt daarvoor contact opnemen met onze ondersteuningscoördinator. Contact Notre Dame heeft in het kader van ondersteuning 2 contactpersonen: Voor vragen over ondersteuning en begeleiding kunt u contact opnemen met de ondersteuningscoördinator Geerte Nijman; g.nijman@notredame.nl of 024-3229337 Voor vragen over aanmelding en instroom in klas 2 kunt u contact opnemen met teamleider klas 1 en 2 Jolien Quaedvlieg; j.quaedvlieg@notredame.nl of 024-3229337 12