Pedagogisch beleidsplan Peuterspeelzaal Jip en Janneke April 2012
INHOUDSOPGAVE: Inleiding blz.2 1. Visie en doelstelling 1.1 De functie van de peuterspeelzaal blz.3 1.2 Onze visie op de ontwikkeling van kinderen binnen de peuterspeelzaal blz.4 2. Het werken in de groep 2.1 Groepsindeling blz.5 2.2 Dagindeling blz.5 2.3 Eten en drinken blz.5 2.4 Kleding en meegebracht speelgoed blz.6 2.5 Verjaardagen en Feesten blz.6 2.6 Lichamelijke verzorging blz.6 2.7 Kennismaking en voorbereiding blz.6 2.8 Observeren en signaleren blz.6 2.9 VVE Puk en Ko blz.7 2.10 Wanneer een kind ziek is, of ziek wordt blz.8 2.11 Vakanties blz.8 2.12 Oudercommissie blz.8 2.13 Klachtencommissie blz.8 3. Ouderbijdrage blz.8 4. Tot Slot blz.9 1
Inleiding Voor u ligt het pedagogisch beleidsplan van peuterspeelzaal Jip en Janneke. De bedoeling van het beleidsplan is, anderen in kennis te stellen hoe de peuterspeelzaal wordt geleid. Het laat aan ouders zien wat zij van de peuterspeelzaal wel, en niet kunnen verwachten. Het pedagogisch beleidsplan biedt kaders die richting geven aan het concrete handelen in de dagelijkse praktijk. Daarbij kan het niet anders zijn dan dat er altijd sprake is van een intentie; de dagelijkse praktijk vraag om aanpassing aan de specifieke situatie van een bepaald moment. Bovendien veranderen inzichten en ideeën in de loop van de tijd. Richtlijnen zullen dan na overleg aangepast moeten worden, wat kan leiden tot wijzigingen in het beleidsplan. Daarmee wordt duidelijk dat een pedagogisch beleidsplan het resultaat is van een cyclisch en dynamisch proces. De peuterspeelzaal is geopend op maandag- dinsdag- woensdag- en vrijdagochtend. Op onze peuterspeelzaal worden kinderen toegelaten van 2 tot 4 jaar. De peuterspeelzaal wordt geleid door Mariska en Evelyn. Beide hebben een pedagogische opleiding gevolgd en al langere tijd ervaring in het werken met kinderen. U kunt ons bereiken op maandag- woensdag- en vrijdagochtend op nr. 06 25303752(Evelyn) en 06 83070654 (Mariska). Vaste invalkrachten naast de groepsleidster zijn Justine, Sharon en Sabine(zij heeft afgeronde SPW opleiding). Wij zijn gehuisvest in de R.K.B.S. St. Franciscus, Liedeweg 79, 2065 AL Haarlemmerliede. Tel. Basisschool: 023-5320135 2
1 Visie en doelstellingen 1.1 De functie van de peuterspeelzaal De doelstelling van peuterspeelzaalwerk is: de verzorging, opvoeding en het bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen uitsluitend bestemd voor kinderen vanaf de leeftijd van twee jaar tot het tijdstip waarop die kinderen kunnen deelnemen aan het basisonderwijs (arikel2.1, lid b). Het doel van de peuterspeelzaal is, in nauwe samenwerking met ouders/verzorgers en leidsters, aan kinderen van 2 tot 4 jaar een veilige plaats te bieden, waar zij ervaringen buiten de gezinssfeer kunnen opdoen in hun eigen tempo en op eigen wijze. De peuterspeelzaal geeft een aanvullende opvoeding naast de opvoeding thuis. De peuterspeelzaal vormt een goede overgang van thuis naar de basisschool. Voor ouders is de peuterspeelzaal een laagdrempelige voorziening waar opvoedingsuitwisselingen kunnen plaatsvinden. Zij biedt de ruimte en de mogelijkheid aan kinderen om zich op allerlei terreinen te ontwikkelen. Vanuit dit standpunt kunnen de volgende kerntaken worden benoemd: Ontwikkelingsstimulering. De peuterspeelzaal heeft tot taak om de brede ontwikkeling van alle peuters te stimuleren. Dit heeft betrekking op zowel de motorische ontwikkeling, als op de sociale-, de emotionele-, de cognitieve-, de creatieve- en de taalontwikkeling. Volgen en signaleren. De peuterspeelzaal heeft tot taak ieder kind op een systematische, methodische wijze te volgen in zijn/haar ontwikkeling en welbevinden. En indien daarvoor aanleiding is, zorg te dragen voor een gerichte signalering. Vormgeven doorgaande ontwikkelingslijn. Een peuterspeelzaal is een schakel in de ontwikkeling keten van kinderen en daarmee een essentiële partner in de uitvoering van lokaal jeugdbeleid. In het verlengde van bovenstaande kerntaken heeft de peuterspeelzaal ten aanzien van ouders een opdracht op het gebied van afstemming, informatie-uitwisseling en overleg; Ondersteunen waar gewenst De peuterspeelzaal bevordert het uitwisselen van ervaringen met ouders over de opvoeding van hun kinderen en het herkennen van problemen in de ontwikkeling van kinderen. Ouders worden ook gesteund door de leidsters. Dit gebeurt op de volgende wijzen: Opvoedingsondersteuning: op basis van gelijkwaardigheid over de opvoeding en ontwikkeling van de peuter praten; Signalerende taak, bijvoorbeeld ten aanzien van gezondheid, hygiëne, gedrag, de ouders zo nodig doorverwijzen naar andere instanties; Ouders even ontlasten van de voortdurende zorg voor de peuter en/of ouders leren hun kind een paar uur aan een andere volwassene toe te vertrouwen; Ouders gelegenheid bieden tot het ontmoeten van andere ouders met een kind in dezelfde leeftijd. 3
Een kind heeft de drang om zich te ontwikkelen. Ieder kind doet dit op zijn eigen manier in zijn eigen tempo. Een veilige en uitdagende omgeving heeft een stimulerende invloed op de ontwikkeling van de kinderen. Doordat de kinderen in contact komen met leeftijdgenootjes en volwassenen kan de peuter zich sociaalemotioneel ontwikkelen. Rekening houden met elkaar, samen spelen, het zijn zaken die kinderen in de speelzaal gaan leren. Basisvoorwaarden voor de ontwikkeling van het kind zijn een veilige, uitdagende en prettige sfeer die aansluit bij de belevingswereld van het kind. Het accent ligt op het fijn bezig zijn en niet op prestaties. Het is belangrijk dat kinderen evenwichtige, sociale zelfstandige personen worden die een goed gevoel van eigenwaarde hebben. Het worden van een evenwichtig mens heeft te maken met het verwerven van zelfstandigheid, sociale omgang en een goed gevoel voor eigenwaarde. Kernpunten om de doelstellingen vorm te geven: Het sociale aspect wordt gestimuleerd door: Het geven van het goed voorbeeld en voorbeeld gedrag Het positief benaderen Het stimuleren van samen spelen en samen delen Leren conflicten op te lossen Leren dat kinderen een keuze hebben, door te leren dat ze ook nee mogen zeggen. Leren elkaar met respect te behandelen De zelfstandigheid wordt bevordert door: Opdrachtjes te geven Te laten helpen 10 uurtje uitdelen, tasjes uitdelen, opruimen, leren zelf jas aan te doen, kortom zelfredzaamheid bij brengen te stimuleren om dingen eerst zelf te proberen en daarna pas te helpen als het niet lukt. Het gevoel voor eigenwaarde wordt positief beïnvloed door: Te laten merken dat resultaten niet het belangrijkste zijn, maar dat plezier in wat het kind doet voorop staat Een kind te stimuleren in wat het kan, eruit proberen te halen wat erin zit. Een positieve houding te hebben ten opzichte van het kind. Te complimenteren. 4
2 Het werken in de groep 2.1 Groepsindeling en teamsamenstelling. De groepsgrootte moet zodanig zijn dat het voor kinderen in de peuterleeftijd voldoende overzichtelijk en vertrouwd is en stimuleert tot contact maken met elkaar. Ook moet de grootte zodanig zijn dat de leidsters is staat zijn alle kinderen te ondersteunen en te stimuleren bij hun spel en de contacten met andere kinderen. De peuters komen minimaal 1 keer per week op een vaste ochtend naar de peuterspeelzaal. Vanuit pedagogisch oogpunt raden wij sterk aan om uw peuter minimaal 2 ochtenden te laten komen. De groep bestaat uit maximaal 13 kinderen per ochtend in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. In de peuterspeelzaal is altijd een gekwalificeerde leidster aanwezig. Bij acht of meer kinderen zijn er twee leidster aanwezig of een leidster en een invalkracht/vrijwilliger. De vaste leidsters voldoen aan de opleidingseisen, die voor het peuterspeelzaalwerk gelden. Er is altijd iemand in de school aanwezig met het diploma BHV (bedrijfshulpverlening) Daarnaast zullen er stagiaires van diverse opleidingen aanwezig zijn en worden de leidsters ondersteunt door vrijwilligers. 2.2 Dagindeling U kunt uw kind vanaf 8.30 binnen brengen. Nadat de jas is opgehangen in de luizencape, wordt het meegebrachte tussendoortje en drinken in de grijze bak gelegd, de tas kan daar ook in de bruine kast gelegd worden. Er staat koffie en thee klaar. Wij vinden het leuk als u nog even een puzzeltje of een spelletje met uw kind doet. Het kind is vrij om te kiezen waar hij/zij mee wilt spelen. In het belang van de rust in de groep is het wenselijk dat de ouders om 8.55 uur afscheid nemen. Er wordt samen met de leidster afscheid genomen. De grootste kinderen zwaaien vaak alleen, op de stoel bij het raam. Als alle ouders weg zijn gaan we beginnen met de dag, meestal mogen de kinderen eerst nog even vrij spelen. Soms worden er wat knutselwerkjes afgemaakt. Dan gaan we in de kring, alle namen worden genoemd via een aanwezigheidslijst en iedereen wordt een goedemorgen gewenst. Dan wordt er gezongen of een boekje voorgelezen. Als we met een thema bezig zijn wordt dit besproken, en erover gezongen of voorgelezen. Hierna wordt het meegebrachte eten en drinken door een kindje uitgedeeld, dit gaat volgens een lijst zodat iedereen aan de beurt komt met uitdelen. Als het meegebrachte eten en drinken op is, krijgen de kinderen nog een biscuitje van ons. Daarna gaan we naar het toilet, kinderen met luier oefenen op een potje. Na het plassen handjes wassen. Hierna gaan we meestal knutselen, buitenspelen of de gymzaal in. Aan het eind van de ochtend komen we weer in de kring, de tasjes worden gepakt, de jasjes gaan aan, we zingen we nog een liedje om afscheid te nemen en gaan dan met zijn allen naar het schoolplein waar de ouders en verzorgers staan. Om 11.45 komen wij naar buiten. Bij slecht weer kunt u in de hal wachten, houdt u a.u.b. wel rekening met de rest van de school die nog hard aan het werk is. Wordt uw kind door iemand anders (oma, opa, tante ) opgehaald? Wilt u dit dan aan ons doorgeven? 2.3 Eten en drinken Rond 10 uur gaan wij in de kring en eten ons meegebrachte eten en drinken, het liefst iets van fruit, een gezond koekje of een broodje. Geen snoep, dit wordt weer mee terug gegeven. Wilt u op de beker en het trommeltje duidelijk de naam van het kind zetten. Ook op de tas verzoeken wij u duidelijk een naam te zetten. 5
2.4 kleding en meegebracht speelgoed In de wintermaanden en bij slecht weer gaan wij met de kinderen spelen in de gymzaal. Wij verzoeken u daarom gympjes of slofsokjes voor de kleintjes mee te geven en in de daarvoor bestemde bak te doen voorzien van naam. Voor kleding en meegebracht speelgoed wordt geen verantwoording aanvaard. Trekt u uw kind iets praktisch aan. Het gebeurt wel eens dat er wat verf op de kleding komt. Het is speciale schoolverf en gaat er in de was weer uit. Wel raden wij u aan het kledingstuk zo snel mogelijk te wassen en de vlek in te smeren met zeep. De kinderen mogen geen speen op de groep hebben, een knuffeltje mag wel mee. Vooral in de beginperiode geeft dit wat veiligheid. 2.5 Verjaardagen en feesten De verjaardag van onze kindjes wordt uitgebreid gevierd, met slingers en een feesthoed. Natuurlijk wordt er gezongen en is er een klein cadeautje. De traktatie mag worden rondgedeeld. Een snoepje is niet erg, als het maar niet teveel is. Als u foto s wilt laten maken door de leidsters met uw eigen toestel is dit voor eigen verantwoording. U blijft zelf aansprakelijk voor eventuele schade. Ook andere feesten worden niet vergeten zoals Sinterklaas, Kerst, Carnaval, Pasen, Moederdag en Vaderdag. 2.6 Lichamelijke verzorging Door de leidsters wordt gedurende de ochtend aandacht besteed aan de lichamelijke verzorging. Bijv. neusjes snuiten, plassen handjes wassen, enz. Kinderen die zindelijk aan het worden zijn krijgen speciale aandacht. Is uw kind nog niet zo lang zindelijk, dan kan er wel eens een ongelukje gebeuren, zorgt u voor een schoon setje kleding in de tas? Wanneer uw kind nog niet zindelijk is, geef dan twee luiers en schoonmaakdoekjes mee. (liever geen luierbroekjes zoals Up &Go). 2.7 Kennismaking en voorbereiding Voordat uw kind op de peuterspeelzaal komt, mag u samen met hem of haar een half uurtje komen kijken. De leidster laat u de groep en de andere ruimtes die we gebruiken zien en vertelt over de gang van zaken. Dan wordt er ook een afspraak gemaakt wanneer het kind voor het eerst zal komen. Het is prettig als u uw kind voorbereidt wanneer het voor de eerste keer naar de peuterspeelzaal gaat. Vertel uw kind dat het er fijn is en wat het kan verwachten: o.a. leuk speelgoed, kinderen om mee te spelen, liedjes zingen en andere volwassenen. Vertel ook dat u weggaat, maar later weer terugkomt om hem/haar op te halen. Het is belangrijk dat u bij het vertrek duidelijk afscheid neemt. Afscheid nemen bij het brengen van het kind is soms een moeilijk moment. Moeilijk voor de ouder en voor het kind. Geregeld hebben ouders er meer moeite mee dan het kind zelf. Het is van belang dat het afscheid nemen duidelijk is en niet te lang duurt. Het uitzwaaien van de papa of mama is daarom één van de rituelen die horen bij het verblijf op de speelzaal. 2.8 Observeren en Signaleren De Peuterspeelzaal werkt met een observatielijst, wij observeren de kinderen 2 keer in de speelperiode dat ze bij ons zijn. De eerste keer tussen de 2 en 3 jaar, de 2 e afname zal kort voordat het kind 4 jaar wordt zijn. Deze formulieren krijgt u als ouder in te zien en kunnen daarna overgedragen worden aan de basisschool waar het kind heengaat. Door middel van de lijsten krijgen wij een goed inzicht in de ontwikkeling van het kind. De volgende aspecten komen aan bod in de lijst: sociale- en emotionele ontwikkeling; spraakontwikkeling; zelfredzaamheid; speel-/werkgedrag en de motorische ontwikkeling. Iedere peuter ontwikkelt zich in zijn eigen tempo en op zijn eigen manier. Bij de meeste peuters is dit geen reden tot bezorgdheid, maar soms kunnen er vragen opkomen over het gehoor, het gezichtsvermogen, de motoriek, taal- en spraakontwikkeling, de opvoeding of het gedrag. De leidster bespreekt haar bevindingen met de ouders. In dit gesprek is ruimte voor het uitwisselen van informatie met als uiteindelijk doel een oplossing te vinden waar iedereen zich prettig bij voelt. 6
Tijdige signalering van een eventuele achterstand of ontwikkelingsstoornis maakt het mogelijk om advies en hulp in te schakelen waardoor de nadelige gevolgen zo beperkt mogelijk blijven. De peuterspeelzaal heeft ten aanzien van opvoedvragen een verwijzende taak en fungeert als intermediair bij het tot stand brengen van een aanbod van opvoedondersteuning. Een leidster kan gebruik maken van advies van externe deskundigen. Mensen die gespecialiseerd zijn in problemen die kunnen optreden bij opgroeiende peuters, zoals een logopediste, orthopedagoog, kinderfysiotherapeut of consultatiebureau arts. Ouders hebben de primaire verantwoordelijkheid voor hun peuter. Wanneer ouders niets doen met het advies en geen verdere stappen ondernemen of toestemming geven tot, dient de leidster dit altijd te respecteren. Protocol signaleren kindermishandeling De peuterspeelzaal werkt met een protocol signaleren kindermishandeling. In dit protocol wordt een stappenplan omschreven hoe te handelen bij een niet pluis gevoel. Wij gebruiken de meldcode bij signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling van JSO expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding. 2.9 VVE. Puk en Ko Wij werken met het gecertificeerde VVE ( Vroeg en Voorschoolse Educatie) programma Puk en Ko. Dit is een totaalprogramma dat zich richt op de brede ontwikkeling van peuters. Taalontwikkeling staat daarbij voorop. Spelenderwijs brengen wij de peuters vaardigheden bij die een goede basis leggen voor groep 1 van de basisschool. 7
2.10 Wanneer een kind ziek is of wordt. Wanneer uw kind ziek is of om andere reden niet kan komen, wilt u dit dan melden. U kunt bellen naar 0625303752 (Evelyn) of naar de school. Als een kind op de speelzaal ziek wordt bekijken wij dit per geval. Vervolgens kan dit voor ons aanleiding zijn om met de ouders te overleggen of het kind opgehaald kan worden. Bij zieke kinderen zullen wij altijd het GGD Handboek voor gezondheidsrisico s peuterspeelzaal raadplegen, hierin kunnen wij vinden hoe te handelen en of een kind geweerd moet worden tot het beter is. 2.11 Vakanties Wij volgen de vakanties van de basisschool. Wijzigingen voorbehouden. Zie aparte bijlage jaarlijks uitgereikt. 2.12 Oudercommissie 2.13 Klachtencommissie Voor ons staat het welzijn van het kind op de eerste plaats, wij vinden het heel belangrijk dat de peuter zich veilig en goed voelt op de peuterspeelzaal. Wij streven ernaar een zo open mogelijke relatie op te bouwen met de ouders en hopen dat op deze manier ook alles bespreekbaar blijft. Toch is het mogelijk dat een ouder niet tevreden is over een bepaalde situatie. Wij vinden het belangrijk dat de ouder ons op de hoogte stelt van deze klacht, dit biedt ons ook der mogelijkheid om te kijken waar wij de kwaliteit van de peuterspeelzaal kunnen verbeteren. Een klacht kan mondeling of schriftelijk worden ingediend bij Mariska of Evelyn. Samen wordt er gekeken hoe wij de klacht naar tevredenheid kunnen oplossen. Wanneer dit niet leidt tot een bevredigende afhandeling kan deze worden voorgelegd aan een externe klachtencommissie. Wij hebben ons aangesloten bij de Stichting Klachtencommissie Kinderopvang, SKK. 3. Ouderbijdrage Kosten per maand per kind:* 1 ochtend in de week 35,- 2 ochtenden in de week 70,00 3 ochtenden in de week 105,- incidentele ochtend 8,75** (*) Dit bedrag wordt jaarlijks herzien. (**) Een extra ochtend is alleen mogelijk als de groepsgrootte dit toelaat. Een aanvraag voor een extra ochtend wordt altijd besproken met een van de vaste leidsters. De kosten worden d.m.v. automatisch incasso de eerste van de maand geïncasseerd. 1 keer per jaar wordt er een bijdrage 15,- voor zg. juich en huilbijdrage gevraagd (voor extra activiteiten). Voor de zomervakantie wordt 1 maand geen ouderbijdrage in rekening gebracht, de overige vakanties wel. Wij hanteren een opzegtermijn van 1 maand.
8 Luizencapes/luizencontrole Sinds juni 2006 hebben wij een luizenbrigade. De luizenbrigade zal in de eerste week na elke vakantie alle peuters controleren op hoofdluis en neten. Mochten wij iets waarnemen dan zal de peuterleidster u persoonlijk inlichten, telefonisch en d.m.v. een briefje. Gezien het bovenstaande is het sinds juni 2006 verplicht de jassen in de luizencapes te hangen om te voorkomen dat hoofdluis zich kan verspreiden. U kunt een luizencape bij de apotheek of bij ons bestellen. De kosten hiervan bedragen ca. 5,-. 4. Tot slot De hulp van ouders is heel belangrijk. Zo wordt bijvoorbeeld de klas en het speelgoed 1 x per jaar schoongemaakt door de ouders. Gedurende het jaar zullen er korte stukjes gefilmd worden op de groep, de film zal op de schoonmaakavond getoond worden. Zo kunnen de ouders zien hoe het met hun spruit gaat en wat er zoal gebeurt op een dag op de peuterspeelzaal. Indien u bezwaar heeft tegen het filmen horen wij dit graag. De film wordt uitsluitend voor de schoonmaakavond gebruikt en is later op cd te krijgen. Ook voor festiviteiten, uitstapjes en eventuele klusjes kunnen wij uw hulp goed gebruiken. Als u wilt helpen, horen wij dit graag. Mariska en Evelyn 9